Kerkelijke groeperingen
actief op NTS-terrein
AMADEUS
Exclusief
TROS op tv met
maandmagazine
Ether-chaos steeds groter
IKOR was liever
service-orgaan
NOORSE KRISTE
ALLE LIEDJES HIT
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
door
John Knittel
CAROLINA YES
Lappie Loep en de oude toren
Smidje Verholen en de Knap-Mutator
DINSDAG JANUARI 1M»
Terwijl de VPRO gisteravond met
grote zorg speciale groepen kijkers
bediende met een concert voor jonge
mensen door ouderen even graag
aangehoord)informatie over de Ne
derlandse filmacademie, Britse hu
mor (meer hoor- dan kijkspel!), jazz-
impressies en toneelvoorlichting,
richtte de KRO zich op Nederland 2
tot de grote massa kijkers die dol is
op oude speelfilms.
„De hele wereld praat erover'' is
een rolprent uit 1935, toen de film
kunst het nog moest hebben van veel
luchtige fantasie zonder problema
tische achtergronden.
Dat deze film van John Ford toen
een spectakel moet zijn geweest kon
nu nog blijken, want er wordt ge
weldig knap in gewerkt met dubbele,
camera's en het hele geval was een
uitblinker voor de acteur Edward
G. Robinson in zijn steengoede dub
belrol. Bepaald geen beestje uit de
oude doos dit stuk amusement.
Samen met VPRO's portret van
jazzmusicus Herman Schoonderwalt
behoorde KRO's „prognose over het
jaar 2000" tot de exclusiviteit en van
de avond. Een heel pittig, boeiend en
afwisselend klein programma, door
actrice Marianne Rector vlot en met
de nodige ironie gepresenteerd. Er
werden vrij aardige filmtrucs toe
gepast en Freek Biesiot had zich uit
geleefd in vreemdsoortige science
fiction-décors.
ATLANTIS
Opmerkelijk was hier tegenover
de volle ernst, waarmee mevrouw
Mellie Uyldert sprak over haar ge
loof in terugkeer van in de aard
bodem in leven gebleven bewoners
van het verzonken eiland Atlantis,
dat volgens haar ideeën 25000 jaar
geleden aan eigen atoomexperimen
ten is ten onder gegaan.
Volgens mevrouw Uyldert mogen
we wel uitkijken, want ze komen er
zogezegd aan, samen met bewoners
van andere planeten, die het op ons
hebben gemunt. En dat allemaal deze
eeuw nog.
HILVERSUM «-» Na ampele
besprekingen, zo meldt ons do TROS,
is besloten tot het lrten verschijnen
van een actueel iraandmagazine
waarvan IMm Rcyntjes de eindredac
tie zal voeren en dat op maandag 27
januari a.s. midden op de avond bij
na een uur lang voor het eerst is te
zien.
De rubriek heet „Deze maand",
omvat vijf rubrieken en deze hebben
allen een eigen presentator. Pierre
Huyskens zorgt voor binnenland,
Martin Duyzings geeft commentaar
op het wereldgebeuren, Fred Hoy te
houdt zich bezig met kunst op aller
lei terrein, Emile van Konijnenburg
met economie en zakenleven en Lia
Jongbloed met kleine nieuwtjes on
der de kop Varia.
Er wordt dan een keuze gemaakt
uit het gebeuren van de afgelopen
maand. De TROS vindt het bij haar
beperkte zendtijd niet doenlijk een
gewone actualiteitenrubriek op het
scherm te brengen en zij betwijfelt
bovendien, of het wel zin zou hebben
naast de al bestaande rubrieken van
de andere omroepen.
HILVERSUM De kerkelij
ke zendgemachtigden: CVK,
IKOR en RKK tonen zich leven
dig en actief in hun tv-program-
mering, dat feit kan niemand
ontkennen. Een vraag is echter
of zij daarin ook hun taak vol
brengen. Daarop ontvangen zij
nogal eens kritiek en dat geldt
voornamelijk het streven van
IKOR/CVK, die zich vooral om
de hoge kosten te kunnen delen,
op het scherm meestal gezamen
lijk aandienen.
