Diaconessenhuis heeft
uitbreidingsplannen
Leidse Spaarbank
bestaat 150 jaar
Frans op scholen
handhaven
Wilde achtervolging
inbrekers
tot Leiden
Serie plannen voor naaste toekomst
Twee- of driehonderd bedden erbij in loop
der jaren - voorlopig geen verpleeghuis
CONCLUSIE LEIDSE COMMISSIE:
Burgerlijke stand
van Leiden
Ds. P. Kloek leidt
de herdenkingsdienst
NU 60.000 SPAARDERS;
INLEG f 90 MI
Zuster Rosalia viel
van bromfiets
Leidse soldaat liep
brandwonden op
Kettingbotsing op
Stationsplein
Treinverkeer
gestremd
NIEUWE LEIDSE COURANT J WOENSDAG 2 OKTOBER 1968
Audio-msuele methode verdient voorkeur
LEIDEN Het onderwijs in de Franse laa] op de lagere scholen in
Leiden moet worden gehandhaafd. Dit concludeert een rapport van de
in mei vorig jaar door de gemeenteraad ingestelde commissie. Namens
deze commissie bracht de gemeentelijk inspecteur van het onderwijs het
rapport uit. Aan het handhaven van de lessen in Frans wordt de voor
waarde verbonden, dat de onderwijsmethodiek zich zal ontwikkelen in
de richting van de audio-visuele methode, die ook steeds meer op 6cholen
voor voortgezet onderwijs wordt gevolgd. B. en W. stellen de raad nu
voor f 8.000,- beschikbaar te stellen voor het vormei) van experimenteer-
dassen in tien lagere scholen.
LEIDEN Geboren: Maartje dv C
ven Duijn en C van Duijn; Nathalie
Elisabeth dv H Nievaart en G P C
Schouten; Elly Guusta Jacoba dv C G
van der Lelie en E J A van Heerin-
gen: Barend Jan zv J ten Brink en
M H Rhee; Filiz Suzan dv S Y Arik-
dogan en M J van der Linden; Serge
zv B L H Becker en G Pijnacker;
Prosper zv G B L H Becker en G
Pijnaker; Eugène Nicole Leon zv F H
van Berkel en A J van der Ploeg;
Sabine dv J W C Holleman en M Ka-
paan.
Overleden: A van Klei 90 jaar wed
van J van Alphen; F J Dubbeldeman
62 jaar man; J A Mulder 65 jaar man;
J van Egmond 81 jaar man; H G P
van Marwyk 67 jaar man: F Hulse
bosch 78 jaar man; M Velthuijsen 64
jaar wed van G Teijn; J Tegelaar 61
jaar man.
LEIDEN Ds. M, J. Wagen
voorde is wegens ziekte verhinderd
de morgenochtend in de Pieterskerk
te houden 3 oktober-herdenkings-
dienst te leiden. Zijn plaats zal wor
den ingenomen door ds- P. Kloek.
Discoshop geopend
LEIDEN In het pand Haarlem
merstraat 221, waar voorheen Char
les koffiebar was gevestigd, heeft
Gé Hofenk gistermiddag zijn nieuwe
Discoshop geopend. De ruimte, be
staande uit 32 vierkante meter
wordt vooral in beslag genomen
door langspeelplaten. Daarnaast is
bijzonder aandacht besteed aan de
verkoop van musicassettes.
Naast de bar met draaitafels en
koptelefoons is in deze bar een cas
setterecorder ingebouwd, zodat men
nu ook via de koptelefoon deze cas
settes kan beluisteren.
De heer Hofenk mikt met deze
Discoshop vooral op de inwoners
van Leiden-noord, die wel de Haar
lemmerstraat inlopen tot de Hema en
V. en D., zoals hij zegt, maar zijn
andere zaak aan de Haarlemmer
straat links laten liggen.
Blikschade op rijksweg
SASSENHEIM Gistermorgen
omstreeks twaalf uur reed ter hoogte
van het radarstation op rijksweg 4
een auto, bestuurd door een 40-jarige
Rus van de ambassade in Den Haag,
tegen de auto van een inwoner uit
Amsterdam. Beide auto's werden
zwaar beschadigd. De auto van de
Rus moest worden weggesleept.
