ben
Ik
een
mensenwurni
KLM niet naar Toronto
vlees eten is verantwoord eten...
Junglebook - de film voor
alle welpen ter wereld
Ruud Noorlander Petit Jean-Jean
mag op de straat gaan zingen:
Macht van
Pentagon
te groot'
Beklemmend beeld van
de wereklvoedselnood
I
bon
Burgemeester
van Arnhem
met pensioen
Eerste vlucht van
Boeing vertraagd
Vakmanschap
is
meesterschap
...en zo lékkerI
9
DINSDAG 17 DECEMBER 1961
„Ik wl! gewoon op straat zingen, gewoon lekker op
straat, gewoon ongecompliceerd in het niets leven. En als
je in het niets leeft, als je in het niets leeft hè, dan kun
je iets gaan scheppen.
Dat kan ik niet als ik hier achter dit mooie bureau
blijf zitten. Ik moet er gewoon op uit, ik moet zien wat
er gebeurt, op de hoogte blijven van allerlei dingen om
me heen.
Op straat krijg je die onverstoorbaarheid, hè, leren spelen door
die chaotische en soms ritmische geladenheid van geluiden heen;
geluiden van stappen, van stemmen, van motoren. Daar moet je
doorheen kunnen komen, je moet als het ware onverstoorbaar
worden.
En daarom wil ik op straat gaan spelen; ook voor anderen, om ze
wat warmte te geven."
Huib Goudriaan
/werver, reclametekenaar, schilder,
dichter, gitarist en niet in de laatste
plaats liedjeszanger troubadour
noemden ze dat in de Middeleeuwen
b Ruud Noorlander mag binnenkort
op straat spelen en zingen. Gisteren
werd hem een vergunning toegezegd
voor het centrum van Rotterdam.
De kleine zanger donker krul
lend haar, opgewekt, dikwijls la
chend „Ik heb er een jaar voor
geknokt, voor een straatvergunning.
Ik wil er een hebben om ten eerste
in mijn levensonderhoud te voorzien,
en ten tweede wil ik iets gaan doen
weet je: wat meer leefbaarheid, het
is natuurlijk een groot woord, in de
!stad brengen."
1 ets gaan doen
Ruud (27) begon twee jaar geleden
liedjes te schrijven, er muziek bij te
maken en ze ook te zingen. Dit jaar
werd hij winnaar van Rutecks Ta
lentenfestival 1968, trad hij op in
heel wat Rotterdamse sociëteiten en
in de wijnkelder Het Roefje.
Een levensschets: „Ik ben in Rot
terdam geboren, ging naar de mulo,
daarna de Academie voor Beeldende
I Kunsten, daarna een jaar in Enge
land, daarna wilde ik toelatingsexa
men doen voor de toneelschool (maar
dat werd niets, ik was gewoon te
j laat, ik heb altijd de neiging te laat
te kohien), daarna de dienst en drie
jaar reclametekenen.
I Toen ik uit dienst kwam dacht ik:
Je moet iets gaan doen, je leven aan
vaardbaar maken, niet met een sja-
I grijnig gezicht gaan lopen, en toen
ben ik liedjes gaan schrijven."
Ruud als artiest bekend onder
de naam Petit - Jean - Jean („zet
maar Ruud Noorlander PJJ in de
krant") schildert en tekent nog.
Maar componeren, gedichten schrij
ven en zingen ziet hij als zijn le
venstaak.
Gewone man
„Ik ben gewoon iemand die gedich
ten maakt, en die dingen tracht te
zingen. De een noemt me troubadour
en de ander weet ik veel wat die
er van maakt maar ik ben gewoon
een zanger van het leven, weet je.
Na het talenlenfestival heb ik met
Boudewjjn de Groot een tournee door
Nederland gemaakt. Maar dat is niet
belangrijk, die toneelervaring, die
afstand...
Ik wil gewoon tussen de mensen
instaan. Ik wil me identificeren met
de gewone man ik ben zelf na
tuurlijk ook een gewone man
maar van hem moet ik het hebben.
Daar kan ik een hoop van leren. Die
doodgewone jongen zegt wat hij zeg
gen wil, en kijk daar word ik wijzer
van.
