VERNIEUWING ALLEEN
VAN HET GELOOF UIT
Kleuterschool werd te modern voor I.o.
Godsdienstonderwij s
blijft in Engeland
verplicht schoolvak
Autoritair onderwijs
fel gehekeld
Een ivoord voor vandaag
Ds. Abma op jaarvergadering SGP:
alles
goed
t em
wel
U toch ook?
Puzzelboek
Ruim 60 pet.
in VS bij kerk
Ds. Venema
naar Geref.
Gemeenten
Arbeiders staken
in Paramaribo
Oplossing
conflict
in
zicht
pastores
Anglicanen denken
over part-timers
Nederlanders
toonaangevend'
in Genève
Ultimatum aan
E. Miedema
BEROEPMCSWERK
Eigenlijk had de kerk nimmer mogen toestaan dat er een
achtste hoofdstuk begonnen werd in het Marcus-evangelie.
Er begint helemaal niets nieuws als hij het verhaal gaat ver
tellen van de wijze waarop de honger van 4000 mensen werd
gestild. Marcus 7 1 tot 8 26 is een doorlopend geheel, één
verhaal, één les. Daarom staat er ook: In die dagen."
Christus keert de Farizeeën de rug toe en gaat tot de heide
nen. Maar al gauw blijkt dat Hij Zijn eigen „doofstomme"
volk niet vergeet. Die doofstomme neemt heel even de plaats
in van het hele volk.
En nu blijkt dat Hij ook „de schare die de wet niet kent" niet
vergeet. De mensen worden niet gevoed door de geestelijke
leiders. Regels en wetten, en zinloze traditie kunnen de hon
ger van het hart niet stillen.
Christus voedt hen met zeven" broodjes. Niet zes, niet acht.
Zeven is steeds weer het getal van de volkomenheid. Chris
tus stilt de honger helemaal.
En zo blijkt dat het volk alleen geholpen kan worden door
het wonder van genezing en alleen versterkt door de steeds
terugkerende zorg van Christus. Waar de geestelijke leiders
falen, faalt Hij niet: Zij aten en werden verzadigd. Zo wil Hij
ook nu nog onze geestelijke honger stillen.
We lezen vandaag: Mattheüs 13 44-58.
MAANDAG 24 FEBRUARI 196H
(Van een medewerker)
UTRECHT „In kerk en we
reld viert het toegeeflijke huma
nisme hoogtij. Wanneer bij alle
vernieuwing niet wordt uitge
gaan van Gods onbedrieglijke
Woord, dan wordt niets reëels
gepresenteerd. Alleen vernieu
wing vanuit het geloof biedt
een oplossing in de toenemende
verwarring op allerlei terrei
nen van het leven."
Dit zei ds. H. G. Abma zaterdag
onder meer op de jaarvergadering
van de SGP, die voor het eerst op
een zaterdag werd gehouden. Het
Utrechtse Tivoli was dan ook geheel
gevuld.
De partijvoorzitter merkte onder
andere op iflat waarachtige christe
lijke politiek eeuwigheidswaarden in
de kleine dingen van elke dag tot
uitdrukking moet brengen. „Alleen
Goede Vrijdag
herdenking
dood van King
NEW YORK Verschillende Ame
rikaanse kerken zullen Goede Vrij
dag (4 april) dit jaar gedenken als
een dag van boete en verzoening. Vo
rig Jaar werd op 4 pril Martin Luther
King vermoord.
Tegelijk n in Amerika ook de sug
gestie gedaan, om een tweede Goede
Vrijdag in te stellen. Dat zou speciaal
een gedenkdag moeten zijn voor alle
joden, die in de loop der eeuwen
door het christendom vervolgd en ge
bood zijn.
Alleen op deze wijze zouden de
kerken zich op afdoende wijze kun
nen zuiveren van de verdenking, dat
zij op de Goede Vrijdag voor Pasen
toch weer het joodse volk in het bij
zonder schuldig stellen aan de dood
van Christus, zo zei de Amerikaanse
jood Harry Golden op een conferen
tie van joden en christenen in Toron
to.
1
Sportnieuws (16)
Er zijn in ons land kranten, die he
lemaal geen mening hebben, er zijn
ook bladen die een geheel eigen signa
tuur hebben. Van uw krant krijg ik
sterk de indruk dat zij hinkt op twee
gedachten.
