Maandag gaat Spasskil
met Petrosjan in duel
KZO: voortzetting
gunstige resultaten
Simca 1200 S: snel en
als blok op de weg
Het beste boek"
Tweekamp om de schaaktitel
wordt een slopend gevecht
Onverstoorbare Petrosjan is
nog steeds de grote favoriet
I
Leren leven
met industrie
Tafeltennistop
naar Miinchen
Elke week
worden er
drie partijen
gespeeld
Dure wagens
in het gelid
Ook Bakker
verloor van
Sijbrands
Nederland favoriet
volleybaltitel
Anti-insect
Niet te vast
Eerste kleine auto van
Ford
uit VS
Okker verloor
in finale
11
ZATERDAG 12 APRIL 1969
Uitdager Boris Spassky (links) doel de openingszet tijdens een vorige strijd om het
wereldkampioenschap schaken. Rechts de huidige titelhouder Tigran Petros jan, die
ook nu weer als favoriet van start gaat.
ARNHEM De resultaten
van Koninklijke Zout-Organon
nv in 1968 hebben aan de ver
wachtingen voldaan. De netto
winst is met 14.3 procent ge
stegen, en bedroeg 103,7 mil
joen. De concernomzet was
2160 miljoen. Het bestuur ver
wacht in 1969 een hogere winst
te< kunnen behalen door een
verdere verhoging van de omzet
en van de produktiviteit.
Over de perspectieven wordt o.m.
opgemerkt: „Hoewel de activiteiten
van de KZO in toenemende mate in
ternationale spreiding verkrijgen,
blijven de exploitatiekosten door de
grote exporten van het bedrijf uit
Nederland gevoelig voor de stijging
van het Nederlandse loon- en prijzen
niveau. Een verlaging van de in
vesteringsaftrek zal het resultaat
over 1969 nadelig beïnvloeden, ter
wijl het effect van de btw nog niet
duidelijk bepaald kan worden. Ook
de labiele internationale monetaire
situatie vormt een onzeker element."
Het aantal personeelsleden ver
meerderde van 22.800 tot 24.600, van
wie ruim zeventienduizend bij Ne
derlandse bedrijven. Aan salarissen,
lonen en sociale lasten werd ƒ365,5
uitgegeven ('67 ƒ315,4 miljoen). De
investeringen in duurzame produk-
tiemiddelen beliepen in totaal 131,4
miljoen (ƒ87,7 miljoen). Voor 1969
wordt een verdere stijging van de
investeringen voorzien.
Monomeerfabriek
Dit jaar wordt in Arnhem begon
nen met de bouw van een nieuw
hoofdkantoor. In Hengelo (O) wordt
een nieuwe zoutfabriek met een ca
paciteit van ruim een miljoen ton
zout gebouwd. Hierdoor komt de to
tale produktiecapaciteit van de fa
brieken in Hengelo en Delfzijl boven
de drie miljoen ton zout per jaar.
Begin 1971 wordt de in bedrijfsstel-
ling verwacht van de monomeerfa
briek in het Botlekgebied die een in
vestering vergt van bijna honderd
miljoen gulden.
De samenwerking met Billiton, die
participeert in de Kempensche Zink-
maatschappij, acht de KZO belang
rijk vanwege de plannen om te ko
men tot de bouw van een fabriek in
Nederland voor de vervaardiging van
elektrolytisch zink. De KZO kon zijn
positie op de farmaceutische wereld
markt verstevigen. In Oss kwam een
nieuw researchgebouw gereed met
een investering van ca. tien miljoen
gulden
De Nederlandse vlees war enbedrij-
ven van de KZO hebben zowel de
binnenlandse omzet als de export
verder kunnen verhogen. In tonnen
was de omzet ongeveer vijf procent
hoger. Het totale resultaat van deze
bedrijven voldoet echter niet geheel
aan de verwachtingen, als gevolg van
de aanzienlijke stijging der var-
kensprijzen, die moeilijk geheel kon
den worden doorberekend.
Agitatie
Het zwaartepunt van de KZO-pro-
duktie ligt in Nederland. Een belang
rijk gedeelte wordt geëxporteerd.
