WOL
LOEMEN
Leonard Bernstein:
muzikale vulkaan
Op de vlucht voor
de bureaucratie
■5
Romeo en Julia veelal
buiten Shakespeare om
00 <ïu
ƒ1375 voor
Ik doe mee
DDV en PDV
naar remise
Cebinac naar
Hannover "96?
Zevende rit voor
Belg Mintjes
Hondsetoestand in Geleense flat
Mevrouw Steenbergen: Vroeg
opstaan om te borduren
New York Philharmonic in A dam
Ze leeft het liefst in een wereld van kleuren en bloemen. En
rom voelt ze dikwijls de sterke aandrang die wereld vast te
n in kleurige strengetjes wol. Toen ze jong was borduurde ze
r al haar vrouwelijke familieleden bloemen op jurkjes. ..Het
oorlog en je kon niets kopen."
Maar mevrouw J. Steenbergen-Meijerink (45) kwam later in
en. En zoals meestal: zaken gaan voor bloemen. Totdat ze en-
ligba e jaren geleden weer alleen-maar-huisvrouw werd. en de draad
1 i
■h neuw kon worden opgevat.
kei
ketv
etagi
vloe
68.01
jur.
58.01
kan
lants
MEVROUW STEENBERGEN
wandkleed in kerk naar ontwerp van Nan Verwey
Wee weken geleden, 6 sep-
128.01 iber, werd het resultaat daar
door 1 opgehangen in de gerefor-
ers. erde Wilhelminakerk te
°irdt. Een wandkleed met bloe
die de aandacht trekken
ach>r een grote verscheidenheid
warme kleuren.
Ievrouw Steenbergen maakte
laatste jaren wandkleedjes
behulp van patronen, waar
de kleuren z\jn aangegeven,
lderl ar ze wilde wel eens iets an-
s. „Na de restauratie van de
rk polste ik de koster over een
°Wkleed in de kerk. Hjj was
housiast en polste op zqn
rdga irt de kerkmeester, die er ook
voor voelde.
Nan Verwey
60.01 laar toen moesten we een ontwerp
ken. Juist in dat weekend
scheen in uw krant (in de rubriek
ach dat artikel over de schilderes
Verwey. Ik heb direct contact
doul haar opgenomen. Nan Verwey
cel, ft de kerk bekeken en beiden
lden we goed aan wat het moest
57.0Ï -den."
Ie opzet was iets blij's te maken,
van vernieuwing. Sommigen zee-
wat heeft dit ontwerp van Nan
5Q0 -wey nu met de kerk te maken, 't
|toch geen bijbelse voorstelling.
te vonden beiden dat er
i inzit van hunkeren naar het vol-
akte.
Bij het uitzoeken van de wol ont
dekte mevrouw Steenbergen dat ze
een bepaald soort daglicht nodig had.
„Als het heel zonnig was ging het niet,
maar als het donker weer was ook
niet. En bij kunstlicht ging het hele
maal niet: lk had een soort gedempt,
gezeefd licht nodig."
Mevrouw Steenbergen heeft
nu één grote wens: dat ze nog
eens een opdracht krijgt om een
wandkleed te maken.
Aan het pas voltooide kleed
heeft ze twee maanden gewerkt,
waarbij ze dikwijls 's morgens
vroeg opstond. „Soms bleef er
wel eens iets liggen van de huis
houding", zegt ze openhartig.
Man en kinderen plagen haar
daarmee: „Ma, als je nu weer
een kleed gaat maken, moeten
we dan ook weer in kapotte kle
ren lopen?"
Mevrouw Steenbergen moet
dan lachen. De gezinsleden we
ten wel dat ma het toch niet kan
laten.
Broers worden rijk in Amerika
CALIFORNIA Drie Neder
landse broers zijn bezig in Ame
rika een fortuin bijeen te garen,
een jaar nadat zij uit Nederland
zijn vertrokken. Henk van Win
gerden en zijn broers Cees, John,
Bill en zijn zwager Theo van
Koppen gingen uit Naaldwijk
weg, omdat zij Holland te bu
reaucratisch vonden.
