AMRO-spaarders profiteren van de volgende rentepercentages: 4% 5% 6U% 4ü% AMRO BANK Vakbeweging Suriname in stroomversnelling Eerherstel voor de inkomsten belasting ft ft Zet Yascomij huurders op straat MARGRIET I GEZONKEN REUMATISCHE- EN SPIERPIJNEN Na vertrek van Pengel „GEEN OPERATIE, WEL MEDICIJNEN" I.: 7 WOENSDAG 9 APRIL 1969 Strategie VAN allerlei kanten klinkt goedkeurend gemompel bij de manier waarop de psychologiestu denten in Groningen de hervor ming van hun subfaculteit hebben aangepakt. De democratise- ringsactie die zonder geweld een stuk universitaire revolutie tot stand wist te brengen, is ook inspi rerend. Brave studenten maar men moet niet verzuimen ook ken nis te nemen van een SVB-cahier dat zich met faculteitsacties in het algemeen en vooral met het Gro nings „model" bezig houdt. Een paar grepen uit wat we, naar de kleur van de omslag, maar het gele boekje zullen noemen: Objectieve omstandigheden die vaak zelfs banaliteiten zijn, func tioneren als aangrijpingspunt voor een actie In een later stadium wordt het actiepunt in een politie ke context geplaatst Het fase verschil tussen elite en achterban moet zo klein mogelijk lijken en dus door de actiegroep gecamou fleerd worden Het herstructure ringsproces zet zich door in een dynamiek van afgedwongen her vormingen. „Afgedwongen" bete kent meestal zo manoeuvreren dat ogenschijnlijk onschuldige hërvor- mingen een latent explosieve situa tie teweeg brengen die de basis vormt voor verdere actie. Onderhandel alleen wanneer dat in je eigen collectieve kraam te pas komt Als een actie eenmaal een zodanige vorm aanneemt dat ze een van de bestaande inc'ituten onaf hankelijke kracht .kan vormen, dan móét iedere vorm van geïnstitutiona liseerd overleg verbroken worden Het daarna nog te voeren over leg moet slechts informeel en op portunistisch van karakter zijn Over „Posthumus" bijvoorbeeld wordt niet onderhandeld: de discussie daarover wordt geweigerd óf gesaboteerd. Enzovoorts, enzo voorts. Het interessante is dat men van deze strategische wenken hele maal geen geheim maakt. Brave studenten. Geen reactie TAEZE week is het weer volop vergaderen geblazen. Onder wijzers en leraren van verschil lende richtingen, schooltypen en vakken wijden zich in de paasva kantie aan hun algemene- en jaar vergaderingen waarbij niet zonder trots wordt aangekondigd dat ze al voor de 57e, 59e of 107e keer (Ko ninklijke Nederlandse Vereniging van Leraren en Onderwijzers in de Lichamelijke Opvoeding) worden gehouden. Wat bij dergelijke vergaderingen (met uitzondering van die der stu denten die deze week ook bijeenko men) vaak opvalt, is dat er voor zover ze openbaar zijn overwe gend sprake is van eenrichtingsver keer. Leden en zeker gasten maken het de bestuurstafel bij voorkeur niet te moeilijk met weerwerk. Toen Diepenhorst nog minister was, is het gebeurd dat op een ver gadering van een eerbiedwaardige lerarenvereniging de voorzitter het overheidsbeleid bij de invoering van de Mammoetwet regelrecht aanvocht, waarna de als gast aan wezige bewindsman opstond... om zich, alsof hij niets gehoord had, te verliezen in historische beschou wingen over het gymnasium. Kortgeleden spitste men de oren toen op een, eerst erg saai lijkende, vergadering van de Katholieke Schoolraad mr. C. E. Schelfhout zich uiterst kritisch opstelde tege nover het departement dat de scho len aan handen en voeten bindt. Hij vroeg om een gesprek op korte termijn tussen departementale lei ders en vertegenwoordigers van het onderwijs. Staatssecretaris Grosheide zat er bij en hij zal wel niet zonder reden voor die vergadering zijn uitgeno