Oude sok thuis trekt „Ouwe Nol bij gebrek aan roofmoordenaars aan bewijsmateriaal vrijlaten" VOORU Prijsoverzicht van dure artikelen Bejaarde gedood b Roofmoord >p weduwe iiiBergheni Goed debuut tweede organist Laurenskerk Omdat de bus soms lang op zich laat wachten als't sneeuwt. Gepensioneerd ambtenaar waarschuwt: Mr. Simon in zijn pleidooi: Onderzoek naar premietarief autoverzekering „Hans van Z krankzinnig verklaren Medewerking van ministerie DINSDAG 25 FEBRUARI 1959 Een losse greep uit kranteberichten. „BERGHEM De 63-jarige weduwe G. Gijsbers is gisteravond in haar woning door wurging om het leven gebracht. Er zou ruim 30.000 worden vermist." „MECHELEN Gisteren is een echtpaar gearresteerd op verdenking van roofmoord. Zij zouden ruim 5000 gul den hebben gestolen van een invalide bejaarde, die het geld in zijn kunstbeen had verborgen." „DEN HAAG, 18 aug. Na de verbijsterende hoeveel heid overvallen op alleenwonende bejaarden is misschien de meest trieste conclusie dat een deel van die misdrijven is uitgelokt door onwetendheid, zorgeloosheid of eigenwijs heid van de slachtoffers." Vorige week was in onze krant (zaak-Hans van Z.) te lezen: „In zijn winkel aan de Laan van Nieuw-Guinea was de 80-jarige invalide Utrechtse handelaar met een loden pijp door verdachte neergeslagen. Zijn woning was daarna overhoop gehaald, terwijl ongeveer 25.000 gulden werd ge stolen". Gepensioneerd ambtenaar G. Meijboom (66) belde ons op: „Bjj het lezen van het verslag over de zaak-Hans van Z. dacht ik zo dat de mensen toch eens erop ge wezen moeten worden geen over tollig geld in huis te houden". De heer Meijboom een Rot terdammer is niet de enige die concludeert, dat roofmoord wordt aangewakkerd door het in huis houden van geld. Hij is wel een van de weiningen, die zich be zorgd afvragen of door voorlich ting veel misdaden niet hadden kunnen worden voorkomen. Overvaller wilde h ÜTRECHT hx de Domstad stermiddag een roofoverval ge-: èegd op de bejaarde winkelier -d. A. Donse (80). De overvaller oeg de heer Donse met een voorwerp op het hoofd m tehtte daarna de woning v~ mhrand üader met f 30.000 verdtvenen pe 53-Jaw** w«ctuw< V V'-ise^s i5 «wSersv^cf |Q tia*r wo >fn* in Bewbtra ,bfj Os$> door vt.r n lev«a gebrsciit. Er i «IftlO.Z" kranteberichten Oproep De heer Meij boom trekt bedacht zaam aan zijn pijp en zegt: „Op een nacht tussen slapen en waken begon ik hierover na te denken; je kunt het inspiratie noemen." De voormalige belastingambtenaar, besloot een beroep op onze krant te doen mensen te waarschuwen voor het in huis bewaren van veel geld. Hij stelde zijn ideeën op schrift: „Door het lezen van de rechtbank verslagen over de zaak-Hans van Z. werd ik met zorg vervuld over de roofmoorden. Veelal zijn het mensen van de oudere generatie, die hiervan het slachtoffer worden. Juist deze mensen hebben hun geld moeizaam gespaard in een tijd die wat levensstandaard betreft, heel \#el \<m betreft, 1 verschilt van de onze. AOW'ers (8) Hoewel ik nooit reageer op inge zonden stukken wil ik de schrijver van AOW (3) toch wel even antwoor den. Hij (of zij) behoort tot de su per-kleine groep van „tegenstanders". Dit zijn mensen die zonder kennis van zaken graag een goed figuur wil len slaan tegenover bepaalde instan ties. Zij hebben naar mijn ervaring daar een bepaalde reden voor. De schrijver van genoemd artikel noemt mij een kankeraar en hij kent mij niet eens. Om hem uit de droom te helpen, ik kom niets te kort, maar begon mijn actie voor de door mij bekende krepeergevallen. Hij schrijft: en we kunnen ook wel iedere dag vlees op tafel hebben van zijn AOW of van