Als zanger, als dichter, moet ik ge
woon tussen de mensen instaan, hè.
Het geeft ook een beetje gezelligheid,
het geeft een heel ander cachet aan
de stad. Dat hebben de mensen toch
nodig; dan denken de mensen als ze
uit die duffe kantoren en fabrieken
komen: Hé, da's leuk, zo'n jongen.
Het gaat me niet om de roem, dat
interesseert me helemaal niet.
Ik zeg altijd: roem is een verlate
top. Als je er naar gaat grijpen,
bestaat de mogelijkheid dat je kramp
in je armen krijgt. En ik heb ook
geen zin me op de borst te slaan, zo
van: ik wil dit of ik wil dat. Ik ben
niks, ik ben gewoon net zo belangrijk
als een kantoorjongen."
Stad overhoop
Ruud Noorlander gelooft in Rotter
dam: „Het is een stad, die werkt,
graaft, bouwt; alles ligt overhoop, en
dat er beweging is, betekent dat er
iets gaat gebeuren. Dat is met de
kunstenaars precies hetzelfde.
Kijk maar om je heen. Die jongens
zijn allemaal stuk voor stuk bezig. Ze
lopen weinig rond, omdat er te wei
nig vertier is. Ze moeten gewoon wel
werken.
De Rotterdammer is ook nuchter,
en door die nuchterheid krijg je een
gezonde achtergrond om iets te
scheppen. Rotterdam is een stad, die
zich klaar maakt voor een nieuw ont
waken, en ik geloof stellig dat over
tien jaar deze stad in Europa weer
een groot woord een grote vinger
in de pap gaat krijgen.
Een stad, die opnieuw wordt opge
zet kun je vergelijken met een kind
van 15 of 16 jaar: vol energie en
kracht. In Amsterdam, daar kom ik
ook veel, gaan ze op de sentimenten
teren; Amsterdam is oud."
Op warmte richten
En Nederland?
„Ik heb overal gezeten, maar ik
heb gezien dat Nederland, ondanks
de protesten van veel jongeren, een
van de belangrijkste landen is. Je
kunt hier alles doen, als je maar een
beetje initiatieven toont en een beet
je wil hebt. Dat geklaag van die lui
komt alleen maar voort uit ontevre
denheid met zichzelf.
Het is erg belangrijk in het leven
waar je je op richt, waar je je ge
dachten op richt. Richt je je op grijs,
dan zie je alles grijs. Maar richt je je
op geel, dan zie je de kleur van de
zon, de kleur van de hitte en dan
trek je ook warme dingen naar je
toe, en die straal je dan ook automa
tisch uit.
Het goede verbergt zich niet, en
wie het goede volgt, volgt het licht,
draagt warmte uit, heelt de wonden
van de melaatse, verdrinkt niet in de
onredelijkheid van zijn eigen wanbe
grip.
Je moet het goede beogen en dan
zit je gewoon altijd goed; dan krijg
je licht, en licht is gewoon fijn, jo!
Wekkertje
Er kan heus niet zoveel mis gaan
in dit leven als je je oor af en toe
aan je hart legt.
Als we twijfelen moeten we dat
Ik geef op als "T|
nieuwe abonnee:
m
betaalt: per kwartaal per maand I
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een onderzettegel.
De nieuwe abonnee krijgt onze krant I
veertien dagen gratis.
Mjn naam
Kis: -m
RUUD NOORLANDER:
dat wekkertje volgen
grote oor wat we hebben gekregen,
gelijk op dat wekkertje gooien. Dan
weten we hoe laat het is. Ik heb een
hekel aan tijden hoor, dat mag je
best weten, maar het is toch zeer
belangrijk af en toe te weten te ko
men hoe laat het bij ons is.
Of je ver over Je tijd bent, of hele
maal nog niet aan je tijd toe bent, of
precies met je tijd meegaat. Dat vind
ik erg belangrijke dingen. Dat wóu ik
zeggen over dat kleine wekkertje, dat
in ons allemaal tikt.
En in dit korte leven, waar we als
mensen niets zijn, eigenlijk, krijgt ie
dereen gewoon een functie. Nou doe
je werk dan gewoon op een normale
manier, en tracht het met een beetje
begrip te doen en een beetje liefde,
hè."
