HANS VAN Z. ZIET BEELDEN
Poging om onder bekentenis uit te komen
Hans van Z. zeer
slagvaardig
President dreigt hem uit
zaal te verwijderen
snel
Straf belediging
van een bevriend
staatshoofd moet
verminderd
Plaatsvervanger officier van justitie:
Huwelijksplaat
door deze krant.
veel wetenI
(geen
lange stukken I
REBELSE
CHARME
7
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1969
fVan onze speciale verslaggever)
TjTRECHT Hans van Z., verdacht onder meer van moord op twee vrouwen en twee man
nen. suggereerde zijn rechters gisteravond dat hij details van een gebeuren kon waarnemen en be
schrijven zonder daarbij aanwezig te zijn geweest.
Hij introduceerde zijn zg. paranormale begaafdheden op een
geraffineerde en in ieder geval bijzonder unieke wijze en sugge
reerde zo, dat hij de moord op de 26-jarige Rotterdamse lerares
Elly Hagers (23 juli 1964) niet heeft gepleegd.
„Ik zie beelden, die met de wer
kelijkheid kloppen, maar zelf ben ik
daar geen deel van".
„Ik heb visioenen, waarin ik als
het ware uit mezelf treed. In al die
droombeelden zit diepte en realiteit
maar mezelf zie ik nergens staan"
„Toen ik verhoord werd, beleefde
Ik de feiten, waarvan men mij ver
dacht, intens mee, maar ik wist dat
het om verbeeldingen ging".
Verdachte had deze vreemde
vluchtweg nodig om zich te ontlas
ten van de gedetailleerde bekente
nis, die hij tijdens het vooronder
zoek had afeglegd inzake de moord
op de Rotterdamse lerares.
„Waarom deed u dat dan, terwijl
u het zo goed wist dat datgene wat
u zag niet met de werkelijkheid klop
te?' vroeg de president van de
Utrechtse arrondissementsrechtbank,
mr. D. van Zeben.
„Als ik het niet zo had verteld",
antwoordde de 26-jarige Utrechter
had men het toch zonder meer aan
genomen".
BRUTAAL
Verdachte, die tijdens de opening
van het proces tegen hem een timide
en beleefde indruk had gemaakt, liet
zich gistermiddag van een heel an
dere kant zien. Hij was onhebbelijk
en brutaal, arrogant en agressief.
Zowel met de president als met de
officier van justitie, mr. A. Somerwil,
trachtte hij de vloer aan te vegen.
Dat men hem een beetje liet begaan,
Bij
reumatische pijnen,
spit, neusverkoudheid,
verstuikingen en
winterhanden.
Overal waar warmte helpt,
helpt de geneeskrachtige
warmte van Philips Infraphil
beter.
mfraphil
geneeskrachtige
warmte die
diep doordringt
45.- jf
De 67-jarige weduwe H. J. Woort-
meijer-Nickel, die op 13 december
1967 door Hans van Z. met een loden
pijp werd neergeslagen, nadat Van
Z. zich als belastingambtenaar had
voorgedaan. Door haar perfect signa
lement kon de politie tot arrestatie
overgaan
was aan de onbegrijpelijke lankmoe
digheid van de rechters en de ambte
naren van het Openbaar Ministerie
te danken.
Slechts een keer werd het mr. Van
Zeben iets te bar. Hij dreigde de
verdachte uit de zaal te verwijderen,
als deze hem zou blijven onderbreken.
„Graag", zei Hans van Z., die steeds
het laatste woord wilde hebben, ter
wijl zijn toegevoegde verdediger, mr.
F. P. van Ravenswaay, op een op
vallende wijze bleef zwijgen.
„Achter u hangt een schilderij", zei
de vinnige, vaak spitse verdachte te
gen de president.
„Als u dat ontkent valt er verder
niets meer te praten."
VOL UUR
En even later: „Ik begrijp niet dat
de officier daar weer opnieuw over
begint De president heeft er net een
vol uur aan besteed. Het is gewoon
vervelend wat hij doet. We schijnen
helemaal langs elkaar heen te praten.
