"Nieuwe Leidse Courant
BOMSTOP STAAT VAST"
ANDIJVIE
Frans-Duits
EEG-plan
voor Britten
JAMIN
Rijn-Schelde eist nü
kredietgaranties
IfGroko
Nijmeegse studenten
dreigen met staking
Het Kwartet
V
Bondgenoten ingelicht
Bekendmaking verwacht
In Japan houdt men vol
Hanoi en Saigon in
woordenstrijd
waaier biscuits
VOOR EURODOK OP MAASVLAKTE
Picard krijgt
zeven jaar
Vrij zacht
Octrooiraad niet
naar Limburg
600GRUO 99
Vakcentralen
vragen uitstel
van Loonwet
Donderdag 31 oktober 1968 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
irectcur: F. Diemer
oofdradactcur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stanhraitich it ghebleven
mijn hert in teghenipoet!"
loofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
DE AANDACHT IS IN DEZE
DAGEN STERK GECONCEN
TREERD OP PRESIDENT JOHN-
SON EN DE NOORD VIETNAME
SE LEIDER HO TSJI MINH, VAN
WIE IN HOGE MATE AFHANGT
OF DE KWESTIE VIETNAM
VREEDZAAM WORDT OPGE-
LOST.
Ho Tsji Minh
PARIJS De berichten over een zeer binnenkort te ver
wachten stopzetting van de bombardementen op Noord-Vietnam
houden aan. Van beide kanten wordt echter officieel nog steeds
volgehouden, dat géén overeenstemming is bereikt.
Uit Tokio wordt gemeld, dat de
Japanse regering uit Washington be
richt heeft ontvangen over de bom
bardementenstop. Alles zou in kan
nen en kruiken zijn en de Amerikaan
se bekendmaking zou slechts een
kwestie van uren zijn. Een woord
voerder van de Japanse regering
sprak het bericht tegen, maar het
persbureau Kyodo weigert het in te
trekken.
Ook de minister van buitenlandse
zaken van Thailand, die gisteren uit
Washington te Bangkok terugkeerde,
zei dat een bomstop spoedig kan wor
den verwacht. Vóór zijn vertrek had
den de ontwikkelingen al de laatste
stadia bereikt.
De Noordvietnamese delegatie bij de
Parijse onderhandelingen ont'..ende
dat Hanoi „binnen het uur" met
nieuwe voorstellen zal komen, als de
Amerikaanse bombardementen zijn
gestaakt. Een woordvoerder van de
delegatie had dit volgens Reuter gis
teren meegedeeld. Het Britse pers
bureau houdt staande, dat het de
Noordvietnamese verklaring woorde
lijk heeft weergegeven.
President Thieu van Zuid-Vietnam
heeft vandaag weer gezegd, dat geen
overeenstemming is bereikt over een
bomstop. Eerst moet Hanoi instemmen
met inkrimping van de oorlogsin
spanning en met rechtstreekse on
derhandelingen met Zuid-Vietnam
aan de conferentietafel. Thieu voert
nog steeds besprekingen met de
Amerikaanse ambassadeur, Bunker.
Generaal Creighton Abrams, Ame
rikaans opperbevelhebber in Vietnam,
is vandaag uit Washington terugge
keerd te Saigon. Hij voerde geheime
besprekingen met president Johnson,
die in verband worden gebracht met
een beslissing over het al dan niet
staken van de bombardementen.
Ondanks alle speculaties en ver
wachtingen werden ook gisteren de
zware luchtaanvallen op het zuide
lijke deel van Noord-Vietnam voort
gezet. Desgevraagd zei een Ameri
kaanse woordvoerder, dat de bom
bardementen zonodig onmiddellijk
gestaakt kunnen worden.
Koningin Elizabeth heeft gisteren het nieuwe parlementsjaar in Londen
geopend. Daarvoor reed ze uit in haar „gouden koets", het zogenaamde
Ierse staatsierijtuig, waarin ook haar zoon. prins Charles en haar dochter,
prinses Anne (op de foto niet zichtbaar) hadden plaatsgenomen.