Geduchtenspoeliny
Over de kunst om te leven een
thema waar hij graag over praat
heeft Ruud veel nagedacht tijdens
zwerftochten in het buitenland. On
derweg, al liftend, ontstonden veel
van zijn gedichten.
„Ik hou me nu enigszins op de ach
tergrond, omdat ik met een nieuw
repertoire bezig ben. Daarom ga ik
de komende zomer weer weg om in
alle rust te kunnen werken.
Onderweg verkeer je in een tijd
loosheid, in een grote ruimte waar
door je een immens grote gedach-
tenspoeling krijgt, die je op een stuk
je papier gaat projecteren."
Dit jaar was hij vier maanden in
Turkije en Griekenland. „Ik heb daar
op straat gezongen. In Thessaloniki
had ik een keer een terrasje van zeg
maar zestig gulden. Ik zong daar Ne
derlandse en Franse liedjes. Ze wa
ren daar in Griekenland gewoon blij
dat ze een vogel hoorden van buiten
hun kooi."
Doorstomen
Volgend jaar gaat hij naar Afrika
en Azië. „Ik heb India op het oog
maar het kan ook zijn dat ik naar
Zuid-Afrika doorstoom. Het ligt hele
maal aan de lifts die ik krijg. Zit ik
in Marrakesj en er is een vent, die
zegt „Jo, ik ga door naar Zuid-Afri
ka", dan zeg ik: „Nou ik ga met je
mee". Mocht er een vent komen, die
overdwars oversteekt, dan zeg ik:
„Nou ik ga met jou mee."
Onderweg ga ik zingend alle ter
rassen af, tot ik er weer genoeg van
heb. Maar je weet het natuurlijk
niet: de laatste keer zou ik een half
jaar wegblijven, maar mijn gitaar
brak onderweg, en mijn paspoort en
een hoop geld werden gestolen. Je
kan nu wel zoveel zeggen, weet je."
Grote werk
Voorlopig is zingen op straat voor
hem het grote werk. „Ik wil niet op
het toneel gaan werken met halve
dingetjes. Ik wil iels goed doen en ik
heb geen haast. Phonogram wilde me
bijvoorbeeld contracteren, maar ik
wil pas met deze mensen gaan wer
ken als ik rijp ben.
Een appel pluk je als hij rijp is.
Als je onrijpe appels eet krijg je pijn
in je buik, en daar heb je niks aan."
Op zijn hoge uit de jaren twintig
stammende schrijfmachine tikt hij
niet alleen gedichten, maar ook afo
rismen, die een oosterse indruk ma
ken.
„Dat komt misschien omdat ik in
die landen geweest ben. Je wordt er
heel sterk beïnvloed door de sfeer,
door de rust."
Ruud laat me er drie lezen:
„De neger kan het niet helpen, dat
de blanke hem zwart ziet."
„Wie zich over het goede ontfermt,
zal geen gesloten hekken vinden."
„Jij krant, dagblad van het gewe
ten, je doet me pijn."
Niemand navolgen
Hij pakt de gitaar en zingt een van
zijn liedjes:
„Regen striemt
mijn gezicht
gootjes gravend
waarin het wegloopt
naar de overloop
van mijn lip
haren hangen als
verdronken luifels
stijlloos over mijn
wenkbrauwen neer
ogen kristalliseren
ik rij op een
fiets van rust
een lamp voortduwend
door straten van duisternis
langs tafels waar de
laatste kaart nog
lang niet is gelegd
kamers binnen
een hemel makend
terwijl achter mij
weer steden in
brand worden gezet."
Ik vraag: Heb je zangers, die
je navolgt, die je inspireren?
Lees je veel literatuur, de dich
ters?
Ruud: „Ik volg helemaal nie
mand na. Ja, toch, ik volg wel
iemand na: mijn eigen wekkertje
volg ik na.
Nee, gedichten lees ik niet
veel. Ik wil niet worden beïn
vloed. Ik ben geen boekenwurm,
ik ben meer een mensenwurm,
weet je."
