ROL „OUDE NOL" VAAG
Spoor in moord
op melkslijter
President gelooft niet meer in beelden'
Hans van Z. bekent ook moord op ,Opa Cupido
BUIT ROOFMOORD MET
TIPGEVER VERDEELD
Belangrijk initiatief
Schouwman Stichting
Negen jongens
aangehouden
Marrie van der S.
heeft zich gemeld
Wegstieeuw
Aandacht voor 17e-eeuivse muziek
In Nederland „maar"
4000 geneesmiddelen
W oordenstroom
bij bekentenis
was niet meer
te stuiten
Skivreugde
Mooi rood is
niet lelijk"
Vlammend
verzet
DISCUSSIE
POLITIEKE
JONGEREN
Na slippartij
overleden
Horecabond wil
afschaffing
bediening;sgeld
NIEUWE lEIDSE COURANT
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1969
Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT Op de middagzitting van de tweede procesdag
in de zaak-Hans van Z. kwam de moord op de 80-jarige, invalide
Utrechtse handelaar in feestartikelen J. J. A. Donse aan de orde.
In zijn winkel aan de Laan van Nieuw Guinea was het slachtoffer
op 31 mei 1967 met een loden pijp door verdachte neergeslagen. Zijn
woning'was daarna overhoop gehaald, terwijl er een bedrag van
ongeveer 25.000 gulden werd gestolen.
Prof. dr. J. Kloek, die als getuige
zal worden gehoord in het proces
tegen Hans van Z. naar aanleiding
van dieiis verklaringen over zijn
helderziendheid.
UTRECHT De politie heeft na
intensief speurwerk negen Utrechtse
jongens tussen 15 en 17 jaar aange
houden. die ongeveer zestig diefstal
len en inbraken op hun geweten heb
ben. De buit loopt in de honderden,
maar de schade, die werd aange
bracht, in de duizenden guldens.
Er werden ruiten van woningen in
geslagen, waarna er geld werd mee
genomen. Er werd in kelders in de
binnenstad drank gestolen. Tal van
scholen kregen bezoek; vaak vonden
de jongens daar maar weinig van
hun gading: ze richtten dan een
enorme ravage aan. Jeugdhonken en
clubhuizen waren eveneens het doel
wit.
Enkele jongelui liepen in de val,
toen ze in het holst van de nacht met
gestolen wijn onder hun jas door de
binnenstad liepen en werden onder
vraagd door agenten. Anderen wer
den betrapt toen ze probeerden in
een woning in te breken.
GRONINGEN Gisteravond heeft
de tweede ontsnapte verpleegde van
het dr. S. Mesdagasiel te Groningen
zich bij het asiel teruggemeld. Het is
de 33-jarige Marrie W. van der S. uit
Sprang-Capglle, die veroordeeld was
wegens doodslag op twee bejaarde
mannen. Dinsdagavond keerde de
28-jarige J. L. T. terug.
De derde ontvluchte verpleegde, de
41-jarige G. A. I., die er maandag in
Amsterdam vandoor ging, is nog
steeds voortvluchtig.
Ook deze roofmoord in totaal
wordt de 26-jarige Utrechter van de
moord op twee vrouwen en twee
mannen beticht ontkende Hans
van Z. niet. Zijn bekentenis voor de
rechtbank stemde in grote lijnen
overeen met die tijdens het vooron
derzoek. Toen de verdachte er met
het spaargeld van de bejaarde heer
vandoor ging, was deze nog in leven,
hoewel hij een bijna totaal verbrij
zeld schedeldak had als gevolg van
tenminste negen slagen. Hij overleed
anderhalf uur later in het Utrechtse
Academisch Ziekenhuis.
Verdachte herkende opnieifw de lo
den pijp, die de president, mr. D. van
Zeben, hem toonde, hoewel hij niet
met zekerheid kon zeggen of hij deze
of een andere voor de beraamde
moord had gebruikt. Hij meende
zelfs dat hij aan de Utrechtse Laan
van Nieuw-Guinea een zwaarder
exemplaat had gehanteerd.
Begin van brand
Een Utrechtse rechercheur bracht
ter zitting naar voren dat er in een
van de kamers van het huis van de
heer Donse een begin van brand was
geweest. Op de tafel in de huiskamer j
stond een open geldkistje, dat met i
een schroevedraaier geforceerd was.
In de onmiddellijke omgeving lagen
enkele geldwikkels, waarop aandui
dingen stonden over het aantal bank
jes van honderd, dat zich in het
kistje had bevonden.
