Proeven in de keuken van
de bijbelwetenschap
Ds. Groeneboer
wil van
drie kerken lidzijn
Evangelisatie-cabaret was
uit den bozein Veendam
PvdA
congres
Een woord voor vandaag
Prof. Schippers schrijft voor gemeente
Den Uyl: Een
incident
BEROEPINGSWERK
Mi xm
Non
KLANKEN
23434
Dr. Schade moet
NTS per brief
inlichten
WURMBRAND
28 MAART
IN DELFT
Verzoek aan R.K. Kerk en
Geref Kerken
Dominees gaan
voor bij
eucharistie
ZATERDAG 8 MAART 196»
Als Petrus beleden heeft, „Gij zijt de Christus", gaat de Heer
Zijn discipelen uitleggen, wat die woorden betekenen. „Hij
begon hen te leren, dat de Zoon des mensen veel moest lijden
en verworpen worden door de oudsten en de overpriesters en
de schriftgeleerden en gedood worden en na drie dagen op
staan."
Hier botsen we tegen het mysterie op, dat we wel nooit zul
len kunnen doorgronden. Was er geen andere weg voor Chris
tus om Zijn volk te verlossen? Was er jiiet de weg van de
revolutie? Was er niet de weg van een democratische om
wenteling? Was er niet de weg van de vrijheidsstrijd?
Neen, die was er niet, want dat zijn de wegen van deze we
reld. En herhaaldelijk heeft Christus gezegd, dat Hij die an
dere wereld vertegenwoordigt. In Hem is de komende we
reld naar ons toe gekomen. In die wereld wordt geëerd wie
zichzelf vernederd, heeft hij het meest te zeggen die het meest
dient, krijgt hij de eerste plaats die achteraan is gaan zitten.
Christus komt met een wereld, waarin niet met ellebogen
wordt gewerkt, waarin voor het zwaard geen plaats is. En als
„eerste burger" van die wereld, zal hij daadwerkelijk het
voorbeeld geven. Hij zal naar de hoogste troon gaan via de
weg van de diepste vernedering.
We lezen vandaag: Mattheüs 19 1-12.
We lezen morgen: Mattheüs 19 13-20.
(Vervolg van pag. .1)
Grote verwarring ontstond ook bij
de behandeling van de kandidaatstel
ling van Tweede-Kamerleden. Op
voorstel van dr. Tans werd vandaag
een beslissing daarover genomen. Er
waren zes mogelijkheden, waaronder
voorverkiezingen naar Amerikaans
voorbeeld.
Veertig
Voordat het zover was, had het
congres een hele middag nodig om de
voorstellen van de struktuurcommis-
sie door te lichten. Daar waren dan
bijna veertig sprekers voor nodig, die
lang niet allemaal licht in de duister
nis brachten.
Integendeel. En met het verstrijken
van de middag, slonk ook de be
langstelling van het congres. Geap
plaudisseerd werd er nauwelijks meer.
Totdat ene Vermeer uit Flevoland
de zaal wakker schudde met zijn eis:
onmiddellijke opheffing van Nieuw
Links en Dcmokratisch Appèl, „aar
dige" voorstellen van Nieuw Links
overnemen en door middel van een
werkgemeenschap de partij telkens
vernieuwen.
E. Wieldraaijer lichtte het struk-
tuurrapport toe: beslist niet elk jaar
een congres en geen twee secretaris
sen. Dat kost 150.000 gulden per jaar
meer en omdat de partij financieel
zowat aan de grond zit „kan bruintje
dat niet meer trekken".
„Miserabel"
Nieuw Linkser K. Kolthoff noemde
dat een „miserabel argument". Een
tweejaarlijks congres vond hij de
„hoogste machteloosheid" in de
PvdA.
Ook de heer Nagel leverde zijn bij
drage tot de discussie: „Allemaal rot
tigheid door het gebrek aan commu
nicatie". Hij dreigde zich terug te
trekken, als dat niet veranderen zou.
Overigens was niemand van dat voor
nemen ondersteboven.
Naamgenoot Nagel (van de jonge-
renfederatie) zou het liefst zien dat
de voorzitter geen Kamerlid was,
maar het congres dacht daar anders
over.
En verder was er nog een man, die
eiste dat Vondeling de nasmaak van
zijn voorproef maar moest slikken
door zich als kandidaat terug te trek
ken...
