RADIO Maancamera werd met succes getest AMADEUS Filosofie Beelden moesten vaag zijn LUC LUTZ IN HADIMASSA ZDF KRIJGT 'N PROCES Circus sloft achter de televisie aan door John Knitte! CAROLINA YES 2LV£-Aj£><£tAApc /JCT 13 DINSDAG 18 MAART 1969 TtiJSr Jan van Hillo luisterden we iri gisteravond naar de zinnige fi losofie van prof. Daniël J. Boorstin uit Chicago, een opname van maan den geleden, die Van Hillo kunstig en knap met een overvloed aan illustra ties door middel van allerlei nieuwe en oude filmbeelden achtergrond had gegeven. Prof. Boorstin lichtte hHer in zijn boek The Image toe, waarin hij uit gaat van een zekere techniek-moe heid. die zich van de mens begint meester te maken en de invloed, die de moderne communicatiemiddelen op de persoonlijkheidsvorming kun nen hebben. Vooral televisie kan bij voorbeeld een artiest maken of bre ken, een schijnwereld als werkelijk heid opdringen en afgesproken han delingen of vAtingen als spontaneïteit voorschotelen. Daarbij verdwijnt voor luisteraar of toeschouwer al te gemakkelijk de grens tussen werke lijkheid en schone schijn, en zo ontstaan wensdromen, gebaseerd op wat toch geen realiteit kan worden. Een onuitputtelijk onderwerp, waar men van alles bij kan halen, hetgeen de professor al deed in zijn mededelingen en Jan van Hillo nog eens kloek aandikte met korte inter views en flitsende beelden. Niet elke gedachtengang en conclusie van Boorstin konden wij delen, maar het was interessant genoeg om geboeid te luisteren, al raakte het oog ten slotte vermoeid van de overladen illustra- Daarom was het spijtig, dat de NCRV direct achter deze documen taire het speels-poëtisch programma Souvenirsd'Enfants" van de musi cus Louis Andriessen en de dichter J. Bemlef had geplaatst. Zo onmiddel lijk over te schakelen op het proeven van eigentijdse muziek, ook al zo druk gesierd met beeldfragmenten, viel te zwaar en daardoor kwam dit fraaie brok kunst voor velen zeker niet voldoende tot zijn recht. Misschien vindt de NCRV in het zomerseizoen nog eens gelegenheid het te herhalen, want het was een smaakvolle exclusiviteit op de beeld buis. Wie na dit alles nog wat ontspan ning zocht, kon zijn hart ophalen aan een altijd goede aflevering van „Bu reau Bristol". In de studentenquiz versloeg de Technische Hogeschool in Delft die van Eindhoven met grote cijfers. Delft nam hierdoor fikse re vanche. Dat ziet er niet slecht viit met de finale in zicht. Terecht kreeg het kiene meisje in het Delftse team van spelleider Kick Stockhuyzen een compliment: zij beantwoordde verre weg de meeste vragen. (Van onze radio- en tv-redactie) NEW YORK Ruimtevaartdeskundigen zijn uiterst tevreden met de test, die de maancamera heeft doorstaan tijdens de vlucht van de Apollo-9. De beelden, die de camera naar de aarde zond, waren niet zo helder als die bij vorige gelegenheden. Dat moest, omdat deze camera dient te worden gebruikt bij de landing op de maan. De camera heeft twee instellingen: één voor een lichtsterkte van 3/1000 lumen en één voor practisch volko men donker. Als zodanig is de came ra al eerder getest aan het front in Vietnam, waar in stikdonkere nacht toch nog beelden konden worden op genomen. Men hoopt, dat in de maan nacht nog enig spoor van licht wordt waargenomen: verschil tussen niets en iets is voor