„Verzamel-Annie" voelt zich
gelukkig in haar „museum"
n
MUZIEKINSTRUMENTEN
schaak
*JWt
i a® iV
HHFbja
mm
Werken met de Dokatimer
vereenvoudigt vergroten
■JsJlSo
sua
B_l d JB
m 9
i m e
L3' w 1' m
m n T5 i 1 1
OP CHINESE POSTZEGELS
UITKOMST
Torens (1)
'mm m
a a
a a a a
i s an
üi m
El!
itljl» aj
"TB 1 U
2 ii 1 i
a m irr
r rs m
liil
m
ZATERDAG 8 MAART 1969
4
Haar verzamelwoede kent geen grenzen. Postzegels, lucifers
merken en sigarenbandjes? Annie van Dijk heeft ze bij tiendui
zenden. Klokken, pijpen, prentbriefkaarten, koffiemolens en
olielampen? Annie heeft ze in vele soorten. Haar kleine huisje
aan de Keizerstraat, hartje Gouda, is van onder tot boven vol-
gestampt met alle mogelijke voorwerpen. Van eau-de-cologne-
flesjes tot orgeltjes, van horloges tot kachels. Antiquariaat of
museum? Geen van beide. Verkocht wordt er niets, bezoekers
worden zelden toegelaten.
Trots van de bonte verza
meling vormen de muziek
instrumenten: twee buik-
orgeltjes, een speeldoos,
twee stokoude grammo
foons, een fonograaf en een
meer dan overjarige trek-
harmonica. Voor „verza-
mel-Annie", zoals ze wel in
de wandeling wordt ge
noemd, hoeft het allemaal
geen antiek te zijn, maar
„iets uit grootmoeders tijd,
weet u wel?" Uit grootmoe
ders tijd stammen vele ge
denkwaardige zaken. Van
daar ook de nuancering van
haar collectie.
Druk gebarend gaat An
nie van Dijk (59) voor:
„Kijk, dat is origineel ge
kleurd glas uit de oude Sint
Jan. En dit ivoren domi
nospel is van een of andere
hofdame geweest. Ziet u dit
horloge? Voor een prikkie
gekocht. Dacht dat het goud
was, maar een juwelier zag
er platina in. Leuk hé?"
Leuk ja, maar hoe krijg je
het bij elkaar? De bronnen
van herkomst zijn talrijk.
Spulletjes van overleden fa
milieleden, van antiquairs
en van mensen, die haar
verzameldrift kennen. En
dat zijn er velen. „Half
Gouda weet dat", zegt ze
zelf. Enkele jaren geleden
Zij weet hoe boeiend het
verleden kan zijn.
Onze lesserie over xelf vergroten en ontwikkelen zou niet
compleet zijn zonder voorlichting over een von de nieuwste
hulpmiddelen op dit gebied. U kunt nl. het hele werk von proef
stroken overslaan, al moet u daarvoor in eerste instantie iets
investeren. Er is een speciaal apparaat in de handel gebracht,
dat wij kortheidshalve aanduiden als Dokatimer. Dit instrument
stelt ons in staat het vergrotingswerk aanmerkelijk te vereen
voudigen.
HOE WERKT HET? Het apparaat Is
een slim uitgedacht computertje
met slechts een paar knoppen, een
aansluiting voor hst llcbtnet en
een gevoelige meetcel die door
een snoer met het apparaat ver
bonden Is, beweegbaar dus. Deze
meetcel is de voelspriet van het
toestel. Hiermee meet men nl. de
hoeveelheid licht die ons negatief
doorlaat. Hoe dunner het negatief,
hoe meer licht de cel zal bereiken.
Datgene, wat de cel waarneemt,
geeft ze door aan het kastje. Via
de aanwijzingen op een schaalver
deling of een indicatielampje
kunt u weten, hoe u verder moet
werken om ten eerste de juiste
papiergradatie voor uw vergroting
van dit negatief te weten te ko
men, en ten tweede de voor dat
papier dan juiste belichtingstijd.
