;iGEN PRODUKTIE URANIUM
Crita)
JAMIN
Nier te koop: f 50.000
Straalvliegtuig opgevist'
Voorlopig 415
Leopard-tanks
Het Kwartet
eten
tjes
Fabriek in Zuid-Nederland?
Volgens systeem-Kistemaker
Met Engeland en Duitsland:
SPREUK
Regenachtig
Koersherstel
valuta's
Brand in tehuis:
14 gehandicapte
kinderen gedood
Speculanten krijgen
banken tegen zich
Landmacht krijgt
ƒ119 miljoen
dikke speculaas
van deze glanzende onder-
zettertjes (met lijn Indisch motief) in etui
voor ieder die nu n nieuwe
abonnee opgeeft!
ieewe Leiclse Courant
Dinsdag 26 november 1968—49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghableven
mijn hert in teghenspoet!"
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Van links naar rechts de heren La.hr (West-
■uitsland), De Koster (Nederland), Stoltenberg (Duitsland), De Block
(Nederland), Mulley en Wedgwood Benn (beiden Engeland).
iVant
riën
tivee
a desi
iljn ni
rhoofi
is uw
eerlijk
ia, gea
Vloe
D Zeej
rateun
ER IS VEEL MEER BEHOEFTE AAN
VERRIJKT URANIUM DAN MEN
AANVANKELIJK HAD GEDACHT,
BIJVOORBEELD OM STROOM OP
TE WEKKEN. DAAROM HEEFT DE
GOEDKOPE METHODE VAN DE AM
STERDAMSE PROF. KISTEMAKER
EEN GOEDE KANS. ALLE EUROPE
SE LANDEN KUNNEN TOT DEZE
NIEUWE ATOOMCLUB TOETREDEN
wond die liegt doodt de
SALOMO
oelkasten in de kou
4SP: Oriëntatie-links
Iromadka in het nauw
weet het, meneer..."
ÏPOEDIG BOUW NIEUW
- NEDER1ANDS -
TRAALVLIEGTUIG
pagina
HIT WEER
BILT In de afgelopen
tijok een warmtefront met
regen en motregen over ons
Met zuidwesten winden
imde zachte lucht van de
van Biskaje naar het noord
en. Deze stroming wordt in
id gehouden door een depres-
tussen IJsland en Schotland
•zijds en een gebied met hoge
irtieterstanden boven Midden-
ipa anderzijds.
bij de depressie behorend
■ont bevindt zich boven En-
ind en verplaatst zich het ko
lde etmaal maar langzaam
r het oosten. In verband daar-
moet morgen op veel bewol-
worden gerekend met af en
regen. In het temperatuur-
loop komt maar weinig ver
ering.
)E BILT Veel bewolking
tijdelijk regen. Overwegend
ige wind, aanvankelijk tussen
d en zuidwest, later verander-
Ongeveer dezelfde tempera-
en als vandaag.
'ooruitzichten voor donderdag:
on: 10 tot 50 procent;
ïin. temp.: omstreeks normaal;
ïax. temp.: nul tot vier graden
ren normaal;
ans op een droge periode van
ïstens 12 uur 80 procent;
ans op een geheel droog et-
60 procent.
onder
(Van onze parlementsredactie)
DEN HA1A.G Er bestaat een goede kans dat in Nederland de fabriek gevestigd wordt voor
de produktie van uranium volgens het systeem-Kistemaker, waarover Nederland, Engeland en
West-Duitsland gisteren in Den Haag in beginsel overeenstemming hebben bereikt. Dit is de
mening van Tweede-Kamerlid A. de Goede (dem.), die als eerste het ultracentrifugeproject
in de belangstelling bracht door minister De Block er op te wijzen, dat hij zich bij de Europese
besprekingen met huid en haar verkocht aan het (duurdere) Franse systeem.
De eerste investering in dit
project zou f 100 tot 200 mil
joen bedragen en op langere ter
mijn 2 miljard. Er zouden drie
redenen kunnen zijn om zo'n fa
briek in Zuid-Nederland te si-
tueren: Staatsmijnen voor het
gas, Philips heeft reeds veel er
varing bij de levering van splijt
baar materiaal en het werkgele
genheidsaspect. Engeland is ove
rigens nog een serieuze kaper op
de kust.
Minister De Block van Economische
zaken vertelde, dat de behoefte aan
verrijkt uranium veel groter is dan
aanvankelijk werd gedacht. In 1980
(en dat geldt voor Nederland en
Engeland in even grote mate) heeft
West-Duitsland behoefte aan een hoe
veelheid verrijkt uranium ter waarde
van 500 miljoen DM per jaar, nodig
voor atoomcentrales die 40 procent
van de elektriciteitsvoorziening voor
hun rekening moeten nemen.
