Mr. Biesheuvel wil geen
splitsing in de ARP
Geschiedbeschrijving van
het nationaal-socialisme
Auto te water! Blijf het
hoofd koel houden
Mellema: snel bij elkaar kruipen
i5
Amerikaanse order
voor de bouw
van 58 jachten
West-Irian
NSB'ERS HADDEN WEGENS MISDADEN TEGEN DE
MENSELIJKHEID VEROORDEELD MOETEN WORDEN
Snel en juist
handelen
belangrijk
W
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1968
(Van onze parlementsredactie)
STADSKANAAL „Er is een
trgument voor de misschien wat
ngewone voorzichtigheid van
Ie ARP waar het „de 18" be
reft: ik wil geen afgesplitste
iRP, dat zou een te grote prijs
Jjn". Een duidelijk antwoord
ran de a.r.-fractieleider Biesheu-
rel aan zijn „volle politieke neef
lellema" van de CHU bij het
ezamenlijk optreden van de bei
politici in Stadskanaal, waar
olgende week nieuwe verkie-
ingen worden gehouden na de
emeentelijke herindeling.
ARP en CHU gaan daar samen, de
;VP doet om onduidelijke redenen
liet mee. Algemeen werd verwacht
at Mellema en Biesheuvel in zouden
aan op de conferentie van jonge-
en-politici, waar de Arjos zich
istantieerde van de CHJO en
OKVP waar het het uitspreken van
oorkeur betreft
De heer Mellema signaleerde, dat
e kiezer zich afzet tegen gevestigde
iructuren. Dit verschijnsel en het
tit dat het „cement van het evange-
|e ons na 1971 aan elkaar moet
asthechten", bracht hem tot de op-
tierking aan Biesheuvels adres, dat
de 18" haast moeten maken en op de
leest snelle wijze „bij elkaar moeten
ruipen" en moeten komen tot uit-
nrrking van een program om chaos
voorkomen.
De heer Biesheuvel gaf toe, dat een
ezamenlijk program er snel moet
omen. Maar de overeenstemming
ver principiële uitgangspunten is
te globaal om nu al te zeggen:
re gaan samen. Hij citeerde uit het
nterimrapport: een gezamenlijk,
•oncreet en duidelijk program op ba-
is waarvan overeenstemming over
ie uitvoering mogelijk is.
Waarschuwin g
Het uittreden van de PPR uit de
KVP was voor hem de waarschuwing
eweest dat je bij een samengaan de
ele partij moet meebrengen. „Ik
ens en ik begeer geen afgesplitste
RP". Hij vond de eerste resultaten
an „de 18" bemoedigend, vooral de
ignalering van het gevaar, dat for-
ulering van het uitgangspunt nog
ets zegt over de uitvoering.
Zowel hij als de heer Mellema
nden dat andere partijen als PvdA,
66, WD en PPR zich over het pro-
m van „de 18" zouden moeten
uitipreken.
Mellema: „Maar het is prematuur
om nu al te zeggen met wie we wil
len samengaan. Ik ben het dan ook
niet eens met de Arjos, wel met de
CHJO". Biesheuvel: De christen-radi-
calen en de jongeren hebben soms
wel eens de vrijmoedigheid de zaken
geprononceerd te stellen. Ik kan ze
dat niet kwalijk nemen, lk doe het
zelf ook wel eens.
Beide politici waren het er over
eens, dat deze tijd vraagt om samen
bundeling. Mellema: „Ik zie wat er
om ons heen gebeurt; in de ge
vestigde partijen is iets aan de hand.
Politici zijn niet meer in staat passie
over te brengen." Daarom een nieu
we aanpak.
Doelmatige aanpak
Biesheuvel stelde dat christelijke
politiek („niet te verwarren met
christelijke partijformatie") moet uit
monden in een doelmatige aanpak
van de grote problemen.
Hoewel het gisteren in het Geert
Teisen centrum eigenlijk om de noor
delijke problematiek begonnen was
DEN HAAG „De Groot-jachten"
uit Sleeuwijk heeft met de Bradford
Yacht Corporation, Fort Lauderdale,
Florida een contract afgesloten voor
de bouw van 58 stalen casco's voor
motorjachten in lengtes van 12 tot 17
meter. Met dat contract is een bedrag
gemoeid van circa 2 miljoen gulden.
