uitdaging voor
rechtvaardig beleid
Kritiek ondernemers
op prijsmaatregelen
KANDIDATEN GYM
KLAAR; MMS UIT
DE STARTBLOKKEN
Door drs. B. Goudzwaard
Russisch spion
overgelopen
KLM verhoogt
tarief op
korte afstand
Uitstel
BTW was
ongewenst
Explosie in flat:
echtpaar gewond
President Nixon
wil halvering
belastingtoeslag
NKV: inspraak
rijk bij bouw
kerncentrales
B. en W. Krommenie:
hef bedrijf van
Verblifa niet op
Gestolen schaap lag
in bed caféhouder
Ds. Snoek naar
de Wereldraad
e
6
DINSDAG 22 APRIL 1961
Drs. B. Goudzwaard (35), sinds de verkiezingen van
1967 lid van de Tweede Kamer, is woordvoerder van
de ARP voor financleel-economlsche zaken. Hij Is in
Delft geboren en deed in 1957 doctoraal examen aan
de Nederlandse Economische Hogeschool In Rotter
dam. Vanaf 1959 was de heer Goudzwaard econo
misch medewerker van de Dr. Abraham Kuyperstlch-
tlng en vanaf begin 1966 wetenschappelijk mede
werker van de A.R.-Kamerfractle.
De heer Goudzwaard publiceert regelmatig in A.R.
Staatkunde en A.R. Bestek. Enkele weken geleden
verscheen ter gelegenheid van het negentigjarig jubi
leum van de ARP het door hem geschreven „Grote
taak voor kleine mensen", een verfrissende bijdrage
aan de gedachtenwlssellng over confessionele poli
tiek. De heer Goudzwaard heeft ook het binnenkort
te publiceren rapport van de „Groep van Achttien"
over economische macht voorbereid.
Vandaag publiceren wij op deze pagina een speciaal voor onze bladen ge
schreven artikel.
rjE STERKE prijsstijging in de
U eerste maanden van dit jaar
is een van de meest opvallende
verschijnselen, die in jaren in
ons economisch bestel zijn voor
gevallen.
Aan het kwaad van een „slui
pende inflatie" een jaarlijkse
prijsstijging van zo'n 0 tot 3 pro
cent zijn we min of meer ge
wend geraakt; daarin schuilt,
hoe men er overigens over den
ken kan, niet veel opzien
barends.
Maar natuurlijk wèl in een
prijsstijging van zo'n vijf procent
binnen enkele maanden.
Het besef groeit, dat zo'n forse
prijsstijging heus niet zo'n onschuldi
ge zaak is. Als we het prijspeil in ons
land vergelijken met een vlonder,
waarop onze economie drijft, is dat
zeker geen onjuiste vergelijking.
Maar die vergelijking houdt tege
lijkertijd in dat een economie waarin
voortgaande sterke prijsstijgingen
voorkomen als niets minder dan een
„economie op drift" kan worden
beschouwd. Graag wil ik proberen
daar iets van duidelijk te maken.
PRIJZEN EN BTW
We weten wat de aanleiding ge
weest is van deze forse prijsstijgin
gen: de invoering van een nieuw
stelsel van omzetbelasting in ons
land, de BTW. En het is begrijpelijk,
dat bij velen de gedachte opkomt:
waren we daar maar nooit aan be
gonnen of: hadden we met de in
voering maar wat gewacht, net als
bijvoorbeeld Italië en België.
Die reactie is, als gezegd, zeer be
grijpelijk. Toch lijkt ze mij niet ge
heel juist. Het is nu eenmaal on
miskenbaar, dat het oude systeem
van omzetbelasting ons bedrijfsleven
in concurrentie met het buitenland
duidelijk nadelen berokkende; en
juist voor een land als het onze, dat
zo sterk op export is aangewezen
de helft van wat we maken gaat de
grens over is dat een kwalijke
zaak.
De urgentie van deze wisseling van
belastingstelsel werd vooral groot,
toen West-Duitsland en Frankrijk de
stap naar de BTW deden.
West-Duitsland is onze belangrijkste
afnemer en concurrent; uitstel van
de belangrijke overstap naar de BTW
in ons land zou ons dan ook in de
buitenlandse handel alleen nadelen
hebben opgeleverd.
