haak Bosjesmannen AMADEUS ar PUZZEL VAN DE WEEK Blauwe fietsenplan bij de ANWB Recht op de weg i mi i l s l l r v «a s «ah Lood laat fiets lichter lopen Fietstochten in de herfst maken ZATERDAG 16 OKTOBER 19M - (Een wereld in wording) door John Knittel 17 Vreemd genoeg, een aantal houten treden liepen zigzagsge- J wijze tegen de stam op en voerden naar een klein terras, terwijl een steile ladder naar een tweede terras voerde, dat hoger gelegen een wig vormde tussen de dikke takken. Men «noemde dit „het kraaiespreekgestoelte" Het was een van de eerste produkten van Amadeus' ingenieursvernuft en het had een grote rol in de jeugd van de kinderen van de pastorie gespeeld. 17"i Amadeus klom de treden op. Al klimmende onderzocht hij het hout met een aandachtig oog, waarbij 't hem niet ont ging, dat dit op sommige punten vermolmd was en daardoor na gevaar opleverde. De draden voor een telefonische verbin- y v ding en voor het elektrisch licht die hij als knaap had gelegd in een tijd, dat de elektriciteit voor het eerst zijn verbeeldingskracht gevangen hield, waren er niet meer. ïani Evenals alle andere elektrische apparaten en toestellen, die he hij in deze periode van zijn leven op vernuftige wijze met zijn eigen handen geconstrueerd had. waren ook deze lijnen in een grote houten kist op de zolder van de pastorie opgeborgen. Toen Amadeus „het kraaiespreekgestoelte" bereikt had, b ging hij op een bankje zitten en staarde door de openingen tussen het gebladerte naar de zomermorgen. Er fladderden vogels om hem heen en de met dauw bedekte spinnewebben glinsterden als diamanten in de zonnestralen, die door de bladeren vielen. Hij bleef een lange tijd in gepeins verzon ken zitten; hij dacht aan zijn leven. Gedurende deze geeste lijke schouw maakte een hevig onbehagen zich van hem meester. Was het niet gek, spotte 't niet met iedere redelijke verwachting, dat een man van zijn jaren, kennis en ambities, daar op een zomermorgen terneer zat in een boom bij Lützikon, in het kanton Bern, in Zwitserland, in Europa, in de wereld, een kleine wereld onder ontelbare werelden, in het „kraaiespreekgestoelte", losgescheurd, als een eenzaam wezen in het onmetelijk universum om hem heen! Iedere vezel van zijn lichaam en geest schreeuwde om activiteit Zijn innerlijkste instincten dwongen hem te willen en te handelen, maar toch voelde hij een uitputting, een algehele kl) vermoeienis, die gedurende de laatste weken over hem scheen neergedaald te zijn en die op onheilspellende wijze iedere dag nog in hevigheid toenam. Zou dit op de een of ri,cJ andere wijze in verband staan met dat kleine rode boekje? :ichD Als om een antwoord op die vraag te geven, haalde hij Paulines boekje uit zijn zak te voorschijn. Hij opende het, I Pagina na pagina was met zijn handschrift gevuld, hij legde 't op zijn knieën neer, haalde een vulpenhouder te voorschijn en begon erin te schrijven. Er waren nog maar twee lege DO bladzijden in en hij was vastbesloten het hele boekje tot op de laatste pagina met zijn geschrijf te vullen. a 31 Terwijl hij aan het schrijven was, hoorde hij vanuit het huis der Inwalds muziek. Dat was een polonaise van Chopin, heel goed gespeeld, natuurlijk was dat Pauline, die speelde. Maar waarom hield ze ineens met spelen op? 1% Weer begon ze, om dadelijk weer op te houden. Nu repe- f J teerde ze een passage: ze deed dit tien, twintig keer. Het spelen van mooie muziek