Hebberige fiscus op vingers getikt Antwerpse haven kent geen „loodsen-affaire" PEUGEOT 504 ■1 Lager leerlingenaantal nauwelijks mogelijk MILITAIR AFSCHEID Q Schadeclaims-Indonesië verbeterd Vakmanschap is meesterschap ¥/\q£&CA Goecle financiële regeling Nigeriaanse raket- aanval op Biafra Kamervragen over ..hulpverlening" in Veenendaal - auto van het jaar Franse studenten blij li ven rustig OP HET RECHTE PAD De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! PvdA in de clinch met VVD MB! DONDERDAG 19 DECEMBER 1968 De bevelhebber der landstrijdkrachtenluitenant-generaal F. van der Veen, heeft gisteren afscheid genomen van de Koninklijke landmacht tijdens een grote parade op het Amersfoortse oefenterrein De Vlasakkers. (Van onze parlementsredactie) i DEN HAAG Als de Tweede Kamer vandaag, op de laatste vóór het Kerstreces, twee mu wetsontwerpen behandeld heeft die de financiële vraagstukken jt met Indonesië regelen en tegelijk ït". ook de verdeling van de schade- te kn vergoeding aan in Indonesië be nadeelden, zal één van de laatste maar ook één van de meest pijn lijke naweeën van de Indonesië- kwestie kunnen worden weg genomen. Vooral de verdeling is gekritiseerd 'en niet helemaal ten onrechte. De ig o s regering heeft niet „met het hart" gedacht, zegt men, en dit is een ty- t; .pisch voorbeeld van de schraperig heid en inhaligheid van fiscus en iraihtaat. «f j Wat is het geval? De claim op Indo- *°*nesië was ƒ4500 miljoen. Om de poli- itieke verstandhouding met Indonesië [zo snel mogelijk te verbeteren, heeft de staat, eenzijdig, zonder dat andere i belanghebbenden (particulieren en be drijven) een stem hadden, genoegen [genomen met een finale schadevergoe ding van ƒ600 miljoen. Maar toen begonnen de moeilijkheden. t Begrip was er voor de redenering de verhouding met Indonesië en P Ide berooide toestand van dat land een i C "kleine schadevergoeding acceptabel maakten. Maar geen begrip was er "J*1 voor de fiscus die de toch al zo vaak v Mjbenadeelde particulieren met een en nijjigjjj bedrag af wilde schepen en zelf verhouding tot de ingediende Kpclaim wilde meedelen. Men had een j nr verdeling kunnen ontwerpen die be- rooide ouderen, particulieren en aan- videclhouders in genaaste ondememin- nog enl8szins genoegdoening zou DurbaSeven. Boril ArTerugkrabbelen Ingap De claim van de staat was 1900 iiljoen. Van het te ontvangen bedrag |van ƒ600 miljoen wilde de staat ƒ233 [miljoen. Bedrijven eisten ƒ2318 milj. :en kregen ƒ331 miljoen. Particulieren dienden een eis in tot 216 miloen en kregen „slechts" 36 miljoen. Na de istorm van kritiek is de regering in (zoverre op deze weg teruggekeerd, dat aan particulieren meer recht is gedaan. Verleden week heeft minister Witte- veen toegegeven aan de wensen van de bijzondere Kamercommissie de verwijten kwamen van alle partijen en maakten aanvaarding van de „ver- delingswet" uitermate onzeker en hij heeft de verdeling van de schade vergoedingen als volgt gewijzigd: Particulieren krijgen niet alleen 15 procent van hun claim, die in eerste instantie ten hoogste 250.000 mag be dragen, maar daarboven nog eens 35 procent van diezelfde claim in de ja ren '73 tot en met '77. Boven de ƒ250.000 ontvangen zij dan nog eens 25 procent (was 15) van het resteren de bedrag in de jaren '77 tot en met 2002. Met deze verhogingen zijn 85 mil joen gemoeid, die ten laste komen van het aandeel van de staat. De mogelijkheid is verder aanwezig dat de gedupeerden nu al een schuldbe wijs ontvangen over het deel dat hun is wj in de toekomst wordt uitgekeerd. De lg Nederlandsche Bank staat garant. Met deze wijzigingen is al veel n goedgemaakt. Het verwijt is onder- g vangen, dat de regering de