JAAR 1969 WORDT DUUR
Rij prijsstijgingen indrukwekkend
VERANDERINGEN
DOOR DE BTW
Schrijfster MAM Renes-
Boldingh (77) overleden
Humanae Vitae
inconsequent
Bijna alle Spanjaarden
voor godsdienstvrijheid
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Jubilaresse
Premiedruk wordt
steeds zwaarder
Nederlander
gearresteerd
Vakmanschap
is
meesterschap
Amerikanen:
Immoreel
IS
MAANDAG 30 DECEMBER 1968;
Zalig de zachtmoediger., ibant zij zullen de aarde beërven",
zegt de Here Jezus in de derde zaligspreking. Dit is eigen
lijk pas de eerste die we als mensen kunnen begrijpen. Hier
van zeggen we: Ja, zo moet het zijn.
Maar tegelijkertijd staat deze zo ver van ons af. Onze we
reld is gebouwd op het systeem van concurrentie en com
petitie. Wie vooruit wil komen moet zorgen dat hij net een
tikje beter is dan de ander. We werken met onze ellebogen.
Onze cultuur is weerspiegeld in de televisieprogramma's. Ons
worden vecht- en schietpartijen en mord en doodslag voor
geschoteld. We reageren onze innerlijke spanningen af door
ons te laten ontspannen door de spanning van een verhaal.
Die verhalen boeien, omdat ze uiteindelijk een fantastische
projectie zijn van ons eigen innerlijk. Onze wereld gaat
meestal figuurlijk, maar soms ook letterlijk als in Biafra over
lijken.
Diep in ons hart verlangen we naar een andere wereld, waar
niet genomen behoeft te worden, maar waar gegeven wordt,
die niet door ellebogen, maar door zachtmoedigheid wordt
bepaald. Daarom voelen we ons er eigenlijk buiten staan als
Christus zegt: jZalig de zachtmoedigen." Maar we vergeten
dat Hij ons die nieuwe wereld komt brengen.
We lezen vandaag: Psalm 123 en 124.
Van onze sociaal-economische redactie)
Stijging van de premies voor de sociale verzekering.
Invoering van de nieuwe omzetbelasting Belasting Toegevoegde Waarde (BTW
Verhoging van de huren van gesubsidieerde woningen met 6 pet. per 1 april 1969.
Verhoging va nde PTT- en NS-tarieven.
Optrekking van de melk- en broodprijs.
Hogere prijzen voor tabak en gedistilleerd.
Duurdere artikelen als gevolg van de EEG
Het treinkaartje wordt op 1 januari
drie vier pet. duurder en de PTT
trekt ook fors aan de portikosten.
Een brief voor binnenlands verkeer
TT/AT hier boven staat is een woord
dat men niet zomaar gebruikt
en dat op enige distinctie wUst. Dat
mag ook wel, want het duidt op de
Nieuwe Rotterdamse Courant, die
omstreeks deze jaarwisseling de ge
denkwaardige leeftijd van vyfkwart
eeuw heeft bereikt en dus jubileert.
Een krant moet in haar kolommen
vele jubilea vermelden, hetgeen op
zichzelf reeds haar het recht geeft
ook bU een eigen jubileum even stil
te staan. Waarbjj komt, dat er in het
bestaan van een krant toch al zo
weinig gelegenheid tot stilstaan
en dus tot zelfbezinning ls; die
weelde mag een krant zich best eens
veroorloven. Ook de NRC.
BU de talrUke gelukwensen die in
deze dagen onze oudere zuster stellig
geworden voegen wU graag de onze.
Onze vaderlandse perswereld ver
toont een geschakeerdheid die bU de
verscheidenheid van ons volk lUkt te
passen. Welnu, binnen die gescha
keerdheid kan bepaaldeiUk ook de
NRC niet worden gemist.