was blijkbaar ook voor haar een opgave. Amadeus ging door met in het rode boekje te schrijven. (Wordt vervolgd) len, beta Jarigen ER ZIJN ER WEER JARIG, HOERA, HOERA!!! Henk Bakker, Frans Beur- manjer, Johan Christiaanse, Els Fransooijs, Cobi Hofland, Mari- us de Jong, Rita Roest. André Stam, en Gerda van Vliet van harte gefeliciteerd met jullie verjaardag van de nichten en neven. Dag nichten en neven. Prachtig dat jullie het alle- ■naal zo goed maakt. Verschei dene meisjes en jongens hebben de afgelopen week herfstva kantie gehad. Wat zijn jullie boffers dat het zulk prachtig weer was. Hebben we er alle maal van kunnen genieten? De meeste nichten en neven krij gen vandaag vakantie. Heerlijk hoor! We zullen hopen dat jul lie het ook zo treft als de ande ren die maandag de weg naar school weer moeten inslaan. Hebben we al mooie plannetjes bedacht? Er is zoveel leuks dat je in je vrije tijd kunt doen. Tante Jos zou het wel weten hoor! Hebben jullie ook zoveel vo gels zien wegtrekken naar de „warme" landen? Oef, wat wa ren dat er veel. Ze willen na tuurlijk allemaal, voordat de kou hier invalt, weg zijn. Ge loof maar dat het 's nachts al koud is, als jullie heerlijk onder de warme dekens ligt. Zullen we Berry Alblas nog- eens een mooie kaart sturen? Wat zal hij verschrikkelijk blij zijn als hij ziet dat we hem echt niet vergeten. Wij kunnen heerlijk ravotten, stoeien en ge nieten van de vakantie, maar hij moet altijd op bed liggen. Weten jullie zijn adres nog? Het is Rijksstraatweg 212 Rijsoord. Niet vergeten hoor! Meisjes en jongens we zetten weer een punt achter de brief. Heel veel plezier in de vakantie en de andere nichten en neven heel veel sterkte om naar school te gaan. Daaag, vele groetjes van TANTE JOS Lappie Loep en de oude toren 3. Felle bliksemschichten schoten door het inktzwarte luchtruim. Een donderend rommelen klonk dreigend uit de donkere wolken en weerkaatste tegen de flauwe heuvels. De regendruppels kletterden om en op Lappie en Jonas. „Bah!" mopperde Jonas, „we zijn weer eens buiten hoor! Als er niets vreemds gebeurt, dan is het weer slecht, bah!" Lappie zweeg en worstelde met de wind en de regen. Jonas bleef een ogenblik staan en keek om zich heen. Alles was zwart en Jonas kon bijna geen hand voor ogen zien. Hij schudde het hoofd en volgde Lappie die moeizaam tegen een helling opliep. Maar toen die boven gekomen was uitte hij een kreet van blijdschap. „Jonas!" riep hij, „Jonas, ik zie een lichtje...!" Johan van Heiningen maakte deze mooie bungalow in de regen voor ons. Prijswinnaars Erna van Doorn Breda en Martin Kabos, Nieuwe Tonge, krijgen hun prijs thuisgestuurd. Hebben jullie wel eens iets ge hoord of gelezen van en over de bosjesmannen? Vroeger leefden ze in héél Zuid-Afrika. Nu niet meer. De negers en de hottentotten heb ben de bosjesmannen verdron- In de volgende zinnetjes zijn dierennamen verborgen. Het is echt jammer Els, dat de reis niet kan doorgaan. Alle scholen kregen vrij toen het kleine prinsje Johan Friso werd geboren. Zijn val kwam lelijk aan. Dit is een héél gemak kelijke puzzel, meisjes en jongens. Om de hok jes zien jullie allerlei verschillende genum merde voorwerpen staan. Nu gaan we de namen van deze voorwerpen invullen in de hokjes zoals de nummers het aangeven. We gaan dus gewoon achterelkaar door. Als je hiermee klaar bent staat er in de eerste hokjes (van bo ven naar beneden) een woord dat