schadever- goeding niet direct contant maakt, r Men had daarvoor als argument dat de uitkering ten slotte bedoeld was 1 voor direct belanghebbenden die al i» op leeftijd z(Jn en niet voor de erfge- >j namen. Verder In enigszins tegemoet geko- i men aan de kritiek dat de regering bij de verdeling geen rekening heeft gehouden met het zelf wel inbrengen I van een claim van 800 mijoen aan nog uit te betalen pensioenen, terwijl J particulieren renten en dergelijke en bedrijven hun pencioenen niet moch ten inbrengen. Beleid Natuurlijk is met deze wijzigingen ■let alles gezegd. Bedrijven hebben nog de grief, dat Indonesië bij de onderhandelingen zogenaamde tegen- claims tegen de Nederlandse staat heeft ingediend en daarvan de hoogte van de schadevergoeding heeft laten afhangen. Bedrijven zeggen, dat dit een uitvloeisel van regeringsbeleid is en dat het niet aangaat het bedrijfsle ven hiermee te belasten. Er is nog wei een betere regeling denkbaar voor rechtspersonen, aan deelhouders van genaaste onderne mingen. Minister Witteveen heeft toe gezegd dat voor hen de 50 procentsre geling van natuurlijke personen zal gelden als hun claim uitsluitend be trekking heeft op woonhuizen. De Ka mercommissie wil hier een wat soepe ler optreden. Commissie Maar er is al heel veel gewonnen dat in deze bijzonder pijnlijke zaak de Kamercommissie de regering terde ge heeft laten merken dat men hier niet zuiver juridisch moet denken, maar tevens in de beoordeling moet betrekken dat schrijnende gevallen zijn ontstaan omdat benadeelden vaak door onjuiste overheidsadviezen in armoede zijn. geraakt. En men kan niet stellen dat het de Kamercommissie om politieke eer te doen is geweest, want de zaak van de Schadeclaims leefde nauwelijks in de publieke opinie. ca». liscM Bierkenners vragen (Van een onzer verslaggevers) ANTWERPEN „In Antwerpen en op de Schelde gelden andere rege lingen voor de loodsen dan in Neder land. Onder druk van de Belgische zeeloodsen is destijds een financiële regeling getroffen waarbij het niet langer interessant is om douceurtjes aan te pakken". Dat is een uitspraak van de heer Raoul Jacobs, direk- teur-generaal van de Antwerpse Schecpvaartvereniging, tegen de ach tergrond van de „loodsen-affaire" in IJmuiden en Amsterdam. „In onze ogen heeft de reputatie van de Amsterdamse haven absoluut niet geleden. In scheepvaartkringen hier heeft niemand aanstoot genomen aan wat in Amsterdam gebeurd is." De heer Jacobs zegt dit met enig gezag, want in de Antwerpse Scheep vaartvereniging zijn praktisch alle rederijen, scheepvaartagenten en scheepvaartmakelaars verenigd. „Ik ken geen enkele haven, waar geen fooien gegeven worden en wat meer zegt: fooien worden nooit zon der tegenprestatie gegeven. Ook is waar dat aan alle kanten geprobeerd wordt aan dit fooienstelsel een einde te maken, terwijl gelijkertijd de speelruimte voor het geven van fooi en kleiner wordt. Omdat er toch bepaalde prestaties beloond moeten worden gaat men nu meer en meer spreken van producti- viteitspremie", vertelt de heer Jacobs. Op die manier kunnen dus ook Belgische loodsen een beloning krij gen van derden voor verleende diensten? „De Belgische zeeloodsen zelf heb ben harde strijd gevoerd om van een dergelijke, onplezierige beloning af te komen. EXTRA Nadat er een salarisregeling voor de loodsen is vastgesteld, waarbij een vaste wedde wordt uitgekeerd en daarboven nog eens een premie per prestatie, is er een eind gekomen aan het verkopen van extra sleephulp aan de gezagvoerders via de zee- loodsen. Voor de sleeprederijen zijn andere wegen genoeg over gebleven, bijvoorbeeld via de scheepvaartagen turen. Wat natuurlijk wel opgaat Is dat nog altijd een Belgische