PRAAG WANTROUWT AKKOORD
Verslagen McCarthy
geeft de strijd op
Commentaar
JAMIN
Betogers willen
waarheid weten
ROEP OM
EDWARD
KENNEDY
Het Kwartet
Tsjechen voelen zich bekocht
Bitterheid en teleurstelling
Wij willen niet op de knieën
RITA)
Enkele buien
GROTER DAN OOIT
Top
Bankdisconto in
Zd-Afrika lager
Hulp voor academici
uit Tsjechoslowakije
Collaborateurs
zijn gevlucht
Journalisten en
toeristen mogen
T s j echoslowaltij e
niet meer in
Luchtmacht redde
zieke baby
speculaas
Driehonderd treinen
stonden even stil
Nieuwe Leidse Courant
Woen,dag 28 augustus 1968 - 49ste jaargang
irecteur: F. Oiemcr
oofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Sfantvastich is ghebleven
mijn her» in teghenspoet!"
oofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. f 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
vooraanstaande
prol. christelijke
dagbladen
Nieuwe
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Svoboda
Dubcek
Een vermoeide Dubcek bracht gisteren het
volk op de hoogte van het afgedwongen ak
koord in Moskou. Hij vraagt de Tsjechoslo-
waken om begrip voor het feit ..dat de vrij
heid tijdelijk beperkt zal worden". In zijn
bewogen toespraak verzekerde hij dat zijn
streven zal zijn de volledige terugtrekking
van de troepen van Rusland en de vier andere
landen van het Warschau-pact.
zie pag. 1
Waardig
Niemandhoudt van degene
die hij vreest.
AR1STOTELES
0 Open brief over
kanselboodschap
pagina 2
0 Teleaccursus
liplezen
„Zo'ii grote fles inkt is toch niet
zo zuinig «Is pap dacht."
0 Mini conventie
op de Veluwe
Hrr IftffCEP I;!;
DE BILT Een hogedrukge-
bied boven Schotland, het noor
delijk deel van de Noordzee en
Scandinavië, dat het weer in ons
land enige tijd heeft beheerst,
is nu nog maar van weinig be
tekenis. Op het ogenblik wordt
het weer in Nederland bepaald
idoor een lagedrukgebied boven
i Portugal. Randstoringen ervan
trokken van Duitsland naar on
ze omgeving en deden gisteren
de bewolking toenemen. Er kwa
men daarbij ten noorden van de
grote rivieren enkele verspreide
buien voor. Door de aanwezige
bewolking werd het niet warmer
dan omstreeks 21 graden.
Het komende etmaal komt in
de algemene luchtdruk verdeling
maar weinig verandering. Ons
land blijft onder invloed van
de depressie bij Portugal in on
stabiele lucht.
Plaatselijk zullen buien tot
ontwikkeling komen die van
onweer vergezeld zullen gaan.
De temperaturen zullen morgen
in het algemeen oplopen tot bo-
van 20 graden, maar maxima
van 25 graden of meer worden
niet verwacht.
DE BILT Veranderlijke be
wolking met plaatselijk enkele re
gen- of onweersbuien. Zwakke tot
matige wind uit oostelijke richtin
gen. Ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.
Strandweer
j Morgen half tot zwaar bewolkt
I met kans op enkele buien. Ma-
tige, noordoosten wind. Tempe-
I ratuur 18 a 19 graden, zeewater
18 graden.
Vooruitzichten: Het hogedruk-
gebied brokkelt verder af. Een
lagedrukgebied nadert van Span-
je waardoor de buienkans gro-
j ter en het strandweer minder
fraai wordt.
I 29 aug. zon op 05.47. zon onder 19.34.
maan op 12.54, maan onder 21.18.
Monnik vermoordde
ieker 26 mensen
BOMBAY De politie van de In- 1
piase stad Bombay heeft een hin-
je-monnik gearresteerd, die er van
ordt verdacht de afgelopen twee i
.Jar minstens 26 mensen te hebben j
f er moord.
Dt monnik zocht zijn slachtoffers
iewoonlijk 's nachts in de krotten-
rijk van de stad en doodde hen met
en drietand.
PRAAG „Met bitterheid en teleurstelling hebben
wij kennis genomen van het resultaat der onderhande
lingen.Dit was de reactie van het centrale comité van
de Tsjechoslowaakse communistische partij op de be
reikte Russiscli-Tsjechoslowaakse overeenkomst.
