EIGEN GEZICHT TONEN TEGEN OPSPRAAK IN RADIO AMADEUS Roerig omroepjaar Omstreden VANAVOND TE ZIEN VANAVOND TE HOREN MORGEN TE ZIEN MORGEN TE HOREN door John Knittel CAROLINA YES 9 4 DINSDAG 31 DECEMBER 1968 In deze tijd van harde klappen uitdelen en onbeschroomd mening zeggen deed het gesprek met de Nederlandse grootmeester van de film, de in zijn vaderland nooit er kende Joris Ivens, niet zo'n pijn. Zelfs niet de vertoning van de om streden film Indonesia calling", waarin stelling wordt genomen te gen de kolonisatie van Ned. Indië, al zal deze ongetwijfeld weerstan den hebben opgeroepen. Dat liet „Hier en Nu" vanmorgen al horen via de radio: de voorzitter van de Bond van Oudstrijders gaf wel toe dat de Australische havenarbeiders vlak na de oorlog „wel heel lastig" waren geweest, maar dat de tendens van de film alsof Nederland in In donesië alleen maar goud heeft ver zameld zonder er iets voor terug te geven, volkomen mis was. Door zijn Maxistisch-socialistische instelling die in tal van zijn films duidelijk tot uiting is gekomen, is Joris Ivens, hoewel hij soms kon- takt heeft gehad met de Nederland se regering, altijd weggeschoven ge weest in eigen land. Thans heeft minister Klompè hem bij zijn ze ventigste verjaardag uitgenodigd een film over Nederland te maken. De cineast houdt dat aanbod nog in be raad. Hoe hij denkt en werkt is in de documentaire, die Hans Keiler nog voordat hij bij de KRO wegliep heeft gemaakt, zeer duidelijk uitge komen. De grote debacle in Nederland kwam voor hem na het maken van zijn film over de Zuiderzeewerken voornamelijk het aanleggen Van de Afsluitdijk. Zijn eigen weinig toe schietelijke aard zag daarin een soort onherstelbare breuk. Nu hij ter gelegenheid van zijn verjaa.rdag veel en welwillend in het Nederlandse nieuws is geweest achtte de KRO de tijd gekomen hem ten voeten uit voor te stellen aan het kijkersdom en dat is goed en gron dig gebeurd gisteravond. (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Als we op de laatste dag van het jaar aan het terugblikken zijn waarom dan niet eens omge keken naar het wel en wee van de omroepen, die zoveel be tekenen in het dagelijkse leven van kijkers en luisteraars? Wat we dan zien is opmerkelijk: er werd in 1968 vooral gemikt op het tonen van het „eigen ge zicht", misschien meer in theorie dan in praktijk, maar ieder had er de mond van vol. Bovendien moest er op vele fronten worden ge vochten tegen opspraak, want elk steentje in de omroep vijver pleegt tegenwoordig oneven redige golfslag te veroorzaken. Het „overgangsstadium" is in een kritieke fase geraakt: van tijd tot tijd wordt het toepassen van de nieu we omroepwet uitgesteld, omdat er zoveel georganiseerd moet worden eer men de bepalingen ten uitvoer kan brengen. U weet, dat een van de voor naamste voorschriften is, dat NTS en NRU als overkoepelende organisaties, nu toegerust met eigen programme ring in grote brokken zendtijd, tot één instelling, de Ned. Omroepstichting (NOS) moeten samensmelten en dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Op bestuurlijk gebied is de formule wel gevonden, ook zijn al enkele diensten op het terrein van voorlich ting, personeelsbeleid en algemene zaken tot eenheid gebracht, maar hoe doet men dat met bijv. de wagenpar ken en hun personeelsbezetting, de technische diensten, de administratie, de programmadiensten