Duitse veiligheidsdiensten
in opspraak door spionage
Medisch team: verhalen
hongersnood overdreven
Vestiging Amerikaans
Limburg
door
l
bedrijf in
ging niet
CRMS IN
LUXEMBURG
Kijkgeld
■Rl
Luedke dupe complot?
Chefs worden verhoord
Raket per luchtpost
Drie Indonesiërs
voor vuurpeloton
Levenslang voor
vroegere SS-er
Veel hulp nodig in Nigeria
5
WOENSDAG 30 OKTOBER 1968
W
op d
van
l]ks
dag
IJKS
sdag
Chrysanten!
Zeeën san kleur.
Te zien en voordelig
te koop bij iedere
bloemenwinkel,
kar en kraam.
Neem ze mee.
Want we hebben
ze nodig in dit
wat kale seizoen.
Zeg het met bloemen.
BONN Dat het met de Westduitse veiligheid niet zo
goed is gesteld, blijkt wel uit het feu, dat het voor een paar
gewiekste jongens een koud kunstje is een drie meter lange Side
winder-raket van een basis te stelen en als vrachtgoed met een
normale lijnvlucht naar Moskou te zenden. Dan zijn er nog andere
spionage-zaken, merkwaardige sterfgevallen en verdwijningen
onder hoge en lage militairen en regeringsautoriteiten.
De Westduitse veiligheidsdiensten
zijn iin opspraak gekomen. De zaak is
zo ernstig. dat Bondskanselier
Klesinger, zoals we gisteren reeds be
richtten, besloot persoonlijk in te
grijpen.
Staatssecretaris Karl Carstens is
nu bezig de hoofden van de drie
Duitse veiligheidsdiensten te verho
ren om zo spoedig mogelijk een rap
port uit te brengen aan de
Bondskanselier.
De grootste
Deze veiligheidsdiensten zijn de
BND, de BAV en de MAD. De BND
was de vroegere Gehlen-organisatie,
genoemd naar zijn vroegere oprich
ter, de nazi-generaal Reinhard Geh-
len. Het is de grootste Europese spio-
nage-organisatie met naar schatting
5.000 agenten in de gehele wereld.
Hoofd is generaal Wessel, die zijn
>lft l
H.1
ing
n W
rsprl
htf
DC)
iv "V
3 Kol
Rol
O
Bi
'ijn-
ni
H
Ishoi
DEN HAAG Het ministerie
van economische zaken heeft
onlangs vergeefs een Amerikaan-
se onderneming geprobeerd te
bewegen zich in Limburg te
vestigen. De Atnerikanen voel
den er echter niet voor.
Het bedrijf had reeds een vestiging
in België en het ging om een tweede
bedrijf, waarvoor Limburg in aan
merking kon komen.
Bij het contact met de Amerika
nen, aldus beantwoordt minister mr.
L. de Block het Tweede Kamerlid
Oele (soc) waren de Limburgse
instanties en met name het bureau
Staatsmijnen nauw betrokken.
Het is echter niet tot een definitief
aanbod gekomen omdat de Ameri
kaanse onderneming geen interesse
had de vestiging in Limburg te
bestuderen.
Zij die deze zaak op het ministerie
tot
te
imm
gem
hel
g ei
ht o
Poel (7)
Ik heb grote waardering voor mr.
j Van Doorn. Het wordt de hoogste tijd,
j dat de handhaving van het gezag met
i krachtige hand geschiedt, want er is
1 al genoeg bedorven en verwoest in de
Nederlandse volksziel.
Met grote ergernis moeten wij
j steeds opnieuw horen hoe voor radio
en tv van bepaalde zijde van tijd tot
j tijd het gezag door het slijk wordt
i gesleurd. Al is Frits v. d. Poel nog
j zo'n bekwame medewerker, hij heeft
bewezen zijn gaven en talenten ook
- dienstbaar te maken voor het onder
mijnen van het gezag.
Gelukkig zijn er in ons land nog
I mannen met belangrijke functies, die
niet aarzelen om de rotte plekken in
a de Nederlandse samenleving uit te
snijden.