je veel in het oude testament leest. De oplossing moet worden ingezonden voor dinsdag 29 oktober. gen naar het zuid- en zuid westelijk deel van Zuid-Afrika. De boeren bouwden op de jachtgronden van de bosjesmannen hun boerderijen en met hun vuurwapens roei den ze het wild uit. Maar juist van dit wild moesten de bosjesmannen leven en konden dat helemaal niet missen. Daarom werden ze ver jaagd en er is van het eens zo grote volk nog maar een klein gedeelte over. Deze kleine groepjes van bosmannen hebben elk hun jachtgebied en ze mogen de grens daarvan niet over. Het wild vangen zij op een heel bijzondere manier. Als zij bijvoorbeeld op struisvogeljacht gaan slaan ze de huid van een struisvogel om. Op die manier kunnen ze veel dichter bij hun slachtoffer komen, omdat de vogel denkt met één van zijn soortgenoten te doen te hebben. Hij is zich van geen kwaad bewust. Als de jager in zijn struisvogelpak dicht genoeg is genaderd schiet hij met zijn pijl en boog de struisvogel neer Maarzij kunnen het ook op een andere manier. De bosjesmannen kunnen héél erg hard en lang lopen. (Als ze naar Mexico zouden gaan wonnen ze vast de gouden plak). Ze achtervolgen een dier soms dagenlang tot het einde- Zal ik het ook eens proberen Ik heb geen rijbewijs 1 lijk uitgeput neervalt Als je dan weet dat een struisvogel niet kan vliegen, maar wel har der kan '.open dan een paard. Nou? Zouden jullie het hun na doen? Hierbij is het de grote kunst ervoor te zorgen dat het slacht offer niet over de grens van hun woongebied ontsnapt Als het éénmaal de grens over is moet de achtervolging worden gestaakt. In het gebied waar deze bosjesmannen toonen valt hee weinig water. Ze zijn niet, zoals wij, verwend met een waterlei ding. Wij zijn er al aan gewend geraakt om de kraan maar open te draaien. Deze mensen zijn niet zo ge lukkig en moeten daarom dik wijls lange zwerftochten maken om water te vinden. Ze zijn er heel zuinig op en bewaren het in de schaal van de struisvoge leieren. Deze eieren zijn erg groot hoor! Er kunnen wel 24 kippeëieren in! PUZZELOPLOSSING Op de borden moest staan: macaroni, chocolade en spina- OPLOSSING STEDENNA MEN 1053. „Waarom zou het géén Turk zijn?" vroeg Pjotr Verholen geschrok ken.„Van Plimmp en zijn Bijzonder Geheime Dienst kun je alles ver wachten", antwoordde Kille Klansky zorgelijk. „Wie weet was het Sjeems Pond wel, vermomd als Turk „Nee, dat geloof ik niet. Hij gedroeg zich netjes", zei Pjotr Nogrottr. „Hij was vast wel een echte Turk. Hij deelde tenminste van die kleverige, zoete dadels uit en vertelde, dat ie hon derd arme kindertjes had en tien arme weduwvrou wen." „Tja, dat zou zelfs voor Sjeems Pond nog te veel van het goeie zijn", moest Klansky toegeven. „In elk geval zal ik hier toch de schoorsteen even gaan vegen. Dat stelt mij dan mooi in de gelegenheid een afluisterapparaatje aan te brengen, dat in draadloze verbinding staat met Polnycks hoofdkwartier. Hoe ver ben je overigens met de knapmutator?" „De eerste proeven kunnen al heel gauw genomen worden", antwoordde Pjotr Intussen had Jopie 009 de Bietel op zijn kamertje ook enige werkzaamheden verricht „Hèhèeven een sigaretje, en even die vervelende pruik af', mom pelde hij. „En nou *s zien wat er onder die dadels zit Ja hoor, daar is-ie, de Smidje Verholen en de Knap-Mutator speciale B.G.D. micro-camera, model SP 11. Speciaal geschikt om op uiterst geheime wijze geheime documenten