Wel of geen zondagsport in de
krant? Altwoord: vette koppen over
zaterdagclubs en berichten over sport
van het weekeinde (schaatskampi
oenschappen, dus ook van 's zondags),
waarin op slinkse wijze de zondagse
sportgebeurtenissen verweven zijn.
Het woord „nep" wil ik niet gebrui
ken, omdat ik goed kan begrijpen
waar de schoen wringt. Men durft niet
over te gaan op verslagen van de zon
dagsport, want dan zullen er abonnees
zijn die de krant niet meer in de bus
wensen.
Abonnees evenwel, die gezond en
wel zijn overgestapt van het stoffer en
bliktijdperk naar het stofzuigertijd
perk, zullen kunnen waarderen dat de
bladen van Het Kwartet eerlijk kiezen
voor summiere verslagen Van de zon
dagsport.
Wellicht zal een deskundige
beschouwing (die gerust kritisch mag
zijn) over zondagsport een nuttige
aanvullende functie kunnen vervullen
in de talrijke christelijke gezinnen die
met gezonde belangstelling naar
„Sport- in beeld" op zondagavond kij
ken.
Laten we ophouden elkaar voor de
gek te houden! Ik vraag een keus van
uw bladen, zodat de huidige nare
(enigszins schijnheilige) houding ge
lukkig tot het verleden zal behoren.
Wassenaar Jac. Noorderbos
Sportnieuws (17)
Dat de christelijke pers nog een
beetje onwennig om de zondagsport
heendraait mag men haar niet euvel
duiden. De voorstanders hebben mak
kelijk praten: zij hoeven de beslissing
niet te nemen, zij staan aan de wal.
Maar de christelijke pers zal er toch
doorheen moeten. Negatie van de zon
dagsport is eenvoudig een wat zielig
restant van een langzamerhand wel
overwonnen paternalisme. Daar moet
de christelijke pers vanaf. Anders zou
de straf zijn: afbrokkeling en verdwij
ning.
Als de behoefte in de lezerskring
ateeds duidelijker wordt (en in de jon
ge generaties valt dat eenvoudig niet
te ontkennen) dan zal de christelijke
pers daarin op haar eigen wijze moe
ten voorzien.
Wie de christelijke krant, die overi
gens zeker de moeite waard is, hierin
wil tegenhouden, maakt zich schuldig
aan geestelijke tyrannie. Want te
genstanders van de zondagsport zullen
door uitbreiding van de sportverslag
geving bepaald niet van hun stand
punt worden gebracht. Dat hoeft ook
niet. Laten ze er gerust op blijven
zitten.
Maar voorstanders en geïnteresseer
den wordt nu stelselmatig onthouden,
waarop zij als lezers recht hebben.
Het is niet de taak van de hoofdredac
teur uit te maken wat voor de lezers
heilzaam is of niet. Dat zullen de le
zers zélf wel beoordelen.
Ik hoop, dat deze krant nog eens
duidelijk laat merken dat haar
christelijke oriëntatie in gans andere
dingen zit dan in het niet opnemen
▼an sport op zondag.
Leiderdorp F. de Goede
Waar je ook kijkt
steeds meer mensen stappen over
opRoxy25.
(Van onze kerkredactie)
LONDEN In het ontwerp
voor een nieuwe Britse onder
wijswet blijft het godsdienst
onderwijs ook op de openbare
scholen een verplicht vak.
Dit heeft minister van onderwijs
Short meegedeeld bij de ingebruikne
ming van een school in Alnwick. Hij
zei, dat recente opiniepeilingen had
den uitgewezen, dat negentig procent
van de ouders en 85 procent van het
onderwijzend personeel voor handha
ving van de huidige regeling is.
In verband met de afschaffing van
de onderwijswet van 1914 is de
laatste twee jaar vooral van huma
nistische zijde in Engeland een felle
campagne gevoerd tegen het ver
plichte godsdienstonderwijs op de
openbare school.
Het christelijk geloof wordt in deze
lessen zo geleerd, als zou het gezag
van de school het eisen, het geloof
aan te nemen, zeggen de tegenstan
ders. De bekering van kinderen tot
het christendom kan niet de taak zijn
van scholen, die uit de belasting gefi
nancierd worden. Zij willen in plaats
van het godsdienstonderwijs „onder
richt in de grondslagen van de mo
raal".
