BUITENLANDSE SLEPERS
BEDREIGEN STAKING
Drie erkende bonden
niet achter staking
Staking
slepers
Sociale voorzieningen
romen cle lonen af
Meer commissarissen
moeten 'sociaal' zijn
ty
SCHEPEN ZONDER HULP WATERWEG OP
„Voorbeeld tekort schieten
personeelsbeleid werkgevers"
Suikerrantsoen
voor Cubanen
Faillissement van
Yascomij zeker
Exporteurs vragen om
eigen minister
Dode en 2 gewonden
na frontale botsing
Britse reserves in
december gedaald
De Gaulle vertraagt
eenwording Canada
5
VRIJDAG 3 JANUARI 1969
-ipv-rr-x y y TiOTIHT T"f\.T Het Russische supersonische vlieg-
OJ1/ JLUClll 1IN tuig, de TU 744, heeft op Oudejaars
dag de eerste proefvlucht boven
Moskou gemaakt. Hiermee is een streep door de Frans-Britse rekening
gehaald om als eerste met een sneller-dan-het-geluid-verkeersvliegtuig, de
Concorde, in de lucht te komen. Op de foto wordt de piloot van de TU 744
na de succesvolle vlucht door collega's op de schouders genomen.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De kans is
niet uitgesloten dat buitenlandse
sleepboten tijdens de staking van
de sleepbootbemanningen (en
mogelijk ook daarna) het werk
in de Rotterdamse haven voor
een deel zullen overnemen. Met
name een aantal Westduitse
sleepboten ligt op de Ruhr te
wachten. Particuliere sleepboten
hebben reeds een deel van het
werk overgenomen. i
Dc heer P. Mol, voorzitter van de I
bedrijfsgroepen binnenscheepvaart
van de Nederlandse Bond van Ver-
voerspersoneel, zei dit gisteren tij
dens een persconferentie van de drie j
erkende bonden over de staking op
de stadssleepboten.
Hij heeft deze mededeling reeds j
geruime tijd geleden gehoord van
werkgeverszijde. Diverse buitenland
se sleepvaartbedrijven zouden al om
contracten hebben gevraagd in de
Rotterdamse haven.
Tegen een dergelijke situatie is
niets te ondernemen, omdat er voor
het bedrijven van de sleepvaart geen
vergunningen nodig zijn. Iedereen
kan op dit gebied iets ondernemen.
Wachtende schepen
Voor de mond van de Nieuwe Wa
terweg is het aantal schepen dat ligt
te wachten gestegen tot ongeveer 20.
Enkele gezagvoerders wachten op de
meest ideale condities om zonder
sleepboothulp naar hun bestemming
te komen. Gisteren is een flink aan
tal grote schepen dat normaal van
sleepboothulp gebruik maakt, op
i eigen kracht binnengekomen. De
i loodsen hebben daarbij uitstekende
i diensten bewezen. Kleinere schepen
komen altijd zonder slepers binnen.
(Vau een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De drie er
kende vakbonden de Neder
landse Bond van Vervoersperso-
neel, de Katholieke Bond van
Vervoerspersoneel en de Christe
lijke Bedrijfsgroepen Centrale
staan niet achter de staking van
de sleepbootbemanningen. Zij
distanciëren zich van de OBV-
aktie en menen dat de eisen die
zij t.a.v. de c.a.o. hebben gesteld
redelijk en aanvaardbaar zijn.
Niettemin noemde de heer J. de
Graaf, tweede voorzitter van de
NBV, gisteren tiidens een persconfe
rentie de huidige situatie een
„schoolvoorbeeld van het tekortschie
ten van een goed personeelsbeleid
door de werkgevers". „Ze eten nu
een koekje van eigen deeg", zeo zei
hij.
Inmiddels heeft de NBV met name
de laatste twee weken een fors le
denverlies geleden. Tot gisteren be
droeg dit aantal ongeveer 200. Het
cijfer is in strijd met de bij de NBV
levende opvatting dat de bonden nog
steeds een greep op hun leden in de
betreffende bedrijfstak hebben. De
KBV heeft slechls drie leden verlo
ren (van de 40), de CBC nog geen (37
leden).