Ooit hebben zij een felle strijd ge
streden met de overheid om ruimere
zendtijd, die zij voor hun informatie
ve programma's meenden nodig te
hebben. In. deze ten slotte verworven
tijd beginnen zij zich nu meer en
meer te richten op maatschappelijke
problemen, op algemene voorlichting
betreffende de kloof tussen rijk en
arm, oorlog en vrede, de wereldvoed
selvoorziening, de rassenkwestie e.d.
Zij maken daarbij dikwijls gebruik
van buitenlandse films en reportages
of van discussieprogramma's. In feite
vormen zij dan een ontmoetingspunt
op sociaal gebied. Een gewenste si
tuatie op zichzelf, maar er dient een
vraagteken bij te worden geplaatst.
Is dit werkelijk de taak van de
kerkelijke zendgemachtigden, vooral
nu de NTS, die nooit bang behoeft te
zijn voor ledenverlies (evenmin als
CVK en IKOR zelf) bij gedurfde uit
zendingen, officieel van de overheid
een grote lap zendtijd heeft gekregen
mede voor haar opdracht „ontmoe
tingspunt voor geestelijke en maat
schappelijke stromingen" te zijn?
Historie
Laten wij de historie van de instel
ling kerkelijke zendgemachtigden
eens nagaan. Zij werden oorspronke
lijk in het leven geroepen voor de
uitzendingen via radio en later televi
sie, van kerkdiensten. Vroeger deden
de omroepen dat, maar zij legden die
taak graag in handen van het IKOR,
dat later het CVK naast zich kreeg.
De KRO delegeerde dit werk aan het
RKK.
Dat gebeurde in een tijd, toen de
kerk zich nog grotendeels bezighield
met het geestelijke leven en zich offi
cieel niet mengde in het sociale be
staan van de mens: dat bleef gemeen
tewerk.
Langzamerhand werd echter, voor
al door het IKOR via de radio, ook
dit werk meer en meer uitgedragen,
maar steeds geschraagd door de evan
gelisatie.
In feite heeft de komst van de tele
visie de stoot tot meer gegeven, hoe
wel het aandringen op ruimere
zendtijd destijds volkomen steunde op
de wens van IKOR, CVK en RKK,
om beter te kunnen evangeliseren on
der buitenkerkelijken. Enige jaren ge
leden speelde dit streven een grote
rol.
De kerkelijke zendgemachtigden
hadden tv-zendtijd voor het uitzen
den van kerkdiensten. Ongemerkt
breidden zij die taak zelf uit, door de
kerkdiensten wat in te krimpen en
dan voor de dienst een gesprek te
hebben met bijv. de predikant over
jeugdwerk, wijkwerk, de functies van
(Van onze radio- en tv-redactie)
een nieuw kerkgebouw e.d. Van over-
heidszijde werd dit verboden: derge
lijk reportagewerk was taak van de
omroepen.
Terecht protest
Hiertegen kwam van de kerkelijke
zendgemachtigden terecht protest: zij
wilden meer. In een onstuimige pers
conferentie ontvouwden zij ten slotte
hun vooruitstrevende plannen: de te
levisie bleek een machtig medium te
zijn om mensen te trekken. Er moest
een gezamenlijk opgezette kinderuit
zending komen, er moest ook tv-
cateohisatie zijn en gesprekken over
geestelijke onderwerpen waren ge
wenst.
De overheid gaf gehoor: er kwam
meer zendtijd voor de kerkelijke zend
gemachtigden. Het kinderprogramma
begon en handhaafde zich, de tv-
catechisatie kan geen vorm vinden en
ging de mist in. Gesprekken met jon
geren baarden soms opzien, vonden
evenmin een evenwichtige vorm, wer
den te vel in het extreme getrokken
en brokkelden weg bij gebrek aan
weerwoord- van oudere geestelijken.
Niettemin bleven de zendgemachtig
den vragen om meer tv-tijd en zij
kregen die opnieuw. Ken-merk werd
ingesteld als rubriek voor kerkelijke
informatie. Een tijdlang ging dat uit
stekend, maar met beperkte krachten
en dikwijls gebrek aan stof moesten
er stoplappen die niets met geestelijk
leven hadden te maken, in worden
verwerkt. Op zichzelf geen ramp,
maar bij het moderne streven om „de
kerk" overal in te betrekken toch een
vorm van zwakte, want op zo veelzij
dig geestelijk gebied als Nederland
kent, moet er toch wel een half uur
per week informatie zijn te verstrek
ken.