De jubilaresse wil een liberale krant
zUn. BU haar heeft hetzelfde proces
zich voltrokken als bU andere kran
ten. te weten van een toegenomen
onafhankelijkheid jegens die partU-
formatie waarmee zU *'ch door
zekere banden verbonden wist. Maar
bU haar ook is gebleven de band met
die partUformatle van hetzelfde be
ginsel. In dit geval dus de band van
de liberale levensbeschouwing. En
ook in het Nederland van vandaag
vormt het liberalisme een belangrUke
en specifieke beginselstroming.
In dat liberalisme schuilen nog altUd
elementen die dienstig kunnen zyn
aan het vervaardigen van een goede
krant. De beschouwer vindt ze in de
NRC van vandaag terug dat stre
ven naar onafhankelUkheid en naar
verdraagzaamheid, ook de afkeer om
zich te laten „opjutten". De NRC, zo
heeft een stouterd eens gezegd, heeft
de naam het nieuws oud maar waar
dig te brengen.
NatuurlUk is de band met de partU
niet geheel gestaakt dat hoeft ook
niet. Aan de vooravond van een ver
kiezing vindt men er nog iets van
terug ln de aanmaning om, desnoods
ondanks bezwaren, toch maar de
stem te geven aan de VVD. Maar,
heeft een andere olUkerd hiervan
gezegd, wie de in de vier aan die
verkiezingen voorafgaande Jaren de
NRC heeft gelezen, komt niet spoedig
in de verleiding dat advies ook op te
volgen. Wat dan echter zou pleiten
voor de onbevangenheid en object!'
viteit van diezelfde NRC.
In de krantenfamilie van Nederland
neemt de jubilerende krant haar
eigen plaats in, behalve door haar
verzorgde berichtgeving bUvoorbeeld
ook door een bemoederen zo nu en
dan van de anderen, waarbU dat be
moederen soms op een vermanend
standje kan uitlopen. Onszelf Is dat
ook wel eens overkomen, hetgeen wU
dan hebben aanvaard met een berus
ting die ons bovendien geen moeite
kostte.
De NRC: een krant met een eigen
karakter, met een traditie van nu
reeds honderdvUfentwintig jaren, en
met behoud, al die jaren door, van
een eigen Identiteit waarop ze te
recht zuinig is. Een gedistingeerde
krant al valt het een krant niet
altijd mee gedistingeerd te zyn; an
dere hebben pogingen daartoe al lang
opgegeven.
Het behoort tot het beeld van de Ne
derlandse pers, zoals zjj zich ln al
haar verscheidenheid aan „het lezers
publiek" voordoet, dat er ook van
krant tot krant waardering en er
kenning kan bestaan. Welnu, dan
vloeit ons een hartelUk „proficiat"
graag uit de pen.
Deze lange rij van te ver
wachten prijsstijgingen is niet
kinderachtig. Achter het be
grip BTW gaat volgens de mi- gaat van 20 nu 25 cent aan postzegel
nister van financiën slechts kosten.
Ook de sociale verzekering komt
dit jaar met een forse premiestijging.
De werknemersbijdrage gaat in to
taal van 16 1/4 pet. naar 17,05 pet. en
de werkgevers gaan in plaats van
18,75 pet. in 1969 20,55 pet. betalen.
Een samenloop van prijsomstandig-
heden, die bijzonder ongelukkig ge
noemd kan worden, maar niettemin
noodzakelijk. Een betere spreiding
van de kostenstijging voor de sociale
verzekering, omzetbelasting en
gesubsidieerde huren was blijkbaar
niet mogelijk.
Overspanning
Onze juist herstellende conjunctuur
krijgt onmiddellijk een zware prij-
zenlast te verwerken, die nog ver
zwaard wordt door looneisen van
werknemers, die na de afgelopen ma
gere jaren ook wel weer eens iets
extra's in de wacht willen slepen.
Onze economie, die toch nog met
structuurmoeilijkheden en een tame
lijk hoog werkloosheidscijfer te kam-
een prijsstijging van gemid
deld 1,1 pet schuil, maar velen
vrezen een hoger percentage.