Deze opmerkingen nemen natuur
lijk nog niet weg, dat deze
„overstap" in ons land, althans voor
wat de prijjenkant betreft, aanmer
kelijk beter had moeten en kunnen
worden voorbereid. Wat dit aspect
betreft, kan men inderdaad zeggen,
dat de invoering van de BTW er „te
vlug" is gekomen.
Maar dat is dus alleen een andere
manier om te kennen te geven, dat
de overheid de mogelijke prijsgevol-
gen „te laat" heeft doorgehad.
Maar was deze prijsgolf dan niet
van meet af aan te voorzien? Ja en
nee. Zonder meer „ja" voor wat die
prijsstijgingen betreft, die regelrecht
uit de systeem wijziging van de om
zetbelasting voortvloeiden; en op dat
punt hééft de overheid ook van te
voren goede maatregelen genomen.
EXTRA DUWTJE
Maar er is ook een aspect aan deze
hele prijsgolf, dat aanmerkelijk
moeilijker te berekenen en te voor
zien was: namelijk de omstandigheid,
dat vele ondernemingen vooral
buiten de middenstandssector de
invoering van de BTW hebben ge-
LEEUWAEDEN Felle kri
tiek op de regering, de politieke
partijen en de vakbeweging was
de hoofdinhoud van de jaarrede
die de heer P. G. van der Weele,
voorzitter van het Koninklijk
Verbond van Ondernemers gis
teren hield op het congres van
deze organisatie in Leeuwarden.
Het op hoog peil blijven van het
consumptief vermogen, ook in tijden
van recessie, en een op deze
consumptie afgestelde industrie, die
op volle toeren blijft draaien, onder
gaat bij een snelle opgaande conjunc
tuur onmiddellijk impulsen, die tot
overbesteding en geldontwaarding
leiden.
West-Duitsland noemde de heer
Van der Weele het enige land in
West-Europa dat aan de loon- en
prijsspiraal het hoofd weet te bieden.
Motor
In de na-oorlogse sociale maatrege
len zag hij enerzijds een stabiliseren
de factor in tijden van een neergaan
de conjunctuur, maar anderzijds de
motor van de inflatoire ontwikkeling
die de gehele westerse wereld
teistert. De werkelijke oorzaak van
de inflatie noemde de heer Van der
Weele de snel stijgende consumptie.
De overheidsuitgaven stijgen, de
premies voor de sociale verzekerin
gen worden hoger, en de werknemers
willen meer geld Dan komen de
BONN De Westduitse geheime
dienst heeft verscheidene spionnen
gearresteerd op aanwijzingen die
verstrekt werden door een lid van de
Russische contra-spionage dienst, dat
naar het westen is overgelopen.
De woordvoerder van de West
duitse regering, Ahlers, deelde dit
gisteren in Bonn aan de pers mee.
Hij zei nog, dat huiszoekingen zijn
verricht bij de in hechtenis genomen
personen. „Maar het betreft slechts
mensen, die niet in het bezit waren
van Westduitse defensiegeheimen of
van NAVO-geheimen". Ahlers wilde
verder niet op de kwestie ingaan ten
einde het lopende onderzoek geen af
breuk te doen.
Bom explodeerde in
centrum van Athene
ATHENE Terwijl de Griekse
machthebbers gisteravond in het o-
lympisch stadion de tweede verjaar
dag van de „kolonelsrevolutie" her
dachten ontplofte in een park in het
centrum van Athene een bom.
Niemand werd door de aanslag ge
wond. Wel sneuvelden ruiten van
huizen in de omgeving. In de buurt
van het park staat het hoofdbureau
van politie.
Het ondergrondse „Pan-Helleense
bevrijdingsfront verspreidde in Athe
ne vlugschriften, waarin de bevol
king wordt opgeroepen te strijden
voor „omverwerping van de
faacistische plaag in ons land".
prijsstijgingen die de loonsverhogin
gen voor een groot deel teniet doen.
Omdat we veel meer doen dan econo
misch verantwoord is, peilen de poli
tieke partijen met aan het hoofd de
regering en de vakbeweging, of er in
de ondernemingen nog economische
ruimte aanwezig is.
