ÏOOLVINK KAN INGRIJPEN
JAMIN
Kassier niet bang
voor pistool
F
Verolme wil personeel
met treinen uit noord
en zuid gaan halen
BER
Het Kwartet
Looiipawze blijft mogelijk
Niet langer dan zes maanden
Voor alle contracten
Mislukte
roofoverval
op dominee
HET WEER
Opklaringen
speculaas
Russische tanks en
troepen uit centra
Tsjechische steden
Von Thadden
veroordeeld
Tanker gestrand
op Westerschelde
pfieewe Leiclse Courant
Donderdag 12 september 1968 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
fcteur: F. Diemer
Uredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvastich is gheblevcn
mijn hert in teghenspoetl"
Nieuwe i
[kantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
ROOLVINK
Een belangrijk gevolg van het wetsont
werp op de loonvorming van minister
Roolvink als dit wordt aangenomen is,
dat het College van Rijksbemiddelaars
met dank voor bewezen diensten aan
de dijk wordt gezet.
De lonen
Drukfouten vallen de lezer
aak meer op dan denkfou-
W. FRANCKEN
T Sexe leidraad
schoolcijfers
.Vijfhonderd gulden voor een goe-
pony? Dat is redelijk. Ik zal een
►orschot op mijn zakgeld vragen."
„Dictatuur" van
leraren
pagina '9
Landelijk plan
ziekeiibuisbouw
DE BILT Het afgelopen
maal trok een vore van lage-
uk van zuidwest naar noord
ist over ons land. Dit ging ge
ard met flinke regen- en on-
eersbuien. De buienzone lag
nmorgen boven de noordelijke
■ovincies en verplaatste zich
lleidelijk naar de Noordzee,
lchter de vore stroomde met
fctige zuidwestelijke winden
pelere lucht van de oceaan ons
bid binnen, waardoor de tem-
«raturen op de normale waar
in voor de tijd van het jaar
■ramen. De begrenzing van de
liele oceaanlucht en de warme
■ntinentale lucht loopt nu van
ft noorden van ons land over
liitsland en Tsjechoslowakije
r ar Italië.
Inmiddels breidt een zwak ge-
id van hoge barometerstanden
ven Frankrijk zich naar onze
igeving uit. Hierdoor zuilen
opklaringen voorkomen, voor-
melijk in het zuiden van het
ld, maar ook moet vanwege
onstabiele opbouw van de
mosfeer nog met enkele lokale
tien rekening gehouden wor-
n.
DE BILT Plaatselijk op-
aringen, maar ook hier en
(ar een bui. Zwakke tot matige
ind uit uiteenlopende richtin-
in, in de nacht en ochtend
laatselijk mist. Weinig veran-
tring in temperatuur.
SALISBURY In Salisbury is
eren bekendgemaakt dat lord
ham. minister van buitenlandse
en en defensie van Rhodesië, is
itreden.
remier Smith heeft het ontslag
vaard. Lord Graham, een van de
ers van de groep extremisten in
partij van Smith, heeft in zijn
ilagbrief gezegd dat hij het over
aantal zaken niet eens is met
mier Smith en daarom besloten
ft af te treden.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister
Roolvink kan, wanneer zijn
gisteren ingediende wetsont
werp wordt aangenomen, de
lonen voor maximaal zes
maanden „bevriezen". Deze
maatregel is op alle cao's,
kortlopende en meerjarige,
van toepassing. Hoewel de
minister in de meeste gevallen
vooraf advies van Stichting
van de Arbeid en Sociaal-Eco
nomische Raad moet inwin
nen, zijn er ook gevallen denk
baar dat de overheid om een
slagvaardig beleid te kunnen
voeren, dit advies eerst later
inwint.
Belangrijke gevolgen van dit wets
ontwerp op de loonvorming, dat in
de plaats komt van het Buitenge
woon Besluit Arbeidsverhoudingen
1945, zijn, dat het College van Rijks
bemiddelaars met dank voor bewe
zen diensten aan de dijk wordt gezet
en dat partijen bij een cao, wanneer
deze is vastgesteld, daarvan naar
boven mogen afwijken (zwarte lonen
worden gewit), zonder dat er een
strafsanctie op volgt.