De voorzitter van de ARP. dr. A.
Veerman, werd door het congres met
een daverend applaus begroet.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Drs. Den Uyl
beschouwt het aannemen van de mo
tie over de 225 miljoen door het
congres van de Partij van de Arbeid
als „een incident". Op elk congres
worden er wel van dit soort moties
aangenomen, is zijn reactie.
Hij stoort zich ook niet aan de be
woordingen van de motie. Gesproken
werd over „inkonsekwente compro
mis-houding".
„Het congres ziet het zo. ik niet.
Maar ik wist dat de partij er zo over
dacht; het valt me zelfs nog mee dat
we ruim 1100 van de 2600 stemmen
kregen".
Den Uyl houdt vol dat het militaire
machtsevenwicht weliswaar niet is
verbroken door de inval in Tsje-
choslowakije, maar dat de politieke
onrust die er uit zou kunnen voort
vloeien (Zuid-Slavië, Roemenië en de
Russische vloot in de Middellandse
Zee) enkele maatregelen in NA-
VO-verband noodzakelijk maakten.
Den Uyl verklaarde zich beslist te
gen de inhoud van de motie.
De aansporing van Doniawerstel
een fellere oppositie in de Kamer te
voeren, was voor André van der
Louw aanleiding om te zeggen: „Den
Uyl mag wel blijven als hij de motie
maar uitvoert. Hij zal kritisch door
ons worden bekeken."
Doodstraf in Rhodcsië
gewijzigd in levenslang
SALISBURY De doodstraf,
waartoe 49 Afrikanen wegens verbo
den wapenbezit waren veroordeeld, is
door de Rhodesische regering gewij
zigd in levenslange gevangenisstraf.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Langerak, kamd. B.
Schroten te Hasselt, die bedankt voor
Genderen en voor Meiteren (toez.).
Bedankt voor Andel (NB), C. van
Schoonhoven te Vreeswijk: voor Eder-
veen, C. van Bart te Putten; voor
Gouswaard, J. T. Doornenbal te Oene;
voor LTsselimiiden (vacj. J. Jongerden),
T. Langerak te Veenendaal
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar 's-Gravenhage-Zuid
(vac. M. Boukema), A C. van Beek te
Kaïtwijk aan den Rijn.
Bedankt voor Wolvega, S. de Vries
te Bennek om.
Kand. J. P. Bos te Harderwijk kan
geen nieuwe beroepen meer in overwe
ging nemen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Bedankt voor Rijnsburg, H. W. Op-
hoff te Leek.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Ouddorp, A. Hoogerland
te Werkendam.
(Door Jan J. van Capelleveen)
KAMPEN Na een zorgvuldige studie van de vier Evangeliën
concludeert prof. dr. R. Schippers: „In ieder geval kan duidelijk
zqn, dat de evangeliën niet geschreven zyn opdat we alles wat er
precies gebeurd is, keurig in het gelid kunnen zetten." Hjj schrijft
dit in het zojuist verschenen vijfde „Cahier voor de gemeente" ge
titeld „Jezus Christus in het historisch onderzoek."
Het ziet er nu reeds naar uit dat
ook dït boek, evenals de vier vorige
cahiers de aandacht zal trekken. In
deze cahiers treden theoolgen uit de
Gereformeerde Kerken uit de ivoren
toren van hun wetenschapsbeoefe
ning en proberen de gemeenteleden
uit te leggen wat zij aan het doen
zijn.
In dit boek eigenlijk is het maar
een boekje, want er zijn 88 pagina's
is prof. Schippers bezig hardop te
studeren en al studerend komt hij tot
verschillende ontdekkingen, waarvan
hij de gemeenteleden als het ware
laat meegenieten.
Dit is dan ook geen afgeronde stu
die over de plaats die Jezus Christus
in het historische onderzoek inneemt
met tal van citaten uit moeilijke
werken van binnen- en buitenlandse
geleerden. Het tegendeel is waar. Dit
boekje Iaat zien wat prof. Schippers
ontdekt, dank zij deze wijze van bij
belstudie. Er leeft bij velen veront
rusting over de theologische ontwik
keling. Er is huiver voor het moderne
bijbelonderzoek. Prof. Schippers laat
zien dat juist dat moderne bijbelon
derzoek op een heel eigen wijze de
grootheid van Christus kan openba
ren.