digd. Schelfhout zit aan de top van het katholiek inderwijs; hij en Grosheide kennen elkaar goed. Wat zou er meer voor de hand hebben gelegen dan dat de staatssecretaris meteen iets had teruggezegd op de door Ton Elias kritiek al was het maar: „Ja, we moeten nodig eens praten". Maar die normale reactie bleef uit; het schijnt dit keer aan de indeling van de vergadering gele gen te hebben. Dat gesprek komt er toch wel, maar met wat lossere vergaderzeden zou het leven er minder stroef uitzien. Natuurkunde A LS Grosheide wèl spreekt, wordt er zorgvuldig naar hem geluisterd. Bij de uitreiking van prijzen voor de natuurkunde-olym- piade zei hij terloops: „Ik ben een alpha en heb nooit iets van natuur kunde begrepen. Ik heb diepe be wondering voor iemand die een voldoende haalt voor natuurkun de". Krijgt hij hiervoor een repriman de van de vereniging van leraren in natuur- en scheikunde? Welnee, het maandblad „Faraday" schrijft: „Hiermee is nu precies gezegd wat er mis is met ons natuurkunde-on- derwijs. We proberen de alpha's die noch aanleg noch belangstelling voor natuurkunde hebben, toch na tuurkunde te leren in plaats van te trachten hen te laten begrijpen wat natuurkunde is. We verdrinken hen in een over vloed van halfbegrepen uit het hoofd geleerde regels over veel stof in plaats van hen aan enkele met zorg gekozen onderwerpen te laten ervaren hoe de natuurkunde, en de natuurkundige, werkt." Zeilen 7 O zie je maar weer: aan Hans Grosheide heeft het echt niet gelegen. Misschien kan hij zijn B-lacunes wat opvullen door op vergaderingen waarop hij toch niks terug mag zeggen, tersluiks „Archi medes" te lezen. Voor wie deze uit gave niet kent: een natuur-, schei- en sterrenkundetijdschrift voor jongeren. In het jonge nummer wordt uit de doeken gedaan hoe het precies zit met „aan de wind zeilen". Iede re zeiler kent de vuistregel dat de zeilen de hoek tussen vaar- en windrichting middendoor delen maar waarom? Opgave voor Grosheide: probeer aan te tonen dat een vlieger door de windkracht omhoog moet gaan; het is een ana loog probleem. „Archimedes", samengesteld door leraren die niet louter-schools den ken, heeft in korte tijd een oplage van 21.500 bereikt. „Pythagoras", het wat oudere zusterblad voor de wiskunde, heeft al een oplage van 27.500; de uitgever (Wolters-Noord- hoff) verzorgt ook een Engelse edi tie. Schoolraad TVrOG even terug naar de ver gadering van de Katholieke Schoolraad. Men heeft daar een statutenwijziging aangenomen, waardoor in de NKSR voortaan ook landelijke leerlingenorganisa ties kunnen meedoen. Zonder dat er tam-tam over werd gemaakt, is hiermee een progressief princi pe-besluit genomen. Het is natuurlijk wel de vraag of die leerlingenorganisaties ook zul len komen: de Nederlandse Katho lieke Schoolraad is nu niet bepaald een college dat tot de verbeelding spreekt. Bovendien: wie zegt dat de leerlingen van nu nog een orga nisatie met een specifiek katholieke kleur zullen willen vormen? Dit laatste hoeft ook niet, hoor ik van insiders: er staat nergens dat het een leerlingenorganisatie van ka tholieke signatuur moet zijn. Toch wel een interessante statutenwijzi ging. En verder En verder zegt het gele boekje van de SVB: „Infiltreer, blijf on grijpbaar, bij onverhoopte konfron- taties ben je inschikkelijk genoeg, je doet maar of je gek bent, geen krachtpatserij, je wordt op zijn gunstigst meewarig, en terecht uit gelachen, inkasseer, reageer niet gedraag je als een vis in het wa ter" voor dt wind U*lv< w'wJ Mn At Wind voor Grosheide en anderen L. C. VAN DALEN DEN HAAG De Tweede-Kamei- leden Oele en Van den Doel (soc.) hebben