Het is de eerste maal, dat een Ameri
kaans bedrijf casco's van stalen jach
ten op grote schaal in Europa koopt.
De jachten zullen in Amerika worden
afgebouwd.
Directeur en ontwerper H. de
Groot kreeg ruim een half jaar gele
den tijdens een bezoek aan de Vere
nigde Staten een proefopdracht voor
2 casco's van 12 meter lengte. Nadat
deze jachten enige tijd in Amerika
waren, kwam een aanvraag voor gro
tere jachten, waaronder het grootste
type, de Super Florida 56 met een
lengte van 17 meter, en een breedte
van 4,80 meter.
Het kale casco van een dergelijk
jacht kost ruim 30.000 gulden. De
schepen worden alle voorzien van 2
cm schuimisolatie, een methode van
isoleren die in de jachtbouw nog niet
werd toegepast
Met de aflevering van deze order is
een periode van bijna 2 jaar gemoeid.
Het is de tweede zeer grote opdracht
uit de VS in korte tijd voor de Ne
derlandse jachtbouw (de werf van
Lent in de Kaag ontving een maand
geleden opdracht voor een 37 meter
motorjacht ter waarde van 3 "mil
joen).
Mellema zette vraagtekens achter
het gasprijsbeleid („te weinig fan
tasie om van gevestigde patronen af
te wijken") en het industrievesti-
gingsbeleid moest ook D'66 nog
even onder het juk door: Mellema: een
afgang bij de algemene beschouwin
gen. Biesheuvel: D'66 is alleen maar
tevreden als men bij enquêtes klate
rende successen behaalt. Het is wel
fnerkwaardig dat ze er straks in
Stadskanaal niet bij zijn.
Minister Bakker bij een
scheepje, dat helemaal is op
gebouwd uit gereedschappen. Hij
bewonderde dit kunststuk op de
internationale scheepsbouwten-
toonstelling, die hij in de
Amsterdamse RAI opende.
Mr. B. W. Biesheuvel ichrijft ons:
In de Kwartetbladen (waaronder
deze krant) van zaterdag 9 november
jl. werd een nieuwe politiek van de
ARP-Tweede-Kamerfractie inzake
West-Irian aangekondigd.
De bladen gaan ervan uit dat het
artikel van mr. P. J. A. Idenburg in
het oktobernr. van A.R. Staatkunde
deze nieuwe politiek van de ARP be
vat.
Hier moet van een misverstand
sprake zijn. De feiten liggen namelijk
anders. Voor het artikel in AR Staat
kunde draagt onze fractie geen ver-
antwoordelijkhéid. De beschouwing
van de heer Idenburg bevat dan ook
geen uiteenzetting van een frac
tiestandpunt. De fractie heeft zich
over het artikel in AR-Staatkunde
ook niet uitgesproken.
Wel heeft in de fractiecommissie
Buitenlandse Zaken van vorige week
een eerste beraad plaats gevonden
over de gevolgen van de uitvoering
van het akkoord van New York.
WARSCHAU Legia Warschau
heeft de tweede wedstrijd van het
Jaarbeursstedentornooi uit de tweede
ronde tegen SV Waregem (België)
met 20 gewonnen. Bij rust was de
stand nog 00. Waregem had de -
eerste wedstrijd slechts met 10 ge
wonnen waardoor Legia Warschau
over gaat naar de derde ronde.
m
G
„Aan het begrip „misdaden te
gen de menselijkheid" is men
bij de bijzondere na-oorlogse
rechtspraak niet toegekomen.
Daardoor is de ware ernst van
wat de NSB misdaan heeft, on
voldoende tot uitdrukking ge
komen. De kans is gemist om
het rechtsbewustzijn van het
Nederlandse volk op een hogere
trap te brengen door duidelijk
uiting te geven aan het groei
end besef van boven-nationale
normen van menselijkheid".
