DOMINEES EN
Instituto Christao in Castro
staat niet op de lijst...
neem
een bijbel
Geestelijkheid achter kolfjes en buisjes
I
Modernere structuur
in bisdom Rotterdam
voor
uw
Een woord voor vandaag
Oogstverlof
militairen
Uw probleem
is het
onze....
Schillebeeckx
vrij in woord
en geschrift
Thaut leidt
Europese
baptisten
Moslem reactie
op de Nieuwe
Katechismus
Gaskraan wijd
open voor nieuwe
industrieën
Ds. Van der Vangt
overleden
ZATERDAG 5 OKTOBER
„Maar wie naar mij luistert, zal gerust wonen, beveiligd tegen
de verschrikking van het onheil." Dat is het laatste woord dat
Salomo de wijsheid laat spreken in Spreuken 1. Maar het is
tevens een woord dat niet los gemaakt mag worden van het
woord van Paulus: Christus, onze wijsheid.
Wat een belofte! Bij Hem is veiligheid en rust. Hoevelen heb
ben dat in het verleden al niet beloofd en zijn hun belofte niet
nagekomen. Ze zochten macht en schiepen onrust. Of ze re
geerden goed, maar de dood nam hen weg. Ze konden geen
belofte blijvend waarmaken. Zou deze belofte dan meer
waarde hebben?
Zo spreken mensen. Ze zeggen ook: Deze belofte moet je
geloven als iedere belofte van een wereldlijk leider. Maar
welke garantie is er?
Er is een garantie. Christus is geen verleden tijd. Hij heeft de
dood overwonnen. Hij is opgestaan. Dat is onze garantie. Hij
leeft. En juist omdat Hij de laatste vijand, de dood, heeft over
wonnenmogen we bouwen op zijn eindoverwinning. Hij zegt:
Ik zorg voor u.
Maar dan moeten we Hem ook laten zorgen. Hij leeft, daarom
moeten we blijvend naar Hem luisteren. Zonder dat er is geen
rust.
We lezen vandaag: Kolossenzen 2 8-15.
We lezen morgen: Kolossenzen 2 16-3 4.
DEN HAAG In verband met de
ernstige vertraging bij het binnenha
len van de oogst door het slechte
weer van de laatste weken heeft de
minister van defensie W. den Toom,
na overleg met zijn ambtgenoot van
landbouw en visserij besloten extra
oogstverlof te verlenen.
Aan in militaire dienst zijnde boe
renzoons en landarbeiders, zonen van
loonwerkers, arbeiders in loonwerk-
bedrijven en in landbouwwerktuig
coöperaties, zal desgevraagd onver
wijld buitengewoon verlof buiten be
zwaar van 's Rijks schatkist worden
verleend voor het verrichten van r. i i
oogstwerkzaamheden. indien de want ze heeft" meer te doen en er komt heel wat voor k'Jken
„ster"- of //konings"-klasse
kunt afleveren.
(Door Riet Diemer)
DELFT Het zou me helemaal niet verwonderen als op
het ogenblik de Delftse geestelijkheid in haar studeer
kamer gebogen zit over kolfjes en buisjes om ook eens gist
te kweken. Nu ja, zo waarschijnlijk is dit ook weer niet,
weersomstandigheden daarvoor jvoor je echte bakkersgist
gunstig zijn. Dit al dan niet aaneen- 1
gesloten verlof zal worden verleend
voor een periode van ten hoogste
dertig dagen.
Indien de betrokken militairen het
normale oogstverlof (krachtens de
bestaande oogstverlofregeling) nog
niet geheel hebben opgenomen, wor
den de resterende verlofdagen in
mindering gebracht op het thans ver
leende speciale verlof van maximaal
dertig dagen.
Brieven dio niet rijn voorzien
van naam en adres kunnen niet ln
behandeling worden genomen. Ge-
helmhouding Is verrekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Hoe verklaren de geleer
den het feit dat de zon aldoor en
eeuwig brandt en niet verbrandt?
Antwoord: Men kan beter niet
spreken van branden en verbran
den, maar van gloeien. Gloeien is
het uitstralen van licht door zeer
hete voorwerpen. Een voorbeeld van
gloeien zonder dat het voorwerp
verbrandt of verteert, is een elek
trische gloeidraad in een luchtledige
gloeilamp. Zo gloeit de zon ook zon
der te verbranden of te verteren. De
zonnestraling ontstaat in de bin
nenste delen waar druk en tempera
tuur zo hoog zijn dat de atoomker
nen zodanig veranderen dat 4 wa
terstofkernen met 2 elektronen één
heliumkern vormen. Wat nog niet
verklaard is, is dat de voortdurende
uitstraling geen temperatuurdaling
ten gevolge heeft van de kolos, die
een massa heeft van 332.000 maal
die van de aarde.