Maar er is meer aan de hand, dan
dat de gemeenteleden eens mogen
proeven in de keuken van de theolo
gische wetenschap in de hoop dat het
naar meer zal smaken. Deze uitgave
bewijst ook dat de bijbel anders ge
lezen wordt dan vroeger. Dat is een
gevolg van een meer genuanceerde
bijbelopvatting.
In de vorige eeuw heeft de ortho
doxie met heel sterke nadruk moeten
uitspreken: „De bijbel is Gods
Woord". Die belijdenis werd immers
heel scherp aangevallen. Een gevolg
Prof. dr. R. Schippers
was dat met grote nadruk de „een
heid van de bijbel" werd on
derstreept.
Niet harmoniseren
Als buitenstaanders wezen op alle
mogelijke interne verschillen tussen
bijbelschrijvers, werd tot het uiterste
gepoogd die verschillen weg te wer
ken. En als dat niet ging, zei men:
Dat zal in de toekomst dan nog wel
lukken.
Langzaam maar zeker begon de
wereld van de bijbelonderzoekers
echter te beseffen dat dit nimmer zal
ASSENAAR Dat evange
lie en humor, christendom
en cabaret nogal eens als vijan
den van elkaar worden gezien is
laatst weer eens gebleken op de
toogdag van de baptisten in
Veendam. De dag stond in het
teken van de grote nationale
evangelisatie-actie Handelingen
Meer dan duizend mensen waren
er in de grote Sorghvliethal. De be
kende opwekkingsliederen werden
gezongen en er werd een inspireren
de toespraak gehouden. Daarna stond
op het programma „Broeders en
broedsters" een muzikale schets.
De organisatoren wilden naast de
traditionele zaken ook iets nieuws
proberen. Maar van dit loffelijke ini
tiatief hebben ze spijt gekregen. Het
werd niet geduld.
Peter de Jong, die indertijd het
gereformeerde „Songfestival" van de
jeugdbonden won en sindsdien enke
le grammofoonplaten maakte voerde
met enkele anderen het grotendeels
door hemzelf geschreven programma
uit.
Geen applaus
Na het openingsnummer werd er
niet geapplaudisseerd. Onder het
tweede nummer stonden er tientallen
mensen op die demonstratief achter
in de zaal gingen koffiedrinken.
Tenslotte zaten er nog ongeveer drie
honderd mensen op hun plaats. Voor
de uitgedunde schare werd het pro
gramma voortgezet. Er was even
sprake van dat het optreden zou
worden afgebroken, maar zover
kwam het niet. Na afloop ontstonden
er heftige discussies tussen publiek,
organisatoren en de artiesten. Men
vond het schandelijk, afschuwelijk
en negatief.
Een broeder riep: „Ik had u
persoonlijk van het podium willen
sleuren!" De organisatoren moesten
in het middagprogramma hun excu
ses aanbieden aan het publiek. Zelf
vonden ze het een misgreep. Maar er
was ook een aantal bezoekers die zei
den: „We hebben erg genoten, heel
leuk, en het was goed dat zoiets hier
ook eens wordt gezegd en aezongen;
het publiek heeft zich heel erg
misdragen".
Stonden er stotende dingen in dit
cabaret? Geen sprake van. Maar er
was wel gevoel voor humor voor no
dig. En dat ontbrak. Nu is het onzin
om te beweren dat alle Groningers
daar een chronisch gebrek aan heb
ben, of alle baptisten, maar het staat
toch vast dat veel Groningse bap
tisten een ernstig gebrek aan fantasie
en humor hebben.
Peter de Jong zei: „Dat het publiek
de teksten niet altijd begreep, is zijn
schuld niet, maar dat het zijn onbe
grip op zo'n manier laat blijken, is
wel zijn schuld. Wat ik van deze dag
heb geleerd, is dat de bekrompen
denkende zielen die ik alleen nog in
streekromans dacht tegen te komen,
inderdaad bestaan!"
Een trieste les. Want wie wil evan
geliseren, wie mensen buiten zijn ei
gen milieu wil bereiken, zal aller
eerst enig benul moeten hebben van
de leef- en denk-wereld van die an
deren. Anders gezegd: evangelisatie
zonder humor heeft geen schijn van
kans.
Opvallend was dat er in Veendam
behalve wat kleine kinderen alleen
maar mensen oven de veertig en ver
boven de veertig aanwezig waren.
