UNIVERSITEIT HEEFT
MEERPERSONEELNODIG
P
Exporteurs bedreigd door
Rritse invoerbeperking
Discussie is nu afgesloten
Produktschap reddende
engel voor hyacint
Schatkist ontving fors
bedrag aan belastingen
iivspe
HUREN
Minister Veringa: geen
beperking voor ouderen
Commissie Academische Raad:
Tweeduizend
academische
uren
■El
Vooral kleine bedrijven getroffen
Weer priesters
ontslagen
Stunt om teelt uit slop te halen
Uniek
Benieuwd
Plannen
Potten
Bisschoppen over Nieuwe Katechismus
15
WOENSDAG 11 DECEMBER 1968
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG De universi
teiten hebben behoefte aan veel
meer personeel dan berekend
wordt door het ministerie van
Onderwas en Wetenschappen. De
verschillen lopen van 20 tot 150
procent en dat is nog een zuinige
berekening. Tot deze conclusie
komt een commissie onder voor
zitterschap van prof. dr. J. Th. G.
Overbeek (fysische scheikunde,
Utrecht) in een lijvig rapport
waaraan thans de laatste hand
wordt gelegd.
De faculteiten en afdelingen krijgen
altijd minder personeelsuitbreiding dan
ze vragen. Wordt er overvraagd of geven
de financiën de doorslag? Men sou om
te beginnen tot algemeen aanvaarde maat
staven voor de personeelsbehoefte moeten
komen. Daarom riep de Academische
Raad in maart 1964 een „Commissie On
derzoek Methode Bepaling Personeelsbe
hoefte" in het leven. In de afgelopen vier
en een half jaar heeft deze commissie
zwaar denk- en rekenwerk verricht. Haar
moeilijke rapport is kortgeleden in be
spreking gekomen bij de Academische
Raad. De kanttekeningen die toen ge
maakt zijn, worden nu verwerkt in de
laatste versie.
Aan de genoemde achterstand van
20 tot 150 procent worden nog geen
conclusies verbonden: de commissie
laat de discussie over de normen die
zij gekozen heeft, nog geheel open.
Voor de faculteiten van de genees
kunde en diergeneeskunde zullen nog
aanvullende rapporten verschijnen.
Bij de berekeningen bleek het verre
van gemakkelijk aan te geven hoe
veel onderzoek aan de universiteiten
en hogescholen gedaan moet worden.
Bij de opstelling die ten slotte uit de
bus kwam (per jaar 700 uur voor
hoogleraren, lectoren en overige le
den van het wetenschappelijk corps
en 1000 uur voor wetenschappelijke
medewerkers die aan een promotie
werken) wordt aangetekend, dat in
Engeland de hoogleraren in de colle-
Mi
I|ïï
s"i
G ju g o
Verdeling van
werktijd
onderwijs
onderzoek
algem. litera
tuurstudie
overige werk
zaamheden op
acad. niveau 600
per jaar 2000
2 g Sa
sïfi
700
700
200
4i
600
1000
200
Weekstaat Nederlandsche Bank
AMSTERDAM De weekstaat
van de Nederlandsche bank per de
cember geeft een zeer bevredigende
terugkeer van bankbiljetten te zien
na de ultimo-opvragingen. Hierdoor
daalde de chartale circulatie met niet
minder dan ƒ264 min. tot ƒ8330 min.
De schatkist ontving een fors be
drag aan belastingen en wel 106
min., waardoor deze tekening opliep
tot 530 min. Dit bedrag kon
ruimschoots worden gefinancierd,
daar de goud- en deviezenvoorraad
met ƒ120 min. steeg tot ƒ7177 min.,
waarvan ongewijzigd ƒ6115 min. aan
goud.
De banken hebben van hun verbe
terde positie een dankbaar gebruik
gemaakt door voor ƒ246 min. dure
voorschotten af te lossen. Hierna
resteert nog een bedrag aan
voorschotten van ƒ342 min. Het te
goed van de banken bij de centrale
bank ging met 11 min. naar bene
den tot 8 min.