Vraag: Een weduwe ontvangt
pensioen van de stichting Indone
sische pensioenen. AOW en
Bijstand: samen ƒ5700 over 1966. O-
ver dat jaar kreeg zij een aanslag in
de inkomstenbelasting; in de voor
gaande jaren behoefde zij nooit te
betalen. Op het pensioen is loonbe
lasting ingehouden. Is zij nu in
komstenbelasting verschildigd?
Antwoord: Wanneer men verschil
lende inkomsten naast elkaar heeft,
valt men in het algemeen onder de
inkomstenbelasting. Nu houdt de
stichting loonbelasting in over het
totaal van pensioen en AOW. Ver
moedelijk ligt de reden van de
aanslag bij de uitkering van de
Bijstandswet Van deze uitkeringen
wordt geen LB ingehouden, omdat
zij niet uit dienstbetrekking voort
vloeien.
Generaal van orde:
ROME De verwarring om prof.
dr. E. Schillebeeckx blijft voortdu
ren. De generaal van de orde der
dominicanen heeft officieel laten we
ten dat door hem prof. Schillebeeckx
geen beperkingen zijn opgelegd. De
Belgische hoogleraar te Nijmegen
mag blijven spreken en schrijven.
Tevens verklaarde hij dat hem
niets bekend was van een proces te
gen de theoloog, wiens boeken in
vijftig talen zijn vertaald en die een
grote invloed heeft in de Rooms Ka
tholieke Kerk.
Maar begin volgende week wordt
de Duitse theoloog en vriend van
Schillebeeckx, Karl Rahner in Rome
verwacht, die hem zal moeten verde
digen.
(Van onze kerkredactie)
HAMBURG Dr. Rudolf Thaut,
directeur van het baptisten onder
wijscentrum in Hamburg, is voor
twee jaar gekozen als voorzitter van
de Europese Baptistenfederatie. Hij
volgt de Rus Michael Zhidkof op.
De EBF verenigt 1,25 miljoen bap
tisten in bijna alle Europese landen.
De grootste groepen bevinden zich in
Rusland (550.000) en Engeland
(296.000).
Een van de belangrijkste organen
is het Europese baptistenzendingsge
nootschap, waarin baptisten uit tien
landen, waaronder Nederland, sa
menwerken. Zwaartepunt van dit
werk ligt in Kameroen en Sierra Le
one. waar 52 zendelingen werkzaam
zijn.
Rusland
Op een bestuursvergadering in
Hamburg rapporteerde de Rus Ar
thur Mitzkewitsj over de toestand in
zijn land. De groei van het baptisme
blijft aanhouden. Vorig jaar werden
5047 mensen gedoopt. Een nieuw ge
zangboek zal in een oplaag van 26.000
exemplaren verschijnen en men
hoopt nog dit jaar 20.000 bijbels te
laten drukken.
Hij zei, dat er ook nog veel actieve
Duitssprekende baptistengemeenten
in Rusland zijn.
Daar zullen de ongeveer twintig
predikanten en priesters wel van
overtuigd zijn na hun rondleiding
door de Koninklijke Gist- en Spiri
tusfabriek in Delft, deze week.
Ze hebben op de uitnodiging van
de directie van de fabriek om eens
gezamenlijk een bezoek te komen
brengen ..ja" gezegd. Maar het woord
„bezoek" is veel te zwak uitgedrukt
voor de uitgebreide rondleiding en de
gedegen uitleg die zelfs kans zag de
grote afstand tussen de scheikunde-
studie en de theologische studie te
overbruggen.
Oecumenisch
Het was overigens wel een oecu
menisch gezelschap, dat bestond uit
pastoors en kapelaans van de
rooms-katholieke kerk. maar die her
ken je niet meer als zodanig, in hun
burgeroak. Verder predikanten van
verschillende protestantse kerken en
zelfs een bisschop, namelijk monseig
neur P. J. Jans van de Oud-Katholie
ke Kerk.
De fabriek krijgt regelmatig
geïnteresseerde groepen op bezoek
zoals scholen en verpleegsters. Maar
met de Delftse geesteli ikheid on
geveer de helft van het totaal aantal
was aanwezig was er iets anders
aan de hand.
Van de 2200 personeelsleden
bestaat het grootste deel uit Delfte
naren. De predikanten en priesters
komen in hun pastoraal werk deze
mensen tegen, al dan niet met hun
problemen.