In de praktijk zou het nu zo
worden, dat oude lonen gedurende
een bepaalde tijd ongewijzigd blijven
indien naar het oordeel van de
minister het peil van de loonkosten
de economie dreigt te verstoren dan
wel het belang van de economie een
maatregel op loongebied in samen
hang met andere maatregelen ver
eist.
Wanneer op 1 januari 1969 een
eenjarige cao in werking treedt en
de bevriezingsmaatregel van de mi
nister gaat in op 1 maart, houdt dat
in, dat de bepalingen van deze cao,
wanneer de „bevriezing" op vier
maanden wordt gesteld, tot 1 mei
1970 gelden. Anderzijds, wanneer de
maatregel per 1 maart ingaat en per
1 april zou een nieuwe cao in
werking moeten treden, gelden tot 1
augustus de bepalingen van de reeds
afgelopen cao. Er is dus een variabe
le termijn van maximaal een jaar
met het oog op meerjarige cao's en
een vaste termijn, in dit voorbeeld
van 4 maanden.
Dezelfde regeling is van toepassing
op meerjarige cao's en op tussentijd
se verbeteringen, met dien verstande
dat de minister kan bepalen dat een
zekere afwijking is toegestaan.
Voor langlopende contracten geldt
nog dat deze niet noodzakelijk met
een bepaalde periode behoeven te
worden verlengd indien de ministe
riële maatregel in de eerste twee
jaar van een driejarige cao valt.
Hogere kosten
De minister kan bepalen dat de
lonen omhoog gaan met een bepaald
percentage wanneer kostenstijgingen
daartoe aanleiding geven. Evenzo
kan hij voor achtergebleven bedrijfs
takken een uitzondering maken.
Voor vervolg zie pag. 5
Blijde gezichten in Spaken
burg, waar de twee Turkse
gastarbeiders hun respectieve
echtgenoten eindelijk weer in
de armen konden sluiten j De
buurt leefde intens mee: aVheel
gauw na de thuiskomst der
vrouwen werden bloemen aan
geboden. Van links naar rechts
de heer en mevrouw Türkerler
met zoon Osman en de heer en
mevrouw Uysallar. Meer over
dit gebeuren elders in dit num-
BERGEN Een ongeveer 22-jari-
ge jongeman heeft gisteravond ge
tracht de 80-jarige emeritus predi
kant J. Bekius in Bergen (Noord-
Holland) onder bedreiging met een
pistool van zijn geld te beroven. De
dominee bleek echter geen geld in
huis te hebben, waarna de overvaller
onverrichterzake vluchtte.
Omstreeks kwart voor tien werd er
bij de woning van de emeritus
predikant aan de Mosselenbuurt 16
in Bergen, aangebeld. Toen hij open
deed stond er de jongeman voor de
deur, gehuld in een overall, met
zwarte handschoenen en over het
gezicht een nylonkous. Dreigend met
een pistool zei hij enkele keren:
„Money, money..."
De dominee wist zijn overvaller,
die te oordelen naar zijn accent
volgens de predikant een Nederlan
der is, duidelijk te maken dat er
geen geld in huis was. Daarna
vluchtte de man. na eerst de tele
foondraad te hebben losgerukt
Na enkele minuten wachten be
sloot de dominee bij buren aan te
bellen en daar de politie op de
hoogte te stellen van de roofoverval.
De politie is een onderzoek begon
nen, dat tot dusver nog geen resul
taat heeft gehad.
JERUZALEM De Israëlische
regering heeft veertien christelijke
kerken en religieuze Orden vijf mil
joen gulden geschonken als vergoe
ding voor de bij de oorlogshandelin
gen in Jeruzalem geleden schade.
Daaronder vallen ook enkele scha
degevallen die dateren uit de Israë
lischArabische oorlog van 1948.
Een desbetreffende overeenkomst
werd woensdag op een plechtige bij
eenkomst in Jeruzalem onder voor
zitterschap van de Israëlische minis
ter van justitie, Sjapiro, onderte
kend.
POINT MUGU Voor de Califor-
nische kust is woensdag een F-111B
jachtbommenwerper in zee gestort.