minister Schut gevraagd of het waar is dat de NV Vascomij 850 huurders, die niet akkoord gaan met de huurverhoging van zes procent, heeft aangezegd hun huizen voor 1 juli te verlaten. De Kamerleden menen dat tegeno ver de in 1968 en thans verlangde huurverhoging geen enkele tegen prestatie op het gebied van noodza kelijk onderhoud is geleverd. Zij vragen of de minister bereid is in dit geval de huurverhoging uit te stellen tot een begin is gemaakt met het inhalen van het achterstallige on derhoud. Kamervragen: Is dat openbaarheid? DEN HAAG De Tweede-Kamer leden Van Dijk en Koning (lib.) heb ben de minister van binnenlandse za ken gevraagd of het hem bekend is dat de gemeenteraad van Schoone- beek in openbare raadsvergaderingen meestal zwijgend akkoord gaat met voorstellen van B. en W. nadat de besluiten reeds tevoren in een huishoudelijke vergadering zijn ge nomen. De Kamerleden willen weten of de minister een dergelijke werkwijze in overeenstemming acht met de Ge meentewet. LAS PALMAS -r- Naar verluidt zou de Nederlandse kustvaarder Margriet I die in de nacht van maan dag op dinsdag voor de Westafrikaan- se kust in brand raakte, zijn gezon ken. De bemanning heeft zich in de reddingboten in veiligheid gesteld. De Russische vrachtboot Goerzoev zou zich naar de door de Margriet opgegevèn positie spoeden, evenals de Spaanse sleepboot Saramanch. Audiëntie Luns droeg particulier karakter DEN HAAG Op vragen van het Tweede-Kamerlid Nederhorst (soc) heeft minister Luns meegedeeld dat de audiëntie die de Paus hem op 20 maart verleende, een volstrekt parti culier en a-politiek karakter droeg. Het spreekt naar de mening van de minister vanzelf dat hij inzake deze audiëntie geen enkel contact met de ministerraad heeft opgenomen. Onmiddellijke verlichting van Doorstraalt" verlichtend weefsels en spieren tot in de gewrichten Reumatische pijnen, spit, zenuwpijnen, verstuikingen, stijve nek en ledematen niets werkt sneller, niets werkt aangenamer ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem. Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt Algesal diep op de weefsels in tot aan de haard van de" pijn (zonder oppervlakkige warmtesensatie of irritatie van de huid te veroorzaken) en doorstraaltverlichtend weefsels en spieren tot in de gewrichten. Reumatische pijnen cn stijfheid maken spoedig plaats voor een durend gevoel van verlichting en welbehagen. Wacht niet tot de pijn uitbreekt I Zorgt dat U thuis altijd een tube Algesal bij de hand hebt om zodra het nodig is de pijn te verlichten. ALGESAL bij allo apoth. cn drog. rente op een AMRO- renteboekje of spaarrekening. rente op een AMRjO-spaarrekenmg met een opzegtermijn van 3 maanden. rente op een AMRO- spaarrekening met een opzegtermijn van 6 maanden. rente op een AMRO-spaarrekening met een vaste termijn van 24 maanden. AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK (Van onze soc.-econ. redactie) UTRECHT Een drietal ver tegenwoordigers van de Neder landse vakbeweging (L. C. van Dalen - CNV; P. J. J. Mertens - NKV en L. G. Nelemans - NVV) hebben een tiendaags bezoek aan Suriname gebracht om de vak beweging in dat land van advies te dienen en bepaalde initiatie ven ter verheffing van de werk- nemende stand te stimuleren. _Na afloop van de onderwijzerssta king waartoe ook de Nederlandse vakbeweging haar steun heeft ver leend en na het terugtreden van minister-presiden J. A. Pengel, is er thans een zakenkabinet in Surina me aan het bewind en is er een grote openheid ontstaan onder het volk. Reeds lang bestaande kritiek wordt nu openlijk uitgesproken. De heer Van Dalen, die ons van de