Veel meer kans van slagen heeft de
regering door op haar eigen uitgaven
te bezuinigen en de collectieve beste
dingen af te remmen, meende de
heer Van der Weele. Het enige wat
het Nederlandse volk in een zonniger
klimaat zou laten leven, is het ver
minderen van de druk op het be
drijfsleven.
De aangekondigde verhoging van
de accijns op alcohol, bier en benzine
noemde hij de druppel die de emmer
doet overlopen. Als laatste schakel in
de keten van irriterende maatregelen
toornde hij tegen de weigering van
de staatssecretaris van Economische
Zaken een minimumprijs voor brood
te bewerkstelligen.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Met ingang van 1
mei zal een aantal KLM-tarieven
vanwege stijgende kosten moeten
worden verhoogd. Jaarretours, die
een reductie van vijf procent bete
kenden, worden over de hele Unie
afgeschaft. De tarieven op de korte
Europese trajecten zullen met vijf tot
tien procent stijgen.
Deze verhogingen zijn op IATA-ta-
rievenconferenties, waarin de tarieven
internationaal om de twee jaar wor
den bekeken, afgesproken. Praktisch
alle grote luchtvaartmaatschappijen
zijn bij de IATA aangesloten.
De goedkope retours van kortere
duur zullen ongewijzigd blijven.
Onder kortere Europa-trajecten
wordt verstaan vluchten op Londen,
Hamburg, Parijs. Milaan vormt de
uiterste grens, wat de afstand betreft
Rome blijft bijvoorbeeld op de oude
prijs gehandhaafd. De prijsverhoging
op korte trajecten is noodzakelijk
omdat hiervan de exploitatiekosten
relatief hoog liegen. Overigens com
penseren de vérhogingen de gestegen
kosten op deze lijnen nog niet.
Ook verlagingen
Anderzijds heeft de KLM ingevolge
de nieuwe afspraken ook nog
prijsverlagingen in petto, die overi
gens om technische redenen pas 1
oktober kunnen ingaan. Het zijn de
z.g. Ité-tarieven, met name die voor
intercontinentale afstanden.
Ité-vluchten zijn reizen die reisor
ganisaties voorbereiden inclusief ho
telkosten, kosten voor sightseeing en
dergelijke. Hoewel hier sprake is van
differentiatie kan, om de gedachten
enigszins te bepalen, gezegd worder
dat straks een Ité-reis Europa-Tokir
van veertien dagen 25 tot 30 proceni
goedkoper zal worden, voor wat be
treft de kosten van het vliegvervoer.
bruikt als aanleiding om hun prijzen
een extra duwtje omhoog te geven.
Die extra duw aan de prijzen is in
het beleid onvoldoende „ingecalcu
leerd" geweest, en vormt ook de be
langrijkste oorzaak, waardoor het
huidige prijsbeleid dat gevoerd
wordt op basis van een algemene
prijsmaatregel pas na vrij aan
zienlijke vertragingen tot stand is ge
komen.
Het zou niet juist zijn, het kabinet
op dit punt met zware verwijten te
achtervolgen; „achteraf praten" is al
tijd bijzonder gemakkelijk geweest.
Maar eerlijkheidshalve moet wel
worden gesteld, dat de afloop van de
loononderhandelingen in de herfst
toen looneisen werden ingewilligd,
die niet onbelangrijk uitgingen boven
de produktiviteitsontwikkeling wel
een teken vormde, dat er met de
prijsontwikkeling iets bijzonders zou
kunnen gaan gebeuren.
Want het is na de oorlog heus wel
meer voorgekomen, dat ondernemin
gen na in hun ogen verloren loonon
derhandelingen hebben gepoogd, via
prijsverhogingen revanche te nemen,
om hun winsten voor aantastingen te
vrijwaren. Dat vele ondernemingen
de invoering van de BTW hebben
aangegrepen als aanleiding om hun
prijzen extra te verhogen, behoefde
dus niet geheel en al als een don
derslag bij heldere hemel te komen.
PRIJZEN EN LONEN
Dat er achter de huidige prijsont
wikkeling diepere oorzaken schuilen
dan alleen de invoering van de BTW,
is intussen geen verblijdende
omstandigheid. In de eerste plaats al
niet, omdat deze diepere oorzaken
(vooral het revanche nemen van on
dernemers op verloren loononderhan
delingen) de neiging hebben, te
genbewegingen op te roepen, die zelf
ook weer tot prijsstijgingen aanlei
ding kunnen geven.