Zij hebben zich gevestigd in een
plaats langs de Grote Oceaan waar
zij evenals voorheën in Holland bloe
men kweken en daarmee binnen een
paar maanden 250.000 dollar verdien
den.
Zij besloten naar Amerika tever-
trekken toen zij in 1966 daar een
iet k
e or
38.00
kon
35.1
lat
hterl
begrijp het werk van Nan Ver-
y, die altijd bloemen schildert ook,
zij was later zo geestdriftig over
manier waarop ik haar tekening
borduur werk heb weergegeven,
ze er bijna geen afstand van kon
n als ze het bekeek."
fan Verwey had kleuren en con-
ren aangegeven, maar mevrouw
enbergen moest de diverse tinton
wol trachten te vinden. „Ik vond
creatieve het zoeken van die
uren; de tekening in wol op doek
i erbrengen was het mooie. Als ik
kijk zou ik er wel weer aan
in beginnen.
h llei
stand van de actie Ik doe mee
1375. De laatste weken kwamen
jdragen binnen van: W. J. Delft ƒ5,
Th. K.-V. Rotterdam ƒ2,50. M. M.
irgsohenhoek 7.50, B. A. de K.
'tterdam 5, J. S. Vlaardingen 10,
J. v. d. B. Den Haag ƒ2.50, D. L.
dderkerk 2.50. A. H. v. d. A. Den
aag 5, G. J. Z. Pijnacker 5.
Hartelijk dank! Zij die nog mee
flen doen a n deze actie om zieken
bejaarden een uitgaansavond te
zorgen kunnen storten ten name
het Rotterdammer-Kwartet giro
Prov. damhoofdklas
(Van onze dammedewerker)
DEN HAAG In de tweede ronde
van de provinciale damcompetitie
heeft Monster wederom een neder
laag te slikken gekregen. Nogal ver
rassend, we meenden dat Monster
kampioens-aspiraties had en we oor
deelden C.D.R. en Charlois niet in
staat om de Westlanders te verslaan.
Toch is het gebeurd.
Wel is de wedstrijd tegen Charlois
nog niet definitief uitgespeeld, de
stand is momenteel 97 in het voor
deel van Charlois, maar het wordt
stellig 119 of 128 voor de Rotter
dammers. P.D.V. en DDV deelden de
punten, ondanks een zeker Dordts
overwicht. Het oosten won met 1:17
van C.D.R, terwijl S.-W.Z.D.V. met
146 de meerdere was van newco
mer Deuk en Zet. De wedstrijd
Rijswijk H.D.C.-O.D.B. is uit
gesteld.
De stand na de tweede ronde is:
Het oosten en S.-W.Z.D.V. beide 4
punten; P.D.V. en D.D.V. beide 3;
C.D.R. en Charlois beide 2, Denk en
Zet en M.D.V. zonder punten na 2
wedstrijden: Rijswijk en H.D.C.
O.D.B. zonder punten na 1 wedstrijd.
Het rooster voor de derde ronde is:
maandag: D.D.V. Het Oosten (1);
P.D.V. C.D.R. (1); dinsdag:
S.-W.Z.D.V. H.D.C.-O.D.B (3); don
derdag: M.D.V. Denk en Zet (1);
Charlois Rijswijk (1).
HANNOVER De Duitse Bun-
desligavereniging Hannover '96 is
sterk geïnteresseerd in de 28-jarige
Zuidslavier Cebinac, die door zijn
huidige club, FC Nürnberg voorlopig
is geschorst, omdat hij woensdag kort
voor de wedstrijd FC Nürnberg
Ajax het trainingskamp van zijn
ploeg had verlaten.