De twee inzittenden zijn vermoede
lijk om het leven gekomen. Kort ge
leden werd voor dit type toestel een
vliegverbod afgekondigd nadat er
drie van waren neergestort.
morgen voordeel
250 gram van 62 voor 49
niet duur wel heerlijk
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Woensdag
middag om half zes heeft de 25-
jarige werkman G. A. K. gepro
beerd het filiaal van de Spaar
bank te Rotterdam aan de Stad-
houdersweg te beroven. De man
kon later worden gearresteerd,
samen met een medeplichtige.
Het gebeurde om half zes. In het
kantoor waren aanwezig de 47-
jarige filiaalbeheerder-kassier
L. J. Contse en een medewerker.
Om half zes kwam G. A. K.
binnen. Hij haalde een spaarbank
boekje te voorschijn waarop een
tegoed stond geschreven van 198.
Hij wilde daarvan 490 hebben.
Het boekje was van de 28-jarige
PRAAG Russische tanks
en troepentransportwagens
hebben zich vannacht terugge
trokken uit de belangrijkste
Tsjechoslowaakse steden, zo
als Praag, Bratislawa en Brno.
Kort voor middernacht trokken de
bezetters in een lange rij door de
donkere straten van Praag om- buiten
de stad nieuwe posities in te nemen.
Tegelijkertijd kwamen uit Bratislawa
en Brno dezelfde berichten.
Het park tegenover het cer.lv
station in Praag, waar de Russen
hun laatste kampement hadden, is
volledig ontruimd. De bezetting van
de Tsjechoslowaakse hoofdstad hoeft
precies drie weken geduurd.
EERSTE FASE
De Sow jetunie heeft in do overeen
komst van Moskou bepaald dat zij
haar troepen in fasen zou terugtrek
ken als de leiders in Praag de
toestand hadden genormaliseerd. Te
rugtrekking uit de bevolkmgscentr a
zou de eerste fase zijn.
Gisteren al had vice-premier Fran-
tisek Hamouz gezegd dut de
Russische troepen zeer spoedig
Praag, Brno en Bratislawa zouden
verlaten. De Russen hadden dit pre
mier Cernik beloofd tijdens het over
leg dat hij deze week ii Moskou
heeft gevoerd.
Op een persconferentie vertelde
Hamouz dat Cernik met de Russische
leiders ook over andere politieke on
derwerpen had gesproken. Hij kon
hierover echter nog niets zeggen. Wel
kan worden aangenomen dat binnen
afzienbare tijd nieuwe onderhande
lingen op hoog niveau met óe Sow-
jets zullen worden gevoerd.
Hamouz onthulde dat da Tsje
choslowaakse regering had gepro
testeerd tegen de aanvallen van de
Russische pers. Van de andere kant
hadden de Russen verklaard niet te
vreden te zijn over de „ontduiking
van sommige bladen aan de
perscensuur. De Tsjechische minister
van voorlichting heeft gisteren in het
1 parlement wettelijke maatregelen
aangekondigd tegen onverant
woordelijke journalisten".
Tsjechen in Utrecht
verlengen visum
UTRECHT Zestien Tsjechen, die
een toeristisch bezoek aan ons land
brengen, hebben bij de Utrechtse
vreemdelingenpolitie gevraagd hun
visum te verlengen. Ze willen in
verband met de politieke ontwikke
lingen in hun vaderland nog even
„de kat uit de boom kijken". Verzoe
ken om asyl heeft de vreemdelingen
politie nog niet ontvangen.
controleur de B. die, naar later
bieex, duiten in een personenauto
zat te wacnten. De heer Contse ver
trouwde het niet omdat twee pa
gina s van het boekje op elkaar
waren geplakt. Hij wilde net veri
fiëren.
- Weigering
■Op dat moment legde K. een
pistuol op de balie en een papieren
zak.
Hij zei: „Ik moet geld hebben,
doe liet maar in deze zak". Hoewel
de heer Contse aanvankelijk schrok,
weigerde hij aan de opdracht te
voldoen. Tegenover de politie ver
klaarde de heer Contse later: „Ik
verwachtte toch niet dat er zou
woiden geschoten".