Het recente voorstel van de werk
nemersorganisaties om 2 procent van
de sociale premies door de werkge
vers te laten overnemen, Is daar een
duidelijk voorbeeld van.
Wanneer we niet uitkijken, kan
onze economie en kunnen vooral
de zwakkeren daarin, zoals de trek
kers van vaste inkomens en de kleine
zelfstandigen de dupe worden van
een door onderling revanchisme ge
voede, steeds sterker oplopende loon-
en prijsspiraal.
En in de tweede plaats: de gevol
gen van zo'n aanhoudend opgaande
prijsbeweging zijn inderdaad zeer
kwalijk! Wanneer prijzen en daar
door kosten in onze economie
steeds verder worden opgestuwd,
kunnen immers onze exportbedrijven
steeds moeilijker met het buitenland
concurreren; via de achteruitgang
van deze bedrijven doet dus de
werkloosheid opnieuw haar intrede.
Wanneer de besteedbare lonen
worden „bijgesteld", ontstaat boven
dien een te grote toeneming van de
binnenlandse bestedingen, die zicht
baar wordt in een hernieuwd beta
lingsbalanstekort.
Zo ontstaat het grote gevaar van
de terugkeer van de zgn. „Engelse
ziekte", waaraan we in de afgelopen
jaren net ontkomen zijn: nl. dat een
economisch herstel pas weer moge
lijk is, wanneer we een aanmerke
lijke mate van werkloosheid willen
toléreren.
LOONPOLITIEK
Willen we alsnog aan deze situatie
ontkomen, zal het afkondigen van
een enkele „prijzenstop" overigens
een zeer grofwerkend instrument, dat
velen ongelijk treft ook niet meer
voldoende zijn. Dan zal, hoe ook, in
het komende jaar een nauwere
aansluiting moeten worden bereikt
van de loonontwikkeling bij de pro
duktiviteitsontwikkeling.
Is het bedrijfsleven daar niet vrij
willig toe bereid, dan zullen we op
nieuw serieus moeten overwegen, of
de terugkeer naar een meer geleide
loonvorming niet de enig resterende
mogelijkheid is.
Want het is onmogelijk, de prijzen
aan strakke banden te blijven hou
den, wanneer de opwaartse beweging
in de nominale lonen en looneisen
niet enigermate tot rust gekomen is.
Wanneer men gedurende geruime
tijd ten aanzien van de prijzen een
strak beleid voert, en tegelijkertijd
de lonen maar fors laat uitstijgen
boven de groei van de arbeidspro-
duktiviteit, zullen immers tal van
kleinere bedrijven finaal worden
fijngedrukt. Dan zijn het opnieuw de
kleine zelfstandigen en de werklozen,
die de lasten moeten dragen.
Een economisch beleid, dat bij de
huidige prijsperikelen aan hun be
langen voorbijziet de belangen
van de zwakken In de samenleving
kan misschien in de ogen van gro
te en machtige organisaties geslaagd
heten, maar doet aan de primaire eis
voor elke overheid: de eis van de
rechtvaardigheid jegens allen op
een ontoelaatbare manier tekort.
Drs. B. GOUDZWAARD
AMSTELVEEN Bij een hevige
ontploffing in een flat in Amstelveen
heeft een echtpaar gisteravond lichte
brandwonden opgelopen en werd
flinke schade aangericht.
De explosie ontstond doordat een
explosief mengsel vrijkwam uit een
wasmiddel waarmee de vrouw des
huizes in de douchecel aan het werk
was. De stof kwam vermoedelijk
door het waakvlammetje van de gei
ser in de keuken tot ontploffing.
De tussenmuur van de slaapkamer
en de woonkamer stortte in terwijl
een verbindingsmuur met de aangren
zende flat werd ontzet. Veel ruiten
in de flat sneuvelden.
De ontploffing veroorzaakte brand
die door de brandweer binnen
twintig minuten was geblust. Het
echtpaar is opgenomen in het VU-zie-
kenhuis te Amsterdam.
WASHINGTON President Nixon
heeft gisteren in een boodschap aan
het Amerikaanse congres voorgesteld
de belastingtoeslag van tien procent
met ingang van 1 januari 1970 te
verlagen tot vijf procent.