Vrij gemakkelijk zullen hier
en daar prijsverhogingen naar
boven afgerond kunnen wor
den, want Economische Zaken
zal volgend jaar onmogelijk al
le prijzen nauwlettend in de
gaten kunnen houden.
In het bouwbedrijf verwacht men
al een extra prijsstijging, zodat de
bouwprijs inclusief loonsverhoging
enz. met zo'n 7 pet. omhoog gaat.
Maar ook al wordt het BTW-tarief
zonder overdrijvine toegepast dan
nog gaat op 1 januari de benzine met
5 cent per liter omhoog.
Afgewacht moet nog maar worden
of minister Witteveen nog niet met
extra accijns-verhogingen voor bij
voorbeeld tabak, gedistilleerd en ben
zine zal komen nu hij de ƒ40 mil
joen, die uit een huurbelasting moest
komen, niet binnenkrijgt. De Eerste
Kamer stemde een desbetreffend
wetsvoorstel van minister Schut af
en bracht zo het rijksfinancie
ringsplan van de heer Witteveen in
moeilijkheden.
Melk en brood
Een belangrijke reeks artikelen
gaat als gevolg van de BTW per 1
januari met tenminste 3 tot 8 pet
omhoog ln prUs. De melk wordt toch
al één cent per liter duurder en het
brood drie cent per 800 gram. De
koelhulsboter wordt tijdelijk goedko
per, maar over het definitieve
prijsbeleid voor boter Is nog niets
zeker. Veel hangt hier af van de
beslissingen in de ministerraad in
Brussel over het plan Mansholt.
Een mogelijkheid tot prijs
verlaging is nog een verbod
van de verticale prijsbinding
die tot nog toe grotendeels reeds gold
waarover de minister de Soci
aal-Economische Raad advies heeft
gevraagd. Veel zal men hier niet van
moeten verwachten.
Grenssmokkel
Met de hoge prijzen voor benzine
en tabaksartikelen dreigt het de ge
vaarlijke kant op te gaan, gelet op de
veel lagere prijzen voor deze produk-
tcn ln de ons omringende landen. De
veel goedkopere benzine ln Duitsland
en de lagere prijzen voor sigaretten
in België stimuleren de grenssmokkel
in hoge mate.
(Van onze sociaal-economische
redactie)
UTRECHT De sociale uitkerin
gen van de Algemene Ouderdomswet,
de Algemene Weduwen- en wezen
wet en de Algemene Kinderbijslag
wet zijn inmiddels aangepast bij de
gestegen loonindex en zullen per 1
januari ook een verhoging ondergaan
als gevolg van de Invoering van de
BTW.
Per 1 januari a.s. gaan de uitkerin
gen voor de AOW bedragen voor ge
huwden: ƒ5010 per jaar of ƒ417,50
per maand. Voor ongehuwden: ƒ3528
per jaar of 294 per maand.
De uitkeringen voor de AWW wor-
(Van onze sociaal-economische redactie)
UTRECHT Vergeleken bij 1968 gaan de premies voor de verschillende
sociale verzekeringswetten er volgend jaar als volgt uit zien:
AOW
AWW
Algemene Kinderbijslagwet
Algemene Wet Bijz. Ziektekos
Kinderbijslag loontrekkenden
Wet Arbeidsongeschiktheid
Ziektewet
Ziekenfonds
W erkloosheidswet
Totaal
De inkomensgrens voor de premiebetaling van AOW, AWW. Algemene
Wet bijzondere ziektekosten en kinderbijslagwetten gaat per 1 januari omhoog
van 15.350 tot 16.200.