Dat krijg je als de traditie hoogtij
viert en de humor taboe is. Ik vrees
dat het nog lang zal duren voordat in
deze kringen verandering mogelijk is,
en de grootste ellende is dat men
zodoende de twiener verspeelt. Het
is goed dat de organisatoren in Veen
dam het toch maar gewaagd hebben,
want nu is de discussie losgekomen
en dat werd hoog tijd. En misschien
zal er door de hele nationale aktie
Handelingen 69 nog heel wat losko
men. Het is te hopen, want zo kan
het niet langer.
Vergrijzen
Iedereen die weieens evangelisa
tie-bijeenkomsten meemaakt, in de
kerk of daarbuiten, weet dat er vaak
een aanstekelijk enthousiasme achter
zit. Dat is ook de aantrekkingskracht
van deze samenkomsten. Maar de be
zoekers vergrijzen. De nieuwe gene
ratie voelt er niet voor. Het is hun
wereld en hun taal en-hun muziek
niet meer. De gebroeders Wesley na
men indertijd de tophits van toen en
PETER DE JONG
een slechte les
maakten op die muziek godsdienstige
liederen. Johannes de Heer deed het
zelfde. Die mensen waren goed bij.
Omdat ze bij de tijd waren. Ze ken
den hun wereld en de muziek en de
taal van hun tijdgenoten.
En hoe komt het dan dat hun trou
we navolgers hen zo trouw nadoen in
plaats van navolgen? Dat is het pro
bleem. Wie de gezegende methoden
van vroeger wil gebruiken, moet tel
kens nieuwe methoden zoeken en ge
bruiken. Dat zoeken en experimente
ren, dat volop in beweging zijn, is
wat de meest bekwame mannen van
God in het verleden hebben gedaan
en gedurfd. En ze kregen de kritiek
van hun achterban. Maar ze gingen
door.
Niemand minder dan de grote bap
tisten-evangelist Billy Graham had
de moed op volkomen nieuwe en re
volutionaire wijze te gaan werken.
Zijn methode is nu aanvaard, maar
de baptisten hadden er in het begin
de grootste moeite mee. Omdat ze zo
traditioneel zijn. Hij heeft moeten
strijden tegen achterdocht en conser
vatisme. Maar hij heeft gewonnen.
Daarom is het te hopen dat de orga
nisatoren in Veendam en overal in
den lande zullen doorgaan met moed
en fantasie. Want de oude koers is
gedoemd te mislukken.
Discussie
Goddank wordt er overal in ons
land op dit terrein ook al veel
nieuws en bemoedigends gedaan. Met
veel vlotte muziek en zang, en toch
met dezelfde aanstekelijke blijdschap
en toewijding. Nog altijd kan een
groot publiek van buiten de kerk be
reikt worden. Misschien meer dan
ooit is in ons land de discussie over
het geloof en de kerk losgekomen.
Daar moet op ingehaakt worden.
Een andere vraag is of evangelise
ren nu nog mogelijk is op kerkelijke
basis. Goed, evangeliseren is een op
dracht van de kerk, maar ook van
elk kerkgenootschap afzonderlijk?
Het kan haast niet meer. Wij vragen
ons af of de baptisten met hun aktie
Handelingen 69 ook gedacht hebben
aan de mogelijkheid van een natio
nale manifestatie op interkerkelijke
basis. Of is er een dermate groot
gebrek aan vertrouwen en een der
mate groot verschil in aanpak, dat
het niet mogelijk is?
Uit het voorgaande is wel gebleken
dat men elkaar in elk geval enorm
zou kunnen helpen en een gezonde
doorbraak zou kunnen maken naar
een eigentijdse vorm van evange
lie-verkondiging aan de nieuwe gene
ratie van Nederlanders, die zonder
God en gebod opgroeit, en die maar
moeilijk bereikt kan worden, tenzij
er werkelijk iets groots en nieuws
wordt doorgezet.
Cabaret zou daar best eens een
grote rol bij kunnen spelen, ook al
ging dat in Veendam nog niet. Het
was maar een voorbeeld. En er zou
den er veel meer te geven zijn. Uit
verschillende kerken. Maar daar gaat
het ons niet om. Wij zouden een
appèl willen doen op allen die op dit
terrein in de kerk of daarbuiten be
zig zijn de handen ineen te slaan en
in aktie te komen.
