Verleden herhaalt zich
Oost^Slowakije
Sint
meer
besteedde
dan ooit
HOE VERDER MET DE VOLKSKERSTZANG?
0 GEÜNIEERDE KERK WEER VRIJ
Een noord voor vandaag
Protest tegen
arrestaties
kerken dicht
Uw probleem
is het
onze....
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
Opvolgster voor
b'esse vHeemstra
T. J. Dorrepaal
(63) overleden
Studentenblad
Off-verdwijnt
Bekend priester
le«rt ambt neer
Studenten willen verloofde
niet meer voorstellen
I
In Jesa.ja 41 wordt gesproken over de volkeren van de we
reld. Een overwinnaar is op zijn zegetocht. Wat is uw
kracht, vragen de mensen verbaasd. En ineens antwoordt
God: ,Jk. de Here, die de eerste ben, en bij de laatsten ben
Ik dezelfde.'" Wij mensen zijn veranderlijk. Wat voor de
oorlog voor sommigen principes waren, is in hun eigen ogen
nu lachwekkend. En van vele dominees wordt gezegd: Hij is
dezelfde niet meer. De omstandighedende mensen die wij
ontmoetten, de zorgen, de welvaart drukken een stempel op
ons en vormen of vervormen ons.
Maar God verandert niet. Dat is niet het onveranderlijke
van een standbeeldof van een natuurwet. Er staat niet:
God is dezelfde, maar: bij de laatsten ben Ik dezelfde".
God laat zich niet ontmoedigen door teleurstellingen. Hij laat
zich niet beïnvloeden door mensen die zich tegen Hem ver
zetten. Hij leeft niet uit de reactie. Hij is dezelfde God voor
ons die Hij was voor Henoch, voor Abraham, voor David,
voor Paulus. Hij heeft evenveel liefde voor de laatsten als
voor de eersten. En wat een genade: Aan het eind van ons
leven, na al ons struikelen en vallen, en falen en zondigen,
is Hij nog even genadig als in het begin. Hij zegt ook dan
nog: „Zie niet angstig rond, want Ik ben uw God."
Wij lezen vandaag: Daniël 4 1-18.
woensdag 4 december 1968
RIO DE JANEIRO Alle
rooms-katholieke kerken in de
Braziliaanse stad Belo Horizonte
waren zondag gesloten uit pro
test tegen de arrestatie van een
aantal geestelijken.
Zaterdag arresteerde de politie een
Belgische en twee Franse paters, drie
priester-studenten en twee parochia
nen, die sociaal werk onder de arbei
ders verrichten. De politie gelooft
hiermee een communistische cel te
hebben opgerold.
Onder leiding van pater Michel le
Veem zou dit team zich volgens de
politie met staatsondermijnende acti
viteiten hebben bezig gehouden, zoals
de opleiding van guerillastrijders. Bij
huiszoeking in de pastorie van pater
Le Veem vond de politie „mar
xistische boeken". Twee studenten
zijn inmiddels vrijgelaten.
MADRID Ook in de Spaanse
stad Santander is een conflict uitge
broken tussen de Rooms-Katholieke
Kerk en de overheid. Bisschop Cirar-
da heeft geprotesteerd tegen de ar
restatie van enkele vooraanstaande
leden van de Katholieke Actie. Vol
gens de politie zijn het communisten.
Van onze kerkredactie)
PRAAG De toch al zo uiterst gecompliceerde toestand in Tsjechoslowakije blijkt op een
j heel merkwaardige wijze ook oorzaak te zijn van een wederopleving van spanningen tussen Rome
en de Orthodoxe Kerk. De laatste dreigt slachtoffer te worden van de koers van Doebcek.
Brieven die niet rijn voorzien
van naam en adres kunnen niet In
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten In afzonder-
lllke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Iemand is de negende van
de maand overleden. De kinderen
hebben de huur van de maandwo-
ning opgezegd tegen de eerste van
de volgende maand en de sleutels per
aangetekende zending opgestuurd.
Als er nu geen geld meer is in de
erfenis, kan de verhuurder dan nog
aanspraak maken op de huur van de
volgende maand?