Kijkverlies
In de laatste jaren is er echter
te veel veranderd. Duidelijk is geble
ken uit het continu - kijkonderzoek,
dat de belangstelling voor uitzendin
gen op geestelijk gebied voortdurend
geringer wordt (groot is zij nimmer
geweest).
Dat noopte de confessionele omroe
pen. hun dagsluitingen te miniseren,
dat deed ook de kerkelijke groeperin
gen nadenken: wilden zij kijkers hou
den, dan moesten zij populair zijn of
schokkend en vooral niet te ernstig.
En waarmee zitten wij nu? Met ker
kelijke zendgemachtigden die zo no
dig tijd moesten hebben voor hun
evangeliserende taak. Om te begin
nen is het woord „evangelisatie" al
op sterk water gezet.
Dus grijpen zij naar onderwerpen
van algemeen-menselijke aard. Maar
dat doen op het ogenblik alle omroe
pen als om strijd, aangezien zij de
minister willen bewijzen, dat daar
voor de NTS geen ontmoetingspro
gramma's behoeft te maken in een
onevenredig groot percentage
zendtijd.
De NTS zelf geeft hele series pro-
Hllversum I 402 m
AVRO/NRU 18.00 Nieuws. 18.16
Radiojournaal. 18.25 stereo:
Licht Instrumentaal sextet met
zangsoliste. 18.50 Paris vous
parle. 18.55 Voor de kinderen.
19.00 Trefpunt: discussieru
briek voor actuele zaken. 19.30
Nieuws. 19.35 Vanavond: geva
rieerd proramma. 22.30
Nieuws. 22.40 Radiojournaal.
NRU: 22.55 Signaal - muziek
van enige tijd <opn.) 23.55-24.00
Nieuws.
Hilversum II 298 m. KRO.
18.30 Nieuws. 18.46 Actualitei
ten. 19.05 Licht ensemble en
solisten. 19.40 Conclilepostbus.
19.45 Zoekend geloven,
godsdienstige lezing. 20.00 Ste
reo: Radio Kamerorkest: Klas
sieke muziek. 20.50 verzuiling
ontzuiling?: beschouwing.
21.00 Klassieke en moderne
kamermuziek (opn.). 21.30 Ba-
bel (VI): kunstkroniek. 22.30
Nieuws. 22.40 Overweging. 22.45
De zingende kerk. muzikale
lezing. 23 00 Kontekst: magazi
ne waarin op de dingen wordt
doorgepraat. 23.30 NIghtwatch:
Jazzmuziek. 23.55-24.00 Nieuws.
TELEVISIE
VANAVOND
Nederland I NTS: 18.50 In
kleur: De Fabeltjeskrant.
STER: 18 56 Reclame NTS:
19.00 Journaal. STER: 19 03 Re
clame. IKOR CVK RKK:
19.07 Kenmerk, de wekelijkse
informatierubriek over kerk
en samenleving. AVRO: 19.32
Onbekende wereld: Phl Tong
Luang, fllmreporrtage. STER:
19.56 Reclame. NTS: 20.00
Journaal. STER: 20.16 Reclame.
AVRO 20.20 AVRO's Televlzler.
20.45 In kleur: High Chaparral.
TV-feullleton. 21.35 De Gert en
Hcrmlen-Show. NTS:
22.20-22.25 Journaal 23.00-23.30
Teleac: Noten en Tonen (les 16
- herh.).
Nederland II: NTS: 18.50 In
kleur: De Fabeltjeskrant.
STER: 18.56 Reclame. NTS:
19.00 Journaal. 19.03 De Vrij
buiters, TV-feullleton voor de
Jeugd. 19.28 Scala: informatief
programma. STER: 19.56 Re
clame. NTS: 20.00 Journaal.
STER: 20.16 Reclame. NTS:
20.20 In kleur: Dubbelganger,
TV-feullleton. 20.45 David
Frost: discussie over het to
neelstuk Soldaten van Rolf
Hochhuth. 21.35 Amateurs Ac
tief: programma over ama
teur-toneel. 22.00 In kleur:
Verbinding met
Duitsland: selectie uit opera's,
operettes, musicals en tophits.
(Overname Z.D.F.) 22.45-22.50
Journaal.