Ooltgensplaat P. Bom
Frits v. d. Poel (8)
Het is voor mij onbegrijpelijk dat er
nog inzenders zijn die het ontslag van
F. v. d. Poel afkeuren. Het feit dat nij
een minderwaardige canard lanceerde
t en naturisten wilde laten optreden
[j bulten de ruim gestelde afspraken om
II deed bij mr. Van Doorn terecht de
ij studiodeur dicht.
Een moedige daad om juist zijn po
litiek radicale medestander voorgoed
de KRO-laan uit te sturen. Hopelijk
heeft deze aanpak gevolg. Bij de
VPRO?
Voorburg G. C. Severijn
Frits v. d. Poel (slot)
Van der Poel heiligt de middelen-
Botterdam K. H. Oltmans
hebben behandeld, waren geheel op
de hoogte van de financiële facilitei
ten, die geboden konden worden, al
dus minister De Block.
LUXEMBURG Premier Pierre
Werner heeft vandaag bij groother
tog Jan van Luxemburg het ontslag
van zijn regering ingediend. Gisteren
besloot de regering af te treden in
verband met een meningsverschil ln
de regeringscoalitie tussen rooms-ka-
tholiekcn en socialisten over het soci
ale beleid.
Groothertog Jan is juist terug in
Luxemburg van een bezoek aan de
olympische spelen in Mexico.
De verwachting is, dat de Groot
hertog het parlement voortijdig zal
ontbinden en nieuwe verkiezingen zal
uitschrijven. De verkiezingen hadden
in juni 1969 moeten worden gehou
den.
In het Luxemburgse parlement
beschikken de christen-socialen over
22 en de socialisten over 21 zetels.
Het parlement telt 56 leden. De op
positie bestaat uit liberalen en com
munisten.
DJAKARTA In Indonesië zijn
gisteren drie communistenleiders
voor het vuurpeloton terechtgesteld
ondanks een dringend verzoek van de
Russische president Podgorny om
hun levens te sparen.
De drie mannen waren ter dood
veroordeeld voor hun aandeel in de
mislukte staatsgreep van 1965. Presi
dent Soeharto wees een maand gele
den hun gratieverzoeken af.
De tercchtgestelden zijn: de voor
malige leden van het Politburo Soe-
disma en Njono en het vroegere af
delingshoofd in Djokjakarta, Wirjo
Martono.
Ook zijn gratieverzoeken van de
ter dood veroordeelde chef van de
communistische inlichtingendienst
Sjam en van brigade-generaal Soe-
pardjo afgewezen. Ontkend werd
evenwel dat ooik zij gisteren zijn
doodgeschoten, zoals militaire krin
gen eerder hadden beweerd.
Hagen-Heinz Jentzsch (51 jaar) een
vroegere sergeant van de SS is giste
ren tot levenslang veroordeeld we
gens zijn aandeel in de moord op
10.000 joden in de jaren 1941-'42. Hij
had meegedaan aan het zogenaamde
„dodenbad" in een Oostenrijks con
centratiekamp.
Verder werden veroordeeld Helmut
Kluge (48 jaar) een handelsreiziger
uit Flensburg tot 8 jaar en Alfons
Gross uit Iserlohn tot zes jaar. Bei
den waren eveneens bij de SS.
hoofdkwartier heeft bij Pullach bij
Muenchen. Hij is slechts verant
woording schuldig aan Bondskanse
lier Kiesinger.
De tweede veiligheidsorganisatie,
de BAV heeft tot taak de grondwet
te beschermen. Hoofd is de vroegere
rechter Hubert Schruebbers. De
MAD is de militaire contra-spionage.
Ze wordt geleid door een hoge mili
tair, die rechtstreeks rapporteert aan
minister van defensie Gerhard
Schroeder.
Naar Moskou
De gehele spionage-affaire nam
gisteren een sensationele wending,
toen de officier van justitie in
Karlsruhe Ludwig Martin onthulde,
hoe een vliegtuigraket en twee kost
bare navigatieinstrumenten van een
Westduitse luchtmachtbasis Zeil bij
Neuburg aan de Donau waren ge
kaapt en gewoon als vrachtgoed naar
Moskou werden verstuurd.
In april 1967 werd de eerste
diefstal gepleegd De in Polen gebo
ren piloot Josef Linofski uit Krefeld
en sergeant-majoor Diethard Kr.ope,
een Starfigheterpiloot, waren de da
ders. Zij zijn inmiddels met een ze
kere „meneer gearresteerd.