HOE WERKT U? Er zijn twee
typen, waarvan de werkwijze
enigszins verschilt. Om te begin
nen wordt bij belde apparaten, de
steker van het vergrotingsapparaat
In de contactdoos van de Dokati
mer geplaatst. Aangezien er
verschil is in het werken met de
goedkopere Timer en de Super Ti
mer zullen wij ook de werkwijze
apart doornemen.
Bij de gewone Timer beginnen
wij knop 1 in te drukken. Dan gaat
de lamp in het vergrotingsapparaat
branden. de donkere-kamerver-
lichtlng gaat automatisch uit De
meetcel ook wel meetsonde ge
noemd wordt nu op het lichtste
deel van het geprojecteerde nega
tief gelegd en de instelknop wordt
gedraaid tot het groene indicatie
lampje nog juist brandt. Op de
bijbehorende gradatie wordt nu het
gevonden getal ingesteld. Dan
wordt op dezelfde wijze de don
kerste partij gemeten en... alles is
klaar.
Op de gradatieschijf kunt u nu
de juiste papiergradatie aflezen en
deze instellen op de Timer, de be
lichtingstijd staat reeds exact in
gesteld, dus nu knop 2 Indrukken,
papier onderleggen en op de be-
Hchtlngsknop drukken. Resultaat:
snel en zeker een goede vergro
ting.
Bij de Super Timer is het groene
Indicatielampje vervangen door
een zeer nauwkeurig meetinstru
ment Bovendien zijn de knoppen
en het meetinstrument van binnen
uit verlicht. Verder is de grada
tieschijf. reeds ingebouwd en heeft
het apparaat een z.g. karakter-
knop", waarmede het meetresultaat
aan b.v. afwijkende papiergevoe
ligheden of werkomstandigheden
kan worden aangepast.
Het bepalen van de gradatie bij
De jaarlijkse gids van N.
Samsom NV is ook weer
versch2nen: zoals gebruikelijk
onder cle naam Samsoms mo
derne belastingleidraad. Het
boekje is samengesteld met be
hulp van de geprogrammeerde
instruktie, d.w.z. dat het be
lastingbiljet nauwkeurig wordt
gevolgd, et is een duidelijke
manier van voorlichten, voor de
niet te ingewikkelde aangifte.
Het boekje kost 4,90.
deze Timer Is zeer eenvoudig. Ook
nu plaatst men eerst de sonde op
het lichtste deel van het negatief
en draait aan knop 2 tot de wijzer
precies In het midden staat. Dit
getal stelt men vervolgens ook In
op knop 1. Nu wordt de donkerste
partij gemeten. Daartoe wordt de
sonde weer op het donkerste deel
van het negatief, waarin nog teke
ning voorkomt, gelegd en wordt
weer aan koop 2 gedraaid tot de
wijzer weer exact In het midden
De Dokatimer In gebruik
Vervolgens stelt men het bo
venste deel van knop 1 in op de
zelfde gevonden waarde en u bent
klaar. De te gebruiken gradatie
staat aangegeven. Met deze
laatste meting is meteen de juiste
belichtingstijd ingesteld, resteert
dus het indrukken van knop 4,
U kunt nu papier onderleggen en
op de belichtingsknop drukken.
Resultaat: makkelijk, snel en feil
loos een goede vergroting.
Het werken met deze beide Ti
mers is bijzonder eenvoudig en
doeltreffend. Het Is werkelijk voor
iedereen mogelijk om snel en goed
vergrotingen te maken.
Dank zij de moderne meet- en
schakeltechnieken kan men thans
voor bijzonder redelijke prijzen ap
paratuur verkrijgen die In het ver
leden alleen tegen een veelvoud
van de prijs voor de professionele
wetker verkrijbaar w8s.
had ze haar zinnen gezet op
een buikorgeltje, dat ten
bate van de restauratie van
het draaiorgel „De Lekker-
kerker" werd verloot. An
nie nam geen risico en
kocht alle lootjes op.
