Betty's
van Staphorst
Lips NV gaat in zee met
Alcoa en Elektrokemisk
\yV>
Circustheater kan liét
Operahuis worden
Duitse generaal stuurt
onderscheiding terug
Huib Goudriaan
Amerikanen preneteren vanuit Drunerv -
Lex Goudsmit
favoriet voor
Frans blad
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1768
poseren in Staphorst en Spakenburg: ze vonden hel daar geweldig
Betty lanceert maandag de Melkmeisjesmode. Betty werd
september 1966 de eerste „cheffin" (maar ze wil niet zo
korden genoemd) van de eerste Nederlandse boetiek. Betty
noemde hafar verkoopsters adviseuses,
j: Betty vertelde me gisteren: „Bij ons werd het Franse
Woord boutique (winkel) vernederlandst tot boetiek; we
Wilden van het officiële tintje „boutique Cardin" of „bou
tique Dior" af.
Want voor Betty en haar boetiek hoeft het allemaal niet
zo officieel. „We hebben het ook niet over kleding, maar
Over lekkere kleertjes in de sfeer van jonge mensen."
devies „zorgen dat de Nederlandse
meisjes er leuk uitzien" steeds de
richtlijn geweest. Daarom lopen er
geen verkoopsters, maar adviseuses
„De klanten worden alleen maar
geadviseerd. Iedereen mag vrijblij-
bend binnen komen, en iets uitzoe
ken. Maar als een meisje een jurk
afschuwelijk staat, zeggen we dat
ook, en adviseren we te wachten tot
er iets beters komt.
Als een jurk niet staat, verkopen
we die veel liever niet. Daar helpen
we niemand mee. Maar gisteren zag
ik op straat een meisje lopen in een
Betty haar achternaam
weten de meesten niet is de
gelopen twee jaar een begrip
jeworden in de Amsterdamse
nodewereld. Wie is Betty? „Dat
tiet u nu dus", zei ze gisteren,
Óen ik met haar praatte om die
praag te kunnen beantwoorden.
Een van de kamers een
lekenbord, schetsen, modeplaten
van Rokin 64 (vandaar: Boe-
""liek Rock In 64). Tegenover me
C kit een 25-jarig donkerblond
Meisje met grijze ogen, die af en
n ]oe verlegen lachen.
Onontkoombaar
F „Mijn achternaam is Schilp; nog
ten maand tenminste, want dan ga ik
^■■rouwen." Ze werd geboren in Wor-
nerveer. „We verhuisden naar
krommenie, en ik bezocht daar zoals
^edereen de kleuterschool. Later ging
naar de lagere school; daar ont-
P :om je gewoon niet aan."
In Amsterdam doorliep ze de
neisjesvakschool: ze werd cou-
I* >euse-ontwerpster. Ze oefende dit
Of >eroep metterdaad uit tot het haar
rerveelde.
„In 1964 trok in naar Brussel om
frans te leren en alle werk aan te
jakken, waar ik zin in had. Ik deed
I laar van'alles; van kinderen verzor-
jen tot model zijn toe. Daarna ging
k terug naar Amsterdam om op een
•eclameafdeling te gaan werken."
In 1966 raakte de twienerwereld in
Ie greep van Londens Carnabystreet,
vaar kleine "winkeltjes de hippe
neisjeskleding vlot verkochten. Ook
Wary Quant, Engelands beroemde
k. nodeontwerpster, vierde triomfen
met haar mini.
jc Enthousiast terug
lg
Betty was voor de reclame-afdeling
kan haar modehuis, soms in Londen.
F' l,We kwamen enthousiast terug, en
vroegen ons af: waarom in Engeland
wel en in Nederland niet."
Betty en reclameman Cees Mirande
M' kregen opdracht in Amsterdam de
eerste Nederlandse boetiek in te rich
ten. „De boetiek werd 7 september
1966 geopend en het succes was zo
groot, dat we vonden dat elke be
langrijke Nederlandse stad een boe
tiek moest hebben."
Nu, na twee jaari staat Betty, met
een zakelijk compagnon, aan het
hoofd van boetieks in Amsterdam.
Rotterdam, Den Haag, Utrecht en
Breda.
