Kerk
op de
is neergestreken
Leidse markt
Henri
gasten
Dunant met
vertrokken
72
Alshetuomde
goede, pure tabak gaat
DR. SCHOONHEIM BEGON
WERK IN „PNIËL"
DeMantelspecidist
Hutspottocht
trok 800
deelnemers
TVorgels
piano's
hifi installaties
mossel*
LHet evangelie bedient zich van
verschillende vormen
EE
dit is één van
die vele, echt
mooie mantels
die slechts
95
kosten
(Hoe minder gesaust, hoe liever...)
NIEUWE LEIDSE COURANT
MAANDAG 7 OKTOBER 1M8
een onzer verslaggevers)
(Van
LEIDEN - Er is dit weekeinde een verbinding
gelegd tussen de Hooglandse kerk en de markt.
In het stadsbeeld zijn de warenmarkt en deze
kerk onafscheidelijk verbonden. Dr. P. L.
Schoonheim, die predikant is van het Experi
mentele Kerkewerk van de hervormde gemeen
te en sinds gistermorgen ook de pastorale ver
ier ging van de wijkgemeente Pniël behartigt,
waarbij de Hooglandse kerk als centrum gaat
functioneren, heeft dit aangegrepen om te trach
ten de beide delen van zijn opdracht te combine
ren. Zaterdag stond er een kraam op de markt
van waaruit belangstellenden inlichtingen kon
den ontvangen over de kerk in het algemeen. In
de kraam had hij een lijntje gespannen waaraan
allerlei kerkbladen hingen. Hijzelf stond niet in
maar vóór de tent om gemakkelijk met mensen
in contact te komen.
Het informatiemateriaal bestond,
uit het r.k. blad Sursum Corda,
de Geref. Kerkbode, Hervormd
Lei den, remonstrantse en luther-
te lectuur, het wijkblad Pniël,
de Open Deur, de Elisabethbode
en folders van het Ned. Bijbel
genootschap en de Katholieke
Bijbelstichting. Bijbels en kerk
boeken zocht men er tevergeefs.
Wie daarvoor belangstelling
had, werd verwezen naar de
Bijbelkiosk op de Hoogstraat.
Het ging er slechts om, op vra
gen van voorbijgangers in te
gaan en de aandacht van voor
bijgangers voor de kerk te vra
gen.
Dr. Schooniheim stelt zich voor, dat
deze activiteit nog weieens zou
kunnen resulteren in een „zater
dagmorgenspreekuur" in de Hoog
landse kerk. waar o.a. een peda
goog. een maatschappelijk wer
ker en een predikant aanwezig
zouden moeten zijn. Dat hoeft
zeker geen louter hervormde aan
gelegenheid te zijn. Het uitgangs
punt van dominee Schoonheim is,
dat de kerk ook aanwezig moet
zijn buiten de muren van het
kerkgebouw. Zij kan wel heen-
wijzen naar dat kerkgebouw
wat zaterdag ook is gebeurd
maar het is niet het een en het al.
Zij zal zich onder „het volk"
moeten begeven.
De ervaringen van deze eerste za
terdag zijn in ieder geval van
dien aard, dat dr. Schoonheim
sterk het gevoel heeft, hiermee te
moeten doorgaan. Voorlopig staat
de kerk-Kraam om de veertien
dagen op de zaterdagmarkt, dicht
bij de Moriaansteeg, in de buurt
van de vistent op de hoek.
Een vondst
IJET is alweer enkele jaren gele-»
den dat ds J. Groot de wijkge
meente Pniël verliet. Hij ging
naar Harich. Nadat een predikant
voor een beroep in deze vacature
had bedankt, werd geen tweede
beroep uitgebracht. Om de Pniël-
wijk, waarvan het centrum nog
steeds het gebouw aan de Middel
stegracht is (temidden van af
braak), pastoraal toch niet aan
haar lot over te laten, werd dr.
Schoonheim gevraagd hier te gaan
werken. Hij heeft dit aanvaard
onder de uitdrukkelijke voorwaar
de. het experimentele kerkewerk
te kunnen blijven voortzetten. Hij
heeft nu dus een gecombineerde
opdracht.
De delen daarvan ziet hij beslist
niet gescheiden, ofschoon hij er
zich van bewust is dat hij in de
wijkgemeente Pniël dingen zal
moeten doen die in de agenda van
elke gewone wijkpredikant voor
komen. Die gaat hij dan ook niet
uit de weg. Maar daarnaast ziet
hij mogelijkheden en kansen om
zijn bijzondere kerkewerk in het
kader van deze wijkgemeente met
als centrum de Hooglandse kerk
gestalte te geven. In dien zin ken
schetst hij de verbinding Hoog
landse kerk-markt als een
„vondst".
V.
oor
de gek
Wat waren zaterdag uw erva
ringen?