„Gouda in oude ansich
ten" is een van haar duide
lijke specialiteiten. Ze haal
de er deze week zelfs de
(radio) microfoon mee. En
passant gaf ze toen ook een
demonstratie met het
grootste van de twee buik
orgels. „Heideroosje" werd
gekozen uit de talrijke
beschikbare nummers.
Niet iedereen is het ver
gund, een blik op haar ver
zameling te werpen. In de
toekomst zal daarin wel
licht verandering komen.
Mejuffrouw Van Dijk
speelt met de gedachte, haar
woning voor toeristen open
te stellen. Dat zal echter
pas gebeuren, als zij haar
kapsalon onder de wo
ning heeft opgegeven.
Nu eist haar werk nog te
veel tijd op.
Ook in dat werk mani
festeerde zich haar grootste
hobby: in de loop der jaren
werd een handvol diploma's
bijeengegaard. De actieve
kapster behaalde eind vorig
jaar nog de diploma's pedi
cure en cosmetologe na een
„stoomcursus" van nog
geen vijf maanden, onge
veer de helft van de gebrui
kelijke studieperiode.
„M'n vader zei tegen me,
dat dat allemaal niet meer
hoefde. Je kunt nu, met al
die papieren je brood heus
„Verzamel-Annie" en de muziek
wel verdienen, zei hij.
Waarom verkoop je niet
eens iets uit je museumpje
en ga je er eens lekker van
genieten? Dat zou ik niet
kunnen. Ik geniet van m'n
antiek en daar kan ik on
mogelijk mee stoppen. Ik
ga er helemaal in op."
De waarde van de grootse
verzameling is onmogelijk
te schatten. Jaren geleden
liet Annie van Dijk het ge
heel voor 20.000 gulden ver
zekeren, maar dat is
weet ze zeker veel en
veel te laag. Het taxeren
van de waarde is echter ook
voor haar een te grote op
gave: „Een expert ben ik
heus niet."
Serviezen, snuifdozen,
strijkijzers, oude Bijbels,
beeldjes, stoelen, schilderij
tjes, tegeltjes, borden, va
zen, lepeltjes, kastjes en
lampjes. Annie van Dijk is
er weg van. Ze kan ieder
een haar liefhebberij van
harte aanbevelen. Alleen
moet iedereen wel met 'haar
willen ruilen: „Ik ken ver
zamelaars, die alle dubbele
stukken vasthouden omdat
ze die de anderen niet gun
nen. Zoiets vind ik ontstel
lend kinderachtig."
HENK J. DE KLEUNEN
Op 16 maart komt een
serie postzegels van de repu
bliek China (Formosa) in
omloop, waardoor de verza
melaars van het onderwerp
„muziek" ongetwijfeld be
langstelling zullen hebben. De
vier zegels dragen afbeeldin
gen van muziekinstrumenten
van vóór onze jaartelling.
De muziek van China is de
oudste in de wereld, waarvan
nog geschreven documenten
voorhanden zijn. De ontwikke
ling op muzikaal gebied begon
er circa 2698 voor Christus on
der de zogenoemde „gele kei
zer", en kwam tot volle bloei
ten tijde van Confucius (vijfde
eeuw voor Chr.).
Confucius rangschikte de mu
ziek onder de zes kunsten: de
andere waren: het ritueel,
boogschieten. wagenrijden,
geschiedenis en wiskunde. Dank
zij de hoge vlucht, die de mu
ziekkunst in het land heeft ge
nomen, is deze met de versprei
ding van de Chinese beschaving
tot de andere Oost-Aziatische
landen doorgedrongen.
Het speciale karakter van de
ze muziek ligt in de afwisseling
van melodie, pakkende, rit
mische wendingen, eenvoud van
harmonie en diep-wijsgerige in
houd. In de laatste drie eeuwen
was de muziekbeoefening in
China wegens de slechte sociale
omstandigheden, waarin de
musici zich bevonden, in verval
geraakt.