Ook werden aangetroffen een
broodmes met bloedsporen, zomede
een asbakje, waarop bloedspatjes
werden ontdekt, en waarin twee si
garettenpeuken lagen, die, naar later
bleek, van verdachte afkomstig wa
ren.
Een dochter van het slachtoffer
had meegedeeld dat in het geldkistje
25.000 gulden gezeten had. Ze had de
bankbiljetten zelf geteld en ze zelfs
geruime tijd in huis gehad. Z'n klei
ne geld bewaarde de heer Donse in
blikjes, potjes en plastic zakjes.
..Opa Cupido"
Een paar jongetjes, die voor het
winkelraam hadden gestaan, en die
de oude heer' („Opa Cupido") goed
kenden, hadden verklaard dat ze een
„vreemde man" in de winkel hadden
waargenomen, die hun gebaarde door
te lopen. Ze hadden dit gedaan, maar
waren later teruggekeerd, omdat ze
de situatie bij nader inzien toch wel
wat dwaas vonden.
Enkele aspecten van deze niet erg
ingewikkelde zaak bleven met opzet
achterwege. De president bracht
slechts naar voren dat verdachte
door iemand getipt was. Hij vermeed
daarbij zorgvuldig de naam van de
76-jarige „ouwe Nol" te noemen, wie
medeplichtigheid aan en uitlokking
van moord ten laste wordt gelegd, en
die zich de volgende week voor de
zelfde rechtbank zal moeten verant
woorden, en in wiens zaak Hans van
Z. als getuige a charge zal optreden.
Voor de moord op de 80-jarlge In
valide had Hans v. Z. opnieuw een
loden pijp gegoten. Z'n tipgever had
hem gezegd dat de „oude baas" er
wel warmpjes bij moest zitten, omdat
diens huishoudster, die nog maar
kort geleden overleden was een groot
bedrag aan geld had achtergelaten.
Alarmpistool
Behalve een loden pijp had Hans
van Z., die zich als boekverkoper
voordeed, ook een alarmpistool bij
zich.
President: „Waarom dat alarm
pistool?"
Verdachte: „Ik geloof niet dat 't
een grote rol heeft gespeeld. Mis
schien alleen om mezelf wijs te ma
ken dat ik hem slechts bedreigen zou.
De afspraak was dat hij dood moest".
Met z'n scooter was Hans van Z. 's
morgens naar de Laan van Nieuw
Guinea gegaan. Hij wist het vertrou
wen van de bejaarde handelaar te
winnen, maar sloeg niet onmiddellijk
toe.
Dat deed hij pas 's middags, toen
hij weer uren bij de heer Donse op
bezoek was geweest.
Hij bedreigde de verbouwereerde
invalide eerst met het alarmpistool
en sloeg hem daarna met de in pa
pier gewikkelde loden pijp tegen de
grond. Toen de winkelier begon te
kreunen, maakte verdachte hier een
eind aan door een paar „genadeklap
pen" uit te delen.
Na de winkeldeur op slot te hebben
gedaan, haalde hij alle kasten over
hoop. De buit uit het geldkistje
bracht hij naar z'n tipgever, die hem
gezegd zou hebben dat 't om 12.000
gulden ging. Hans van Z. zou hier
4.500 gulden aan bankpapier en 1.000
gulden aan munten van hebben ge
kregen.
Incident
Met een klein incident werd de be
handeling van deze derde moordzaak
gistermiddag gesloten.
De officier wnde weten of verdach
te iets wist van het broodmes, dat bij
de heer Donse op tafel had gelegen.
Toen deze er een beetje omheen
draaide en suggereerde dat hij het
mes misschien in z'n verbeelding had
gezien, bitste mr. Somerwil:
„O ja, al weer die beelden"
Verdachte werd zichtbaar kwaad,
terwijl de president de laatste op
merking buiten de orde plaatste
(waarom was overigens niemand ge
heel duidelijk) Hierdoor ontstond de
indruk dat Hans van Z. terrein op de
officier had gewonnen.