Twintig procent wordt buiten Neder
land geproduceerd. Het bestuur acht
dit te weinig. Van de omzet vindt
veertig procent zijn weg in Neder
land, dertig procent in de overige
EEG-landen en dertig procent in de
rest van de wereld. Qua winstcapaci
teit ligt ongeveer zestig procent in
het buitenland en veertig procent in
het binnenland.
De op handen zijnde samenwerking
met Duyvis ziet het bestuur als een
belangrijke uitbreiding van het pak
ket merkartikelen. Over de agitatie
rond Koninklijke Dobbclman nv te
Nijmegen (doordat deze fabrieken
onaangename geuren zouden
verspreiden) merkt de raad van
bestuur op dat Nederland met de in
dustrie zal moeten leren leven. Het
leefklimaat zal daarbij behoorlijk in
het oog gehouden moeten worden, als
het werk in tegenstelling tot vroe
ger naar de mens gebracht wordt.
MüNCHEN Meer dan 430 sport
lieden uit 55 landen zullen van 17 t/m
27 april deelnemen aan de 30e we
reldkampioenschappen tafeltennis in
München. Het is een recordaantal
inschrijvingen. Achtenveertig heren
teams spelen om de Swaythling-cup,
terwijl 39 damesploegen om de Cor-
billon-cup zullen strijden. In het en
kelspel nemen 228 heren en 149 da
mes deel. Bij de deelnemende landen
ontbreken China en Noord-Korea die
te elfder ure van deelneming afzagen.
MOSKOU Maandag be
gint in Moskou de tweekamp
om het wereldkampioenschap
schaken tussen titelhouder
Tigran Petros jan (39) en uit
dager Boris Spasski (32).. De
strijd omvat-maximaal 24 par
tijen. Spasski zal 12xfz punt
bijeen moeten garen om tot
troonopvolging te geraken. In
alle andere gevallen blijft
Petrosjan, wiens wieg in het
Armeense Erewan stond, titel
houder. Wekelijks komen er
drie partijen aan de orde. De
spelers hebben het recht
enkele dagen vakantie op te
nemen, indien ze daaraan be
hoefte gevoelen. Laatste feite
lijkheid: de wedstrijd wordt,
namens de president van de
wereldschaakbond (fide), ge
opend door prof. dr. Max Euwe.
Hoofdarbiter is de Belgische
grootmeester A. O'Kelly de
Galway.
Toen Petros jan en Spasski in 1966
hun eerste titelkamp speelden, was
de meerderheid der insiders genegen
enige prognose te doen.
Petros jan is „de man van het even
wicht". Eerste uitgangspunt is voor
hem in elke fase van elk nieuw duel
„het vereffenen van stellingen", een
term, die, op indrukwekkende erva
ringsgronden, door niemand minder
dan de vroegere wereldkampioen dr.
Lasker is ingevoerd.
Dit praktizeren van het „niets"
doodverft de tijger tot een matchspe
ler van uitzonderlijk formaat. Het
impliceert, dat hij een schier on
menselijk geduld bezit. Dagenlang zal
Petrosjan het als vanzelfsprekend er
varen als hij niet tot winst komt
(kan komen), evenzovele etmalen zal
hij na elke zet de positie tot op de
bodem aftasten, teneinde vast te stel
len of de opponent niet buiten de
ijzeren wetten van de logica of de
noodzakelijkheid poogt te geraken.
Indien dat het geval zal blijken te
zijn treedt „de tijger" scherprechte
rend op.
Of Spasski de aangewezen uitdager
is? Er bestaat nauwelijks twijfel
over. Hij versloeg de andere kandi
daten Gelier, Larsen en Kortsjnoj met
een totaalscore van 17Vs8V2. Dat hij
daarbij ijzer met handen heeft moe
ten breken is geenszins waar. Het
tegendeel lijkt het geval. Wie Gelier
kan verslaan met „alleen maar geslo
ten Sicillaans" (onder erkenning van
de overdrijving die hierin zit) en
Kortsjnoj „maar laten komen" (even
eens opzettelijk te bondig geformu
leerd) is geroepen het even-
wicht-schaak van Petrosjan aan elke
beproeving te onderwerpen.