Tschik Cajkowski, de Zuidsla-
vische trainer van Hannover '96, stel
de dat, als Cebinac naar een andere
Duitse club zou willen hij
waarschijnlijk wel eerst bij hem in
Hannover zou komen. FC Nürnberg
zal vermoedelijk in het begin van de
volgende week een definitieve beslis
sing nemen over wat er met Cebinac
gaat gebeuren.
vakantie doorbrachten en voldoende
mogelijkheden zagen er een bedrijf
te stichten.
„Het gaat ons goed, omdat wij alle
maal, mannen, vrouwen en kinderen,
hard werken van zonsop- tot zonson
dergang. Wij kweken meer bloemen
dan we ooit in Holland hebberi ver
bouwd.
Iedereen, die hier eerste klas bloe
men kweekt moet hier wel succes
hebben. Zodra de bloemen geplukt
zijn, gaan ze met een vrachtwagen
naar het vliegveld van Los Angeles
en worden naar alle delen van Ame
rika vervoerd!
Henk van Wingerden vindt in Ne
derland te veel socialisme. „Het gaat
aan bureaucratie ten onder. Natuur-
j lijk zijn er in Amerika ook belastin-
I gen, maar niet te vergelijken met
I Nederland.
T oekomstronde
VERDUN Francois Mtntjens heelt
donderde* de zevende etappe van de Toe
komstronde gewonnen. De 22-tarige Belg
leede de 181.5 km van Epinal naar Verdun
al In 4 uur 28 minuten en 28 seconden. Hii
was de snelste uit een kopgroepje van vijl
man dat een voorsprong van zeven minuten
op twee ienners en zeveneenhalve
minuut op het peloton had genomen. De
Belg Coulon moest de leiding in de alge
mene rangschikking alstaan aan de
Fransman J. P. Boulard.
De uitslag van de zevende etappe: 1.
Mintjes (Belg) 4.26.28 (niet bon. 4.26.08); 2.
Iyflert (R/usl) z.t. (met bon. 4.26.18); 3. Lund
Joern (Denemarken) z.t. (met bon. 4.26.23):
4. Pecchellan (Itallaë) z.t: 5. Parnteau (Fr)
z.t.: 6. Dangulllaume (Fr) 4.33.23: 7. Jensen
(Denem) z.t.. vervolgens het peloton in
4.33.51.
Algemeen klassement na zeven etappes:
1. Boulard (Fr.) 28.44.04: 2. Thallmann
(Zwits) op 8 sec; 3. Coulon (Belg) op 35) 4.
Wllhem (Fr-n.o.) op 1.26.
AMSTERDAM Voor de
eerste maal in het bestaan van
het jaarlijkse grammofoonpla-
tenfestijn „Grand Gala du Dis-
que" was er in het Amsterdamse
Concertgebouw gisteravond
sprake van „groot gala". In voor
gaande jaren stond meer de plaat
dan het gala in de belangstelling,
gisteravond was de plaat wegge
borgen in de hoes en de avond
kleding verleende aan het ge
heel grote luister.
De Edison-uitreiking, tot nu toe het
hoogtepunt van deze avonden met
spitsvondige en humorvolle speeches
van ministers en staatssecretarissen,
was geheel van het programma afge
voerd. De Edison-winnaars moesten
het 's morgens om 11 uur stellen zon
der het waarderend applaus van een
talrijk publiek en zij namen hun
prijs in een minder luisterrijke sfeer
in ontvangst.
Het was echter slechts ogenschijn
lijk, dat de propaganda voor de
grammofoonplaat op de achtergrond
werd gedrongen. Immers, Leonard
Bernstein heeft als dirigent van The
New York Philharmonic meer dan
honderd opnamen gemaa"kt!
Geen onderscheid
Hij is a.h.w. de personificatie van
de macht, de invloed en de populari
teit van de grammofoonplaat. Daar
naast is Bernstein de man, die geen
onderscheid maakt tussen klassiek en
licht (in de platen-industrie twee we
relden). Als componist en als dirigent
dient hij beide muzen, zonder zich te
bekommeren om de grenzen, die in
Europa nadrukkelijk worden getrok
ken.