wat erbij komt? Hij moet geen verhaaltjes vertel len, ik ben zeer goed gedocumenteerd en mogelijk zullen de „betweters" die elke dag vlees eten en zo goed kun nen rondkomen van (alleen) hun AOW wel eens van een koude kermis thuiskomen. Een paar voorbeelden, ook van dit soort. Juffrouw De Bonte schrijft mij dat zij goed kan ronkomen van haar AOW. per jaar ƒ3300. Zij heeft per maand voor eten en drinken slechts ƒ80 nodig, kortom ze houdt van haar AOW (inclusief ƒ200 voor vakantie) per jaar nog ƒ660 over knap hè? Maar, schrijft ze verder: ik ga be jaarden soms wat helpen en ver diende in 1968 daarmee 3.000. Ook trekt zij rente van haar geld dat zij op de bank heeft staan. Ook zij eet iedere dag vlees, een ei en sinaasappelen. Een andere mevrouw is het ook niet eens met mijn actie. Zij heeft genoeg aan de AOW-uitkering. Haar man leeft nog en hun zoon woont bij haar in en deze betaalt kostgeld; dat geld heeft zij opgespaard en daarvan een auto (Daf) gekocht. Ik vraag, al leen van de AOW? Gelukkig zijn er maar een paar van deze levenskunstenaars, maar ik vind het meer te vergelijken met de gelijkenis van de tollenaar en de fa rizeeër. Dat mijn actie gerechtvaar digd is. moge mede blijken uit de brief, die ik mocht ontvangen van minister Roolvink die het op vele Men kan aan de misdaad geen halt toeroepen maar iedereen kan eraan meewerken deze te beperken, door geen overtollig geld in huls te hou den, maar op een bank te plaatsen. Uit de omstandigheden blijkt dat nog teveel mensen hiervan niet overtuigd zijn. Ik denk bij voorbeeld aan een ca tegorie mensen als de veehouders, die hun koop en verkoop door handje klap plegen te bezegelen, en dan met baar geld betalen. Dit zou ook anders kunnen: namelijk door het afgeven van cheques op een bepaalde bank. Wat dit betreft zijn we In Neder land nog niet zover als in het buiten land, met name Australië en Zuid-Afrika waar niets meer in baar geld wordt verrekend. Tweeledig doel Ik ben ervan overtuigd dat, wan neer het vorenstaande in acht wordt genomen, hiervan een preventieve werking uitgaat. Er wordt een twee ledig doel bereikt: men wordt tegen de misdaad beschermd, en de misda diger wordt tegen zichzelf UTRECHT Mr. B. F. J. Si mon heeft gistermiddag de rechtbank gesuggereerd zijn cliënt „Ouwe Nol" bij gebrek aan deugdelijk getuigenmate- riaal vrjj te spreken over de „ge hele linie van geweldmisdrijven, moord, doodslag en uitlokking incluis". „Het getuigen materiaal deugt niet De getuigen zijn voor een deel lou che. Stuk voor stuk geven ze wel verklaringen en het is wel nuttig, maar met overtuigend", aldus mr. Si mon. Hij stelde even tevoren, dat Hans van Z. als een k-rankzinnige moet worden beschouwd, die dient te wor den onderzocht door een team van deskundigen op het gebied van neu- ro-psychologie en psychiatrie. „Hü moet als krankzinnige buiten vervol ging worden gesteld", zei mr. Simon, „en dat opent de deur tot de invitatie die ik uw rechtbank zou willen doen, om zijn zaak naar de rechter-com- missaris terug te laten verwijzen." Mr. Simon vroeg zich voorts af, in hoeverre in dit proces bij Hans van Z. minder van toerekenbaarheid is gebleken dan destijds in de „Baarnse moordzaak", waar sprake was van één moord. De advocaat pleitte: „Kan de rechtbank niet de opinie van de deskundigen zonder meer overne men? Mijne edelachtbare heren rech ters, heeft u vrede met het psychia trisch rapport dat is uitgebracht? U weet toch hoe het met deskundigen is? De een spreekt de ander vierkant tegen. En de grens van de minimale toerekenbaarheid en de ontoereken baarheid is hier zo dun..." Kilste marmer DE