Teneinde een soort wederge
boorte te kunnen bewerkstelli
gen is op 19 april 1953 de Chi
nese klassieke muziek-associatie
opgericht en sindsdien is er een
verblijdende opbloei te consta
teren geweest. U kunt heden
ten dage typisch Chinese mu
ziekuitvoeringen meemaken in
grote hotels, voor radio en tele
visie, via grammofoonplaten
enz.
Er zouden in de loop der eeu
wen een 130 soorten muziek
instrumenten in China bestaan
hebben. Thans worden er prak
tisch nog een dertigtal gebruikt,
waarvan het merendeel blaas-
en tokkelinstrumenten zijn.
Het interessante van de serie
postzegels is, dat niet alleen
instrumenten worden afgebeeld,
maar dat u tevens kunt zien
hoe de musicus ze bespeelt. De
volgende vier speeltuigen figu
reren op de zegels. Een horizon
tale fluit (ti genaamd) met een
aantal openingen voor de vin
gerzetting en een spleet bedekt
met een dunne rieten mem
braan, die bij het aanblazen een
typische gonstoon produceert.
Nummer twee is een soort
blaasorgeltje met dertien bam
boepijpjes, waarin de openingen
ook mét de vingers bespeeld
worden. Dit orgeltje wordt al in
het boek der riten van Confuci
us vermeld.
Dan volgt de pi-pa, een nage
noeg platte banjo, die vroeger
door ruiters tijdens het paard
rijden werd bespeeld. Het
instrument, dat uit Centraal-
Azië afkomstig is en tijdens de
Han-dynastie (tweede eeuw
voor Chr.) in China bekend
werd, is thans het populairste
in China.
Als laatste een cheng, die nog
al op onze citer lijkL Het
instrument wordt horizontaal
bespeeld door middel van zestien
zijden snaren.
Ik maak u nog attent op een
filatelistische manifestatie, die
dit weekeinde in het Kurhaus
te Scheveningen wordt gehou
den ter gelegenheid van het
veertigjarig bestaan van de Ne
derlandse Vereniging van Post
zegelhandelaren. De hoofdscho
tel is een tentoonstelling van
postzegelverzamelingen. Er is
o.a. een gedeelte (50 kaders) van
V 2
9 AVB6
O 983
A 8642
Corr«*pond«ntle d« heer B. I. Nuye,
Jaereveltetraat 22, Rotterdam.
Het vinden van de Juiste uitkomst is niet
altijd een eenvoudige zaak. Maar al te vaak
is dat een kwestie van aanvoelen, gewoon
omdat concrete gegevens ontbreken. Met
name Is dat het geval wanneer een contract
moet worden tegengespeeld, waarbij alleen
de tegenpartij heeft geboden. Dan behoort
men zelf op eigen kracht de juiste uit
komst te bepalen. Dat de uitkomst heel be
langrijk Is. willen wij In twee voorbeelden
toelichten.
104
97
O AV6
A HVB953
N
A 5
H 5 4 3 2
O HB1052
A A
HB98763
108
O 74
A 107
De bieding verliep normaal. Nadat West
met 1 A had geopend en Oost met 2 een
sterke kaart aangaf, raakten Oost en West
verzeild in 6 waarbij Oost hoopte dat C A
goed zat. Toch heeft hij nog een moeilijkheid
te overwinnen, namelijk de verliezer in A.
De uitkomst van Zuid deed echter alle pro
blemen verdwijnen. Zuid speelde A B voor.
waarna 6 gemakkelijk is te maken. Oost
neemt met het aas. speelt A A na en vervolgt
met drie keer troef, daarmee West aan slag
brengend. Alle troeven zijn verwijderd, waar
na West vijf keer A speelt, waarop Oost al
zijn hartens legt. Oost verliest nu alleen A 5
en maakt met zijn twee overgebleven troeven
inderdaad 6 O.
Natuurlijk had Zulr met harten moeten ko
men in de eerste slag, ook al wist hij niet
dat Noord daarvan het aas bezat. Oost maakt
het contract toch wel, maar Zuid liep In dit
geval het extra risico dat Oost bijvoorbeeld
A A en V had. waardoor de A-uitkomst de
zaak wel heel gemakkelijk maakt en hij met
die verdeling zelfs groot slem kan halen
In het volgende voorbeeld deden Noord/
Zuid wél aan de bieding mee Zuid opende
met A en Noord liet één keer A horen.