Antwoord: De verhuurder heeft
het recht om de volle huur over de
volgende maand te eisen, tenzij hij
van zins is het huis reeds in die
volgende maand aan een ander te
verhuren. De kinderen zijn alleen
voor die huur aansprakelijk, wan
neer zij de erfenis aanvaarden. De
opzegging van de huur en de ople
vering van het huis houden geen
aanvaarding van de erfenis in. Wel
verdeling en inbezitneming van
meubels, spaargelden, enz. Zij kun
nen dus tegen de verhuurder zeg
gen dat zij de erfenis verwerpen en
dat zij verhaal kan zoeken op de
nalatenschap.
Vraag: Bij het teren van een weg
zijn er niet voldoende voor
zorgsmaatregelen genomen om aan
de weg staand huis voor teer te
behoeden. Op ramen, kozijnen en op
de voordeur zitten teervlekken. Met
de firma die het werk uitvoerde is
niet tot overeenstemming te komen
over vergoeding van de schade.
Antwoord: Waarschijnlijk is het
een gemeenteweg. In dat geval had
de gemeente voorzorgsmaatregelen
te nemen en zij is verplicht de scha
de te vergoeden. U kan een proces
tegen de gemeente voeren, doch
waarschijnlijk is een gesprek met
de wethouder, een raadslid, of een
adres aan de raad voldoende.
Vraag: Vijftig jaar geleden kocht
ik een bestaand huis met schuurtje,
zoals ook in de overdrachtsakte is
opgenomen. Ik was in vaste veron
derstelling dat het huis met schuur
tje gelijktijdig wagen gebouwd, dus
het schuurtje geheel mijn eigendom
was. Dezer dagen komt de buurman
met de mededeling dat achter- en
zijwand geheel zijn eigendom zijn.
De achterwand dient hem tot
schutting en daar deze scheef staat
wil hij deze vervangen. De zijwand
is tevens zijwand van zijn schuur en
die wil hij vervangen door een ste
nen muur en wil niet dat mijn
schuur daaraan vastgebouwd
wordt.
Het bleek bij navraag dat het
schuurtje later gebouwd is dan het
huis, en 55 jaar geleden heeft de
eigenaar toestemminggegeven daar
tecen aan te bouwen. Het huis van
mijn buurman is sinds die tijd al
vijfmaal in andere handen overge
gaan.
Antwoord: U is na een bezit van
20 jaar op grond van een titel door
verjaring eigenaar geworden, tenzij
op de een of andere wijze duidelijk
hlijkt uit uiterlijke kentekenenen dat
de schutting eigendom is van de
buurman. Het beste is dit geval eens
gezamenlijk aan de hand van de fei
telijke toestand te bespreken met de
notaris, en dan is er wel een schik-
kin» mogelijk.
Het is te beernoen dat de huur
man bezwaar heeft tegen een scheef-
^iaande schutting, maar hij kan
r rn dat u olotse">v? met een
crh"ur bomt te ziften. die aan twee
z 'n "ren heeft Is geen
n -m '-'n-'"» rnore'Hk en eaat
hr» ».- fpf rfhr-jak van
«cbunr. dan neem u een advo-
(Advertentie)
AMSTERDAM Opgejaagd
door de komende BTW, heeft
Sint zijn beurs wijder geopend
dan ooit tevoren. De spaarban
ken kunnen er van meespreken:
zij noteerden in november re-
cord-ontsparingen, waaruit blijkt
en warenhuizen bevestigen
het dat er een enorme koop
lust is losgebarsten. Directeur
N. N. A. ter Wolbeek van de
spaarbank voor de Stad Amster-
XS&ïl«' Shïi»'"""'" gtv"' va" dam spreekt zelfs van een „angst-
Wacht niet tot de pijn uitbreekt I Zorgt psychose
dat U thuis altijd een tube Aloesal bij de - - j
hand hebt om zodra het nodig is de pijn te Afgelopen maand werd van deze
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog. bank hefst 29 miljoen gulden gehaald,
i terwyi er 27 miljoen werd gebracht.