ARNHEM De heer C. G. Matser
heeft per 1 juli 1969 ontslag gevraagd
als burgemeester van Arnhem we
gens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd. De heer Matser,
sinds 1946 burgemeester van de Gel
derse hoofdstad, is nog niet geheel
hersteld van een hartaanval, die hij
begin dit jaar kreeg. De heer Matser
is ook lid van de Eerste Kamer voor
de KVP.
Duitse studenten
bezetten faculteit
in W.-Duitsland
BOCHUM Ongeveer 100 studen
ten in de sociale wetenschappen van
de Ruhr-universiteit te Bochum heb
ben gisteren hun faculteit bezet en
een „tegenuniversiteit" geopend.
Toen zij een rode vlag hesen, verlie
ten alle docenten het gebouw.
De betrokken studenten hadden op
29 november de eis gesteld, dat de
studenten medezeggenschap in de fa
culteit zouden krijgen. Hun ultima
tum liep maandag af.
NEW YORK De democra
tische senator Eugene McCarthy
meent dat het Amerikaanse mi
nisterie van defensie „de groot
ste onafhankelijke macht in we-
rëldaangelegenheden is gewor
den".
McCarthy, lid van de senaatscom
missie voor buitenlandse zaken,
schreef in de Saturday Review, dat
de invloed van het Pentagon op de
Amerikaanse buitenlandse en bin
nenlandse politiek en op de onder
wijsinstellingen steeds groter is ge
worden.
De militarisering van de Ameri
kaanse buitenlandse politiek, zo
meent McCarthy, is in de afgelopen
jaren duidelijk geworden door de
toenemende bereidheid om in militai
re termen te reageren op vraagstuk
ken die wel of niet ontvankelijk zijn
voor militaire oplossingen. Het meest
ernstige voorbeeld hiervan is de
Amerikaanse deelneming in de oorlog
in Vietnam, aldus McCarthy.
Hij zei een toenemend bewijs te
hebben gezien van onderdanigheid
van het ministerie van buitenlandse
zaken en van de regering aan militai
re vastbeslotenheid en oordelen.
In eigen land beïnvloedt het Penta
gon de politiek door grotere be
langstelling te wekken voor bepaalde
gebieden van de economie, meer dan
voor andere, allemaal om defensie
contracten te krijgen.
McCarthy gaf ook zyn bezorgdheid
te kennen over het feit dat colleges
en universiteiten hun gehele beleid
zullen aanpassen om toelagen van
Defensie te krijgen. „Op die manier
oefenen zij rechtstreeks invloed uit
op de gehele cultuur van Amerika en
de richting en toon van ons nationaal
leven".
Het weer in Europa
weer
mln.temp.
gisteren
neer
slag
Kopenhagen
geh.bew.
1
0
Londen
regen
0
10
Amsterdam
geh.bew.
1
2
Brussel
geh.bew.
1
3
Luxemburg
mist
0
5
Parijs
geh.bew.
1
S
Nice
zw.bew.
5
7
Frankfort
geh.bew.
0.4
München
-7
2
Zünch
sneeuw
-2
4
Genève
onbew.
3
1
Locarno
geh.bew.
0
10
Wenen
-3
0
Innsbruck
l.bew.
-2
0
Rome
regen
12
23
Madrid
motregen
8
8
DEN HAAG Het is beangstigend
dat de wereldbevolking over 35 jaar
is verdubbeld. De grootste vraag
blijft of de bevolking in de gehele
wereld genoeg te eten zal krijgen.
Met deze problematiek, waarbij wij
ons allen betrokken voelen, confron
teert ons de cineast Philip Owtram in
zijn kleuren-documentaire „Meer
voedsel voor meer mensen", die hij
in opdracht van de Shell Film Unit
heeft gemaakt.
Het is onthullend te zien dat in
driekwart van de wereld de boeren
nog verouderde methoden gebruiken.
Hun uitgeputte grond levert steeds
minder op, terwijl de vraag steeds
meer toeneemt.
In het kader van de ontwikke
lingshulp verleent de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de Vere
nigde Naties met medewerking van
het Kunstmestprogramma van de
Anti-Honger-Actie in talrijke onder
ontwikkelde landen technisch-agra-
rische hulp teneinde het leed van de
bevolking te verzachten en hen een
betere toekomst te verzekeren.