Het is veel beter dat we nu maar
zwijgen over alles wat er is gebeurd".
Officier: „Mag ik doorgaan?"
Verdachte: ,.U begrijpt er niets van.
Ik wil u al die moeite besparen".
Mr. Somerwil kreeg nog een veeg
uit de pan. Hy trachtte de beschuldi
ging van Hans van Z. te weerleggen
dat deze onmenselijk lang achtereen
zou zjjn verhoord. Toen hy met uren
tevoorschijn kwam, schamperde ver
dachte: „Dan heeft u de rest van de
tijd zeker zitten kaarten".
ONTKENNING
Met alles wat in hem was trachtte
de Utrechter te ontkennen dat hij
Elly Hagers op beestachtige wijze had
vermoord in haar woning aan de IJs-
clubdwarsstraat in Rotterdam.
Hij had haar nooit gezien of gekend.
Pas tijdens het vooronderzoek en na
zijn bekentenissen inzake de moord
op de Amsterdamse Coby van der
Vorst, op de Utrechtse handelaar in
feestartikelen A. Donse en op de
Heeswijkse landbouwer Reijer de
Bruin zou men hem hebben aange
praat ook de gescheiden Rotterdamse
lerares in naaldvakken om het leven
te hebben gebracht
Caféhouder Van der Heuvel uit
IJsselstein wist gisteren met grote
zekerheid te vertellen dat hij ver
dachte en Elly Hagers meermalen in
zijn zaak had gezien.
Enkele bezoeken die in januari en
februari 1064 zouden zijn afgelegd,
wist hij zich tot in de details te her
inneren. Hij beschreef zelfs de jas die
de jonge vrouw gedragen had en die
ter zitting werd getoond.
Hans van Z. vond alles maar „zin
loos en waardeloos". „Ik betwist deze
verklaring", zei hij tegen de presi
dent „Ik wil er geen woord meer aan
verspillen, maar laat dat natuurlijk
graag aan uw gezonde verstand over."
Mr. Van Zeben antwoordde: „Ik
hoop uw vertrouwen in mij niet te
beschamen. U begrijpt natuurlijk wel
dat. het hier om een achterhalen van
feiten gaat".
VRIENDINNEN
Enkele leden van de Rotterdamse
politie, die een rol hebben gespeeld
by het onderzoek in de zaak-Elly
Hagers alleen dit punt van de
tenlastelegging was gisteren aan
bod getuigden dat Hans van Z.
tegenover hen had verklaard nooit in
Rotterdam te zyn geweest.
Later was hun echter gebleken dat
hij er in de Maasstad verschillende
vriendinnen op na gehouden had. Van
de zijde van de rechtbaijk werd op
een gegeven moment gesteld dat ver
dachte er, wat zijn omgang met vrou
wen betrof, een „kaartsysteem" op na
hield. De laatste merkte toen droogjes
op dat het om een zakboekje ging,
dat overigens nooit gevonden is.
Ook bracht een van de rechercheurs
naar voren dat een Rotterdamse I
dame. die bij de Kralingse plassen
aan het zonnebaden was. door ver
dachte zou zijn aangesproken. Tijdens
een confrontatie op het politiebureau
had zij hem onmiddellijk herkend. j
Hans van Z. ontkende ten stelligste
ooit bjj de Kralingse plassen te zijn
geweest. „Iedereen ziet me altijd
met een bril", weerlegde hy, „maar
ik heb dat ding sinds 1966 en ik
draag hem zelden of nooit.
Die confrontatie deugde niet en
had ook helemaal geen zin, omdat
mijn foto toen in alle kranten had
gestaan. Ik heb altijd het gevoel
gehad dat het om een privé-verto-
ning van de Rotterdamse recherche
ging".
Later vroeg hij aan de rechter:
„Mag ik dat even oplossen?" Het
probleem was toen of hij een van de
vele meisjes, die hij er op nahield,
in 1964 of in 1965 had leren kennen.
