HANS VAN Z. ZIET BEELDEN Poging om onder bekentenis uit te komen Hans van Z. zeer slagvaardig President dreigt hem uit zaal te verwijderen snel Straf belediging van een bevriend staatshoofd moet verminderd Plaatsvervanger officier van justitie: Huwelijksplaat door deze krant. veel wetenI (geen lange stukken I REBELSE CHARME 7 WOENSDAG 12 FEBRUARI 1969 fVan onze speciale verslaggever) TjTRECHT Hans van Z., verdacht onder meer van moord op twee vrouwen en twee man nen. suggereerde zijn rechters gisteravond dat hij details van een gebeuren kon waarnemen en be schrijven zonder daarbij aanwezig te zijn geweest. Hij introduceerde zijn zg. paranormale begaafdheden op een geraffineerde en in ieder geval bijzonder unieke wijze en sugge reerde zo, dat hij de moord op de 26-jarige Rotterdamse lerares Elly Hagers (23 juli 1964) niet heeft gepleegd. „Ik zie beelden, die met de wer kelijkheid kloppen, maar zelf ben ik daar geen deel van". „Ik heb visioenen, waarin ik als het ware uit mezelf treed. In al die droombeelden zit diepte en realiteit maar mezelf zie ik nergens staan" „Toen ik verhoord werd, beleefde Ik de feiten, waarvan men mij ver dacht, intens mee, maar ik wist dat het om verbeeldingen ging". Verdachte had deze vreemde vluchtweg nodig om zich te ontlas ten van de gedetailleerde bekente nis, die hij tijdens het vooronder zoek had afeglegd inzake de moord op de Rotterdamse lerares. „Waarom deed u dat dan, terwijl u het zo goed wist dat datgene wat u zag niet met de werkelijkheid klop te?' vroeg de president van de Utrechtse arrondissementsrechtbank, mr. D. van Zeben. „Als ik het niet zo had verteld", antwoordde de 26-jarige Utrechter had men het toch zonder meer aan genomen". BRUTAAL Verdachte, die tijdens de opening van het proces tegen hem een timide en beleefde indruk had gemaakt, liet zich gistermiddag van een heel an dere kant zien. Hij was onhebbelijk en brutaal, arrogant en agressief. Zowel met de president als met de officier van justitie, mr. A. Somerwil, trachtte hij de vloer aan te vegen. Dat men hem een beetje liet begaan, Bij reumatische pijnen, spit, neusverkoudheid, verstuikingen en winterhanden. Overal waar warmte helpt, helpt de geneeskrachtige warmte van Philips Infraphil beter. mfraphil geneeskrachtige warmte die diep doordringt 45.- jf De 67-jarige weduwe H. J. Woort- meijer-Nickel, die op 13 december 1967 door Hans van Z. met een loden pijp werd neergeslagen, nadat Van Z. zich als belastingambtenaar had voorgedaan. Door haar perfect signa lement kon de politie tot arrestatie overgaan was aan de onbegrijpelijke lankmoe digheid van de rechters en de ambte naren van het Openbaar Ministerie te danken. Slechts een keer werd het mr. Van Zeben iets te bar. Hij dreigde de verdachte uit de zaal te verwijderen, als deze hem zou blijven onderbreken. „Graag", zei Hans van Z., die steeds het laatste woord wilde hebben, ter wijl zijn toegevoegde verdediger, mr. F. P. van Ravenswaay, op een op vallende wijze bleef zwijgen. „Achter u hangt een schilderij", zei de vinnige, vaak spitse verdachte te gen de president. „Als u dat ontkent valt er verder niets meer te praten." VOL UUR En even later: „Ik begrijp niet dat de officier daar weer opnieuw over begint De president heeft er net een vol uur aan besteed. Het is gewoon vervelend wat hij doet. We schijnen helemaal langs elkaar heen te praten. Het is veel beter dat we nu maar zwijgen over alles wat er is gebeurd". Officier: „Mag ik doorgaan?" Verdachte: ,.U begrijpt er niets van. Ik wil u al die moeite besparen". Mr. Somerwil kreeg nog een veeg uit de pan. Hy trachtte de beschuldi ging van Hans van Z. te weerleggen dat deze onmenselijk lang achtereen zou zjjn verhoord. Toen hy met uren tevoorschijn kwam, schamperde ver dachte: „Dan heeft u de rest van de tijd zeker zitten kaarten". ONTKENNING Met alles wat in hem was trachtte de Utrechter te ontkennen dat hij Elly Hagers op beestachtige wijze had vermoord in haar woning aan de