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
Reumatische pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balsem.
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt
Algesal diep op de weefsels in tot aan dc
haard van de pijn (zonder oppervlakkige
warmtesensatie of irritatie van de huid te
veroorzaken) en "doorstraalt" verlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en sUjfhcid maken
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMERSFOORT Na drie
jaar secretaresse te zijn geweest
van het Departement van Kerk,
Gezin en Samenleving van de
Afrikaanse Raad van Kerken j
(All Africa Conference of Chur-
ches) heeft baronesse C. M. van
Heemstra Nairobi vaarwel ge
zegd en is zij in ons land terug
gekeerd.
Dc Zuidafrikaanse mej. ds. L. B. j
Kubay is haar opvolgster geworden in
dit werk. waarin de ontwikkeling
van de Afrikaanse vrouw veel aan-
dacht krijgt. Ook zij heeft zich voor
drie jaar verbonden. Het is steeds de
bedoeling geweest, dat een Afri
kaanse opvolgster van baronesse Van j
Heemstra zou worden.
Deze negerpredikante vond tot
voor kort haar werk in een gemeente
in Johannesburg. Zij heeft aan de
theologische school in Zuid-Afrika
gewerkt en volgde daarna een cursus
van een half jaar aan het Oecume
nisch Instituut „Bossey" van de We
reldraad van Kerken bij Genève.
J 'ooruitstrevend
Baronesse Van Heemstra karakte
riseert haar als vooruitstrevend in
haar denken over de ontwikkeling
van de zwarte volkeren en vooral
van de kerken in Afrika.
Ds. Kubay zou hebben gezegd: „We
mogen niet langer door innerlijke af
hankelijkheid en traagheid eigen ont
wikkeling in de weg staan. Onze bij
drage. ook de financiële, moet veel
groter worden."
Baronesse Van Heemstra schrijft
over haar in het blad De Gerefor
meerde Vrouw van de Bond van Ge
reformeerde Vrouwenverenigingen.
De bond steunde financieel het werk
van haar en blijft dat doen nu ds.
Kubay haar is opgevolgd.
De belangrijkste taak van ds. Ku
bay in de komende maanden is om
de vrouwenvergaderingen voor te be
reiden. die zullen worden gehouden
Dc kroon spande de Rijkspostspaar
bank. waar niet minder dan 23,2
miljoen meer werd opgenomen dan
ingelegd. Vorig jaar bedroeg dit ver
schil slechts ƒ5,4 miljoen.
De spaarbank in Rotterdam heeft
nog een klein surplus kunnen beha
len van ƒ472.000, maar verleden jaar
november bedroeg het overschot 2,5
min. De heer Ter Wolbeek (die voor
het eerst sinds 129 maanden een
negatief spaarverschil registreerde):
„misschien zijn de Rotterdammers
nuchterder".
Een vrij grote ontsparing trad op bij
de Nutsspaarbank Den Haag. Was er
vorig jaar november een verminde
ring van 937.000, dit jaar is het ne
gatieve saldo opgelopen tot 3,4 min.
Ook bij de Nutsspaarbank Gronin
gen werd een negatief verschil geno
teerd: 11,1 min.
De spaarbank Centrale Volksbank
in Utrecht boekte weer een overschot I
van ƒ867.000.
Overigens is lang niet al dit geld I
besteed voor Sinterklaas-cadeaus. Het
zijn vooral dé verbruiksartikelen
(veel kleding), waarin een hausse is te
bespeuren. Bankdirecteuren commen-
tariëren: „de BTW heeft de mensen
de stuipen op het lijf gejaagd. Ze le-
zen allerlei angstaanjagende adver-
tenties, die de indruk wekken dat
alles per 1 januari fors in prijs om
hoog gaat. Het publiek denkt dan al
gauw, dat alle artikelen twaalf pro- j
cent duurder worden en dat is na- j
tuurlijk niet waar."
Ook in de verkoop van kantoorma-
chines werden records geboekt.