Om hun enigszins tegemoet te ko
men is deze kennismaking op de fa
briek bedoeld. Het is een initiatief
dat veel fabrieken zouden moeten
overnemen, tenminste als ze het a'
niet doen. Het is niet de eerste keer.
dat de gist- en spiritusfabriek iet'
dergelijks heeft georganiseerd. Tien
jaar geleden was er een soortgelijk
bezoek.
De fabriek bestaat uit een uitge
breid complex van gebouwen uit
verschillende tijdperken. Daartussen
staat nog als dierbare herinnering
een gebouwtje uit de tijd van de
oprichter, ir, J. C. van Marken. In
1870 stichtte hij de fabriek, die bak
kersgist produceerde. De gistfabriek
werd later een gistingsfabriek na
verschillende trappen van ontwikke
ling.
Penicilline
In de tweede wereldoorlog werd de
penicilline uitgevonden. Via de ille
gale radio hoorde men in Delft over
ie uitvinding van dit geneesmiddel
in Amerika. In het diepste geheim
probeerde men onafhankelijk van de
Amerikaanse uitvinding iets derge
lijks te maken. Het is gelukt, want
na de tweede wereldoorlog werd be
wezen, dat de Nederlandse uitvinding
gelijk was aan de Amerikaanse.
Hoewel er 2200 mensen aan de fa
briek zijn verbonden is de eerste in
druk bij de rondleiding: waar zijn
die dan? In een grote ruimte met
enorme ketels door een kijkgat
kun je de gist zien schuimen staan
niet meer dan twee of drie man bij
een geweldig instrumentenbord. Zij
zijn de zogenaamde regulisten. Het is
een nieuw beroep, dat in de
maatschappij bekendheid moet krij
gen. Er is een grote mate van kennis
en zelfstandigheid voor nodig. Het is
ook een beroep waarvan je thuis aan
je vrouw en aan anderen nu niet zo
een, twee, drie kunt uitleggen wat je
eigenlijk doet.
Het belangrijkste is, dat de mannen
de apparatuur, meters en kranen
kennen, maar ze weten niet zozeer,
wat zich verder afspeelt.
Kweken
Dat is trouwens ook moeilijk bij
gistfabricage. Het is eigenlijk geen
fabricage, het is een proces, een
kwestie van kweken. Git betaat uit
een opeenhoping van veel kleine le
vende plantjes g'stcellen die
onder een bepaalde temperatuur
worden gevoed met vloeistoffen,
waar suiker en eiwitten in zijn opge
lost, die dan weer cellen erbij vor
men.
De Delftse geestelijkheid heeft de
regulators aan hun grote „dashbord"
gezien, de fabricage van penicilline
en de meisjes aan de lopende band
met medicijnflesjes, die worden ge
vuld. Als ze straks deze mensen mis
schien zullen ontmoeten, dan weten
ze iets over hon dagelijks werk.
„Een doorkijkje in Delft". Predikanten en priesters achter kolven en
glazen huizen van de Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek.
Reorganisatierapport klaar
tv
Inp
te
n
(Van een onzer verslaggevers)
CASTRO „Ons onderwijs
instituut is bezig uit te groeien
tot een beroepsgerichte opleiding
in landbouwkundig en technisch
opzicht. Een geschoolde tussen
laag in Brazilië is er praktisch
niet. Vandaar dat wij ons met
deze scholengemeenschap daar
op richten. Er liggen geweldige
De heren Geuze (rechts) en Snoeij overleggen over de aan te schaffen
materialen.
kansen voor ons christelijk insti
tuut."
De man die dit zegt is de heer C
Geuze, directeur (een betere bena
ming is eigenlijk „manager", zegt hij)
van het Instituto Cristao in Castro,
Brazilië. Het was oorspronkelijk een
bijbelschool, die elementair onder
wijs gaf en helpers vormde voor het
zendingswerk van de American
Presbyterian Church in dit gebied.
Vier jaar geleden troffen Nederlan
ders die in deze omgeving wonen de
school in verwaarloosde toestand aan.
De zaak werd overgenomen door de
kerken van de Hollandse kolonies
Carambeï, Castrolanda, Arapoti en
ook door de kerk van Sao Paulo,
voortzettingen van Hollandse Gere
formeerde Kerken, die zelfstandig
zijn geworden onder de naam Igreja
Evangélica Reformada.
Hulp werd ook verkregen via de
Nederlandse zending (het Zen
dingscentrum ir. Baarn). Daardoor
kon het christelijk onderwijs op veel
bredere basis opbloeien en volgen nu
tweehonderd leerlingen, van wie een
groot deel intern, het onderwijs.