Sipkc van der Land
lukken. Er blijven kreukels die niet
weg te strijken zijn. Het gevolg is de
groeiende overtuiging, die ook door
prof. Schippers tweemaal is uit
gesproken: „Harmoniseren van de
vier evangeliën is niet mogelijk."
Prof. dr. G. C. Berkouwer heeft in
zijn boek over de Heilige Schrift ge
zegd, dat de uitspraak: „De bijbel is
Gods Woord" wel juist, maar niet
voldoende is. Er moet iets aan wor
den toegevoegd: De bijbel is ook een
boek geschreven door mensen. Op
merkelijk is dat tegelijkertijd de
Hervormde Kerk, waarin bepaalde
modaliteiten steeds het menselijk as
pect sterk benadrukten, in Klare
Wijn tot de conclusie komt: De bijbel
is ook Gods Woord.
Dit boekje van prof. Schippers laat
nu zien wat de consequenties zijn
van een dergelijke 'uitspraak. Hij
toont aan dat er verschillen zijn tus
sen de evangeliën, die niet zo maar
weg te praten zijn. Maar hij toont
ook aan, hoe die verschillen juist hel
pen om Christus te openbaren. Na
jarenlang de eenheid benadrukt te
hebben, wordt nu weer aandacht
geschonken aan de pluriformiteit van
de bijbel.
Niet-gereformeerden hebben in het
velleden wel eens geklaagd over the
ologische boeken van gereformeerde
auteurs. Eigenlijk, zeiden ze dan,
functioneert de bijbel er niet in. Er
wordt veel te veel uitgegaan van
dogmatische ideeën; er wordt te wei
nig geluisterd naar de bijbel. Deze
mensen hadden het gevoel dat de bij
bel met de haren erbij werd gesleurd
om bepaalde dogmatische ideeën uit
een te zetten.
Zij zullen zo niet kunnen spreken
over dit boekje van prof. Schippers.
Door zijn openheid voor de plurifor
miteit van de bijbel, moet hij heel
goed luisteren. Hij moet schrift met
schrift vergelijken; iedere tittel en
iedere jota is weer van belang. En
ineens gaan dan heel andere dingen
oplichten in Gods Woord, dingen die
we eerder nooit gezien hebben.
Conclusies
De auteurs van de bijbel, is zijn
conclusie, hebben geen wetenschap
pelijk betrouwbaar verslag gegeven.
Zij geven niet alleen een stuk
geschiedenis. Wie Christus alleen ziét
als een figuur op het podium van de
mensheid, ziet niet alles.
Toen de discipelen met hun Heer
rondwandelden op aarde zagen ze
Hem, maar "begrepen Hem niet. Daar
om schrijft prof. Schippers: „Ze pre
dikten later over Hem, zoals ze Hem
nauwelijks gezien hadden, maar zoals
Hij was."
Hij voegt eraan toe: „Wij hebben
niet genoeg aan de feiten." En ver
derop zegt hij, dat wat er staat „al
leen maar recht verstaan (kan) wor
den, indien we het lezen in het ge
heel van de Schrift. De verhalen
worden verteld in de dienst van de
prediking."
En nog een alinea verder: „Het
evangelie is identiek met Jezus; deel
hebben aan het evangelie is deelheb
ben aan Hem. Om dat onmiskenbaar
te prediken worden „historische ge
gevens" benut. De volgorde der ge
beurtenissen wordt omgezet... het
verband tussen de gebeurtenissen is
zakelijk, niet wat wij „historisch"
noemen... De datering der gebeurte
nissen staat in dienst van de
heilsboodschap."
Niet Nieuw
Is dit allemaal zo nieuw? Neen, al
is het nu wel helderder dan ooit on
der woorden gebracht. Maar wie de
preken leest van de grote predikers
uit het verleden, ontdekt dat zij deze
dingen heus ook wel aanvoelden.
Als ik mijn boekenkast nakijk, zie
ik de werken van minstens één auteur
die heel in het bijzonder de evange
liën op deze wijze heeft verklaard, G.
Campbell Morgan die in het begin
van deze eeuw op donderdagavond
bijbelstudies hield voor 2000 mensen
in de Londense Westminster Chapel.
Zijn werk is in zijn lijn voortgezet
door Martin Lloyd Jones. Het merk
waardige is dat hij nu gerekend tot
de groep van de „verontrusten", ter
wijl prof. Schippers zijn boekje
schrijft om de verontrusten duidelijk
te maken, dat hij allerminst bezig is
de bijbel af te breken.