en de pro grammaraden? Het is niet de bedoe ling, dat er hoofden vallen, maar het gaat hier wel om zoveel hon derd-koppige menigten. Vandaar dat ook de streefdatum van 1 januari 1969 weer is losgelaten: men hoopt nu op „het voorjaar". Touwtrekken Zeer tot ontstemming van de om roepverenigingen zijn aan de toe komstige NOS die enorme happen zendtijd toebedeeld, ook al vanwege de opdracht tot het vormen van „ont moetingspunten". Dit heeft ten gevolge gehad, dat de omroepen, met uitzondering van de TROS, zich in het afgelopen jaar sterk hebben toegelegd op het verto nen van de wijze, waarop zijzelf al lerlei ontmoetingen in de ether kun nen waarmaken. De discussie heeft centraal gestaan, samen met het steeds breder worden van het terrein waarop men de actualiteit volgt en het aandacht schenken aan min of meer onbekende groeperingen. Dit zijn symptomen van het touw trekken om de zendtijd: het aantonen van de autonome macht van de om roepen, om evenveel te kunnen presteren als NTS en NRU met hun speciale opdrachten. Daar behoorde bij, dat de NTS een programma als „Dubbelspion" der mate werd betwist, dat het van 't scherm verdween. Maar ook, het „ei gen gezicht" tonen door het aanvat ten van allerlei propamma's, die he laas meermalen niet levensvatbaar bleken te zijn en evenzeer verdwe nen. Niet bijzonder In de algemene opwinding om tot prestaties te komen zijn er echter niet bijzonder veel opvallend-goede programma's uit de bus gekomen. We hebben ze wel gehad, enkele uitschieters, maar over 't geheel is er te veel geworsteld dan dat men tot evenwichtige aanbieding kon komen. Voegt men daarbij dat allerlei personeelsconflicten tot schandalen werden aangedikt, mede door inter- view-publiciteit waarin meermalen Hilversum I, 402 m. KRO 18.30 Nieuws. 18.46 Actualitei ten. CVK: 19.00 Gereformeerde kerkdienst KRO: 20.00 Stereo Die Fledermaus, operette van Joh. Strauss. (2e acte opn.) 21.00 Oudejaarsavond programma van kinderen. 21.30 Muzikaal amusementsprogram ma. 22.30 Nieuws. 22.40 Mede delingen. 22.42 Die goeie ouwe radio: muzikaal klankbeeld uit de 30-er Jaren. 23.50 Stereo: Klassieke grammofoonmuzlek. 23.58 Gebed. 24.00-00.02 Klokge lui en geestelijk lied. 00.02-00.30 Gevarieerd licht pla- tenprogramma. NCRV: 00.30 Nieuwjaarstoespraak. 00.45 ou de koormuziek (gr.). 00.55-01.30 Stereo: Metropole orkest en solist. TROS: 01.30-02.00 Oude jaarsavondprogramma. Hilversum II, 298 m. AVRO 18.00 Nieuws. 18.16 Radiojour naal. 18.25 Stereo: Metropo- le-orkest. 18.50 Paris vous par- le. 18.55 Voor de kinderen. 19.00 Logboek 1968: klankbeeld. 19.30 Nieuws. 19.35 Gonk! sati risch programma. 20.00 Geva rieerd programma voor de ou dejaarsavond. 22.30 Nieuws. 22.40 Pianorecital. VPRO: 23.00 Oudejaarsavondprogr. Avro 24.00 Stereo: Lichte grammo foonmuzlek. VARA: 00.30 Licht muziekprogramma. 01.00-02.00 Lichte grammofoonmuzlek. TELEVISIE VANAVOiYD (herhaling deel 1). 19.50 Keurig Frans. 19.52 Zoeklicht. 19.57 Mededelingen. 20.00 Nieuws. 20.15 Nieuwjaarstoespraak door Paul Vandenbussche. 20.20 Flitsen uit de shows van John ny Kraaykamp en Rijk de Gooyer. 21.10 Successen van Herb Alpert. 22.00 Slenterend doorkomen: show van beken de Weense liederen. 22.30-01.00 Hippie, hippie hoeral Van het oude ln het nieuwe. Nederland I. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant STER: 18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journaal. STER: 19.03 Re clame. NCRV: 19.06 Twee kamp, een quiz tussen studen tenteams. 19.31 Alles heeft zijn uur... religieus programma. STER: 19.56 Reclame. NTS: 20.00 Journaal. STER: 20.10 Re clame. NCRV: 20.20 Robert en Elisabeth, romantische musi cal, uitgevoerd door Promena de-orkest; NCRV-Televisie Ensemble; koor en solisten. 22.20 In kleur: Waar zijn uw 28 miljoen gebleven? NTS: 22.55 Hartewens Concert: Noord-Hollands Philharmo- nlsch orkest m.m.v. solisten. 23.45 In kleur: Waar blijft de tijd: mijmeringen over klok en kalender. 00.00 Pauze. 00.15-01.30 Geprolongeerd 1968: amusementsprogramma uit het afgelopen jaar. Nederland II. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant. STER: 18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journaal. 19.03 Scala: In formatief programma. 20.00 Journaal. STER: 20.16 Reclame. NTS: 20.20 In kleur: Dubbel ganger. TV-feullleton. 20.45 Denk-Beeld. gesprekken. 21.35 In kleur: Operatie Maan- vlucht, fllmreportage. 22.00-22.50 In kleur: Dubbelspi on. TV-feullleton. Belgle. Nederlands: kanalen 2 en 10. 18.55 Zandmannetje. 19.00 Tienerklanken. 19.20 Mauritius, jeugdfeullleton ZENDERWISSELING Hilversum I. 402 m. VARA: 8.00 nieuws. 8.10 Stereo: Lich te grammofoonmuzlek. 9.00 Nieuwjaarsprogramma. (9.35 -9.40 Waterstanden). 10.00 Ge varieerde nieuwjaarsuitzen ding. 12.00 Stereo: Licht vocaal Instrumentaal ensemble met zangsolist. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Stereo: Platenprogramma voor stereo-liefhebbers. 13.00 Nieuws 13.10 Lichte orgelmu ziek. 13.35 Stereo: Lichte gram mofoonmuzlek. 13 45 Gespro ken portret. 14 00 Stereo: Ra dio Filharmonisch Orkest; Groot Omroepkoor en solisten. 15.40 Stereo: Lichte grammo foonmuzlek. 16.00 Nieuws 16.50 Stereo: Malando en zijn Zuid-Amerikaanse mu- ziekshow. 17.30 Ja, nee, een mening, jeugdforum. 17.55 Mee- dedellngen 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Uitzending van de CPN. 18.30 Stereo: Pro menade-orkest met zangsolis te. 19.20 Stereo: Lichte orgel muziek (gr.). 19.30 Nieuws. 19.35 Buitenlands weekover zicht. 19.45 Pianorecital. 20.10 Stereo: Liedjesprogramma. 20.40 Rubriek over ontwikkelin gen in maatschappij en wetenschap 21.10 Spelen met woorden. 21.45 Stereo:: Euro- Jazz Orkest en solisten. 22.15 Stereo: Nederlandse chansons. 22.30 Nieuws. 22.40 Mededelin gen. 22.42 Actualiteiten. 22.55 Stereo: Modern planoconcert (gr.). 23.20 Radio Jazz Magazi ne. 23.55-24.00 Nieuws. Hilversum II. 298 m. TROS: 8.00 Nieuws. 8.15 Verzoekplaten voor de militairen (9.00-9.10 Nieuws). 9.40 Voor de kleuters. 9.55 Stereo: Amusementsmu ziek (gr.). 10.30 Voor de vrouw. KRO: 11.00 Nieuws. 11.02 Eucha ristieviering. 11.58 Mededelin gen TROS: 12.00 Flitsen uit cabaretprogramma's. 12.45 Ac tualiteiten. KRO: 13.00 Nleuw- NCRV. Filharmo nisch orkest, met koren en so listen. 15.00 Stereo: Lichte or kestmuziek. 15.15 Promenade orkest en zangsollsten. 16.00 Nieuws. 16.02 impressies uit Gendringen. 17.15 Stereo: Lich te grammofoonmuzlek. 17.30 Stereo: Licht instrumentaal kwartet met zangsoliste. 17.50 Stereo: Amusementsmuziek (gr.). 18.00 Oude en nieuwe ge wijde muziek 1 (gr.). 18 30 Nieuws en weerpraatje. 18.46 Actualiteiten. NRU: 19.00 Mu ziek uit vele landen met korte Nieuwjaarsgesprekken in het Engels. 20.00 Stereo: Concertge bouworkest. koren en solisten. 