mee te fotograferen. En nu maar eens zien wanneer we de kans krijgen de knapmutator op te nemen. Een gevaarlijke opdrachtJopie 009 zette de pruik weer op, stak de camera bij zich en liep de trap af naar de werkplaats. Blijkbaar was daar wéér een bezoeker, want duidelijk hoorde hij stemmen van achter de deur g lor.: 1. hekeldicht, 6. optelling, 8. welriekende oliestof, 13. lieden |Al adel, 14. vrucht, 15. in het jaar der wereld (afk. Lat), 17. uit- I VIP, 18. achting, 20. geit, 21. de oudste (afk), 22. ingewand van •ing, 24. bekend Fr. schrijver, 26. meisjesnaam, 27. aanloop, slot, 30. ontwerp, 31. paard, 32. de geboden som, 33. zeehond, den plaats in Gelderl., 36. deel van een huis, 38. bloem, 40. schrijf- Iten, 42. bekoorlijk gelegen, 44. vreemde taal, 47. geneesheer, ouderwetse damesjapon, 49. bijwoord, 50. dril, 52. zilt vocht, hinderen, 56. papegaai als aanspreking, 58. zijtak Donau, ein ^meisjesnaam. 62. bijb. figuur, 64 kippenloop, 65. vaartuig, :1- 6%om. keizer, 68. plaats in Limb, 71. rijtuigje op twee wielen (Ind), ng" tijdrekening, 74. ketting, 76. deel van een auto, 77. boom, fdeliEsc'iarnier van een hengsel, 80. vreemde munt, 81. familielid, alver5muz'eknoot. 84. verouderd woord van fluweel, 85. onbep. voor- mw, 87. hoop, 88. nauw, 89 korte herensok. jert.: 1. mannelijk beroep. 2. voorzetsel. 3. wereldtaal, 4. hoepel, logepriester te Silo, 6. opkoper van gestolen goederen (Barg). rivier in Frankrijk. 8. zangstem, 9. bijrivier van de Tiber, maling. 11. stoomschip (afk), 12. zeemacht, 16. honigklaver. J metaalhoudende delfstof, 21. binnendijk, 23. tussenzetsel, 24. lililielid. 25. rangtelwoord, 26. biersoort, 28. bakje, 29. boom- !ut, 32. bolwerk, 34. onder, 36. stoere man, 37. persoon om wie algemeen lacht, 38. wijnmaat. 39. plaats in Drente, 40. plomp, ritter vocht, 43. vaartuig, 45. aardsoort, 46. vreemde munt, 51. op andere plaats, 52. leerrede, 53. onderrichten. 55. vroeger. 57. be ruiken. 59. eerste boek van Mozes (afk), 60. plotseling, 61. vogel, f Ml/blijvende vijandschap tussen families, 65. bloeiwijze, 66. staart- 69. gebaar, 70. buigzaam, 73. juffrouw, 75. tweetal. 78. beet. ipstootje, 81. familielid, 82. werktuig van de goudsmid, 84. wel- i. inhoudsmaat (afk). 7. na; 8. Don; 9. Ot; 10. net; 11. stop; 13. are; 14. mep; 17. ere; 20. Ned; 22. erf; 23. Donar; 25. bod; 27. rondeel; 28. rad; 29. snaar; 30. leger; 32. rekel; 34. meter; 35. alles; 37. Denen; 39. koe; 40. pas; 42. steek: 46. rek; 48. kip; 51. bon: 52. nietig: 54. sip; 56. pok; 57 slede: 59. lotus; 60. klok; 61. per. 63. kea; 65. last; 67. are; 68. den. 69. sla; 72. de; 73. at; 74. ma. INZENDINGEN Inzendingen worden voor don derdag a.s. op ons bureau verwacht Oplossingen mogen uit sluitend op een briefkaart worden geschreven. In de linkerboven hoek vermelden: „Puzzel-oplos sing". Er zijn drie prijzen: een van 10,- en twee van J 5,-. brizontaal: 1. vrek; 4. Frans; o wefons'- 12- oor- 13- arenaJ 14- i*t; 15. R.D.; 16. drank; 17. een; To; 19. kin; 21. eng; 22. Erp; neb; 26. serre; 28. ros; 31. dor; |of; 34. manna; 36. ed; 38. dek; pedaal; 41. ges; 43. kordaat; ral; 45. entree; 47. sek; 49. re; ko^eëej. ben; 53 rjs; 55. nek; bolis; 58. pil; 61. pon; 62. elk; u jpol; 66. la; 68. dek; 69. steel; e Perta; 71. order; 73. Alida; 74. 75. keen; 76. etage; 77. kast. >rlicaal: 1. vork; 2. Rodin; 3. 