ii\ lev rouw Wijling
jaar
aan
de
vijftig
harington
Commentaar
"Waar met
die ouwe troep
naar toe"
ie
ine
Gewest
Leden gewestraad
en hun kleur
Raadslid
wil ook
in Leiden
koopavond
ubilaresse op het drie-oktoberfeest
Leias
Vies
DAMESBEURS
Ds. P. Kloek in
3-oktoberdienst
Koopavond
1 551 I 55
Eénriehtingverkeer
Nieuwe Beestenmarkt
A BCDEFGHIJ K|T]M NOPQRSTUVWXYZ'
DE,
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1968
k
IIDEN .Jk ben al geabonneerd
op een krant, mijnheer. Ik heb
IIeen mijn AOW en daar moet ik
et mee doen. Ziet u, anders had
het wel gedaan, hoor." Terwijl
aar dochter besluiteloos en wat
trveus haar ogen afwisselend
icht op de deur en haar moeder,
taat achterin de gang mevrouw L.
V\jling-Oudshoorn. Klein, ook al
en we dan alleen maar haar
)fd om de huiskamerdeur. Onze
omst beoogt echter geenszins de
terskring uit te breiden. Me-
rouw Wijling zal tijdens het 3-
ctober-festijn voor de 50e maal
iring en wittebrood aan de
oroegkomers" meegeven. Als we
mm iar dat vertellen toont ze direct
tri van haar typerende eigen
happen: haar gastvrijheid. De
tur zwaait open. >rAch, Iaat mijn
eer toch verder komen. Let u
roep iaar niet op de rommel. Er is net
L vei in zuster geweest van de trom
pa isedienst. Verleden jaar heb ik
o n operatie gehad. Ik had ver
\opte bloedvaten, ziet u. Even
ker oor drie oktober zou ik geholpen
gew oeten worden. Maar ik wilde uit-
tien, ik wilde 's morgens er bij
anafjn. i)ai heb ik toen mooi gepres-
erd. Ik had verschrikkelijk veel
1 °P i>n. De dokter vond het niet goed
n jt ik door bleef lopen, maar ik
tte door. Niemand heeft het ge-
bel eten. Daarna pas, toen vertelde
het. Wat stonden ze te kijken'.
Svob 'aar enfin, sindsdien heb ik
cek eeds controle. Vandaar dat ik nu
„gele op in mijn kamerjas loop."
Thou
T 7
onts
at mevrouw Wijling een gebo
ren en getogen Leidse is, lijdt
vert een twijfel. Het accent is, zonder
erf_clwt dit hinderlijk is, duidelijk
Even Leids doet de in-
Dj chting van de kamer aan, een van
verl t twee kamers in een straat, die
oi et gehele jaar door gewag lijkt te
ebben gemaakt van het jubileum.
i deze Drie October-straat, waar
\evrouw Wijling al 53 jaar woont,
eeft zij haar aandeelingericht
iet vele attributen die al even-
'er het 3-oktoberfeest dichterbij
ons 1 iken te brengen. Een parkietje
'oor mipleteert met zijn vrolijke ge-
aaml tit het geheel. Mevrouw Wijling,
•vaat het donker van de gang zo op
wij t eerite gezicht een wat gebrek-
naa Q oud vrouwtje, doet niet ver-
dat zij al 77 is. Vlot en
jauwkeurig diept zij haar ervarin-
heFn "it haar geheugen op. En dat
ten. Vn er nogal wat.
hou<
aten
niet
'evrouw Wijling, die een zorge
loze toekomst voor het grijpen
^jtheen te hebben, koos voor een
nze tnvoudig, soms zelfs arm bestaan.
toorn T verhual doet een beetje on-
geloofwaardig aan. Zoiets als een
eo iro°kje, maar de foto's die zij er
s y haalt sluiten deze twijfel uit.
let toestoppen van voedsel en an-
ere nodige dingen aan anderen
iidde dan ook vijftig jaar geleden
i het Eigenlijk heb ik het al veel lan-
:hte 1 er gedaan") tot haar inlijving bij
1 veriiet „Uitdeelstersgilde". Er waren
verners' vier dametjes. Daarbij was
lVn schoonmoeder. Dan praat ik
ver meer dan 50 jaar geleden. Die
err'"-® naar Amerika. Zegt ze tegen
van lÜ; ,Meid, kan jij het niet doen?"