HEER ME1JBOOM: Huib Goudriaan beschermd, omdat hem de wind uit de zeilen wordt genomen." De heer Meijboom heeft ervaren dat vooral op het platteland veel mensen hun geld niet op een bank plaatsen, maar thuis bewaren. En over het algemeen is in de omgeving wel bekend wie dat zijn. Ze vertellen vaak aan vrienden of kennissen dat ze geen vertrouwen in banken heb ben en alles thuis bewa-en: de oude sok, de kussensloop en het geldkistje. Waarom sommige mensen geld bij zich houden? „Het lijkt wel of er een magische invloed van het geld op hen uitgaat. Ze willen het niet uit handen geven." Maar de heer Meij boom is ervan overtuigd dat roof moorden hierdoor worden aangewak kerd. Geen angstpsgehose „Ik wil de mensen met de neus op de feiten drukken. Het gaat er niet om een angstpsychose te verwekken of sensatie te maken, maar door publiciteit hieraan te geven moet men ertoe worden gebracht geen overbodig geld thuis te houden". Of het zal helpen? De heer Meijboom: „Al is er maar een heel klein percentage dat deze raad opvolgt dan is dat al veel. Voorkomen is nu eenmaal beter dan genezen". Zou het moeilijk zijn voor overheid of particuliere organisaties foldertjes met dit advies te verspreiden punten met mij eens is, en ook uit de reacties van diverse leden van de Tweede Kamer (diverse richtingen). Zullen deze „tegenkanters" het be ter weten dan onze volksvertegen woordigers, de minister en de SER of hebben zij angst dat hun Jijstandwet zal worden herzien? Ik heb jaren lang in Rotterdam gewoond en vind Rotterdam een dy namische stad. Vele „echte Rotter dammers" hebben daaraan meege werkt, aan de grootheid van Rotter dam. Ik kende uit mijn tijd in Rot terdam ook mensen van het type „De beste stuurlui staan aan wal". Ik kende er ook die op een bankje zaten langs de Maas en daar alle proble men wisten op te lossen, doch alleen maar op het bankje. Er waren er ook, die op de brug van de Leuvehaven of van de Delftsevaart over een leuning hingen, de „kringetjesspugers" werden die genoemd. Ook zij wisten het beter dan wie dan ook, maar dit soort „bet weters" hebben niet meegewerkt aan Rotterdam, de eerste haven van de wereld. Zij presteerden niets en dat waren de „kankeraars". De mensen van „ieder voor zich, en God voor ons allen". Maar vraag ik mij af: zullen deze „tegenkanters" nu zo loyaal zijn en j de inmiddels verkregen verhoging j weigeren (zij hebben immers genoeg) of dit geld beschikbaar stellen voor de hongerlijdenden waar dan ook; ik betwijfel het. Ik ben blij met de door mij verkre gen documentatie en wellicht kan ik hieruit een actie beginnen voor mijn „tegenkanters" die zullen moeten be grijpen dat het uit hun christelijke beginselen nodig is om aan anderen te denken. Hebben zij ook aan de vogels gedacht tijdens het strenge winterweer, of hebben zij de laatste broodkruimels ook nog zelf opgepikt? J. W. F. Steenbergen. Breda DEN HAAG De Nederlandse au tomobielassuradeuren hebben beslo ten een onderzoek in te stellen naar de structuur van het premietarief. Aan de hand van het resultaat kan worden nagegaan of er aanleiding is wijzigingen aan te brengen in het bestaande premiebeleid. Het onder zoek wordt opgedragen aan het bu reau Mckinsey en Company Inc. te Amsterdam. Motief van liet besluit is de specta culaire ontwikkeling van het gemoto riseerde verkeer en de groei van het Nederlandse wagenpark. Uit gangspunt van de verzekeraars is, dat het premiebeleid erop gericht moet zijn en blijven, dat de risi co-factoren op juiste en billijke wijze hun weerspiegeling vinden in de te berekenen premies. De bij de Nederlandse Vereniging van