IJs- clubdwarsstraat in Rotterdam. Hij had haar nooit gezien of gekend. Pas tijdens het vooronderzoek en na zijn bekentenissen inzake de moord op de Amsterdamse Coby van der Vorst, op de Utrechtse handelaar in feestartikelen A. Donse en op de Heeswijkse landbouwer Reijer de Bruin zou men hem hebben aange praat ook de gescheiden Rotterdamse lerares in naaldvakken om het leven te hebben gebracht Caféhouder Van der Heuvel uit IJsselstein wist gisteren met grote zekerheid te vertellen dat hij ver dachte en Elly Hagers meermalen in zijn zaak had gezien. Enkele bezoeken die in januari en februari 1064 zouden zijn afgelegd, wist hij zich tot in de details te her inneren. Hij beschreef zelfs de jas die de jonge vrouw gedragen had en die ter zitting werd getoond. Hans van Z. vond alles maar „zin loos en waardeloos". „Ik betwist deze verklaring", zei hij tegen de presi dent „Ik wil er geen woord meer aan verspillen, maar laat dat natuurlijk graag aan uw gezonde verstand over." Mr. Van Zeben antwoordde: „Ik hoop uw vertrouwen in mij niet te beschamen. U begrijpt natuurlijk wel dat. het hier om een achterhalen van feiten gaat". VRIENDINNEN Enkele leden van de Rotterdamse politie, die een rol hebben gespeeld by het onderzoek in de zaak-Elly Hagers alleen dit punt van de tenlastelegging was gisteren aan bod getuigden dat Hans van Z. tegenover hen had verklaard nooit in Rotterdam te zyn geweest. Later was hun echter gebleken dat hij er in de Maasstad verschillende vriendinnen op na gehouden had. Van de zijde van de rechtbaijk werd op een gegeven moment gesteld dat ver dachte er, wat zijn omgang met vrou wen betrof, een „kaartsysteem" op na hield. De laatste merkte toen droogjes op dat het om een zakboekje ging, dat overigens nooit gevonden is. Ook bracht een van de rechercheurs naar voren dat een Rotterdamse I dame. die bij de Kralingse plassen aan het zonnebaden was. door ver dachte zou zijn aangesproken. Tijdens een confrontatie op het politiebureau had zij hem onmiddellijk herkend. j Hans van Z. ontkende ten stelligste ooit bjj de Kralingse plassen te zijn geweest. „Iedereen ziet me altijd met een bril", weerlegde hy, „maar ik heb dat ding sinds 1966 en ik draag hem zelden of nooit. Die confrontatie deugde niet en had ook helemaal geen zin, omdat mijn foto toen in alle kranten had gestaan. Ik heb altijd het gevoel gehad dat het om een privé-verto- ning van de Rotterdamse recherche ging". Later vroeg hij aan de rechter: „Mag ik dat even oplossen?" Het probleem was toen of hij een van de vele meisjes, die hij er op nahield, in 1964 of in 1965 had leren kennen. SAMENWERKING Tijdens het vooronderzoek hebben de Rotterdamse, de Utrechtse en de Amsterdamse recherche nauw met elkaar samengewerkt. Dat bleek tel kens weer by het wisselen der ge tuigen, byna alle opsporingsambte naren. Langzaam maar zeker probeerde de president het bewijs te con strueren dat Hans van Z. wel dege lijk bij Elly Hagers op bezoek teas geweest. Uitvoerig werd bijvoorbeeld gesproken over een schuimplastic bloembak, die in de kamer van het slachtoffer had gestaan. In zijn bekentenis had verdachte onder meer gezegd dat hy, als hij in de stoel zat, een lucifer in het schuim plastic kon steken. Ook had hij over een andere bloembak, een gegla zuurde, gesproken, en van een radio, die op een bijzondere wijze moest worden aangedraaid. Al deze mededeüngen klopten merkwaardig goed met de werke lijke situatie in de woning van Elly Hagers op het tijdstip dat zij om het leven werd gebracht. GEFANTASEERD Onder enige hilariteit waar schijnlijk door de wel wat dik opge legde geslepenheid van verdachte kwam Hans van Z. op zijn aanvanke lijke verklaring terug. Er moesten heel andere conclusies uit worden getrokken. Hij had, zo meende nij, i maar wat gefantaseerd, en daarbij merkwaardig goed in de roos gescho ten. Voor het nodige vuurwerk zorgden gistermiddag de verklaringen van Nicolaas May, een 22-jarige Amster dammer, die vijf jaar geleden met