4. Frans; 5. rengel; 6. ank; Eventuele correspondentie aan de heer II. J. J. Slavekoorde. Goudrel- netstraat 125. Den Haag. OPLOSSINGEN De oplossingen van de opgaven van 12 oktober jl. (Goed plan, toch verloren) luiden als volgt. (1) Zinn-Hennings. Na 116! Ke6 2.Pe5? verloor wit door 2. Kxe5'! «Zeer verrassend) 3.fxg7 Pf5! «Had wit 2.Pd6! gespeeld dan had zwart nu niet Kxd6 mogen spelen, omdat zijn paard dan niet het veld f5 ter beschikking zou hebben) 4.Kg5 Pxg7 5.Ï41 Ke4 6 h6 Pe6* 7 Kf6 Pf8. 8.Kg7e3 en wit gaf het op <01). (2) Pawlitzki-Sacharov. Na l.Dg4+? Kh6 2.Tg3 beschikte zwart over de goede verdedigingszet Dg5! en won daarom. Met de stille zet l.Thlü had wit in elk geval de zwarte dame kunnen veroveren, omdat nu 1 Dg5 geen nut meer heeft, omdat de zwarte ko ning het vluchtveld g7 niet tot zijn beschikking heeft. (3) Brzeskowiak-Baumbarh. De zwartspeler was heel trots op zijn eerste zet 1. Lxg3. Met name steunde hij op de variant 2.Kxg3 Lxd5 3 Dxd5 De3+ plus Dxcl. Het schaak op f7 zou ongevaar lijk zijn omdat de witte koning slecht staat. Maar juist deze va riant bevat een groot gat. Er volg de; 2.Kxg3! Lxd5 3 Pc8ü 'Dat had zwart niet gezien. Hij had eerst Tc8t verwacht) 3. Db7 4 Dxd5 en zwart gaf het op (1-0). COMBINATIES Het is de vraag wat leerzamer is: een aantal combinaties van hetzelfde type achter elkaar, op dat men steeds beter inzicht in het mechanisme van zulk een combinatie krijgt, dan wel: de combinaties presenteren in bonte volgorde, in de rangorde waarin zij zich aandienen. De laatste keus is lastiger voor de oplosser, om dat hij een aanwijzing minder heeft. Ditmaal dan eens de lastige keus. Het heeft ook zijn nut zelfstandig de stellingskenmerken na te gaan en daaruit aanwijzin gen voor het type van combinatie af te leiden. (li Uit een partij Karazew— Klaman (Leningrad 1967'. 2 v XI- S- - -3-4, a bcdefgb Wit aan zet won. Hoe? Het witte-fietsenplan van de provo's is eindelijk in praktijk gebracht, zij het in beperkte mate en in een andere kleur. Op het terrein van het ANWB-hoofdkantoor te Den Haag worden sinds kort blauwe fietsen gebruikt. Automobilisten, die hun wa pens in het technostation willen laten keuren, kunnen met deze fietsen verder naar hun werk rijden of boodschappen doen. De fietsen kunnen snel wor den aangepast aan de lengte van de berijder. De ANWB hoopt op deze manier het persoonlijke vervoersprobleem vanuit de meer excentrisch ge legen keuringsplaatsen te heb ben opgelost. Uit een partij IlliKarl (Zwitserland 1968). abcdefgh Wit aan zet won. Hoe? abcdefgh Zwart aan zet won. Hoe? Dat ook in het verkeer al te goed buurmans gek Is, daar kan mijnheer Jansen een hartig woordje over meepraten. „Het zal je toch maar gebeuren", zegt hij. ..Ik rij in m'n vee wee in een file op de lirüier- baan van mijn weghelft. Op de rechterbaan naast mij is ook een file. Wij rijden vrij rustig met zo'n gangetje van ongeveer 30 km. En daar gaat een rechts van mij rijdende auto, zo'n Ameri kaans gevaarte, opeens schuin voor mij met een dot gas naar links. Ik rem nog uit alle macht. Maar 't gaf niet veel. Die Amerikaan, een ouwe overi gens, neemt zowat m'n hele rechterspatbord en m'n bumper mee. Nou. daar sta je dan. Midden in het verkeer. Spitsuur. Even verderop een kruispunt. En een hoop getoeter om je heen. Die man, die me aanreed, zegt van tussen z'n bakkebaarden, dat het 'm erg spijt. Dat het hele maal zijn schuld is. Dat'ie bij dat kruispunt linksaf moest en dat'ie bang was, dat 'm dat