)ie zware tonnen, dat ging niet
en, v ieerDus ik wilde het wel doen.
schaamde me eigenlijk wel een
var eetje voor mijn familie, maar die
rme stumper ds moesten toch ook
eholpen worden. Dus ik deed het.
e vond het wel een vies baantje,
'en dag tevoren moest je die ton
en leeg overzetten. De haringen
toest je tellen en dan in ds tonnen
oen. De vereniging moest immers
neten hoeveel haringen er waren,
r waren toen nog niet veel men-
jeluk en; 600 ongeveer. Dat is nu alle-
i imaal niet meer. De mensen kun-
een en ze nu zo opeten. Haring in de
toe 'eke! hebben ze niet meer. En hoe
vliej oas het in die tijd? Men had het
hetg iet al te breed. Overal was armoe.
leen! 'r ging heel wat in mij om, toen ik
een 'ie mensen zag komen. Ik had het
ekaai Itijd gced gehad. Als er dan een
an je vroeg: „Juf heb je misschien
iog een broodje of sn harinkje?"
lan gaf ik ze er een. Ik kon ze niet
oegsturen. Eigenlijk mocht ik het
liet. Er werd scherp op gelet. Het
oerd dan ook al gauw: „Bij die
,v moe moet je wezen. Die geeft je
en paar harinkies meer." Ach en
'daar üat 0eeft het eigenlijk ook? Ei
58 leef altijd wat over. Er komen
^Dok mensen naar je toe die zeggen:
Mier mevrouw neemt u die ha-
■Jingen. Ik houd er niet van. Ik
et oipind ze u'es- Voor de traditie
BOUW ZELF met PLASTIC
STENEN, die IEDEREEN
KAN HANTEREN t/m 1 okt.
HOUTRUST DEN HAAQ
kwam ik ze halen." Het bestuur
ontging het niet dat ik soms ha
ringen extra meegaf. De heren
zeiden tegen mij: „Ze gooien ze
toch in de gracht." Maar ik heb
toen gezegd: „De burgemeester
krijgt de haring schoon en wel op
de schaal, maar de mensen moeten
'm zo eten. Dat heb ik gelukkig
weten te veranderen."
Afkeer?
f~hngeveer 6500 personen zullen in
de vroege morgen van 3 okto
ber (7.30 uur) in het Waaggebouw
haring en wittebrood komen afha
len. De eerste zal weer voor bur
gemeester v d Willigen zijn. 3500
Broden en 13.000 haringen is een
grote hoeveelheid en stellig dan
ook geen teruggang zoals gevreesd
van de feestviering nog steeds in
werd. Leiden houdt dit onderdeel
ere. Niet zoals vroeger maar al
leen om de traditie. „Er is een
dieptepunt geweest. Toen ieder
een het goed kreeg, goed te eten
had, vonden ze het niet nodig
meer. Het aantal inschrijvers
daalde, maar daarna is het toch
weer opwaarts gegaan. Of die tra
ditie nog lang stand zal houden?
De jongeren voelen er niet zo
veel voor. Ik zie ze weinig. Je hoort
wel dat ze er een afkeer van heb
ben. Er zal dus wat gedaan moeten
worden als het straks begint af te
zakken. Of dit onderdeel zal ver
dwijnen? Ik hoop het niet. Ik heb
horen zeggen dat de mensen dit
jaar maar een half broodje krij
gen. Als dat zo zou zijn, is het
gebeurd. De mensen gaan toch niet
daarvoor helemaal naar de Waag?
Er wordt genoeg geld over de balk
gegooid. Willen ze deze traditie
handhaven, dan zullen er er eer
der iets bij dan er af moeten doen".