Het persbureau Reuter meld
de verleden week zelfs, dat de
Tsjechoslowaakse communis
tische leiders zich naar Oost-
Slowakije hadden begeven, om
persoonlijk aan de spanning op
kerkelijk gebied een eind te
maken.
De Slowaakse communisti
sche leider zou hebben gezegd:
,,Wij kunnen geen godsdienst
oorlog voeren, zoals in de ze
ventiende eeuw. De betrekkin
gen tussen de kerken moeten
geregeld worden volgens gel
dige wetten". Totzover het
Reuter-bericht, dat over de
achtergrond geheel in het duis
ter liet.
Oorzaak is het besluit van Praag,
om de in 1950 verboden en met ge
weld bij de orthodoxie ingelijfde
Grieks-Katholieke (dat betekent: met
Rome geünieerde) Kerk weer toe te
laten.
Naast praktisch alle oosterse ker
ken zijn in het verleden „geünieerde
kerken" ontstaan Dat waren groepen
christenen, die zich van de oosterse
kerk afscheidden en de paus erken
den als hoogste leraar en leider van
de kerk van Jezus Christus, maar die
tegelijk van de paus toestemming
kregen, om hun eigen ritus, kerktaal
en andere gebruiken en bijzonderhe
den in hun kerkelijk recht te behou
den. als regel ook met een volledig
uitgebouwde hiërarchie als minia
tuur-kopie van hun grote orthodoxe
zuster.
In enkele gevallen lukte het zelfs,
om het grootste deel van de betrok
ken gemeenschap te uniëren, zoals de
Chaldeeën en de svro-malabaren in
India. In een geval is een heel volk
geuniëerd: de maronieten in Libanon.
Wantrouwen
Veel meer dan de echte rooms-ka-
tholieken zelf hebben deze geuniëer-
In Oost-Eurepa gaat het daarbij
vooral om de uniaten (16e en 17e
eeuw) van de Oekraïners en Roethe-
nen in Galicië en Karpatho-Rusland
en van de Roemenen in Zevenburgen.
In de strijd tussen een westers geo
riënteerde bovenlaag en de orthodoxe
bevolking waren deze „Grieks-Ka
tholieke Kerken" gewichtige instru
menten voor de politieke doelen van
de rooms-katholieke machthebbers
(Oostenrijk-Hongarijc en Polen).
Vanaf het begin is de geschiedenis
van deze geünieerde kerken steeds
beheerst door politieke, nationale en
godsdienstige hartstochten.
De positieve kant van de uniaten
als vormingselement bij de cultuur
overdracht van west naar oost bleef
als regel twijfelachtig door het
westerse superioriteitsgevoel en het
nationalisme.
Voor 1940 waren er ongeveer 5,7
miljoen geuniëerde Oekraïners en
Roethenen en ongeveer 1.5 miljoen
geünieerde Roemenen.
Pan-slavisme
Het pan-slavisme bleek voor deze
westers georiënteerde geünieerde
kerken de doodsvijand. Zo werden in
Rusland reeds onder de tsaren in de
negentiende eeuw de geunieerden
met behulp van de sterke arm van de
overheid teruggebraent in de schoot
van de orthodoxe kerk.
Toen na 1945 de centra van deze
kerken (Galicië met Lemberg. Karpa
tho-Rusland en Zevenburgen) alle
onder communistische heerschappij
kwamen, waren hun dagen definitief
geteld. De sowjet-politiek en de or
thodoxie vonden elkaar in een ge
meenschappelijk belang.
De geünieerde kerken werden met
geweld opgeheven. Dat kon alleen
door de hele hiërarchie en het over
grote deel van de priesters uit hun
ambt te ontzetten en weg te voeren.
Het langst kon de unie zich hand
haven in Slowakije. Hier was sinds
1818 een geünieerd bisdom in Presov.
waakse Kerk kreeg echter een zeer
links-vrij zinnig karakter en opnieuw
scheidde zich een kleine groep af, die
voor haar wijdingen haar toevlucht
zocht eerst bij de Servische, later bij
de Russische Orthodoxe Kerk. Tot
1951 was deze gemeenschap zelfs een
deel van de Russische Kerk. De inlij
ving van de geünieerde Slowaken
juist bij deze (nog altijd sterk anti
roomse) kerk, werd dan ook voor
velen als russificatie opgevat.