De drie bonden houden er rekening
mee dat hun leden „nee" zullen zeg
gen bij het referendum over de
c.a.o.-voorstellen (sluitingsdatum 6
januari; de KBV houdt daarover een
ledenvergadering). De heer De Graaf:
„Maar we hopen dat het gezond
verstand 't wint".
De bonden overwegen nog deze
week ledenvergaderingen te houden
over de verslechterde situatie onder
het stadssleepbootpersoneel. Vertrou
wensmensen zijn daarmee bezig.
In elk geval blijfl men weigeren
om tegelijk met OBV-functionarissen
te vergaderen. De vakorganisaties
willen een eigen beleid vasthouden
en zich niet mengen met de OBV.
Demagoog
De heer Dc Graaff noemde de (nu
geschorste) OBV-stakingsleider Leen
van Os een grote demagoog. Van Os
zou tijdens een gesprek met mensen
van het NVV en de NBV hebben
gezegd dat hij zijn OBV wel wou aan
raden de voorstellen te aanvaarden,
want hy vond ze niet onredelijk. Hij
heeft zich daaraan aldus de bonden
niet gehouden.
De drie bonden hebben nooit ge
zegd zich te hebben geschaard achter
de OBV-eisen, maai wel meegedeeld
dat de verlangens van de leden
besproken zouden worden in de
hoofdbesturen. Dat is gebeurd; de
huidige eisen werden redelijk bevon
den.
Men geeft wel toe dat c in het
stadssleepbootbedrijf een achterstand
in de basisbeloning is, maar dat is
nog steeds een gevolg van do struc
tuur van de bedrijven en de houding
van de werkgevers. Ook de overheid
schiet volgens de berden tekort door
het laten uitblijven van vele verorde
ningen (o.m. vergunningstelsel). De
erkende organ.saties kunnen niet-
meegaan met de eisen van de leden
voor directe financiële voordelen. Die
lijn op dit moment met haalbaar.
menen ze. Op lange termijn bezien
echter levert deze c.a.o. voor de leden
voordeel op.
Mocht het referendum en de verga
dering van de KBV negatief uitval
len, dan zullen de bonden opnieuw
de situatie bezien om het beleid te
bepalen. Er zullen ongetwijfeld met
de werkgevers dan weer onderhande
lingen worden gevoerd.
De leden van de bonden die nu
door de staking zijn getroffen en
werkwillig zijn, zullen financiële
bijstand krijgen naast hun uitkering
van de werkloosheidswet. Ze moeten
zich echter wel op het werk melden.
HAVANNA Op Cuba een van
de grootste suikerproducerende lan
den ter wereld is met ingang van
heden een suikerrantsoenering in
gesteld. Premier Fidel Castro maakte
de rantsoeneringsmaatregel bekend
tijdens een toespraak tot een menigte
van een miljoen mensen op het Re
volutieplein in Havanna. Hij vroeg
de mensen deze maatregel goed te
keuren omdat hij van groot econo
misch nut voor het land was.
Het suikerrantsoen zal voor de be
woners van Havanna 2,7 kilo per
persoon per maand bedragen en op
het platteland iets meer. De rantsoe
nering van suiker is overigens reeds
eerder van kracht geweest na slechte
oogsten.
Er zijn nog maar heel weinig sche
pen als gevolg van de staking uitge
weken naar andere Westeuropese
havens. Alleen het 18.000 ton meten
de Griekse passagiersschip Ellines,
dat vrijdagaochtend in Rotterdam
had moeten afmeren, vaart door naar
Amsterdam. Daar zullen ongeveer
250 passagiers uit Australië van boord
gaan.
De situatie in Europoort is nor
maal. Gisterochtend en ok weer van
ochtend zijn daar de bemanningen
van de acht grote sleepboten normaal
aan het werk gegaan. De staking
heeft daarom geen invloed op het
verkeer van en naar de grote olieha
vens in Europoort. Er zijn inmiddels
diverse grote tankers de Waterweg
op- en afgevaren.
(Vervolg van pag. 1)
Hij heeft beslag laten leggen op de
weerstandskas van de OBV. De
president van de Rotterdamse recht
bank zal in een door Van Os aan
gespannen kort geding tegen het
bestuur van de OBV uitmaken of de
schorsing al dan niet terecht is.