de gevoelige camera ai voldoende. Lichtgevoelig Het apparaat, dat zeer kostbaar is (ƒ7.750.000 gulden) weegt 3Vj kilo en is gemakkelijk te hanteren. Behalve uiterst lichtgevoelig moet het ook bestand zijn tegen totaal andere tem peraturen. Het is bedrijfsklaar bij een koude tot 140 en een hitte tot 120 graden Celsius. De camera is bij dat alles zeer klein: de afmetingen bedragen 27 x 17 x 9 cm. Ook van de maan af zouden beel den door dit apparaat gemaakt, niet scherp kunnen doorkomen, gesteld dat alles zo gaat als de plannenma kers zich voorstellen. Het werkt na melijk op 325 lijnen en heeft „verta ling" op 625 lijnen nodig, wil het beeld bij ons fraai herkenbaar op het scherm komen. Deze „vertaling" zal wel direct kunnen worden gemaakt, maar dat levert altijd beeldschade op. Met toepassing van andere metho den hopen de deskundigen van de opnamen echter wel een helderder film te kunnen maken, die dan onge twijfeld later weer zal worden ver toond. Hoewel de Russische geleerden een (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Vanavond treedt in „Hadimassa", het hekelprogramma van de VARA-televisie, de acteur Luc Lutz op. Hij neemt de plaats in van Henk van Ulsen, die contractuele verplichtingen heeft. In Hadimassa komen vanavond aan de beurt reclame, hoge prijzen, rech ters, culinaire snobs en „een rechtse grap." waarschuwend woord hebben laten horen over het stoutmoedige plan van Amerika om de maanlanding wellicht nog binnen de geraamde tijd uit te voeren, gaan de ruimtevaart deskundigen in de V.S. rustig verder. De Apollo-9 heeft tal van nog te onderzoeken zaken gunstig opgelost en dat sterkt de durf en .het vertrou wen waarmee gewerkt wordt aan het experiment dat inhoudt, dat wij van de aarde af rechtstreeks op de maan- bodem kunnen kijken. Een sensatie, die wij ons nog nau welijks als reëel kunnen indenken, maar die mogelijk toch zeer nabij is. (Van onze radio- en tv-redactie) MAINZ Impressario Helmutt Mattner heeft ZDF (tweede Duitse tv-programma) een proces aange daan. Hierin wordt een eis tot scha devergoeding gesteld, omdat deze tv-maatschappij een briljante Russische circus-serie uitzendt... ter wijl het Moskouse Staatscircus juist op toernee is in de Bondsrepubliek. Het is geen nieuwtje dat het Russische circus, wijd en zijd be roemd, West-Duitsland bezoekt: dit gebeurt regelmatig en Mattner heeft er altijd beste zaken mee gedaan. Nu echter blijft de toeloop ver beneden de verwachtingen en dat betekent, dat Mattner in ernstige geldzorgen raakt. Hij neemt aan, dat de wekelijkse serie op de tv, getiteld „Het circusle ven", de mensen uit de tent houdt. ZDF is met de vertoning begonnen vlak voor de toernee begon en met een, zo verklaart Mattner, daalde de kaartverkoop onrustbarend. Of Mattner dit proces tegen ZDF zal winnen? Niemand gelooft er in. Wel legt hij „oneerlijke concurrentie" ten laste maar de televisie mag uit zenden wat zij wil en wit-zwart-cir- cus op de buis kan aantrekkelijk zijn, maar haalt natuurlijk niet bij heel de bonte sfeer van de levende voorstel ling. Wat de lege tent betreft... dat RADIO VAVWOM» 19.00 Joum. STER: 19.03 Recla me. CVK/IKOR/RKK: 19.07 Kenmerk, informatierubr. over kerk en samenleving. VARA: 19.32 Nicholas Nlckleby, TV-feulll. STER: 19.56 Recla me. NTS: 20.00 Journ. STER: 20.16 Reclame. VARA: 20.20 Achter het nws. 20.50 Nooit een Hilversum I. 402 m. AVRO: 18.00 Nws. 18.16 Radlojoum. onvertogen woord, TV-feulll. 