Mevrouw Wijling vertelt het sap
pig. Vermoeidheid valt helemaal
niet te bespeuren, ook al draait de
klok al voor de derde maal rond.
Zij maakt de indruk nog veel van
plan te zijn. Ze is er in ieder geval
nog vitaal genoeg voor. Het ver
haal over 3 oktober onderbreekt
ze telkens even. De oorlogsjaren
hebben een onuitwisbaar stempel
op haar leven gedrukt.
Trofeeën
rTerwijl de tafel al vol ligt met
foto's en verslagen van de ha-
LEIDEN Het raadslid J. Lijten
(KVP) heef thet college schriftelijk
gevraagd te bevorderen, dat ook in
Leiden een koopavond wordt in
gevoerd, eventueel gedurende een
jaar als proef.
Hij herinnert eraan, dat al in vele
gemeenten een dergelijke koop
avond bestaat, wat volgens hem „ten
nutte strekt van het winkelende pu
bliek en van de winkels.
LEIDEN Ds. P. Kloek hoopt dit
jaar voor te gaan in de Drieoktober-
dienst. Deze wordt op die dag om
half elf in de Pieterskerk gehou
den.
ring-uitC.elerij wordt een volgende
doos tevoorschijn gehaald. „Tro
feeën van de vijand" zou er op
kunnen staan. Het zijn houten
blokjes, die deel uitmaken van een
grote maquette, voorstellende het
kustgebied van Leiden. In 1943
iverden de Duitsers deze bijzonder
belangrijke gegevens van Holland
ontfutseld. Door mevrouw Wijling,
die zich in die dagen verdienste
lijk maakte als verzetsvrouw. Al
deze kostbare attributen, die er
mede toe leidden dat Leiden be
houden bleef en dat de Duitsers
zich te pletter liepen op hun eigen
mijnen zullen binnenkort te be-
zichtigén zijn in het Anne Frank
huis te Amsterdam.
Vijftig jaar haringuitdeelster. Een
baantje, waaraan een kleine tege
moetkoming van het 3-oktoberbe-
stuur is verbonden. Een traditie,
die ongeveer 87 jaar geleden be
gon, herinnert aan de glorieuze in
tocht van de Geuzen. Nu, bijna 400
jaar later, verstrekt men nog al
tijd dit echt Hollandse voedsel
aan ieder die maar komen wil.
Wordt er nog overal hutspot ge
geten. Niet alleen in Nederland,
maar ook ver daarbuiten.
De regeling „gewest Leiden' is
nu in alle openbaarheid op gang
gekomen met de gisteravond ge
houden eerste vergadering van de
gewestraad. Een vergadering, die
veel belangstelling genoot van on
der anderen de gemeenteraadsle
den van de tien deelnemende ge
meenten. De start was louter for
meel: een openingsrede en het
kiezen van een dagelijks bestuur.
Bij dat tweede agendapunt
kwam naarvoren, dat in elk geval
een deel van de gewestraad ge
porteerd blijkt te zijn voor een
zekere politieke fractie vorming,
over de gemeentegrenzen heen
dus. Misschien dat daardoor de
zaken die in komende vijf jaar
in de gewestraad aan de orde ko
men, op de meest gemeenschappe
lijke manier zullen worden bena
derd en dat dit een wapen zal zijn
tegen bekrompen chauvinisme. De
praktijk zal het leren.
Overigens komt het ons niet als
zo heel erg belangrijk voor hoe de
„opstelling" is. Van positieve bete
kenis is, dat alle deelnemende ge
meenten, detailkritiek daargela
ten, het fiat van de onderscheide
ne gemeenteraden hebben gekre
gen om tot deze gewestregeling
toe te treden.
Het is een regeling, die zich nog
moet ontwikkelen en die moet uit
groeien tot een voor alle betrok
kenen aanvaardbare vorm. Dat zal
alleen kunnen als alle gewest
raadsleden volledig open staan
voor eikaars problemen die vaak
ook gemeenschappelijke proble
men zullen blijken te zijn.