De film laat zien hoe moeilijk het
is bij de behoudzuchtige boeren bete
re landbouwmethodes geïntroduceerd
te krijgen. Na resultaten gezien te
hébben met proefvelden die met
kunstmest bewerkt zijn gaan zij
tot verbetering over. Het is in de
documentaire avrant tot uiting ge
komen dat het eigenlijke probleem
van de voedselvoorziening, de voor
ziening met kunstmest is.
AFSCHUWELIJK
De tweede documentaire, waarvan
gistermiddag in aanwezigheid van
(Van onze luchtvaartmedewerker)
WASHINGTON/MOSKOU. De eer
ste vlucht van de Boeing 747, waar
over we in het Zondagsblad schre
ven, zal pas in januari worden uit
gevoerd. Het is onmogelijk gebleken
alle voorcontroles tijdig af te wer
ken. Deze vertraging zal geen effekt
hebben op het verkrijgen van het
bewijs van luchtwaardigheid en de
aflevering.
Voorts vernamen wij dat het Rus
sische supersone verkeersvliegtuig
Toepolef 144, de Concordsky, even
eens met vertraging te kampen heeft.
Dit nieuwe verkeersvliegtuig zou
ook deze maand in zijn element ko
men. Eduard Vagabovich Elian, die
sedert 1951 testvheger is> zal de eer
ste vlucht met de Toe-144 uitvoeren.
drs. B. J. Udink, minister voor de
ontwikkelingshulp, in het Haagse
Metropole de première ging, laat ons
het leed zien dat de ziekte Bilharzia
veroorzaakt.
„Verborgen kwaad in tropisch wa
ter" toont afschuwelijke beelden van
de gevolgen van deze in de laatste
jaren bekend geworden ziekte.
Regisseur Richard Bigham die de
film maakte ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van de Wereldge
zondheidsorganisatie filmde in vele
tropische landen om de ziekte zo ob
jectief mogelijk te kunnen beoorde
len. De parasieten worden verspreid
door slakken die in rivieren en poe
len leven.
Bij het baden worden de mensen
met deze ziekte besmet en op hun
beurt besmetten zij weer anderen.
Afgrijselijke microscopische _*-»
beelden zijn die van het hardnekkige
mie dat zich voortvreet in de
ingewanden, hetgeen op den duur de
dood ten gevolge heeft.
INSPANNING
Minister Udink hield tevoren een
inleiding, waarbij hij opmerkte dat
de regering ervan overtuigd is dat de
actieve medewerking en inspanning
van de particuliere sector, en met
name van de industrie (in dit geval
de Shell), essentieel is voor de verho
ging van de gezamenlijke
krachtsinspanning die nodig is voor
een doelgericht ontwikkelingshulp-
programma.
„Wij moeten ook blijven handelen'
om anderen bij te staan bij hun gang
naar ten andere toekomst, ook als zij
de fase van honger en ellende reeds
hebben verlaten", aldus minister
Udink.
DAMMIS DE GEUS
OTTAWA Canada heeft volgens goedingelichte kringen het Nederlands
verzoek voor landingsrechten voor de KLM in Toronto afgewezen. Toronto
is een belangrijke landingsplaats voor elke buitenlandse luchtvaartmaat
schappij op Noord-Amerika.
Nederland heeft Canada een jaar geleden laten weten dat de bestaande
overeenkomst (wederkerige landingsrechten in Amsterdam en Montreal) zou
worden opgezegd als de KLM geen landingsrechten in Toronto zou krijgen.
Canada zou nu hebben gezegd dan maar de overeenkomst te schrappen.
Bierkenners
vragen
ALLE WELPEN ter wereld, zo-
mede gewezen welpen en aan
staande welpen worden hierbij op
geroepen zich naar de film „Jungle
book" te begeven, waar hun klaar
voor ogen wordt gesteld, hoe het ge
gaan is met Mowgli, de mensenwelp;
die in het onmetelijke oerwoud gevon
den werd door Bagheera, de goede
panter; opgroeide bij de wolven; op
weg naar mensenland eigenwijzer was
dan Bagheera en zich aan zijn leiding
onttrok; belaagd werd door Kaa, de
listige slang; voortgeholpen (van de
wal in de sloot) door de vrolijke beer
Baloo.