Tot deze conclusie komt dr. A A.
de Jonge in zijn onlangs verschenen
boek Het Nationaal Socialisme in
Nederland (Kruseman: 10.90; ge
bonden 15,90). De Jon pp betoogt
dat het begrip „landverraad" voor
de NSB'ers geen overtuigingskracht
had. In hun ogen waren zij als
met Duitsland sympathiserenden
de enigen die Nederland een waar
dige p'aats in de komende „Nieuwe
Orde" konden waarborgen.
De Jonge stelt hier tegenover dat
de NSB ook al zou Nederl md
onder Mussert een ondprdeel van
het Groot-Duitse Rijk zijn geworden
geen haar beter voor ons volk
was geweest dan de Duitse
SS-heerschappij die we in Neder
land hebben moeten ondergaan Ne
derland zou ook onder NSB-leiding
een „leidersstaat" zijn geworden,
zonder de geringste volksinvloed:
geen „heilstaat" maar een „helstaat"
waarin de laatste resten van de de
mocratie zouden zijn vernietigd.
Antisemitisme
Met name komt dit tot uiting in
de houding van de NSB ten aanzien
van de Joden. Het standpunt radica
liseert steeds meer en is tenslotte
praktisch gelijk aan de Duitse natio-
naal-socialistische opvatting.
In 1933 stelt Mussert dat de NSB
niet antisemitisch is. Er zijn dan
zelfs joden lid van de NSB. Dit
noemt hij „Nederlands voelende"
Joden. De niet-nationaal-so-
cialistische Joden noemt hij on-Ne-
derlands en „haarden van gevaar"
Tussen 1935 en 1937 is er, aldus
dr. De Jonge, sprake van een „ge
temperde rassenleer". De toon ten
opzichte van de Joden wordt scher
per, al worden zij in theorie
nog niet als een minderwaardig r?is
gezien.
Na 1937 komt er een principiële
wijziging. De NSB wordt in 1938
voor Joden gesloten. Mussert lan
ceert het plan om de Nederlandse
Joden naar Suriname over te oren-
gen. In het Nationale Dagblad be
drijft vooral Rost van Tonningen
zware antisemitische propaganda
Opkomst
Bij de oprichting van de NSB in
1931 was haar program nog uuig.
Vooral anti-democratisch gezinden
werden erdoor aangetrokken. Zij
keerden zich tegen de geestelijke
fundamenten van de democratie
door te stellen dat de mens niet
rationeel is en dat de „eeuwig dom
me massa van onmondigen" geleid
moet worden door de kleine groep
der hoogstbegaafden.
Reeds in de jaren twintig komen
enkele van deze stromingen op Dp
Jonge noemt enkele conservatieve
liberalen; de neo-Hegelianen (vol-
genlingen van de filosoof Bolland);
enkele artistieke bohémiens (zoals
Erich Wichman) en een aantal
rooms-katholieke jongeren (Wouter
Lu'kie en E Verviers)
De Jonge beschrijft de opkomst
van fascistische bewegingen als het
Verbond van Actualisten (Haigh-
ton); de Bezemgroep (Sinclair:
Haighton, Baars): de NSNAP (Van
Rappard, Smit en Kruyt) en het
Zwart Front (Arnold Meyer). Toch
zouden deze groepen vrijwel niet
van de grond komen. Waarin lag
dan het succes van de NSB? De
Jonge noemt een drietal oorzaken.
Volks
De NSB bood aanvankelijk een
meer vertrouwde aanblik. Geen
avonturiers maar mensen die een
carrière hadden gemaakt (Mussert,
Van Geelkerken, Marchant et
d'Ansembourg), alsmede een aantal
predikanten behoorden tot de eerste
leden.
Mussert had bovendien geen dui
delijke ideologie, waardoor allerlei
ideologen aanvankelijk binnen de
NSB een kans meenden te krijgen.
Ten slotte is de NSB uiterst be
dachtzaam opgebouwd. Mussert had
zeker gaven als organisator. Zo kon
de NSB bij de Statenverkiezingen
van 1935 uitgroeien naar 7,9 procent
van de stemmen. Het aantal leden
bedroeg in 1936 52.000. In 1937 daal
de dit cijfer tot 48.000. Op 1 januari
1940 had de NSB 32.000 leden.