Indien Van Os het kort geding zou
verliezen, dan zal hij de leden ad
viseren naar welke bond ze moeten
gaan, want hij zet dan definitief een
punt achter een bestuursfunctie in de
OBV.
Hij wilde er niet veel van zeggen.
Alleen zei hij dat zijn advies al vast
staat voor rijn geweten en dat hij het
vertrouwen van de leden verwacht.
„Dat is dan de grootste belonrr-g in
mijn leven".
De verantwoordelijkheid voor het
economische verlies dal cle haven
door de staking zal leiden, legde Van
Os bij de bestuurders van de NBV tn
bij de werkgevers. Volgens hem heb
ben die tijd genoeg gehad om met
nieuwe voorstellen voor een c.a.o. te
TTiOTiO /~KT\.TnnT TT TT TTv He opgravingen in de hoofdstad van het vroegere Faraokoninkrijk
jLHiL^ (wl T JL Jri 'U JLO Memphis onder leiding van de Britse archeoloog prof. Emry hebben in
het afgelopen jaar o.a. een zeldzaam beeld blootgelegd van de godin
Isis. die haar zoon Horos voedt. Op de foto de godin Isis te midden van de goden Osiris. Ptah en Zmholep.
HEERLEN Een faillissement van
de Vascomij te Heerlen lijkt nu
praktisch niet meer te voorkomen. Er
is namelijk geen eenstemmig akkoord
bereikt tussen concurrente crediteu
ren over het aanbod van de gemeente
Heerlen om via een onderhandse ver
koop van de Vascohuizen alsnog een
financiële regeling tot stand te bren
gen.
1 januari was de uiterste datum die
de gemeente had gesteld voor haar
aanbod, en hoewel het aanvankelijk
uit de bij bewindvoerders en directie
van de Vascomij binnengekomen re
acties leek alsof concurrente credi
teuren en genoemde banken de weg
naar een vergelijk op het laatste
nippertje met de gemeente Heer
len, de eerste hypotheekhoudster op
de Vascohuizen, open wilde houden,
is deze verwachting uiteindelijk niet
gerealiseerd.
Men mag thans aannemen, dat de
openbare verkoop van de Vasco wo
ningen op 20 februari inderdaad zal
doorgaan.
Waarschuwing van drs. De Pous
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG De toeneming
van ons nationaal inkomen gaat
op het ogenblik voor circa 65 pet.
naar collectieve voorzieningen.
Voor vrije bestedingsmogelijkhe
den blijft nog 35 pet. van de stij
ging van het reële inkomen over.
Het zijn deze collectief bepaalde
bestedingen die het sterk achter
blijven verklaren van het reële
vrij besteedbare inkomen bij de
ontwikkeling van het totale in
komen.
Als aftrekposten voor collectieve
voorzieningen moeten aangemerkt
worden: directe en indirecte belastin
gen en de sociale verzekeringslasten.
komen.
VERSCHIL
UTRECHT De directeur van de
Nederlandse Export Combinatie
(NEC), de heer L. Fokkema, leverde
gisteren in zijn nieuwjaarsrede kri
tiek op de overheid, die tégenover
onze exporterende industrie niet het
zelfde recept van de belastingfacilitei-
tcn hanteert waarmee de Duitse con
currentie erin slaagde een revaluatie
van het betaalmiddel actueel te ma
ken.
„Wat wij dringend nodig hebben is
een niet politiek minister voor de uit
voer, een „praatpaal" bij wie iedere
exporteur kind aan huis is."
De heer Fokkema acht verder een
gemeenschappelijke inspanning voor
het opvoeren van de produktiviteit
veel zinvoller dan alle gekissebis om
een half procent, waarvan als gevolg
van de daarop drukkende lasten geen
enkele werknemer reëel profijt trekt.
Hij verbond daaraan de conclusie,
dat toespitsen van de tegenstelling
werkgever-werknemer zoals dat in re
cente discussies rond het loonbeleid
herhaaldelijk is gebeurd, niet alleen
onverstandig is maar ook irreëel.
Stagnatie
Gezien de overslagcijfers is de
laatste tien jaar een stagnatie opgetre
den in de ontwikkeling van de natio
nale in- en uitvoer via de haven van
Amsterdam, aldus de voorzitter van
de Amsterdamse Kamer van Koop
handel, de heer W. Rehbock, gisteren
in zijn nieuwjaarsrede.