Hans van Z. bij de Amsterdamse fir ma Benegas had gewerkt. Het ging om een manchetknoop en een hals kettinkje, die in de overhoop gehaalde kamer van het slachtoffer gevonden waren. Getuige had tegenover de politie verklaard dat hij beide voorwerpen als eigendommen van verdachte her kende. Voor de rechtbank krabbelde Nicolaas May, aanvankelijk gevaar lijk terug. De president moest hem vragen of hij zich realiseerde dat hij onder ede stond. Alles ging toen weer wat beter, maar het bleef een hachelijke en twijfelachtige zaak. Weinig overtui gend stelde getuige zich ten slotte achter zijn oorspronkelijke in een pro- ces-verbaal vastgelegde verklaringen op. Hans van Z. vond het allemaal „leu ke en ook leugenachtige" verhaaltjes. „Het is u, zowel als mij, duidelijk, meneer de president, dat het onzinnig is de woorden van deze getuige se rieus te nemen." Het was bovendien zeer tijdrovend, aldus verdachte, te meer daar alleen maar wat baarlijke nonsens was uitgekraamd. ONBEHOORLIJK Mr. Van Zeben vond dit een hoogst onbehoorlijke opmerking, gezien het feit, dat iedereen, die bij deze zaak betrokken was. zich alle moeite en tijd troostte om een beter inzicht in de materie te krijgen. Een achternicht van verdachte, de 19-jarige J. van IJzendoorn-Hendrik- se uit Zeist, verklaarde eveneens dat zij haar verre familielid, dat veel bij haar moeder over de vloer kwam, een halskettinkje had zien dragen. Ook zei ze dat hij altijd „heel aparte" manchetknopen had. Ze herkende de manchetknoop, die de president haar toonde, pertinent als het eigendom van haar achterneef. Ze wist het daarom zo zeker omdat zij in haar woonplaats alle winkels had afgelopen om dezelfde manchet- Hans van Z., op de rug gezien, zittend tussen twee parketwach ten tijdens de middagzitting van het proces. DEN HAAG De straf voor het beledigen van een bevriend staatshoofd moet worden verminderd. Een werkgroep onder voorzitterschap van mr. G. E. Langemeijer adviseert de minister van justitie deze straf op ten hoogste twee jaar of duizend gul den boete te brengen in plaats van twee tot vier jaar. Minister Polak heeft het rapport van de werkgroep aangevuld met een voorontwerp van een wet, die hij aan de beide Kamers heeft aangeboden. Op het in bezit hebben en versprei den van beledigende afbeeldingen en geschriften staat een gevangenisstraf van maximaal zes maanden of een boete van ten hoogste zeshonderd gulden. Hot weer in Enropa Mr. F. P. van Ravenswaay (rechts), raadsman van Hans van Z.. en mr. B E. J. Simon (midden), toegewezen verdediger van „Ouwe Nol", in gesprek met een verslaggever voor de zitting weer min.temp. gisteren slag Amsterdam regen -2 Brussel regen 4 Frankfort sneeuw 5 j Genève sneeuw -4 1 Innbruck sneeuw -10 Kopenhagen sneeuw -5 5 Locarno geh bew -4 0 Londen regenbul 1 Luxemburg mist -4 3 Madrid onbew. -5 0 Majorca l.bew 3 i Milnchen sneeuw -9 1 Nice h.bew. 0 0 Parijs regen 1 Rome geh.bew -5 0 Wenen onbew. -11 0.3 Zürich sneeuw -7 4 PHILIPS knopen voor haar toenmalige verloof de te kopen. NOG EENS In de namiddag en ook gedeeltelijk in de avond werd Hans van Z. nog- eens extra aan de tand gevoeld over de gedetailleerde verklaringen die hij had afgelegd, toen hij de moord op Elly Hagers bekende. Hij had haar van achteren aange vallen en gewurgd. Hij had de huis sleutel herkend alsook het broodmes, i waarmee het slachtoffer een afschu welijke wond aan de hals werd toege bracht. Voorts had hij interieurbe schrijvingen gegeven, die precies klopten met de werkelijkheid (van vier jaar geleden, want de bekentenis dateert pas Van het vorig jaar), ter wijl hij intimiteiten had verteld die hij onmogelijk uit zichzelf had kun nen weten. Verdachte hield echter vol dat hij de gewraakte waarnemingen met z'n „zienersoog" had gedaan. Ook hadden zijn ervaringen „met vrouwen" en z'n fantasieën hem parten gespeeld. Lang weidde hy uit over zyn by- zondere gaven, beelden te zien en te kunnen beschrijven, waar hy iyfelyk buiten stond. Hij