Vernieuwing
Overigens is men het er over eens,
dat de kwaliteit van het
godsdienstonderwijs niet hoog Is. Het
leerplan is teveel gericht op droge
feitenkennis. De Anglicaanse Kerk is
dan ook met een onderzoek bezig, die
een geheel nieuwe oriëntering van
2
3
5
6
7
8
9
10
11
12
13
H
1b
16
17
18
!9
20
22
23
Ti
2S
2è
27
■28
29
30
31
32
k
34
35
36
37
38
39
het godsdienstonderwijs ten doel heeft.
Ook in West-Duitsland is men vo
rige maand een campagne begonnen
tegen het godsdienstonderwijs op de
openbare school.
Het bestuur van de Humanistische
Unie daar beschouwt het in strijd
met het beginsel van de scheiding
tussen kerk en staat. Het wil er voor
in de plaats „zuiver informatief on
derwijs in levens- en wereldbeschou
wing".
(Van onze kerkredactie)
NEW YORK Ruim zestig pro
cent van de Amerikanen is bij een
kerk aangesloten.
Volgens de nieuwste statistieken,
die deze week zijn bekendgemaakt,
telden de kerken in de Verenigde
Staten eind 1968 120,7 miljoen leden.
De Rooms-Katholieke Kerk heeft
47,5 miljoen leden. Onder de pro
testantse kerken zijn de Zuidelijke
Baptistenconventie met 11,1 miljoen
en de Methodistenkerk met 10,2 mil
joen de grootste. Zij worden gevolgd
door de Nationale Baptistenconventie
(5,5 miljoen) en de Protestantse
Episcopale Kerk (3,4 miljoen).
Het aantal leden van de synagogen
(5,72 miljoen) ligt maar gering onder
het totaal aantal joden in de Vere
nigde Staten (5,78 miljoen).
Begrafenisgangers
verdronken in Nijl
CAIRO Veertig mensen zijn
vrijdag in de Nijl verdronken in de
buurt van de stad Assioet. Zij maak
ten deel uit van 62 begrafenisgan-
gers, die op een kleine zeilboot naar
de overkant van de rivier voeren.
Het scheepje sloeg om; slechts 22
passagiers wisten de oever te berei
ken.
Horizontaal: 1. belemmering, 10.
bijwoord, 12. de gouden bul (afk.
Lat.), 14. filtreerdoek, 15. volksnaam
voor de kauw, 16. knaagdier, 18.
boomloot, 19. zoon van Jacob, 20
vreemde munt, 22. rangtelwoord, 24.
inwendig lichaamsdeel, 25. voor
geschreven kerkgebruik, 26. plaats in
N.-Brabant, 28. stengel, 29. het
noodsein, 30. niet dicht opeen staan
de, 32. jongensnaam, 33. scheikundig
element (afk.), 34. zangstem, 36. lid
woord (Fr), 37. mening, 39. zoete lek
kernij.
Verticaal: 2. afkorting van idem, 3.
de opperste rand van ten dak, 4.
dwalen, 5. iemand de achting geven,
welke hem toekomt, 6. interest, 7.
landtong, 8. voorzetsel. 9. plaats in de
N.O. Polder, 11. watermeloen, 13.
zangstem, 15. slot, 17. deel van een
schrijfmachine, 19. plaats in Gelder
land, 21. vreemde munt, 23. bolrond
vruchtje (spreekt.), 27. water in
Limb., 28. vaartuig, 31. einde, 34. ke
ver, 35. buitenhaven. 37. bekende af
korting, 38. munt in China.
Oplossing vorige puzzel. 1. zomer.
2. gemet, 3. kreet, 4. deels, 5. biest, 6.
baret. 7. staar, 8. baard, 9. Sluis, 10.
knaap, 11. steel, 12. keten, 13. snoep.
dan is er voor de revolutionaire, au
tonome moderne mens perspectief.
Maar waar God niet wordt geëerd,
verliest het schepsel zijn waarde".
Verkiezing
Het aftredende hoofdbestuurslid ds.
J. van der Haar. Ned. herv. predikant
in Achterberg, werd herkozen. Ds. J.
C. van Ravenswaay, chr. ger. predi
kant in Arnhem, stelde zich wegens
gezondheidsredenen riiet meer
beschikbaar. In zijn plaats werd ds.