Dr. S „In ieder geval meer
dan ik verwacht had. In het al
gemeen zijn je verwachtingen
niet hoog gespannen. Successen
*(jn er niet bij. Je moet in dit
werk veel meer ploeteren. De
markt vertoont een enorm wis
selend publiek. Je kunt wel zeg
gen, dat 97 procent met een
strak gezicht voorbijloopt. Nee,
daar moeten ze niks van hebben,
om welke reden dan ook.
„Hier kunt u inlichtingen krijgen
over alle kerken samen", zo legi
timeerden wij ons. Nou, dan zijn
de reacties heel verschillend. De
een reageert afwijzend, de ander
verwonderd. Je krijgt ook heel
onverwachte antwoorden.
Ik sprak bijvoorbeeld nogal direct
en spontaan een mevrouw aan.
Ze kon het niet waarderen en
sneerde: „Je moet me niet voor de
gek houden"! Nou, dat was na
tuurlijk de bedoeling niet. Toch
heeft deze opmerking me geleerd,
nauwgezet te overwegen hoe
iemand aan te spreken. Je moet
de mensen als het ware heel snel
taxeren. Niet ieder kun je met
dezelfde woorden benaderen.
Een jongeman verkoos een „lekke
re meid" boven een praatje over
de kerk.
M'n buurman-marktkoopman vroeg
me nadat ik zo een poosje bezig
was geweest of ik de markt niet
zou willen ruilen voor de preek
stoel. „Alles op z'n tijd, man", heb
ik 'm gezegd. „Vandaag sta ik op
de markt en morgenochtend sta
ik daar" (ds. Schoonheim wees
toen naar de Hooglandse kerk.
Zyn overbuurman bracht de domi
nee en zijn medewerksters stroop
wafels voor de koffie. ..Ik had me
aan hem voorgesteld, want na
tuurlijk ben je op zo'n markt een
beetje vreemde verschijning".
Er kwam een mevrouw aanwande
len. Ineens zag ze me. „Kent u
mij nog, dominee", vroeg ze. Ik
had niet de eer. Ik moet weieens
met haar in contact zijn geweest.
Zij bleek een wijkbewoonster van
Pniël te zijn. Ze zit met proble
men. Ik heb een afspraak met haar
gemaakt.
Weer een ander: „Vroeger kreeg ik
de Open Deur. kunt u er niet voor
zorgen dat ik die weer krijg?"
„Natuurlijk mevrouw". Zij be
taalde meteen vier gulden voor
een jaarabonnement.
Vrijgemaakt
^EN man stelde zich voor als
gereformeerd vrijgemaakt. „O,
u bent dus dominee Schoonheim.
Ik zou wel van u willen weten
welke politieke richting u aan
hangt". Ik heb hem openhartig
gezegd, dat ik politiek geïnte
resseerd ben voor de Partij van
de Arbeid, dat ik lid ben van
Kerk en Vrede en dat ik me wel
thuis zou voelen in de Sjaloom-
groep. We hebben het toen nog
even gehad over het begrip heb
ben voor elkaar en het respect
dat we aan eikaars meningen
verschuldigd zijn.
Het gesprek werd helaas door
kruist door een andere voorbij
ganger. Hij zei nog wel dat de
samenwerking tussen rooms-
katholieken en protestanten hem
belangrijker leek. Ik heb hem
gevraagd waar ik zijn kerkbode
zou kunnen krijgen. Hij gaf me
dokter Jasperse op. Ja waarom,
zou die vrijgemaakte kerkbode
niet aan ons lijntje mogen han
gen?
Een mevrouw die zei te behoren tot
de gereformeerde bond iri de her
vormde kerk, wilde van me we
ten waar zondag ds. Kievit of ds.
De Jong zou spreken. Ik kon haar
meedelen dat in de Koningskerk
wel een Kievit zou preken maar
niet dominee Kievit. Wel een kan
didaat uit Putten van dezelfde
naam.
Een rooms-katholiek meisje van een
jaar of negentien vroeg een exem
plaar van de Geref. Kerkbode.
„Mijn verloofde is gereformeerd
en ik ben rooms-katholiek, ziet
Buiten de muren
Zijn er nog dieper liggende ge
loofsvragen naar voren ge
komen?
„Ik heb er niet van gehoord. Nu
heb ik daar niet alleen gestaan.
Ik wel de indruk dat het contact
dat je op deze manier met men
sen krijgt betrekkelijk oppervlak
kig is. Op een markt is het druk
en de sfeer leent zich moeilijk
voor een diepgaand gesprek.
Maar het contact kan wel een
aanzet worden voor een nadere
ontmoeting. De mensen moeten
ook wéten dat je er bent. Ze kun
nen je nodig hebben. Dan moet je
er zijn om ze te helpen.