En dan begrijpt men. hoe beducht
de Tsjechoslowaakse leiders op het
ogenblik moeten zijn voor de moge
lijkheid, dat een herlevende
Grieks-Katholieke Kerk hen uit de
hand zal lopen en een pendelbewe
ging zal veroorzaken in reactie op
het pan-slavisme naar een west-sla-
visch, op Rome georiënteerd nationa
lisme.
Funest
In ieder geval zal afval van de
voormalige geunieerden funeste ge
volgen hebben voor de Orthodoxe
Kerk. Deze kerk telt 400.000 gelovi
gen. Voor de aansluiting van de geu
nieerden waren dat er maar 60.000"
Deze kerk heeft vier bisdommen:
Praag, Olomouc-Brno en dan in het
oosten van Slowakije Presov (waar
ook de theologische faculteit is) en
Michalovce. Het zwaartepunt ligt nu
meriek geheel in de twee Oostslo-
waakse bisdommen.
de kerken, die immers de orthodoxe j De ^opheffing van de unie in 1950
ritus en andere orthodoxe tekenen ,-J
behielden, door de eeuwen heen de
vijandschap en net wantrouwen van
de orthodoxen opgeroepen.
Baronesse
van Heemstra
m ;i r.rN Gerhard Brennecke.
oc'o; van het Berlijns Zen-
r - li-o schap, gaat deze maand
;c 'upi'; cidsredenen met emeri
ti t Hij is nog maar 52 jaar.
Bieiintvke. die in Oost-Berlijn
w.jin, heeft de Berlijnse zending
b na twintig jaar geleid. Hij geldt
a"> een van de belangrijkste figuren
op het gebied van zending en oecu
mene in Duitsland. De gevolgen van
een ernstige ziekte, twee jaar gele
den, heeft hij niet kunnen overwin-
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Op 63-jarige leef
tijd is overleden dc heer T. J. Dorre-
paal. erelid van de bond voor gere
formeerde jeugdorganisatie (GJO).
De heer Dorrepaal, die vele lande
lijke en provinciale functies in het
gereformeerd jeugdwerk heeft be
kleed. vertegenwoordigde tot aan zijn
dood de bond voor GJO in de provin
ciale jeugdraad Zuid-Holland en in
de provinciale gereformeerde jeugd
raad. In 1935 hielp hij op uitnodiging
van de Hongaarse Hervormde Kerk
het jeugdwerk daar opzetten.
De heer Dorrepaal was chef compta
bele zaken bij de centrale directie van
de PTT. voorzitter van de christelijke
oranjevereniging, secretaris van het
christelijk militair tehuis in Dei. Haag.
actief lid van de koninklijke militaire
bond Pro Rege en ouderling voor mili
taire zaken van de gereformeerde kerk
van Den Haag-Oost.
Morgenmiddag om drie uur is de
begrafenis op Nieuw Eykenduinen.
in het kader van de assemblee van
de Afrikaanse kerken, die begin sep
tember 1969 wordt gehouden.
Haar departement zal namelijk
vrouwelijke afgevaardigden uitnodi
gen uit heel Afrika. Het doel is om
de tegenwoordige rol van vrouwen in
kerk, gezin en maatschappij te
bespreken en om actief mee te leven
met de Raad van Afrikaanse Kerken
en zijn komende assemblee.
De Raad van Kerken heeft de aan
gesloten kerken verzocht drie perso
nen naar de assemblee af te vaardi
gen en erop aangedrongen, dat een
van de drie een vrouw zal zijn.
Sint en Piet
bij mis
SWEIKHUIZEN De Heilige
Nicnlaas en zijn knecht zullen
vrijdagavond assisteren bij een
eucharistieviering in dc rooms-
katholieke kerk van Swelkhui-
zen (Zuid-Limburg).
Sinterklaas leest het evange
lie en Zwarte Piet neemt de
epistellezing voor zijn rekening.