Automobielassuradeuren aan gesloten maatschappijen hadden in het jaar 1966 een premie-ontvangst van 578 miljoen gulden. Het pre mie-inkomen voor 1969 wordt geschat op ruim 700 miljoen. Oudste Larense schilderes overleden LAREN In ouderdom van 96 jaar is in Laren overleden mejuf frouw Antje Wilhelmina E. M. Egter van Wissekerke. Zij was het oudste lid van de Larense schilderbent. Be gin deze eeuw vestigde zij zich in Laren. Zij studeerde in haar jeugd bij prof. H. P. Bremmer in Den Haag. Tot haar 90ste jaar exposeerde zij haar werk, bloemstillevens en litho's, op de groeptentoonstellingen van de Ver eniging van Beeldende kunstenaars „Laren/Blaricum" Johann Th. Lemckert, organist te Rijswijk, die thans benoemd is tot tweede.organist van de Laurenskerk en maandagavond een overtuigend debmit maakte met een briljant orgelconcert. ROTTERDAM De ziekte van Cor Kee, die maandagavond in de Laurenskerk zou concerteren, was een goede gelegenheid om de per 1 mei benoemde tweede organist van die kerk de eerste wordt pas be noemd als het grote Marcusse-orgel voltooid is Johan Th. Lemckert, zijn debuut op het transeptorgcl te laten maken. Hij deed dat met een programma vol verscheidenheid, waarin hij liet horen, dat hij over een verfijnde mu zikaliteit, een heldere speeltrant. een grote beheersing van de techniek en een goed oor voor registraties beschikt. Dit alles was al dadelijk te horen Daarom, daarom, daarom: Davitamon 10. Elke dag. Allemaal Davitamon 10, het complete drageetje dat zorgt voor extra weerstand en amine-reserve. in de Toccata en fuga in F van Diet rich Buxtehude met een fraaie cli max naar het slot. Zeer rustig werd het koraalvoorspel „Herzlich tut mich verlangen" van dezelfde compo nist gespeeld. Als een viool liet de concertgever het Adagio zingen en sprankelend liet hij het Allegro klin ken in het orgelconcert, dat Johann Gottfried Walther heeft gecompo neerd naar aanleiding van een con cert (voor viool?) van een zekere mijnheer Meck. Een groots middenstuk van het programma was de Partita over het koraal „Ach, was soli ich Sünder ma- chen" van Johann S. Bach, waarvan vooral het snelle tweede, het fonke lende vierde, het zesde deel en de grote koraalfantasie aan het slot op vielen. Rijk geschakeerd klonk de Pastora le op. 19 van César Franck, en uiter mate fijn het Andante, dat Mozart heeft geschreven voor de wals van een klein orgel (K.V. 616). Een groots slot maakte Johann Th. Lemckert aan zijn concert met de vier koraalvariaties op het thema van het Veni Creator uit een groter werk van Maurice Duruflé. Rustig konk de eerste variatie met het the ma in de bas, mooi van klank waren de duolen en triolen in de tweede variatie en het langzame derde, bril jant en klankrijk de op een toccata lijkende laatste. Het debuut van de jonge organist van de Oude Kerk te Rijswijk smaakte naar meer, ook naar de heel grote werken uit de orgelliteratuur. G. M. Dersjant De raadsman vergeleek de straf, die de officier tegen „Ouwe Nol" heeft geëist (acht jaar en terbeschik kingstelling van de regering) met ie mand die zijn gebit heeft verloren, maar desondanks wordt geleerd zijn tanden te poetsen. Met stemverheffing zei hij: ..De natuur leert ons, dat ook het kilste marmer een gloed afgeeft, als de zon er maar op schijnt. Deze man had jaren en jaren geleden hulp moeten worden geboden... Bij wijze van tour niquet draaide hij de ene gevangenis in en de andere uit. Het zou een goed beeld van ontwikkelingshulp zijn ge weest, als hem destijds hulp was ge boden. Op een enkele uitzondering na heeft Ouwe Nol alle gevangenissen en huizen van bewaring in Nederland van