Behalve de financiële steun kwa
men ook vakmensen beschikbaar als
leerkrachten. En zo groeit langzaam
maar zeker in het kader van een
scholengemeenschap een opleiding,
die in een grote behoefte van de
streek voorzit.
Er is basisonderwijs, algemeen vor
mend onderwijs, agrarisch onderwijs
en ook een normaalschool om het on
derwijs zich verder te doen ontwik
kelen. Het complex gebouwen omvat
ook internaten, een keuken en
dienstwoningen.
Intern
De leerlingen komen uit een groot
gebied: de staten Sao Paulo, Parana,
Santa Catarina. Vandaar dat ze voor
een groot deel intern moeten zijn.
Men zou kunnen veronderstellen dat
ze overwegend van Nederlandse af
komst zijn, maar dat is niet zo. De
meerderheid wordt gevormd door
jonge Brazilianen. Ongeveer 35 pro
cent is van Nederlandse afkomst. Als
men dan weet dat alle in Brazilië
geboren kinderen uit Nederlandse
ouders automatisch Brazilianen zijn,
dan blijft slechts een percentage Ne
derlanders van amper tien procent
over.
Machtige kansen derhalve ook voor
het Evangelie. Zoals haast gebruike
lijk in ontwikkelingslanden wordl
van overheidswege weinig Tinanciële
hulp voor-onderwijs ontvangen. Er is
wel iets. maar het mag eigenlijk geen
naam hebben: tien beurzen van onge
veer tachtig gulden per half jaar op
tweehonderd leerlingen zijn nog niet
eens de befaamde druppel op de
gloeiende plaats.
(Van een onzer medewerkers)
ROTTERDAM Het rooms-
i katholieke bisdom van Rotter-
j dam en dat wil in de huidige
I t(jd nog steeds zeggen: bisschop
Jansen zal moeten beslissen
I of de structuur gemoderniseerd
zal worden of niet. Een speciale
commissie van vier specialisten
j heeft het bisdom dezer dagen
een definitief rapport met aan
bevelingen aangeboden.
Reeds eerder kwam de commissie
met een voorlopig en geel rap
port. dat in de afgelopen maanden
grondig is doorgesproken met allerlei
organen en leidende figuren. De com
missie heeft hun kritiek verwerkt en
een nu groen, de kleur van de
hoop eindrapport opgesteld, waar-
De band wordt opgesteld voor het hoofdbureau van het Instituto Cristao
in het Braziliaanse Castro.
Maar men werkt energiek verder
aan de uitbouw. Er bestaan plannen
voor een middelbare landbouw-
huishoudschool, ook al weet men dat
de behoeften van de bestaande scho
len en internaten nog b*j lange na
niet worden gedekt. Men gaat vol
vertrouwen verder, desnoods hier en
daar voorlopig improviserende omdat
men in de zaak van het christelijk
onderwijs gelooft.
Kapitaaltje
Onmiddellijk is er behoefte aan
een kapitaaltjevan veertig mille
voor materiële voorzieningen. Helaas
staat men niet op de projectenlijst
voor de volgende week te houden
Uniecollecte.
Deze gaat namelijk uit van het er
varingsbedrag van een half miljoen,
dat men hoopt te incasseren. En zo'n
bedrag kan maar eenmaal verdeeld
worden. Evenwel... de opbrengst kan,
gezien de volkomen nieuwe stijl van
de collecte gemakkelijk groter wor
den. Dat hebt u als lezers in de
hand.
Komt men boven het half miljoen,
dan valt het Instituto Christao te
Castro wèl in de termen! Mogen we
ten besluite nog eens attenderen op
de actie van de komer.de week? Men
komt bij velen thuis, maar veiliger is
het gironummer te weten: 5166,
Uniecollecte, Den Haag.
Kort en goed de Uniecollecte
van 7-12 oktober is B-eer dan uw
welwillende aandacht waard.
I DEN HAAG Minister De Block
(economische zaken} heeft de in-
dustrialisatie van de stimuleringsge
bieden een nieuwe injectie gegeven
door onbeperkt goedkoop aardgas
beschikbaar te stellen. Tot nu toe
was 30 miljard kubieke meter gas
voor nieuwe bedrijven in deze §ebie- I
den gereserveerd. De prijs var. het
goedkope aardgas komt neer op on
geveer 3 cent per kubieke meter j
(normaal ongeveer 5 cent).