De geldmarkt is nog steeds zeer
krap. Per 16 december heeft het rijk
betalingen te doen aan de gemeenten,
waarmede ruim 300 min. is ge
moeid. Verder bestaat de mogelijk
heid, dat er nog een verdere terug
keer van bankbiljetten plaats heeft.
Aan de andere kant mogen ook op
vragingen worden verwacht in ver
band met Kerstgratificaties en va
kantiereizen. Veel verandering in de
positie van de geldmarkt wordt er
dan ook voor de komende dagen niet
verwacht.
9/13 2/12
Activa (toi duizenden gW.)
Goud 6.1X4.992 0.114.992
Vorderingen In goud, enz. 867.676 748.899
Buitenl be taal ml dd
Guldensvorder op bult 258.463 257.193
Papier in disconto 117.745 117.745
Papier d. bank gekocht 1.390.900 1.390.900
Voorsch en beleningen 342.245 588.178
Nederlandse munten 27.192 28.545
Passiva
Bankbiljetten
's rijks schatkist
Banken ta Nederland
Andere Ingezetenen
Banken iai buitenland
Andere niet-lngezetten
Saldi buitenlands geld
Totaal goud en deviezen
waarvan converUibel
Dekkingspercentage
8.329.971 8.575.570
530.356 424.549
8.242 19.594
59.024 37.537
52.624 52.170
4.926 5.708
7.192 7.328
7.177.087 7.056.706
867.825 749.044
77,64 75,22
geperioden 50 procent meer tijd voor
onderzoek beschikbaar hebben en de
lectoren zelfs 100 procent.
Bij de bespreking van de onder
wijstaak geeft het rapport normen
'voor de voorbereiding van colleges:
2 uur voor 1 uur college voor candi-
dandi, 4 uur voor 1 uur college voor
kandidaten, 6 uur voor 1 uur college
over capita selecta of seminarium, 2
uur voor 1 uur werkcollege of werk
groep, 3 uur voor' 1 uur college-assi-
stentie en 2 uur voor 1 middag ele
mentair praktikum of eenvoudige ex
cursie. Het gunstigste aantal studen
ten per staflid bij een elementair
praktikum is 8, het maximum 12; bij
een werkgroep of werkcollege zijn de
aantallen 12 en 15.
Promotie
Zo zit het rapport vol becijferingen
over personeel en tijd gemoeid met
excursies, tentamens, examens, scrip
ties enz. De tijden die de promotor en
andere leden van het wetenschappe
lijk corps aan een promotie moeten
besteden, lopen sterk uiteen: van be
neden de 100 uur tot 2800 uur. Dit
laatste aantal betrof een uitzonderlijk
geval; de commissie houdt het voor
lopig op 200 uur.
Voor de totale personeelsbehoefte
zal men ook nog rekening moeten
houden met 10 procent voor speciale
research en 10 procent voor centrale
diensten. De commissie acht het ge
wenst, dat de universiteiten en hoge
scholen haar berekeningsmethode in
detail gaan toepassen en nagaan hoe
dit werkt. Men moet goed het aantal
ingeschreven studenten en het aan
tal onderwijsvragende studenten on
derscheiden. Er zijn ingeschrevenen
die van de wetenschappelijke staf
geen noemenswaardige onderwijstijd
meer vragen.
De commissie heeft geprobeerd het
onderwijsprogramma te benaderen
langs een andere weg dan de gebrui
kelijke: men gaat niet uit van wat de
faculteit nodig acht, maar van wat de
student kan verwerken. In de college-
en praktikumperiode (25 a 30 weken
per jaar) mogen wekelijks maximaal
25 van de 40 45 uren die de student
voor zijn studie beschikbaar heeft,
ingenomen worden door „contact
uren" (colleges, werkcolleges, praktika
enz.); anders wordt het onmogelijk het
programma bij te houden. De rest van
het jaar, de vakanties niet meegere
kend, (15 20 weken) heeft de stu
dent nodig voor tentamen- en exa
menstudies, scripties en voor vrije
studie.
Het rapport noemt dit een omvang
rijk programma. De student zal be
paald moeite hebben hierbjj voldoen
de tijd voor zelfstandige studie te
vinden terwjjl die zelfstandige stu
die juist het typische kenmerk van
de academische opleiding moet zfjn.