Betty is verantwoordelijk voor de
creatieve kant van de zaak: ze ont
werpt Haar compagnon let op de
commerciële kantjes. „Als we met
een fabriek de uitvoering van onze
ontwerpen bespreken, bemoeit hij
zich met de prijzen, hoe duur het
moet worden en dergelijke."
Modebewust
In het voorjaar en in het najaar
(„en soms tussendoor nog wat") zorgt
Betty voor een nieuwe collectie. Ze
reist veel naar Londen, Parijs en
Brussel om nieuwe ideeën op te
doen. „De meeste dingen laten we
hier maken, maar je moet op de
hoogte blijven, anders roest je .gauw
vast."
Maar niet alleen vanwege het rei
zen vindt Betty haar werk de moeite
waard. „Ik zie onze Nederlandse tie
ners dolgraag goed gekleed gaan. En
daarom zorgen we voor hippe kleren,
die te betalen zijn.
Het is niet moeilijk dure kleren in
Parijs te kopen, maar daar help je de
meisjes niet mee. In de boetiek jui
chen we het toe dat de klanten zo
veel mogelijk van alles proberen. Ze
moeten modebewust worden.
Ik vind namelijk dat er in Neder
land zoveel meisjes rondlopen, die
erg leuk zijn om te zien, maar er zo
weinig aan doen. Met wat make-up
en mooie kleren zouden ze zoveel
leuker zijn, en dat lijkt me voor hen
zelf zoveel prettiger."
Adviseuses
In de boetieks van Betty is het
devies „zorgen dat de Nederlandse
meisjes er leuk uitzien" steeds de
richtlijn geweest. Daarom lopen er
geen verkoopsters, maar adviseuses
rond.
In de boetieks van Betty-is het
pakje van ons, en dat kind zag er zo
schattig uit! Kijk, dan ben ik daar
weer blij mee. Dan weet je waarvoor
je werkt.
De sfeer
Wat verstaat Betty onder een boe
tiek? „Er zijn wel magazijnen, die
een hoekje hebben waar tienerkle-
ding wordt verkocht, maar dat vind
ik geen boetiek.
Een boetiek is voor een bepaalde
groep mensen, die daar komen omdat
de omgeving hen past, door de eigen
tijdse muziek die er is te horen, door
de hele sfeer. Ze moeten zich eigen
lijk geen klanten voelen, maar vrien
den van elkaar. En ze moeten zich
vrij kunnen bewegen, en zelf kleren
uit kunnen zoeken."
Betty is 25 jaar, maar: „Ik voel me
volkomen thuis in deze sfeer. Ik zie
dit niet als werk, ik vind het alleen
maar fijn om het te doen."
Het grootste deel van de collectie is
door haar ontworpen. „Bepaalde din
gen worden ingekocht, maar groten
deels zijn het eigen ideeën. Je kunt
me ook meer op straat vinden op zoek
naar ideeën, of bij fabrikanten op
zoek naar stoffen dan hier in het
huis."
Eigen stijl
De Parijse haute couture zegt Bet
ty weinig. „Ik probeer een eigen stijl
te scheppen, en ik hang me niet op
aan wat Parijs, wat de wereld als
mode aangeeft.
In de tegenwoordige tijd is er ook
bijna niemand meer die de haute
couture kan betalen; dat is meer voor
vrouwen die zich vervelen, die zich
aan de wereld moeten tonen.
Betty's boetiek Rock In 64
geeft ook nooit echte modeshows.
„De adviseuses van alle boetiekjes
komen, als we iets nieuws laten zien,
naar Amsterdam en dragen die kle
ding. Het is meer een gezellige bij
eenkomst en iedereen kan dan kijken
wat er hangt.
Voor ingewijden is er maandag
middag weer zo'n bijeenkomst. Bettv
presenteert dan haar ieuwste boe
tiek-collectie. die werd geïnspireerd
door de klederdrachten van Spaken
burg, Bunschoten en Staphorst.
In augustus en september zwierf ze
met haar compagnon door die
plaatsen op zoek naar ideeën en ma
teriaal. Voor kraagjes en bloesjes
kocht ze stoffen (feitelijk bestemd
voor klederdrachten) als: „streept",
„kraplappenstof' en „blauwebaai".