Knope smokkelde Linofski in de
koffer van zijn auto de basis binnen.
Het apparaat haalden de heren uit
een afgesloten hangar. Zij reden het
op een kruiwagen naar de rand van
de basis, waar een auto stond te
wachten. Daarna zorgden de heren
voor de normale verzending naar
Moskou.
Op een wagen
Aangemoedigd door dit succes sloe
gen de heren in oktober 1967 op
nieuw hun slag. De buit was nu een
drie meter Sidewinder-raket, die op
een handwagen werd gelegd en zo
buiten de basis gebracht Weer stond
een auto gereed voor het vervoer.
Officier van justitie Ludwig Martin
vond het onbegrijpelijk, dat deze
diefstal niet was ontdekt. De raket
stak een heel eind achter de auto uit.
Maar men reed er rustig mee weg. In
een stad in de buurt hebben de man
nen de raket in een kist verpakt en
franco per luchtpost verstuurd.
Verder is dit voorjaar nog een na-
vigatie-instrument van de Hannover
Messe gestolen en naar Moskou
verstuurd.
Geen verband
Ludwig Martin ontkende, dat er
verband zou bestaan tussen de zelf
moorden van drie hooggeplaatste West
duitse officieren.
Alleen de aan het NAVO-hoofd-
kwartier verbonden admiraal Her
mann Luedke van Schending, die
plotseling overleed wordt van schen
ding van de staatsveiligheid ver
dacht.
Een andere geheimzinnige affaire
is de zelfmoord van generaal-majoor
Horst Wenland, die onder-directeur
van de contra-spionage was en luite
nant-kolonel Johannes Grimm, die
verbonden was aan het ministerie
van defensie. Zij beroofden zich
respectievelijk 8 en 18 oktober van
het leven.
Dan moet nog de mysterieuze ver
dwijning worden genoemd van de
aan het ministerie van defensie ver
bonden Hergard Boehm, die sinds 21
september niet meer is gezien.
Gisteren kwam er eindelijk wat
licht in de affaire van de 48-jarige
Gisela Mock, secretaresse van het
ministerie van defensie. Zij zou naar
Oost-Duitsland zijn gevlucht. Nu zou
ze zich ergens bij de Westduitse poli
tie hebben gemeld.
Door het verongelukken van een benzinetankwagen
vlak voor het Colosseum in Rome werden dit gebouw
en ook enige andere Romeinse ruines tn de benzine
gedrenkt. Men wal de hele nacht bezig om alles op
te ruimen. Door dammen op te werpen kon voorko
men worden dat het Forum en een station van de
ondergrondse de gevaarlijke vloeistof te verwerken
kregen.
Complot
Volgens de Bayers Kurler (het blad
van Franz-Josef Strauss) zou admi
raal Hermann Luedke het slachtoffer
zijn geworden van een geraffineerd
communistisch complot, om wantrou
wen te zaaien onder de NAVO-Ian-
den.
Luedke was reeds benaderd door
communistische agenten en kende
er enkele. Hij meldde steeds alles
aan zijn meerderen.
Het blad vindt het vreemd, dat hij
de bewuste film met geheime opna
men bij een gewone zaak zelf liet ont
wikkelen en niet aan zijn opdracht
gever doorgaf. Dit is absurd. Boven
dien stond op deze microfilm een op
name van zijn eigen auto.
Het bewijsmateriaal tegen de
zestien dagen geleden dood gevonden
Luedke (de oorzaak is niet opgehel
derd) was te volmaakt....
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het medisch
team dat het Nederlandsche
Roode Kruis op 15 juli naar
Nigeria uitzond, is terug in Ne
derland. Gisteren vertelde dokter
C. M. Dijkhuis, lid van het team,
dat in zijn standplaats Nsukka in
Nigeria hard gewerkt is om de
ergste nood van de bevolking te
lenigen.
„We hadden de ergste verhalen
gehoord over de hongersnood,
maar toen we in Nsukka aan
kwamen hadden we de indruk
dat deze sterk overdreven wa
ren", zei dr. Dijkhuis. Hij ver-
Dr. G .J. Lammers heeft gisteren in de Rolzaal afscheid genomen als
directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst, de RVD. Vele goede wensen en
even zovele handdrukken. Hier is minister-president De Jong aan de beurt.