18.25 Liedjesprogr. 18 50 Paris 21-30 De Jonge Onderzoekers I. vous parle. 18.55 V. d. klnde- 221$ In kleur: ren. 19.00 Trefpunt: discussie- NTS: 22-50-22.55 rubr. v. act. zaken. 19.35 Van- 23.00-23.30 Teleac: Noten KRO: 12.00 Gevar. progr. (12.22 Wij v. h. land; 12.26 Meded. t.b.v land- en tulnb; 12.30 Nws; 12.41 Act: 13.00 Raden maar...: quiz; 13.15 Onderne mend, praatje). NORV: 14.00 Stereo: Omr. Ork. 14.50 Stereo: Semi-klass. ork.muz. (gr). 15.00 V. oudere luisteraars. 16.00 Nws. 16.02 Stereo: Voor de jeugd. 17.00 V. d. tieners. 17.50 Joum' VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: NCRV: 18.00 Journ- O nn ATws pn flCt. 8.20 stereo: NCRV-Vocaal Ens. en orgel. avond: gevar. progr. 22.30 Nws. 22.40 Radlojourn. NRU: 22.55 Signaal - muziek v. eigen I tijd (opn). 23.55-24.00 Nws. Hilversum n 298 m. KRO: 18.30 Nws. 18.46 Actualiteiten. 19.05 Licht ensemble en sol. (opn). 19.40 Conciüepostb. 19.45 Zoekend geloven. 20.00 Stereo: Collage 10: Van vorstelljken Hilversum I. 402 m. VARA: 7.00 Nws en ochtendgym. 7.23 Ster,»: Udrte v. „ener Hadimassa. °™fteld<™,rL «CRV: 8.00 Nws en act. 8.20 Stereo: Lichte gramm.muz. (8.30-8.35 V. d. hulsvr.). 9.00 Suisse Roman- .50 In de Ork. (gr). 9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.00 Lichte gramm.muz. 10.50 V. d. kleu- 19.28 Scala: informatief progr. tal (gr). 12.21 Voor het platte- ÏZ1.™ V.lt„„de.U-SA. NRU. n.( STER: 19.56 Reclame. NTS: land. 12.26 Meded. t.b.v. land- 20.00 Journ. STER: 20.16 Recla- en tuinb. 12.29 Stereo: Walsork- Kleine potjes Franse chansons. 13.45 Gespro. jö 03" Ra'dj0'iouVn ""ii TV-M™ W-00 Nwa. 13.11 Act. 13.23 S"rBiJ3' Tonen (les 25 - herh.) Nederland II. NTS: kleur: De Fabeltjeskrant. STER: 18.56 Reclame. NTS: 19.00 Joum. 19.03 Hilversum in. 240 m en rsi y 4u JM-Kanalen. NCRV: 9.00 Nws. Tiohte 9 02 Lichte vokale muziekjes. r-icnie 10 fl0 Nws 10 Q3 Nleuw€ langspeelplaten m. critisch 11.03 Internat, nws op het gebied v. d. lichte muz, (12.00 Nws.) AVRO: 13.00 Nws. 13.03 Radiojourn. 13.0G Platen- progr. (14.00 Nws.) 15.00 Nwa over Albert~Ein~steïn:"2LÏ6 j900 f5^Jeos:te™*.rh^sg Nws. l^O^Lffg^ia^'platen? 15.20 stereo. Ellas, progr. 17.00 Nws. 17.02 Radio- tekst. 21.15 Stereo: Het Proto- 20-50 Biografische dokumental- ken ^r^et l4^00 V. d kinde- kol, hoorsp. 22.30 Nws. 22.38 re over Albert Einstein. 21.46 Parlem. overz. 22.45 Overw. 111 vind dat....: interviews, 22.50 De zingende kerk. 23.05 I" kleur: Rep. wereld- Kontekst: magazine waarin op -kampioenschap IJshockey te de dingen wordt doorgepraat. Stockholm: Rusland - Canada. 23.30 Jazzmuz. 23.55-24.00 Nws. 22.55-23.00 Joum. VAVWOM» Nederland I. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant. STER: 18.56 Reclame. NTS: België. Kanalen Nederlands: 2 en 10. 18.50 Zandmannetje. 18.55 Tienerklanken. 19.25 Alle- oratorium v. Mendelssohn. 16.00 Nws. 16.02 Voor boven de zestig. NRU: 17.02 Oude lied jes. VARA: 17.20 V. d. jeugd. 17.55 Meded. Hilversum II. 298 m. NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende woord. 7.15 Lichte muz. met joum. 17.05—18.00 Popmuz. dag: magazin r. h. gezin. 19.50 nws en act. TROS: 8.00 Nws. Keurig Frans. 19.52 Zoeklicht. 