SAMENWERKING
Tijdens het vooronderzoek hebben
de Rotterdamse, de Utrechtse en de
Amsterdamse recherche nauw met
elkaar samengewerkt. Dat bleek tel
kens weer by het wisselen der ge
tuigen, byna alle opsporingsambte
naren.
Langzaam maar zeker probeerde
de president het bewijs te con
strueren dat Hans van Z. wel dege
lijk bij Elly Hagers op bezoek teas
geweest. Uitvoerig werd bijvoorbeeld
gesproken over een schuimplastic
bloembak, die in de kamer van het
slachtoffer had gestaan.
In zijn bekentenis had verdachte
onder meer gezegd dat hy, als hij in
de stoel zat, een lucifer in het schuim
plastic kon steken. Ook had hij over
een andere bloembak, een gegla
zuurde, gesproken, en van een radio,
die op een bijzondere wijze moest
worden aangedraaid.
Al deze mededeüngen klopten
merkwaardig goed met de werke
lijke situatie in de woning van Elly
Hagers op het tijdstip dat zij om het
leven werd gebracht.
GEFANTASEERD
Onder enige hilariteit waar
schijnlijk door de wel wat dik opge
legde geslepenheid van verdachte
kwam Hans van Z. op zijn aanvanke
lijke verklaring terug. Er moesten
heel andere conclusies uit worden
getrokken. Hij had, zo meende nij, i
maar wat gefantaseerd, en daarbij
merkwaardig goed in de roos gescho
ten.
Voor het nodige vuurwerk zorgden
gistermiddag de verklaringen van
Nicolaas May, een 22-jarige Amster
dammer, die vijf jaar geleden met
Hans van Z. bij de Amsterdamse fir
ma Benegas had gewerkt. Het ging
om een manchetknoop en een hals
kettinkje, die in de overhoop gehaalde
kamer van het slachtoffer gevonden
waren.
Getuige had tegenover de politie
verklaard dat hij beide voorwerpen
als eigendommen van verdachte her
kende. Voor de rechtbank krabbelde
Nicolaas May, aanvankelijk gevaar
lijk terug. De president moest hem
vragen of hij zich realiseerde dat hij
onder ede stond.
Alles ging toen weer wat beter,
maar het bleef een hachelijke en
twijfelachtige zaak. Weinig overtui
gend stelde getuige zich ten slotte
achter zijn oorspronkelijke in een pro-
ces-verbaal vastgelegde verklaringen
op.
Hans van Z. vond het allemaal „leu
ke en ook leugenachtige" verhaaltjes.
„Het is u, zowel als mij, duidelijk,
meneer de president, dat het onzinnig
is de woorden van deze getuige se
rieus te nemen." Het was bovendien
zeer tijdrovend, aldus verdachte, te
meer daar alleen maar wat baarlijke
nonsens was uitgekraamd.
ONBEHOORLIJK
Mr. Van Zeben vond dit een hoogst
onbehoorlijke opmerking, gezien het
feit, dat iedereen, die bij deze zaak
betrokken was. zich alle moeite en tijd
troostte om een beter inzicht in de
materie te krijgen.
Een achternicht van verdachte, de
19-jarige J. van IJzendoorn-Hendrik-
se uit Zeist, verklaarde eveneens dat
zij haar verre familielid, dat veel bij
haar moeder over de vloer kwam, een
halskettinkje had zien dragen. Ook
zei ze dat hij altijd „heel aparte"
manchetknopen had.
Ze herkende de manchetknoop, die
de president haar toonde, pertinent
als het eigendom van haar achterneef.
Ze wist het daarom zo zeker omdat
zij in haar woonplaats alle winkels
had afgelopen om dezelfde manchet-
Hans van Z., op de rug gezien,
zittend tussen twee parketwach
ten tijdens de middagzitting van
het proces.
DEN HAAG De straf voor het
beledigen van een bevriend
staatshoofd moet worden verminderd.
Een werkgroep onder voorzitterschap
van mr. G. E. Langemeijer adviseert
de minister van justitie deze straf op
ten hoogste twee jaar of duizend gul
den boete te brengen in plaats van
twee tot vier jaar.