in drukken van zijn reis vertelde, sprak van een stroomversnelling in de ont wikkeling van de vakbeweging en van een schokeffect. Suriname telt ongeveer 200.000 in woners, waarvan de meesten in Para maribo wonen. Circa 25.000 zijn er lid van de vakbeweging. Er is een federatie van de Progressieve werk nemers organisaties (PWO), die een relatie onderhoudt met het CNV en het NKV en die haar leden vooral telt bij banken, horeca- en verzeke ringsbedrijven en er is een Surinaam se werknemers moederbond, een bun deling van organisaties, die vooral fabrieksarbeiders telt en die nauwe banden onderhoudt met het NVV. Ver splintering Het merkwaardige in Suriname is, dat er in veel gevallen per onderne ming een bond bestaat. Een van de problemen is tot een grotere integra tie te komen, de vorming van bedrijfs taksbonden en cao's voor meer dan één bedrijf. Zo bestaan er voor het overheids- en onderwijzend personeel ook nog afzonderlijke federaties, waarvan men hoopt, dat zij aansluiting zullen zoeken bij de beide andere federa ties. De ondernemingsbonden vor men een gevaar voor de econcmie. Betalen de grote ondernemingen hoge loonsverhogingen, dan komen de kleine voor dezelfde eisen te staan, waarmee de bestaansmogelijk heid van deze kleine bedrijven in gevaar komt. Het onderwijs in Suriname is goed van de grond gekomen, maar het gro te probleem is nu, voldoende werkge legenheid voor de schoolverlaters te vinden. De vestigingen van nieuwe industrieën zal geanimeerd moeten worden; op dit moment gaat de eco nomische groei te traag, hoewel de politieke rust van dit moment een gunst'ge invloed zou kunnen gaan uitoefenen. In haar bewustwording van de pro blemen is de Surinaamse vakbewe ging bezig met macro-economische vragen, waarbij zij graag bijstand en advies krijgt van de Nederlandse vak beweging. Vele plannen staan op sta pel. Zo gaat er een program van actie komen, waarin ook vermeld zal staan wat men van de overheid ver wacht. Plannen Er is een plan om te komen tot een scholingsinstituut. In het bestuur zul len de drie federaties paritair met elk drie personen vertegenwoordigd zijn. De overheid krijgt er twee verte genwoordigers en het bedrijfsleven (Vereniging Surinaams bedrijfsleven) eveneens twee. De overheid is al be reid aan het instituut subsidie te ver lenen. CNV en NKV zijn bereid fi nancieel bij te springen voor een bij drage aan de PWO. Het CNV schenkt 4000.-. Thomas van Genderen, die op geleid is voor het ontwikkelingswerk, wordt directeur en scholingsleider. Het instituut komt onafhankelijk van overheid en bedrijfsleven te 'staan. Het is uitsluitend een zaak van de vakbeweging, die cursussen voor la ger, midden en hoger kader gaat or ganiseren. Een adviesraad zorgt voor paedagogische en didactische in breng. De heer Van Dalen juicht deze acti viteiten in Suriname van harte toe, want hiermee wordt de welstand van de bevolking in de toekomst bevor derd, maar het belangrijkste acht hij thans, dat de Surinaamse leiders van de vakbeweging zullen doorzetten en vasthouden. Men kan niet alles van Nederland verwachten, men zal zelf hard aan de slag moeten. Suriname vraagt ook een eigen aanpak, die zich sterk onderscheidt van de Neder landse. Nederland blijft echter voort durend bereid tot advies, morele steun en in incidentele gevallen tot financiële steun. Van groot belang noemde de heer Van Dalen het ook, dat men over goede publiciteitsmensen beschikt ter beïnvloeding van de publieke me ning. „Op het ogenblik wordt er in Suriname meer gegeten dan gele zen". Wanneer de dagbladen zich tot goede voorlichtingsorganen ontwikke len zal hierin veel