Varijs
JVij krijgen te
veinig inspraak
NIJMEGEN Ongeveer zevenhon
derd Nijmeegse studenten hebben
tn algehele collegestaking aange-
ondigd voor 14 november om hun
Isen tot democratisering van het on-
erwijs kracht bij te zetten. Als de
illegestaking niet helpt, volgt er een
mtamenstaking en desnoods een
Kamenstaking.
Gistermiddag begon de protestbij-
knkomst van de studenten met de
fezetting van de aula van de Nij
meegse universiteit. De studenten
leven op de stoep van het gebouw
laan wachten tot het college van
rof. dr. E. Schillebeeck was afgelo-
en en trokken daarna onder het wa-
end oog van de politie de aula bin-
en.
Dr. Peters, die juist een college pe-
ögogiek zou geven, liet de beslissing
hij het veld zou ruimen, aan de
ludenten over. Dezen besloten met
tn kleine meerderheid tot een de-
tonstratie, waarna dr. Peters vrij-
(illig heenging.
Tijdens deze bijeenkomst, die werd
[gesloten toen om zes uur de eetzaal
jn sterke aantrekkingskracht bleek
hebben, werd bijna uitsluitend
Esproken over de lustrumviering,
laarvoor ruim 100.000 gulden is uit
trokken. De betogers noemden deze
(annen te duur en te oublollig.
's Avonds werd het zware geschut
in stelling gebracht. Na een felle
discussie met de rectormagnificus,
prof. mr. baron S. van Wijnbergen,
werd geëist dat het ontwikke
lingsplan van de universiteit zal wor
den teruggenomen omdat de studen
ten daarin geen inspraak hebben ge
had. Met hun stakingsdreigementen
zetten de studenten hun eisen kracht
bij.
Ook de Utrechtse studenten willen
meer inspraak. Zie pagina 9.
Intussen is te Parijs een groep
Zuidvietnamese functionarissen ge
arriveerd. Een van hun taken is het
instellen van een directe radioverbin
ding met Saigon in de verwachting,
dat de vredesbesprekingen binnenkort
uitgebreid zullen worden,
j Ook gisteren kwamen de Ameri
kaanse en Noordvietnamese onder-
I handelaars te Parijs bijeen. De met
spanning tegemoetgeziene bijeen
komst duurde nauwelijks anderhalf
uur. De leider van de Noordvietna
mese delegatie, Xoean Thoey, zei na
afloop dat de Amerikanen slechts over
vrede praten ten behoeve van de ver
kiezingscampagne.
BONN De regeringen in
Bonn en Parijs hebben „een ver
gaande mate van overeenstem
ming" bereikt over de vorm van
een „arrangement" van de EEG
met Groot-Britannië. Dit is het
resultaat van Duits-Frans over
leg op het Franse ministerie van
buitenlandse zaken.
Verschil van mening bestaat nog
over de duur van de overgangsperio
de en over de mate, waarin de doua
nerechten tussen EEG en Engeland
moeten worden verlaagd.
De Fransen willen een langere pe
riode en een geringere verlaging dan
de Duitsers hebben voorgesteld, zo
deelde een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Bonn gisteren mee.
De Westduitse regering heeft voor
gesteld de rechten de komende
drie jaar met tien procent per jaar te
verminderen zodat rekening hou
dend met -de verlaging van 50 pro
cent in het kader van de Kenne-
dyronde de douanerechten tussen
de gemeenschap en Engeland in het
begin van 1972 nog slechts twintig
procent van het huidige niveau zou
den bedragen.
Beide voorstellen, het Franse en
het Duitse, zullen op de komende
vergadering van de EEG-minister-
raad in Brussel op 4 en 5 november
worden besproken. Daarbij zal veel
afhangen van de houding van de vier
Zending
Georgi over
landing
Kolonel Georgi Beregovoi hield na
zijn ruimtevaart met de Sojoez 3
een persconferentie in Moskou. Hij
gaf een interessant verslag over
zijn reis van vier dagen en de
landing met zijn capsule, die op
een verbeterde manier geschiedde:
Dat laatste gebeurde zó zacht,
dat ik geen stootje voelde." In
landingen op de vaste grond zijn
de Russen meesters. Zij hebben er,
zoals de Amerikanen, de zee niet
voor nodig.