Voor de werknemers, die meer dan 16.200 per jaar verdienen, betekent
dit, dat zij na 1 januari behalve de hogere premie, deze premie ook nog
moeten betalen over een hoger bedrag. De premiestijging bedraagt daarmee
meer dan 200 per jaar voor hen, die meer dan 16.200 verdienen.
werkgevers
werknemers
totaal
1968
1969
1968
1969
1968
1969
9.0
9.1
9.0
9,1
1.4
1.5
1.4
1,5
2.3
2.3
2.3
2.3
0.4
1.0
-
0.4
1.0
3,1
3.2
3.1
3.2
3.45
3,9
0,75
1.2
4.2
5.1
5.4
5.9
1.0
1.0
6.5
6.9
0,5
0,5
0,5
0.5
1.0
1.0
3,6
3,75
3,6
3,75
7.2
7,5
18.75
20,55
16,25
17,05
35,0
37,6
pen heeft, wordt in 1969 weer met <}en per j januari voor de weduwen
met kindei en gelijk aan de uitkerin-
I gen voor gehuwde AOW-trekkers en
voor weduwen zonder kinderen ge-
lijk aan ongehuwde AOW-trekkers.
Het wezenpensioen voor kinderen
tot 10 jaar wordt ƒ1.116 per jaar of
ƒ93 per maand; voor kinderen van 10
tot 16 jaar: 1.662 per jaar of 138,50
per maand; voor kinderen van 16 tot
27 jaar: ƒ2.166 per jaar of ƒ180,50
per maand.
De kinderbijslaguitkeringen gaan
per 1 januari eveneens omhoog, in
dien althans de Eerste Kamer hier
aan zijn goedkeuring nog hecht.
De uitkeringen worden voor: 1ste
kind ƒ112,32 per kwartaal, 2de en 3de
kind 127,92 per kwartaal, 4de en 5de
kind 171,60 per kwartaal, 6de en 7de
kind 190,32 per kwartaal, en 8ste en
volgende kind ƒ210,60 per kwar
taal.
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Per 1 januari
moet als gevolg van de invoe
ring van de Belasting Toege
voegde Waarde gerekend wor
den op de volgende wijzigin
gen in de prijzen.
De grootste prijsverlagingen van 6
tot 10 pet. doen zich voor bij tele
visietoestellen. Deze prijsverlagingen
zijn echter in 1968 al ingevoerd.
Een prijsverlaging van 3 tot 6 pet.
ZEIST Zaterdag is de bekende
christelUke schrUfster mevrouw M. S.
51. Renis-Boidingh op 77-jarige Ieef-
tUd overleden. Daarmede is een zeer
werkzaam leven beëindigd. Maar haar
boeken zullen, zeker in de christelUke
gezinnen, haar naam nog lang levend
houden. Want wie kent de Marieke-
MarUke serie niet en haar bekende
jeugdbUbcl. welke de schrUfster zelf
Mhaar belangrUkste werk be-
i gen, geen auto's geen badgasten, maar
een plek waar men één werd met de
I zee en de wind en de prachtige na
tuur. Acht gelukkige jaren bracht zij
door en zij zijn de bron geworden
voor het schrijven van „En nog zingt
de leeuwerik" en later „Vrouwe Rixt
van Ameland",
i Toen haar vadere arts werd op „de
vaste wal" in Schellinkhout. al twee
eeuwen lang woongebied van de Bol-
schouwde. Daarnaast haar Broederge- I dingh's, en daar drie jaar later over-
meentc roman „Het oude Posthuis'
Drie elementen waren er die haar
inspireerde tot haar werk namelijk
dat zij haar schrijfsterstaak als een
opdracht van Godswege ervaarde.
Een tweede element is, dat zij van
haar jeugd af aan geleerd had hard
en met toewijding te werken en daar
vreugde in te vinden. En dan niet het
minst haar omgang met de enige tijd
geleden overleden even bekende
«chrijfster Wilma, die met haar zus
ter buren waren van mevrouw Re-
uen-Boldingh in Apeldoorn. Hun ge
sprekken zijn voor haar geestelijke
vorming van groot belang geweest, zo
getuigt zij zelf.