kunnen verande ren. Tenslotte maakte de heer Van Da len melding van een belangrijk ont wikkelingsproject in het Bos-Creolen- dorp Santigron (zandgrond). Deze ge meenschap van meer dan 700 gezin nen wil proberen zes ha oerwoud in cultuur te brengen voor rijstbouw en veeteelt. Bij een grotere welvaart zal men dan ook de huisvesting kunnen verbeteren. De PWO leverde reeds zaaigoed voor de pindateelt en het NKV stuurde een tractor voor d» bewerking van het land. Financiële steun Voor het nieuwe project heeft d« PWO aan het NKV en CNV om finan ciële steun gevraagd. Men wil de een zijdige voeding bestrijden, de huisves ting en hygiëne verbeteren en de eco nomie minder kwetsbaar maken. NKV en CNV moeten deze kwestie in eigen kring nog nader bezien. De Surinamers hebben gevraagd om een bulldozer en geld om eigen mensen voor het werk te kunnen aantrekken. De heer Van Dalen heeft geadviseerd om bij de bestaande bedrijven een bulldozer en werkkrachten te huren. Op deze wijze kan het werk veel goedkoper gebeuren. Ook zou men deskundige verlichting moeten vra gen aan de landbouwinstanties die er in Suriname zijn. De heer Van Dalen gelooft, dat de aanpak van dit project goed kan wor den, maar'voor de toekomst zal der gelijk werk nog op veel grotere schaal moeten gebeuren. De Neder landse vakbeweging zal zich daarom in de toekomst nog wel meer met de Surinaamse situatie moeten bezig houden zonder echter het werk een Nederlands stempel op te drukken. (Van een onzer redacteuren) De inkomstenbelasting moet niet vervangen worden door bij voorbeeld een verbruiksbe lasting, maar het wordt wel hoog tijd dat er aan deze „koningin onder de belastingen" gedokterd wordt. Twee punten vragen vooral de aandacht: de opbouw van het tarief moet veranderd worden en onder het belastbaar inkomen moeten ook de vermogens winsten vallen. Dan kan er ook iets worden gedaan voor de werkende ge huwde vrouw en kan men de gedachte van een negatieve inkomstenbelasting eens gaan uitwerken. Het is een actueel geschrift, waar in deze Ideeën worden ontvouwd. Prof. dr. J. H. Christiaanse, hoogle raar in het belastingrecht aan de Economische Hogeschool te Rotter dam, is de auteur, de titel is Eerher stel voor de inkomstenbelasting, en de publikatie verscheen als paper back van 96 bladzijden (prijs ƒ4,50) bij de uitgeverij Noorduijn te Gorin- chem, ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van deze vennoot schap. Prof. Christiaanse is redac teur van de serie „De belastingwet geving", die sinds jaren bij Noor duijn verschijnt. Eerherstel voor de inkomstenbelas ting dus. Want deze belasting is bij sommige radicale specialisten in dis- crediet. „Ziek", zegt prof. Nouwen. „Zij heeft haar rechtskracht verlo ren", meent prof. Brull. „Een ver bruiksbelasting is beter," vindt prof. Stevers. Tegenover deze kritiek betoogt prof. Christiaanse, dat andere soor ten van belasting veel ingewikkel der zouden zijn dan de inkomstenbe lasting, al geeft hij toe dat we temid den van vele brokken zitten. Zijn therapie: geen ingrijpende operatie, maar wel medicijnen en een verma geringskuur. 