verdeelde die beel den zelfs in „platte en diepe", wat overigens niemand en ook hyzeif ken nelijk niet begreep. De reeks moorden c.q doodslagen, waarvan de officier van justitie, mr. A. Somerwil. Hans van Z. beticht, betref fen' de 26-jarige Rotterdamse lerares Elly Hagers-Segov (23 juli 1964); de 37-jarige Amsterdamse Coby van der Voort, zijn ex-minnares (29 april 1967): de 80-jarige Utrechtse handelaar in feestartikelen J. A. Donse (31 mei 1967); de 47-jarige Heeswijkse landbouwer R. J. de Bruin (12 augustus 1967). De dagvaarding, waarvan de voorle zing gisteren geruime tyd in beslag nam. vermeldt ook de roofoverval op de 67-jarige Utrechtse weduwe E. Woortmeijer-Nickel (13 december 1967), die verdachte noodlottig werd. Overigens kan mr. Somerwil slechts eenmaal de maximum straf (levens lang) tegen Hans van Z. eisen. In bet Wetboek van strafrecht is namelijk be paald. dat by een samenloop van meer dere feiten, die als op zichzelf staande handelingen moeten worden beschouwd en meerdere misdrijven opleveren waarop gelyksoortige hoofdstraffen zUn gesteld, slechts één straf wordt uitge sproken. „Het maximum van deze straf is het verenigd bedrag van de hoogste straf fen op de feiten gesteld, doch niet ho ger dan een derde boven het zwaarste maximum", zegt het wetboek. Van Z. loopt wel de kans nog eens levenslang tegen zich te horen eisen. Die theoretische mogelijkheid bestaat als na dit pmces mocht blijken dat hij meer geweldsmisdrijven op zijn kerf stok heeft. Vele politiefunctionarissen houden vol. dat Van Z. nog lang geen „schoon schip" heeft gemaakt. Als dit zo is en het proces is achter de rug, dan moet een nieuwe dagvaar ding worden uitgebracht en komt er weer een aparte zaak voor de recht bank. Dat was ook het geval met de Berkelse arts dr. O., die na zijn veroor deling tot levenslang in de gevangenis een medegevangene om het leven bracht. Daarvoor kreeg hij nog eens levenslang. UTRECHT „Wij zijn ver rast over de wijze waarop Hans van Z. zich vandaag heeft ver weerd. We hadden gedacht dat hij vrij timide zou zijn, maar door zijn manier van reageren ten opzichte van getuigen toonde hij zich bewonderenswaardig ad rem te kunnen opstellen tegen over sommige mensen". Dit verklaarde gisteravond de of ficier van justitie by de Utrechtse rechtbank mr Van den Bergh, die mr. A. A. Somerwil vervangt als deze niet meer in staat zou zijn als openbare aanklager in het proces tegen Hans van Z. en „ouwe Nol" te fungeren. Mr. Van den Bergh zei ook dat tij dens de eerste zittingsdag dingen zyn gezegd die „voor ons toch nog nieuw tjes" waren met name met betrek king tot de relatie tussen Hans van Z. en de vermoorde lerares Elly Ha gers uit Rotterdam. Op de vraag of het Openbaar Minis terie vandaag terrein had gewonnen dan wel verloren zei mr. Van den Bergh dat dit afhing van het stand punt dat men innam. Mr. Van den Bergh vroeg zich af of de tante van Hans van Z., me vrouw H. G. Hoogeboom, gebruik zou hebben gemaakt van het verschonings recht als zij zou hebben ge weten dat Hans van prijs stelde op haar verklaring ten aan zien van de in een auto gevonden lippenstift. Toen de vrouw zich op het verschoningsrecht beriep kon de president niet anders doen dan deze vraag toetsen aan het in het wetboek bepaalde en moest hij haar vrijstel len van het afleggen van verklarin gen. De officier-vervanger noemde Hans van Z. „een bijzondere man". Over diens al dan niet aanwezige pa ranormale eigenschappen wilde hij zich niet uitspreken. Deze kwestie zal on getwijfeld vrijdag ter sprake komen als prof. dr. J. Kloek (de geneesheer- directeur van de psychiatrische ob servatiekliniek in Utrecht) wordt ver hoord, zo zei mr. Van den Bergh. Hij meende voorts dat het Open baar Ministerie niet uitgaat van het standpunt dat Hans van Z. nieuwe bekentenissen zou moeten afleggen, bijvoorbeeld over de dood van de Britse filmregisseur Claude Berkley, over wie Hans van Z. trouwens van- I daag ter zitting wel in vaagheden