8.11 Verzoekplatenprogr. 19.57 Meded. 20.00 Nws. 20.25 (8.30-8.32 Nws. 9.00-9.10 Gym. Monoloog voor twee, tv-spel v. John Finch. 21.30 Inter- 9.55 Stereo: visie-uitz. v. d. Oostduitse tv: mi-klass. muz. Het Meesterwerk: Symfonie 10.30 V. d. Nr. 9 in d op. 125, van Beethoven. 22.40 Nws. huisvr.). 9.40 V. d kleuters 11 —11.25 School-tv. Klass (gr en opn). ..)UW. 11.00 Nws. 11.02 Discogram: muzikaal wedstrijdprogr, 11.45 Act. ■17.35 V. d. kinderen. België: Nederlands progr. kan. 2 en 10. 15.00-16.30 Euro visie: wielrennen. Uwsleutel tot opgewekter autorijden is King. Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie" waardoor u nèt iets sneller reageert. Omdat King stimuleert en activeert. Natuurzuivere King houdt monden fris en mensen monter. Lappie Loep en de Appelenberg 47. Lappie haalde de schouders op en keek naar de wol ken, die langzaam langs de helder blauwe lucht dreven. «We moeten dat schilderij weggooien..." mompelde hij voor zich uit. „Maar waar...?" Even was het stil. Alleen de vogeltjes trokken zich niets van de ernst der zaak aan. Die floten en speelden dat het een lieve lust was om te zien. Alleen de twee avonturiers hadden daar geen oog voor. Dit dachten diep na. „Ik heb het!" riep Lappie plotseling Jonas sprong op en keek naar Lappie. „Wat heb jij?", vroeg hij geïnteresseerd. „Nou, ik weet wat we met dat schilderij moeten doen..." „Maar wat dan", viel Jonas Lappie in de rede. „Zeg me dan toch wat we moeten doen?" Toen zette Lappie een héél olijk gezichtje en zei: „Kom, kom, niet zo'n haast. We hebben de tijd..." wordt toegeschreven aan een heel andere oorzaak: meer wrevel dan an ders tegen de Sowjet Unie, omdat men Praag in augustus '68 nog niet is vergeten. Het lijdt geen twijfel, of ZDF's verdediger zal dit aanvoeren. Intussen is „Het circusleven" een Russische tv-produktie uit 1965, die telkens wordt ingeleid door de we reldberoemde clown Oleg Popow. De vertoning valt bijzonder grote kijk dichtheid ten deel en er wordt onver deeld gunstig over geoordeeld. Van zijn kant zal Mattner dit aan tonen, maar het zal toch niet genoeg zijn om ZDF tot schadevergoeding te laten vonnissen. Opmerkelijk en ook niet onver klaarbaar is wel, dat het Duitse pu bliek er niet voor voelt, de boeiende Russische serie te boycotten: integen deel, het is er dol op. In Nederland geniet de door de NCRV uitgebrachte Amerikaanse reeks „The greatest show on earth", romantische verhalen uit het cir cusleven, die zich afspelen in en ron dom het befaamde circus „Ringling Brothers - Barnum Bailey" (twee wereldbekende ondernemingen die tenslotte fuseerden) eveneens, en te recht, grote kijkdichtheid. De dramatische sfeer van het cir cus pakt altijd. Wie zal het dus de Duitse kijkers kwalijk nemen, dat hun principes niet reiken tot het ver zuimen van een opwindend program mawaarvan zij misschien niet eens weten, dat het een Russische produktie is? Want wie leest altijd keurig wie een programma heeft ge maakt? Helaas lang niet iedereen. In „Nooit een onvertogen woord" gaat het vanavond weer heet toe. Ronald is boos omdat hij op kantoor geen promotie maakt en hoort dan op de koop toe, dat zijn hoogste baas uit Amerika overkomt en bij hem wordt ingekwartierd. Dat is meer dan genoeg om de kijkers veertig minuten dolkomische toestanden te laten zien. Hieir Ronald boos en Deirdre geweldig in haar sas. VANAVOND TE ZIEN Ned. 1 VARA 7.07 uur (kerkelijke zendgemachtigden) Ken-merk, informatie. 