Leonard Bernstein, op zijn 50e
even actief en onvermoeibaar als 20
jaar geleden toen hij in de Scheve-
ningse Kurzaal o.a. BeeUioven's eerste
piano-concert vertolkte en dirigeerde,
is een fascinerende figuur. Zijn de
buut in 1943, toen hij plotseling
moest invallen voor Bruno Walter,
was even opzienbarend als zijn gehe
le carrière.
Componist, pianist, dirigent, peda
goog, auteur, het zijn kwaliteiten die
bij deze man om de voorrang strij
den. Hij schrijft een wereldsucces als
de West Side Story, bespreekt voor
een miljoenen tv-publiek Bach's Pas
sionen of introduceert een jeugdig ta
lent bij de befaamde Young People's
Concerts, begeleidt een zanger als
Dietrich Fischer Dieskau. componeert
„klassieke" werken en dirigeert één
van 's werelds grootste orkesten. Een
muzikale vulkaan, die een mengsel
van energie, talent en genialiteit als
een lawine uitstort over alles waar
mede hij in aanra'king komt. Dit alles
met slechts één doel: het publiek te
doordringen van de waarde van mu
ziek.
Het besluit is gevallen: deze toer-
nee, waarbij zijn in 1842 opgericht
orkest in 34 dagen 24 concerten geeft
in alle Europese muziekcentra, is
voor Bernstein een afscheidstoernee.
De componist in hem heeft gewon
nen! Dit besluit heeft voor het orkest
onoverzienbare gevolgen en roept de
vraag op: wie is in staat deze diri
gent, die zich zo populair maakte en
die zich zo weinig om bestaande con
venties bekommerde, te vervangen.
In het Concertgebouw heeft men
dit afscheid gisteravond tot een voor
Bernstein onvergetelijke gebeurtenis
gemaakt. Hoewei hij de laatste jaren
te zelden in Europa is geweest, heeft
men van hem afscheid genomen als
van een vriend. Reeds bij zijn op
komst werd hem een overweldigende
ontvangst bereid.
Programma
Dit concert, dat geheel door de ra
dio en gedeeltelijk door de televisie
werd uitgezonden, bestond uit com-
ROTTERDAM Uit de door
regisseur Johan Gr eter met le
den van het Nieuw Rotterdams
Toneel opgezette enscenering
van Romeo en Julia" kan een
in onderdelen interessante voor
stelling groeien. Maar Shake
speare, de schepper van deze het
meest spreekwoordelijk gewor
den liefdestragedieblijft dan
wel heel ver uit de buurt. Ster
ker nog: wie zich eenmaal over
gegeven heeft aan de grote Brit
se magiër, die het woord meta
fysische kracht wist te verlenen
waant hem merendeels afwezig.
Zou diegene het puurst van deze
voorstelling genieten die weinig of
geen weet van Shakespeare en diens
oorspronkelijke „Romeo en Juliet"
van omstreeks 1589 heeft? Wij dur
ven daarover geen uitspraak doen.
Zeker is voor ons alleen, dat wij ons
tijdens de première van vrijdagavond
in de Rotterdamse Schouwburg niet
hebben kunnen losmaken van wat wij
ervaren als dè wereld van Shake
speare. Een wereld van gedachten
en gevoelsstromingen, waarvan in de
niet-consequente modernisering van
Johan Greter al te weinig tot gelding
kwam.
Hinken
In feite is deze voorstelling een
hinken op meerdere gedachten, zowel
in de kleding (deels hip-met-col-en
knooploze-jasjes, deels pseudo-histo-
risch), de regievondsten (Julia's vader
die een sigaartje rookt en om een
ander voorbeeld te noemen de
beatachtige dansjes op een oud
thema) en ook in de door Michel van
der Plas verzorgde vertaling (soms
hedendaags aansprekend, maar vaker
onrecht doende aan de geniale en
dieper gaande tekst van Shake
speare).