D. Slagboom, chr. ger. predikant in
Dordrecht, gekozen. Penninemeester
C. Jansen uitR otterdam bedankte
eveneens om gezondheidsredenen. In
deze vacature werd gekozen de heer
C. G. Boender, hoofdonderwijzer in
Kootwijkerbroek.
Als twaalfde hoofdbestuurslid werd
gekozen ds. A. Vergunst, predikant
van de Gereformeerde Gemeente in
Rotterdam-C. Als hij deze benoeming
aanneemt, doet na ruim twintig iaar
weer een predikant van de Gerefor
meerde Gemeente intrede in het
hoofdbestuur. Wijlen ds. G. H.
Kersten was als zodanig de laatste.
De nog zeer vitale 75-jarige par
tijsecretaris ir. Van Dis meldde een
langzame groei van de SGP: het aan
tal kiesverenigingen was met vier tot
308 gestegen. Ds. Abma was in plaats
van ir. Van Dis hoofdredacteur van
ZWIJNDRECHT Het kerk
verband van de Gereformeerde
Gemeenten en de Christelijke
Gereformeerde Kerk in Hersteld
Verband te Zwijndrecht (pre
dikant ds. E. Venema) hebben
een verbintenis met elkaar aan
gegaan.
Hiertoe werd besloten door de
classis Dordrecht van de Gerefor
meerde Gemeenten, tot wie een des
betreffend verzoek door de Zwijn-
drechtse gemeente gericht was.
Voorlopig zal gedurende een ze
kere overgangsperiode ds. Venema
alleen voorgaan in de gemeenten van
de classis Dordrecht, terwijl de ge
meente Zwijndrecht kan worden ge
diend door alle predikanten van de
Gereformeerde Gemeenten.
In deze tijd zal de gemeente Zwijn
drecht haar eigen naam behouden.
In 1965 maakte ds, Venema zich
met enkele honderden gemeenteleden
te Zwijndrecht los van de Christe
lijke Gereformeerde Kerken. Hij is
46 jaar. In 1952 werd hij predikant
te Maassluis. Sinds 1957 staat hij in
Zwijndrecht.
Derde
Ds. Venema is na de oorlog de
derde christelijke gereformeerde pre
dikant, die naar de Gereformeerde
Gemeenten is overgegaan na ds. G.
A. Zijderveld, thans te Middelburg,
en ds. P. van der Bijl te Katwijk.
Ds. W. Baay en ds. E. du marchie
van Voorthuysen te Urk werden des
tijds oud-gereformeerd.
Daartegenover ging ds. R. Kok.
thans te Nijkerk, van de Gerefor
meerde Gemeenten naar de Christe
lijke Gereformeerde Kerken over,
terwijl ds. P. H. Seggelink te Woer
den oorspronkelijk predikant van een
Nederduits gereformeerde gemeente
was.
Gaat de kerk
naar de maan?"
ROTTERDAM ..Gaat de kerk
naar dé maan?" Dat is het thema van
de zesde Paasconferentie van de
stichting Gemeentetoerusting.
Van donderdagavond 10 april tot
zaterdagmorgen 12 april gaat Ge
meentetoerusting plaats en/ taak van
de kerk in de huidige en toekomstige
samenleving bekijken. Mej. E. G. van
Egmond en dr. G. Dekker, beiden
verbonden aan het evangelisatiecen
trum te Baarn zijn de sprekers.
Voor opgaaf tot deelname en ver
zoeken om inlichtingen is het adres
van Gemeentetoerusting: Corn.
Bloemaertsingel 14, Rotterdam.
het SGP-blad De Banier geworden.
De scheidende penningmeester ver
telde dat de tekorten van de verkie
zingscampagne in 1967 ruimschoots
waren weggewerkt
Dagblad
Ds. Abma verklaarde dat het
hoofdbestuur diep is doordrongen
van de noodzaak en het belang van
een reformatorisch dagblad. Er is
overleg gaande tussen de SGP en de
stichting Reformatorische Publicatie.
Aangezien de besprekingen nog niet
zijn afgerond, wilde de partijvoorzit
ter geen verdere mededelingen doen.
In een slotwoord drong ds Van
Ravenswaay erop aan toch vooral, in
een kinderlijk geloof, te doen wat
God van ons vraagt.