Hij liep daarop in de richting van
de alarmknop. K. was bang gewor
den en iiep snel naar buiten. Daar
sprong hij in de reeds langzaam
rijdende auto van De B. Enkeie
buurtbewoners hebben nog gepro
beerd het tweetal aan te houden en
met brommers te volgen, maar dat
lukte niet.
Inmiddels was het nummer van de
auto via de politiemeldkamer door
gegeven aan alle politiewagens.
Nauwelijks vijftien minuten Tater
kon de wagen op de Beukelsdijk
worden aangehouden.
De adspirant-bankrovers werden
overgebracht naar het bureau Oos-
stervantstraat. Daar bleek dat G. A.
K. zich inmiddels van een pruik had
voorzien en andere kleren had aan
getrokken. Ondanks deze vermom
ming werd hij herkend en inge
sloten. Het pistool bleek van plastic
te zijn.
HANNOVER Adolf von Thad
den, de leider van de extreem-recht
se Nationaal Democratische Partij in
Duitsland (NPD) is gisteren tot beta
ling van 2265 mark aan dc Vereni
ging tegen gebruik van alcohol op de
weg. een maand gevangenisstraf
voorwaardelijk en drie maanden ont
zegging rijbevoegdheid veroordeeld
door een rechtbank in Hannover.
Von Thadden was dit jaar na een
verkiezingscampagne onder invloed
van sterke drank tegen een gebouw
gereden.
ROTTERDAM Tussen Terneu-
zen en Vlissingen is vanochtend aan
de zuidoever van de Westerschelde
in dichte mist de Panamese tanker
World Merit (25.360 brt.) aan de
grond gelopen. Het schip was met
ruwe olie van de Perzische Golf op
weg naar Antwerpen.
De tanker ligt buiten de vaargeul
en vormt geen belemmering voor
het scheepvaartverkeer.
Het schip is bij hoog water ge
strand en zal hoog op de kust ko
men te zitten als het niet snel wordt
losgetrokken.
Twee Nederlandse en enkele Bel
gische sleepboten zijn bij het schip.
TN overeenstemming met een vrjj-
wel unaniem advies van het ge
organiseerde bedrijfsleven heeft mi
nister Roolvink van Sociale zaken de
totstandkoming van lonen bü wet ge
regeld.
Tegelijkertijd heeft hij de gelegenheid
aangegrepen discriminatie, die bjj het
„bevriezen" van lonen optreedt, zo
veel mogelijk te voorkomen.
Over het nu door de regering aan
vaarde stelsel van vrije loonpolitiek
zal weinig discussie ontstaan: het was
de wens van het bedrijfsleven zelf.
Daar waar het bedrijfsleven geen
pasklare oplossing heeft gegeven
heeft de minister dit in een wettelijke
vorm moeten gieten, rekening hou
dend met de vrijheid en verantwoor
delijkheid van de onderhandelende
partijen, maar ook met de geheel
eigen positie van de overheid als
hoedster van het algemeen belang.
In vele artikelen van de wet wordt
de vrijheid van werkgevers en werk
nemers om zelf de arbeidsvoorwaar
den vast te stellen benadrukt. Maar,
zegt de minister, als ik een slagvaar
dig beleid wil voeren, moet ik kun
nen beschikken over een mogelijk
heid tot ingrijpen. En dat is de „be
vriezing" gedurende een bepaalde tijd
ten hoogste zes maanden of. in
erger gevallen, het weer aan zich
trekken van de goedkeuring.
Gegeven dat ook volgens het bedrijfs
leven de overheid een wapen tot in
grijpen moet hebben, lijkt mogelijk
heid tot „bevriezing" acceptabel, voor
al omdat de minister ook de mogelijk
heid open laat eventuele kostenstij
gingen door een kleine verhoging te
ondervangen.
Wèl moet men zich afvragen, of ook
nu weer slechts de lonen het kind
van de rekening moeten zijn en of de
minister zich ook niet de mogelijk
heid moet verschaffen, bjj andere in
komens dan de lonen een stukje ver
storing van de nationale economie op
te heffen.