Het wegverkeer blijft nog met
sneeuwproblemen kampen. Voor
al waar een harde wind over de
wegen waait is het een welkome
serie vergaarbakken voor stuif
sneeuw geworden. Op de foto:
het begin van de weg naar
Marken, een dijk die midden in
de sneeuwstormen" ligt. Voor
kleine(re) personenauto's een
versie van de ontoegankelijke
Sahara, maar dan op z'n
sneeuws
DEN HAAG Op 8 april 1967
overleed de toonkunstenaar Hans
Schouwman, een bijzonder veelzijdig
en erudiet musicus zanger, bege
leider, repetitor van vrijwel alle Ne
derlandse vocalisten, een van de
eerste cembalisten, die de unieke
vaardigheid van de oude continuo-
praktyk volledig beheerste, componist
van vocale en instrumentale werken,
waaronder veel gebruiksmuziek, een
Suite voor Schoolorkest en een
Schoolopera.
Hans Schouwman, in wiens fijn
besnaarde, poëtische persoonlijkheid
actie en contemplatie merkwaardig
samengingen, maakte deel uit van
het Nederlands Kamerorkest, Hortus
Musicus, het Haags Barok Trio en de
Sonata da Camera.
Als collega en inspirator is Hans
Schouwman onvergetelijk en nadat
men eerst gemeend had zijn naam te
moeten verbinden aan een voca-
listenprijs, heeft men thans door
middel van de Hans Schouwman
Stichting de uitgave van oude muziek
centraal gesteld.
Hans Schouwman, die 45 jaar lang
van de ploniersdagen af een
intensief medewerker van de radio in
Nederland is geweest, had reeds sa
men met de toenmalige hoofdconser
vator van het Haagse Gemeente
museum Dirk J. Balfoort, de violist
Willem Noske en de musicoloog Wim
H. Thysse de Stichting voor Oude
heer Donse een begin van brand was
Nederlandse Muziek opgericht, die
later is opgenomen in de Vereniging
voor Nederlandse Muziekgeschiede
nis.
De Hans Schouwman Stichting
stelt zich voor zo mogelijk jaarlijks
één van de vele door Schouwman ont
dekte en bewerkte composities in
druk te laten verschijnen. Het betreft
een serie Italiaanse, Franse en Duitse
belcantomuziek uit de 17e en 18e
eeuw, waarin o.a. behalve Allessan-
dro en Domenico ook de tot nu toe
onbekende Francesco, Giuseppe en
Pietro Scarlatti aan 't woord komen.
Verder komt er een serie oude Ne-
derlandse en internationale speelmu-
ziek uit de barok, bedoeld om in
huismuzikaal verband te kunnen
worden gespeeld, terwijl in deze
groep ook motetten en cantates voor
komen, stammende uit het unieke re
pertoire van de niet meer bestaande
ensembles Museum-Kamerorkest en
Museum-Kamerkoor te Den Haag.
Een derde en laatste serie zal wor
den uitgegeven' in samenwerking met
de Uitgeverij Albersen in Den Haag
en waarschijnlijk onder verdere me
dewerking van een grote internatio
nale uitgeverij in het buitenland.
Hier gaat het om instrumentale
speelmuziek voor b.v. twee fluiten,
twee violen, al dan niet met klave
cimbelbegeleiding e.d.
Vanuit Nederland komt dus een
bijzonder initiatief tot ontsluiting
van de door Hans Schouwman ont
dekte schatten, die goeddeels alleen
nog maar in handschrift bestaan. Er
is vooral ook in Japan en Zuid-A-
merika een enorme vraag naar
barokmuziek en het is van groot be
lang, dat nu ook eens de 17e eeuw
meer bekendheid krijgf.
De periode tussen de late renais
sance en de vroege barok was tot nu
toe voor de kamermusici over de ge
hele wereld een vrijwel gesloten
boek.
DEN HAAG In Nederland zijn
ongeveer 4009 geneesmiddelen In de
handel. Daarentegen in de andere
EEG-landen 8000 tot 30.000. Aan de
hand van deze cijfers concludeerde
staatssecretaris Krusinga van
Volksgezondheid gisteravond in de
Tweede Kamer, dat het aantal over
bodige geneesmiddelen, zoals varia
ties en imitaties, bij ons tot een mini
mum wordt beperkt. In ons land zijn
alle noodzakelijke preparaten ver
krijgbaar.
In de jaren 1963 tot 1968 werd
slechts in 14 gevallen beroep aange
tekend tegen een beslissing van de
commissie geneesmiddelen, waarvan
er nog vier werden ingetrokken. In
ongeveer 1200 gevallen besloot de fa
brikant zelf zijn aanvrage in te trek
ken op grond van vragen of beden
kingen van het College. In die perio
de bedroeg net aantal weigeringen
37.