PARAMARIBO Het passagiers
schip van de KNSM Oranje Nassau
kan niet worden gelost doordat de
arbeiders, in dienst van de KNSM, in
staking zijn gegaan. Het schip is
weer uit Paramaribo vertrokken, met
537 ton lading aan boord.
De lading citrus, die uit Suriname
moest worden geëxporteerd, zal aan
wal blijven. De KNSM heeft een kort
geding bij de Surinaamse rechter
aanhangig gemaakt. De Surinaamse
werknemersorganisatie, waarvan pre
mier Pengel voorzitter is, heeft een
verklaring uitgegeven, dat de „moe-
derbond" geheel achter de stakende
havenarbeiders staat.
OPROEP VAN DR. HISKES:
VERMIJD SEKTEVORMING
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Het lijkt
vrij zeker, dat het conflict tus
sen het bisdom Haarlem en de
Amsterdamse studentenparochie
voor 1 maart tot een oplossing
zal zijn gebracht. Basis van deze
oplossing zal het voorstel van
bisschop Zwartkruis zijn, dat de
verloofde Jos Vrijburg mag blij
ven preken, maar dan buiten de
eucharistieviering.
In de studentenparochie werd gisteren
meegedeeld, dat met ingang van 9
maart naast de normale eucharistie-
diensten enkele woord-diensten inge
voerd zullen worden.
De voorlopige uitslag van de enquê
te. die onder de studenten gehouden is,
wijst uit, dat tachtig procent van hen
met deze oplossing akkoord zou gaan.
Gisteren werd in de studentenparo
chie ook een bewogen oproep voorge
lezen van dr. J. J. Buskes. Ga niet tot
sektevorming over maar blijft funge
ren als voorpost binnen de officiële
kerk, zei hij daarin.
Bisschop Zwartkruis zei zaterdag op
de vergadering van ziin diocesane raad
in Heiloo. „zeer goede hoop" op een
oplossing te hebben.
Deze raad nam een resolutie aan,
waarin de bisschop met algemene stem
men gevraagd werd. alles in het werk
te stellen, opdat het verplichtend ka
rakter van het priestercelibaat opge
heven wordt.
VERZOEK
Bisschop Zwartkruis zei, dat de Ne
derlandse bisschoppen uitdrukkelijk
aan de paus hehben gevraagd, dat het
priesterccl'baat in bespreking komt op
de wereldsynode van bisschoppen, die
in oktober in Rome zal worden gehou
den.
Op de vraag of het op het punt van
het celibaat tot een breuk zou kunnen
Scholieren willen
proefprocessen
(Van onze onderwijsrcdacteur)
AMSTERDAM „Je zou op
de kleuterschool al een anti-auto
ritaire houding moeten aankwe
ken „je moet op school met
muurkranten kunnen werken en
er moet ook een speakerscorner
zijn" „geen afzonderlijke lera-
renkamer moer, maar een canti-
ne voor leerlingen en leraren sa
men. De leerlingen moeten ook
de docentenvergadering kunnen
bijwonen" „de Mammoetwet
zegt dat de rector verantwoorde
lijk is voor wat er in de school
gebeurt." Wc moeten proefpro
cessen uitlokken over de verant
woordelijkheid van de leerlingen
tegenover leraren en rector."
Zo kwamen duizend en een wensen
naar voren op net werkcongres van
de Scholieren belangenorganisatie,
dat gisteren gehouden werd in
Amsterdam.
Een groep van scholieren uit
verschillende steden in het westen en
noorden van hef lan 1 zal de orga
nisatie van de SBO bekijken. Binnen
anderhalve maand volgt er een
nieuw congres dat zich moet uitspre
ken over de opzet van de SBO.
Er zijn klachten geweest dat de
SBO te weinig democratisch opereer
de en te sterk beïnvloed werd door
studenten en iinkse groeperingen.
Men wil meer invloed van onderop,
maar het idee van een organisatie
met leden bleek bij de jongeren niet
populair: men vreest verstarring.
Van de andere kant is er wel een
behoefte aan eer zekere organisatie.
Gespreksleider 'en leraar) Anton
Oskamp: „Hoe krijg je anders twin
tigduizend scholieren naar de RAI
om te protesteren tegen zotheden van
Veringa?". Men denkt nu aan een
informatiecentrum dat de activiteiten
van de scholieren moet coördineren,
steunen en activeren.