Discriminatie
'J'EGEN het feit dat de minister van
Sociale zaken op loongebied
achteraf advies aan dc SER kan vra
gen behoeft men niet argwanend aan
te kijken. De ontwikkelingen op loon
politiek gebied gaan nu ook weer niet
zo verborgen en zo snel, dat een mi
nister die een goed beleid wil voeren
zich niet eerst op de hoogte gesteld
heeft van de visie van het bedrijfs
leven. Ongelukkige uitzonderingen,
maar ook zeer bijzondere omstandig
heden daargelaten.
Minister Roolvink heeft de discrimi
natie op willen heffen, schuilend in
het instellen van een Ioonpauze die
slechts een bepaald deel van de con
tracten treft en de meerjarige con
tracten buiten schot laat.
Dat is een verbetering. Maar in theo
rie is het denkbaar en de recente
gunstige economische ontwikkeling
toont aan dat het kan dat de eco
nomie zich zo snel herstelt, dat een
andere vorm van discriminatie op
treedt.
Iemand die valt onder een cao die
korte tijd loopt als dc minister zijn
maatregel neemt, moet in bepaalde
gevallen meer dan een jaar wachten
voordat hjj van gunstiger economi
sche omstandigheden kan profiteren.
Andersom echter, wanneer de oude
cao aan herziening toe is en de mi
nister neemt een maand daarvoor zjjn
maatregel, behoeft een werknemer
„slechts" maximaal een half jaar te
wachten.
We geven toe: het is theorie, maar
mogelijk. Overigens luidt onze voor
lopige conclusie, dat Roolvinks wets
ontwerp noodzakelijk is om dc ver
antwoordelijkheden bij een vrije
loonpolitiek af tc bakenen.
Een van de daders wordt gearres
teerd. De politie had de auto van
het tweetal klem gereden op de
hoek van dc Beukelsdijk en dc
Frank van Borsselenstraat.
(Van onze scheepvaartredacteur)
ROTTERDAM Verolme wil
op zo snel mogelijke termijn met
speciale (eventueel eigen) trei
nen uit de drie noordelijke pro
vincies en Noord-Brabant/Lim
burg dagelijks personeel van en
naar zijn werf in de Botlek gaan
vervoeren. De Nederlandse
Spoorwegen staan niet afwijzend
tegenover dit opzienbarende
plan en zullen de zaak graag in
studie nemen.
Het laten rijden van treinen en het
daardoor aantrekken van personeel
is voor Verolme noodzakelijk omdat
hij nog eens ongeveer 2000 mensen
nodig heeft voor de bouw van de
acht mammoettankers van elk 250.000
ton die hij in opdracht heeft.
De laatste maanden heeft het con
cern een peperdure reclame-cam
pagne gevoerd, in binnen- en buiten
land. In ons land heeft men 700 me
taalarbeiders geworven en o.a. in
Spanje en Joegoslavië enkele tien
tallen. Deze hoeveelheden zijn ech
ter ontoereikend.
Er zijn diverse redenen waarom
het merendeel van de werklozen in
het noorden en in Brabant/Limburg
zich niet in het westen willen vesti
gen. Deze mensen zijn sterk gebon
den aan hun woonplaats (familie,
verenigingen) en betalen meestal be
trekkelijk lage huren voor eengezins
woningen. Hier zouden zy aanzien
lijk meer moeten betalen voor flat
woningen.
Daarom heeft Verolme het plan
Daarom heeft Verolme het plan
gelanceerd deze mensen in hun eigen
omgeving te laten wonen en ze elke
dag tussen woon- en werkplaat., te
vervoeren. Overwogen is ook nog om
vliegtuigen in te schakelen, maar dat
stuitte op te grote kosten.
Verolme wil zyn treinen-plan zien
te verwezenlijken in samenwerking
met andere grote bedrijven in Bot
lek of Europoort. Gedacht wordt can
ritten zonder stopplaats onderweg.
De afstand naar het noorden of naar
Limburg zou in ruim twee uur kun
nen worden afgelegd.
De Nederland.se Spoorwegen heb
ben naar aanleiding van ditp lan ver
klaard dat als Verolme treinen huurt,
dit op basis van een contract van di
verse jaren moet gelden.