De bedrijven, die uit de nieuwe
voorraad gas toegewezen hebben ge
kregen, zijn Hoechst in Vlissingen, de
PZEM (voor de zoetwaterfabriek) uit
Terneuzen, Aldel in Delfzijl, Napra-
kis in Linne-Hertem, de Koninklijke
Zout-Organon in Budel en de ijzerfa
briek Korf in Delfzijl.
DEN HAAG De Tweede-Kamer
leden Imkamp cn Visser (beiden
D'66) menen dat het kienspel bui
ten de werking van de Wet op de
kansspelen zou moeten vallen.
DEN HAAG De moslems in Ne
derland hebben een permanent stu
dieforum in het leven geroepen om
misverstanden over de islam ie
lor( tt De Kamerleden schrijven de minis-
bestrijden. Het heelt de naam getre- ,er va„ JU!title dat inuLimbu,g ook
gen „Stichting The Islamic Seminar." veel''verenigingen kienavonden or-
De Nederlandse moslems zijn van j ganiseren om hun kas te spekken.
mening dat in Nederland, zelfs op
academisch niveau, allerlei onjuiste
inlichtingen de ronde doen. Deze ver
keerde gegevens vervreemden de
westerse volken van de moslems, zo
wordt gezegd.
Het eerste Islam seminar wordt ge
houden op vrijdag 25 en zaterdag 26
oktober in het Nederlands Con
gresgebouw te 's-Gravenhage. De
openingsrede wordt uitgesproken
door sir Mohammad Zafrullah Khan,
rechter aan het International Ge
rechtshof.
Zijn onderwerp is: „Beschouwing
van de Islam in de Nieuwe Kate
chismus van de Rooms Katholieke
Kerk. Een internationale groep van
moslems en niet-moslems zullen ver
der het woord voeren.
De inzet gaat niet hoven de vijftig
gulden. De D'66-ers vinden het niet
juist dat dit spel onder de Kansspe-
lenwet valt.
uit blijkt dat -erondig naar de kriti
is geluisterd.
Volgens het rapport moet de bi/
schop niet geassisteerd worden do
één enkele vicaris-generaal, ma wi
door een driemanschap, waarvan
organisatorische, één inhoudelijke f
één economische vraagstukken vo
zijn speciale rekening zal nemen.
Daarnaast moet een adviserend o
gaan komen voor algemene b
leidszaken, de diocesane pastora a
raad. Deze bestaat reeds in princij
maar zal „als beleidsorgaan eerst zij
volle betekenis krijgen als hij et
echte en duidelijke stem van het g<
hele bisdom wordt". Ook worden n(
enkele andere organen voorgestel k
!8
Procedure J
De procedure bij zaken van alg<
meen belang dient te verlopen van :i
dekensvergadering (voor ambteli
advies) naar de pastorale raad, d i
dan advies uitbrengt. Bisschop en a: a
sistenten dragen verantwoordeli.il g
held voor de voorbereiding en ui Zl
voering. Volgens rooms-katholiek
stemmen in Rotterdam schijnt mei
nog dan in het eerste rapport h
democratisch beginsel in dit strui
tuurrapport door te dringen. f
De vraag die hen bezig houdt v
wat de reeds ouder wordende bi!
schop, die waarschijnlijk over twi
jaar met emeritaat wil gaan, met d
rapport zal doen. Zal hij de reorgi
nisatie doorvoeren, zodat zijn opvo
ger in een modernere structuur ka
stappen, of alles overlaten aan
opvolger?
WINTERSWIJK Na een langdi
rige ziekte is op 51-jarige leeftijd
Winterswijk overleden, de plaatse
lijke hervormde predikant, ds. Jol"
van der Vange.
Ds. Van der Vange begon zi;
ambtelijke loopbaan in 1949 in Wi i
dervank. In 1956 vertrok hij nai
Winterswijk. In zijn eerste gemeen
was hij tevens leraar Frans aan h
Winkler Prinslyceum te Veendam.
ZUTPHEN Vandaag werd
Bussum de doopsgezinde predikant
mevrouw H. C. Voorhoeve - te
Bruggencate begraven. Zij overlet
enkele dagen geleden te Zutphen o
75-jarige leeftijd. Zij begon hai
kerkelijk werk als hulp-predikster
Rotterdam in 1936. In 1940 werd z
daar predikante en in 1949 kreeg
eervol ontslag. Zij woonde in Bus
sum.
Stort f7,- op
postgiro 44000 t.n.V.
NBG, Amsterdam.
Vermeld daarbij:
bijbel voor Tanzania
of Kenya of Uganda
of Zambia of Java
of Roemenië.