Examens
In de organ-^atorische kwesties
toonden de congresgangers .zich niet
hevig geïnteresseerd. Veel meer in de
onderwijszaken 'elf Het ging over
de democratisering van het onder
wijs, intern en extern. De „autoritai
re structuur" van het onderwijs werd
in alle toonaarden gehekeld. De vak
ken mogen niét opgedrongen worden
en de lessen moeten steeds in discus
sie blijven, zo ook de examens. De
examens zouden in gedeelten afge
legd moeten kunnen worden.
Bij de beoordeling van de leerlin
gen dienen subjectieve factoren uit
geschakeld te worder, Met landelijke
studietoetsen ontstaat rrieer objectivi
teit.-„Maar krijgen we dar "niet een
computerachtig onderwijs", bracht
Marja Oosterman naar voren. De
vrees voor verzakelijking en efficien-
cy-bevordering bleek groot.
Over de Mammoetwet is de SBO
nog lang niet tevreden. Het brugjaar
is slechts in schijn een democratische
selectiemethode. Hat basisonderwijs
zou negen jaar moeten duren. Als er
gewerkt wordt in projectgroepen
kunnen cijferbeoordelingen en exa
mens vervallen enz.
Dan de houding ten opzichte van
docenten en schoolleiding: „Het is
belangrijker dat de leerlii.gen kri
tisch leren denken dan dat detailkwes
ties worden geregeld. Als er een
koffieautomaat komt, zullen er altijd
leerlingen zijn die vinden dat dè
school toch nog wel meevalt."
LONDEN De kerkvergadering
van de Anglicaanse Kerk behandelt
deze maand een voorstel om part
time geestelijken aan te stellen.
Berekend is dat deze kerk de eerste
33 jaar 5500 geestelijken meer nodig
zal hebben. „Niets wijst erop dat we
deze door een wonder zullen krijgen,"
aldus het rapport, dat de kerkvergade
ring is voorgelegd. In sommige stre
ken begint het al onmogelijk te wor
den, de eredienst gaande te houden.
Als opleiding wordt gedacht aan
een avondcursus van minstens drie
jaar, vakantiecursussen aan universi
teiten en 21 weekends in een ge
meente.
In het progressieve Zuidlondense
bisdom Southwark wordt al enkele
jaren gewerkt met part-time geestelij
ken. Zakenlieden, een inspecteur van
de busdienst en anderen werken in
de weekends als hulppriester.
(Van een medewerker)
WOUDSCHOTEN De aansluiting van
kleuter- en basisonderwijs (lagere school is
een levensgroot probleem geworden. Vroe
ger, in de jaren dertig, werkten kleuter- en
lagere school beide klassikaal en de over
gang kon toen zonder schokken verlopen
Sindsdien is de kleuterschool volkomen ver
nieuwd en de basisschool achtergebleven
Daarin zit het vraagstuk.
Op de voorjaarsconferentie kleuteronderwijs, voor
bereid door het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum
bracht mevrouw drs. P. C. Ojemans uit Groningen
deae zaak naar voren. Ze merkte op: terwijl de kleuter
zich binnen zijn kleuterschoolgroep in de grootst mo
gelijke vrijheid kan bewegen wordt hem toch de
nodige verantwoordelijkheid tegenover de groep bij
gebracht.
Hij hóeft niet te leren, maar hij wordt door spel
uitgedaagd en verlokt het te doen. Het eindprodukl
van de kleuterschool is een tamelijk zelfstandig
mensje.
Welnu, deze kleine mens wordt op de basisschool tol
stilzitten gedwongen en tot z'rii klassikaal laten b(j
brengen van de leerstof. Het conflict dat hier wordt
opgeroepen werkt door In de hogere regionen van het
onderwijs. De middelbare school geeft de leerl'ng
Inderdaad eigen verantwoordelijkheid, maar onder
zware controle. De student van deze jaren eist op hoge
toon verantwoordelijkheid en inspraak, maar roept te
gelijkertijd om begeleiding.
Opvoeding in het
gezin is slordig
Het Nederlandse onderwijsstelsel heeft zich in de
loop der historie van boven naar onder geïnstitueerd:
de universiteit is onze oudste onderwijsvorm, de kleu
terschool de jongste. De vernieuwing evenwel schijnt
van onderop te moeten komen.
