Aftreden bestuur PvdA
nippertje voorkomen
JAMIN
Russen nemen leiding
in wedloop naar maan
Commentaar
Vertrouwen in Den Uyl
Nieuw Links hield zich rustig
Albanië eist vertrek
Russische troepen
uit Bulgarije
ei
Het Kwartet
Belegerd
boerengezin
houdt stand
Toestand Salazar
verslechterd
spreuk
Crita)
Koel weer
Premier Esj kol
verwacht nog
geen oorlog
Met de koekoek
w u
g\ van deze glanzende onder-
zettertjes jn etui
voor ieder die nu n nieuwe
w abonnee opgeeft!
1
1
1
'Nieuwe leidse Coraramnt
Maandag 23 september 1968 49ste jaargarrtg
vooraanstaande
prol. christelijke
dagbladen
octaur: F. DWmei
«M red acteur: Dr. I. {Nemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvastich ie gheblavcn
mijn hert in
pofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
- Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
De PvdA is zaterdag tijdens de partij
raadvergadering in Rotterdam bijna ont
ploft. Het naderend onweer begon op
een damestoilet, waar de heren bij ge
brek aan een betere gelegenheid intern
beraad voerden (zie elders deze krant).
Alles liep nog met een harde sisser af.
(Van onze parlementsredactie)
ROTTERDAM Op het laatste ogenblik i& de Partij van de
Arbeid zaterdag op de partijraadsvergadering voor een directe
crisis gespaard gebleven. Door een zeer ondoordachte manoeuvre
van partijvoorzitter Tans, die weigerde antwoord te geven op kri
tische vragen, kreeg hij de vergadering tegen zich. Er werd zelfs
een motie ingediend waarin gevraagd werd om een vervroegd
congres. Bedoeld werd een nieuw partijbestuur te kiezen.
Een hart onder de riem voor de Nederlandse ploeg naar de Olympische
j Spelen in Mexico was de onverwachte aanwezigheid van prins Claus bij
77] het vertrek van onze jonge, sportieve mannen en vrouwen van Schiphol.
Brktj Vriendelijk bewoog de echtgenoot van prinses Beatrix zich tussen de
I vertrekkenden, maakte met velen een praatje en wenste hen veel succes.
ke ij Op de bovenste foto is de prins in gesprek met een groep atletes, v.l.n.r.
3Qpj de dames Tilly van der Made-van der Zwaard, Marjan Ackermans
ri« h Thomas en Lia Louer-Hinten. Tenslotte (foto onder) bleef een eenzame
figuur achter, die door een der grote ramen van modern Schiphol de
vertrekkende machine naoogde.
ok el
iewe
[hela,
Tans en de zijnen beschouw
den dat als een motie van wan
trouwen. Na een laatste beroep
van een der „verzoeners", die
zaterdag in grote getale aanwe
zig bleken te zijn, haalde Tans
bakzeil, beantwoordde de vragen
en kreeg zijn resoluties er ver
volgens met grote meerderheid
door.
Vertrouwen werd uitgesproken in
de fractie en in voorzitter Den Uyl.
Aan de verklaring van verleden
week werd slechts toegevoegd, dat
het partijbestuur voorstellen voor in
terne organisatie van de partij zal
doen om de werking van een pluri
forme partij „op basis van ge
meenschappelijke verantwoordelijk
heid" te waarborgen.
De partijraad sprak verder uit dat
vergaderingen van groepen in de
partij georganiseerd moeten worden
in samenwerking met en (de woorden
„bij voorkeur" werden hier op alge
mene aandrang geschrapt) onder ver
antwoordelijkheid var de partij.
Lukt dat niet dan aal het partij
bestuur in concrete gevallen «en
uitspraak doen.
Nieuw Links, bij monde van Han
Lammen, hield zich opvallend rustig
en het was dan ook zeker niet te wij
ten aan de groep die de crisis in de
Partij van de Arbeid veroorzaakte,
dat de partijraad zo'n chaotisch ver
loop kreeg waarin Tans en
waarschijnlijk zou hij in zijn val ve
len hebben meegesleept dreigde
onder te gaan.