overige EEG-landen. De Britse rege
ring is niet tegen een overgangsrege
ling, maar de zes moeten het eerst
eens worden over een gemeenschap
pelijk voorstel.
morgen voordeel
300 gram van 69
voor 59
niet duur wel heerlijk
PARIJS De Franse oud-prefect
ïaurice Picard (61) is gisteren door
èt gerechtshof voor de staatsveilig-
(eid in Parijs tot zeven jaar gevan-
pnisstraf veroordeeld. Hij wordt er-
an beschuldigd inlichtingen te heb-
(en verschaft aan agenten uit oost en
est.
Picard heeft te kennen gegeven,
lat hij bij het hooggerechtshof in
|eroep gaat.
SPRÉtIK
leder een draagt op zijn rug
een etiket, volgens hetwelk
men hem beoordeelt en dat
alleen hijzelf niet ziet.
BRULAT
0 Geref. Flevoland wil
oecumenische
proefpolder
pagina i2
O Verkiezings-
liacht in de
ether
,Rita gaat mijn fiets maken...
DE BILT Een langgerekte
gordel van lage luchtdruk strekl
zich uit van Noordwest-Rusland
over Scandinavië en de Britse
eilanden tot het zeegebied bij de
Azoren. Tussen deze lagedr uk-
gordel en een krachtig hogedruk-
gebied boven Groenland stroomt
koude poollucht tussen IJsland
en Schotland de oceaan op. Een
deel van de koude lucht is ech
ter over Scandinavië uitge
stroomd. Aan de andere kanl
van het lagedrukgebied staat
boven West-Europa een brede
zuidelijke stroming, die zeer
zachte lucht meevoert. In deze
stroming is een storing over Bre-
tagne naar Engeland getrokken:
vervolgt zijn weg met regen en
buien naar het noorden en laat
daarbij het weer in Nederland
vrijwel ongemoeid.
Bij zuidelijke winden blijft hei
dan ook zacht en op de meest»
plaatsen droog weer.
Vooruitzichten voor zaterdag
Zon: minder dan 40 procent.
Min. temp.: 1 lol 5 graden bo
ven normaal.
Max. temp.: 0 tot 4 graden
boven normaal.
Kans op een geheel droog et
maal: 30 procent.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 50 procent.
november Zon op 7.35, onder 17.12.
Maan op 16.01, onder 3.09: 5 november
volle maan.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De scheepsbouwcombinatie Ryn/Scheldegroep
heeft in een vertrouwelijk schrijven aan de Kamercommissie
van Economische zaken verklaard, dat minister De Block aan
de stichting van een Eurodok op de Maasvlakte geen moeilijk
heden in de weg zal leggen en dat de minister in principe de
aanspraken van Rijn-Schelde op financieringshulp erkent.
Rijn-Schelde maakt aanspraak op
faciliteiten van de overheid op dit
moment en meent dat het uit een
oogpunt van werkgelegenheid en van
Nederlands belang niet naar de toe
komst verschoven zal kunnen wor
den. Rijn-Schelde vraagt minister De
Block nu te beslissen over de facili
teiten (een kredietgarantie die Verol-
me ook kreeg) voor de stichting van
een tweede mammoetdok voor repa
raties.
In de tijd die ligt tussen het ge
reedkomen van het Verolmedok en
hel Eurodok zal Rijn-Schelde nu
reeds beginnen met het stichten van
een etablissement voor reparaties te
water en een uiterst modern
tankschoonmaakbedrijf aan de Euro
poort, waarbij rekening wordt gehou
den met uitgroei lot een volledige
dok- en reparatiefaciliteit.
SCHADE
Rijn-Schelde stelt zich positief op
waar het gaat om samenwerking met
Verolme voor gebruik van het Verol
medok. omdat dc groep niet in staat
is grote schepen te dokken. In de
brief wordt echter nadrukkelijk
gesteld dat Rijn-Schelde niettemin
schade zal lijden en zij vraagt de
minister te bepalen dat de bindend
adviseurs zo nauwkeurig mogelijk de
omvang van de geleden schade zullen
bepalen en ook bindend zullen ad
viseren over de vraag wie deze scha
de aan Rijn-Schelde zal vergoeden.