De nogal eens bepleite verlenging van
de college- en praktikumperiode is in
deze gedachtengang dan ook alleen
aanvaardbaar bij een evenredige ver
laging van de belasting per week en
heeft dan op de personeelsbehoefte
geen invloed.
Ik geef op als
nieuwe abonnee:
naam:
straat:
betaalt: per kwartaal per maand
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een "Gouda Bouquet".
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
Mijn naam -
straat:
plaats:
inzenden aan Bureau van dit blad
hokje zwart maken naar keuze
(Van een onzer redacteuren)
ROTTERDAM Veel kleine Nederlandse exporteurs dreigen in
moeilijkheden te komen door een recente Britse bepaling, die import
beoogt te beperken.
De al sinds 27 november toegepaste (maar nog niet door een wet
bekrachtigde) bepaling houdt in feite in, dat Nederlandse exporteurs
langere kredieten moeten verlenen om hun klanten in Engeland te
behouden. Een verplichting, die neerkomt op ee direct verlies en
vooral de kleinere bedrijven gevoelig treft.
Officieel is in de bepaling gesteld,
dat de Britse importeur van het tota
le transactiebedrag de helft geduren
de een half jaar moet vastleggen op
de Bank of England (waarvoor hij
Uit de vele (uitstekende) inzen
dingen op de Amsterdamse stad
huisprijsvraag was die van archi
tect Wilhelm Holzbauer uit We
nen wel de beste. Hoe hij zich de
bouw en de structuur van het
nieuwe gemeentehuis voorstelde,
zet de winnaar hier uiteen bij
het vooralsnog als maquette ge
construeerde project.
(Vervolg van pag. 1)
De heer Van der Peijl (c.h.) be
treurde het dat hoge huurquote voor
komen bij de laagstbetaalden. Van
daar ook zijn suggestie om hier iets
aan te doen in de vorm van voorlopi
ge steun.
De heer Wiegel zei, dat de PvdA
het eens was met Bogaers' bedoeling
de subsidielast in 10 jaar af te bou
wen. Nu dat door een ander kabinet
verwezenlijkt gaat worden, zouden ze
het ineens over een andere boeg wil
len gooien. „Deze minister", aldus
Wiegel, „heeft de doorstroming goed
op gang gebracht, hij pakt de In-otop-
ruiming aan. Van hem kan niet ge
zegd worden dat hij de laagstbetaal
den in de chaos laat Dat is niet fair".
Ook de KVP'er Cornelissen verweet
Van den Doel partijpolitieke overwe
gingen te laten prevaleren. Van de
Doel: Het gaat om de band tussen
reële inkomensstijging en huurverho
ging.
Minimaal
Minister Schut wees de Kamer er
tot slot op, dat de huurders zullen
moeten betalen voor kwaliteitsverbe
tering. Volkshuisvesting bezuinigt
niet, maar wil grootse taken als krot
opruiming en sanering aanvatten.
Daar gaat men mee beginnen en daar
is veel geld voor nodig. Hij bena
drukte, dat het uitstel tot 1 april
minimale invloed heeft op de kosten
van levensonderhoud voot het jaar
1969.
De meerderheid van de Kamer ver
geen rente ontvangt). Maar omdat
veel van deze importeurs krap bij
kas blijken te zitten, proberen zij de
ze verplichting af te wentelen op de
Nederlandse exporteur door hem
voor een half jaar krediet te vragen.
Storting van dit bedrag door de
exporteur op de Bank of England
blijkt onmogelijk, omdat daarvoor
een speciale vergunning nodig is, die
zelden wordt gegeven.
De nieuwe bepaling betekent een
verzwaring van de ruim een half jaar
geleden ingevoerde importbeperking,
die de betaling van 15 procent in
voerrecht behelsde. De Britse rege
ring hoopt op deze manier het pond
binnen de grenzen te houden en bo
vendien rente te verdienen van de
vastgestelde invoerdeposito's.
NOODKRETEN
Het is duidelijk, dat door blokke
ring van het handelskapitaal de Ne
derlandse exporteur voor extra zwa
re lasten wordt geplaatst. Het grote
aantal noodkreten uit kringen van
exporteurs wijst er op, dat men er
allerminst mee is ingenomen. Vooral
fabrikanten van machines, textiel en
levensmiddelen dreigen daar de dupe
van te worden.