Na de verkiezingen van 1935
kwam een ommekeer. Behalve een
krachtiger verzet tegen de NSB
(R.K. en Gereformeerde Kerken: het
Comité van Waakzaamheid e.d.)
kwam dit vooral door de toenemen
de radicalisering van de NSB zelf.
De invloed van de neo-Hegelianen
verdween.
Kort na 1935 werden de „volkse
denkbeelden" in de NSB sterker.
Niet meer de staat maar het volk
kwam voorop te staan. Dit ging ge
paard met een verheerlijking van de
boerenstand.
Germaans
Personen als Roskam, Van Ge-
nechten en Goedewaagen schrijven
artikelen, waarin het Germaanse ras
verheerlijkt wordt. Er wordt gepleit
voor sterilisatie van geestelijk
gestoorden. Hoewel Mussert zelf
hier vreemd tegenover stond, is hij
aldus de schrijver, door dit „volkse
gedoe" vanuit Duitsland overspoeld
Dat de NSB zich door deze ont
wikkeling van het Nederlandse volk
isoleerde, bleek bij de verkiezingen
van 1937. De NSB zakte van 9,7 naar
4,22 procent der stemmen.
De Duitse oriëntering is na 1937
volledig doorgezet toen de NSB in
zag dat zij in Nederland geen meer
derheid achter zich zou krijgen er
alleen nog kon hopen dat de inter
nationale ontwikkeling haar hiertoe
de kans zou geven.
Dat deze koerswijziging niet zon
der slag of stoot is verlopen acht De
Jonge bewezen door de veranderin
gen die kort na 1937 in de leiding
van de NSB optraden. In de laatste
jaren voor de oorlog ontstaan reeds
duidelijke verschillen tussen de ge
matigde stroming-Mussert en de
sterk Duits-radicale richting van
Rost van Tonningen en Feldmeyer.
Bezetting
Gedurende de bezetting wordt de
NSB de enig toegelaten partij. Mus
sert hoopte hoofd te worden van een
Nederlandse regering, die onderdeel
zou moeten zijn van een
groot-Duitse statenbond. Mussert is,
aldus De Jonge heel de oorlog dit
standpunt trouw gebleven, ook toen
de kans op verwezenlijking in de
mist verdween.
De Duitse regering wenste Neder
land echter een niet-zelfstandig on
derdeel van het groot-Germaanse
rijk te maken. Zo werd Mussert met
vage beloften aan het lijntje gehou
den. De SS-richting, onder leiding
van J. H. Feldmeyer, kreeg in de
NSB steeds meer invloed. En zo
werd de NSB in de oorlog een hand
langer van de bezetter, zonder eigen
politieke invloed.
De Jonge herinnert aan de Neder
landse NSB'ers. die in dienst kwa
men van de Waffen-SS en de
Landstorm Nederland. Daarnaast
waren er de nationaal-socialisten
die bestuursfuncties aanvaardden
en voorts de gehate Landwacht, die
vooral in de hongerwinter een ware
terreur uitoefende.
Bezorgdheid
Tenslotte uit de schrijver zijn be
zorgdheid over het feit dat de demo
cratie sinds 1945 niet werkelijk ver
beterd is. De laatste jaren wordt de
kritiek op het functioneren van het
democratisch staatsbestel weer ster
ker. De Jonge noemt het een zorg
wekkend verschijnsel dat de Boe
renpartij een in haar negativisme
onmiskenbaar ondemocratische be
weging grote verkiezingssucces
sen kon behalen.
Daarnaast tonen veel linkse jon
geren een bedenkelijke onverschil
ligheid ten opzichte van de demo
cratie. Hij waarschuwt hen dat zij.
wanneer zij met de feilen van ons
staatsbestel de democratie zelf opzij
willen schuiven, kwalen oproepen
die duizendmaal erger zijn dan alles
wat vandaag wordt afgekeurd.
H. VAN SPANNING
De herfst en komende winter
vragen van de automobilist
weer extra aandacht op de weg.
Slecht zicht, regen en gladheid
verhogen het gevaar en eisen
dus verhoogde attentie en het
vermogen snel en deskundig te
reageren op situaties, waarin
men onverwacht terecht komt.