SASSENHEIM In gebouw Ont
moeting houden de Prot. Kerken
zondagavond om 7 uur een open-
deurdienst. Ds. J. Bovenberg uit
Leiden spreekt over het onderwerp:
..Je kunt het gras horen groeien'.
Het Surinaamse studentenkwintet
..The rising stars" uit Amsterdam
verleent medewerking.
SASSENHEIM -Onder het Post-
viaduct reed gistermiddag omstreeks
half zes een 18-jarige Leidenaar met
zijn bromfiets tegen een 16-jarig
meisje uit Sassenheim, dat eveneens
op een bromfiets reed. Het meisje
kreeg een snijwond aan haar rech
terarm. De jongen liep schaafwonden
op. De bromfietsen werden zwaar
beschadigd.
Cursus „gasten
ontvangen"
NOOROWIJK De Ned. Ver.
van Huisvrouwen, afd. Noordwijk,
heeft voor de komende maanden
weer vele activiteiten op het pro
gramma staan. Als cursussen heeft
men een bloemsehikcursus, een cur
sus „gasten ontvangen", „beter be
wegen" „Welsprekendheid". en
„Wat te doen bij kleine ongelukjes
in huis"?
Het bestuur heeft verder nog plan
nen voor community-singing, een
bowlingclub en gespreksgroepjes.
Ter gelegenheid van het 15-jarig
beslaan treedt op 17 oktober a.s.
het show-ensemble „Cinderella" op.
LEIDEN Voor de Nederlandse Spaarbankbond hoofdzetel in
Amersfoort is het een gedenkwaardig jaar. Een hele serie van de
230 aangesloten spaarbanken viert dit jaar het 150-jarig bestaan.
De Leidse Spaarbank is er ook bij, want 16 oktober in het precies
honderdvijftig jaar geleden, dat het Departement Leiden van de
Maatschappij tot Nut van het Algemeen deze spaarbank oprichtte.
Het departement Leiden van ,,'t Nut", een van de op sociaal terrein
werkzame organisaties, volgde met deze oprichting de departementen
van Haarlem, Rotterdam en Den Haag, die waren voorgegaan. En
op Leiden volgden weer vele andere, zo rond het jaar 1818. De
Maatschappij zelf had zich laten inspireren door Engeland, waar
men als eerste in Europa tot de overtuiging was gekomen, dat spaar-
banken-voor-de-kleine-man konden bijdragen tot sociale verheffing.
Het begin van de Leidse Spaar
bank, een stichting (zonder winst-
doel) was zeker niet indrukwekkend.
De oprichters, die in een van de
bovenvertrekken van de voormalige
Latijnse school de eerste „zitting"
voor de spaarders hielden, hadden
het eens moeten kunnen voorzien:
nu ruim 60.000 spaarders met een
gezamenlijk ingelegd vermogen van
bijna f90 miljoen, rijdende bijkanto
ren. filialen in stadswijken en een
hele serie plannen om een nog altijd
verdergaande groei op te vangen.
Terugkijken kan interessant zijn.
De heer P. P. de Koning, de tegen
woordige directeur van de Spaar
bank, waar nu 30 mensen werkzaam
zijn, vertelde ons iets van de dingen,
die men nog uit de verre historie
heeft kunnen opdiepen.
Deur dicht
Het eerste reglement vermeldde,
dat men iedere week geld kon bren
gen, een dubbeltje niet uitgesloten.
Een bedrag van minder dan vijf gul
den werd direct terugbetaald doch
vijf gulden of meer pas acht dagen
na aanvraag. En ook dat inleggen
was een hele ceremonie: Achter ie
dere spaarder ging de deur dicht; de
andere bleven buiten wachten. Van
wege de discretie. Later kreeg je de
gesloten loketten pas veel later de
open loketten."