De heer Rehbock was van oordeel
dat ongetwijfeld een belangrijke sti
mulans zou uitgaan van de vestiging
van zeehavenindustrieën in het
Noordzeekanaalgebied. De op dit
ogenblik te langzame ontwikkeling
NIEUWOLDA De 22-jarige R.
Vos uit Foxhol is gistermiddag om
het leven gekomen toen de auto
waarin hij reed bij Nieuwolda fron
taal in botsing kwam met een links
afslaande vrachtauto. Een 30-jarige
inwoner van Zuidbroek, A. Kolk, is
naderhand aan de verwondingen
overleden.
De derde in
zittende, een 24-jarige man uit Kiel-
windeweer liep minder ernstige
kwetsuren op. De bestuurder van de
auto bleef ongedeerd.
In Heemstede is het 14-jarige
meisje Astrid Mooizon uit Haarlem
door een auto aangereden en gedood.
van dit gebied is volgens hem ener
zijds te wijten aan de agglomererende
werking van de reeds gevestigde che
mische en petro-chemische indu
strieën in het Waterweggebied en an
derzijds aan het officiële beleid, dat
vooral streeft naar bevordering van
vestigingen buiten de Randstad.
„Op deze wijze dreigt het Noordzee
kanaalgebied tussen wal en schip te
komen, terwijl dit toch, zowel ter ver
betering van de kwaliteit van de
werkgelegenheid als ter versterking
van de havenfunctie, deze industriali
satie hard nodig heeft", zei de heer
Rehbock.
Het voornaamste punt dat wrevel
heeft gewekt bij de slei pbootbeman-
ningen is het grote verschil (ongeveer
60 gulden) dat er bestaat tussen de
weeklonen van kapiteins en matro
zen. Uit de zaal kwamen daarover
ook vele opmerkingen.
Voorzitter van het voorlopig
bestuur Aad Schipper legde er nog
eens de nadruk op dat men met de
looneisen beslist niet te ver is ge
gaan. Een havenarbeider (on
geschoold) verdjent meer dan een
matroos op een sleepboot en dat vond
hij een grote onbillijkheid.
Ontstemming was er ook over het
feit dat de particuliere sleepvaart de
situatie in de bedrijven bedreigd. Er
is namelijk voor deze boten geen
voorschrift dat het aantal beman
ningsleden bepaalt en daarom kun
nen deze boten goedkoop varen door
dat ze gewoon de mensen niet re-
men. Particulieren hebben inmid leis
al een deel van het sleepwerk in de
haven overgenomen van de bedrijven
die nu stil liggen. Het percentage is
echter gering.
Adviezen van De Pous aan TS.V.'s
en bij zware of
hardnekkige verkoudheid
POTTER'S CATARRH
PASTILLES
Alleon bij apothekers cn drogisten
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Drs. J. W. de
Pous heeft vanmorgen in zijn
Nieuwjaarsrede als voorzitter
van de Sociaal-Economische
Raad gesteld, dat in de Raden
van Commissarisen in het bijzon
der de sociale deskundigheid, die
thans nog te veel ontbreekt, zal
moeten worden versterkt. Voorts
raadde hij voor de familie-NV
een „outsider"-commissaris aan
om te voorkomen, dat in de keu
ze van leiding en toezicht meer
gelet wordt op andere overwe
gingen dan het ondernemings-
belang.
LONDEN Het Britse ministerie
van financiën heeft gisteren bekend
gemaakt dat de Britse monetaire
reserves in december met 37 miljoen
tot 1.009 miljoen pond sterling zijn
verminderd na aflossing van 39 mil
joen pond op buitenlandse leningen.
In november verminderden de reser
ves met 82 miljoen pond na aflossin
gen van 54 miljoen pond.
Aan de VS werd in december on
geveer vier miljoen pond sterling
terugbetaald, aan de Export-Import
Bank 21 miljoen pond, aan Canada
1 miljoen pond en aan de bank voor
internationale betalingen in Bazel 9
miljoen pond.
i Kleinere N.V. zouden ook com-
j missarissen moeten aantrekken die
over een ruimere mate van bedrijfs
economische en technische kennis
beschikken om zo het bedrijfsisole-
ment te doorbreken. Grote N.V.'s, die
een onderdeel vormen van de
maatschappelijke totaliteit, zullen
meer personen moeten kiezen met
een ruime bestuurlijke ervaring.