Overigens waren de stilte en de
rust voor haar arbeid onontbeerbaar.
Die zijn haar dan ook als een Gods-
gave geschonken.
Zij werd op Ameland geboren, toen
aog een oase van rust: geen goede we
ieed vertrok de familie naar Apel
doorn, waar zij haar onderwijsactie
haalde. In die tijd begon zij haar kin
dertijd te beschrijven, en de resulta
ten daarvan werden gepubliceerd in
„Stemmen des tijds" en later door
Callenbach gebundeld.
Broedergemeente
Als onderwijzeres diende zij in El-
speet, Noordwijk aan Zee en ten slot
te in Zeist, waar zij in contact kwam
met de Broedergemeente en haar man
leerde kennen. Met hem vertrok zij
naar Sumatra, waar haar man leraar
was op een zendingsmulo. Daar werd
haar eerste roman „Bandjir" geboren
en een aantal kinderboeken die in de
Bataklanden speelden. Om gezond
heidsredenen keerde het echtpaar
weer terug naar Nederland en vestig-
I de zich in Zeist. In de jaren 1940'45
valt te verwachten voor bromfietsen
en van 1 tot 3 pet. voor cosmetica en
parfumerie.
Gelijk in prijs blijven ongeveer:
Artsenhulp, bejaardenoord, zieken
huizen, overige gezondheidszorg, ver
zekeringspremies, huren, nieuwe au
to's, rijwielen, radio's, platenspelers,
bandrecorders, theater, concert, schr.
cursus, frisdrank, jam, vlees, en
bier.
Prijsverhogingen van i tot 3 pet.
gelden voor margarine, huishoudzeep,
brood, beschuit en meelprodukten,
koffie en thee, suiker, sigaren, gas en
water, logies, weekbladen, boeken.
Verhogingen van 3 tot 6 pet. voor
café's en restaurants, dames- en he
renkapper. wasserij, autorijles, bi
oscoop, entree voetbalwedstrijd, on
derhoudswerkzaamheden en uurta
rief reparaties, meubelen, schoeisel,-•
lederwaren, toiletartikelen, verf en
behangselpapier, en lucifers: voor
huishoudelijke artikelen en appara
ten zoals: bestek en pannen, stofzui
gers. koelkasten, wasautomaten, cen
trifuges, haarden en kachels.
Het zwaarst stijgt de belasting
druk, namelijk van 5 tot 8 pet. od
kleding, woningtextiel, tenten e d.
bleven publicaties achterwege, doch
direct daarna verscheen bij Callen
bach „De ongeschreven roman" als
ook het kinderboek „Het spook van
de Peppelenburg"
Verder noemen we nog het „Per-
koetoet-Mysterie, „Feest in de Mus-
senstraat", „De vierwinden-wind-
vang", „De kleine blauwe bloem" en
„Terug naar Milaan".
Laten we besluiten met de woor
den die zij eens zelf. neerschreef: „Bij
het ouder worden begrijpt de auteur,
bij het overzien van zijn oeuvre, niet,
hoe hij die alles heeft kunnen vol
brengen. Zo gaat het mij ook: ik be
grijp het niet, dat ik behalve auteur
toch ook huisvrouw en moeder ben,
nu ook al grootmoeder. Hoe groot
moet de kracht van Gods Geest zijn,
dat Hij een zwak en zondig mens dit
alles mogelijk maakt! Aan hem de
glorie! Ik geloof dat het daar voor
ons illen op aankomt."
„Is er een beter en karakteristieker
commentaar bij dit sterven denkbaar?
H. Steggerda
een overspanning bedreigd, waarte
gen minister Zijlstra al maatregelen
genomen heeft ln de vorm van
discontoverhoging (van 41/* naar 5
pet.) en kredietbeperkende maatrege
len.