Het vijfde „Cahier voor ,de ge
meente" van Kok in Kampen is ge
wijd aan „Jezus Christus in het
historisch onderzoek". Het is een -
ce-rste deel, omdat prof. Schippers te
veel stof had voor één boek. In dit
deel gaat hij, zoals bij zegt „van het
verhaal naar de feiten", in het twee
de deel zal hij „van de feiten naar
het verhaal" gaan.
Hij bedoelt daarmee dat hij zich
bezig houdt met de objectieve feiten
en de wijze waarop de bijbelschrij
vers die in hun evangeliën verwerkt
hebben. Daardoor treden er verschil
len op die niet gemakkelijk weg te
ve.rklaren zijn. In dit boek zegt prof.
Schippers, dat we ze ook niet weg
moeten verklaren.
Dit boekje is in eenvoudige taal
geschreven, maar de lezer moet zich
daarop niet verkijken. Het biedt
enorm veel stof voor overdenking.
Het is niet wijs de 88 pagina's met de
ogen door te jagen, want de schrijver
wil de lezer graag mee laten denken.
Jezus Christus in het historisch on
derzoek I, door prof. dr. R. Schippers.
Uitgave J. H. Kok in Kampen in de
serie Cahiers voor de gemeente. Prijs
5,95, 88 pagina's.
Elektronisch instrument te bespelen als
orgel, piano, spinet en klavecimbel.
Demonstratie iedere dag van 9 12 en
van 2-6 uur behalve donderdags.
NEONVOX Wilp Gld.
Tel. 05716-415 b.g.g. 05761-5711
NEONVOX, Wilp, Gld.
Naam--
Adres
Plaats
Verzoekt toezending uitgebreide gegevens
dagen
geen vrede
het gironummer van de
Collectieve Israël Actie
is nog steeds
Amsterdam
Later pas gesprek
(Van onze radio- en tv-redactic)
HILVERSUM De NTS heeft dr.
J. P. Schadé gevraagd om een schrif
telijke verklaring aangaande het be
drog, door hem gepleegd in telefoni
sche gesprekken over de vlucht van
de Apollo-9 en over zyn voorgewend
verblijf in Houston.
Pas na lezing van deze verklaring
zal een gesprek over de kwestie vol
gen. Aangenomen wordt dat de brief
niet vóór maandag in Hilversum zal
arriveren.
De NTS volstond gisteravond op
het scherm met een summiere inlich
ting over de kwestie in het journaal
en wat meer uitgebreide mededelin
gen in Scala. Daarin legde Henk
Terlingen er de nadruk op, dat hij
donderdagavond nog zeker geloofde
dat er misverstand in het spel was
en dat hij zich daarom wat agressief
over de AVRO-aktiviteiten had uit
gelaten. Tot een verontschuldiging
kwam het net niet.
Intussen zal de NTS geen speciale
uitzendingen meer wijden aan de
vlucht van de Apollo-9, voordat (in
dien alles volgens plan verloopt)
donderdag de capsule in de Atlan
tische Oceaan zal neerkomen. De
terugkeer op aarde wordt verwacht
om 16.40 uur. De uitzending van de
NTS op Nederland 1 begint om vier
uur met toelichtingen aan de hand
van maquettes.
DELFT De bekende Roemeense
predikant Richard Wurmbrand,
schrijver van het boek „De onder
grondse kerk gemarteld om Christus'
wil", spreekt op zijn nieuwe toernee
door Europa slechts eenmaal in Ne
derland.
Dat zal zijn in de Nieuwe Kerk aan
de Markt te Delft.
De datum is vrijdagavond 28 maart
(en niet 27 maart, zoals eerder de
bedoeling was), om half acht. Zijn
toespraak zal worden vertaald.
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM „We zeggen
wel, dat de christel/ke kerk gro
ter is dan onze eigen kerk, maar
daar blijft het dan ook bij. Ik heb
al lang met de gedachte rond
gelopen, om deze beperktheid nu
eindelijk eens te doorbreken. De
ze week heb ik dan een daad ge
steld."
Aan het woord is de hervormde
dominee D. Groeneboer (47). Deze
week heeft hij een brief geschreven
aan bisschop Zwartkruis en aan de
generale synode van de Gereformeer
de Kerken. Ds. Groeneboer vraagt
daarin, om lid te mogen worden van
deze twee kerken met behoud van
zijn hervormd lidmaatschap.