Voorsprong
Aangenomen wordt dat Nederland
door de onderzoekingen van prof.
Kistemaker een grote voorsprong
heeft op de twee andere landen. On
afhankelijk van elkaar was men be
zig met methoden om verrijkt ura
nium te maken. In december zullen
specialisten hun gegevens uitwisselen
en begin volgend jaar komen de mi
nisters van de drie (De Block, Wedg
wood Benn en Stoltenberg van West-
Duitsland, weer in Londen bijeen.
Voor Engeland is van groot belang,
dat het op technisch gebied een open
deur naar het EEG-gebied houdt. Uit
drukkelijk werd dan ook de mogelijk
heid open gehouden dat andere lan
den deelnemen. „Alle Europese lan
den komen daarvoor in aanmerking",
aldus minister De Block, maar dit
mag nooit ingaan tegen de bepalingen
van het niet-verspreidingsverdrag
voor kernwapens en tegen Euratom.
De samenwerking in beginsel van de
drie is aan Euratom gemeld. Andere
landen zouden ook verrijkt uranium
kunnen afnemen.
De overeenstemming over uitgangs
punten wordt nu aan de drie regerin
gen voorgelegd, waarna zonder uit
stel gesproken wordt over concretere
vormen van samenwerking, voor ex
ploitatie en voor de ultracentrifuge-
methode.
Uranium-235
Bij het ultracentrifugesysteem
wordt de uraniumgrondstof geschei
den. Daarbij kan men het bruikbare
uranium-235 afzonderen. Het centri
fugeren gebeurt in kleine hoeveelhe
den. Door het samenbrengen van ver
scheidene ultracentrifuges kan succes
sievelijk in voldoende mate uranium-
235 worden geproduceerd. Het centri
fugeren gebeurt met een gasvormig
mengsel.
De duurdere methode wordt reeds
in Frankrijk en Amerika toegepast, de
diffusiemethode. Ook hier werkt men
met gas.
SAN FRANCISCO De DC-8
van de Japanse luchtvaarmaat
schappij die vrijdag in de baai van
San Francisco teredht kwam, is door
twee grote drijvende bokken uit
het water „gewist". Tot grote ver
bazing van de deskundigen blee'
het toestel vrijwel geheel onbe
schadiigd en nog intact te zijn. Het
had bij de spectaculaire landings
manoeuvre slechts een van de twee
voorwielen verloren.
Het reuzentoestel zal naar zijn
oorspronkelijke bestemming, San Francisoo International Airport, worden
.gebracht.
De DC-8 landde vrijdag met 96 passagiers en elf bemanningsleden op de
vlakbij de luchthaven gelegen baai. Op een afstand van ruim drie kilometer
schoof het straalvliegtuig in dichte mis* van de landingsbaan over het
vlakke water.
Alle inzittenden konden rustig in de rubbervlotten stappen. Niemand liep
letsel op.
„Stilte voor de storm"
PARIJS De situatie op de Euro
pese wisselmarkten is gisteren nor
maler geworden. De frank, mark,
pond en dollar waren er alle beter
aan toe. De Westduitse centrale bank
kreeg voor 300 miljoen dollar aan
merken terug die speculanten de vo
rige week in grote hoeveelheden had
den gekocht.
De frank was gisteren in Europa
vast en hogei dan hij sinds mei is
geeest, maar nog steeds beneden de
officiële pariteit. Met kracht <s de
deviezencontrole in Frankrijk ter
hand genomen. Bij de grensposten
moeten vragenlijsten worden inge
vuld en portefeuilles worden gecon
troleerd. Reizigers kunnen ook ge
fouilleerd worden of ze niet meer
geld bij zich hebben dan ze mogen.
Ondanks het koersherstel van de
belangrijkste valuta, openden de wis
selmarkten langzaam. Makelaars vre
zen dat deze kalmte alleen maar de
stilte is voor de storm die later deze
week zal opsteken.
Eén van de kinderen die door de
reddingsploeg levend uit het door
brand geteisterde huis konden wor
den gehaald.
BEAUVAIS Een brand in een
tehuis voor niet aangepaste en ge
brekkige kinderen te Froissy, op 80
km ten noordwesten van Parijs, heeft
aan zeker veertien kinderen het le
ven gekost. Twee kinderen zijn
ernstig gewond in een ziekenhuis te
Beauvais opgenomen.