„Wij zullen nooit afstand doen van onze soevereini
teit en vrijheid," aldus het centrale comité. „Wanhoop
niet. Dit is niet het einde van alle dagen. Socialisme
met een menselijk aanzien blijft de zending van liet
volk."
Volgens het Moskouse ak
koord zullen troepen van de
Sowjetunie, Polen, Oost-Duits-
land, Hongarije en Bulgarije
zich stap voor stap terugtrek
ken naarmate de toestand in
Tsjechoslowakije normaliseert.
Verder heet het, dat deze troe
pen zich niet met de binnen
landse aangelegenheden van
Tsjechoslowakije zullen be
moeien.
De verplichtingen voortspruitend
uit de verdragen tussen de socia
listische landen moeten stipt nageko
men worden en de doeltreffendheid
van het Warschau-pakt moet worden
verhoogd.
Ijsberg
Westelijke diplomaten in Moskou
vergelijken de overeenkomst met de
spits van een ijsberg, waaronder een
lange reeks van nauwkeurig verbor
gen gedragsregels is opgenomen voor
de Praagse hervormers. Zij vinden in
het bijzonder de voorwaarden voor
het terugtrekken der bezettingsmacht
zodra de toestand zich normaliseert"
onheilspellend. Men vraagt zich af,
wat de Sowjetunie onder „normalise
ring" verstaat.
In Londen meent men, dat het zo
genaamde compromis van Moskou in
werkelijkheid een grote overwinning
is van de Sowjet-Unie. De militaire
bezetting zou voor onbepaalde tijd
kunnen gelden, zo meent men hier.
Verkocht
In Praag is de bevolking diep te
leurgesteld, dat de bezettingstroepen
blijven. „Wij zijn verkoeht", was een
commentaar, dat veel werd gehoord.
Men meent, dat de voornaamste eis
van de Tsjechen: „onmiddellijke en
algehele terugtrekking van de bezet
tingstroepen" niet vervuld is. Dat
geen datum voor terugtrekking is ge
noemd is voor de Tsjechen het moei
lijkst te verteren.
Velen in Praag z.ijn van mening,
dat men geen vertrouwen kan heb
ben in een overeenkomst, waarvan
de juiste inhoud niet bekend is en
die door vele functionarissen, die het
vertrouwen der Tsjechoslowaken
verloren hebben, is mede-onderte
kend.
In Praag hebben duizenden beto
gers op straat geroepen „Wij willen
de waarheid weten, de volle waar
heid." De betogers, voor het meren
deel jongeren, trokken naar het cen
trum om te protesteren tegen het
Moskouse akkoord. Sowjet-pantser-
wagens reden de zijstraten in zodra
zij de betogers zagen, die een grote
Tsjechoslowaakse vlag meevoerden.
Bij het parlementsgebouw werd de
kreet aangeheven: „Wij willen niet
op onze knieën kruipen." De betogers
gingen na afloop vreedzaam uiteen.
In de omgeving van het Wenees-
lasplein in het centrum van Praag
werden vanmorgen vroeg weer sal
vo's gehoord uit automatische wa
pens. Door de mist kon niet worden
gezien wie op wie schoot.
De burgerij ging vanmorgen, naar
het scheen, normaal naar het werk
en er waren nog geen aanwijzingen
dat aan de oproep van jongeren tot
nieuwe demonstraties en een algeme
ne staking tegen de overeenkomst
van Moskou gehoor werd gegeven.
Dwang
Radio Praag heeft gemeld, dat het
de resultaten van de onderhandelin
gen beschouwt als ons onder dwang
opgedrongen". Wij zijn kameraden
Svoboda en Dubcek erkentelijk, dat
zij geen collaboratie hebben aan
vaard. Wij houden er rekening mee.
dat de onderhandelingen onder de
voor ons slechtste omstandigheden
zijn gevoerd."
Een woordvoerder in Hongarije
heeft het Moskouse akkoord een be
tere grondslag voor consolidatie ge
noemd, dan die men in Hongarije na
de contra-revolutie had. Volgens hem
zullen thans de Tsjechen maatregelen
moeten treffen, die hun niet gemak
kelijk vallen.
Telefoonverbinding
niet Praag hersteld
LONDEN De internationale tele
foonverbindingen met Praag zijn
weer intact, zo heeft radio Vrij Praag
bekend gemaakt.