7.32 uur deel 5 Nicholas Nickleby. 8.20 uur Achter het Nieuws. 8.50 uur De jonge onderzoekers op hun expositie. 10.15 uur Hadimassa, hekelprogramma. Ned. 2 NTS 7.03 uur Kapitein Zeppos, voor de jeugd, daarna Scala. 8.20 uur feuilleton „Kleine potjes". 8.50 uur portret van Einstein. 9.45 uur In Bergen op Zoom mag iedereen vragen stellen. 10.10 uur ijshockey uit Stockholm: USSRCanada. VANAVOND TE HOREN Hilversum I AVRO 7.35-10.30 uur Vanavond, amusementsprogramma met veel muziek, strip, detectivehoorspe] en her sengymnastiek. 10.55 uur (NRU) Eigentijdse muziek. Hilversum II KRO 8.00 uur Collage 10: spel en muziek „van vorstelijke bloede". 9.15 uur hoorspel „Het protocol" van J. Firmin Vo gelaar experimenteel 11.05 uur Contekst: doorpraten over de dingen van de (Een wereld In wording) 137 Als dat niet het geval was, zouden we in de hoogte die elektrische werken niet kunnen hebben. Verdamping, wol ken, stortbuien ziedaar het perpetuum mobile van de natuur. In het Atlantropa-projekt spelen deze cyclussen van natuurlijke fenomenen een grote rol." Hij zweeg een ogenblik, waarop hij vervolgde t „Als nu Iemand een dam zou construeren over de Straat van Gebral- tar en een andere over de Dardanellen, waardoor het instro men van het water van de Atlantische Oceaan en van de Zwarte Zee zou worden tegengehouden, zou het watemiveau van de Middellandse Zee door verdamping dalen. Er bestaat een projekt om dat niveau honderd meter te doen vallen. Bruno Siegwart uit Luzern heeft zijn leven besteed aan het uitwerken van plannen dezer Gibraltar-werken. Ik zal u la ter kopieën van zijn tekeningen laten zien." Daar Amadeus merkte, dat Gusti en Freddy enigszins skeptisch keken, verhief hij zijn stem: „O, voor de moderne techniek is 't niet zo heel moeilijk dit ontwerp uit te voeren. Er zijn heel wat ongelovige Thomassen, maar wij, inge nieurs, kennen absoluut geen twijfel. Er waren heel wat eminente mannen, die maar niet wilden geloven, dat het Suezkanaal kon worden gegraven. Maar toch bestaat het tegenwoordig. De Gibraltar-werken zouden ruim 200 miljoen paardekrachten vertegenwoordigen". „En hoe zouden de Engelsen daar tegenover staan?" vroeg Freddy. „U moet niet vergeten, dat Gibraltar een Engelse vesting is, die de communicaties van het Engels Imperium beschut. En wat nu het tegenwoordige Spanje betreft „Over de Engelsen behoeven we ons niet bezorgd te ma ken", antwoordde Amadeus. „Zij zijn een bij uitstek prak tisch volk. Zij zullen niet voor alle tijden de ontbinding van Europa nastreven. Vroeger of later zijn ze verplicht om geheel en al als Europeanen te gaan denken. Tweehonderd miljoen paardekracht van een elektrische stroom zullen meer beschaving en menselijk geluk in de wereld brengen, dan een rotsvesting en een haven vol oorlogsschepen." „Hoe 't ook zij, mijnheer Müller, u bent in ieder geval een optimist." „Natuurlijk ben ik dat, als ik dat niet was, zou ik hier niet werken". Amadeus haalde een andere kaart van de Middellandse Zee uit een kaartenkast en hing die op. „Deze kaart", sprak hij, „kan u een idee geven, hoe de Middellandse Zee-kusten er uit zouden zien, als het Atlan- tropa-plan