heeft gesproken. Het Openbaar Ministerie stelt zich op het standpunt dat Van Z. zoveel mag verklaren als hij wil, maar dat deze zaak nu eenmaal niet in de ten lastelegging is opgenomen en dus ook niet aan de orde is. „We kopen niets voor een bekentenis van Hans van Z„ maar het is natuurlijk altijd inte ressant als hjj met feiten komt die we op juistheid zouden kunnen na gaan", aldus mr. Van den Bergh. BORDEAUX De Franse politie heeft gisteren pantserwagens laten aanrukken om het nu al negen dagen durende beleg van een 38-jarige man te doorbreken De man, Fourquet ge naamd, heeft zich in zijn woning met twee kleine kinderen verschanst. Gisteren doodde hij een politieman, die te dicht in zijn buurt kwam. Hij heeft gezegd, dat hij de kinderen, waar hij voogd van is, pas vrij laat, als hij zijn vrouw heeft kunnen do den. De (vele) bewonderaarsters van Salvatore Adamo kunnen er zich maar moeilijk mee verenigen dat hun „afgod" niet meer onver deeld hun adoratie ten deel valt: hij verkoos namelijk de werke lijke liefde voor de min of meer irreële aanbidding: voor zijn vertrek naar Zuid-Amerika, hu welijksreisobject. bij uitstek, maakte hij de wereld deelgenoot van zijn onlangs in het geheim gesloten huwelijk met Nicole Durant. Op de foto: het geluk kige paar. De Franse televisie komt bin nenkort met een nieuwe serie, waarin, parodiërend, beroemde filmwerken nog eens de revue passeren. Dit vereist uiteraard een keur van vedetten en wie is meer geëigend voor een paar hoofdrollen dan Sylvie Vartan? Zij gaat o.m. de Kid (van Chap lin) en Zorro personifiëren. Hier Sylvie tijdens de opnamen van de befaamde rebel Zorro. Kinderen van Blaf ra Zij kruipen klagend over Moeder Aar de en vinden geen bescherming in haar schoot. Hun leven schijnt van nul en gener waarde. en in de warmte voelen zij de kilte van de dood. Hun ogen vragen om een teken van liefde en barmhartigheid. Komt, laten wij ons brood dan bre ken en delen in gerechtigheid, met kinderen die geen been meer heb ben om te staan. schrijf' haastig nu, schrijf giro's met getallen. Aan priester noch Leviet, maar aan een Samaritaan heeft God een welgevallen! Sassenheim W. Krop-v. d. Borg Sportnieuws (4) Met de schrijvers van de ingezonden stukken ben ik het eens, dat de redac tie van Het Kwartet zo ruim mogelijk moet informeren, ook over hetgeen op zondag gebeurt. Zij dient dan ook van de voorvallen op die dag (ongelukken, rampen, misdrijven e.d.) melding te maken Ik blijf het echter in haar waarde ren, dat zij geen verslag geeft van de sport op die dag. Bij sport op zondag hebben wij immers te doen met een „gebruik" van die dag, waarvoor hij niet bestemd is. Niet de mens zoals bij de sport maar de Here dient in het middelpunt van de belangstelling te staan. Daar voor hebben wij de kerkdiensten en hebben wij verder in huiselijke kring en daarbuiten met dit bijzondere ka rakter van deze dag te rekenen. Dit bijzondere karakter gaat verloren bij de sport. Ik spreek uit ervaring. Jarenlang ben ik een hartstochtelijk beoefenaar geweest van de turnsport en gebruikte (zeer tot mijn spijt) daarvoor ook de zondag. Gelukkig ben ik gaan inzien dat de zondag de „dag des Heren" i# en is mijn belangstelling, natuurlijk niet voor de sport maar wel voor de „sport op zondag" verdwenen. Ik hoop van harte dat het ook bij de ingezonden stukken-schrijvers zover mag komen en zij bij de redactie niet meer blijven aandringen op verslagge ving daarvan. Rotterdam M. de Lange llcintje Ik las in uw krant van 7 februari dat stukje over Heintje. U moet we ten. ik kijk altijd eerst heel de krant zo'n beetje door of er soms niet iets over Heintje in staat. Nu stond er dan wat in. Geachte redactie, ik zou het heel fijn vinden als er een mooie foto van Heintje in uw blad kon.t als Heintje de „Gouden Leeuw" .n ontvangst neemt. Ik denk dat heel veel van uw lezers en lezeressen dat ook fijn vin den. Andel (N-Br.) Corrie Naljea

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 7