De slachtoffers bevonden zich op
de tweede verdieping, waar de brand
was uitgebroken. Men slaagde er niet
in hen in veiligheid te brengen. De
eigenaars van het tehuis bevonden
zich in Parijs.
I In het Italiaanse L'Aquila is jgisteren het proces op 9 oktober 1963, waarbij minstens 1.900 mensen
I begonnen tegen de mensen, die verantwoordelijk om het leven kwamen. Op de foto de nog steeds
I worden geacht voor de ramp met de Vajontdam door smart getekende gezichten van enige over
levenden.
WASHINGTON De cen
trale banken gaan zoeken
^naar methoden om speculatie
in deviezen aan banden te
leggen. Doel is, speculatieve
geldstromen als zodanig te
onderkennen en terug te lei
den naar de bank waar het
geld oorspronkelijk vandaan
komt.
Dit heeft Fowler, de Ameri
kaanse minister van financiën,
gisteren gezegd. Het onderzoek is
kennelijk uitvloeisel van een be
sluit, dat de „Groep van tien"
vorige week te Bonn nam.
Fowler bevestigde dat het Ame
rikaanse aandeel in het krediet
van twee miljard dollar aan
Frankrijk tot een half miljard
dollar is verhoogd. De drie Scan
dinavische landen doen waar
schijnlijk hun toezeggingen van
vorige week gestand.
Conferentie
Fowler herhaalde, tegenstander
te zijn van een grote internatio
nale monetaire conferentie. Hij
zei te hopen, dat geen verande
ring zal worden gebracht in de
koersen van de voornaamste
valuta's, zonder internationaal
overleg.
Ook de Westduitse regering is
tegen een nieuwe monetaire we
reldconferentie, zolang niet be
kend is wat de nieuwe Ameri
kaanse regering, onder Nixon zal
doen.
Bonn is voorstander van een
grotere marge voor de wissel
koersen, maar meent dat een der
gelijke beweeglijkheid in de EEG
niet mogelijk is. Deze kan leiden
tot ineenstorting van het finan
cieringsbeleid voor de landbouw.
De Britse premier Wilson wil
eveneens met een nieuwe mone
taire wereldconferentie wachten
totdat Amerika een nieuwe rege
ring heeft.
Intussen heeft het Britse Lager
huis met 358 tegen 251 stemmen
zijn vertrouwen uitgesproken in
de maatregelen ter bescherming
van het pond sterling. De stem
ming volgde na een verhit debat
waarin de oppositie Wilson be
schuldigde van economisch wan
beleid en bedrog.
De EEG
De Europese commissie van de
EEG heeft haar ontevredenheid
uitgesproken over het handhaven
van de muntpariteit door Bonn
en Parijs. Ze is bereid Frankryk
alle bijstand te geven, die ver
enigbaar is met de regels van de
EEG-verdragen.
Zuid-Afrika heeft tijdens de
jongste crisis waarschijnlijk goud
ter waarde van wel 210 miljoen
dollar op de Europese markt ver
kocht. Het zou nieuw gewonnen
goud betreffen, dat op de vrije
markt werd gebracht.
Centurions worden
verbeterd
Samenwerking
IJ"ET IS een van de wonderen van
de schepping dat daarin de ene
energie na de andere bljjkt te zjjn
opgetast.
Na de vruchtbaarheid van de grond,
na steenkool, olie en gas kwamen er
de talloze mogelijkheden van de elec-
triciteit.
En reeds zyn we als mensheid aan
geland in het nieuwe stadium van de
atoomenergie met al haar nog on
voorstelbare kansen.
Kansen we weten het ten goede
of ten kwade. Maar is het zo niet met
alle middelen die de mens in handen
werden gelegd? Het werd destyds al
gezegd van de boekdrukkunst, maar het
geldt alles waarmee de mens van doen
krfjgt en waarvoor hij op datzelfde
ogenblik met een eigen verantwoor
delijkheid wordt belast.
De benadering van de nieuwe energie
der atomen stelt zulke eisen dat, ten
zij van enorme omvang, elk land
voor zich daaraan niet veel kan doen.
Vandaar ook de internationale toe
nadering als waarvan wy in de krant
van vandaag mededeling kunnen
doen.
Een verheugend bericht, en om aller
lei redenen. Nog teveel worden nieu
we vondsten toegepast in een zich af
zetten tegen elkaar, en dèt, terwijl ze
iuist ten dienste van de mensheid in
de schepping zyn neergelegd gewor
den.