Een heel gewest met voorlopig
tien en straks misschien nog meer
gemeenten kan daar wel bij va
ren.
XJET gemeenteraadslid Lijten wil
een koopavond in Leiden. Hij
heeft B en W gevraagd dat te be
vorderen. Wy ondersteunen deze ge
dachte. Er zijn overal in den lande
koopavonden en de ervaringen daar
mee zijn niet van dien aard dat men
zou kunnen zeggen: in Leiden be
slist niet. Het is toch te proberen.
Leiden is dat ook min of meer ver
plicht aan zijn centrumpositie,
waarop het in andere gevallen graag
prat gaat. Het raakt meer achterp
naarmate de koopavonden in de om
geving toenemen. In Voorschoten
en Alphen aan den Rijn bv. is er al
een. Men wil er daar niet meer van
af.
Er zullen wel weerstanden zijn,
LEIDEN Hieronder volgen de
namen van de gewestraadsleden,
alsmede de vermelding van hun po
litieke kleur. Voor het geval men tot
het samenstellen van intergemeente
lijke politieke fracties mocht ko
men, kan deze „kleur" van belang
worden.
Katwijk: burgemeester A G Ver
meulen, P Jaapies (Gem bel), K v
d Me- (SGP). A Prink (CH).
Leiden: burg. mr. G C v d Willi
gen, Mv Aken (PvdA), W G den
Dubbelden (PvdA), J C J Lam-
bermont (KVP). K F de Bree (id),
mevr mr I GeelkerkenBrusse
(prot chr), dr J P Frans (PSP). W
J Pompe (Noodraad). mevr J M v d
Blom—Vijlbrief (CPN).
Leiderdorp: burg. vac., waarne
mer C Meerburg, drs G H van 't
Klooster (KVP), J Nievaart (PvdA).
Oegstgeest: burg. jhr. T A J v
Eysinga, drs J W de Graaf (PvdA),
C Kamsteeg (prot chr).
Ook hier blauwe zone
LEIDEN In de komende week
wordt eenrichtingverkeer ingesteld
langs de huizen aan de Nieuwe
Beestenmarkt in de richting van de
Steenstraat met een vervangende
route over het parkeerterrein van
Steenstraat naar Turfmarktbrug; het
tussenliggende parkeerterrein wordt
blauwe zone.
Het aanbrengen van de markering
voor 42 parkeervakken nabij de
Boerhaavezalen (Lange Agnie-
tenstraat). het markeren van
„langs-parkeerruimte" aan de Turf
markt en het instellen van eenrich
tingverkeer in de Caeciliastraat in
de richting van de Turfmarkt met
een stopverbod voor de oneven zijde
worden eveneens volgende week uit
gevoerd. Men denkt hiermee voor 3
oktober gereed te zijn.
Voor de Vrouwenkerkkoorstraat is
éénrichtingverkeer ingesteld van de
Haarlemmerstraat af tot aan het
Vrouwenkerkhof.
maar de winkeliers dienen ook te
bedenken, dat een koopavond lang
zamerhand gerekend kan worden tot
het servicepakket aan de klant. En
van de klanten moeten zij het toch
hebben. Het betekent voor Leiden
bovendien een gezellige, levendige
avond. En dat kan Leiden best ge
bruiken.
Rijnsburg: burg. B H Koomana,
P Paauw (AR).
Valkenburg: burg. M A v d Have,
Jvd Meij (CHU).
Voorschoten: burg. L de Kool,
drs A F v d Laan (weth.) (KVP),
dr P S Pels (PvdA).
Warmond: burg. drs F K Lange-
meijer, G J v d Kroft (KVP).
YVassenaar: burg. mr W J Geert-
sema, C E v d Berg (KVP), mr dr
W F v Gunsteren (prot chr), mr A
v Vuure (VVD).
Zoeterwoude: burg. J A Detiners,
J Bosman (vrije lijst).