België: Kanalen Nederlands: 2
en 10. 18.25 Nieuws tussen 625
lijnen (3): Congo, nu (voor
leerlingen van 15 tot 18 Jaar).
18.55 Zandmannetje. 19.00 Tie
nerklanken. 19.25 Kijk en
kook: gatronomlsche uitzen
ding. 19.50 Keurig Frans. 19.52
Zoeklicht: cultureel program
ma. 19.57 Mededelingen. 20.00
Nieuws. 20.25 Een scène in de
nacht, tv-spel van Walter van
der Kamp naar een gegeven
van Franz Molnar (programma
van de Nederlandse tv-AVRO).
21.40 Vergeet niet te lezen:
Auteurs te gast in de studio.
22.15 Nieuws.
RADIO
nORGEN
Hilversum I. 402 m. VARA:
7.00 Nws. en ochtendgym. 7.20
Soc. strijdlied. 7.23 Stereo:
Lichte gramm. muz. (7.30-7.35
Van de voorpagina). VPRO:
7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nws
en act. 8.20 Stereo; Lichte
gramm. muz. (8.30-8.3S Van
alle markten thuis, praatje
voor de hulsvr.). 9.00 Stereo:
Klass. planoconc.(gr). 9.35 Wa-
terst. 9.40 Schoolrad. 10.00
Lichte gramm.muz. 10.50 Voor
de kleuters. 11.00 Nws. 11.02
Voor de vrouw. 11.40 Klave
cimbel recital met zangso
liste: oude Spaanse muz. 12.00
Licht orgelsp. 12.21 Voor het
platteland. 12.26 Med. t.b.v.
land- en tuihb. 12.29 Stere-
o: gram.muz. 13.00 Nws. 13.11
Act. 13.25 Stereo: Londens Sj :r.f
ork.: pop. klass. muz. 13.45
Gesproken portret. 14.00 Voor
de kinderen.15.00 Stereoi Kla
vecimbel recital: klass. muz.
15.25 Rad. koor: klass. liede
ren. 15.40 Planorecital: mod.
muz. 16-00 Nws. 16.02 Stereo:
Romantische opperettemuz.(gr).
16.50 Stereo: Tango rumba
ork. met zangsollsten. 17.20
Voor de jeugd. 17.55 Meded.
Hilversum II. 298 m. NCRV:
7.00 Nws. 7.10 Het lev. woord.
7.15 Lichte muz. met nws en
act. TROS: 8.00 Nws. 8.11 Verz.
prog. voor de millt. (8.30-8.32
Nws: 9.00 - 9.10 Gymn. v. d.
hulsvr.) 9.35 Voor de kleuters
9.55 Stereo: Pop.klass. en se-
ml-klass. gramm. muz. 10.30
Voor de vrouw. 11.00 Nws. 11.02
Wedstrljdprog. 11.45 Act. KRO:
12.00 Gevar. progr. (12.22 WIJ v.
het land; 12.26 Med. t.b.v.
land- en tulnb.; 12.30 Nws.
12.41 Act: 13.00 Raden maar.;
13.15 Ondernemend). NCRV:
14.00 Stereo: Rad. Fllharm.
ork: klass. en mod. muz.
14.40 Stereo: Mod. kamer-
muz.(gr). 15.00 Stereo: Sil de
Strandjutter, ser. hoorspel (dl.
I en dl. II - herh.) 18.00 Nws.
18.02 Stereo: Voor de Jeugd.
17.00 Friese volkslied. 17.15
Stereo: Lichte gramm.muz.
17.30 Stereo: Licht lnstr. kwar
tet met zangsoliste. OVER-
HEIDS VOORLICHTING: 17.50
lnf. over onze soc. verzek.
NCRV: 18.00 Gewijde muz.
Hilversum III. 240 m en
FM-kanalen. NCRV: 9.00 Nws.
9.02 Zing, zing, zing: lichte vo-
kale rnuz. 10.00 Nws. 10.03
Mengelmuze: nieuwe
langspeelplaten met commen
taar. 10.30 Big Band en soft
swing uit de U.S.A. NRU: 11.00
Nws. 11.03 Muz. lezen: het
laatste internat, nieuws op het
gebied van de lichte muz. (12.00
Nws). AVRO: 13.00 Nws. 13.03
Rad.Journ. 13.06 Zet 'm op:
vrolijk platenprog. (14.00 Nws)
15.00 Nws. 15 03 Arbeidsvitami
nen: popul. verz.platenprog.