zeeloods graag een extra sleepbootje neemt, omdat de Schelde nu eenmaal heel moeilijk te bevaren is en dan wat extra trekkracht hier of daar veel doen kan. De loodsen profiteren hier van alleen bij hun werk", aldus de heer Jacobs. Verschilt de situatie in de Ant werpse havendokken (binnen de slui zen dus) met die op de Schelde? OEMOEAHIA Volgens reizigers die in de Biafraanse hoofdstad Oe- moeahia zijn aangekomen hebben Ni geriaanse vliegtuigen gisteren verscheidene raketaanvallen uitge voerd op dorpen rond de stad Ower- ri. Biafraanse regeringsfunctiona rissen bevestigen dit. DEN HAAG Het Tweede-Ka merlid mevrouw Brautigam (soc.) heeft het oordeel van staatssecreta ris Kruisinga volksgezondheid 1 ge vraagd over het ongeval voor de ingang van het Juliana-ziekenhuis van Veenendaal. i Zij vraagt of het waar is dat een man en een vrouw die bij een aan- rijding gewond raakten, niet het zie- I kenhuis zijn binnengedragen omdat men eerst een ambulance van elders wilde laten komen. De SGP-fractie in de Veenendaaise raad heeft B. en W. gevraagd, de in- I specteur van de volksgezondheid een onderzoek te laten instellen. ROME De nieuwe Italiaanse re gering van premier Rumor heeft gisteren bij een stemming over haar voorstellen ter bestrijding van de so ciale onrust het vertrouwen van de Senaat gekregen. (Van onze redacteur automobilisme) DEN HAAG De Peugeot 504 is uitgeroepen tot auto van het jaar 1968. Een jury van internationale automobieljournalisten verkoos hem boven de BMW 2500/2800, de Alfa Romeo 1750, de Saab 99 en de Jaguar XJ 6. De Auto-van-het-jaar-verkiezing, die door het Nederlandse tijdschrift Autovisie wordt georganiseerd, is gaandeweg uitgegroeid tot een be langrijk evenement op internationaal automobielgebied. Wat zes jaar ge leden in alle bescheidenheid werd opgezet, heeft zichzelf tot een gebeur tenis verheven, waar thans 48 voor aanstaande autokenners uit 13 landen hun medewerking aan verlenen. Een van de kwalificaties luidde „De Peugeot 504 is een van de wei nige werkelijk nieuwe wagens, die in 1968 zijn geïntroduceerd. In deze auto zijn prestaties, comfort, betrouwbaar heid en gunstige prijs op lofwaardige wijze verenigd." De trofee: een zwaar verzilverd kroonwiel en pignon op een ebben houten voetstuk, zal tijdens een fees telijke bijeenkomst in Amsterdam worden uitgereikt aan de president directeur van Peugeot, de heer Fran cois Gautier. De erepalm werd het vorig jaar weggedragen door NSU, die toen de Ro 80 (Wankelmotor) had geïntrodu ceerd. De Britse communistische jeugdliga heeft gisteravond gedreigd met een in vasie van Buckingham Palace in het komende weekeinde. Namens de wo ningzoekenden in Engeland willen ze zondag het paleis het meest onder bezette gebouw in Londen waar ge makkelijk meer dan duizend Londe- naars zonder woning kunnen worden gehuisvest" overnemen. „Ja. nogal. De havenloodsen binnen de sluizen zijn geen ambtenaren, maar werknemers bij een particulie re organisatie. Sterker nog, de ha venloodsen hebben samen met de re ders en scheepvaartagenten in Ant werpen een zogenaamde samenwer kende vennootschap opgericht, waar van de winst uitsluitend tengoede komt aan de havenloodsen. Op deze basis kan er in de eerste plaats geen sprake zijn van omkopen van een ambtenaar. En als er dan al een premie of beloning gegeven wordt, dan zal het eerder zijn omdat men sleepboothulp heeft uitgespaard dan omdat men meer hulp heeft aan genomen. Met de sleepboten ligt het trouwens ook moeilijk. Deze zijn van de stad Antwerpen. De stad kan zich natuur lijk niet permiteren om op welke manier dan ook meer sleepboothulp te verkopen dan strikt noodzakelijk is of de kapiteins wensen." De Belgische loodsen