Een van die gevaren die automo
bilisten vaak bedreigen, is het wa
ter. Al tonen statistieken, dat het
aantal verdrinkingsgevallen ten ge
volge van te water geraakte auto
mobielen relatief gering is, feit blijft
toch dat menige automobilist liever
een eind omrijdt om niet langs een
kanaal te hoeven rijden.
Wat te doen als men er toch in
terecht komt? Is er een overle
vingskans?
Zeker wél, als men maar op de
juiste wijze handelt. Over de
vraag hoe men moet handelen, zijn
jarenlang foute richtlijnen gehan
teerd. Richtlijnen, die men had op
gesteld aan de hand van experimen
ten met een speciaal gebouwde cabi
ne, die men in een zwembad liet
zakken, onder ideale omstandighe
den dus.
Men kwam daarbij tot de con
clusie, dat men altijd uit een te wa
ter geraakte auto kan komen als
men de raampjes maar zolang mo
gelijk dicht hield, net zolang tot het
water de bovenste rand ervan had
bereikt. Pas dan zou men zonder
Kostbare
auto's
Duur blijft altijd een be
trekkelijk begrip; vandaar dat
er veel over (te) dure, maar
telden of nooit over échte du
re auto's wordt gesproken.
Als men 't over kostbare
seriewagens heeft, dan valt
onmiddellijk de naam
Rolls-Royce. Dat klopt dan
ook wel, want voor deze be
roemde Engelse wagen, die
zelden in Nederland is te zien
er rijden er hier maar een
paar moet nog altijd de
prijs van een luxe bungalow
worden betaald.
De Rolls-Royce (foto boven)
was de duurste auto, die op de
recente, in Londen gehouden
internationale automobielten
toonstelling te bewonderen
was. Men ziet 't er zo niet
vanaf, maar de prijs bedraagt
ruim 110.000 gulden.
Voor de door Ford gebouw
de Lincoln op de andere plaat
is een waar fortuin betaald.
De wagen, heel breed en liefst
6'/» meter lang, is het nieuwe
vervoermiddel over de weg
van president Johnson.
Het speciale, uiteraard met
de hand vervaardigde en ge
pantserde model heeft de
Amerikaanse schatkist de lie
ve som gekost van 1.8 miljoen
gulden!
De vraag is natuurlijk of
zelfs een Amerikaanse presi
dent het niet met een wat
goedkopere auto kan doen. In
de Verenigde Staten echter
schijnt men zich hier niet zo
over »p te winden.
De duurste en meest re
presentatieve auto van de we
reld heeft dan ook een ruime
zit-, sta- en ligruimte, een ko
gelvrij glazen dak en een be
pantsering. die twee ton
weegt
Auto te water! De klap
komt hard aan, zó hard, dat men
en meestal even versuft door is.
Maar geen paniek: men kan er
in de meeste gevallen nog wel
heelhuids uitkomen, want elke
auto blijft nog enige tijd drijven
voor hij naar de diepte ver
dwijnt. Op de tweede foto is
het moment van uitstappen
bijna gekomen; men moet dan
echter al wel de ramen hebben
opengedraaid (wat op de foto
niet is gebeurd).
veel moeite de portieren kunnen
openen en rustig naar buiten kun
nen stappen.
O Font
Maar proeven, genomen door de
Haagse brandweer toonden on
omstotelijk, dat deze theorie een
foute was; dat zij waarschijnlijk
wel opging bij proeven in een rustig
zwembad, maar allerminst in de
werkelijkheid.
Naar aanleiding van die experi
menten zijn nieuwe richtlijnen op
gesteld, die aanzienlijk afwijken van
de oorspronkelijke, die zelfs de Ko
ninklijke Nederlandse bond tot het
redden van drenkelingen altijd had
voorgehouden.
Een van de eerste richtlijnen is:
raak niet in paniek, ook als de klap
op het water hard aankomt (en die
komt zeer hard aan).
Dan: sluit zo snel mogelijk de ra
men. De auto moet namelijk enige
tijd drijvende worden gehouden.