niet zou lukken en dat'ie het dus maar probeerde. Maar hij had zich in de tus senruimte vergist. Hij reed nog niet zo lang in die grote auto. En of ik asjeblieft, asje blieft de politie er niet bij wilde halen. Want hij was bang, dat'ie dan z'n rijbewijs zou kwijtraken. Hij had al 'es een keer een voorwaardelijke intrekking ge had of zoiets. En hij moest met zijn auto z'n brood verdienen. Groot ge zin en moeder de vrouw was al overspannen. Maar hij zou het direct bij z'n verzekering opge ven. Hij zou natuurlijk alle schuld op zich nemen. En mijn wagen zou weer, voor rekening van zijn verzekering, piekfijn in orde komen. Daar kon ik van op aan. Nou ja, wat doe je dan met zo'n verhaal en al dat getoeter om je heen? Ik noteer z'n gege vens en hij de mijne voor z'n schadeformulier. We nemen afscheid. Het komt allemaal voor elkaar meneer, dat beloof ik u, zegt'ie nog, terwijl hij instapt. Nou, het moet nog voor el kaar komen. M'n auto heb ik zelf moeten laten maken. Kos ten 225 gulden. Zijn verzeke ringsmaatschappij schreef me, toen ik die een brief zond om te vragen wanneer ze nou einde lijk 'es gingen betalen, dat vol gens de gegevens van hun ver zekerde ik (moet je nagaan) van de linkerbaan naar de rechter wilde rijden om bij het kruispunt rechtsaf te slaan. Daarbij reed ik met mijn rech- tervoorkant tegen de linkerach terkant van hun verzekerde aan. Ik was dus schuldig en of ik mij maar met hun verzeker de in verbinding wilde stellen om meneer z'n schade te ver goeden. Ik heb een rechtsbijstandver zekering, dus ik ging daar naar toe. Maar daar kreeg ik te ho ren dat het een moeilijk geval was. Er was geen politie bij ge weest en ik had ook geen getui gen. Maar ze zouden hun best doen. Nou, ik zei het al, die 225 gulden moet ik nog krijgen. Maar als ik nog 'es zo'n aanrij ding heb, wat er ook gebeurt, ik bel in ieder geval de politie. Al verhongert er een hele familie door." Tja, dat is een verstandig besluit van mijnheer Jansen. In ieder geval de politie bellen. Of die, bij een schade van minder dan duizend gulden, proces-ver baal opmaakt, is overigens vers twee- Mijnheer Jansen doet dan ook verstandig een volgende keer in ieder geval ook namen en adressen van getuigen te no teren, als die er tenminste zijn en hun normale burgerplicht willen nakomen. En omdat het aan dat laatste nog wel eens schort, doet mijnheer Jansen er ook goed aan voortaan een fo totoestel mee te nemen mét een filmpje erin. Wim van Nimwegen uAt Zeist meent een manier te hebben ontdekt om een fiets lichter te laten lopen. Zijn vinding is ge baseerd op het principe dat het wiel door de zwaarte vaart krijgt en wordt voortgestuwd. Hij bevestigde twee stukjes lood aan zijn voorwiel en kwam tot het verbluffende resultaat, dat zijn fiets opeens veel lichter liep. Overigens staat het RAI-TNO Instituut voor Wegtransport middelen heel sceptisch tegeno ver Van Nimwegens trindinp... Toeristische fietstochten zijp niet gebonden aan het zo merseizoen, vindt de stichting ..Fiets" Wie er in de herfst op uit wil trekken, kan vooral it» bosrijke gebieden nog veel ge nieten. Bovendien is het daar nv rustiger en dat is voor een geslaagde fietstocht belangrijk. Wie nadere inlichtingen 'wil hebben kan bij de stichting een lijst met 48 fietsroute beschrij vingen bestellen (giro 234567, Amsterdam). De kaarten kosten een kwartje per stuk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 19