Ingrepen, waarmee onze president
van de Nederlandsche Bank wil voor
komen. dat de prijsontwikkeling in
ons land de groei van onze export zal
aantasten. Het Centraal Planbureau
gine in zijn prognose voor 1969 uit
van een prijsstijging van gemiddeld 4
pet. voor de kosten van levensonder
houd. Algemeen bestaat de verwach
ting, dat dit percentage hoger zal ko
men te liggen.
In Brazilië
(Van onze kerkredactie)
RIO DE JANEIRO Een onbe
kende Nederlandse rooms-katholieke
priester is zaterdag in de Brazili
aanse staat Rio de Janeiro aangehou
den. Hij wordt beschuldigd van „on
dermijnende activiteiten". Zijn naam
is niet bekend gemaakt. Reeds eerder
werden buitenlandse geestelijken
aangehouden. Enkele hebben het
land moeten verlaten.
Kerk democratisch?
Bisschoppen: Neen
Jongeren: Ja
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT/FULDA Terwijl de
Westduitse bisschoppen zich dit week
einde uitspraken tegen democratise
ring van de kerk. kwam in Utrecht
een congres van 300 rooms-katholicke
jongeren lot de conclusie dal de kerk I duren gekregen. De landelijke
beslist gedemocratiseerd moet wor- Katholieke raad voor huwelijk
Bierkenners
vragen
^\o&GA
Katholieke raad voor gezin:
UTRECHT/DALLAS De
jongste encycliek van de paus,
Humanae Vitae heeft het dit
weekeinde weer zwaar te ver
den.
De Westduitse bisschoppen hadden
geen bezwaar tegen bepaalde vormen
van democratische menings- en wils
vorming, maar meenden dat een to
tale democratisering de gezagsverhou
dingen binnen de kerk in gevaar zou
den brengen.
Ze zeiden verheugd te zijn over de
grote belangstelling voor geestelijke
vraagstukken, maar klaagden dat
sommige uitspraken een gevaar vor
men voor het geloof en de gezagsver
houdingen in de kerk. Ze betreurden
het vooral dat de uitlatingen over de
encycliek Humanae Vitae rechtstreeks
tegen het kerkelijk gezag gericht zijn.
In verschillende delen van ons land
hebben in de afgelopen weken jonge
ren kerkelijke problemen besproken.
Gisteren kwamen ze in Utrecht
verslag uitbrengen.
Uitgesproken werd onder meer dat
de kerk moet komen tot een organisa
tie die gebaseerd is op democratische
beginselen om zo haar evangelische
taak in de wereld beter te kunnen
vervullen.
en gezin vindt dat het betoog
van de paus inconsequent is en
achterhaalde opvattingen het
stuk beïnvloed hebben. In Ame
rika gingen biologen nog een
stap verder. Daar werd gezegd
dat de encycliek „schadelijk en
immoreel" is.
De Katholieke raad voor huwelijk
en gezin publiceerde zijn mening op
verzoek van het Nederlandse episco
paat. Juist omdat het onderwerp van
huwelijk en gezin ter sprake zal ko
men op de zitting van het pastoraal
concilie in de eerste vólle week van
januari, wilde de raad nu reeds een
bijdrage leveren aan de discussie.
De paus. zo wordt gezegd, heeft in
deze encycliek een tijdgebonden mo
raalfilosofie absoluut gesteld. Met na
me het verbod van kunstmatige me
thoden op grond van een te vrezen
misbruik, acht de raad grievend voor
volwassen rooms-katholieken.
De raad meent dat de eeuwenoude
angst van de kerk voor alles wat met
sexualiteit te maken heeft een
stempel heeft gedrukt op dit stuk.
De raad vreest de gevolgen die zul
len voortvloeien uit dit stuk. Het mo
rele gezag van de kerk is er door op
losse schroeven gezet en gewetenscon
flicten kunnen er het gevolg van zijn.
Het herderlijk schrijven heeft een ver
lammende invloed op een aantal bis
schoppen die graag een totaal ander
geluid zouden willen laten horen.