Het Nederlandse gezin van nu is een onrustig gezin
an het voedt zijn kind slordig op. De kleuterschool
zal in haar begeleiding van de functie-ontwikkeling
ordenend moeten optreden. Bij haar opvoeding van
het kind dient ze iedere discipline van de basisschool
(het kind moet kunnen lezen of leesrijp zijn) welbe
wust af te wijzen.
Uitvoerig heeft de conferentie ook aandacht be
steed aan het „spelend leren" van kleuters. Een team
didactiekleraressen en kleuterleidsters hebben in dit
verband interessante experimenten in Rotterdam ge
houden. waarvan resultaten op de conferentie werden
getoond, toegelicht en besproken.
Verkennend spelen
Mej. A. J. Vreugdenhil, directrice van de onle'dtnes
ohonl De Voorpost In Rotterdam, zette u'teen, dat
het k'nd tot leren lezen (en rekenen) in staat wordt
resteld door bepaalde menselijke funettes n.a. die van
Ie waarneming.
Alvorens het kind gaat rekenen en lezen moeten
die functies een zekere ontwikkeling hebben doorge
maakt. Het is de taak van de kleuterschool de functie-
ontwikkeling te begeleiden en te observeren door het
kind in staat te stellen tot verkennend spelen.
De ontwikkeling van de kinderlijke waarneming
kan worden gevolgd in de taal. De taal begint met
naamgeving aan de waargenomen substanties (zelf
standige naamwoorden) vervolgens aan de waarge
nomen acties (werkwoorden), aan de waargenomen
eigenschappen (bijvoeglijke naamwoorden) enzovoorts.
Een en ander werd geïllustreerd en toegelicht met
kleuterprestaties, waarbij de mislukkingen niet wer
den overgeslagen
De vakgenoten verrijkten elkaar in de bespreking
met de uitwisseling van ervaringen: sommige ver
halen konden door het Rotterdamse team met vreugde
aan de eigen voorraad worden toegevoegd.
Geheugenwerk
Aan het rekenen als hantering van de hoeveelheid,
aldus mej. Vreugdenhil komt eveneens naamgeven te
pas. Het geheugen moet worden ingeschakeld voor
het leggen van de noodzakelijke associaties.
Eveneens geheugenwerk is het lezen van kleme
kinderen in de trant van Glenn Doman. Volgens hun
systeem, dat door ouders moet worden toegepast,
kan een kind van twee jaar beginnen met het leren
van twee woorden per dag, waarna, bij kennis van
ongeveer 80 woorden, kan worden overgegaan tot het
'eren van lettorgrenen en let'prs.
D»t systeem heeft weinie zin, zo lan" het k'nd n«e
niet 'n staat is tot auditieve en visuele analyse, tot de
verfijnde waarnem'n" nod'" voor bet lpren der let
ters. tot syn'hese en tot oriëntat'e in ru}mte en tlid.
Het opzettelijk leren lezen werd afgewezen. De kl"ii-
tersrhool die zich beperkt tot de begeleiding van de
functie-ontwikkeling heeft daaraan genoeg te doen.
Zü kan en #ag afwachten of het kind lezen gaat.
komen tussen de Nederlandse kerk en
Rome, zei de Haarlemse bisschop: „Er
kan een ogenblik komen, dat ik samen
met mijn collega's voor een keus wordt
gesteld. Maar eis niet. dat ik nu al zal
zeggen, wat ik dan zal doen".
Merkwaardig, dat in deze vergadering
van de pastorale raad van het bisdom
Haarlem het meest positief over het
celibaat werd gesproken door ds. L.
Th. A. van der Marei uit Alkmaar,
waarnemer namens de provinciale kerk
vergadering van de Nederlandse Her
vormde Kerk.
„Met het celibaat hebt u een evange
lische wortel bewaard waar Christus
over sprak, toen Hij het had over het
ongehuwd blijven ter wille van het
Koninkrijks Gods Het celibaat kan een
teken zijn in een tijd van overseksua-
lisering", zei hij.
Demonstratie in
Calvijn-auditorium
(Van onze kerkredactie)
GENÈVE Gemengd zijn de
reacties op de Nederlandse de
monstratie van oecumene, die
zich vorige maand in de stad
van Calvijn heeft afgespeeld.