De staatssecretaris beoogt met de
gisteren behandelde wijziging van de
wet op de Geneesmiddelen
voorziening de procedure van beroep
te vereenvoudigen.
Openbaarmaking
verkeersongelukken
in de Sowjetunie
MOSKOU Het hoofd van de
Russische verkeerspolitie wil meer
openbaarheid bij de berichtgeving
over verkeersongevallen. Sinds jaren
worden bijzonderheden over ver
keersongevallen in Rusland achterge
houden alsof het om staatsgeheimen
gaat. Gegevens over verkeersonge
lukken en misdaden worden in de
Sowjetunie nooit bekend gemaakt,
omdat de regering vreest, dat „zij
een onjuiste indruk van de gang van
■•aken in het land geven".
Het hoofd van de Russische ver
keerspolitie is van mening, dat het
gebrek aan publiciteit een belang
rijke hinderpaal is bij de strijd tegen
verkeersonveiligheid.
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT De moord op de
Rotterdamse lerares Elly Hagers
op de eerste procesdag uitvoe
rig behandeld door de Utrechtse
Arrondissementsrechtbank
kwam gisteren nog even in het
nieuws, toen de officier van
Justitie een van de verbalisanten
vroeg hoe de bekentenissen van
Hans van Z. precies in hun werk
waren gegaan.
Getuige zei dat verdachte
plotseling was gaan doorslaan en
in z'n woordenstroom niet meer
te stuiten was geweest.. Ook had
de laatste hem verzocht onmid
dellijk proces-verbaal op te ma
ken „want anders kan 't wel eens
overgaan".
Telkens als Hans van Z. wilde
bekennen zou hij onder zo'n
geestelijke spanning hebben
gestaan dat hij „een kwalijke li
chaamsgeur" verspreidde. Dat
was toen ook het geval geweest.
Verdachte, die terugkwam op
z'n zogenaamde oaranormale be
gaafdheden, repliceerde: „Ik wil
de er van af zijn. Men wilde me
toch niet geloven".
VEEG UIT DE PAN
De officier kreeg onmiddellijk
daarna een veeg uit de pan, als
straf waarschijnlijk voor zijn te
rugkomen op deze pijnlijke zaak.
„Men moet niet altijd graag
willen wat men zich wenst", al
dus Hans van Z. „Ik geloof dat u
best weet wat ik daarmee be
doel."
Hij citeerde toen de „letterlijke
woorden", die mr. Somerwil te
genover de pers zou hebben ge
bruikt, namelijk dat hij gehoopt
had dat er door verdachte meer
moorden zouden zijn bekend,
maar dat „deze hoop de bodem
was ingeslagen."
Nederland is een schaatsland bij
uitnemendheid en als er geen
natuurlijk ijs is, kan men altijd
op de kunstbanen terecht. Maar
om te skiën is toch een (duur)
wintersportuitstapje nodig en
bovendien vormen school en
toerk vaak remmende factoren.
Toch, als de sneeuw overvloedig
valt, is een hoge Hollandse hel
ling (in Bloemendaal) ruim
schoots voldoende: je bindt je
ski's onder en je suist onbekom
merd weg
Boekje voor PvdA-congres
91
ROTTERDAM Terugtrekking
van de vakbeweging uit „pseudo-de-
mokratische" organen als de SER en
de ondernemingsraden, gekozen
besturen voor universiteiten en het
handhaven van de evenredige verte
genwoordiging. Ziehier de belang
rijkste wensen van een groepje soci
alisten, neergelegd in het boekje
„Mooi rood is niet lelijk", dat eind
deze maand zal verschijnen.
De groep zegt verwanten van
Nieuw Links te zijn en met het boek
je de rust op het komende partijcon
gres (begin maart) te willen versto
ren. Rust houdt vernieuwing tegen,
vinden ze. Vandaar naast Nieuw
Links, Demokratisch Appèl nu ook
Mooi Rood.
Overigens niet allemaal onbekende
heren in de partij. Zo zette het
Tweede-Kamerlid A. Lems zijn
handtekening onder het geschrift,
evenals het in de Maasstad niet on
bekende Rijnmondraadslid Rooze-
mond.