West speelde ten slotte 6 C
A 1098632
O -
O B 3
A HVB32
A
A 4
C> HB 10653
O A H V 10 8
N
972
9762
A 109764
A HVB75
V A V 8 4
O 54
A 85
Noord kwam uit met A H, waarna West
het contract maakt. Hij vervolgt nu met twee
keer troef en brengt_Oost met A A aan slag.
Oost vervolgt met 92 en West maakt zijn
contract omdat hij Oost zonodig nog met
troef 9 aan stag kan brengen De beste uit
komst voor Noord is uiteraard A 10. Oost
komt dan weliswaar aan slag, maar kan geen
C vervolgen, omdat Zuid dan duikt en Noord
Introeft.
West kan het contract dan onmogelijk ma
ken.
de verzamelingen van wijlen
kardinaal Spellman. Voorts is
er een doorlopende voorstelling
van filatelistische films uit bin
nen- en buitenland. Ook wor
den de bezoekers uitgenodigd
zonder enige kosten mee te
doen aan een enquête, waarin
zij de naar hun mening meest
geslaagde serie Nederlandse
postzegels van de laatste tien
jaar uitkiezen. Daarvoor zijn
zeer waardevolle prijzen
beschikbaar gesteld. En natuur
lijk is er een jubileum-envelop
pe. een tijdelijk postkantoor
met bijzonder stempel van de
PTT, een veertigtal handela-
renstands enz. Toegang en cata
logus gratis.
J. J. M. KIGGEN
Nadat wij ons de vorige week
een ogenblikje met de pionnen in
het eindspel hebben bezig gehou
den. zijn thans de torens aan de
beurt. Men versta ons wèl. Wat wij
in deze rubriek aanbieden zijn
slechts fragmentarische contacten
met de zeer uitgebreide literatuur
die over dit onderwerp bestaat.
Zowel over de pionnen-eindspelen
als over die met torens zijn dikke
boeken volgeschreven. Wij zouden
de grenzen van het geoorloofde of
wenselijke zeer ver overschrijden
indien wij in deze rubriek aan een
systematische behandeling van die
theorieën zouden beginnen, zelfs
indien wij ons tot summiere hoofd
lijnen zouden beperken.
Onze doelstellingen zijn dan ook
veel simpeler van aard. Wij zijn al
meer dan tevreden indien wij onze
lezers boeiende stellingen kunnen
aanbieden, waarin zij met eigen
specifieke talenten iets kunnen be
reiken, of in elk geval enige ogen
blikken van genoeglijke ontspan
ning kunnen beleven.
Het is dan niet uitgesloten dat
hier en daar de lezer geïntrigeerd
wordt door wat hij leest, ziet, ont
dekt. Dat is dan een extra winst,
waarover wij ons slechts kunnen
verheugen.
Voor deze keer dus: eindspelen
met torens, eerste serie.
OPLOSSINGEN
Hieronder volgen dan de oplossingen
der opgaven uit onze rubriek van 1
maart jl. (Pionnen).
(1) Studie van Herberg. Oplossing: 1.
f61 gxf6 (Wit geeft zijn pion onder de
minst ongunstige omstandigheden op.
Slechter ware 1. Kf2? Kg5 2. e4 Kf4 of
1. e4? Kg5 2. Kf2 Kf4) 2. Kf2l (Niet 2.
Ket? KgS 3. Kd2 Kf4 of 2. Kg2? KgS 3.
Kf3 f51) 2. Kg5 3. Ke3 f51 4. Kf3l (Na
4. Kd4 Kf4 zou wit In zetdwang zl|n) 4.
Kg6 5. Kf4l Kf6 6. e3l (Opnieuw
zetdwang) 6. Ke6 7. e4 en wint (Met
6. e4 zou wit gestruikeld zijn door 6.
fxeS 7. Ke4 c3! 8. bxc3 Ke6 en zwart
ontsnapt).