Uit binnenstad
verdwenen
negentig borden
LEIDEN Zoals bekend is op een
oor na in de eerste uitvoeringsfase
van de nota „Verkeerszaken bin
nenstad" gevild. Dit betreft het ge
bied tussen Nieuwe Rijn Markt-
route Rapenburg Langebrug
en Steenschuur. Alleen het trottoir
langs de waterkant van de Visch-
markt moet (komende week) nog
worden aangelegd.
Belangrijke winst is geboekt met
het „rooien" van verkeerspalen en
-borden. De verkeersreorganisatle
heeft na deze eerste van drie fasen
geresulteerd in het verdwijnen van
67 bebordingspalen en circa 90 ver
keersborden.
Veel tijd en moeite wordt besteed
aan wat intern heet „het van het
trottoir afpraten van bebordingspa
len." De noodzakelijke verkeersbor
den wil men namelijk ten gerieve
van de voetgangers aan gevels be
vestigen, wat bovendien minder
ontsierend is dan aan een paal In
het trottoir.
Hiervoor moeten echter de eigenaar»
van de in aanmerking komende ge
vels toestemming verlenen.
Voor Margriet
6.375,24
LEIDEN De van 9 14 sep
tember gehouden collecte ten behoe
ve van het medisch kleuterdagver
blijf Margriet heeft f.6.375,24 opge
bracht, f 600 meer dan in 1967.
Filininiddag Rode Kruis
LEIMUIDEN Het Rode Krui»,
afd. Den Haag, gaf een filmmiddag
voor de schooljeugd in zaal v/d Poel.
's Avonds was er een bijeenkomst
voor de ouderen.
IE HOORT de mensen vaak wel
veronachtzaamd zeggen: vod-
denboer, wat zit er eigenlijk
in. Maar er zit juist heel veel in.
Als je alleen al eens wist, hoeveel
soorten lompen en metalen er zijn,
die allemaal gesorteerd moeten
worden. Het is jammer, dat er te
veel wórdt geknoeid. Al die nylon-
produkten als draion, perion en
danlon ondermijnen het hele be
drijf. Echte goeie wol is er haast
niet meer bij.
Vroeger in de Koreatijd kreeg
je gauw 6 gulden voor een kilo
wol, maar nu is dat teruggevallen
tot f 1,10 per kg. Zelfs de goeie
soorten zijn tegenwoordig weinig
waard.,Ik vermeng ze in de pak
ken perspapier, die naar de fabrie
ken gaan. Voor de metaalsoorten
geldt hetzelfde. Alles wordt mo
menteel van polyester gemaakt.
Echt zink kom je bijna niet meer
tegen.
|E PRIJZEN gaan op en neer
met het schommelen van de
tijd. Daarom is in deze won
derlijke handel betrekkelijk wei
nig te zeggen. Je moet je spullen,
die je verkoopt, zoals de pakken
geperst papier heel goed maken.
Als je dat niet doet, hebben ze je
niet meer nodig. De hele lompen-
sorteerderij gaat er uit. Er zijn
geen jonge krachten meer, die zich
disponibel stellen. Waar blijf je
dan?
Het maakt weinig uit of je nu
in Leiden in de handel zit of in
Amsterdam. Alleen valt er daar
op de rommelmarkt misschien
meer te versieren, maar verder
blijft het eender. Een feit is wel.
dat de mensen vlugger iets af
danken dan vroeger.
Ach, ik kan over dit vak wel
dagen vertellen. Je staat ervan te
kijken wat voor metalen je wel
niet tegenkomt. Ik kan soms niet
zeggen, wat het is. Dan wordt er
een analyse van genomen en ge
zegd: er zit zoveel procent van
dit en zoveel procent van dat in.
Dan pas kan je gaan sorteren.
Het enige, wat c$e mensen vast
houden, is oud tin, zoals kruiken,
ketels en waterpo's. Die gooien ze
niet weg, omdat ze denken, dat
het antiek kan zijn.