Minister Polak heeft het rapport
van de werkgroep aangevuld met een
voorontwerp van een wet, die hij aan
de beide Kamers heeft aangeboden.
Op het in bezit hebben en versprei
den van beledigende afbeeldingen en
geschriften staat een gevangenisstraf
van maximaal zes maanden of een
boete van ten hoogste zeshonderd
gulden.
Hot weer in Enropa
Mr. F. P. van Ravenswaay (rechts), raadsman van Hans van Z.. en mr.
B E. J. Simon (midden), toegewezen verdediger van „Ouwe Nol", in
gesprek met een verslaggever voor de zitting
weer
min.temp.
gisteren
slag
Amsterdam
regen
-2
Brussel
regen
4
Frankfort
sneeuw
5
j Genève
sneeuw
-4
1
Innbruck
sneeuw
-10
Kopenhagen
sneeuw
-5
5
Locarno
geh bew
-4
0
Londen
regenbul
1
Luxemburg
mist
-4
3
Madrid
onbew.
-5
0
Majorca
l.bew
3
i Milnchen
sneeuw
-9
1
Nice
h.bew.
0
0
Parijs
regen
1
Rome
geh.bew
-5
0
Wenen
onbew.
-11
0.3
Zürich
sneeuw
-7
4
PHILIPS
knopen voor haar toenmalige verloof
de te kopen.
NOG EENS
In de namiddag en ook gedeeltelijk
in de avond werd Hans van Z. nog-
eens extra aan de tand gevoeld over
de gedetailleerde verklaringen die hij
had afgelegd, toen hij de moord op
Elly Hagers bekende.
Hij had haar van achteren aange
vallen en gewurgd. Hij had de huis
sleutel herkend alsook het broodmes, i
waarmee het slachtoffer een afschu
welijke wond aan de hals werd toege
bracht. Voorts had hij interieurbe
schrijvingen gegeven, die precies
klopten met de werkelijkheid (van
vier jaar geleden, want de bekentenis
dateert pas Van het vorig jaar), ter
wijl hij intimiteiten had verteld die
hij onmogelijk uit zichzelf had kun
nen weten.
Verdachte hield echter vol dat hij
de gewraakte waarnemingen met z'n
„zienersoog" had gedaan. Ook hadden
zijn ervaringen „met vrouwen" en
z'n fantasieën hem parten gespeeld.
Lang weidde hy uit over zyn by-
zondere gaven, beelden te zien en te
kunnen beschrijven, waar hy iyfelyk
buiten stond. Hij verdeelde die beel
den zelfs in „platte en diepe", wat
overigens niemand en ook hyzeif ken
nelijk niet begreep.
De reeks moorden c.q doodslagen,
waarvan de officier van justitie, mr. A.
Somerwil. Hans van Z. beticht, betref
fen'
de 26-jarige Rotterdamse lerares Elly
Hagers-Segov (23 juli 1964);
de 37-jarige Amsterdamse Coby van
der Voort, zijn ex-minnares (29 april
1967):
de 80-jarige Utrechtse handelaar in
feestartikelen J. A. Donse (31 mei 1967);
de 47-jarige Heeswijkse landbouwer
R. J. de Bruin (12 augustus 1967).
De dagvaarding, waarvan de voorle
zing gisteren geruime tyd in beslag
nam. vermeldt ook de roofoverval op
de 67-jarige Utrechtse weduwe E.
Woortmeijer-Nickel (13 december 1967),
die verdachte noodlottig werd.
Overigens kan mr. Somerwil slechts
eenmaal de maximum straf (levens
lang) tegen Hans van Z. eisen. In bet
Wetboek van strafrecht is namelijk be
paald. dat by een samenloop van meer
dere feiten, die als op zichzelf staande
handelingen moeten worden beschouwd
en meerdere misdrijven opleveren
waarop gelyksoortige hoofdstraffen zUn
gesteld, slechts één straf wordt uitge
sproken.
„Het maximum van deze straf is het
verenigd bedrag van de hoogste straf
fen op de feiten gesteld, doch niet ho
ger dan een derde boven het zwaarste
maximum", zegt het wetboek.