op de Schelde verdienen veertig tot vijftig procent meer dan de Nederlandse loodsen in dit vaarwater, die hetzelfde werk ver richten. Wanneer er gesproken wordt van het gelijktrekken van tarieven in de Beneluxhavens zouden loodsen- geld en loodsenbeloning daar dan niet direct voor in aanmerking moe ten komen? AFSTAND „Naar buiten is er al een geharmo niseerd tarief, waarbij rekening wordt gehouden met de afstand die afgelegd moet worden-om in Antwer pen te komen. Wat de salariëring De- treft: er zou alleen nog maar sprake kunnen zijn van een geweldige loonsverhoging voor de Nederlandse loodsen. En ik meen dat zoiets in het huidige rangensysteem van de Mari ne, waartoe de Nederlandse loodsen behoren, onmogelijk is." Is het wel verstandig loodsen onder de ambtenaren te rangschikken?. „In België speelt inderdaad de idee de loodsen los te maken van het mi nisterie zonder hen direct onder te brengen in een particuliere organisa tie: een stichting bijvoorbeeld. Er zou dan een beter aangepast belo ningssysteem gevolgd kunnen wor den, zowel in Nederland als in Bel gië, men zou gemakkelijker tot coördinatie van diensten kunnen ko men. Zo ver zijn we echter nog lang niet", zegt hij. Die coördinatie zit u nogal dwars geloof ik? „Het is inderdaad op het ogenblik een van de grootste problemen in de Antwerpse haven. De goede wil is er, goed materiaal is er ook. Er zijn zelfs telexverbindingen met Vlissingen aangelegd om hier op tijd de schepen te melden en maatregelen te nemen, maar het helpt allemaal niets zolang niet alle diensten In de haven in een bepaald centrum op elkaar afgestemd worden. Op hoog niveau is er contact genoeg, maar het vloeit niet door naar de basis waar het werk wordt gedaan. En dat geeft ons meer zorgen dan Amsterdam zich in de internatio nale scheepvaartwcreld hoeft te ma ken over zijn „loodsen-affaire". PARIJS De protestbijeenkom sten die de Franse Studentenunie voor gisteravond had belegd, zijn zonder grote incidenten verlopen. In de Sorbonne vond een oproep om de universiteitsgebouwen te bezetten, geen weerklank. In Nanterre was het kalm. In het Parijse Quartier Latin was een sterke politiemacht, maar er deden zich geen ernstige moeilijk heden voor. Het ministerie van onderwijs waar schuwde gisteren de opstandige stu denten in Nanterre dat zij hun studie beurzen en het gebruikelijke uitstel van de militaire dienst op het spel zetten, als zij zich liever aan agitatie dan aan de studie wijden. Nederland heeft van de Europese commissie machtiging gekregen, tot eind maart per maand 250 ton ingele verde boter te verkopen aan sociale instellingen. Het inleveringsbureau zal deze boter voor ongeveer 1.15 per kilo mogen leveren. Een wetsontwerp is ingediend inza ke vaarplicht in geval van oorlog, oor logsgevaar, daaraan verwante of daar mee verband houdende buitengewone omstandigheden. Het Amsterdamse verkeer mag niet op het verkeerde pad en dit te voor komen is de taak van de raad van het verkeer, gisteravond geïnstalleerd in Amsterdams raadzaal. Op de foto: de hoofdstedelijke burgervader mr. I. Samkalden rechtsin gesprek met de verkeerraadsvoorzitter mr. J. E. Vriesema. Er zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht Een aantal daarvan is zeits ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden. DEN HAAG Op grond van de aantallen onderwijzers die in de komende jaren beschikbaar zullen zijn, acht staatssecretaris Grosheide het nauwelijks moge lijk over te gaan tot de verlangde verlaging van de leerlingen- schaal bij het lager onderwijs. De staatsseertaris deelde gisteren in de Tweede Kamer wèl mee dat de regering bereid is op de afschaffing van de marges bij het kleuteronder wijs, ingaande 