Er mag dan veel veranderd zijn in
de werkwijze van de Leidse Spaar
bank (de aanpak met de modernste
hulpmiddelen als computers, een in
drukwekkend servicepakket rond
het sparen), in wezen is de spaar
bank toch dezelfde gebleven: een
instituut, dat voortdurend het ver
trouwen wenst waar te maken, dat
grote en kleine spaarders geven. Dat
komt tot uiting in de beleggingspoli-
tiek buiten de risicosfeer het
belangeloze werk van het stich
tingsbestuur, het verstrekken van
adviezen aan de spaarders en
prompte uitbetaling van praktisch
elk gewenst bedrag.
Het enorme tegoed, dat Leidse
Spaarbank nu onder zijn berusting
heeft (de heer De Koning: „Als het
zo door gaat hopen we volgend jaar
over de f 100 miljoen te komen") is
voor verreweg het grootste deel tot
stand gekomen in de na-ooglogse ja-
rend was ook niet het saldo bij het
honderdjarig bestaan: f 3,2 miljoen.
Een interessant verschijnsel dat
men uit de geschiedenis kan puren
is ook de drastisch veranderde om
loopsnelheid van de tegoeden.
„Vroeger spaarde men echt voor
de oude dag. Men liet het geld veel
langer staan. Voor een extraatje
haalde men hoogstens de rente.
De dag van rente uitbetalen was
een drukke dag. Dat heb ik zelf
nog wel meegemaakt", vertelt de
heer De Koning, die twee jaar ge
leden reeds zijn veertigjarig jubi
leum bij de Spaarbank vierde en
vrijwel alle rangen heeft doorlo
pen. Voor de oude dag wordt nu
ook natuurlijk ook nog gespaard,
maar je kunt toch duidelijk zien,
dat de groep, die spaart voor bij
voorbeeld een auto, 't vakantie
veel groter is geworden. De op
komst van de pensioenen staat met
die veranderde spaargewonte
uiteraard in direct verband".
De Leidse Spaarbank gaat een be
langrijk jaar tegemoet. Men heeft
een hele serie plannen, die op vrij
korte termijn verwezenlijkt moeten
worden. Allemaal samenhangend
met de nieuwe behoeften van de
spaarderskring en de te verwachten
verdere groei door stadsuitbreiding
en nieuwe grote woonkernen buiten
Leiden.
Behoeften
De behoeften van de spaarders
heeft de Spaarbank tot nu toe goed
kunnen volgen: In Oegstgeest en
Leiden Zuid-West werden vaste bij
kantoren gevestigd; nadat Rotter
dam de primeur van rijdende bij
kantoren had gebracht volgde de
Leidse Spaarbank direct in 1961,
waardoor de omliggende gemeenten
beter bediend konden worden. Het
dienstbetoon kon verder worden uit
gebreid met de verhuur van kluislo-
ketten, de verkoop van buitenlands
geld en reischeques, het bemiddelen
bij het afsluiten van reisverzekerin
gen. bij de verkoop en aankoop van
effecten enz. De bank werd in
geschakeld door de overheid en be
drijfsleven voor het uitvoeren van
premiespaarrregelingen voor de
jeugd, voor de ambtenaren en wer
kers in particuliere bedrijven.
Voor de vervolmaking van het
servicepakket en nieuwe ontwikke
lingen in de financiële sector (girale
salarisbetalingen bijvoorbeeld, die
een enorme druk op de loketten
hebben gegeven vindt het stich
tingsbestuur het noodzakelijk spoed
te zetten achter de volgende zaken:
Volgend jaar januari een derde
rijdend bijkantoor om een frequen
ter dienstbetoon mogelijk te maken;
Begin volgend jaar bouw van een
filiaal in Leiden-Noord op de hoek
Surinamestraat- Kooilaan (alleen de
vergunningen moeten nog komen)
een semi-permanent bijkantoor
aan de Leiderdorpse „Wallstreet"
(hoek Laan van Ouderzorg-Van Die-
peningenlaan, waar reeds de Raif-
feisenbank, de ABN en de AM-
RO-bank gevestigd zijn);
zo spoedig mogelijk een groot bij
kantoor op de Vijf Meilaan ter ver
vanging van het bijkantoor in het te
kleine winkelpand;
de uitbreiding en een grondige
reorganisatie van het hoofdkantoor
aan de Oude Rijn is tenslotte een
project dat men midden volgend
jaar hoopt te kunnen aanpakken.