Minister-president De Jong,
oud-premier Zijlstra, oud-minister
president Marijnen... zo zou ik nog
een hele rij belangrijke namen kun
nen noemen.
Ze waren bij elkaar in de Rolzaal
om afscheid te nemen van de direc
teur van de Rijksvoorlichtingsdienst
dr. G. J. Lammers, die per 1 novem
ber met pensioen gaat.
Dr. Lammers zelf zou deze voor
gaande zin als onvolledig beschou
wen, want het „ambtelijk" afscheid
gold evenzeer zijn vrouw, die zoals
hij het zelf uitdrukte „in tijden van
spanning altijd naast en achter mij
gestaan heeft".
Afscheid dus van de heer èn me
vrouw Lammers. Met speeches van
minister-president De Jong; de
voorzitter van de Nederlandse Ver
eniging van Journalisten, de heer
Van Raalte; de voorzitter van hel
Genootschap van Hoofdredacteuren,
mr. Stempels, en de voorzitter van
de Buitenlandse Persvereniging.
Speeches vol hartelijke lof en
waardering, die zo bleek ln he.1
dankwoord van dr. Lammers. ont
roerd hadden, maar toch met de no
dige afstand aanvaard werden.
Een ambtelijke loopbaan gaat
nimmer over rozen alleen. Dr. Lam
mers heeft daarenboven in zijn
zestienjarige functie als directeur
van de Rijksvoorlichtingsdienst
stormen moeten weerstaan.
En ook daarvoor. In de bezet
tingstijd belandde hij in gevangenis
en concentratiekamp.
Nu het afscheid. Na de speeches
een lange, lange rij van handen
drukkers. Geschenken, bloemen, hel
erelidmaatschap van de Buiten
landse Persvereniging en bovenal de
benoeming tot commandeur in de
Huisorde van Oranje.
Dat is allemaal heel belangrijk
maar mij imponeerden de woorden
van dr. Lammers zelf het meest. Df
schep zout waarmede hij de toege
zwaaide lof nam bijvoorbeeld.
Vooral echter zijn opmerking, dat
het zo moeilijk in te denken is dat
met een datum opeens een werk
kring wegvalt en dan zijn terugblik
„Niet in de details"
Van de studietijd aan de V.U.
waar het begrip „gezag" zo'n an
dere inhoud had dan er thans aan
gegeven wordt.
Van de ervaring, dat een mensen
leven „geleid" wordt, vaak boven ons
begrijpen. De tijd van gevan
genschap, waar geen toekomst ach
ter schijnt te liggen en dan toch de
bevrijding en de thuiskomst. En nu
de blik op de nieuwe toekomst, weer
onbekend, maar vol vertrouwen te
gemoet gegaan.
Bij het handenschudden viel me
op, dat mevrouw Lammers al die
mensen ook kende En het ging om
enige honderden!
Die honderden hebben als geheu-
Tenstuntje voor later ook een herin
neringsboek gevuld met hun hand
tekeningen, al dan niet voorzien van
een extra bijschrift
Overigens, eerlijk is eerlijk, het
was enig weer zo alle oude en min
der oude bekenden, die in de loop
der jaren verworven zijn, eens alle
maal bij elkaar te zien Het was dan
ook een receptie. die heel geani
meerd was. Het duurde lang voordat
de laatste jas uit de garderobe, die
in de ietwat onttakelde Ridderzaal
was ingericht, gehaald werd.
bleef met de vier andere team
leden, dr. P. J. Tollenaere en de
zusters M. G. v. d. Wal, M. E. A.
Joosten en M. F. van den Meu-
lengraaf, drie maanden in het
door oorlog en ziekten geteister
de gebied.
In Nsukka beheersen de federale
Nigeriaanse troepen het gebied. Met
twee landrovers reisde het team dor
pen in de omtrek af en hield daar
voor vijf- zeshonderd mensen per
plaats een polikliniek.
„Het grootste deel van de bevol
king had zes maanden geen me
dische verzorging gehad. Daar was
dringend behoefte aan", aldus de
27-jarige dokter.