Een ander voorstel houdt onmid
dellijke afschaffing van de investe
ringsaftrek van zeven procent in.
Voorts zou er een wet moeten komen
die verbiedt dat iemand meer dan
700.000 dollar per jaar verdient zon-
ier inkomstenbelasting te betalen
aan de federale overheid en zou er
voor minder draagkrachtigen
vrijstelling van belasting moeten ko
men.
Dorpelingen
op bezoek
Vele Nederlandse projecten
blijken een voorbeeld voor het
buitenland te zijn, zoals de naar
wereldbegrippen minimetro in
Rotterdam. Ook Het Dorp in
Arnhem is studie-object en wel
voor een groep van twaalf Ita
liaanse sociologen en journalis
ten, die op dit ogenblik een be
zoek aan ons land brengx. Een
van de leden van dit gezelschap
is de broer van paus Paulus, se
nator Lodovico Montini, op de
foto bij aankomst in Den Haag.
UTRECHT Het NKV wil vol
gens een artikel in Ruim Zicht
inspraak van de rijksoverheid bij de
bouw van kerncentrales. Het vakver
bond levert kritiek op de Provinciale
Zeeuwse Electriciteitsmaatschappij
die de bouw van de kerncentrale bij
Borssele heeft gegund aan het West
duitse Siemens-concern en niet aan
de Nederlands-Amerikaanse groep
Neratoom-Westinghouse.
Daarmee is een unieke kans voor
de Nederlandse industrie zich een po
sitie op de „nucleaire markt" te ver
werven verloren gegaan en boven
dien een stuk beleid van de nationale
overheid op provinciaal niveau door
kruist, aldus het NKV. Men betwijfelt
of de offerte van Siemens, hoewel 25
miljoen gulden lager dan die van Ne-
ratoom, wel aantrekkelijk is als mer
berekent welke schade wordt berok
kend aan de Nederlandse industrie.
KROMMENIE Het gemeentebe
stuur van Krommenie heeft de raad
van commissarissen en de directie
van Thomassen en Drijver-Verblifa
NV in een brief verzocht op het voor
nemen tot sluiting van de vestiging in
Krommenie terug te komen.
Wanneer dit niet mogelijk is
vragen B. en W. de opheffing van het
bedrijf geleidelijk te doen verhogen
Daarbij denkt het college aan een
periode van tien jaar waarin oudere
werknemers langs natuurlijke weg
kunnen afvloeien en jongere tijdig
elders werk kunnen vinden.
B. en W. kunnen zich niet aan de
indruk onttrekken dat het financiële
belang van de aandeelhouders van
het bedrijf, in te sterke mate preva
leert boven de zorg voor het sociale
welzijn van de werknemers.
Een afschrift van de brief is ver
zonden aan de ministers van economi
sche en sociale zaken, de voorzitter
van de Tweede Kamer, gedeputeerde
staten van Noord-Holland, Kamer
van Koophandel en de vakbonden.
(Van onze onderwgsredacteur)
Op het ene moment zit men met de examens bij de boodschappen
thuis; op een ander ogenblik dient de kandidaat het leven vooral
op een afstand te beschouwen.
Gistermiddag voor hbs-A 2 uur handelswetenschappen. Een drogisten-
combinatie besluit ter vergroting van de omzet kortingzegels te verstrekken.
Voor elk kwartje een zegel; op een boekje met 200 zegels een gulden terug,
enz. Men ziet de hele zegeltjessoesa voor zich en bereken nu maar ho«
groot de omzet moet zijn om een netto winst van een miljoen te halen.
Daarvóór een stuk opgave met „bruto voor netto"; erachter een lening
van 5 miljoen, waarbij een minder duidelijke formulering van het bedrag
dat in handen werd gegeven, de zaak vrij lastig maakte. Verder heet
werk „gesneden koek".
En nu wat terzijde treden met de Franse vertaling van het gym. Eft
stuk over André Malraux. Enkele lelaren uiten er hun oprechte vreugdt
over, dat nu eens niet een nadrukkelijk-klassiek onderwerp werd gekozen
Maar dat neemt bij de geïnteresseerde toeschouwer de verwondering niet
weg over het feit, dat de beschrijving van de woelige figuur Malraux zich
helemaal richt op de volledig voorbije periode. Zelfs aan zijn „Antimémoires"
van 1967 komt de tekst niet toe.