Men heeft dan de gelegenheid even
bij te komen en te overdenken wat
men gaat dóén. Véél tijd heeft men
daar echter niet voor, want al zeer
snel gaat de auto toch zinken. De
langst drijvende auto is de Daffodil,
die tijdens de proeven 150 seconden
boven water bleef. De meeste ande
re auto's drijven veel korter.
Licht aan
Een van de eerste handelingen in
die periode moet zijn het ontsteken
van de grote lichten, opdat omstan
ders de plaats kunnen localiseren
Ook het drukken op de claxon is
een duidelijk alarmsignaal.
Vervolgens draait men de ramen
weer open. Dit om te voorkomen,
dat de wagen te snel naar voren of
naar achteren duikt. Een auto zinkt
namelijk nooit horizontaal, maar in
de richting waar de motor zich be
vindt
Daarom gaat de jarenlang onder
wezen theorie van „de luchtbel" niet
op. Die theorie wilde, dat men zo
lang mogelijk in de auto bleef zit
ten, met de neus tegen het dak ge
drukt, omdat daar de lucht het
langst bleef zitten
En dat is nu juist een van de
grootste fouten gebleken. Die lucht
blijft namelijk niet keurig tegen het
dak „plakken", maar zoekt het
hoogste punt. Bij een auto met de
motor voorin zal dat boven de hoe-
denplank zijn, bij een achterge-
plaatste motor voor onder het dash
board. En rustig ademhalen daar is
nu eenmaal een onmogelijkheid. Bo
vendien blijft de lucht daar maar
zeer kort.
Deuk
Geen luchtbel dus. Wél: een forse
deuk in het dak. die zich met een
enorme dreun aankondigt en waar
op men verdacht moet zijn. Want zit
men met het hoofd te dicht bij het
dak, dan is het niet denkbeeldig, dat
men door de klap buiten westen
raakt.
De deuk nu kan men voorkomen
door de ramen open te draaien. Is
men over de eerste schrik heen (en
gegarandeerd, dat men hevig
schrikt), dan wacht men niet tot het
met kracht naar binnen gutsende
water de wagen heeft gevuld, maar
tot het moment, dat het onderste
raamkozijn is bereikt. Men pakt dan
de deurkruk, leunt tegen het portier
en stapt naar buiten. Op het dak
van de auto kan men dan gaan
staan wachten op hulp.
Is het portier verwrongen, dan
doet men er het beste aan de ramen
In te slaan.
Tips
Deze (en nog vele andere) tips
voor automobilisten zijn te vinden
in het zojuist verschenen boek „Au
torijden Levensgevaarlijk" (door Ni
co de Jong, Uitgave Van Hoeve, Den
Haag, 184 blz. 8,90).
De schrijver (technisch redacteur
van het blad Autovisie) geeft er in
prettig en duidelijk opgediende
vorm, tal van adviezen in, die men
als automobilist vrijwel dagelijks
kan gebruiken. Hij maakt ook dui
delijk waarom autorijden, zelfs voor
een routinier, vaak zo gevaarlijk
kan zijn als men niet weet wat er
kan gebeuren.
Boeken
„Zo zijn mensen in auto's" door A.
Spoerl. Uitgave Elsevier. Amster
dam (189 blz. 3,50).
Dit boek houdt zich in de eerste
plaats bezig met de veiligheid, voor
zover die afhankelijk is van de
persoonlijke omstandigheden van de
autorijders. De schrijver geeft er tal
van tips in voor zaken, die voor de
automobilist belangrijk zijn en gaal
voorts in op de wisselwerkingen
tussen auto en berijder (hoeveel
psychische druk ondergaat een auto
mobilist in een drukke binnenstad?
Hoe beïnvloedt de auto onze psy
che? Hoe kan men aan een mis
schien dodelijk verkeersongeval
ontsnappen? Hoe reageert de auto
op verschillende rijders?)
„Hoe houd ik het uit achter het
stuur" door George Haines. Uitgave
Elsevier. Amsterdam (144 blz. ƒ3,50)
Een zeer geestig boekje, waarin
ook met tal van tekeningen wordt
geïllustreerd hoe de auto over u de
baas kan worden. Het geeft voorts f
adviezen bij de keuze van een auto
en inlichtingen over accessoires. Na
lezing vooral niet direct gefrus
treerd raken