De plaats, waar het team heeft ge
werkt is geen noodgebied meer, om
dat de Federalen de medische zorg
voor de bevolking weer op zich na
men. In de ziekenhuizen werden niet
alleen militairen meer verzorgd,
maar ook burgers, die de oorlog zat
zijn en popelen om hun akkers weer
te gaan bebouwen.
Geen moord
„In ons gebied werd niemand door
de Nigerianen doodgeschoten" Met
deze opmerking ontzenuwt dokter
Dijkhuis de verontrustende oerichten
in deze richting. „De officieren van
het Federale gouvernement streven
weer naar samenwerking met de Ibo-
bevolking".
De soldaten in het oerwoud noem
de de arts een stel huurlingen die
louter uit financiële overwegingen de
bevolking uitmoorden en aan het
plunderen slaan.
„Op het aantal sterfgevallen ont
breekt elke controle, omdat de
mensen na het ondergaan van een
medische behandeling de bossen in
trekken en niet meer terugkomen".
De direkteur-generaal van het Ne
derlandsche Roode Kruis, de heer A.
van Emden, deelde mee, dal Je hulp
verlening bijzonder zwaar was ge
weest „De kosten in beide ge-
vechtsgebieden bedragen ongeveer 35
miljoen Zwitserse francs per maand.
De DC-6 blijft zeker tot 10 noveml>er
dagelijks voedsel overbrengen naar
Biafra en neemt eventueel evacués
mee terug. Door de luchtbrug Is het
sterftecijfer aanmerkelijk gedaald.
Het Biafra-Comité heeft tot op heden
drie miljoen gulden geëffectueerd.
Vier miljoen zeshonderdduizend
mensen hebben nog hulp op langere
termijn nodig in de vorm van voedsel
en geneesmiddelen", zei de heer Van
Emden.
De Rode Kruis-direkteur-gcneraal
vertrekt waarschijnlijk dinsdag a.s.
naar Genève voor het uitwerken van
plannen om massale hulp te verle
nen. Het Internationale Comité zal
deze taak waarschijnlijk aan de Liga
van ht Rode Kruis overdragen, opdat
meer hulp kan worden geboden. De
Liga werkt namelijk nauw samen
met het Rode Kruis van het land
waaraan hulp geboden wordt.
(Vervolg van pag. I)
De heer Voogd (soc.) stelde voor
bezitters van kleuren-tv's een extra
bijdrage te laten, betalen. In eerste
instantie voelde ook freule Wttewaall
van Stoetwegen (c.h.) voor deze ge
dachte. De minister beklemtoonde
dat deze heffing tn verband met de
nodige controle meer kosten dan
opbrengsten mee zou brengen.
Bovendien heeft een onderzoek van
de PTT uitgewezen dat de bezitters
van kleuren-tv's relatief sterk ln de
lagere inkomenscategorieën te vinden
zijn.
De heer Voogd trok hierop zijn
amendement in.
Roemenië
De heer Vonhnff hield het bekend-,
liberale pleidoo- voor een nationale
omroep. Hij -npi-nde dat onlangs bij
tv-reportages uit Roemenië van een
enorme verspiring en Inefficiënte
werkwijze sprake was geweest. De
liberale woordvoerder werd krachtig
bestreden door ae heer Schakel (aj.)
Er zijn in Roemenië twee tv-ploegen
van elk drie man geweest. Terwijl de
Duitse omroep een nationale om
roep ongeveer een dozijn mensen
in Roemenië had De heer Vonhoff
voert volstrekt onvoldoende argu
menten aan. aldus de heer Schakel.
In september bijna
10.000 huizen erbij
DEN HAAG In september zijn
9.895 nieuwe woningen gereedgeko
men. Vorig jaar september waren er
dat 11.027. De laatste jaren kwamen
in september gemiddeld 9.019 wonin
gen klaar.
De heer A. van Emden, directeur-
generaal van het Nederlandsche
Roode Kruis, reikt de legpenning
uit aan drie leden van het hulp
team. V.l.n.r. de heer Van Emden,
zuster M G. v. d V/al, dokter G
M Dijkhuis en zr. M. F. van den
Meulengraaf.