Technisch zijn de opponenten tot
de tanden gewapend. Petrosjan wordt
Ruim twintig leden van de Britse
Rolls Royce enthousiasts club heb
ben deze week een rondrit door ons
land gemaakt. Gisteren bezichtigden
zij Heinekens brouwerijen in Am
sterdam. Zelden zullen de Amster
dammers zoveel dure auto's op een
ritje hebben zien staan.
gesekondeerd door Boleslavski en
Soejetin, Spasski verlaat zich vooral
op de alliantie met Bontarevski
evenals Spasski uit Leningrad af
komstig.
Men kan voorbijgaan aan de
schaaktheoretische kant van het
voorbereidende werk, dat maanden
lang door het trio en het duo is ver
richt. Er zal geen gaatje in de wa
penrusting te vinden zijn.
Hoe dan van elkaar te winnen? In
dit verband is het markant Tal te
citeren, die denkt dat er „ongeveer 10
partijen winst zullen opleveren".
Die uitspraak heeft de goegemeente
geschokt. Tal is van mening, dat de
eerste match tussen de matadoren,
die I2V2IIV2 voor Petrosjan aan
wees, een sparring is geweest, een
aftasten in zekere zin een poging
van Spasski om zonder alle kaar
ten te tonen tot de zege te komen.
De oud-wereldkampioen onderlijnt
die opinie door er op te wijzen, dat
dit uitgangspunt van Spasski schaak-
technisch in 1966 al vrijwel voldoen
de is geweest. Evenwel... mentaal
bleek Petrosjan de meerdere. Hij
sloeg de laatste tornooiweek vernieti
gend toe. De oudere heerser bleek
innerlijk nog geharnaster dan de
toch zo beheerste Spasski.
Ondenkbaar
Tal zegt, "dat het ondenkbaar is, dat
Spasski de strijd „om het even
wicht", om de „lange baan" zal aan
gaan. Hij zal Petrosjan dwingen tot
de vertakste en gecompliceerdste
speelwijzen, waar het evenwicht
slechts de exacte berekening tot basis
kan hebben waarbij Petrosjan „uit"
zijn feilloze intuïtie moet treden in
een rauwe clinchrealiteit.
Het ware kinderlijk te menen, dat
Petros jan wereldheerser werd door
eenzijdigheid. Hij werd het, omdat
hij één facet van zijn duizendvoudige
kunnen als het doeltreffendste heeft
ervaren. Hij kan uiteraard alles spe
len, in elke omstandigheid... als
Spasski. Diens voorkeur ligt „slechts"
in de strijdsfeer, de voorkeur van de
„tijger" in het waakzaam-wachten.
Het zal deze karakterbotsing zijn,
die de komende tweekamp ongemeen
boeiend zal maken.
APELDOORN De reeds kam
pioen geworden Tonny Sijbrands is
gisteren in de strijd om het nationaal
kampioenschap dammen, niet op zijn
lauweren gaan rusten. Integendeel, in
een spannend gevecht met Kees Bak
ker heeft Sijbrands zich tot het uit
erste gegeven. Hetgeen overigens met
een overwinning werd beloond. De
strijd om de tweede plaats blijft
boeiend. Van de vier kandidaten voor
deze plaats remiseerden Wiersma,
Varkevisser en Van Dijk, terwijl
Roozenburg het volle pond behaalde
tegen Bom.
De uitslagen zijn: De Boer Wiggers
02, De Jong Varkevisser 11, Bronst-
ring Bergsma 1—1, Sijbrands Bakker
2—0, Van Dijk Wiersma 1—1, Bom
Roozenburg 0—2.
De stand na tien ronden Is: 1. Sijbrands
19 pnt, 2. Roozenburg en Wiersma 13, 4.
Varkevisser en Van Dijk ,12, 6. Bom,
Bronstring, De Jong 9, 9. Bergsma 8, 10. De
Boer 7, 11. Bakker 5, 12. Wiggers 4.
HELSINKI Italië heeft zich niet
in één dag kunnen herstellen. De ne
derlaag tegen Finland, die de Italia
nen van favoriet tot figurant maak
ten, speelde de ploeg vrijdagmorgen
tegen Nederland nog danig parten.