Nederland heeft zich, wat de nieuwe
energie betreft, wetenschappelijk
reeds een goede naam verworven el
kan daarom een inbreng leveren die
gewaardeerd wordt.
Verheugend is verder onder meer óók,
dat in deze zaak zie de samen»
werking met Engeland het ka
der van de EEG is doorbroken. Het
ware inderdaad onjuist geweest in
dien ook hierin de wetmatigheid van
de EEG zich al had doen gelden.
En voor de mensheid als geheel blijft
vurig te hopen dat ook al déze rijk
dom in de schepping altjjd zal kun
nen strekken tot verrijking van haar
vrede en haar geluk.
Want zo is het toch bedoeld geweest.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De regering zal
voorlopig 415 Leopard-tanks aan
schaffen. In totaal zyn 550 van deze
tanks nodig maar een aanschaf van
dit aantal zou ver gaan boven de ge
maakte afspraken voor het defensie
plafond tot 1971. Voor deze 415 tanks
is een bedrag van 570 miljoen nodig.
De begrotingspost voor het aangaan
van verplichtingen voor 1968, die
thans 140 miljoen bedraagt, wordt
nader vastgesteld op 500 miljoen
Minister Den Toom heeft dit voor
stel tot wijziging van de defensie
begroting vandaag bij de Tweede-
Kamer ingediend.
Van begin af aan heeft de re
gering de Nederlandse industrie met
de levering van nieuwe tanks willen
belasten. Qua prijzen bleken er ech
ter onoverbrugbaar verschillen te
zijn, met name als gevolg van te be
talen licentierechten en de kleine
serieproduktie. Ook de levertijd bleek
te lang.
Het ministerie van economische
zaken en defensie hebben contact op
genomen met de Duitse producent
van de Leopard-tanks voor het plaat
sen van tegenorders bij de Neder
landse industrie. De onderhandelin
gen zijn gericht op het verkrijgen van
compensatie-orders ter grootte van
het totale tankorderbedrag. Bij voor
keur wil men orders voor die Neder
landse industrieën, die anders bij het
vervaardigen van de tanks in ons
land zouden zijn betrokken. Het con
tract voor de Leopard-tanks zal niet
worden getekend voordat over de
compensatieorders overeenstemming
is bereikt.
Aangezien voorlopig eerst 415 tanks
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Den
Toom heeft de verdeling bekendge
maakt van de 225 miljoen die tot
1971 extra zal worden uitgetrokken
voor de defensiebegroting. De land
macht ontvangt 119 miljoen, de ma
rine 60 miljoen en de luchtmacht
45 miljoen.
De marine heeft dit geld nodig
voor de ombouw van twee mijnen
vegers tot jagers, een vergrote ca
paciteit van de onderzeebootbestrij-
ding en materiaalkosten als gevolg
van intensiever oefenen.
De landmacht zal haar bouwak-
tiviteit als gevolg van de aanschaf
van de Leopard-tanks zoveel mo
gelijk moeten beperken. Bij de
luchtmacht zal het aanhouden van
meer vliegtuigen dan aanvankelijk
was geraamd tot meer materiaal
kosten leiden.
morgen voordeel
pak van 59 voor 49
niet duur ivel heerlijk
van het Leopard-type zullen worden
aangeschaft, zullen de nog aanwezige
Centurion-tanks verbeterd worden.
Gestudeerd wordt op inbouw van be
tere motoren op deze tanks waardoor
de beweeglijkheid kan worden ver-
groot. Ook zal het 105 mm kanon van
de Centurion vervangen worden door
een kanon van 135 mm. De hieraan
verbonden kosten zullen 10 miljoen
bedragen, aldus minister Oen Toom.
PRETORIA De 29-jarige mevrouw Eliza Beneke uit Pretoria wil een
van haar drie nieren verkopen voor 50.000 gulden plus vergoeding van de
kosten, nodig voor het wegwerken van het litteken van de operatie.
Zy vertelde in de krant te hebben gelezen dat een andere vrouw in
Pretoria die ook drie nieren had. het aanbod om er een van te verkopen voor
50.000 had afgeslagen.
Haar arts had haar aangeraden een nier af te staan aan iemand die er een
nodig had. Het geld zou ze gebruiken om een huis en meubilair te kopen.
Ik 9eef °P a's
nieuwe abonnee:
plaats: i
betaalt: per kwartaal per maand
Als beloning voor mijn akliviteit
ontvang Ik een set onderzettertjes.
Oe nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
Mijn naam
Inzenden aan Bur»*" van dit blad
'1
I
I
I
I
I
I