TOKIO
Japan Airlines (JAL)
mag volgend jaar als eerste buiten
landse 'uchtvaartmaatschappij een
eigen Siberische dienst tussen Tokio
en Moskou openen. Overeenstemming
daarover werd gisteren tussen Japan
en Rusland na een week onderhande
len bereikt. Momenteel onderhouden
de JAL en de Russische maatschap
pij Aeroflot een gezamenlijke dienst
tussen de twee hoofdsteden.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Vier maanden
vergeefs speuren naar de moorde
naars) van de 78-jarige melkslijter
Royé, die vorig jaar in een kamer
achter zijn winkel om het leven is
gebracht, zijn plotseling gevolgd door
aanhouding van een vermoedelijke
medeplichtige. Het is een Amster
damse prostitué, bekend onder de
naam Erica, die wegens diefstal werd
aangehouden. Bij huiszoeking vond
de politie materiaal, dat op verband
met deze moord wees.
Onmiddellijk werd de z.g. moord
brigade van de hoofdstedelijke poli
tie getipt, die reeds maandenlang
vruchteloos onderzoek verrichtte,
waarbij ongeveer duizend mensen
zijn verhoord.
Gebleken is, dat de prostitué, in
gezelschap van de 31-jarige boord
werktuigkundige Rob S., die sinds eind
vorig jaar in het Haarlemse Huis
van Bewaring is ingesloten wegens
andere delicten, op de bewuste mor
gen van de 21-ste oktober vorig jaar
vermoedelijk „de blonde vrouw en
de donkere man" zijn, die door om
wonenden in de winkel zijn gesig
naleerd ongeveer op het tijdstip dat
de moord moet zijn gepleegd.
Deze man en vrouw bestelden zes
flessen bier, betaalden met groot geld
waarmee de melkhandelaar naar zijn
kantoortje achter de winkel ging om
Ook de Canadese studenten krij
gen Franse allures: hier wordt
een jongeman weggesleept door
de politie, na een bezetting van
de computerafdeling van de Sir
George Williamuniversiteit te
Montreal door ongeveer 90 stu
denten. Zij hebben daar voor
meer dan een miljoen Canadese
dollars schade aangericht. De
politie krijgt ongewild hulp van
brand in een van de opgerichte
barricades, waardoor de „bezet
ters" werden uitgerookt.
het te wisselen. Toen moet het slacht
offer met een zwaar voorwerp dat
vele malen op zijn hoofd is neer
gekomen, zijn gedood.
Het kantoortje was geheel overhoop
gehaald, maar een bedrag van bete
kenis werd niet gevonden. De man
had zijn geld grotendeels op de bank
staan. Beide verdachten worden thans
duchtig aan de tand gevoeld. Rob S.
zou nog geen bekentenis hebben af
gelegd, maar er zou voldoende be
zwarend materiaal tegen hem voor
handen zijn.
(Van onze parlementsredactic)
DEN HAAG Acht politieke jon
gerenorganisaties zullen op 22 maart
voor de VPRO-televisie een politieke
discussie voeren, waarvoor twee con
centraties ziin opgezet
Er Is een concentratie gevormd
door de iongeren van de KVP en de
CHU en een door de jongeren van
PvdA, PSP. PPR en D'66.
De ARJOS neemt niet aan een van
de beide concentraties deel, maar
gaat zelfstandig de discussie in, even
als de JOVD. Het program van deze
jongerenorganisaties zal over enkele
dagen oekend worden gemaakt.
OOSTVOORNE Gistermiddag
omstreeks vijf uur, raakte op de
Groene Kruisweg nabij Brielle dour
de gladheid een personenauto :n een
slip en kwam frontaal in botsing
met een van de andere zijde komen
de bestelauto. De bestuurder van de
personenauto, de heer W. Kievit. 38,
uit Sommelsdijk, kwam hierbij om
het leven. De beide andere inzitten
den van de personenauto en de be
stuurder van de bestelauto werden
licht gewond.
UTRECHT Een winstpunt
van het nieuwe systeem van ver
plicht 'nc'usief afrekenen noemt
de Nederlandse Bond van Ho
tel-Café en Restaurant personeel
de duidelijkheid, die nu in het
afrekenen komt. De mogelijkheid
bestaat echter, dat de inkomsten
van het personeel erdoor achter
uit zullen gaan.
Afgezien daarvan vindt de
bond het aan te bevelen nu eens
serieus te gaan denken ovqr de
vraag om voorgoed af te stappen
van hpf bedieningf»"eld-systeem.
Dit systeem veroorzaakt allerlei
mopUHkhe-'en. onder meer omdat
allerlei u'tkeringen zijn ge
baseerd on ..niet-besta°nde Io
nen". „Het huidige systeem da
teert uit de tiid van d»
trekschuit", aldus de bond.