De mis is bestemd voor 160
schoolkinderen en hun ouders.
De kerkliederen worden afge
wisseld met sinterklaasliedjes.
Na de mis wordt het feest voort
gezet in het Rector Raevenhuis.
Na dertien nummer
LEIDEN Het studentenblad
OFF, een gezamenlijke uitgave van
de landelijke confessionele organisa
ties Societas Studiosorum Reformato-
rum, Unie van Katholieke Studenten
in Nederland en Nederlandsche Chris
ten Studenten Vereniging, is deze
maand voor het laatst verschenen.
Onder de kop „OFF-kapot" maakt
de redactie melding van het plan van
een vijftal organisaties om een infor
matiebulletin voor het vormingswerk
uit te geven. De exploitatie van OFF
moest zo snel mogelijk beëindigd wor
den. De redactie heeft er wel begrip
voor dat het blad bij te hoog oplopen
de scnulden zou moeten verdwijnen,
maar zij kritiseert de organisaties om
dat de prijs van het maandblad te
laag werd gehouden. Ook wilde men
OFF tezeer tot een instrument in han
den van de bestuurders maken. Men
heeft zich principieel verzet tegen po
gingen om bestuursleden qualitate
qua in de redactie te benoemen.
DEN HAAG Dr. J. Ponsioen. con
rector van het Instituut voor Sociale
studies in Den Haag heeft in Rome ge
vraagd van zijn priesterplichten te wor
den ontslagen.
Dr. Ponsioen, die 57 jaar is, werd in
1936 tot priester gewijd en was sinds
19o4 aan het instituut in Den Haag ver
bonden. Op het ogenblik verblijft hij in
de Verenigde Staten, waar hij gastcol
leges geeft. Als hij terugkomt zet hij zijn
werk in Den Haag weer voort.
Dr Ponsioen publiceerde veel. onder
andere in De Volkskrant
stuitte hier op grote moeilijkheden,
omdat de meerderheid van de Slowa
ken veel minder ontvankelijk was
voor orthodoxe en russofiele tenden-
zen, dan de Roetheense bevolking in
de naburige gebieden van Karpa
tho-Rusland en Galicië.
Ex-j
rooms
Daar kwam nog bij, dat men hier
te maken had met een heel andere
Orthodoxe Kerk, dan in de andere
landen van Oost-Europa. De Ortho
doxe Kerk van Tsjechoslowakije is
nog maar ruim veertig jaar oud en
werd gesticht door ex^rooms-katho-
lieken.
Na de eerste wereldoorlog bracht
de Los-van-Rome-beweging, gepaard
aan een bruisend Tsjechisch nationa
lisme in het pas onafhankelijke land
een schisma in de Rooms-Katholieke
Kerk. De zo ontstane Tsjechoslo-
(Van onze kerkredactie)
FRANKFORT In Hessen-Nassau moeten theologische studenten,
die van plan zijn, om dominee in de landskerk le worden, toestemming
aan de kerk vragen, als zij zich willen verloven.
Daarbij moeten zij een confirmatiebewijs en een beschrijving van de
levensloop van hun meisje overleggen. Pas na goedkeuring van de kerke-
Ieiding mogen zij hun verloving bekend maken.
Dal en nog veel meer staat in de „huwelijksparagraaf" van de studen-
tenordinatie van de kerk van Hessen-Nassau.
De studenten eisen schrapping van deze paragraaf. Geen enkele andere
kerk in Duitsland heeft zoiets, zeggen ze.
verslaggeefsters)
UTRECHT De
Utrechtse predikant ds.
A. Dronkers is tot de
conclusie gekomen, dat
de Volkskerstzang vijf
tien jaar na zijn ontstaan
in een kritisch stadium
is gekomen. Het klimaat
NED. HERV. KERK
Beroepen te Genderen (toez.)
Tromp te Goudriaan-Ottoland: te is veranderd en wat wil-
Vroomshoop: L. Spaans te Breskens;
te Eethen en Drongelen (toez.): S.