21.20 Spelen met taal. 21.30 Amusementsmuziek. 22.00 School en huls, lezing. NVSH: 22.20 Sextant. NRU: 22.30 Nieuws. 22.40 Stereo: X, een sprong in het duister 23.55-24.00 Nieuws. Hilversum III. 240 m en FM- kanalen. NCRV: 9.00 Nieuws 9.02 Lichte vokale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10.03 Nieuwe langspeelplaten. 10.30 Big Band en soft swing uit de U.SA NRU: 11.00 Nieuws. 11.03 Inter nationaal nieuws op het ge bied van de lichte m8zlek (12.00 Nieuws). AVRO: 13.00 Nieuws. 13.03 Radiojournaal. 13.06 Vrolijk platenprogramma. (14.00 Nieuws). 15.00 Nieuws. 15.03 Populaire grammofoonmu zlek. 16.00 Nieuws. 16.03 Super clean Dreammachlne. 17.00 Nieuws. 17.02 Radiojournaal. 17.05-18.00 popmuziek. GRAMMOFOONPLATEN- PROGRAMMA DRAADOM ROEP WOENSDAG van 18 20 uur I. Modest Moussorgsky: Schilderijententoonstelling. li. Peter Tsjaikowsky: De Noten kraker, ballet in 2 bedrijven op. 71. ti:m:\ isie .MORGEN NEDERLAND I. NTS: 12.15—13.25 Eurovisie: Nieuw jaarsconcert vanuit Wenen. 15.00 Journaal en wegeninfor matie. 15.05 Sportjaar '68: Hoogtepunten van het afgelo pen Jaar. 16.05 Eurovisie: Skispringen te Garmisch Par- tenkirchen. 16.40 Charlie Chap lin-film. KRO: 17.00—18.00 Voor de Jeugd. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant. STER: 18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journaal. STER: 19.03 Reclame. NTS: 19.07 Scala: informatief pro gramma. STER: 19.56 Reclame. NTS: 20.00 Journaal. STER: 20.06 Reclame. NTS: 20.10 Uit zending D'66. 20.20 Uitzending Stichting Socutera. 20.25 In burgeren: Welvaartsstaat ln zwart en wit, documentaire film met commentaren. 20.50 Kleine dief grote dief, TV-spel. 22.25—22.30 Journaal. NEDERLAND II. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant. STER: 18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journaal. KRO: 19.03 MIK: Muzikaal amuse mentsprogramma. STER: 19.56 Reclame. NTS: 28.00 Journaal. KRO/RKK: 20.10 Fragmenten van de Kerstviering in de pa rochiekerk De Duif in Amsterdam. KRO: 20.30 Die ungarische Hochzelt, operette van Nico Dostal (In kleur). 22.10 Dag van de Vrede. NTS: 22.16—22.22 Journaal. BELGlë. Kanalen Neder lands: 2 en 10. 12.15 Euro visie-uitzending van de Oostenrijkse tv: Nieuw jaarsconcert vanuit Wenen, klrchen. 15.30 Stemming met 13.30 Skiën: Rechtstreekse re portage van het schanssprin gen te Garmlsch-Parten- Nancy (Movin' with Nancy). 16.20 De schapendoder, Jeugd- feuilleton (1). 16.35 Kinderfeest met Bob Davidse. 17.35—18.10 TV-ganzespel: toeristische quiz. 18.55 Zandmannetje. 19.00 Atelier. 19.20 Mauritius. Jeugd feullleton. 19.50 Hier spreekt men Nederlands. 19.55 Medede lingen en De Weerman. 20.00 Nieuws. 20.15 Monsieur 100.000 Volts. 21.15 Het Jaar ln beeld. 22.35 Nieuws. RADIO DONDERDAG Hilversum I, 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws en ochtendgymn. 7.20 Stereo: Lichte gram. muz. VPRO: 7.54 Deze dag. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.10 Raddojourn. 8 20 Stereo: Lichte gram. muz. (8.30 - 8.33 De groenteman). 8.50 Morgenwijding. 9.00 Stereo Klassieke en moderne gram. muz. 9.35 Waterstanden. 9.40 Voor de kinderen. 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Ar beidsvitaminen (gr). (11.00 - ai.02 Nieuws). 11.30 Sopraan, tenor en piano. 11.55 Beursbe richten. 12.00 Stereo: Licht instrumentaal ensemble met zangsoliste. 