Maar de kandidaten zullen er wel niet om treuren, want het was eet
pittig stukje Frans. Eén voorbeeld: „C'est sans doute que, l'un des premiers,
il a pressenti le caractère catastrophique de l'époque. Exotiques, ses premiers
livres ont pu le paraitre, non pas paree qu'ils déroulaient dans une Chine
lointaine, mais paree qu'ils offraient le spectacle de la violence et du tragique
A un assoupi dans sa prospérité et charmé par ses jeux."
Het lijken simpele mededelingen, maar men moet bij het vertalen wel
scherp in de gaten houden waar dat „le paraitre'! op terugslaat
VERVALLEN
Met dit Frans zat voor de gymnasiasten het schriftelijk gedeelte van
het examen er weer op. De kandidaten hebben na afloop de regeling voor
het mondeling te horen gekregen. Zowel voor Grieks als voor Latijn worden
de proza-schrijvers geëxamineerd; de poëzie valt weg. Voor de beta's ver
valt scheikunde, zodat natuurkunde en biologie overblijven.
De laatste examendag voor het gym was tevens de eerste voor de mms,
De meisjes begonnen met hun Engelse vertaling waarover ze zeer uiteen
lopende meningen weggeven. Van leraren hoor ik: „Niet onredelijk moei-
lijk" en „dat is te maken".
VENSTER
's Middags kreeg de mms uur voor het opstel. Gelet op de vragen
die behandeld moesten worden, is de eerste titel, „Een excursie", vermoe
delijk bedacht door een ambtenaar van de Rekenkamer: wat was de aard
van de excursie om welke reden wat was het doel wat is het
belangrijkste? Maar hierna volgden aardiger onderwerpen, van het kiezen
van een levenspartner per computer tot „eenzaamheid is een woning" (Hugo
Claus).
De variëteit van onderwerpen wordt min of meer gewaardeerd, maar
bij enkele toelichtingen rijzen vragen. Titel: „Televisie, een venster op de
wereld". In de toelichting wordt gezegd dat het woord „venster" dwingt
tot denken aan verruiming en beperking. Bij „een venster op" weet ik
dat zo net nog niet, hoor ik een leraar brommen.
Andere titel: „Als een vrouw haar huis ontwerpt". Begin van de toe
lichting: „Steeds meer gaan er ook in ons land stemmen op, de vrouw een
rol te willen laten spelen bij het ontwerpen van de woning.
Zo'n formulering geeft een indruk die je ook bij het stuk over Malraux
krijgt: hij wordt bekeken door ouderen; het is niet de Malraux zoals jongeren
hem nu kunnen zien. Die bejaarde benadering is er ook wanneer men het
heeft over stemmen die hoor toch eens aan nu ook al in het land
opgaan om de vrouw te laten meepraten. En, lieve examenkinderen: „Welke
ideeën heb jezelf hieromtrent?"
LERING EN VERMAAK
De gymnasiasten hadden gistermorgen ook hun opstel. De eerste tité
vroeg ver vooruitkijken: Het toekomstige veranderen van beroep spreekt,
wanneer men nog aan de studies voor zijn eerste beroep moet beginnen,
niet sterk aan. Maar de tweede titel schijnt bij heel veel kandidaten favo
riet te zijn geweest: „De man en zijn auto". Andere onderwerpen: toneel,
een tekst van Paul van Ostayen, Spel in het leven, Verdovende middelen.
Individuele hulp aan de medemens, Overheidssubsidie aan de kunsten, wa
terstaatkundige plannen en Welvaart en welzijn.
Nederlands stond gisteren eveneens op het programma van het hbs-
examen: in twee uur moest een tekst von prof. Pen worden samengevat.
Prof. Pen het vorig jaar ool$ voor het havo-examen gebruikt speelt
in dit stuk met de begrippen „lering" en „vermaak".
Commentaren: „goede probleemstelling", „frisse gedachtengang" en
„lekker stuk", maar ook: „Meer geschikt voor het atheneum van straks dan
voor de hbs van nu. Volgens mijn mini-enquête is iedereen het er wel over
eens dat de kandidaten aan deze tekstbehandeling veel werk hadden.