Wantrouwen
Prof. Schaper en vooral mr. Burger
gooiden de knuppel in het hoender
hok, nadat daarvoor velen gewezen
hadden op de waarde van Nieuw
Links voor de partij, op het feit dat
Nieuw Links loyaal diende te zijn, en
aangedrongen hadden op een duide
lijke uitspraak van de partijraad om
dat anders niets opgelost zou worden.
Enig wantrouwen was er wel, omdat
het bestuur zelf verklaard had onvol
doende te functioneren.
Schaper vroeg een congres binnen
zes weken en eiste dat het partij
bestuur zich demissionair zou verkla
ren. Hij maakte zich kwaad over de
uitspraak van Lammers, de PvdA
niet te laten ontploffen om Gruyters
en Van Mierlo hun zin niet te geven.
„Alsof er geen andere reden zou zijn
om de socialistische beweging trouw
te blijven".
Voor vervolg zie pag.
BRUSSEL Het confectiebedrijf De
Kievit te Nijmegen zal een tweede
produktiebedrijf in leper in de Bel
gische provincie West-Vlaan deren gaan
opzetten. De N.V. kan er namelijk niet
in slagen om uit de omgeving van Nij
megen voldoende personeel (voor het
merendeel vrouwen) aan te trekken.
morgen voordeel
herenflikken
150 gram van 89 voor 79
niut duur wc/ heerlijk
idiei
3 vi
Sonde na geslaagde vlecht geborgen
ian
irlan
MOSKOU De Russen heb-
;n een belangrijke voorsprong
enomen in de wedloop met de
dde^merikanen om als eerste een
nens op de maan te brengen.
'iit concluderen westelijke ruim-
evaartdeskundigen uit het suc-
s dat de Sowjetunie heeft ge-
^Jioekt met het ruimtestation
^^onde-5, dat na een vlucht rond
e maan met een schat van we-
rei enschappelijke gegevens veilig
>p de aarde is teruggekeerd.
Sir Bernhard Lovell, de directeur
ïn het grote Britse ruimtevaart -
bservatorium van Jodrell Bank,
cht het waarschijnlijk dat de Sow
Is nu in staat zijn de naam van
eer dichtbij tc bestuderen, lang voor
le Amerikanen dat zullen bunnen.
WELLINGTON De vrouw en
kinderen van John James, de Engel
se boer die al sinds woensdag een
groot aantal agenten met een oud
geweer op een afstand van zijn boer
derij weet te houden, zijn niet van
plan hun man en vader in de steek
te laten.
James toonde zich zaterdag bereid
zijn gezin uit de gebarricadeerde
boerderij te laten gaan, maar Joice,
zijn vrouw, wilde hem niet alleen
achterlaten. Familieleden zorgen er
voor dat het belegerde gezin niet uit
hongert.
Alle pogingen de 28-jarige James
naar buiten te krijgen, zijn mislukt.
De boer is vroeger als geestelijk ge
stoorde in een ziekenhuis verpleegd
en koestert wrok tegen de politie,
die hem wil arresteren omdat hij bij
een controle op een patrouille had
geschoten.
Ernstig overleg achter de groene tafel door de partijraad van de Partij
van de Arbeid. Zittend van links naar rechts voorzitter drs. Tans, en H.
Franssen. Staande daarachter prof. Klein, fractievoorzitter drs. Den Uyl,
P. Donkert en H. Eysink.
Wl u
i Lovell, de westerse deskundige bij
litstek wat betreft het Russische
uimtevaartprogramma, noemde het
xperiment met de Sonde-5 een we-
enschappelijke prestatie van de
erste orde. Hij verwacht dat de
kussen binnen enkele maanden een
eleniemande vlucht rond de maan zullen
litvoeren.
DRIE MAN
Volgens de directeur van het Wesl-
dttltse ruimte-observatorium in Bo-
rich chum, dr. Heinz Kaminsky, zullen de
sraaijRussen nog dit jaar of in de eerste
maanden van 1969 een voertuig met
drie ruimtevaarders om de maan la
ten draaien. De volgende stap is dat
ten mens op de maan zal landen.
Een woordvoerder van de NASA,
het Amerikaanse bureau voor lucht
en ruimtevaart, noemde de berging
van de Sonde-5 een groot succes en
een bewijs van de grote capaciteiten
van de Russen.