De Nederlandse protestantse ge
meente van Genéve hield tijdens de
gebedsweek voor de eenhe'd een ge
zamenlijke dienri met de Neder
landse rooms-katbol'eke.n in deze
omgeving. Ds. Albert van den Heu
vel. verbonden aan de Wereidc-,-,^
le'dde de d'enst en pater F. Dirks
hield de preek.
Waar sommigen vooral boos over
zijn, is dat deze gebedsdienst werd
gehouden in het Calvijn-auditorium.
In een voorpagina-artikel vraagt het
Geneefse weekblad „Le Messager So
cial" of het juist is, dat een
rooms-katholiek Driester moest pre
ken van dezelfde kansel, vanwaar
Calvijn in het verleden zijn stem te
gen de rooms-katholieke dwalingen
verhief."
Het Calvijn-auditorium is door de
Geneefse protestantse kerk ter
beschikking gesteld aan de buiten-,
landse gemeenten. Behalve de Neder
landse protestanten houden ook de(
Schotten, de Waldenzen en anderen'
er hun zondagse kerkdiensten.
Een Geneefse predikant, ds; Roger
Sauty, las de zondag tevoren een ver- -
klaring van zijn kansel, waarin hij
sprak van onrijpe verbroedering.
Ds. C. M. de Vries, ook een staflid
van de Wereldraad, schrijft in ant
woord op deze reacties in ..Contact",
het kerkblad van de Nederlandse ge
meente: „Wij hebben een punt be
reikt, vanwaar we niet meer terug
kunnen. Wij kunnen alleen nog maar
vooruit."
Genadegave
In een verklaring van de kerkeraad
wordt gezegd: „Er is iets gebeurd, die
morgen in het auditorium wat we
niet kunnen beschrijven. Wij hebben
het allen ervaren als een genadega
ve. Men stelle zich onze vreugde t
voor, toen wij samen het Credo zei- f
den.
Wat er gebeurd is, kan maar op f
een manier samengevat worden: „wij r
zijn uit naar een gemeenschappelijk I
avondmaal."
SCHAESBERG Bisschop P.
Moors van Roermond heeft de heer
E. Miedema, die na zijn ontslag als
pastoor van Het Eikske gesteund door
zijn parochianen zijn pastorale werk
voortzet, een ultimatum gezonden.
De bisschop eist daarin, dat de heer
Miedema voor 26 februari zijn aparte
kerkelijke diensten beëindigt, dat hij
zich onthoudt van pastorale activitei
ten in Schaesberg en dat hij de pas
torie voor 5 april ontruimt.
„Als ik voor 28 februari van u geen
positief antwoord zal ontvangen op
mijn eisen, dan zal ik aannemen, dat
u de pastorale activiteiten voortzet
los van het bisdom. U. zult ervan de
konsekwenties moeten dragen", aldus
de brief.
Dat zou betekenen, dat de heer
Miedema uit zijn priesterlijk ambt
zou worden ontzet.
•Verwacht wordt, dat hij en zijn
ruim duizend parochianen zich niets
van dit dreigement zullen aantrekken.
„Ik heb weer post uit Roermond.
Achter in de kerk kunt u een kopie
krijgen", zei de heer Miedema giste
ren lakoniek tijdens de diensten, die
hij al meer dan een jaar in een nood
gebouw belegt.
Intussen, is men in kringen van de
diocesane pastorale raad niet geluk
kig met het ultimatum van de bis
schop.
Juist een dag later kreeg de bis
schop het rapport van de commissie
I van goede diensten, die de pastorale
I raad had ingesteld. Hierin werden
verdere maatregelen jegens Miedema
juist ten sterkste ontraden. Het beste
was volgens deze commissie, om Mie
dema over te plaatsen.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Bovensmilde, Tj.
Doesburg te Leerdam: naar Dordrecht
(vac. S. Wouters", E. Warnink te Nieu-
werkerk aan den IJssel, die bedankt
voor TJmuiden
Bednnkt voor VlsarAmgen (wijkgem.
V) S de T.amee te Deventer
Benoemd tot hi's'and in het pastoraat
te H3n°elo (gees'eü'ke verzorging be-
riardencentrum Ten Anker). A. de
Korte. em. pred. hulppred. te Loenen
aan de Vecht
VrUe Evang. Gemeenten
Beroepen te Rotterdam-Centrum. J.
Verboom te Dordrecht.