Onmacht
Hij geloofde, dat er bij de werkne
mers een gevoel van onmacht is te
genover de gecompliceerde structuren.
De drang naar democratisering houdt
in, de weigering als object in de sa
menleving te fungeren. Het streven
naar inspraak houdt in: eigen mon
digheid beleven, zich maximaal kun
nen ontplooien en ontwikkelen. Het
principe van de vertegenwoordiging
noemde de heer De Pous in de demo
cratie noodzakelijk, maar het roept
tevens spanningen op. De vertegen
woordigers zullen een innig contact
moeten onderhouden met degenen,
die zij vertegenwoordigen.
De eigen verantwoordelijkheid van
de personen, die in de onderneming
werken, moet zoveel mogelijk tot
haar recht komen. De leiding zal zo
veel mogelijk regelmatig verant
woording af moeten leggen. Gezag
moet zich „waar maken".
Dc nieuwe jaarverslaggeving, het
enquêterecht en meer bevoegdheden
voor de ondernemingsraden zullen de
instrumenten moeten zijn om onge
controleerde machtsuitoefening ten
dele te kunnen wegnemen. De
inspraak van ifle werknemer zag dc
heer De Pous als overleg, vooraf
gaand aan beslissingen en verant
woording na het nemen van beslis
singen.
Ze is klein, dartel en heel lief.
Niet alleen behoed door een toe
gewijd ouderpaar, maar ook om
ringd door liefhebbende ooms en tan
tes.
Haar weggetje is geplaveid
dankzij een riant inkomen, dat papa
zich verschaft uit een bloeiende
zaak. Die zaak is voor het meiske
iets mysterieus Weet zij iets van
handel. Van inkoop en verkoop, van
depots en wijnkelders? Papa is wijn
handelaar. maar dit produkt en alles
wat er mee annex is kent ze niet
anders dan uit opgevangen gespreks-
flarden.
Wat haar betreft zou hij ook in
suiker, aardappelen of koemest kun
nen zitten. De grotemensenwereld
doet maar. Ze heeft haar eigen be
sognes.
De school met up en downs, school
reisje en rapporten, nablijven en de
plantjes water mogen geven.
Op woensdasmiddag het feest van
de week. Balletles.
Ze trippelt thuis de pasjes na. De
laatste weken zijn er extra repetities
bij gekomen. De jaarlijkse uitvoering
nadert.
Dat dacht ze tenminste, maar de
werkelijke toekomst is veel en veel
sensationeler. Ze is met het verhaal
thuisgekomen, struikelend over haar
woorden terwijl ze rondwarrelend te
gelijkertijd een beeld wil geven van
wat haar rol zal zijn.
Na wat gekalmeer is het de ouders
duidelijk geworden. Ze komt met
haar klas op de televisie!
Hoe. waarom, waarin, wanneer
dat is nog vaag
Eindelijk komt de verklarende
brief van de lerares aan de ouders
te voorschijn en dan gaat heel het
gezin meeleven met deze enorme ge
beurtenis
Optreden
Het is nu bedtijd, maar de vol
gende dag gaat ze op pad.
De ooms en tantes af. Die moeten
het horen Heel eerlijk zegt ze er
wel bij dat ze nog niet zo zeker van
haar huppels en rondjes is.
De grote mensen bemoedigen
haar. Heel de familie leeft zo langza
merhand in de schaduw van het gro
te gebeuren.
Voor haar is het hard werken. In
wankele ogenblikken bekent ze, dat
ze de geringheid van haar tien jaren
wel voelt. Er begint zelfs iets door
te schemeren van een twijfel of het
nou allemaal wel zo leuk is.
Maar de dagen schuiven verder
het optreden tegemoet.
Thuis gaat het leven gewoon ver
der. Papa is dik tevreden over de
wijnaffaire, die de laatste weken een
ongekende hoogte heeft bereikt. Hij
heeft dan ook royaal carte blanche
gegeven voor elke aankoop, die haar
televisieoptreden zal kunnen opluis
teren. Heeft beloofd heel zijn slee
vol te laden om de miniatuur arties
ten studiowaarts te brengen.