Men kan waardering opbrengen
voor pogingen, theaterrijkdom van
het verleden meer toegankelijk te
maken. Dit mag echter niet ontaar
den in een gewild hinkelpinken tus
sen klassiek en modern en zeker niet
tot een dusdanig populariseren dat
het gaat lijken op wedijveren met
stripverhalen of met „Dubbelspion".
En daar heeft Greters versie soms
heel wat van weg, o.a. in de gevech
ten. die in plaats van dramatisch
te zijn, op de lachspieren werken.
Geen vleugels
Rick Nicolet en Willem Nijholt
komen als Julia en Romeo tot enige
goede spelfragmenten, maar samen
worden zij niet het liefdespaar dat
onvergetelijke indruk maakt. Beiden
missen de vereiste instelling en rijp
heid en ook ontbreekt dat extra aan
talent en inlevingsvermogen om op
de vleugels van Shakespeare's
woordkunst boven zichzelf te kunnen
uitstijgen.
Een opvallend manco over vrijwel
de gehele linie is de onverzorgde
dictie. Er gaat heel wat verloren
(misschien ook omdat de tekst dan
minder goed „bekte"?). Uitzonderin
gen zijn Jules Royaards (een modern
gepekelde Mercutio), Eli Blom (Ca-
pulet) en Elly van Stekelenburg (een
aanstekelijke voedster).
Afgezien van de première-onzeker
heden hadden wij wel het gevoel,
dat een deel van de bezetting aan
een verplicht nummers bezig was,
maar eigenlijk wezensvreemd tegen
over Shakespeare stond. Er kwam
althans te weinig over van de fasci
nerende achtergronden en van de
vragen omtrent noodlot of hemelse
gerechtigheid, menselijke wraak of
bovenzinnelijke ingreep.
Oppervlakkig bezien gebeurt er op
en rondom het ingenieuze, hoewel op
den duur ietwat eentonig wordende
draaitoneel van ontwerper Cor He-
zemans, wel het een en ander dat te
loven is, maar denkend aan Shake
speare kan men zich niet aan de
indruk onttrekken, dat de spellei-
ding meer zichzelf ten tonele heeft
willen voeren dan zich dienstbaar te
maken aan een genie.
Een genie, wiens conceptie meer
geest en theatervermogen inhoudt
dan dergelijk modern regisseursto
neel kan voorwenden
TON HYDRA
Willem Nijholt en Rick Nicolet
als Romeo en Julia. Het Nieuw
Rotterdams Toneel gaf daar gis
teravond de première van.
Prof. dr. Ph. J. Idenburg reikte
gisteren in het Amsterdamse Con
certgebouw de Edison Klassiek
1968 uit aan de Amerikaanse diri
gent Leonard Bernstein, die zich
zeer verheugd met deze onder
scheiding toonde. Gisteravond di
rigeerde hij het Filharmonisch
Orkest van New York op het klas
sieke Grand Gala, hetgeen een ge
beurtenis van de eerste orde was.
posities van Haydn, Roy Harris en
Berlioz.
Bijzonder interessant was de derde
symfonie van de 70-jarige Amerikaan
Harris. Dit werk. geschreven in 1937,
is wel eens de belangrijkste mani
festatie van de moderne Amerikaanse
muziek genoemd. Harris, die o.a. 7
symfonieën schreef, accentueert in
zijn werken het nationale element.
Karakteristiek is zijn voorkeur voor
een polyfone schrijfwijze, een leven
dige ritmiek en de van Keltische
volkswijzen en protestantse hymnen
afgeleide melos. met gebruikmaking
van barokke vormen en een kleur
rijke harmoniek. De sfeer van deze
symfonie is dramatisch-tragisch, ge
passioneerd en geladen. Harris is één
van de oude Amerikaanse compo
nisten, die zijn opleiding in Europa
kreeg en het geleerde in zijn vader
land in praktijk bracht. De huidige
componisten-generatie krijgt die
scholing in het eigen land. De adem
loosheid van deze symfonie is opval
lend; Harris vindt in Bernstein een
uitnemend pleitbezorger.