De vraag „Waarom sta je daar"?
moet heel eenvoudig zó beant
woord worden: „Omdat de kerk
ook buiten de muren van het
kerkgebouw aanwezig moet zijn".
Je moet bijv. beschikken over ge
gevens om mensen naar iemand of
iets te kunnen verwijzen. Daarom
vind ik het heel belangrijk, de
Hooglandse kerk en dit markt-
experiment een functie te kunnen
geven. In dit verband denk ik aan
een spreekuur van vakmensen op
verschillende gebied. Je kunt er
ook tentoonstellingen gaan hou
den, waardoor je mensen die
daaraan behoefte hebben de gele
genheid geeft contact te leggen".
Enig fundament
IN de morgendienst in de Hoog
landse kerk is dr. Schoonheim
gisteren zijn pastorale werk in
de wijkgemeente Pniël officieel
begonnen. In zijn preek merkte
hij op, dat het evangelie zijn weg
over de wereld vindt als wij de
vormen maar durven te kiezen.
Of anders gezegd: het evangelie
heeft zich van de vormen mees
ter gemaakt en wij zullen ervoor
moeten zorgen dat het door die
vormen naar buiten komt.
Het fundament is gelegd in Jezus
Christus. Daaraan mogen wij niets
af- of toedoen. Wie buiten dat
fundament gaat, bouwt op mod
der. Wie op dat fundament bouwt,
kan met een klein woord werk
doen tot eer van Christus.
Het werk van een predikant wordt
voor nog geen half pet verricht
vanaf de preekstoel. De rest ge
beurt midden tussen de mensen,
leaer cnristen is tot ait staan temid
den van de mensen geroepen. Wij
mogen allen pastores zijn. Niet
dominerend maar dienend. Do
mineren doet Christus. Zijn dood
Hier kunt u inlichtingen krijgen
over alle kerken samen", zo
richtten dominee Schoonheim en
anderen zich zaterdag vanuit een
kraam tot marktbezoekers. Een
vreemde verschijning op de
markt die langzamerhand wel
vertrouwd zal worden, want het
is de bedoeling, daar om de
veertien dagen te gaan staan.
Deze activiteit houdt mede ver
band met de functie die dr.
Schoonheim de reeds gedeeltelijk
gerestaureerde Hooglandse kerk
in de zich ontvolkende binnen
stad wil geven.
Foto Van der Horst
en opstanding zijn enig in de ge
schiedenis. Hij is dan ook het
enige fundament.
Tot de middelen waarvan het evan
gelie zich bedient rekende dr.
Schoonheim behalve de zondagse
liturgie o.m. ook het werk op de
markt, het gesprek, de inrichting
en voorlichting op de scholen en
het geschreven woord in boek en
blad.
Aan deze dienst, die werd besloten
met het samen zeggen van de ge
loofsbelijdenis en het Onze Va
der, verleende de Leidse 'kantorij
onder leiding van Jaap Huibers
medewerking. Aan het begin stel
de een ouderling van de wijkge
meente Pniël dr. Schoonheim aan
de kerkgangers voor als pastor
van deze wijkgemeente. Ook de
directeur van de markt- en ha
vendienst. de heer Weima. woon
de de dienst bij alsmede de heer
Wismeyer van Kerk en Wereld.
Joegoslavische hoogleraar
LEIDEN Woensdag 16 oktober
zal prof. dr. Z. Muljacic, hoogleraar
in de Italiaanse taalkunde aan de
universiteit van Zagreb in Joego
slavië, aan de universiteit van Lei
den een gastcollege geven over „II
sistema fonolo^ico dell' italiano".
Prof. Muljaciv is een deskundige
van naam op het gebied van de al
gemene taalwetenschap en specialist
in de fonologie van het Italiaans en
zijn dialecten.
Het hoeft niet duurder
te zijn
Wintermantels
en mantelpakjes
met of zonder bont
van 59,95 tot en
met 89,95
Terlenka
Regenmantels
49,95
met "Borg" voering
59,95
Bontmantels
extra mooi en uiterst voordeli
Leiden: Haarlemmerstraat 163
Den Haag
Rotterdam
Haarlem
Amersfoort
Breda
Tilburg
Utrecht
Leiden
-?r
LEIDEN Vanmorgen vertrok
ken de deelnemers aan de boottocht
van het Rode Kruis rayon Leiden,
per Henri Dunant in de richting
Gennep (Limburg). De reis gaat
langs Gouda, Dordrecht, Gennep,
Gorkum en via Koudekerk terug
naar Leiden. Zaterdagochtend om
streeks 9 uur hoopt men weer thuis
te zijn.
De 72 chronische zieken, die de
reis meemaken velen niet voor
de eerste keerer zijn vier nieu
wen" bij worden niet als patiën
ten behandeld. Zij zijn gasten en zij
mogen bijvoorbeeld roken ,#ls ze
de lakens maar niet in brand ste
ken".