„Meer vrouw"
De door de folklore geïnspireerde
collectie, noemt ze de Melk
meisjesmode, oftewel M.M.M. „Dit
idee is gegroeid uit grapjes over de
tegenwoordige reclame voor melk-
drinken. Maar deze kleding is beslist
niet plattelanderig of zo; ik ben de
provincie ingegaan om die stoffen te
kopen, die je anders nergens kunt
krijgen.
De mensen in Staphorst en de an
dere plaatsen vonden het geweldig.
Voor het maken van de foto's moch
ten we in Spakenburg onmiddellijk
een paskamer inrichten. Ook in Stap
horst heeft men alles gedaan om me
te helpen. De mensen daar zijn echt
niet zo bekrompen als altijd wordt
gezegd."
Maandag laten Betty's advi
seuses de „kleertjes" zien, die
ook kunnen worden gepresen
teerd 't is maar een idee
onder het motto „met melk meer
vrouw".
„Meer vrouw" voor meer
vrouwen: het doel van Betty's
werk.
(Van onze correspondent)
DRUNEN „Nederland krijgt
nu een aluminium-indu^trie met
een capaciteit die op geen enkele
andere wijze verkregen zou kun
nen worden. In plaats van import
om aan de behoefte in eigen land
te kunnen voldoen, zal er de
komende jaren zelfs geëxpor
teerd kunnen worden." Met deze
woorden besloot de heer M. Lips,
president-directeur van Lips NV
in Drunen gistermiddag de
mededeling dat Lips NV besloten
had een samenwerking aan te
geven met Aluminium Com-
pagny of America (Alcoa) en
met Elektrokemisk A.S. ifElkem)
in Noorwégen.
Deze samenwerking ^betreft de ver
vaardiging van aluminium ihalffabri-
katen en de verwerking daarvan tot
eindprodukten. De samenwerking
wordt gerealiseerd door dèelneming
van Alcoa en Elektrokemisk in Lips
Aluminium NV, waarin alle alumini
um aktiviteiten van. Lips NV zijn on
dergebracht. Alcoa' ên Elkem nemen
hierin ieder voor 25 pet. deel, wat
een gezamenlijke investering van 19
miljoen gulden betekent.
Lips NV die zich beZig houdt
met de vervaardiging van scheeps
schroeven en met de verwerking van
non-ferro metalen heeft besloten
tot samenwerking mét Elektrokemisk
en Alcoa om snel de - know how te
verkrijgen, die de verdere, expansie
van het bedrijf vereist. De vorm van
samenwerking brengt bovendien met
zich, dat leveranciers van grondstof
fen belang hebben bij de resultaten
van het bedrijf, hetgeen volgens de
direktie een extra garantie betekent
voor de grondstofvoorziening.
De bauxietwinning, de aluinaarde
fabriek en de aluminium smelterij
van Alcoa in Suriname en de alumi-
niumsmelterij van Alcoa en Elektro
kemisk in Noorwegen zijn
ruimschoots in staat om de huidige
en toekomstige grondstoffenbehoefte
van Lips Aluminium NV te voorzien.
De direktie blijft in handen van
Lips NV, die in de heer M. Lips de
enige aandeelhouder heeft. Voor het
personeel e=i 1500 personen heeft
deze samenwerking van Lips Alumi
nium NV geen gevolgen. Wel wordt
nu verwacht dat de werkgelegenheid
in de Langstraat hiermee een sterke
impuls krijgt, meer dan oorspronke
lijk verwacht, omdat de expansie van
de aluminium-activiteiten zeker zal
toenemen. Voor uitbreiding van het
bedrijf is in Drunen nog 20 ha
beschikbaar.
Door deze nieuwe vorm van sa
menwerking zijn alle geruchten van
de baan dat Lips NV zou fuseren met
Hoogovens of Billiton. Deze moge
lijkheden om in Nederland te blijven
zijn wel bestudeerd. Volgens de heer
Lips kon echter geen partner gevon
den worden die zo weinig restricties
oplegde ten aanzien van produktie en
verkoop dan Alcoa en Elkem. Met
name de Amerikanen willen vanuit
Drunen in Europa gaan penetreren.