16.00 Nws. 16.03 Superclean
Dreammachine. 17.00 Nws.
17.02 Rad.Journ. 17.05-18.00 Pop-
muz.
gramma's over godsdienstige groepe
ringen die weinig voor 't voetlicht
komen... en dat zou nu juist beter
passen in een rubriek als Ken-merk
die minder en minder informatie op
geestelijk terrein geeft.
Hierdoor wordt de chaos in de
ether met de dag erger. Men graaft
haastig op eikaars terrein om zichzelf
toch maar waar te maken.
CVK/IKOR komen met een program
ma over de Beatles en hun showende
„hang naar mystiek", met liedjesuit
zendingen tegen de kerk, waarvoor
zij dan uitdrukkelijk geen verant
woordelijkheid nemen, met, zoals zon
dag, een discusieprogramma over
nieuwbouw, waarin dan met moeite
en pijn wordt gedebiteerd dat „de
kerk" ergens een stimulans voor zou
moeten zijn... maar wie „de kerk"?
„Dat zijn wij allen samen", wordt er
dan gezegd en in feite slaat het al
lemaal nergens op. CVK en IKOR
gaven hier een NTS-programma ten
beste, dat bovendien nog door elke
omroep had kunnen worden uitgezon
den, want de aanwezigheid van een
dominee in een discussie maakt zelfs
voor de VARA allang geen punt van
overweging meer uit.
Te veel kapers
Rondweg gezegd zijn er op 't ogen
blik te veel kapers op de kust bij de
televisie. Zo gaat het niet meer. Ds.
W. J. Koole, programmaleider van
het IKOR, zegt deze week in een
publikatie: „Wij stellen in Ken-merk
allerlei wereldkwesties aan de orde,
meestal verre van „kerks". Donder
dag komen wij mét een Engelse docu
mentaire over de apartheid in Zuid-
Afrika: wanneer je als norm neemt
dat in een kerkelijk programma God
ter sprake moet komen, dan zit ik
hiermee goed. want de geschiedenis
van de apartheid is erg verweven
met de godsdienst. Onze norm is nog
al eens: hoeveel belangstelling is er
in Nederland voor zo'n programma?
En wie zou het kunnen uitzenden?
De omroepen zitten allemaal met hun
amusementsverplichtingen en zo, die
hebben niet zoveel ruimte voor zo'n
documentaire..."
Kom, kom, zouden wij willen ant
woorden, dat valt allemaal best mee.
En vergeet niet. wij hebben ook 40
pet. kijktijd bij de NTS, die bepaald
niet schroomt voor het vertonen van
een documentaire.
Wij gunnen uiteraard ieder het zij
ne, maar als er dan toch versnippe
ring van zendtijd moet zijn, dan ook
om geldige redenen en niet voor het
krampachtig volmaken ervan, met
welke interessante programma's dan
ook.
Zijn de kerkelijke zendgemachtig
den nog wel in staat, de zo vurig
verdedigde zendtijd op eigen terrein
te vullen?
Ds. Koole zegt verder: „Ik zou het
prettiger vinden als de kerken niet
meer als een aparte organisatie in de
ether kwamen, .maar als service
orgaan voor de omroepen konden op
treden." Misschien wordt hier de vin
ger op de zere plek gelegd.
Noorse Kristi is vanavond te gast in de Gert en
Hermien-show, die de sfeer van een Zwitsers chalet
zal hebben. Sinds Kristi in 1965 haar land vertegen
woordigde op het Eurovisie Songfestival is het haar
niet slecht gegaan: festivals in Wenen, Warschau en
Hongarije volgden en alras was zij in eigen land de
zgn. „bestverkochte platen-ster". Al haar liedjes
werden hits.
In Duitsland heeft zij de laatste tijd veel succes met
opnamen in de Duitse taal en dat zij in ons land ook
bekendheid krijgt, moge blijken uit het feit dat zij niet
alleen vanavond bij de Timmermansen optreedt, maar
op 20 januari a.s. ook gast is in NCRV's Pick Up
vanwege haar nieuwste plaat „Von mis aus kan es
regnen", die druk voor de radio wordt gedraaid.