Verplaatsing
Op liet hoofdkantoor kampt men
namelijk niet alleen met een niet
geringe ruimtenood, het bestuur van
de bank wil ook het gebouw beter
voor bet publiek toegankelijk maken
door het verplaatsen van de ingang.
Die zal komen op de hoek of wel
licht in de naastgelegen steeg. Dit
vooral met het oog op een te ver
wachten grotere verkeersdrukte op
de Oude Rijn als de Haarlem
merstraat promenade wordt.
De taak van de Spaarbank voor de
hele Leidse gemeenschap is de
laatste jaren bemoeilijkt door het
systeem van de centrale financie
ring. De gemeente Leiden en omlig
gende plaatsen mogen voor het rea
liseren van gemeenschapsvoor
zieningen geen geld meer lenen bij
particuliere bankinstellingen. Alle
overheidsinvesteringen lopen nu
over de Bank van Nederlandse Ge
meenten.
Toch is de Spaarbank een belang
rijke financier gebleven. Niet door
het geven van handelskredieten
daar zijn de handelsbanken voor
maar bijvoorbeeld wel door hypo
thecaire geldleningen.
.Zoveel als mogelijk en verant
woord is willen wij lokaal meewer
ken aan de bevordering van het
eigen woningbezit, een goede so
cial e doelstelling, de totstandko
ming van woningbouwprojecten,
zoals onlangs aan de Roomburger-
weg van de Leidse Bouwvereni
ging, en andere objecten, zoals het
bejaardencentrum Rijn en Vliet",
aldus de heer De Koning.
Op donderdag 17 oktober houden
bestuur en directie van de Spaarbank
een receptie in De Lakenhal, van 4
tot 6 uur.
f 'art onze stadsredacteur
LEIDEN Binnenkort verwacht het bestuur van het
Leidse Diaconessenhuis antwoord van de minister op
een in mei 1967 ingediend verzoek tot uitbreiding
van het Diaconessenhuis en de bouw van een verpleeg
huis. Men wil het ziekenhuisdat nu 317 bedden telt
in fasen uitbreiden tot 500 of 600 bedden.
Zodra de goedkeuring van de minister binnen is.
wordt begonnen met de voorbereiding van deze uit
breiding.
Deze voorbereiding zal verscheidene jaren vergen
maar het bestuur wil rekening houden met de groei
van de bevolking. Alle afdelingen van het enige ja
ren geleden geopende Diaconessenhuis zijn volledig
bezet. Voor de komende jaren wordt de huidige ca
paciteit voldoende geacht. Bij de voorbereiding van
de plannen gaat men nu „mikken" op 1980.
Verwacht tenrdt. dat de bouw tan een verpleeghuis
met 150 bedflen voorlopig niet kan worden gereali
seerd. De minister zal dit onderdeel tan het verzoek
waarschijnlijk moeten afwijzen omdat het quotum
voor het rayon vol is.
Ellende
In de beginjaren liep het zo hard
niet. Dat is overigens volledig ver
klaarbaar. Maatschappelijke ontwik
kelingen in Nederland en Leiden
kan men als het ware terugzien in
de hoogte van de inleg. Onze stad
heeft perioden van bittere ellende
gekend. Als men weet, dat bij het
50-jarige bestaan van de Leidse
Spaarbank de Inleg niet meer was
dan f 136.000 dan heeft men eigenlijk
al voldoende om te illustreren hoe
weinig draagkrachtig de Leidse be
volking was.