De wederom zeer vechtlustige Neder
landse ploeg won in Helsink'is ijssta
dion in vier sets (815 156 1614
1511) en bleef daardoor nog steeds
de voornaamste kandidaat voor de
Westeuropese volleybaltitel.
Wendbaar en snel (175 km) en een
ligging die hem aan de weg doet
klitten. Dat zijn de voornaamste in
het oog springende goede eigen
schappen van Simca's sportwagen
de 1200 S Coupé.
Uitwendig lijkt hij een beetje op
de vroegere 1000 Coupé, maar zijn
prestaties zijn daar wel heel ver
schillend van. De 1200 kan worden
gerekend te behoren tot de klasse
der echte sportwagens ondanks zijn
beperkte motorinhoud van 1204 cc.
Het „wonder van ontwerper Berto-
ne" gaat goed en snel mee, dank zij
het feit dat alles uit de motor is
gehaald wat erin zit (compressie
1:10,25). Dat betekent dat men er
zonder veel moeite zo'n 175 km kan
uithalen. En zit men eenmaal op die
top, dan merkt men dit nauwelijks,
want de 1200 ligt als een blok op de
weg.
Op snelle trajecten is de wagen
goed onderstuurd, wat bij stevige
bochten (met zo'n 100 km) overgaat
in een bijna neutraal stuurkarakter.
Daardoor kan men zich volkomen
veilig voelen: hoewel de motor ach
ter is geplaatst, glijdt hij niet weg
(wat bij de 1000 wél het geval was)
en laat zelfs capriolen toe.
Dit belangrijke pluspunt heeft
Bertone bereikt door een goede ge
wichtsverdeling. In tegenstelling tot
de 1000 is de radiateur bij de 1200
voor aangebracht, vlak achter de
grille die geheel als koelluchtin-
Sinds kort is onder de naam Dr,
Stöcker Mukosol een produkt in de
handel, dat vastgevlogen insecten in
een handomdraai .verwijdert. De
vloeistof zit in een 400 cc spuitbus
en is niet schadelijk voor lak of
rubber. Het enige wat men hoeft te
doen, is na het spuiten een spons
met water over glas of lak halen en
de' insecten zijn verdwenen. De bus
kost ƒ3,95 en is bij alle garages en
service-stations verkrijgbaar.
KNAC-handboek
De KNAC heeft haar
KNAC-handboek 1969 uitgegeven:
een 832 pagina's tellend boekwerk,
waarin veel informatie wordt gege
ven, vooral over de toeristische kan
ten van het automobilisme, zowel
over binnen- als buitenland. Leden
krijgen het boek gratis, niet-leden
moeten er 7,90 voor betalen.
Eén van de dingen die men als
automobilist het beste zeer voor
zichtig kan doen, is het aandraaien
van de vleugelmoer op het deksel
van het luchtfilter. Te vast aan
draaien van deze moer kan namelijk
tot gevolg hebben, dat de cho
ke-klep klem komt te zitten in het
luchttoevoerkanaal.
Deze gedeeltelijke afsluiting kan
er op haar beurt weer toe leiden,
dat het benzine/luchtmengsel te rijk
wordt aan benzine. En rijden met
een te rijk mengsel veroorzaakt
weer een veel te hoog brandstofver
bruik, een abnormale vervuiling van
de bougies en een lager motorisch
rendement.
laat fungeert. Naast die radiateu
vindt men voor ook het reservewiel
en de accu. Als nadeel heeft deze
gewichtsverdeling echter, dat men
voor vrijwel geen bagageruimte
meer heeft: wie met de 1200 op va
kantie gaat, zal het uitsluitend moe
ten hebben van het achterbankje.
Wat die ruimte verder betreft: de
twee plaatsen voor zitten zeer com
fortabel (tot in horizontale stand
verstelbare kuipstoelen) en laten vol-
dqende beenruimte over. Het instru
mentarium is zo aangebracht, dat
alles gemakkelijk binnen handbe
reik ligt. Pookje, stuur en knoppen
op het (houten) dashboard laten
zich vlot bedienen.