Kirsti komt er wel.'
Ned. I AVRO
7.07 uur (kerkelijke zendgemachtigden) Ken-merk.
7.32 uur primitief leven in de jungle.
8.20 uur actualiteiten.
aflevering High Chaparral.
Gert en Hermien-show.
8.45
9.35
Ned. 2 NTS
7.03
8.20 i
8.35 i
9.35 i
10.00 i
jeugdfeuilleton „De vrijbuiters", daarna
Scala.
feuilleton Dubbelganger.
Britse tv-discussie over het vliegtuigongeluk
in 1943, waarvan Churchill wordt be
schuldigd.
creatief spel bij amateur-toneel.
Duits internationaal showprogramma met
vele sterren.
Hilversum 1 AVRO
7.3510.30 uur amusementsprogramma met
detectivespel, quiz en veel muziek.
10.55 uur (NRU/NCRV) muziek van eigen tijd.
Hilversum II KRO
8.00 uur Radio Kamerorkest speelt Mozart;
kamermuziek op de plaat.
9.30 uur kritisch kunstprogramma Babel.
11.00 uur Kontekst, discussieprogramma.
11.30 uur jazzmuziek.
strip,
(Een wereld in wording)
83
„Welkom Professor.
De vooruitgang in de techniek heeft de afstanden doen
verdwijnen.
De wereld is kleiner geworden.
Onze uitvindingen hebben het begrip tijd doen verande
ren.
Europa betekent: mensen zonder ruimte.
Afrika betekent: ruimte zonder mensen.
Atlantropa betekent: mensen met ruimte.
Atlantropa betekent: voedsel, ruimte en bestaansmogelijk
heden voor allen.
Atlantropa betekent: de toekomst.
Atlantropa Vuurkring
Namens het Comité
Lionel Somers.
P.S. Het is de moeite niet waard, professor, dat u zich in
uw artikelen opwindt over het geraas van gas- en verbran
dingsmachines. De wereldvoorraad petroleum zal in onge
veer dertig jaar uitgeput zijn."
Alleen een zonderling zou niet gelachen, althans niet ge
glimlacht hebben bij deze originele welkomstmanifestaties.
De oude Witz had zijn leven onder studenten doorgebracht,
hij was het slachtoffer van menige donderfuif geweest en hij
had de zonderlingste opborrelingen van jeugdige tempera
menten meegemaakt. Hij was een oud man. Misschien had
hij nog maar enkele jaren te leven, maar hij was niet dwaas
genoeg om aan te nemen, dat de schepping met zijn dood
aan haar eind zou komen. Hij had het gevoel, dat onstuimige
jeugdkrachten plotseling over hem heen bruisten.
Hij staarde verwonderd door de kamer. Gedurende zijn
afwezigheid had iemand op de vriendelijkste manier aan
hem gedacht. Er was iemand op de wereld, die echt voor
hem scheen te zorgen. Hij nam het kartonnen kaartje van de
deur, ging op een stoel zitten, legde het voor zich op tafel
neer en keerde 't om.
„Professor!" (las hij).
„Mocht u te zijner tijd behoefte hebben aan centrale ver
warming. aan elektrisch licht, aan een elektrisch kooktoestel,
aan een frigidaire, een telefoon, een radio of ander wellusti
ge benodigdheden, richt u zich dan s.v.p. tot het Comité."
Hij rukte het boek van de plank. Op de band prijkte een
voorstelling van de continenten Afrika en Europa, die ineen
waren gevloeid. Daar tussendoor was met zwarte letters het
woord 'Atlantropa' aangebracht. Dit boek was in München
uitgegeven.
Achter de titelpagina bevond zich een lijst van de namen
der medewerkers, daaronder waren heel wat beroemde na
men, voor het grootste deel namen van Duitsers. De oude
Witz kende de Duitsers goed genoeg, om aan te nemen, dat
ze de meest rationele denkers ter wereld waren. Hij blader
de in het boek. Hij werd getroffen door de vele prachtige en
dramatische illustraties. Hij las een paragraaf: „Niemand
kan een nieuwe wereld ontdekken, die de moed mist oude
goed vertrouwde kusten achter zich te laten. Velen van de
voorzichtige politici uit onze dagen zijn bang om hoge
zeeën te bevaren, ze varen langs hun eigen kusten op en
neer."