AANSTREPEN
In bondige vorm nog wat andere examenberichten. Bij mulo-B, in de
zelfde vorm afgelegd door kandidaten van de drie onderwijsinrichtingen
wordt de algebra „geschikt" en de natuurkunde zelfs „heel geschikt" ge
noemd. De meetkunde (voor elk van deze examenonderdelen een uur en drie
kwartier) vonden veel kandidaten nogal omvangrijk. Leraren spreken van
„vrij pittig". Voor de liefhebbers was er gisteren op het mulo-examen ook
Spaans.
Met de wiskunde voor de havo (drie uur) schtfnt men het niet slecht
getroffen te hebben, maar b(j hun Franse toets (twee uur) hadden de havo
kandidaten het nogal moeilik. De docenten noemen het werk „niet onaardig",
maar enkele kandidaten voegen eraan toe dat men vooral niet moet denken
dat het aanstrepen van keuze-antwoorden weinig om het l(jf heeft. Waar
van akte.
Voor hbs A moest gisteren een Engels verslag worden geschreven over
het werk van een vrijwilliger voor ontwikkelingshulp in Tanzania. Het on
derwerp lag goed, maar het is niet eenvoudig om er met de beschikbare ge
gevens in de tijd van 2Vi uur voor een Engelse jeugdtijdschrift iets goeds
van te maken.
WEETJES?
Ten slotte een paar uiteenlopende commentaren bij de scheikunde van
hbs-B (3 uur). Mening: „Het begin van dit werk getuigt van een moderne
zienswijze, maar ik vraag me af of de stof op alle scholen wel zo behandeld
is. Van de andere kant vind ik dat bij vraagstukken B weetjes worden af
gevraagd die weinig betekenis meer hebben." Mening: „Het begin is niets
bijzonders en die andere zaken blijven er wel degelijk bijhoren."
Gisteren nog enkele andere geluiden: „Wie maar even zijn hersens ge
bruikte, kon dit werk maken" en „Wie wist wat hij weten moest, hoefde
hiervoor niet bang te zijn."
EN VERDER
zat er vandaag in het natuurkundewerk voor hbs-B een foutje: in een
van de vraagstukken waren de kubieke centimeters niet goed opgegeven. In
dit geval niet erg: het was bijtijds ontdekt, de scholen waren van tevoren
gewaarschuwd en zo kon meteen bij het uitdelen van de opgaven de cor
rectie worden aangebracht.
Maar het blijft merkwaardig dat in de examenopgaven, die met alle mo
gelijke en onmogelijke zorgen en controles omringd worden, bijna jaarlijks
toch nog een vergissing kan binnensluipen. Misschien kan het inspireren tot
een tikje mildheid bij de beoordeling van examenprestaties die onder de
druk der omstandigheden wat geleden hebben.
GENèVE Vijf mensen werden
maandag gedood toen een goederen
trein in volle vaart in botsing kwam
met een vrachtauto die vol was gela
den met lange stukken hout. Het on
geluk gebeurde op een spoorwegover
gang op het traject Freiburg-Lausan-
ZOUTKAMP De politie van Zoutkamp heeft een gestolen schaap in
iet bed van een caféhouder teruggevonden. De dief had het dier zaterdag
morgen op een weiland van landbouwer Van der Klei weggehaald. Na inten
sieve nasporingen trof men het schaap aan in de slaapkamer van de caféhouder.
Bij verder onderzoek bleek ook een geslacht schaap in de koelkast te zijn
opgeborgen.
GENÈVE De Nederlandse gere
formeerde predikant ds. J. M. Snoek
(48) zal in 1970 secretaris worden
van de sectie „Kerk en het Joodse
volk" van de Wereldraad van Ker
ken. Hij volgt dan de Deense ds.
Anker -Gjerding op. Dit meldt de
persdienst van de Wereldraad van
Kerken.
Ds. Snoek, die op het ogenblik in
Wormerveer bijstand in het pastoraat
verleent, is kortgeleden teruggeko
men uit Tiberias, waar hij voorgan
ger is geweest van de Schotse kerk,
uitgezonden door de Hervormde en
Gereformeerde Kerk in ons land.
Binnenkort zal er een boek van
hem verschijnen over de houding van
niet-rooms-katholieke kerken ten
opzichte van de Joden onder Hitier.
Het zal The Grey Book heten.