W. Verploeg te Leerdam.
Aangenomen naar Utrecht (Over-
vecht 2e pred.pl.): H. J. Ruis te
Sluiskil: naar Leiden (2e stud.pred.):
K. Bouhuys te Amsterdam.
Bedankt voor Capelle a.d. IJssel:
L. Kievit te Leiden; voor Makkum:
J. v. d. Schee te Hoogeveen; voor
Nunspeet: J. Koele te Nijkerk.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Hardenberg: H. W.
Nusselder te Almkerk.
GEREF. KERKEN (vrijgem.)
Beroepen te Rijnsburg: P. Schel
ling te Wetsinge-Sauwerd.
Bedankt voor Sliedrecht: K. B.
Holwerda te Zalk en Veecaten.
CHRIST. GEREF. KERKEN
len wij nu voortaan met
deze zangdiensten vraagt
hij zich af als voorzitter
van het Landelijke be
raad voor volkskerstzang
in het blad „Woord en
Dienst".
Beroepen te Gouda: W. v. Dijk,
pred. met bijz. opdracht te Jeruza-
1 lem.
I Hij schrijft: „Hoe bewa-
ren we er deze (Volkskerst-
zang - red.) voor tot een
stukje folklore te worden.
dat al te gemakkelijk en al
te gretig wordt gekoesterd,
omdat dat nu juist vaak het
enige is. wat voor duizenden
van Kerstmis is overgeble-
ven?
Daartegen komen anderen
wantrouwig in verzet. Ze
protesteren, omdat ze van
I deze kerststemming-makerij
niets verwachten, of omdat
hun dat eenvoudig blasfe
misch in de oren klinkt.
„Zou Jezus ook zingen in
Nato-Kringen?" stond op
een spandoek, dat enige ja
ren geleden ergens tijdens
een Volkskerstzang werd
ontrold. Het merkwaar
digste was. dat er in de zaal
geen deining ontstond, om
dat de mensen dachten dat.
dit protest als een nummer
van het programma was be
doeld. Tableau!
Jongeren
„Moet zoiets beschouwd
worden als een teken, dal
de jongeren niet aan hel
wonder willen? Of eerder
andersom: dat zij het gevoel
hebben, dat wij er met z'n
allen nog niet aan toe zijn?"
Pastoor Keet veronderstelde
het laatste tijdens de
bespreking van het lande
lijk beraad.
Volgens hem heeft het
wonder de neiging om ons
een aantal treden over te
laten slaan of anders ge
zegd: Vrede te laten roepen
alsof er geen vuiltje aan de
lucht is. Kerstfeest wordt
dan de vrijbrief voor een
soort zelfbedrog, dat er al
is.
De jeugd heeft te veel
werkelijkheidszin: ze willen
wel over vrede zingen, maar
dan in een protestmars, in
een sit down staking, in eer
hongeraktie op de Dam. Et
is voor de vredige
Volkskerstzang geer
plaats.
In dit licht worden de er
varingen van de afgelopen
Volkskerstzangdiensten ge
bruikt voor de komende.
Elk onderdeel komt aan de
orde. De inleiding: een ope
ning of geen opening. Het is
bijvoorbeeld denkbaar, dat
men als introductie de le
zing van een nieuwsbericht
uit radio en krant verkiest
boven een verwelkoming.
Liederen
Dan volgen de liederen: is
het traditionele kerstlied
bruikbaar, hoe staat het met
de liederen uit het buiten
land en is er geschikt mate
riaal onder de Christmas
Carols en kan ds. J. C. Kop-
pert met zijn vertaling ons
daarbij helpen.
Ook noemt dr. Dronkers
Huub Oosterhuis en hij
vraagt zich af of er mis
schien landelijk een op
dracht moet worden gege
ven aan jonge dichters en
musici om kerstliederen te
maken.
Wat de toespraak betreft
dr. Dronkers vindt een kor
te bondige toespraak van
bijvoorbeeld tien minuten
essentieel Maar dan mag
het geen ..losse flodder"
zijn. maar moet in het ge
heel zijn geïntegreerd.