Hel Hongaarse persbureau MTI
meldt, dat de grenzen weer open zijn
voor toeristen uit Polen,
Oost-Duitsland en Tsjechoslowakije,
die per trein reizen. Ook de geregelde
spoorwegverbindingen tussen Boeda
pest en Oostenrijk, Roemenië en
Zuid-Slavië functioneren weer nor
maal.
Vandaag onze
sportbijlage
Vandaag vindt u in onze
krant de jaarlijkse sportbij
lage. Naast een schat van
gegevens uit het zaterdag
voetbal worden ook de kan
sen van de Nederlandse
deelnemers aan de Olym
pische Spelen bekeken.
U leest e:
over in ons sportnummer.
HUISHOUDSHOW
NIET MINDER
DAN 125 STANDS
SCHUTTERSVELD 30 AUG T/u8SEPT»
ÏO tallen
AW l d II C II M
ATTRAKTIES lil DRrfi°nSt'atilïS IS artisten
Lees alles in de
Jonge Tsjechen zijn de Russische luidsprekers in de hoofdstad steeds de baas gebleven. Zodra de gehate stem 1
van de Russen zich laat horen begint (nog steeds) een grootscheeps loei- en fluitconcert.
CHICAGO De democratische
presidentskandidaat McCarthy
heeft verklaard, dat hij de
race naar het Witte Huis van
vice-president Humphrey heeft
verloren. Reeds 24 uur ge
leden was beslist Humphrey
kandidaat te maken", zei een
verbitterde senator.
Geen open conventie dus. Hum
phrey kon vanmorgen rekenen op 1159
stemmen. 63 te kort voor de nomina
tie. Verwacht wordt dat hij reeds bij
de eerste stemming wordt gekozen,
vooral nu hij zich verzekerd heeft
van de steun van bijna alle zuide
lijke gouverneurs.
RELLEN
De ongereldheden in Chicago blij
ven de conventie verstoren. Jonge
negers en pacifisten raken herhaalde
lijk slaags met de geïrriteerde politie.
Deze schijnt overigens iets tegen de
persvertegenwoordigers in Chicago te
hebben. Tot nu toe zijn tenminste
tien journalisten en cameramensen
het ziekenhuis ingeslagen.
PRETORIA De Zuidafrikaanse
reservebank heeft gisteren het bank
disconto verlaagd van 6 tot 5Va pro
cent. Dit besluit is genomen omdat
men meent het stadium te hebben
bereikt, waarin het kredietplafond en
de. beslaande hoge rentekoersstruc-
tuur, die al geruime tijd van kracht
was, niet in alle opzichten behouden
behoefden te worden.
McCarthy verwacht niet dat
Humphrey het van republikein Nixon
kan winnen en een opinie-onderzoek
schijnt hem in het gelijk te stellen.
Nixon leidt de populariteitsTace met
zes procent voorsprong op de vice-
president.
De conventie heeft inmiddels het
partijprogramma opgesteld, dat als
twee druppels water lijkt op de
denkbeelden van Humphrey. Over
Vietnam wordt gezegd, dat Amerika
zijn bombardementen pas zal staken,
als Noord-Vietnam daar iets kon-
kreets tegenover stelt.
Ook moet bij eventuele onderhan
delingen besloten worden dat alle
vreemde troepen, dus ook die van
Noord-Vietnam, het zuiden moeten
verlaten. Daarna zou een demokra-
tische verkiezing moeten worden ge
houden.
GEVANGENIS
Vredesduif McGovern kreeg veel
applaus, toen hij van de gekozen
Zuidvietnamese regering (Humphrey
had het bewind in Saigon als demo-
kratisch betiteld) zei. dat het de de-
niokratic met voeten treedt, door de
kandidaat, die op onderhandelingen
aandrong, in de gevangenis te wer
pen (Dzoe).
De voorzitter van de conventie
prees president Johnson. „Niemand
streeft oprechter naar vrede in Viet
nam dan hij".
Aanhangers van de vredeskandida
ten dienden later een motie in waar
in werd aangedrongen op onmiddel
lijke stopzetting van de bombarde
menten op Noord-Vietnam. Toen men
niet tot overeenstemming kwam,
werd de vergadering verdaagd.