Verslaggevers op de Amerikaanse
ruimtebasis Kaap Kennedy zeiden
dat de VS geloven nog vlakbij de
Russen te liggen in de ruimtewed
loop. Als de proefvlucht volgende
maand met de Apollo-7 met drie man
slaagt, zal Amerika mogelijk nog in
december een cabine met drie man
rond de maan zenden.
De Sonde-5 werd vorige week zon
dag gelanceerd, vloog woensdag rond
de maan en kwam zaterdag in het
vooraf vastgesteld gebied bij het ei
land Mauritius aan een parachute in
de Indische Oceaan terecht. Het pro
gramma van wetenschappelijk onder
zoek werd geheel uitgevoerd.
Voor vervolg zie pag. 5
LISSABON De toestand van de
Portugese premier Antonio Salazar is
dit weekeinde verslechterd. In Lissa
bon neemt men aan dat president
Thomas uiterlijk morgen een opvol
ger wil benoemen, omdat de stabili
teit van het regime door Salazars
ziekte in gevaar komt.
Juridisch is de situatie voor de re
gering moeilijk, omdat veel maatrege
len niet kunnen worden uitgevoerd
zonder de handtekening van de pre
mier. Vorige week wees de raad van
otate Caetano als mogelijke opvolger
aan.
PRAAG/WENEN Terwijl
Premier Cernik van Tsjechoslo-
wakije zaterdag officieel bekend
maakte dat „in de komende da
gen een begin zal worden ge
maakt met terugtrekking van de
Russische troepen", deed Albanië
een dringend beroep op Bulgarije
om stappen te ondernemen tegen
de aanwezigheid van Russische
militairen.
In een telegram aan de regering in
Sofia worden onmiddellijke maatre
gelen gevraagd die het vertrek van
de grote troepenconcentraties kunnen
bewerkstelligen.
Deze eenheden zijn agressief en in
strijd met het Bulgaars-Albanese
vriendschapsverdrag van 1947. aldus
de nota. Bulgarije draagt volgens de
Albanese regering een zware verant
woordelijkheid als het toestaat dat
Bulgaars gebied wordt gebruikt als
basis voor agressie.
Chauvinisme
Na het optreden tegen Tsjechoslo-
wakije is het duidelijk dat de lege
ring van de Russische eenheden in
Bulgarije uitvoering van de chauvi
nistische grote-mogendhedenpolitiek
van de Russen in de Balkan en de
wereld beoogt. In de nota staat
voorts nog dat de Russische troepen-
Wat een zege zou het zijn
als we onze oren even ge
makkelijk konden openen en
dicht doen als onze ogen.
LICHTENBERG
Vredes week:
huidige verdeeld
heid is gezamen
lijke schuld
„Dit was een goed idee. Tommy,
voordat je moeder thuiskomt."
urt mcBB
DE BILT Bij Groenland is
de luchtdruk hoog, evenals bij de
Azoren. Tussen beide hogedruk-
systemen ligt een gordel van lage
drukgebied. die zich uitstrekt van
Groenland over de Britse eilan
den en de Noordzee naar de
Oostzee. Tussen het Azoren-hoge
drukgebied en deze lagedrukgor-
del handhaaft zich een krachtige
westelijke stroming met storin
gen, die onbestendig weer in onze
omgeving veroorzaken, met in af
gelopen weekeinde veel wind en
flinke buien. De middagtempera-
turen schommelden tussen de 15
en 18 graden.
Het komende etmaal verandert
1 in deze weerssituatie niet veel,
zodat op een wisselende bewol
king met enkele buien gerekend
moet worden met een matige tot
krachtige, langs de kust af en toe
harde wind tussen zuidwest en
west, later tussen west en noord
west. De middagtemperaturén
zullen dezelfde zijn of iets lagere.
8.29 onder
concentraties niet van defensieve
aard zijn.
De waarschuwing van Albanië
kwam juist op het moment dat de
opperbevelhebber van de troepen van
het Warschau-Pact. maarschalk Jo-
koebofski, een bezoek bracht aan dc
Bulgaarse hoofdstad. In Sofia was al
bekendgemaakt dat er manoeuvres
waren gehouden. Niet duidelijk werd
of daaraan ook Russische troepen
hadden deelgenomen.
Albanië grenst niet aan Bulgarije.