Rijn-Schelde verbindt haar mede
werking aan het Verolmedok-project
aan de vraag of deze schaderegeling
bevredigend geregeld wordt.
Rijn-Schelde meent dat het overleg
over de taak van de adviseurs mede
gelegenheid geeft te onderhandelen
over vérgaande samenwerking bij
het dokproject van Verolme.
Over de dokken is gisteren in de
vergadering van de vaste Kamercom
missie het een en ander te doen ge
weest. Minister De Block herhaalde
zijn standpunt dat een tweede dok in
aanmerking kan komen voor over
heidssteun wanneer er geen gevaar
meer zal zijn vpor overcapaciteit, en
dat zou volgens het CIVI-rapport in
1972 zijn.
De minister zei dat Rijn-Schelde
voorwaarden gesteld heeft voor het
medegebruik van het Verolmedok en
hij zou bezien hoe deze voorwaarden
gepast zouden kunnen worden in het
bindend advies aan Verolme. Hij
maakte bekend dat in de Stichting
voor de Scheepsbouw reeds over
eenstemming is bereikt op welke
punten, en dat zijn er vele, samen
werking geboden is.
Voor -vervolg zie pagina II
DEN HAAG Minister De Block
van Economische zaken heeft giste
ren in de vergadering van de Kamer
commissie verk'aard dat de Octrooi-
raad niet naar Limburg overgeplaatst
zal worden, omdat met het IIB
(Instituut international de Brevets)
dat in hetzelfde gebouw gevestigd is,
bepaalde contractuele afspraken zijn
gemaakt, die een scheiding van deze
twee instellingen onmogelijk maken.
De minister zei met zijn collega
van Financiën overleg te zullen ple
gen over eventuele belastingfacilitei
ten voor bedrijfstakken die overeen
zouden komen een bepaald bedrag
aan loonsom in spaarloon uit te ke=
ren.
NQg VERSER DAN VERS
KWALITEITS DIEPVRIES
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT De drie vakcentra
len vragen de Tweede Kamer dc
hearing van dc Kamercommissie
over de wet op de loonvorming, die
voor de volgende week donderdag
was vastgesteld, en de behandeling
van de wet door de Kamer, uit te
stellen.
Zij zijn nog niet klaar met de be
studering van het wetsontwerp.
Volgens het ontwerp kan de rege
ring in het in principe vrije loonbe-
leid ingrijpen wanneer de nationale
economie ernstig dreigt te worden
verstoord. Hiervoor staan de rege
ring algemene maatregelen ten dien-
ste, maar daarnaast ook de moge
lijkheid tot het ingrijpen in afzon
derlijke cao's.
Een algemeen geuite wens bij de
vakbeweging is, dat wanneer de re
gering in-grijpt in de lonen, de inko
mensverdeling niet wordt scheefge
trokken. Gelijktijdig zouden maat
regelen als prys- en dividendstop,
"LIOEWEL indertijd uitdrukkelijk I*
gezegd, dat „Kom over de Brug**
een extra actie was, bestemd voor
projecten waar de zendingsorganisa
ties niet aan toe kwamen, blijkt nu
toch, dat er mensen zijn die aan do
zending van de eigen kerk minder
geven dan vorig jaar.
Dezer dagen is aan het licht gekomen,
dat dit nadelige gevolgen heeft voor
de zending van de Hervormde Kerk.
De begroting voor 1969 toonde eerst
zulk een groot tekort, dat besloten
is vijf zendelingen minder uit te zen
den (zie onze pagina 2).
Voor de resultaten van „Kom over
de Brug" mogen we erg dankbaar
zijn. Maar eigenlijk werd het al lang
tijd, dat meer aandacht dan gewoon
lijk voor de zending werd gevraagd.