1 augustus 19G9, voor uit te lopen door vanaf 1 januari al op ruime schaal rij'ksvergoeding te verlenen voor een extra leidster aan de gemeente- en schoolbesturen die in de „gevaarlijke zone" terecht zijn gekomen. Deze zone ligt bijvoorbeeld tussen veertig en zevenenveertig leerlingen. Bij meer dan veertig leerlingen is de school verplicht er een kleuterleid ster bij te nemen, maaT die leidster wordt pas vergoed als er zevenen veertig leerlingen zijn. Er was al aangekondigd dat die vaak gekritiseerde marge op 1 au gustus van het volgend jaar ver dwijnt. Nu gaat dit praktisch al op 1 januari gebeuren. De oppositiepartijen bleken van deze concessie niet erg onder de in druk. De PvdA sprak van het vullen van een kinderhandje en van een afgekloven been. De WD'er Von hoff, die zich ingenomen toonde met de marge-maatregel, werd door dr. Den Haag kent twee levenspatro nen. Eén van de gewone burger, die zijn dag zo omstreeks zeven uur be gint, zijn pakje brood en de ver plichte appel in de keurige aktentas meeneemt en om zes uur rond de tafel zijn kinderen aanschouwt, wanneer moeder de vrouw de aard appels binnenbrengt. Met de fabel tjeskrant begint zijn nachtkaars, die langzaam opbrandt, hoogstens even flakkerend wanneer er een t.v. schandaal de avondlijke sleur door breekt. Het tweede is van de uitgelezen schare, die in zwarte auto's rond rijdt, agenda's met lunchafspraken heeft, des middags pas na drie uur achter het bureau te bereiken is en zich zo tegen zessen opmaakt om het culturele maatschappelijke spel der cocktailparties en recepties te spelen. Het moeilijke voor een journalist is. dat hij met zijn gewone been naar salaris en status het eerste pa troon als het zijne heeft, maar uit beroepsplicht het andere in het tweede patroon moet zetten. Misschien is het voor een man niet zo erg. Die zeggen gewoon thuis: „Begin maar vast...." En hij weet. dat zijn prakkie dan bij thuiskomst staat te warmen op het fornuis. Voor mij echter is het een soort legkaart, waarvan de stukjes niet helemaal willen passen. Heel vroeg eten in haast, of heel laat wat in houdt, dat de avond voor de ande ren ook stuk is. Daar de mijnen lief zijn was dit maal een andere schikking getrof fen^ Ik naar mijn plicht én zij gin gen'gewoon hun gang. Ik moest me niet haasten. Op de dag zelf merkte ik, dat ieder zijn bestemming bui tenshuis had gevonden. Niets maar dan ook niets behoefde ik me van hen aan te trekken. Ik kon receptie- waarts gaan ontlast van elke ver antwoordelijkheid. Het was even wennen, maar toen het glaasje en het hapje versierd Twee patronen bleek door aardige zeer conversabele mensen, ging al mijn wroeging over het dubbelpatroon in de ijle sigaret- terook op. Om half acht zou ik, zonder afwas op de aanrecht, buiten staan, vrij om te doen wat ik wilde. Nu krijg je nergens zo'n honger van als wan neer je op het gebruikelijke etensuur een liflafferig zoutje tot je neemt. Zo groeide het plan. Lekker heel rustig ergens gaan dineren. Zomaar luxueus- Peinzend overwoog ik de moge lijkheden. Besloot toen. Wist al wat ik daar in het kleine restaurant met een kaars op tafel van het menu zou kiezen... Er werden reeds afscheidshandjes gegeven en onopvallend voegde ik me in de rij van vroegvertrekken- den. Bij de garderobe trof ik hem. Steeds ouder wordende vriend van jaren her. Grijs aan de slapen en meer rimpels dan ik ooit eerder op gemerkt had. Waarom toch altijd op zo'n ogen blik die domme vraag: „Hoe gaat het?" Je rekent dan altijd op de troef: „Best hoor...". Maar hij schoot zijn jas aan, hielp mij in mijn mantel en drentelde mee naar de voordeur, zachtjes hoorde ik: „Moeilijk, veel narig heid..." Mijn vrolijke afscheidszwaai