De volgende dag was een zondag. Amadeus wandelde de
hoogte in, naar Geiss. Een paar stappen achter hem trippel
de de oude Barry, de sint-bernard, die zich met een soort
gemelijke, onafhankelijke, ietwat begunstigende vriendschap
aan de hoofdingenieur had verbonden. Misschien besefte hij
in zijn hondeziel, dat er een schepsel was, dat zich even
eenzaam voélde als dit met hem het geval was. Als hij over
de gave van het woord had beschikt, had hij misschien met
Amadeus van gedachten kunnen wisselen over het thema:
„hoe je in 't leven te schikken zonder een metgezel."
De lucht was fris. De wolken hingen laag over de
Geiss-gletsjers. De heersers boven hadden hun hoofden met
een sluier bedekt. De moerassen zagen er grijs en koud uit
alsof ze met smeltende sneeuw waren overtrokken.
Toen de oude Witz stappen buiten zijn hut hoorde, liep hij
naar de deur en herkende zijn bezoeker. Hij stond met zijn
handen in zijn zakken tegen zijn hut geleund, toen Amadeus
hem groette en hem met de volgende woorden aansprak: „Ik
ging juist voorbij en wou eens zien, of alles in orde was. Ik
had gehoord, dat u gisteren bent aangekomen."
„Ik heb nog niet de tijd gehad om van de schok td
bekomen, die ik kreeg, toen ik mijn nieuwe villa zag."
„Dat hebben ze uit dankbaarheid voor u gedaan", sprak
Amadeus en hij ging op de bank van losse stenen zitten.
(Wordt vervo lg<D
1117: In de oude hut stond
een martiale figuur keurig
in de houding voor een por
tret in een fraai bewerkte,
zilveren lijst. Het stelde
kennelijk een persoon van
vorstelijken bloede voor en
jde martiale figuur bracht
stram een militaire groet.
„Met uw welnemen, Maje
steit", zei hij. „Ik ga nu
eten, doch voor U staat er
als gewoonlijk ook weer een
gezonde portie klaar!"
Sjeems Pond watertandde
bij het zien van de voed
zame maaltijd op tafel,
want een aardappeltje met
gebraden worst gaat er goed
in als je honger hebt. En
Sjeems héd honger, dat we
ten wij. Dus besloot hij zich meester te maken van een forse portie, en hoe een
geheim agent zoiets opknapt, gaan we de lezers nu tonen. Eerst gaf hij een
paar flinke tikken met de vuist op de ruit en deze handeling veroorzaakte in
de hut een enorme paniek. De bewoner stortte zich namelijk op het venster en
rukte met zijn linkerhand gejaagd het gordijntje dicht. „Stommerik! Dat had
je nóóit open mogen laten!" gromde hij. Tegelijkertijd trok hij met zijn rech
terhand een geladen geweer van de wand. Het was dus duidelijk, dat hij tot
zeer ingrijpende maatregelen wenste over te gaan. Hij vloog immers onver
schrokken de deur uit en begon in het wilde weg los te knallen op het don
kere bos. „Kom op, schurken! Ik lust je! Leve de Koning!" riep hij uit. En
hij had het zó druk met zijn krijgshaftige schietpartij, dat hij niet zag hoe
Sjeems Pond achter zijn rug de hut binnensloop
67-3 Het resultaat was geweldig. Buiten het kasteel
dreunde alles op zijn grondvesten en keken de soldaten
en de ridders verbaasd om zich heen. Toen, opeens, was
iedereen verdwenen. De aanvalstorens, de bleiden, de
branden in het kasteel en ook het grote kasteel zelf was
als sneeuw voor de zon verdwenen. Alleen de oude toren
verrees als een baken, een herinnering aan dit vreemde
ivontuur, hoog boven de kale vlakte uit. De prachtige,
goudgele korenvelden hadden weer plaats gemaakt voor
de dorre woestenij. De bomen stonden er suffig bij en de
wind waaide het stof van de weg speels op. Midden in
dat landschap zat Jonas. Naast hem lag een grote steen
en daarnaast zijn mars.
Verwonderd keek Jonas om zich heen. Hij wreef daar
bij zijn ogen uit. „Hm", mompelde hij. „Hm", zei hij
nog eens.