FEITELIJK heb ik alleen een
inkoopzaak van lompen en
metalen. Ik heb zo mijn vaste
klanten, die de hele dag met spul
len komen aandragen, en verder
bepaalde adressen, zoals fabrieken
en bejaardencentra. Je moet het
zo zien: thuis zitten de hande
laren en buiten op straat de schar
relaars, die voor de kraakwagen
uitrijden om te kijken of er iets
van hun gading bij is. Die mensen
komen dan weer bij mij om de
boel te verhandelen.
Ik heb één man in dienst, die
's morgens de klanten afgaat en
's middags, als hij niets te doen
heeft, het papier in zakken perst.
Gemiddeld gaat er zo'n 15 ton
papier per week de deur uit. Met
vrachtauto's wordt dat naar de
papierindustrie in Oude en Nieu
we Pekela gebracht.
DIE bejaardencentra sparen zo'n
beetje het hele jaar oud pa
pier op voor de uitgaansdag.
Als ze drie ton hebben, bellen ze
op om te vragen of het gehaald
kan worden. Ze krijgen dan een
halve cent meer, omdat het voor
een goed doel is.
Ik voel me geen Stiefbeen.
Trouwens van die serie deugt
niets. In werkelijkheid gaat het
heel anders toe. Over lompen ma
ken w\j handelaren ons niet zo
druk. Op de televisie zag je hem
met kasten en tafels sjouwen,
maar dat gebeurt echt niet zo.
Al die meübeltroep is uit den
boze. Goed voor de kraakwagen.
Alleen in antiek spul zijn we ge-
interesseerd, maar dat weten zê
wel.
MET de invoering van aardgas
vallen er ook veel kachels.
Soms krijgen we hele nieu
we binnen, maar ze zijn onver
koopbaar. Wij gooien die dingen
kapot. Alleen scharrelaars hebben
er nog wat aan. Soms komt er
iemand, die er toevallig een kan
gebruiken. Dan krijgt hij dat ding
voor een tientje mee.
De mensen zijn erg gemakkelijk
met geld tegenwoordig. Ze gooien
soms nieuwe schoenen weg. Hier
naast me staat toevallig een paar.
Prachtige werkschoenen. De
klemmen staan er nog in. Voor
een gulden kan je ze meenemen.
Nee, er is echt geen armoede
FROEGER verstouwde ik 25 tot
27 ton per week. Dat is nu
gehulveera, maar ik ben echt
beter af. Ik heb ook twee man
personeel ontslagen. Al die so
ciale lasten drukken erg zwaar.
Verder heb je een vrachtauto no
dig. Omdat het korte trajecten
zijn, kan je het beste een diesel
hebben. Dat moet geïnvesteerd
worden.
Die auto is er eigenlijk alleen
voor de klanten en niet voor de
zaak. Vrachtkosten mag ik niet
rekenen, want dan zeggen zeik
geef het liever aan een ander
mee, die geen vrachtprijs be
rekent.
TOCH is het geen minderwaar
dige handel Je moet alleen
het kaf van het koren schei
den. Er zitten scharrelaars op de
weg, die minder gunstig zijn, maar
er zijn er ook, die zich behoorlijk
gedragen. De eersten hebben het
bedrijf naar beneden gehaald.
Stel je eens voor, dat wij van
de handel er niet waren. Waar
Lompen- en metaalhandelaar
Jan Stouten voor zijn pakhuii
aan de Caeciliastraat.
Foto Van der Horst
moesten ze met al die ouwe troep
naar toe. De kraakwagen kan het
niet voorlopen. Het is in het be
lang van het land, dat wij er zijn.
Het zijn domme mensen, die op
de handelaars neerzien. Ze heb
ben geen half idee, wat er inzit.
Ik word nu een dagje ouder en
ben het wat kalmer aan gaan
doen. Ik heb al 30 jaar een zaak
en maak me niet druk meer. Als
je zo hard moet werken, eet je
niet lekker. De geest is wel goed
hoor, maar waar zou ik het voor
moeten doen. Voor je het weet,
ben je zenuwpatiënt en lig je
vroegtijdig in je graf. Daar voel
ik niets voor.
eU^eeutv