Kortom: men zit en rijdt gemakke
lijk. In een goed afgewerkt interieur
en met een compleet arsenaal aan
technische snufjes (o.m. ruitewissers
met twee snelheden, een toerentel-
Ier, elektrische verwarming van de
achterruit en een uitstekende air
conditioning en verwarming).
Geluid
Een nadeel van de 1200 is bepaald
het geluid. Tussen de 100 en 140 km
maakt hij hinderlijk en doordrin
gend lawaai. Daaronder en daarbo
ven valt het wel mee.
Een ander nadeel is, dat men in
de derde versnelling niet meer dan
120 km haalt. Dit betekent overi
gens niet, dat de 1200 niet snel zou
accelereren (in 14 sec. op de 100 km
en dat zonder de 6500 toeren per
minuut te overschrijden). De motor
(4 cilinders, 80 netto pk's en twee
Solex-carburateurs) levert goede
prestaties. Evenals trouwens de rem
men (op alle vier wielen schijfrem
men), die de wagen ook bij hoge
snelheden als een blok stilzetten.
Wat de vering betreft: de voorve
ring is onafhankelijk .met een
dwarse bladveer. Achter zijn er spi
raalveren voor de onafhankelijk ge
veerde achterwielen, die elk twee
cardangewrichten hebben. Het ge
heel voelt wat stug aan, maar dat is
voor de sportieve rijder geen enkel
bezwaar.
Tenslotte de prijs: ƒ11.400 en dat
is voor een wagen met deze presta
ties niet te hoog.
V
„Het beste boek voor de weg" is
de titel van een omvangrijk en veel
zijdig reisboek, dat ANWB en Rea
der's Digest samen hebben uitgege
ven. Een titel, die het terecht
draagt, want ons is geen uitgave op
dit gebied bekend, die zo uitvoerig
en zo aantrekkelijk en handig
verpakt, zoveel informatie verstrekt
als dit reisboek: men vindt er letter
lijk alles in, wat men als automobi
list moet weten en wat interessant
is om te weten.
Weliswaar laat Reader's Digest re
gelmatig „Books of the road" ver
schijnen, die lijken op deze uitgave,
maar deze hebben een typisch na
tionaal karakter, terwijl „Het beste
boek voor de weg" Europese infor
matie geeft. Daardoor is deze uit
gave aanzienlijk veelzijdiger gewor
den.
Wat het boek biedt? In de eerste
plaats een schat aan wegenkaarten
(in totaal 170 Europese en Benelux-
kaarten en tientallen stadsplatte
gronden, zowel van Nederlandse als
buitenlandse steden). Maar dit is
nog maar een deel.
Daarnaast vindt men er alles in
over de technische kanten van de
auto, hoe men pech kan bestrijden,
waar men technische hulp kan krij
gen, hoe men eerste hulp bij onge
lukken zelf kan verlenen, enz.
Ook geeft het boek een stevige
brok toeristische informatie, die een
zeer uitgebreid terrein beslaat. Dat
gaat van wetenswaardigheden over
flora en fauna in Europa (met kleu
renplaatjes geïllustreerd) tot toeristi
sche bezienswaardigheden, zoals ker
ken, molens, boerderijen, bruggen
en andere zaken (deze geïllustreerd
met fraaie pentekeningen).
Kortom: „Het beste boek voor de
weg" is het beste, wat de toerende
automobilist in zijn dashboardkastje
kan hebben. En het laat zich lezen
als een interessant studieboek. (Prijs
voor ANWB-leden en Reader's
gest-abonnees 37,90; winkelprjs
47,50).
Als eerste van de Amerikaanse
autoproducenten presenteert Ford
op 17 april een kleine auto. Klein
dan volgens Amerikaanse begrippen,
want hij is altijd nog 30 cm langer
dan de onlangs uitgebrachte Capri.
De naam van de nieuwe wagen is
Maverick, hij kost 2000 dollar, is
uitgerust met een 6 cilinder, 2,7 liter
lijnmotor en heeft de zgn. fast
back-lijn.