Van Z. loopt wel de kans nog eens
levenslang tegen zich te horen eisen.
Die theoretische mogelijkheid bestaat
als na dit pmces mocht blijken dat hij
meer geweldsmisdrijven op zijn kerf
stok heeft. Vele politiefunctionarissen
houden vol. dat Van Z. nog lang geen
„schoon schip" heeft gemaakt.
Als dit zo is en het proces is achter
de rug, dan moet een nieuwe dagvaar
ding worden uitgebracht en komt er
weer een aparte zaak voor de recht
bank. Dat was ook het geval met de
Berkelse arts dr. O., die na zijn veroor
deling tot levenslang in de gevangenis
een medegevangene om het leven
bracht. Daarvoor kreeg hij nog eens
levenslang.
UTRECHT „Wij zijn ver
rast over de wijze waarop Hans
van Z. zich vandaag heeft ver
weerd. We hadden gedacht dat
hij vrij timide zou zijn, maar
door zijn manier van reageren
ten opzichte van getuigen toonde
hij zich bewonderenswaardig ad
rem te kunnen opstellen tegen
over sommige mensen".
Dit verklaarde gisteravond de of
ficier van justitie by de Utrechtse
rechtbank mr Van den Bergh, die mr.
A. A. Somerwil vervangt als deze niet
meer in staat zou zijn als openbare
aanklager in het proces tegen Hans
van Z. en „ouwe Nol" te fungeren.
Mr. Van den Bergh zei ook dat tij
dens de eerste zittingsdag dingen zyn
gezegd die „voor ons toch nog nieuw
tjes" waren met name met betrek
king tot de relatie tussen Hans van
Z. en de vermoorde lerares Elly Ha
gers uit Rotterdam.
Op de vraag of het Openbaar Minis
terie vandaag terrein had gewonnen
dan wel verloren zei mr. Van den
Bergh dat dit afhing van het stand
punt dat men innam.
Mr. Van den Bergh vroeg zich af
of de tante van Hans van Z., me
vrouw H. G. Hoogeboom, gebruik zou
hebben gemaakt van het verschonings
recht als zij zou hebben ge
weten dat Hans van prijs
stelde op haar verklaring ten aan
zien van de in een auto gevonden
lippenstift. Toen de vrouw zich op
het verschoningsrecht beriep kon de
president niet anders doen dan deze
vraag toetsen aan het in het wetboek
bepaalde en moest hij haar vrijstel
len van het afleggen van verklarin
gen.
De officier-vervanger noemde
Hans van Z. „een bijzondere man".
Over diens al dan niet aanwezige pa
ranormale eigenschappen wilde hij zich
niet uitspreken. Deze kwestie zal on
getwijfeld vrijdag ter sprake komen
als prof. dr. J. Kloek (de geneesheer-
directeur van de psychiatrische ob
servatiekliniek in Utrecht) wordt ver
hoord, zo zei mr. Van den Bergh.
Hij meende voorts dat het Open
baar Ministerie niet uitgaat van het
standpunt dat Hans van Z. nieuwe
bekentenissen zou moeten afleggen,
bijvoorbeeld over de dood van de
Britse filmregisseur Claude Berkley,
over wie Hans van Z. trouwens van- I
daag ter zitting wel in vaagheden
heeft gesproken.
Het Openbaar Ministerie stelt zich
op het standpunt dat Van Z. zoveel
mag verklaren als hij wil, maar dat
deze zaak nu eenmaal niet in de ten
lastelegging is opgenomen en dus ook
niet aan de orde is. „We kopen niets
voor een bekentenis van Hans van
Z„ maar het is natuurlijk altijd inte
ressant als hjj met feiten komt die
we op juistheid zouden kunnen na
gaan", aldus mr. Van den Bergh.
BORDEAUX De Franse politie
heeft gisteren pantserwagens laten
aanrukken om het nu al negen dagen
durende beleg van een 38-jarige man
te doorbreken De man, Fourquet ge
naamd, heeft zich in zijn woning met
twee kleine kinderen verschanst.