(2) Studie van Grlgorlev. Na I. b6?
volgt I. Kc8 2. Kg2 Kd7 3. b5 Kc6 en
daarop Is de Juiste oplossing: 1. Kg2!
Kc7 2. Kf3 Kd7 (2. ...Kb6 3. Ke4) 3. Kf4l
4. Ke4l b6 5. Kd4 d5 6. Ke3 Kc5 7. Kd3
d4 8. Kc4! Ke4 pat. Of 4. d5 5. Kd4
(3) Studie van Kasparjan. Wil kan de
zwarte h-pion niet tegenhouden en zet
daarom zichzelf pat. Een welbekend mo
tief! Oplossing: 1. Kd7 h5 2. Kc7 h4 3.
Kb6 h3 4. Ka5 h2 5. b6 h1D 6. b5 Dal 7.
a4 pat. Of 4. b6t 5. Ka4! h2 6. a3 hID
7 b3 pat. Slecht zou zijn 2. Ke7
Wegens 3. b6t Ka8 4. a4 en wit wint.
(1) Studie van dr. A. Wotawa
(DSZ 1956)
m 3
A
BBBB
J.J., i&W -jr
mm am m m
.-.ht. Ssw «wr
b c d e f g h
Wit aan zet wint.
(2) Studie van A. Romanowsky
(Schachmaty 1938)
Tm w m a
m' m m
b c d e f g h
Wit aan zet wint.
(3) Studie van S. Gorgiev
(„64" 1936)
■IB BB
i b c d e f g h
Wit aan zet: Remise.
Correspondentie aan de heer A.
J. Ivens, Frankenslag 69, Den
Haag.
De komende strijd voor de pro
vinciale clubcompetitie verdient
wel enige aandacht. In 1959
besloot het toenmalig bestuur
plannen aan de Zuidhollandse
vergadering voor te leggen om de
sterk8ten uit de zes districten ge
legenheid te geven het niveau te
verbeteren.
Dat werkte naar twee zijden. De
sterken, voortaan geselecteerd in
de provinciale competitie, moesten
veel meer strijd leveren onder
huns gelijken, terwijl de clubs die
overbleven in de districtscompeti
ties, ook aantrekkelijker wedstrij
denreeksen in het verschiet zagen.
Het moet gezegd dat Zuid-Hol
land een goed inzicht had. waar
door de initiatiefnemer, de Rotter
dammer K. de Haan, zich heel te
vreden mocht voelen. De competi
tie heeft direct aangeslagen en is
nu niet meer weg te denken.
De beoogde doorstroming begint
te komen. Het zijn niet altijd meer
de oude gerenommeerde clubs die
de hoogste ogen gooien. De vrij
straffe automatische degradatie
van de nrs. 9 en 10 maakt een
selectiewedstrijd tussen de zes
districtskampioenen noodzakelijk.
Dit jaar gooien de Damverg. Al-
blasserdam de club van co-
mlng-man Cees Bakker en districts
secretaris Slem Boer en het
Voorburgse Den Burcht waar P
Veen en diverse leden van de fa
milie De Koning steunpilaren zijn
alsmede de nieuws provinciale se
cretaris H. L. Simons heel hoge
ogen.
In deze rubriek schenken wij
weer eens aandacht aan de pro
blematiek. nog altijd het propagan
damiddel bij uitstek
B. Fermin
ti.
zwart: 5, 7, 8, 11, 12, 17, 20, 26.
27, 35, 40!
wit 15, 16, 23, 24, 30, 33 37
30, 34, 41, 49 dam op 35
m i i m H
p ijn i-*>. i j sg
zwart: 2, 7. 10, 12, 14, 15, 24,
33, 42, dammen op 38 en 46
wit: 13. 19. 21, 23, 25, 26, 27
30 34, 4149, darr op 35
Voor alle opgeven geldt wit
speelt en wint.
Veel plezierl
ui j ii
zwart: 5. 7. 14, 17. 20. 25. 30
wit: 23. 28, 32, 33, 34. 41