Het concert werd geopend met de
Symfonie nr. 87 van Haydn, zijn
laatste z.g. Parijse symfonie. The
New York Philharmonic, heeft dit
verrukkeliike werk wondermooi
gespeeld. Met name de blazers waren
subliem fraai van toon, de hoboïst
maakte een enkele slipper op adem
benemende wijze goed met prachtig
spel.
Hoogtepunt van dit concert was de
SvmDhonie Fantastiaue van Hector
Berlioz. De helderheid, de eenheid en
de welluidendheid bij de strijkers en
de technische beheersing en vol
maakte toonvorming bij de blazers
verleenden aan dit werk een stra
lende glans.
Doch de aandacht ging in de eerste
plaats uit naar het „hart" van dit
ensemble: Leonard Bernstein. Supe
rieur, geladen, inspirerend, fascine
rend. een klanktovenaar die dez®
compositie, deze idee fixe, tot een
onvergetelijke belevenis liet uitgroei-
en. Het deed weemoedig aan te be
denken. dat deze dirigent als uitvoe
rend musicus het podium gaat verla
ten. Doch om in het kader van dit
„platen-concert" te blijven. als
„troost" zijn er de meer dan 100 op
namen met dit orkest.
Het ovationele, 8 minuten durende
applaus getuigde van de bewondering
voor dit ensemble en voor de veelzij-
digste aller dirigenten: Bernstein.
ADR. HAGE
GELEEN Een aantal flatbewo
ners uit de Mesdagstraat in Geleen is
vreselijk boos op een van de medebe
woners, de heer M. Wagner. Sinds
enige tijd heeft deze in zijn flat een
complete kennel ingericht, waar 25
honden de hele dag de rust versto
ren. Wanneer het echtpaar Wagner
niet thuis is, blaffen alle honden net
zo lang tot de baas weer is terugge
keerd. Om een einde te maken aan
deze overlast hebben de geplaagde
flatbewoners nu een brief gestuurd
aan de woningvereniging, met het
verzoek de heer Wagner opdracht te
geven zijn honden te verkopen.
In de brief zetten de bewoners hun
klachten uitvoerig uiteen. Op de
eerste plaats ergeren zij zich dage
lijks aan de stank, die de dieren
verspreiden. Wanneer de honden
worden uitgelaten, bevuilen ze niet
alleen het trottoir, maar bovendien
moeten de bewoners dagelijks over
grote hopen heenstappen, die her en
der in het trapportaal verspreid lig
gen.
Tot overmaat van ramp zijn de
dieren van de hondenliefhebber nog
al agressief aangelegd, zodat de ou
ders hun kinderen bijna niet meer
buiten durven laten spelen. Alle po
gingen, er verandering in te brengen;
zijn tot nu toe zonder resultaat ge
bleven. Het is namelijk onmogelijk
de hondeneigenaar op de vreemde si
tuatie te wijzen, daar deze in dat
geval direct een brutaal antwoord
klaar heeft. Tegen de woningvereni
ging zou hij meerdere malen hebben
gezegd, dat ze hem maar een woning
met een tuin moeten geven.
Het hondse probleem ontstond, na-
dat de heer Wagner werd ontslagen
bij een staalconstructiebedrijf. Zijn
l flat. die door het bedrijf was ge
huurd. mocht hij toen blijven bewo
nen. Om toch ruimschoots in zijn le
vensonderhoud te kunnen blijven
voorzien, besloot hij enige tijd gele
den als bijverdienste honden te gaan
houden.
Van de zijde van de Geleense wo
ningvereniging zijn tot nu toe geen
stappen ondernomen om iets aan de
ze ontoelaatbare toestand te doen. De
administrateur vertelde dat hij wacht
op een uitspraak van het bestuur.
„Als het aan mij lag waren die
beesten allang weggeweest. Per slot
van rekening staat in het huurcon
tract. dat er geen huisdieren mogen
worden gehouden..."
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1968