In Amerika hebben 2600 biologen
een nog veel scherper geluid laten
horen. De congresgangers die het jaar-
li 1'cs congres van de Amerikaanse ver
eniging tot bevordering van de weten
schap bijwoonden ondertekenden een
uitspraak, waarin *ezegd wordt dat
de encycliek misleidend en immoreel
is en de dood van talloze menselijke
wezens heeft gesanctioneerd.
SLACHTOFFERS
Deze encycliek werkt armoede en
oorlog in de hand, zo wordt gezegd,
daarom kan de paus op ons geen in
druk meer maken, als hij spreekt
over hulp aan armen en over vrede
schrijven dr. Jeffrey Baker van de
universiteit van Porto Rico, Paul Ehr-
lich van de Stanford universiteit en
dr. Ernst Mayer van de Harvard
Universiteit die het stuk opstelden.
Zij zeggen dat de overbevolking
jaarlijks miljoenen slachtoffers
maakt. Ze vragen: „Maakt het feit
dat de paus zich uit persoonlijke over
tuiging verplicht acht voorbehoed
middelen te verbieden die sterfgeval
len minder verschrikkelijk dan de
dood van mensen om politieke rede
nen? Wij geloven vjan niet".
Radicalen (2)
ijn
und
ner
ndc
iens
erpl
jn a
öhi
s
TSO
;bb(
tnsi
j zi
In
H.
anc
urdi
end
ikel
:ita1
ivol
led.
rste
ordl
ordl
eids<
rde
gi
bi
:r
el
ierd
eeft
lerb
ikm
Zee
■age
ïtwi
nsci
es)
id.
gesc
nen.
De a.r. „radicalen" zijn het (weer
eens) niet eens met de koers die KVP,
ARP en CHU samen proberen te vin-flerb
den in het overleg van de 18.
Deze radicaler, zijn ontevreden over
de gang van zaken in de AR-partij. In
plaats van zich bij de groep Bogaers -
Aarden - Jurgens (de zgn. PPR) te
voegen stichten ze voortdurend onrust,
en onheil binnen deze partij.
Zouden deze radicalen 5 pet. van de
ARP uitmaken? Velen betwijfelen
zelfs dit nog! Niettemin wekken ze de
indruk veel sterker te zijn door hun
veel te grote mond in verhouding tot
aanhang en getalssterkte. En sommige
omroepen en bladen staan onmiddel
lijk met publikatie-aanbiedingen
klaar. De overgrote groep schreeuwt
niet en valt derhalve niet zo op. Net
als bij de „studenten". Als de
ARP-leiding naar de radicalen
luistert, dwz het beleid in hun rich
ting ombuigt, dan zal deze partij veel
aanhang en stemmen verliezen. Laten
laten brengen!
Laten de drie grote christelijke par
tijen een duidelijke, gezamenlijke
koers varen, ver van socialisten en
radicalen. Zij houden dan stellig een
constante aanhang.
Rotterdam J. G. van Haaren
edk
Pi
Vch
lijn
land
32, r.
Ds. Toornvliet (8)
De particuliere synode van de Ge-
ref. Kerken van Noord-Holland
schijnt hèèr werk belangrijker te vin
den dan het werk van onze Heer. Im
mers, zij waarschuwt de kerken (wie
zijn dat?) „voor de handelingen van
hem. die tot voor kort haar functio
naris was" maar die zich „kennelijk
rechtstreeks door de Heer geroepen
acht" en nu duidelijk botst met de
gevestigde kerkelijke regels.
Hier is dus, als ik het goed meen te
begrijpen, een wrijving tussen hét
werk in dienst van de synode en het
werk in dienst van de Heer uit roe
ping. Dat het moeilijk is om dit werk
in de kerkelijke regels te passen, wil
ik wel aannemen. Dat de persoon
van ds. Toornvliet bij sommigen
weerstanden oproept kan ik ook be
grijpen (niet goedkeuren!), "maar dat
de synode stelt dat het haar dienst is
tegen de roeping (door God) van ds.