Verder vraagt hij beide kerken, of
hij op grond van zijn hervormd pre
dikantschap ook bij hen de bevoegd
heid kan krijgen tot het bedienen
van Woord en sacramenten.
AVONDMAAL
Ds. Groeneboer is predikant van de
Jeruzalemkerkgemeente rond het
Mercatorplein in Amsterdam
Oud-West. In januari werd hij door
een pater uitgenodigd, om in zijn ka
pel voor te gaan. De pater wilde zijn
parochianen eens een typisch-pro-
testantse dienst laten meemaken.
Ds. Groeneboer preekte er, twee
maal, zaterdagavond en zondagmor
gen, en het waren typisch-pro-
testantse diensten, dus zonder avond
maal. Ds. Groeneboer: „Merkwaardig,
dat je dat juist dan mist."
Hij ging later nog een paar maal
naar deze kapeldiensten en deed toen
mee met de eucharistieviering.
„Er werd mij niet gevraagd, of ik
het met de leer van de transsubstan
tiatie eens was.
Ik kan niet inzien, dat het een we
zenlijke verhindering voor de tafel
gemeenschap is, dat ik tot een andere
kerk behoor.
„GAST"
Nu zeggen ze: maar waarom is dat
aanvragen van het kerklidmaatschap
nodig? Je kunt toch als „gast" in de
andere kerk aan het sacramant deel
nemen?
Juist dat is op de duur voor mij
onverdraaglijk. Je bent welkom als
„gast", maar daarmee blijf je bijwo-
ner en vreemdeling. Ik wil erkend
worden als lid van de kerk van Jezus
Christus en welkom zijn als een vol
waardig huisgenoot des geloofs.
Mijn stap betekent niet, dat ik alle
leerstellingen van de andere kerk
voor mijn rekening neem. Dat doe ik
ook in mijn eigen kerk niet. Wel aan
vaard ik medeverantwoordelijkheid
voor die leerstellingen. Dat wil ik
ook daar.
Ik wil ook de verschillen bepaald
niet verdoezelen. Wel beschouw ik ze
als een broederstrijd, die intern moet
worden beslecht.
Daarbij komt: we hebben elkaar
domweg nodig. Juist hier in Amster
dam. Nodig, wat mankracht, en
thousiasme en geld betreft."
Ds. Groeneboer heeft ook de her
vormde synode een brief geschreven.
Daarin vraagt hij dezelfde openheid
voor rooms-katholieken en gerefor
meerden (en in feite ook voor de
andere kerken, maar om praktische
redenen bepekrt hij zich voorlopig
tot de grootste), als hij van deze ker
ken verlangt. Het lelijke „gastschap"
zou radikaal uit de ordinanties moe
ten verdwijnen.
Reacties op zijn brieven (maandag
op de post gedaan) heeft hij nog niet
gekregen.
Ligt het niet voor de hand, dat die
reacties in alle welwillendheid
negatief zullen zijn? Zo van: de
kerkmuren zijn er nu eenmaal nog
en wij kunnen ze, hoe spijtig ook,
niet opheffen; argument van de cha
os etc. etc.?
Ds. Groeneboer: als je de kerkmu
ren niet wilt opheffen, dan ben je
hier inderdaad tegen. Als je vindt,
dat je de kerkmuren neg niet kunt
opheffen (en daar hoor ik ook bij),
dan zeg je: laten we in ieder geval
een stap in de goede richting doen.
UTRECHT Gedurende de lij
densweken worden er in de
Utrechtse studentenparochie op zon
dag bijzondere bijeenkomsten gehou
den. In deze „eucharistie-a-
vondmaalsvieringen" zes in getal
gaan de hervormde, gereformeer
de, lutherse, doopsgezinde en re
monstrantse studentenpredikanten
voor.
Het was de bedoeling, dat daar
naast pastoor Kamphuis het avond
maal zou bedienen in een studen-
tendienst, die uitging van de
Utrechtse hervormde gemeente. De -
kerkeraad gaf hiertoe echter geen
toestemming.
Omdat de hervormde studenten
predikanten weigerden de olaats van
pastoor Kamphuis ,over te nemen,
kregen de kerkgangers te horen, dat
de dienst niet doorging.