Hoewel daarover nog geen gege
vens bekend zijn, wordt wel ver
wacht. dat de export op de lange
termijn zal gaan stagneren. Er zijn al
exporteurs, die hun activiteiten meer
naar Duitsland zijn gaan verleggen,
waar de invoer juist is vergemakke
lijkt. Engeland is thans het vierde
exportland, na Duitsland, België en
Frankrijk. Vorig jaar werd er voor
2,3 miljard gulden naar uitgevoerd.
Om de verliezen zoveel mogelijk te
beperken zijn verscheidene expor
teurs er al toe overgegaan in kleinere
hoeveelheden te exporteren en de
aanleg van voorraden in Britse de
pots te verminderen.
Door het bewerkstelligen van een
grotere omloopsnelheid wordt name
lijk voorkomen, dat men onnodig
veel krediet ineens moet verlenen.
BRENTWOOD, ENGELAND Op
nieuw is in Engeland een rooms-ka-
tholieke priester ontslagen, omdat hij
zich verzet heeft tegen de laatste en
cycliek van de paus. Pater Tierney
(36) werd door bisschop Bernard Wall
geschorst als adviseur voor het
godsdienstonderwijs. De priester was
een van de 55 ondertekenaars van
een brief aan de Times waarin zij
zeiden het niet eens te zijn met de
paus.
CHT Hollands welva-
Eren, denkt de huiten-
staander als hij in het
voorjaar tussen de bol
lenvelden en langs de
villa's der bollenboerenzijn
weg zoekt naar de Keukenhof.
Hij is er zelfs een beetje trots
op dat men in ons kleine land
tot zulke kweekprestaties in
staat is, en dat Hollands glorie
buitenlanders verbijstert.
Maar wat weet de argeloze
bezoeker van de strijd die op
dit ogenblik achter de scher
men van de bollenbedrijven
gestreden wordt? Heeft hij er
enig vermoeden van dat de hya
cint, het bij uitstek Hollandse
produkt, waarvoor nog steeds
een teeltvergunning nodig is,
zijn kostprijs niet opbrengt?
„Niet alleen voor de kweker maar
ook voor ons is dit een geweldig
probleem", vertelt ons Ir. N. C. Hof
man van het Produktschap voor
siergewassen, afdeling marktonder
zoek. „En wij voelen het als onze
taak om nieuwe afzetmogelijkheden
voor de hyacint te vinden. Het
moest een stunt worden, waardoor
de kweker een reële kostprijs voor
een hoogwaardig produkt zou krij
gen en het publiek tegen een even
eens reële verkoopprijs hiervan op
grote schaal zou kunnen profiteren."
Iets unieks in den lande, dat het
Produktschap deze grootse verkoop
actie geheel financiert. Het gaat hiér
om een enorm contingent van
700.000 sprulthyacinten, die van
vandaag af tot eind februari voorna
melijk in grootwinkelbedrijven en
supermarts in de handel gebracht
zuilen worden.
De hyacinten werden in vierkante,
taps toelopende plastic potjes ge
kweekt en zowel de kwaliteit als de
bloei worden gegarandeerd. Wie zo'n
potje koopt, hoeft het alleen maar
voor het raam te zetten en af en toe
wat water te geven, dan volgt straks
de beloning in de vorm van een
weelderige bloemtros, want de pot
jes worden pas geleverd als de
bloemknop geheel boven de bol is
uitgegroeid.
Het is voor het Produktschap en
het gehele hyacintenvak een experi
ment of deze industrialisatie van de
hyacint, alsmede de massale ver
koop zullen slagen, niet alleen dit
jaar, maar ook in de toekomst.
We zijn daarom eens gaan kijken
in Sassenheim op het bedrijf van H.
Verdegaal en Zonen, vanwaar de
eerste zendingen van de 100.000 al
daar gekweekte en speciaal behan
delde hyacinten hun weg door Ne
derland zochten.