Verder in handen viel van de apen;
verdwaalde in het grote oerwoud; ge
zocht werd door de dieren onder aan
voering van kolonel Hathi, de olifant;
ontdekt werd door de gieren; maar in
groot gevaar kwam door Shere Khan,
de vervaarlijke tijger, die het op zijn
leven had gemunt; doch gered door
Bagheera en Baloo uiteindelijk toch
belandde in mensenland, waar hij nog
lang en gelukkig leefde.
Juist broeder en zuster Padvinder,
gij hebt zojuist een blik geslagen in
Rudyard Kiplings wereldberoemde
Mowgli-stories, in beeld gebracht vol
gens de door Walt Disney nagelaten
richtlijnen voor de geestigste, span
nendste en ongetwijfeld diepzinnigste
tekenfilm ter wereld: JUNGLEBOOK
geregisseerd door Wolfgang Reither-
man met zes kostelijke Junglebooklie-
deren, waarvan het Berenlied en de
Olifantenmars topsongs zullen blijken.
Wolfgang Reitherman heeft 77 mi
nuten nodig gehad om dit verhaal
werkelijk meeslepend in kleuren en
geuren uit de doeken te doen, maar in
die tijd leeft men in een zo eigensoor
tige, hartverwarmende, dierensprook
jeswereld, dat men zich na afloop als
het ware opgenomen voelt in een we
reldwijde broederschap van Kipling-
bewonderaars.
Typeringen
Walt Disnev heeft nog de karakters
voor zijn film vastgesteld: Bagheera,
de panter, is heel ernstig en wijs. Hij
weet wat goed is voor een mensen
welp. Baloo, de beer, daarentegen is
een vrolijke losbol, met een goed hart,
maar weinig verstand van mensenwei-
De kleine Mowogli op de rug
van de goede panter gevolgd
door de olijke beer Baloo, in de
Disney film Junglelook.
pen. Kaa, de slang is listiger dan alle
andere dieren des velds en een
meester in het hypnotiseren en het
bedenken van kronkelredeneringen.
Kolonel Hathi, de olifant, is een bolle
praatjesmaker, die denkt met veel ge
weld, ook veel te kunnen bereiken.
De apen zijn vrolijke broertjes,
maar heus niet zo onschuldig als men
zou denken: zij willen van de mensen
welp het geheim van het vuurmaken
te weten komen. De gieren zijn vro
lijke lieden, die niet bepaald uitblin
ken in moed.
Shere Khan. tenslotte, de tijger, is
een bloeddorstige, welbewuste en wei-
overdachte heerser, die terdege be
grepen heeft, dat de mens voor de
dieren de grootste vijand is en daarom
voor eeuwig gezworen heeft iedere
mens, die in zijn klauwen komt te
verscheuren, zelfs een onschuldige en
ongevaarlijke mensenwelp.
liet
was zo
Spannend zijn de gevaren, waarin
Mowgli terechtkomt. Kostelijk zijn
ontmoetingen met Kaa; heerlijk zijn
boks- en danspartijtjes met lichtzinni-
;e Baloo; meesterlijk het militair
gestamp der olifanten; voortreffelijk
het gesol en gedol der apen; adembe
nemend het gevecht van Baloo met de
apenkoning; maar het onbetwiste
hoogtepunt is toch wel de ernstige
lijkreden van Bagheera, als Baloo na
een dapper gevecht met Shere Khan
de lieve Mowgli heeft gered, maar zelf
voor dood neerligt.
Bagheera begint aan een prachtige
rede, waarin zelfs een Bijbeltekst is
verweven. Ballo is echter niet dood.
maar ligt even buiten Westen. Hij
hoort met immens welgevallen Bag-
heera's plechtige en stichtelijke rede
woord voor woord en als Bagheera.
diep-ontroerd. het laatste woord
gesproken heeft, slaat Baloo zijn ogen
op en vraagt: „Ga nog even door, het
was zo mooi!..."
Een heerlijke film. deze moderne
Vos Reinaerde uit het Indiase oer
woud. Een film, waarvan ieder genie
ten zal: jong en oud; welp of geen
welp. Dit is een film om te beleven.
Dat is een feest.
Ev. Grolle