binnen gezien. Meer dan dertig jaar heeft hij gezeten, heeft hij zijn straffen uitgeboet", aldus mr. Simon. Siamese tweeling Mr. Simon vergeleek in zijn plei dooi Hans van Z. en „Ouwe Nol" als een Siamese tweeling. „Ik kan niet over mijn cliënt spreken zonder Hans van Z. er in te betrekken." In ly rische taal maakte mr. Simon duide lijk. hoe hij over deze „afgrijselijke zaak" dacht, welke moeilijkheden hij met zijn cliënt heeft ondervonden, hoe blij hij was, dat de rechtbank president hem als advocaat aan Ou we Nol had toegewezen en niet aan Hans van Z. en hoe volmaakt 'tevre den hij was over de „fair trial", die beide verdachten van deze rechtbank hebben gehad. „Alle misdadigers hebben recht op een eerlijke behan deling van hun zaak", zei mr. Simon. Met verachting sprak hij evenwel over de gewelddaden van Hans van Z. Het vreemde is, dat „Ouwe Nol" het talent van Hans van Z. zelfs niet kende om vingerafdrukken uit te wissen, de mogelijkheid om een slachtoffer eerst te verdoven met slaaptabletten en dergelijke. Huiverig Mr. Simon wijdde veel aandacht aan de waarde van het oordeel van getuigen. Dat men huiverig moet zijn voor sommige getuigenverklaringen illustreerde mr. Simon met enkele voorbeelden. „Na de moord op de heer Donse zat een eerzaam burger uit Utrecht enige tijd als verdachte van deze moord gevangen. Hij werd aangehouden op aanwij zing van twee jongens, die hem kort voor de ontdekking van de moord op de heer Donse hadden gezien. Als mevrouw Woortmeijer niet in leven was gebleven en Hans van Z. dus niet was gegrepen, zou deze Utrech ter verdacht zijn gebleven van een bestiale moord, die men niet kon be wijzen", aldus mr. Simon. Na het pleidooi van mr. Simon zorgde „Ouwe Nol" nog voor een in cident in de rechtszaal. Op zeker mo ment sprong hij van zijn zitplaats op en wapperend met papieren kreette hij: „Ik wil dat u mij meteen in vrijheid stelt, want ik heb Donse nooit gezien en ik ben geen moorde naar." Er volgde nog meer kreten, waarbij mr. Simon sussend trachtte op te treden, maar 2ijn cliënt had geen oren naar rijn vermaan. ..Wacht nou, Nol, morgen mag je alles zeg gen", en ging dodelijk vermoeid bij zijn katheder zitten. Nooit teruggezien1 „Ik heb alles aangetekend en ik zal u laten zien dat er meineed is ge pleegd", ging Ouwe Nol verder, ter wijl hij zich trachtte los te rukken van een parketwachter onder de op merking „sta ik hier nou terecht of jij, laat me los". De bejaarde verdachte drong door tot het rechtbankpodium. „Mag ik me nou eventjes verantwoorden of niet?" ging hij verder. Lange, onsamenhan gende zinnen sprak hij, terwijl hij de rechters bladerend stukken voorhield van processen-verbaal en verhoren bij de rechter-commissaris. „Legt u die stukken over?" wilde de presi dent weten, maar „Ouwe Nol" weer de af. „Nee, ik heb al eens eerder stukken weggegeven, die heb ik nooit teruggezien." De president besliste ten slotte, dat de rechtbank vanoch tend over het verzoek tot onmiddel lijke invrijheidstelling van „Ouwe Nol" zal beslissen. Gistermiddag heeft mr. Simon voor de Utrechtse rechtbank zijn pleidooi gehouden voor „Ouwe Nol", die samen met Hans van Z. terechtstaat. Op de foto: de (goed bewaakte) verdachte verlaat de rechtszaal. DEN HAAG Het Consumen ten Contact Orgaan zal met me dewerking van het ministerie van economische zaken het pu bliek nog meer informaties gaan verstrekken over de prijsontwik keling. Er zullen prijslijsten wor den gepubliceerd die duidelijk moeten maken waar men het goedkoopst terecht kan. Dit is onder meer het resultaat van het gesprek dat vertegenwoordigers van het CCO gisteren