„Natuurlijk zijn wij en de andere
producenten ontzettend benieuwd
naar de resultaten", vertelt de heer
Verdegaal, te midden van de karre
tjes met spruithyacinten. „Bij het
koelhuis Hillegom (NV De Jong)
worden er 500.000 en bij het Bloem-
bollenbehandelingsbedrijf Clemens
te Lisse de resterende 100.000 in kli
maatcellen behandeld. Van deze drie
zijn wij alleen behalve producent
odk leverancier. Verder zijn voor de
verkoop nog Ingeschakeld P. J. M.
van Haaster en B. S. K. Bulbhorst."
„Het kweken in klimaatcellen, te
regelen op elke gewenste tempera
tuur, heeft veel voor op het inkui
len, zoals wij dat gewend waren.
Kijk, deze hyacinten werden zes
weken geleden opgeplant voor de-
cemberbloei, in deze cel bij 13 gra
den C. bewaard, omdat dit de opti
male bewortelingstemperatuur is.
Voor deze vroege bloei worden spe
ciaal geprepareerde hyacinten ge
bruikt. Voor de bloei in januari en
februari komen de niet voorbehan-
delde bollen aan de beurt."
„De bollen in de cel bij 13 graden
C. hebben nu de vereiste lengte (7 -
8 cm) van de spruit en dan laten we
ze nog een kleine week „groenen"
bij een hoge temperatuur onder
kunstlicht. Met één hogedruk kwik
lamp belichten we 10 vierkante
meter. Door deze licht- en warm-
testoot wordt niet alleen de spruit
groen, maar wordt ook de bloem
knop op gang gebracht. Hebben wij
zo'n partij dan nog niet direct nodig,
dan kunnen we deze reeds verkoop
bare spruithyacinten nog desge
wenst tot drie weken remmen bij
een graad Celsius."
„Zijn alle variëteiten geschikt
voor deze broeiproeven?" is onze
vraag. De heer Verdegaal antwoordt
de witte nog buiten beschouwing te
laten, hoewel hij het volgend jaar
grootse plannen heeft met de witte
„Carnegie". Dit jaar heeft men zich
eerder gehouden bij „Anne Marie"
(rose), „Delfts Blauw" (blauw), „Jan
Bos" (rood), „Ostara" (blauw) en
„Pink Pearl" (rose).
„Je kunt ver gaan met industria
lisatie, koelen en broeien, maar je
hebt uiteindelijk toch te maken met
een natuurlijk produkt Heel be
langrijk bijvoorbeeld is hoe de zo
mer is geweest, terwijl zelfs de zo
mer van het vorig jaar nog invloed
heeft op de kwaliteit van de bol".
In het koelhuis Hillegom worden
we door de heren de Jong en Ruyg-
rok opgevangen tussen de enorme
loodsen van het koelhuis. In dit im-
Als de bollen In de potjes ge
zet zijn worden er eerst polys
tyreen korrels overheen gegoten.
mens grote bedrijf was men in staat
het formidabele aantal van 500.000
hyacinten op te potten en verder te
verwerken.
Er zijn houten mallen, in vierkan
tjes verdeeld, waarin de taps toelo
pende potjes op hun kop worden
neergezet. In de bodem zijn ronde
gaten, waarin de bollen, ook omge
keerd, zo recht mogelijk worden ge
plaatst. De volgende handeling is
het gieten van een dun laagje po
lystyreen korrels rondom de bol met
behulp van een gieter, waarna het
vullen met aarde volgt.
Gebruikt de firma Verdegaal
voornamelijk zandige bollengrond,
hier werd aan speciale potgrond
volgens recept van ir. A. Bik te
Aalsmeer de voorkeur gegeven, om
dat hij poreus is en minder volume
krijgt dan de meer massieve bollen
grond.
Tenslotte worden dan de vler
kante deksels met opstaande rand
op de potjes gedrukt. Belangrijk
hierbij is het voorverwarmen door
hete lucht, waardoor de deksels
flexibel worden en gemakkelijker
op de potjes passen. De laatste man
keert tenslotte de hele zaak om bo
ven een gaasbak, waarna dus de hy
acinten rechtop staan in hun potjes
en hun weg naar de klimaatcel gaan
beginnen.