De Liederen, die worden
gezongen kunnen dan naar
hun achtergrond doorzichtte
worden gemaakt. „Het
groeiende onbehagen tegen
een lied als Stille Nacht is
alleen begrijpelijk omdat de
verbindingslijnen naar het
heden vaak ontbreken.
Dr. Dronkers noemt de
toespraak geen eenvoudige
zaak. Eigenlijk moet die vol
zijn van stamelende bijna
ingehouden Messiaanse
klanken, maar zo dat wij er
nog helemaal niet aan toe
zijn, niaar dat nochtans God
voor ons is.
Schriftgezag (24)
I Om het belang van de zaak hoop ik'
dat u de discussie over het Schriftge-
zag nog niet afsluit. Met alle respect
voor het weerwoord van dhr. C. J. van
j Driel acht ik het toch onjuist te stel-
I len dat alleen wat Jezus. Gods Zoon,
heeft gesproken, zou zijn ingegeven
door de Geest Gods. De woorden van
I Jezus zijn immers door mensen als
Lukas enz. te boek gesteld.
Als wij gaan uitmaken wat in de
i Bijbel Gods Woord of mensenwoord
is komen wij, hoe we het ook wenden
j of keren, uit op vrijzinnigheid.
Noordwijk j. Passchier
Schriftgezag (25)
Indien dhr. Van Driel stelt dat
uitspraken van Paulus woorden van
Christus „overheersen" dan verzoek ik
hem te bewijzen dat de laatste ook
werkelijk van Christus zijn. Immers,
de woorden van Christus zijn ons
overgeleverd door mensen. Ook de
vier evangelisten kunnen Hem dingen
hebben laten zeggen, die hij nooit ge
zegd heeft.
Aldus doorgeredeneerd vervalt niet
alleen de „theologische" redenering
van dhr. Van Driel, doch de gehele
Bijbel.
Rotterdam A. D. den Braber
Schriftgezag (26)
Jehova-getuige mej. N. Boogerd
(Schriftgezag 19) is (nog) niet bekend
met de leer van haar eigen Wachttoren
organisatie. Want deze organisatie
onderwijst dat zij de zichtbare verte
genwoordigster des Heeren op aarde
is. Het genootschap gebruikt De
Wachttoren als Zijn officiële spreek
buis en daarom is dit tijdschrift voor
Jehova's getuigen wel degelijk als het
onfeilbare woord van God. Het is im
mers het woord, geschreven door Gods
vertegenwoordiger.
Bodegraven G. J. Bek en echtgenote
Schriftgezag (27)
Prof. Rohrbach meent, dat, als wij
uitgaan van het bestaan van twee we
relden. nl. Gods Wereld en onze we
reld, die niet gescheiden mogen wor
den maar wel onderscheiden, er geen
conflict behoeft te komen tussen wat
de Bijbel zegt en wat de natuurwe
tenschap leert.
Misschien is er langs deze weg. op
deze manier, wat meer eenstemmig
heid te bereiken. Nu wqrdt de verwar
ring steeds groter.
Ridderkerk M. v. d. Herik
Sehrif/ffrzatf (28)
Als dhr. Van Driel zegt dat het
zelf-getuigenis van de apostelen, dat
Gods Geest hen dreef, hem in dit op
zicht niets zegt. dan kan ik dit goed
begrMDen en wel. omdat hij dit een
voudig niet gelooft. Maar dan vraag ik
hem wat hij dan van het Zelf-getuige-
nis van Jezus vindt. Kan hij bewijzen
Hat bijv. Matth. 25 vs. 31-46 Christus'
eigen woorden zijn? Zou Mattheus de-
re voorden zelf niet verzonnen heb
ben?
Dordrecht A. J. de Jongh
Van de twee maandag geplaatste in
gezonden stukken zijn de namen der
ondertekenaars in een deel van onze
edities verwisseld. De brief „Wapen
diefstal" was ingezonden door K.
Damsteegt te Rotterdam, terwijl
„Dordtse synode (3)" van de hand was
van ds. W. van Sorge te Bennekom.
Redactie.