De spaarbank bleef desondanks
toch groeien, in langzaam tempo we
liswaar. want de hoge vlucht is pas
van de laatste 10 a 15 jaar. De
jongste tijd bracht een zodanige
welvaart, dat er spaarruimte kwam
op de inkomens. Daarvóór was er
nauwelijks sprake van een overschot
in de gezinshuishoudingen. Eerder
kwam men steeds tekort. Impone
Haagse politie schoot vijfmaal
DEN HAAG Na een wilde
achtervolging door Den Haag,
Wassenaar en Leiden, waarbij vijf
schoten door de agenten werden
gelost, werd de auto met drie in
brekers in een doodlopende straat
in Leiden klemgereden. Twee in
zittenden uit Sassenheim konden
worden gepakt. De bestuurder zag
kans te ontsnappen, maar werd
vanmorgen door de rijkspolitie van
Sassenheim in zgn woonplaats van
bed gelicht. Het trio had ingebro
ken bij een benzinestation aan de
Bezuidenhoutseweg in Den Haag.
De inbraak werd vannacht om
streeks drie uur gepleegd. Men for
ceerde een ruit en ontvreemdde uit
een ka6t en een limonade-automaat
een nog onbekend geldbedrag en
auto-accessoires Omwonenden be
speurden onraad en belden de politie.
De Sassenheimers konden echter nog
juist in hun auto springen en weg
rijden, achtervolgd door twee po
litiewagens, richting Wassenaar. De
Wassenaarse en Leidse politie wer
den ingelicht. Even buiten Wassenaar
reed een Mercedes van de Haagse
politie de auto klem. De politie-auto
werd echter van achteren geramd en
de inbrekers .zagen vervolgens kans
weer te ontsnappen, nu nog achter
volgd door één Haagse politiewagen,
waarbij zich een surveillancewagen
van Wassenaar voegde Fen pol'tie-
agent schoot éénmaal in de lucht en
VOORSCHOTEN - G.stermiddag
kwam de 45-jarige religieuze, zuster
Rosalia, door onbekende oorzaak mei
haar bromfiets te vallen op de
Schoolstraat, nabij de hervormde
kerk. Zjj liep een schedelbasisfrac-
luur op; haar toestand is nu redely k.
vervolgens eenmaal op de banden,
maar dit had geen effect.
In Leiden schoot de Haagse agent
nogmaals driemaal op de banden van
de auto, maar de schoten misten doel.
In Leiden reed de auto van de in
brekers een doodlopende straat in en
konden een 31-jarige zeeman en 27-
jarige automonteur uit Sassenheim
worden gepakt. De bestuurder, een
22-jarige drukker uit Sassenheim,
zag kans le ontsnappen maar werd
vanmorgen aangehouden. Zij hebben
de inbraak bekend.
HOIINE De 23-jarige dienst
plichtige kanonnier 1ste klas C. J.
Braat uit Leiden liep gisteren,
evenals een 23-jarige korporaal uit
Utrecht, brandwonden op tijdens
schietoefeningen in het Westduitse
Hohne. De slachtoffers zijn opgeno
men in hel Algemeines Kranken-
huas in Celle.
Het ongeluk gebeurde toen tydens
het afgaan van een 175 mm-kanon
een explosie plaats had, wéarbij het
sluitstuk uit elkaar sprong.
Rem men weigerden
LEIDEN Doordat de remmen
van een in een file op het Stations
plein rijdende vrachtauto gister
middag weigerden, ontstond een
kettingbotsing. Drie vóór de vracht
auto rijdende personenauto's wer
den zwaar beschadigd, evenals de
voorkant van d- vrachtauto. Na de
botsing week de vrachtauto naar
links uit. Hierdoor werd een brom
fietser ten val gebracht; de man
bleef ongedeerd maar van zijn
bromfiets was niet veel over.
LEIDEN Gisteravond kwam
het Gorkumse motorschip Rijkers
door de sterke stroom vast te zit
ten onder de spoorbrug naast de
Rijnzichtbrug. Bussen onderhiel
den tussen tien over acht en tien
voor negen een pendeldienst tussen
station Leiden en het Lammeschans-
station. Een sleepboot trek het
schip tenslotte weer in de goede
koers.
LEIDEN Een 61-jarige café
houder sloeg gisteravond om tien
uur in zijn woning aan de Lange
Mare een sLaapkamerruit kapot. Met
een gescheurde pees in zijn linker
arm werd hij naar het ziekenhuis
gebracht.