Alcoa is .de grootste aluminiumpro-
ducent op de wereld en houdt zich
bezig met de winning van bauxiet, de
produktie van aluinaarde, de produk
tie van ruw aluminium, de vervaar
diging van half fabrikaten en eind
produkten. De Amerikaanse onderne
ming bezit de meest uitgebreide re
search en ontwikkelingsfaciliteiten op
de wereld.
Elektrokemisk in Noorwegen is een
van de leidende ondernemingen in de
wereld op elektrometallurgisch ge
bied. 75 Pet. van de elektrische re-
duktiesmeltovens in de westelijke
wereld zijn afkomstig van Elektroke
misk.
Alcoa en Elektrokemisk werken
reeds samen bij de exploitatie van
een aluminiumsmelterij in Moesjoen,
gelegen dicht bij de poolcirkel, waar
na de laatste uitbreiding de produk-
tiecapaciteit is toegenomen tot 90.000'
ton aluminium per jaar.
In het bijzonder hebben de laatsté.
jaren de aktiviteiten op het gebied.*
van aluminiumverwerking bijgedra-'
gen tot de groei van Lips NV. Begirt,'
1968 werd een zeer moderne alumini-»'
um walsinstallatie in gebruik genoV
men met een capaciteit van 30.000,
ton per jaar. De afdeling aluminium*
haalt momenteel een omzet van /20J
miljoen per jaar. De direktie ver*,
wacht binnen 5 jaar een vertienvou^-
diging van dit bedrag. Lips NYJ
maakt totaal momenteel een jaar om*,
zet van 120 miljoen.
AMSTERDAM De Nederlandse
Operastichting kan de toekomst met
meer vertrouwen tegemoet zien dan
ooit Het leggen van de materiële ba
sis door de minister van cultuur, re
creatie en maatschappelijk werk
beeft het mogelijk gemaakt} dat men
nu zelfs durft denken aan een eigen
opera-gebouw in Amsterdam.
Doch men zal de huisvëstingsloze
periode 1969-1974 moeten over
bruggen. Het Circustheater te Sche-
veningen, dat in voorgaande seizoe
nen bewezen heeft een ideaal ope
ra-theater te zijn, zal de Nederlandse
Opera Stichting in de komende sei
zoenen herbergen. Niet alleen zullen
de repetities in Den Haag worden
gehouden (hetgeen dit seizoen 120
volle bezettingsdagen voor het Cir
custheater impliceert), doch ook zul
len de premières in dit theater wor
den gegeven.
Directeur mr. J. den Daas stelt
hierbij uitdrukkelijk, dat de Stich
ting echter in Amsterdam (gevestigd
zal blijven. Geen ideale oplossing!
Temeer omdat men zich met het oog
op de uit te geven miljoeneh (die uit
de Rijkskas moeten komen) afvraagt,
of het Haagse Circustheater met eni
ge uitbreiding niet hét huis van de
Opera Stichting zou kunnen worden.
Het is de bedoeling, dat jonge Ne
derlandse artisten de kern van het
ensemble blijven vormen. Doch
gastsolisten zullen het karakter en
het peil van een voorstelling blijven
bepalen. Dr. Maurice Huisman meent
dat het thans niet mogelijk is een
opera van internationale klasse in
een gesloten vaas te laten functione
ren. Het is nu de tijd voor een cultu
rele en sociale politiek, die :het jonge
en grotere publiek zal vormen, dat
die nieuwe zaal moet vullen.
Na de première van Verdi's „Un
Ballo in Maschera" op 2 oktober in
Amsterdam, volgen voorstellingen in
Den Haag (11 en 13 oktober), en in
Rotterdam (17 oktober). Dirigent is
de Italiaan Fulvio Vernizzi, vocale
medewerking verlenen o.a. Gré Brou-
wenstijn, Oralia Dominguez, Jean
Bonhomme en Sesto Bruscantini.