hebben gehad met minister De Block en staatssecre taris Van Son van Economische za ken. Hierbij waren ook vertegen woordigers van de drie vakcentralen. De voorzitter van het CCO, drs. J. Boersma, zei na afloop dat het de bedoeling is in de prijsoverzichten de namen van de fabrikanten te noemen die hoge prijzen berekenen. Regelmatig publiceert het CCO dergelijke overzichten, maar nu het ministerie zijn (financiële) medewer king gaat verlenen, zullen ze nog meer de juistheid benaderen. Op deze wijze kunnen de knelpunten nauw keurig worden aangegeven. Niet individueel Het ontbreekt de minister aan de mogelijkheid tot individueel ingrij pen in de prijzen. De laatste keer dat dit voor hem nog kon was met de toegangsprijs van de Pier in Scheve- ningen, enkele jaren geleden. Drs. Boersma had de indruk dat de minister evenwel niet zal nalaten bij voorbeeld sectorgewljs in te grijpen. Naar het oordeel van de heer Boersma zal het dan in het bijzonder gaan om die sectoren waarvan pro- dukten, goederen en diensten van In vloed zjjn op het indexcijfer voor de kosten van levensonderhoud. Een bepaalde toezegging deed de minister niet. Een van de redenen zou kunnen zijn, aldus de heer Boers ma, dat op korte termijn nieuwe cijfers van het CBS kunnen worden verwacht. Een van de belangrijkste factoren, én ook een van de moeilijkste, is die van de kosten van medische voorzie ningen, zei de heer Boersma. De vakbonden toonden zich giste ren teleurgesteld over het gesprek met minister De Block. Volgens NKV- bestuurder Spit had de minister op korte termijn geen verdergaande prijsmaatregelen in het vooruitzicht gesteld. Wel werd toegezegd dat het hem ten dienste staande instrumentarium volledig zal worde benut om de prij zen in de hand te houden. Dan zal dit instrumentarium echter op zeer korte termijn moeten worden aangevuld, vond de heer Spit. Gisteren heeft liet overlegorgaan van dc drie vakcentralen de Tweede Kamer, die deze week over de prij zen debatteert, zjjn verontrusting kenbaar gemaakt over de „versnelde opwaartse prijsbeweging". Het overlegorgaan acht het van Kroot belang dat ongemotiveerde prijsstijgingen op korte termijn onge daan worden gemaakt dan wel wor den voorkomen. Het verzoekt de Tweede Kamer te bevorderen, dat de regering daartoe snelle en doeltreffende maatregelen neemt. Het dringt voorts aan op het nalaten van maatregelen, die het prijspeil verder opdrijven, bijvoor beeld door uitstel van de huurverho ging per 1 april aanstaande. Het overlegorgaan acht het voorts noodzakelijk op ruimere schaal voor lichting te geven over die sectoren, fabrikanten en detaillisten die zich niet houden aan de geldende prijsge- dragsregels. Een scherpe controle op de toepas sing van de geldende afspraken is geboden. Om dit te bevorderen is in voering van een algemene mel dingsplicht vooraf van prijsverhogin gen gewenst. Deze zaak acht het overlegorgaan van des te groter ge wicht. omdat een prijsontwikkeling, die door een onvoldoend krachtig overheidsbeleid verder uit de hand loopt, reacties in de loonsfeer kan oproepen. Waarnemend dirigent Gewestelijk Orkest DELFT In afwachting van de be noeming van een nieuwe dirigent voor het Gewestelijk Orkest voor Zuid Holland, heeft op verzoek van het be stuur de heer Pierre van Hauwe, zich bereid verklaard tijdelijk de artistieke leiding op zich te nemen. De heer Hauwe blijft zijn hoofdfunctie van directeur van de stedelijke muziek school te Delft uitoefenén en wenst niet gezien te worden als een kandi daat voor de functie van vast diri gent van genoemd orkest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 9