12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29 Lied- Jesprogr. 13.00 Nieuws. 13.11 Radiojournaal. 13.30 't Muzl- karrtenuux: I. Pianorecital. II. Koorzang. 14.32 't Is Histo risch: over geschiedenis en ar cheologie. 16.00 Voor de zie ken. 16.00 Nieuws. 16.02 Inlei ding tot muziekbegrip. 16.20 Stereo: Amsterdams Plano kwartet met solist. 17.00 Ama teurs musiceren: fanfareor kest. 17.30 Voor de Jeugd. 17.55 Meded. Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende woord. 7.16 Klass. en moderne muziek (gr). (7.30 Nieuws; 7.32 Actualiteiten; 7.50 Overweging; 8.00 Nieuws). 8.30 Nieuws. 8.32 Voor de huisvrouw. (9.00 - 9.10 Gymn, voor de hulsvrouw; 9.35 Waterstanden). NRU: 10.00 Wat heeft dat kind? pedago gische lezing. 10.20 Stereo: Muziek uit de Barok (gr). KRO: 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de zieken. 11.55 Meded. NCRV: 12.00 Los-Vast: Gevar. progr. (12.15 Boekbespr. 12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nieuws; 12.41 Actualiteiten). 14.00 Stereo: lichte orkestmuz. met koorzang (gr.). 14.25 Ste reo: Pianorecital. 15.00 Geref. middagdienst. NRU: 15.30 Meer informatie over mensen en dingen die minder op de voorgrond tre den. (16.00 - 16.02 Nieuws). NCRV: 17.45 Sportactualitelten. 18.00 Tijd vrij voor muziek in vrije tijd: Koorzang en har monie orkest. Hilversum III, 240 m en FM-kanalen. NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Onder de hoogte- zon: voor de zieken. 9 40 The Kilima Hawaiians Show. 10.00 Nieuws. 10.03 Licht platen- progr. (10.00 Nieuws). NRU: 12.00 Nieuws. 12.03 Licht progr. KRO: 13.00 Nieuws. 13.03 Actu aliteiten. 13.08 Licht platen- progr. 14.00 Nieuws. 14.03 Pop-ln. 15.00 Nieuws. 15.03 Pop- en Country muziek. 16.00 Nieuws. 16.03 Hitparade. 17.00 Nieuws. 17,02 Actualiteiten. 17.07-18.00 Verzoekplatenprogr. TELEVISIE DONDERDAG België. Kanalen Nederlands 2 en 10: 16.00 De schapendoder. Jeugdfeuill. (2). 16.15 De ge heimzinnige tunnel, film voor de Jeugd. 17.00 De ondergang van de Lusltanla, doe. 17.55 School-tV. Lappie Loep en de oude toren 56-3. De legermacht van de Zwarte Ridder was druk bezig grote torens en andere vecht-instrumenten te maken, terwijl de Hertog bezorgd over de kantelen van zijn slot naar hun bewegingen keek. Jonas stond naast hem en hield zijn mars stevig vast. Hij zag al de soldaten en rilde. „Hebt u het koud?" vroeg de Hertog bezorgd. Jonas tohudde het hoofd. „Ja ziet U," begon hij stotterend, „Bij ons kennen we dit niet. We wonen daar in veel kleinere hulzen, dat heb ik U toch al verteld? En we vechten daar ook niet met elkaar op deze manier.... ikke." Jonas stamel de nog wat en hield toen zijn mond. De hertog schudde medelijdend het hoofd. „Arme man," dacht hij. „Hij weet van schrik niet meer wat hij zegt." Toen ging zijn aan dacht weer naar de bezigheden van de Zwarte ridder. Intussen werd Lappie, beneden in zijn cel, opgeschrikt door voetstappen. „Daar zal je het hebben," mompelde hij enthousiast. „Die komt natuurlijk mijn eten brengen...." te veel werd doorgeslagen over inter ne kwesties in diverse omroepbedrij ven, dan kan men gerust stellen, dat de organisaties een moeilijk en bewo gen jaar achter de rug hebben en voor een al even zorgvolle idirecte toekomst staan in 1969. We zullen geen opsomming geven van de narigheden, die 1968 voor de ene omroep na de andere bracht; ze zijn algemeen bekend. VPRO