Toornvliet, is een zéér aanvechtbare
stelling.
De synode moet eerlijk zijn en de
ware redenen vermelden waarom de
meningen botsen Of is de synode mis
schien bang dat die redenen tegenover
de buitenwereld wat al te eng en te
bekrompen zullen klinken?
Werkendam C. Lcm
Schriftgezag (35)
Het verwonderde mij dat niemand
in de discussie met dhr. C. J. van
Driel is ingegaan op zijn Schriftge-
bruik. Er is in de H. Schrift volgens
hem sprake van een goed-doen, waar
door als loon het „Heil" verkregen
wordt (de kern van zijn betoog).
Hij zegt dat hiervan sprake is in
Matth. 25, waar Jezus spreekt over het
laatste oordeel Ik ben daarvan nog
niet overtuigd, want voor de Koning
spreekt heeft de scheiding tussen
schapen en bokken al plaats gehad.
Tot degenen die aan Zijn rechterhand
zijn, zegt Hij dan: komt gij gezegen-
den des Vaders, beërft het Koninkrijk
dat u bereid is van de grondleg
ging der wereld.
Zonder meer is dunkt mij duidelijk
dat hier van een beloning voor
j „goed-doen" geen sprake is.
I Ridderkerk M. v.d. Herik
iP]
LEI
Z
iplon
ehaa:
A:
rand
Jai
amp,
e M<
nit,
inds'
de
lft
L
I'S
B
VOC
ilf R
de
mers
vazi
z,v.
irg;
N J
Ondi
r Le
ersli
Gehi
in df
ijker
evilei
ips t
arm<
:n er
erwe:
ach;
van
J
•Gra'
var
ooij
«ij;
T
eidscl
(Van onze correspondent)
MADRID De overgrote
meerderheid van de Spanjaar
den is voor volledige gods
dienstvrijheid. Dit werd ont
dekt tijdens een opinieonder
zoek van het dagblad Tele-
Express. Van de mannen was
94,65 procent voor godsdienst
vrijheid. van de vrouwen 93,05
procent. Slechts 2,65 procent
mannen en 3,75 procent vrou
wen was tegen.
Datzelfde opinieonderzoek wees ook
uit dat de encycliek van de paus Hu
manae Vitae zeer weinig invloed
heeft gehad op de overwegend rooms-
katholieke bevolking van Spanje. Van
de mannen 74,40 procent en van de
vrouwen 73,75 procent sprak zich uit
voor geboortenbeperking. Tegen wa
ren 19.15 procent van de mannen en
18.70 procent van de vrouwen.
Opmerkelijk is dat de vrouwen, die
over het algemeen de kerkgang in
Spanje bepalen een lager percentage
tegenstanders van geboortenbeper
king behaalden dan de mannen.
Dit opinieonderzoek stelt het minis
terie van justitie aan de kaak, dat na
het verschijnen van de encycliek de
paus telegrafeerde dat „Spanje hem
gehoorzamen zal en nimmer middelen
voor geboortenbeperking zal goedkeu
ren omdat alle Spanjaarden er van
overtuigd zijn dat geboortenbeper
king zonde is." „Allen" bleek nog niet
een vijfde van de bevolking te zijn.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Capelle a.d. Ussel, C
J. P Lam te Putten.
Aangepomen naar Schagen c.a
(toez.): M. W. S. Cramer te Ruinen
(Dr.); naar Oudeschoot: G. J. Drop
pers te Nijebeets; naar Soest: D. H. Bos
nia te Nijverdal.
Bedankt voor Anjum: P. L M. Ster
renburg te Broek op Langendijk.
GEREF. KERKEN (vrygem.)
Beroepen te Delfzijl. H. W. Ophoff te
LeeK; te Zuidwolde (Gr.) en te Blija:
kand. D. T. Vreugdenhil te Zwolle.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Rilland Bath L. Hui«-
man te Vlaardingen.