verwezenlijkt was. Deze dikke rode lijnen tonen u de Atlantropa-hoogspanning combinatie, ze sluiten de hele Middellandse Zee in: Gibraltar - Tanger - Oran - Algiers - Tunis - Tripolis - Cairo - Aleppo - Smyrna - Gallipolis - Griekenland - Triëst - Milaan - Genua - Barcelona - Gibral tar. Tunis zou de natuurlijke elektriciteitshoofdstad worden. Door de Sicilië-Tunisdam te construeren, zou het oostbassin van de Middellandse Zee nog een verdere honderd meter kunnen dalen, een dalingsproces, dat in de toekomst een stroom van miljoenen paardekracht zou vrijmaken en waar door er nog meer land gewonnen zou kunnen worden. Ik kan u afbeeldingen van het nieuwe land rond de kusten laten zien, dat verbouwd zal worden, benevens havenconstructies, nieuwe vliegvelden en ruime nieuwe steden. Atlantropa zou ongeveer 600.000 vierkante kilometer nieuwe aarde van de zee kunnen opeisen. Op deze kaart is dit nieuwe land aange geven door donker gearceerde vlakken. De graangewassen, de aardappelen, de vruchten, de katoen, enz. die verbouwd zouden kunnen worden, zouden 150 miljoen mensen kunnen voeden. Ik kan u onmogelijk alle voordelen aangeven, die heel Europa en Afrika van het Atlantropa-project zouden kunnen trekken. Ik zal u het boek van Soergel geven en ala u dat van me zult willen aannemen, kunt u er eens in neuzen, als u vrije tijd heeft. In dat boek zult u alle detaila vinden." „Bedenkt u wel, dat er zonder elektriciteit van het winnen van nieuw land geen sprake kan zijn. Zonder nieuw land ia er geen ruimte voor het jonge ras van Europa. Zonder ruimte is er geen voedsel. En zonder voedsel is het leven onmogelijk." Amadeus wees naar de kaart. (Wordt vervolgd) Smidje Verholen en de Knap-Mutator 1171: „Wij beginnen zo langzamerhand te geloven, dat die kolonel Plimmp van u een buitengewoon slimme vogel is", zei Koning An- tonyc II en een geamuseer de uitdrukking gleed over zijn vorstelijk gelaat „En wat gebeurde er toen ver der?" „Het ging allemaal pijlsnel, Majesteit", lachte smidje Verholen. „Ik zie het nóg voor me. De vlieger van de helikopter kon niet eens meer seinen, dat hij in moeilijkheden verkeerde, want ook zijn radio was stuk. Binnen een paar mi nuten waren we tot landen gedwongen op het dek van de Dorus Kaaiman. Daar werden we opgewacht door grimmige matrozen met nóg grimmiger vuur wapens. Ze namen ons zonder pardon gevangen en„O grutjes! Aller kostelijkst!" riep Koning Antonyc geamuseerd uit. „Nu begrijp ik het helemaal! Des avonds werd er nu natuurlijk in alle kranten vermeld, dat de Dorus Kaai man een paar gevaarlijke geheime agenten had opgepikt!" „Precies, Majes teit", grinnikte de smid. „Bulbac de Beul, die de helikopter vloog, sloten ze op in een stevige cel. Maar ik werd naar het officierenkwartier gebracht, waar kolonel Plimmp al op mij wachtte. Noutoen werd mij een feestelijke ontvangst bereid en we dronken er een gezellig borreltje bij óók!" „Dat kunnen wij ons uitstekend voorstellen", zei Koning Antonyc. „Een oud en wijs Nicalonisch spreekwoord zegt het immers zo duidelijk: Een vrij mens is zijn matigheid waard. Wij mogen dus aannemen, dat gij met mate van uw oorlam genoten hebt." „Dat zal wel", grijnsde Sjeems Pond. „Zó royaal zijn z« niet bij de Marine." 9900

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 13