Zuid-Slavië ligt tussen beide landen
in. Aan de zuidkant wordt Albanië
begrensd door Griekenland en aan de
westelijke kant door de Adrlatische
Zee. Zoals gemeld trad het land vori
ge week uit het Warschau-Pact. (Zie
ook pagina 5).
TE^ AVIV De Israëlische pre
mier. Levi Esjkol, heeft in een inter
view met het onafhankelijke avond
blad Maariv gezegd, niet te verwach
ten dat er binnen enkele maanden
een nieuwe oorlog in het Nabije
Oosten zal uitbreken. Maar bij
heersers als president Nasser weet je
het nooit, aldus de premier.
Israël onderschat de kracht van de
Arabische legers niet en heeft zich
ook voor de volgende ronde, indien
deze komt, voorbereid, zich bewust
van de verstertcing van het Egyp
tische leger. Egypte heeft nu volgens
gepubliceerde gegevens een lucht
macht van 850 vliegtuigen en duizen
den Russische militaire deskundigen
en technici staan het Egyptische le
ger bij, aldus Esjkol.
1VA zaterdag zit de PvdA eens te
meer met de roerige Nieuw-
Links-koekoek in het nest.
Het is deze actieve pressiegroep
die het zaterdag ook dank zü
een knappe (het z(jn metterdaad in
telligente jongens) taktiek heeft
gewonnen.
Niet alleen dat ze niet uit het par
tijbestuur zijn gezet Burger heeft
er vergeefs een poging toe gedaan
behalve dat ze zijn blijven zit
ten hebben ze nog zoiets als een
formele partijsanctie verworven.
Die laatste kunnen ze goed gebrui
ken, omdat wel bekend is dat bin
nen de partij de grote meerderheid
hen vooralsnog alleen maar irri
tant en betweterig vindt en terug
houdend tegenover hen staat.
Ze hebben nu bereikt dat de partij
zelf hun forum blijft, hun werk
terrein, hun kans op de werving
van aanhang.
Met deze kleine maar actieve koe-
koeksgroep. die zich nu stevig in
haar heeft genesteld, zit de PvdA
zelf volop in de nesten. Het moet
ons van het hart dat wij ons daar
over niet verheugen.
W(j zijn niet tegen elke beweging
in het politieke leven bepaald
niet. Maar wat hier overhoop ge
haald dreigt te worden mag nauwe
lijks meer verantwoord heten.
Op het ogenblik reeds drijft deze
grote party tamelijk stuurloos rond.
Kritiek op andere partyen behoeft
er voor de PvdA voorlopig niet
meer by te zyn. celfs als ze deze
crisistituatie toch nog niet al te
onbevredigend biykt te doorstaan.
Verschijnselen van verlamming
moeten voor de komende tijd niet
denkbeeld worden geacht.
Dc PvdA is het slachtoffer gewor
den zowel van haar structuur ais
van de situatie.
In haar structuur zaten de nioge-
1 ijk heden van inneriyke tegenstrij
digheid als het ware ingebouwd,
terwyl zoals by de confessionele
partyen het geval is wezeniyk
bindmiddel te weinig aanwezig is.
En wat de situatie aangaat, de
PvdA is thans oppositieparty, maai*
een verstandig regeringbeleid zoals
dat op het ogenblik bovendien In
een economisch niet ongunstig
tydsbestek over het algemeen
wordt gevoerd slaat ook mogelijk
heden tot oppositie uit de hand.
Wat zal er met een party die op
drift geraakt gebeuren?
C.I.EB A. - LEIDERDORP 1',
TIL. (Ol 710>-30797*/21561 'q[ 1f11
BRANDKASTIN KANTOORMEUBELEN
Onrust en vernietiging in Uru
guay, hoofdstad Montevideo, waar
arbeiders en studenten een week
lang slaags zijn geweest met de
politie. Nadat een blik benzine in
een aan de straatkant geparkeerde
autobus was gegooid werd er de
brand in gestoken. De oorzaak van
de spanningen is tot een arbeids-
conflict terug te voeren, waarbij
studenten zich solidair met arbei
ders verklaarden.
llllli
Ik geef op als
jX> nieuwe abonnee:
A's beloning voor mijn aktMteit
ontvang ik oen set onderzettertjes.
Oe nieuwe abonnee krijgt onze krant 2
veertien dagen gratie.
J^botooh: por Iwihal por maand
in zanden aan Bureau van d* Mad