Gisteren doodde hij een politieman,
die te dicht in zijn buurt kwam. Hij
heeft gezegd, dat hij de kinderen,
waar hij voogd van is, pas vrij laat,
als hij zijn vrouw heeft kunnen do
den.
De (vele) bewonderaarsters van
Salvatore Adamo kunnen er zich
maar moeilijk mee verenigen dat
hun „afgod" niet meer onver
deeld hun adoratie ten deel valt:
hij verkoos namelijk de werke
lijke liefde voor de min of meer
irreële aanbidding: voor zijn
vertrek naar Zuid-Amerika, hu
welijksreisobject. bij uitstek,
maakte hij de wereld deelgenoot
van zijn onlangs in het geheim
gesloten huwelijk met Nicole
Durant. Op de foto: het geluk
kige paar.
De Franse televisie komt bin
nenkort met een nieuwe serie,
waarin, parodiërend, beroemde
filmwerken nog eens de revue
passeren. Dit vereist uiteraard
een keur van vedetten en wie is
meer geëigend voor een paar
hoofdrollen dan Sylvie Vartan?
Zij gaat o.m. de Kid (van Chap
lin) en Zorro personifiëren. Hier
Sylvie tijdens de opnamen van
de befaamde rebel Zorro.
Kinderen van Blaf ra
Zij kruipen klagend over Moeder Aar
de
en vinden geen bescherming in haar
schoot.
Hun leven schijnt van nul en gener
waarde.
en in de warmte voelen zij de kilte
van de dood.
Hun ogen vragen om een teken
van liefde en barmhartigheid.
Komt, laten wij ons brood dan bre
ken
en delen in gerechtigheid,
met kinderen die geen been meer heb
ben om te staan.
schrijf' haastig nu, schrijf giro's met
getallen.
Aan priester noch Leviet, maar aan
een Samaritaan
heeft God een welgevallen!
Sassenheim W. Krop-v. d. Borg
Sportnieuws (4)
Met de schrijvers van de ingezonden
stukken ben ik het eens, dat de redac
tie van Het Kwartet zo ruim mogelijk
moet informeren, ook over hetgeen op
zondag gebeurt. Zij dient dan ook van
de voorvallen op die dag (ongelukken,
rampen, misdrijven e.d.) melding te
maken
Ik blijf het echter in haar waarde
ren, dat zij geen verslag geeft van de
sport op die dag. Bij sport op zondag
hebben wij immers te doen met een
„gebruik" van die dag, waarvoor hij
niet bestemd is.
Niet de mens zoals bij de sport
maar de Here dient in het middelpunt
van de belangstelling te staan. Daar
voor hebben wij de kerkdiensten en
hebben wij verder in huiselijke kring
en daarbuiten met dit bijzondere ka
rakter van deze dag te rekenen. Dit
bijzondere karakter gaat verloren bij
de sport.
Ik spreek uit ervaring. Jarenlang
ben ik een hartstochtelijk beoefenaar
geweest van de turnsport en gebruikte
(zeer tot mijn spijt) daarvoor ook de
zondag. Gelukkig ben ik gaan inzien
dat de zondag de „dag des Heren" i#
en is mijn belangstelling, natuurlijk
niet voor de sport maar wel voor de
„sport op zondag" verdwenen.
Ik hoop van harte dat het ook bij de
ingezonden stukken-schrijvers zover
mag komen en zij bij de redactie niet
meer blijven aandringen op verslagge
ving daarvan.
Rotterdam M. de Lange
llcintje
Ik las in uw krant van 7 februari
dat stukje over Heintje. U moet we
ten. ik kijk altijd eerst heel de krant
zo'n beetje door of er soms niet iets
over Heintje in staat. Nu stond er dan
wat in.
Geachte redactie, ik zou het heel
fijn vinden als er een mooie foto van
Heintje in uw blad kon.t als Heintje
de „Gouden Leeuw" .n ontvangst
neemt. Ik denk dat heel veel van uw
lezers en lezeressen dat ook fijn vin
den.
Andel (N-Br.) Corrie Naljea