werd een schrikreactie. Hij zag het als een bewijs van meeleven en begon te vertellen. Op de stoep. Stoep af. Hij sloeg rechts af en ik had niet de moed om links naar mijn restaurant je te gaan. In de grauwe avond luchtte hij zijn hart en we liepen maar... Toen hij het alles kwijt was, zei hij: „Ik wacht hier op de bus. Dag hoor..." Om de hoek was de halte van mijn tram naar huis. Wat zou ik anders doen? Er was nog brood In de trommel en dat kaarsje kon ik zelf wel aansteken. Tans afgeschilderd als een „barokke beschermengel van dit kabinet". De socialisten en liberalen lagen in dit begrotingsdebat vele malen met elkaar in de clinch. De heer Vonhoff had erover geklaagd dat de Mammoetwet niet modern genoeg is. De heren Tans en Masman (soc.)i gaven hem te verstaan dat juist de VVD daaraan schuldig is. De PvdA kwam met een motie om meer te investeren in het universitair onderwijs. „Wilt u wel bedenken dat het de socialist Vondeling was, die als minister van financiën de onderwijs begroting met 12,5 miljoen gulden besnoeide", merkte de heer Vonhoff op. „Wilt u ook bedenken dat de li beraal Witteveen als Kamerlid voor stelde de )onderwijsbegroting met een kleine honderd miljoen te ver lagen", gaf de heer Laban (soc.) te rug. Dr. Tans nodigde de regering uit, „haar investeringsplan (tot 1980 jaar lijks driehonderd miljoen gulden voor het universitair onderwijs) op nieuw in overweging te nemen". Zijn motie door de ch-woordvoerder Schuring „een politieke smartlap" genoemd paste in de lijn van zyn discussie met de minister. Veringa zette berekeningen op die tot de conclusie voerden dat het met wat passen en meten en met aan vaarding van enige knelpunten mo gelijk zal zyn, de studentenstroom in 1980 op te vangen. De socialistische woordvoerder betwijfelde dit en daar over bleef men het oneens. Verschil van mening bleef er ook over de vraag of ons land nu wel of niet voldoende uittrekt voor zijn on derwijs in het algemeen. Met ons percentage (7 a 8) van het nationa le inkomen staan we internationaal zeer goed, betoogde de minister. Dat kan wel zijn, maar we hebben erg veel jeugd en dan kan het bedrag per kind minder goed zyn, reageer de de PvdA. Niet afschuiven Minister Veringa zei nadrukkelijk zich in het kabinet mede-verantwoor delijk te voelen voor andere vraag stukken als krotopruiming, ontwik kelingshulp enz. Hij wil de verant woordelijkheid voor het bedrag dat het onderwijs krijgt, dan ook niet af schuiven op de minister van finan ciën. Sprekend over de toeloop van stu denten zei de minister dat overwo gen wordt, plaatsingscommissies in het leven te roepen voor nog andere studierichtingen dan geneeskunde, tandheelkunde en biologie (daar werken dergelijke commissies al). Hij denkt nu aan psychologie en rech ten. Evenals in de commissievergade ring gaf de minister over de numerus fixus bij de medische studie enkele uiteenzettingen, die de zaak er niet direct duidelijker op maakten. De zwaardere examens en de veT- kapte studentenstop vormen nog al tijd een weinig heldere zaak. Maar de minister heeft wel gezegd dat hy geen bezwaar heeft tegen het instel len van een commissie die contro leert of de examennormen goed wor den toegepast. In die commissie kun nen ook studenten zitting hebben. In de marge van deze discussie heeft de heer Wiegel (lib.) dr. Tans vastgeoind op een uitspraak dat er een moment kan aanbreken waarop ook de socialisten menen dat de ca paciteit van het universitair onder wijs moet worden afgestemd op de behoefte aan academici. De heer Tans voegde er echter aan toe dat men de eerste tien of twaalf jaar moet uitgaan van het aanbod van studenten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 5