en later KRO hebben er de gevoeligste mep pen van opgelopen, al hebben de stormen zich wel weer gelegd en glijdt men vrij rustig het nieuwe jaar in. Met het gezicht-tonen zijn wel vor deringen gemaakt. De NCRV heeft haar bekende instelling gehandhaafd; licht-progressief bij rustig-rechts. De KRO toonde zijn conservatisme on danks linkse oriëntatie in tv-actuali- teiten en spotprogramma's waarin jongeren het voor 't zeggen hebben; de VARA haar overhellen naar nieuw-links en de AVRO spitste haar neutraliteit en meningloosheid toe in nog „algemener" programmering. De VPRO liet zijn godsdienstige princi pes vallen en riep zichzelf opnieuw uit als nationale omroep met gericht heid op het culturele publiek en de TROS verklaarde zich dienaresse van het amusement. De twee „kleine" omroepen deden alzo de duidelijkste uitspraken. Een dergelijke schakering via luis- terkast en scherm is niet onwelkom in een naar de landsaard gevarieerd omroepbestel: het verzekert gewenste afwisseling en gezonde concurrentie zoals de'Nederlander dat nu eenmaal wil. Niet „de zuilen" onderhouden de tegenstellingen, integendeel, zij vor men een juiste afspiegeling van wat er werkelijk leeft in ons volk en dat kan. ook niet anders, want de keus van de leden houdt de omroepen in leven. Kijken wij ten slotte nog NTS en NRU in 't gezicht, dan zien wij hoe de NTS sterk tracht „algemeen" te zijn en elk kijkersniveau te dienen in voortdurend protest tegen elke ver dachtmaking van „linksgeoriënteerd" te zijn, en hoe de NRU zich boven het radio-familieprogramma van de omroepen uit wil heffen door zich veel al te richten op een hoger ont wikkeld luisterpubliek en speciale groeperingen. Op deze wijze trachten beide hun „aanvullende taak" her kenbaar te realiseren; dat is trouwens hun opdracht Ned. 1 NCRV 7.06 uur studentenquiz Tweekamp. 7.31 uur Oudejaarsavondprogramma. 8.20 uur musical „Robert en Elisabeth". 10.20 uur verantwoording actie „Kom over de brug". 10.55 uur (NTS) Hartewens-concert. 11.45 uur meditatief kwartier. 0.15 uur amusement uit het afgelopen jaar. Ned. 2 NTS 7.03 uur Scala. 8.20 uur aflevering Dubbelganger. 8.45 uur discussie in Denk-beeld. 9.35 uur (onder voorbehoud) maanfilm. 10.00 uur aflevering Dubbelspion. Hilversum I KRO 7.00 uur (CVK) dienst uit de geref. kerk in Amersfoort. 8.00 uur Weense uitvoering operette „Die Fledermaus" van Strauss. 9.00 uur kinderen praten over oorlog en honger. 9.30 uur Verknipt. 11.50 uur jaarwisseling. 0.30 uur (NCRV) toespraak dr. Ozinga en muziek. I.30 uur (TROS) kolderprogramma Hik. Hilversum II AVRO 8.00 uur Oudejaarsavondprogramma met bekende rubrie ken en veel muziek. 11.00 uur (VPRO) Oudejaarsbezinning. 0.30 uur (VARA) Loco en lichte muziek. Ned. 1 NTS 12.15 uur Nieuwjaarsconcert uit Wenen. 4.06 uur skispringen. 7.07 uur Scala. 8.25 uur documentaire Welvaartsstaat 8.50 uur Duits tv-spel „Kleine dief - grote dief'. Ned. 2 KRO 7.03 uur Mik. 8.10 uur folkloristische kerstviering. 8.30 uur Tv-opette ,,Die Ungarische Hochzeit" van Dostal. Hilversum I (de zenders zijn gewisseld) VARA 8.40 uur rubriek De tijd verandert. 9.10 uur rede van Michel yan de Plas „Spelen met woorden". II.20 uur jazzmagazine. Hilversum II NRU 8.00 uur Concertgebouworkest, alt Aafje Heynis en koren in symfonieën van Mozart en Mahler. 10.00 uur rubriek School en thuis. 