Het is zover. Opgewonden komt ze
thuis: Nog drie dagen en dan moe
ten ze naar de studio. Een hele mid
dag wordt het!
Ze is dol van vreugde. Geen plan
kenkoorts meer.
Ouders, ooms en tantes, die reeds
een volkomen inzinking hebben ge
vreesd. halen opgelucht adem.
Dan zegt één argeloos: „Gaat het
dansje al goed?"
Ze is volkomen ontspannen:
Poeh, ik ben er maar één van de
twintig... en het wordt zo'n fijne dag
daar in de studio. Stel je voor we
krijgen er... limonade..."
Waarom ze daar nou zo om lachen
moeten, snapt ze niet.
Bij de sociale verzekeringen ligt de
nadruk sterk op, de herverdeling van
het nationaal inkomen.
SER-voorzitter De Pous vroeg van
morgen zijn gehoor, zich te realise
ren, dat wanneer men op deze weg
voortgaat ook in de toekomst het
grootste deel van de stijging van het
nationaal inkomen door de sociale
voorzieningen zal worden opgeëist.
Van 1968 tot 1971 zal volgens de
verwachting de produktie per werk
nemer met 17V» pet. stijgen. Voor de
lagere inkomens zal de stijging van
het reële inkomen in die periode ech
ter slechts 5Vs pet bedragen, omdat
12 pet. zal afvloeien naar collectieve
bestedingen.
Grens bereikt
Drs. De Pous vroeg zich af, of de
grens van de toeneming der collectie
ve lasten niet reeds is bereikt. Voor
de sociale verzekering wordt thans 37
pet. van het bruto-inkomen door
werkgever en werknemer betaald,
maar een optimale verzorging zou
volgens dr. Veldkamp 62 pet. moeten
kosten. Een minimale uitvoering zou
de premie nog op 54 pet brengen.
Gaat deze collectivisering van de
besteding van het nationaal inkomen
niet te ver?
De SER-voorzitter was van me
ning, dat bij het beleid op middellan
ge termijn een duidelijke afweging
zal dienen plaats te hebben van ener
zijds de collectieve voorzieningen, in
clusief de ontwikkelingshulp en an
derzijds de verlangens met betrek
king tot de stijging van het vrij
besteedbare inkomen.
LONDEN De Canadese premier
Pierre Trudeau heeft in een vraagge
sprek voor de Britse televisie gezegd,
dat president De Gaulle in aanzienlij
ke mate de eenwording van Canada
heeft vertraagd.
Hij zei dat het Franse staatshoofd
toen hij zich anderhalf geleden vereen
zelvigde met de Franse separisten een
aanzienlijke hoeveelheid moeilijkheden
heeft veroorzaakt. Zo hadden enige
Franse Canadezen de indruk gekregen
dat De Gaulle het separistische streven
zou steunen. Volgens Trudeau had De
Gaulle vooral invloed op „veel leden
van de opkomende bourgeosie, van de
zogenaamde elite".
Trudeau zei geen stappen te hebben
genomen om tot een toenadering tot
De Gaulle te komen. „Ik ben van oor
deel dat betere mensen dan ik zonder
succes hebben gepoogd de opvattingen
van De Gaulle te veranderen. Ik ben
niet van plan dat te proberen", aldus
Trudeau.
NANTES De politie van Nantes
heeft vier mannen gearresteerd die
worden verdacht van het plegen van
bomaanslagen ter ondersteuning van
de actie voor meer autonomie voor
Bretagne. Een hoeveelheid explosie
ven is in beslag genomen. Het Bre
tonse bevrijdingsfront wordt ver
dacht van 30 bomaanslagen in de af
gelopen twee jaar in Bretagne en
rond Parijs.
T\T A A I? 1PA1DÏ IC Pri"s" ''ene is gistermiddag
1 /a/aJTV T Ü3 nadat ze met echtgenoot prins Carel
n run Hugo de doop van neefje Johan Friso
in de Utrechtse Domkerk en de oudejaarsviering op paleis Soestdijk hadden
bijgewoond naar Parijs teruggekeerd. Koningin Juliana deed haar dcchter
tot m het KLM-vliegtuig op Schiphol uitgeleide. Prins Carel Hugo tvox
reeds eerder dit jaar naar Parijs vertrokken.