25 jaar De aanvallen op de inkomstenbe lasting blijken zegt prof. Chris tiaanse in velerlei opzicht vooral hun verklaring te vinden in de ta rieven en in onvolkomenheden in het inkomensbegrip, alsmede in ge groeide onzekerheid over de mate waarin de inkomstenbelasting wordt afgewenteld. Een analyse van 25 jaar inkomstenbelasting na de oorlog leidt tot de verzuchting, dat het tarief nu eens eindelijk princi- PROF. DR. J. H. CHRISTIAANSE pieel in discussie behoort te komen in de Tweede Kamer. De recente reacties op de zwaarde re belasting op de vakantiegelden illustreert volgens de schrijver dat velen, met name in de lagere en middelbare inkomensgroepen, waar onder vele jeugdigen, zich er niet van bewust zijn tot welke hoge mar ginale inkomstenbelastingpercenta- ges hun inkomens naderen. Hij be pleit zelfs uitstel van deze verho ging voor 1969 en betere voorlich ting voor 1970. Inflatie Prof. Christiaanse heeft becijferd dat het nalaten of uitstellen van de inflatie-correctie van het belasting tarief over deze kabinetsperiode ook voor de lagere inkomens niet te ver waarlozen verzwaringen van in komsten- en loonbelastingdruk ten gevolge zou hebben. „De politici die zich verweren te gen de inflatie-correctie, of uitstel bepleiten voor 1970, moeten deze cij fers maar eens goed bestuderen," waarschuwt de schrijver. „Zeer waarschijnlijk dienen zij juist niet de belangen van de bevolkingsgroe pen. waarvoor zij terecht menen te moeten opkomen. Men hoede zich op dit terrein voor volksverlakke rij..." Men zou eens moeten overwegen of die inflatie-correctie, ook een eventueel automatische, niet kon worden beperkt tot hen wier in komen min of meer collectief wordt vastgesteld en voor wie reële verbe teringen binnen enge grenzen tot stand komen. De progressie in het tarief brengt mee dat bij een daling van de koop kracht met 3Ve cent per gulden per jaar voor de inkomens rond 10.000 een „loonronde" van ongeveer 4 pro cent en voor inkomens rond ƒ30.000 een „loonronde" van ongeveer vijf procent nodig zou zijn om de koop kracht van het besteedbaar in komen gelijk te houden. Werkende vrouw Een echtpaar betaalt in het al gemeen meer belasting dan twee vrijgezellen tezamen met elk de helft van het inkomen van het echt paar. Van die fiscale "boete op het huwelijk wil prof. Christiaanse af. Hij kiest daarbij andere uitgangs punten dan de commissie-iHofstra, die z.i. wat ouderwets redeneerde, en bepleit een systeem dat ook in de Verenigde Staten en West-Duits- land gevolgd wordt: het splitsings systeem, waarbij de helft van het gezamenlijke inkomen aan ieder van de echtgenoten wordt toege deeld, of de vrouw nu werkt of niet. Met andere woorden: één tarief voor gehuwden en ongchuwden, dat bij de gehuwden op de rivee helften van het gezamenlijke inkomen wordt toegepast. Mét een forse her ziening van het tarief zou dat een uitermate belangrijk punt kunnen worden. Bijverdiensten Prof. Christiaanse pleit voor een breed inkomensbegrip; wat in feite inkomsten is, moet eronder vallen, ook gerealiseerde vermogenswins ten. Oud-staatssecretaris Hoefnagels had de gedetailleerde aftrekposten (buitengewone lasten enz.) willen vervangen door één algemene af trekpost van bijvoorbeeld 20 '.pro cent op het inkomen. De commissie- Hofstra vindt dat veel te grof, maar prof. Christiaanse ziet toch wel een paar mogelijkheden tot vereenvoudi ging: vrijstelling voor o.a. studie beurzen en bijstandsuitkeringen, vrijstellingen of lagere tarieven voor lessen, het schrijven van boe ken en art'keien e.d. voor met name werknemers tot een bepaald niveau; vrijstelling tot 500 1000 van inkomsten uit spaarrekeningen, ef fectenbezit. huisjes. Tenslotte de negatieve belasting. Nu js er een belastingvrije voet, maar in het systeem van de negatie ve belasting krijgt men beneden een bepaald jaarinkomen geld van de fiscus. Een gedachte die ten onzent o.a. door het c.h. Kamerlid mr. W. Scholten is bepleit. Prof. Christiaan se vindt het zeer de moeite waard, deze ideeën nader uit te werken. Wellicht zouden AOW en de Al gemene Bijstandswet erdoor vervan gen kunnen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 7