10.40 uur Iks, actueel magazine. De NCRV vertoont als Oudejaars avondverrassing haar 18e tv-musi- cal: Robert en Elisabeth, in bewer king van Willy van Hemert. Het is een Victoriaans spektakelstuk, dat drie jaren succesvol in Londen werd opgevoerd. Wim Zomer, pas afgestu deerd, kreeg bij de NCRV niet alleen de prinsenrol in Ritmeester Buat, maar ook een hoofdrol in deze mu sical. Hij is Robert, de dichter die hevig verliefd wordt op de ongenees lijk zieke Elisabeth, die als kind van haar paard is gevallen en sindsdien in haar joyeuze slaapkamer te bed ligt. Door haar liefde voor Robert herstelt zij echter. Dit is een fijne rol voor Mieke Bos. U ziet het twee tal op deze foto. {Een wereld in wordtog) 72 De rest van de tijd bracht de oude „Witz" zoals de studenten hem plachten te noemen, zijn uren in absolute eenzaamheid door. Hij zocht zijn vreugde in een meer intie me kennismaking met de woeste natuur om hem heen en hij kookte als een plichtsgetrouwe huisvrouw zijn eigen voedsel en waste en verstelde zijn oude kleren. Als het mooi weer was liep hij er gewoonlijk bijna hele maal naakt bij, iedere dag zwom hij in het meer beneden de hut in het klare ijsgletsjerwater. Hij was in werkelijkheid een geharde grijsaard, een Spartaans exemplaar van zijn soort, die nooit had geweten wat ziek zijn eigenlijk beteken de. Achter zijn hut woonde een familie mormeldieren, met bont beklede, kleine vriendjes, die bijzonder zelfbewust in hun optreden waren. Ook de gemzen voelden zich niet onrustig in zijn tegenwoordigheid. Het was heel best moge lijk, dat de zon en de lucht de geur van de uitwasemingen van het lichaam van de oude vegetariër veranderd hadden. Hoe het ook zij, het oude wijfje schreeuwde niet, als het daar stond om de kudde te bewaken, die tussen de rolstenen en rotsen graasde. Dat wijfje volgde alleen maar de bewe gingen van de oude man met de ogen zonder dat heftig rukken met de kop, zonder dat onrustig gekwispel met de kleine staart, waarmee het gewoonlijk de toestand van op winding uitdrukte. Het stond dan ook vaak op een steen worp afstand van de hut de oude Witz met nieuwsgierigheid aan te staren, terwijl het af en toe met een van haar voorpoten ongeduldig op de grond stampte, als wilde het de aandacht van de man op haar tegenwoordigheid vestigen. Gehele vluchten van zeldzame watervogels kwamen vanuit de blauwe hemel neerstrijken en zetten zich neer op de moerassige meertjes. Hun gesnater begon al heel vroeg en tegen de morgenschemering verzamelden zij zich bij de oevers, waar ze hun gemeenschappelijk toilet gingen maken, ze rekten hun halzen uit, smeerden hun veren in en kwispel den met de staarten. De oude Witz betreurde 't op zulke ogenblikken ten zeerste, dat hij ook geen staart had, waar mee hij net als de vogels en andere dieren, zijn gevoelens zou kunnen uitdrukken. Ze waren allen bij elkaar genomen interessanter metgezellen voor hem, dan het hogerstaande zoogdier, dat Mens genoemd werd. Zij misten de kracht om hem teleur te stellen. Op regenachtige dagen smaakte de oude Witz de geneug ten van de geest. Dan hurkte hij soms met gekruiste benen als een eenzaam oud opperhoofd uit een maagdelijk oord van de Nieuwe Wereld met de rug geleund tegen een gladde steen van de muur vlakbij het opflikkerend vuur, hij had dan een wollen deken om het lichaam geslagen en zo las hij of hij krabbelde met zijn bevende hand hele