A. C. MULLER - IDZERDA
In de klimaatcel waar de sprui
ten b\j tropische hitte en felle
belichting moeten groenen" en
de bloemknop een stoot krijgt.
GOLDBERG: BEIDE
CHINA'S IN VN
NEW YORK De voormalige lei
der van de Amerikaanse delegatie bij
de VN, Arthur Goldberg, pleit voor
het toelaten van beide China's tot de
volkerenorganisatie. Volgens Gold
berg behoort de VN een plaats te zijn
waar iedereen thuishoort, of hun po
litiek op prijs wordt gesteld of niet
Amerika probeert sinds 1950 com
munistisch China buiten de VN te
houden, wat tot dusver is gelukt
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG De 35-jarige stu
dente die op 24 oktober bij de verbo
den demonstratie in Amsterdam op
verdenking van baldadigheid werd
aangehouden, studeert niet aan een
universiteit en ontvangt geen rijks
studietoelage. Minister Veringa heeft
klaarde zich tegen twee amendemen
ten van Van den Doel, die beoogden
de cumulatieve huurverhoging (sa
mengestelde interest) te vervangen
door niet-cumulatieve en in gebieden
waar veel woningen leeg staan, een
lager percentage dan zes vast te stel
len Amendementen waren mede-
de-ondertekend door de opposanten
van het wetsontwerp Jansse (rad.) en
Lankhorst (pac. soc.) en door de de
mocraat Nypels.
UTRECHT De Nederlandse bisschoppen heb
ben besloten om van verdere discussie over de
Nieuwe Katechismus af te zien. Maar volgens een
verslag van hun maandelijkse vergadering zijn ze
allerminst gelukkig met de wijzigingen, die ze als
een aparte uitgave voorlopig moeten publiceren op
last van Rome.
Opnieuw delen zij mee, dat zij er de voorkeur aan
gegeven zouden hebben als de kardinalencommissie had
ingestemd met de wijzigingsvoorstellen die zij reeds in
1967 hadden opgesteld. Deze kwestie werd maandag
besproken tijdens hun maandelijkse vergadering.
Volgens een mededeling van het secretariaat van het
Nederlandse episcopaat zal men over verschillende punten
kunnen blijven discussiëren nu deze wijzigingen zijn aan
genomen. Dat kan iedere deskundige zien, zo wordt er bij
gezegd.
Het Nederlandse episcopaat was op de hoogte van het
feit dat de kardinalencommissie haar uitspraak zou publi
ceren in het weekblad van de paus, Acta Apostollcae
Sedis. Kardinaal Alfrink heeft toep onmiddellijk het Vati-
caan verzocht nog voor de publicatie de tekst aan de
Nederlandse bisschoppen mee te delen.
Squicciarini bracht de tekst naar ons land en de pronun
tius in Den Haag, Felici, verstrekte hem aan de bisschop
pen.
'dit uitgezocht op verzoek van het
Tweede-Kamerlid Joekes (VVD), die
wilde weten hoe het met de studie-
vorderingen en studieplannen van de
35-jarige studente stond.
De heer Joekes vroeg ook of deze
arrestante al eerder met de justitie in
aanraking is geweest. Mede namens
minister Polak (justitie) antwoordt
minister Veringa, dat de justitie de
plicht heeft dergelijke gegevens ge
heim te houden. Op deze vraag wordt
dan ook niet geantwoord. Wel krijgt
het liberale Kamerlid een reactie op
zijn suggestie om de openstelling van
universitaire studies als regel te be
perken tot degenen die er de
geschiktste fysieke leeftijd voor heb
ben, met uitzonderingsmogelijkheden
voor bonafide oudere studenten. Ve
ringa wijst die suggestie af met deze
woorden:
„Hoewel statistisch vaststaat dat de
kans op welslagen van een universi
taire studie groter is voor de groep
welke met de studie aanvangt
aansluitend aan het voorbereidend
wetenschappelijk onderwijs, meent
de ondergetekende dat voor het Ne
derlandse volk de individuele studie
vrijheid een te belangrijke verwor
venheid is om hieraan op de leeftijd
gebaseerde beperkingen met betrek
king tot de toelating tot de universi
taire studie en de universitaire exa
mens te verbinden".