Doel van dit nieuwe initiatief is
de steeds stijgende import van Eu
ropese wagens tegen te gaan en al
vast een schild te bouwen tegen Ja
panse offensieven. Cijfers wijzen
namelijk uit, dat de Europese auto-
fabrieken een steeds belangrijker
concurrentie voor de Amerikaanse
industrie gaan worden. Werden in
1955 nog maar 52.000 Europese au
to's ingevoerd, vorig jaar bedroeg
dit aantal al 986.000. Hiervan had
Volkswagen het grootste aandeel:
een kleine 500.000 auto's.
Al zeven jaar geleden had
Ford-Amerika plannen voor de
bouw van een kleine wagen. Deze
wagen, die Cardinal was gedoopt,
zou een anti-VW-conceptie worden.
Maar vlak voordat de produktie zou
starten zag Henry Ford II af van
zijn plan, omdat hij de markt er
toch niet groot genoeg voor vond.
Het hele project ging naar de Duitse
dochter Ford Keulen en kwam daar
als de Ford 12M van de band.
Thans ziet Ford echter meer mo
gelijkheden. De fabriek rekent op
een jaarlijkse produktie van 400.000
wagens.
Volgens geruchten zouden ook Ge
neral Motors en American Motors in
Amerika een kleine wagen op de
markt willen brengen. Fdrd, die
hiervan op de hoogte is, zal als wa
pen hiertegen met een nog kleinere
wagen komen.
Aan de ontwikkeling van de auto,
die de naam Phoenix krijgt, wordt
al gewerkt. Volgens de geruchten
zou de wagen de motor achter krij
gen.
Een heel nieuw gezicht in het
woud van parkeerborden. Alkmaar
kwam er onlangs als eerste mee
voor de dag in een vijftal straten,
waar men nogal met het parkeer
probleem worstelt. De politie is bij
wijze van proef de automobilisten
tegemoet gekomen en verleent,
krachtens dit bord, toestemming
half op de straat ha-lf op de stoep te
parkeren. Een witte lijn op het trot
toir geeft aan tot hoever men mag
gaan. Wellicht een idee, dat ook in
andere steden navolging verdient...
Prisma-Autogids
Voor degene die voor de aankoop
van een nieuwe auto staat, maar
zijn keuze nog niet heeft bepaald,
biedt de zojuist uitgekomen
Prisma-autogids (Uitgave Het Spec
trum, prijs: ƒ3,50) wellicht steun. In
dit handzame boekje vindt men alle
automerken met aile gegevens plus
een afbeelding. Overzichtelijk
handig.
128 van Fiat
Na haar vlaggeschip 130 heeft Fiat
in Italië nu ook een wat kleinere
telg uit de grote familie getoond: de
Fiat 128, die de opvolger wordt van
de huidige 1100. Wanneer de wagen
in Nederland wordt geïntroduceerd,
is echter nog niet bekendgemaakt.
Zoals de foto laat zien, past de 128
qua uiterlijk helemaal in dc 124,
125- en 130-serie en vertoont hij
weinig gelijkenis met de huidige
1100. Hoewel hij aan de buitenkant
10 cm korter is, biedt hij binnen
meer ruimte.
De 128 is uitgerust met een 4 ci
linder 1116 cc motor, die een vermo
gen ontwikkelt van 55 DIN pk bij
6000 omw. De compressie is 1 8. Dc
top wordt opgegeven als 135 km per
uur. De wagen heeft voor schijf- en
achter trommelremmen.
JOHANNESBURG Onze landge
noot Tom Okker is er niet in
geslaagd het open tenniskampi
oenschap van Zuid-Afrika op zijn
naam te schrijven. In de finale werd
Okker verslagen door meervoudig
Wimbledonwinnaar Rod Laver. De
setstanden waren 63, 108 en 63.
MANNHEIM De Nederlandse Jeugd-
Ploeg heeft vrijdag In Mannheim de strijd
Jegen Zwitserland om de negende plaats ln
het Albert Schweitzer basketbal tornooi
met 7057 (36—19) gewonnen.
STOCKHOLM Zweden heeft vrijdag
to Stockholm met 5—2 van Rusland ge
wonnen ln een wedstrijd voor de Europese
tafeltennJscompetitie.