Wozzeck van Alban Berg gaat op 31
oktober in Den Haag in première met
Toni Blankenheim in de titelrol. Ver
der zullen medewerking verlenen
Fritz Uhl, Paul Kuen en Helga Pi-
„DISCRIMINEREND OPTREDEN"
BETTY SCHILP
...op straat zie ik niet alleen
mensen, maar mensen mèt kle
dingstuk
BONN De Westduitse gene
raal b.d. Hans Höffner heeft z\jn
Grootkruis van Verdienste aan
bondspresident Lübke terugge
zonden. Hij is de eerste West
duitse officier die dat ooit heeft
gedaan.
Naar het Hamburgse blad Stern
meldt, is Höffner tot deze stap geko
men uit verontwaardiging over
„discriminerend optreden'' tegen hem
van het ministerie van defensie in
Bonn tijdens de discussies over de
benoeming van luitenant-generaal
Albert Schnez tot inspecteur van de
Bundeswehr.
Het bureau van de president heeft
intussen bevestigd de onderscheiding
van de generaal te hebben ontvan
gen. Volgens Stern was Höffner, die
Schnez in de oorlog als nazi- en wei
nig kameraadschappelijk officier zou
hebben meegemaakt, door het mi
nisterie van defensie als niet serieus
te nemen getuige geweerd.
Tegen het eind van de oorlog was
Höffner, die het na de aanslag op
Hitler van 20 juli 1944 voor de ver
zetsstrijders had opgenomen, door
aanwijzingen uit de staf van Schnez
in gevaar gebracht, aldus het blad.
Slechts dankzij het feit dat hij aan
het westelijk front gevangen geno
men werd, ontkwam hij daaraan.
General Schnez heeft vorig jaar
op de nominatie gestaan voor de
functie van NAVO-opperbevelhebber
in Midden-Europa. In verband met
de door Nederland geuite bezwaren
tegen zijn oorlogsverleden trok hij
zich echter terug, waarna generaal
Bennecke als opvolger van Von Kiel-
mansegg werd aangesteld.
larczyk. In november volgen
voorstellingen van Verdi's La Travia-
•ta met resp. de volgende sopranen in
de rol van Violetta: Maria Chiari,
„Margherita Rinaldi en Erna Spooren-
berg.
l.'De opera Rheingold van Richard
Wagner stond op het programma
voor het Holland Festival. Door het
■wegvallen van het Concertgebouwor
kest als begeleidingsapparaat is het
geheel op losse schroeven komen te
staan. Men streeft naar medewerking
van het Residentie Orkest
Zeven Nederlandse kunstenaars
werken aan een festival-produktie
getiteld Reconstructie. Hierbij nemen
vijf componisten (Van Vlijmen,
Schat Andriessen, Mengelberg en De
Leeuw) ieder een part voor hun reke
ning. Het is de bedoeling een „muzi
kaal monument" op te richten voor
de gueriliastrijder, waarbij gedacht
wordt aan Che Guevara.
Het is in dit stadium ondoenlijk
hiervan een mening te vormen, al
vraagt men zich na een experiment
als Peter Schats Labyrint af. of men
serieus van meniig is, dat opera en
operapubliek hiermede een dienst
wordt bewezen. Een opvoering vol
gend jaar zal moeten bewijzen of
tijd, energie en niet te vergeten
subsidie-gelden waardevol en zinvol
besteed zijn.
ADR. HAGER.
INTERNATIONAAL BEKROOND
Het Franse damesblad Femmes
d'aujourd'hui (oplage twee mil
joen) heeft de Nederlandse ac
teur Lex Goudsmit (Anatevka)
uitverkoren voor de hoofdrol in
de foto-roman ,,Le coeur se
trompe".
Dit nieuwe verhaal in de be
roemde reeks van het blad wordt
geheel in ons land gefotogra
feerd. De eerste opnamen zijn
reeds gemaakt in de Antiekboer
derij Anno 1630 in Heerhugo-
waard.
Op de foto: het gezin van een
arme, maar goudeerlijke smid in
het Amerika van 1880, bestaande
uit Lex Goudsmit, Cécile Habes
en hun „zoons" Jacobus Landsaat
(achter) en Peter van Beek, die
al een rol vertolkte in Secret
Ceremony" naast Liz Taylor,
Richard Burton en Mia Farrow
in Noordwijk.