Men krijgt wel eens de indruk, dat
die er maar wat bijbungelt. Eerst
komen de eigen kerken en dan Een
opmerking, die een kerklid soms te
horen krijgt is: „U geeft zoveel aan
zending en evangelisatie; kunt u dat
niet beter aan de eigen kerk geven.**
Onbegrijpelijk!
Zending is een vanzelfsprekende zaak
voor een christen, die dat kan niet
anders tegelijk wereldchristen is.
Dat brengt met zich mee dat die
zorgjes op het eigen kerkelijk erf in
het niet vallen tegen die wereldwijde
taak.
En ja, dat houdt ook een nuchtere
consequentie in: geld blijven geven In
de geest van „Kom over de Brug",
zodat de zaken dóór kunnen blijven
gaan.
Machts
verhoudingen
QNZE maatschappelijke ontwikke
ling verkeert in een stroom
versnelling, en zoals bij alle stroom
versnellingen is dit niet zonder ri
sico. Velen menen dan ook te moe
ten waarschuwen, maar niet ieder
ziet hetzelfde gevaar.
In het bedrijfsleven is een ongeken
de concentratie nog lang niet aan
een eind. Er ontstaan industriële
reuzen, die imponeren door hun
grootte, die grote verwachtingen
wekken voor de economische toe
komst van ons land, die het gevoel
geven goed mee te komen in de
schaalvergroting van de bedrijven,
die alom in Europa aan de gang is,
maar die bij sommigen ook angsten
oproepen.
Zulk een angstgevoel blijkt zich hier
en daar in de vakbeweging voor te
doen. NKV-voorzitter Mertens sprak
over economische machten, die ver
nieuwingen tegenhouden, over twee
honderd mensen die het hele Neder
landse bedrijfsleven in hun macht
hebben, over het boycotten van de
Stichting van de Arbeid en over de
noodzaak van een parlementaire
enquête naar de economische
machtsverhoudingen.
Machteloosheid
J7NERZIJDS stelt men vanuit de
vakbeweging, dat ons bedrijfs
leven mee moet in de ontwikkeling
naar schaalvergroting van de be
drijven, naar grotere efficiency en
produktiviteit, teneinde de concur
rentie met het buiteyland aan te
kunnen en de arbeiders een steeds
hoger loon te kunnen betalen.
Maar wanneer men op een kwade
dag opkijkt tegen de bedrijfsreuzen
die gegroeid zijn, komen gevoelens
van onbehagen, grenzend aan mach
teloosheid.
Men is de overzichtelijkheid, de con
trole kwijt, en wat eerst als nood
zakelijk is erkend wordt nu spoedig
een samenzwering van het groot
kapitaal tegen de arbeidersstand.
Hiervoor bestaat overigens geen con
crete aanwijzing; een dissertatie als
van dr. Vinke uit 1961 over de maat
schappelijke plaats en herkomst der
directeuren en commissarissen van de
open en daarmee vergelijkbare be
sloten NV's, duidt eer op het tegen
deel.
Maar soms schijnt de zelfbeheersing
zoek en dan slaan sommigen wat in
het rond, in de hoop dat uit deze
deining een situatie zal groeien die
de vakbeweging meer medezeggen
schap biedt bij de industriële ont
wikkeling.
Wij vinden dit van het NKV een
weinig gelukkige houding. De histo
rie heeft bewezen, dat overleg leidt
tot wederzijds begrip, tot het ver
wezenlijken van zaken waarbij re
kening wordt gehouden met de be
langen van alle partijen. Overleg kan
soms langer duren dan men wenst,
maar zonder overleg komt men er
nooit.
Elke andere actie is een vertragings
actie, die moeilijk past bij de stroom
versnelling waarin de ontwikkeling
van ons bedrijfsleven nu eenmaal
verkeert.
kredietbeperking, en afremming
van overheidsuitgaven, genomen
moeten worden.
Ingrijpen zou verder alleen moge-
ijk moeten zijn voor het direct be
steedbare deel van de verbeterin
gen in de arbeidsvoorwaarden. By
een onverbindendverklaring van een
:ao zou partijen moeten worden toe
gestaan een deel van de gewraakte
oonstijging om te zetten in niet di
rect besteedbare vorm, zoals spaar
loon.