De begeleiding van de gasten be
staat uit 35 verplegenden, mej. dok
ter G. Verbrugge en de predikant
dr. P. L. Schoonheim.
Zuster De Vos gaat al voor de
vijftiende maal mee. „Elke keer
gaan we een week", vertelde zij ons
vanochtend. „Eerst gingen wij met
de Kasteel Staverden. De Henri
Dunant is er nog maar negen jaar.
De route is niet altijd hetzelfde.
Deze hangt van het weer af, van
het jaargetijde en van de waterstan
den. Het is drukker werk dan in
een ziekenhuis, maar veel gezel
liger Wij zijn óók een weekje uit.
Het weer begint goed: als dat zo
doorgaat, mogen wij niet moppe
ren".
Elke avond van 7 tot 9 uur kan
men bezoek ontvangen in de aan
legplaatsen.
LEIDEN Dat de Leidse Huts
potwandeltochten, die zaterdagmid
dag voor de tiende maal onder aus
piciën van de Wandelkring werden
gehouden, nog steeds populair zijn,
bleek duidelijk.
Toen omstreeks drie uur de laat
ste verenigingsgroep vanuit de Ro-
manuszaal aan de Lange Mare af
marcheerde, kon namelijk worden
vastgesteld, dat ruini achthonderd
wandelaars en wandelaarsters over
de afstanden van 5, 10, 15 of 20 km
op pad waren.
Zoals bekend, hebben de belo
ningen, die na het volbrengen van
één der tochten worden uitgereikt,
betrekking op de traditie rond Lei-
dens ontzet. Ditmaal konden alle
deelnemers aan hun verzameling
weer een kunstprodukt toevoegen
en wel een wandbordje met de af
beelding van een haring en een
wittebrood. De deelnemende groe
pen (een twintigtal met een totaal
van ruim vijfhonderd leden) wer
den met een bord in grotere uit
voering beloond.
Aangezien het kringbestuur in
dertijd het besluit nam om het wed
strijdkarakter in de wandelsport af
te schaffen, werden de groepen on
derweg niet meer door een jury
op hun marsvaardigheid beoordeeld
en speciale groepsprijzen niet meer
uitgereikt.
De deelnemende groepen waren:
„Het Spaarne". Haarlem; „De Zwer
vers", Voorschoten; „Quick Steps".
„De Natuurvriend" en „Sempre
Avanti", Alphen a.d. Rijn; „De Mal-
comesiusschool" en „Feijenoord" uit
Rotterdam; „Vicon", Nieuw-Vennep;
„De Meije", Bodegraven; „Aals-
meerse W.S.V.", Aalsmeer; „St.
Aloysiusschool", Zoeterwoude;
„Sparta", Leiderdorp: „W.I.K.", „De
Keytjes" en „Zuid-West", uit Lei
den; „Van den Berghstdchting",
Noordwijk.
Solglytt vaart
LEIDEN Zaterdag begon de dag
voor het varende Solglytt nevelig,
zodat het uitzicht beperkt was. Aan
boord van de Victoria Regia was de
stemming echter bijzonder feeste
lijk dank zij de verjaardag van ser
veerster Sonja (die de aanvallige
leeftijd van 21 jaar had bereikt).
Er werd naar hartelust gezongen
onder leiding van „ome Jan".
Toen de mist was opgetrokken,
kon weer van het uitzicht worden
genoten. Men kwam onder de in
druk van de enorme fabrieken en
de Jaarbeurs in Keulen. Omstreeks
vier uur 's middags meerde men af
aan de steiger van rederij W. Feen-
stra tegenover de Drachenfels. De
wijnfeesten vonden hun weerklank
aan boord.
's Zondags was er gelegenheid
kerkdiensten te bezoeken en verder
werd er gewandeld.
II* goada markan In één raak
Den Haog Zoutmantlr 53d Tal.070-333970
Ook in Middelburg Groningen Heerlen
Uitvoering Con Amove
LEIDEN De. christelijke ora
toriumvereniging Con Amore geeft
donderdagavond in de Stadsgehoor
zaal een uitvoering van het Requiem
van Verdi. Medewerking verlenen
de sopraan Marijke van der Lugt,
de alt Wilhelmine Matthes, de te
nor Charles Holland, de bas Pieter
v. d. Berg en het Gewestelijk Or
kest voor Zuid-Holland. Jan Pas
veer heeft de algehele leiding.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 4 oktober Doet. ex. Ned.
recht; de heren C J A Boskamp (Lelden
R D Vermeulen (Lelden); kand. ex. god
geleerdheid de heren M S M K\mp (Rot
terdam). J J T van Melle (Voorschoten).