bladzijden vol. Hij maakte dan ieder jaar met het aanbreken van de sep tembermaand voorbereidselen voor zijn vertrek, om op een bepaalde dag, als de zon achter de kam van het Galen Massief was ondergegaan, om vier uur in de middag stadskle- ding aan te trekken, zijn rugzak aan te binden en naar Muri te lopen, waar zijn kleine huisje stond. Hij dacht dan gedu rende de hele weg aan het genot van zijn bibliotheek, van zijn gemakkelijk bed en van zijn keukentuintje. Daar zou hij zijn kranten weer lezen, hij zou het contact met de wereld weer opvatten, hij zou de toestanden in de wereld der mensen weer volgen en bestuderen, hij zou die crisis van de twintigste eeuw weer inademen, dat resultaat van oude duizendjarige misverstanden van al die aberraties en mishandelingen der grote kwesties en problemen, die op het menselijk leven betrekking hadden, ja hij zou dit alles doen met de kwaadaardige cerebrale appetijt van de intellectueel. Op een augustusmorgen stapte de oude Witz uit zijn hut om zich te zonnen en om gedurende tien minuten te „Mülle- ren", waarbij een blauwe handdoek een grote rol speelde. Tot zijn grote verwondering zag hij beneden zich enige schijnbaar jonge mannen, die rode en witte stokken in de grond staken. Op een hoogte daar vlakbij stond een andere man, die door een theodoliet keek. Het instinct, dat Adam uit het paradijs had gedreven, noopte de oude Witz, om dadelijk de handdoek om zijn lendenen te winden en om op die manier zijn filosofie over de natuur te bedriegen. Dadelijk daarop verscheen er een uitdrukking van gloeiende verontwaardiging in zijn donker grijze ogen en zijn wenkbrauwen gingen agressief de hoogte in. Wie waagde het dit verboden terrein te betreden? (Wordt vervolgd) FAWTOWi'S WgKIcX laboratorium V^aLMié^ Smidje Verholen en de Knap-Mutator 1106: „Het is duidelijk, dat we ons nergens onge rust over hoeven te maken, Klansky", zei smidje Ver holen. „Hier kerel, steek een sigaretje op. Da's goed voor de zenuwen. Moet je kijken, zeg! Ze hebben ook luchtgaatjes in de zijkan ten van de kist geboord." „Allicht", merkte Klans ky op, die zijn moed weer voelde terugkeren. Hij gaf een dreunende klap op hel deksel van de kist en grin nikte* „Onze Sjeems moet ongedeerd in Boecograd aan komen, vat je? Daar zetten we dan een mooi rechtszaakje op touw. We geven Sjeems een spuitje, waar-ie weerloos van wordt, en dan laten we hem in het openbaar op alle vragen schuld bekennen. Daarna wordt-ie in het voetbalstadion openlijk ge mold. Da's leuk voor de bevolking van de stad." „Dan moesten we Sjeems Pond nog maar een sigaretje aanbieden", lachte de smid. Hij schoof het roker tje door een der luchtgaten naar binnen en riep: „Héla, Sjeems! Hier is een sigaretje voor je, met de complimenten van kolonel Plimmp! Maar een vuurtje krijg je niet! Je moest er maar op kauwen!" „Hihijij bent me er eentje!" grinnikte Klansky, die ook leuk wou zijn. „Kauw smakelijk, Sjeems! Pruimtabak is óok lekker!" Toen verdwenen de twee plaaggeesten weer uit ruim C om terug te gaan naar hun eigen hut En juist, toen ze langs een half donkere gang schuifelden, klonk daar uit een scheepsluidspreker het metalen stemgeluid van doctor Polnyck. „Attentie, Attentie voor Klanskv en Nogrottrl" nep deze. „Hier volgt een belangrijke mededeling! Luistert U goed FERDNAND

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 9