KENNEDY
Amper 24 uur nadat senator Ed
ward Kennedy te kennen had gege
ven niet voor de nominatie in aan
merking te willen komen, hebben een
groot aantal gedelegeerden gepro
beerd hem als eenheidskandidaat
naar voren te schuiven.
Achter de schermen van de con
ventie wordt druk overlegd eer de
kansen van „Ted". McCarthy en
McGovern zijn bereid zich terug te
trekken.
RUSSEN TREKKEN
WEG VAN DE
DUITSE GRENS
MÜNCHEN Russische troepen,
die gisteren stellingen innamen
langs de gehele grens tussen Tsjecho
slowakije en de Duitse Bondsrepu
bliek, zijn vanmorgen begonnen zich
terug te trekken.
In Praag was gisteren meegedeeld,
dat de regering akkoord ging met het
legeren van Russische troepen langs
de grens met West-Duitsland.
I Het douaneverkeer bij de drie
I grensposten in Beieren is gisteren
vrijwel tot stilstand gekomen. Al
leen bij Furth im Wald mogen Tsje
chen hun land verlaten.
LEIDEN Een inter-universitair
hulpcomité zal bijstand verlenen aan
Tsjechoslowaakse hoogleraren, we
tenschappelijke medewerkers en in
het algemeen academici, die niet naar
hun land kunnen terugkeren.
Samen met andere hulporganisaties
wil het comité passende, tijdelijke ar
beidstaken voor de gestrande Tsje
chen zoeken.
WILLEMSTAD Op de Neder
landse Antillen is gistermiddag
een minuut stilte in acht genomen
om uiting te geven aan medeleven
met de Tsjechische bevolking.
TAE Tweede Kamer heeft op passen-
de wijze gereageerd op de ge
beurtenissen in Tsjechoslowakije.
Vrijwel unaniem is de motie-Biesheu
vel aanvaard, waarin het optreden
van Rusland en enige andere Oosl-
europese landen scherp werd veroor
deeld.
Dat de communisten hier niet aan
mee wilden doen hoeft men niet te
betreuren. De CPN-woordvoerdcr had
bovendien de weinig goede smaak om
in een herdenkingsrede voor twee
overleden Kamerleden een hetze te
gen de CPN te zien. De Kamer wil in
de toekomst verder gaan mei de ont-
spanningspolitiek jegens Oost-Europa.
Wel was het jammer dat dit debat
toch nog vier uren moest duren. De
kracht van het protest had aan inhoud
gewonnen als men er in was geslaagd
slechts twee sprekers na de regering
aan het woord te laten: een namens
de regeringspartijen; een namens de
gezamenlijke oppositie, waarbij overi
gens de CPN zich ongetwijfeld apart
zou hebben opgesteld.
In ieder geval hebben de drie confes
sionele partijen met mr. Biesheuvel
en PvdA. PPR en D'66 met de heer
Den Uyl als woordvoerders een stap
op deze weg gezet.
In Tsjechosloivakije
PRAAG „Om de gerechtigheid
te ontvluchten zijn enkele functiona
rissen van de Tsjechoslowaakse com
munistische partij naar de Sowjet
unie vertrokken". Dit deelde radio
vrij Praag gisteren mee.
Het station noemde met name Ru-
dolf Ovikof, lid van het centrale co
mité van de Slowaakse communisti
sche partij en deed een beroep op de
Tsjechoslowaakse autoriteiten de man
te arresteren en hem aan de bevoeg
de instanties over te dragen.
PRAAG Buitenlandse journalisten
en toeristen zijn tot nader order niet
meer welkom in Tsjechoslowakije, heeft
het Tsjechische ministerie van buiten
landse zaken vandaag bekendgemaakt.
Niets werd gezegd wat gaat gebeuren
met verslaggevers die al in het land
waren voor de crisis uitbrak of die het
land binnengingen na de invasie. fZoals
bekend is onze speciale verslaggever
Link van Bruggen er maandag in ge
slaagd tot Praag door te dringen.)
Buitenlanders die voor zaken of of
ficiële reizen naar Tsjechoslowakije
willen, hebben behalve een visum een
speciaal certificaat nodig waarin hel
doel van hun reis wordt uiteen gezet.
Oproep aan troepen
in Tsjeehoslowakije
WENEN Volgens radio-Praag, ir
Wenen beluisterd, heeft de Tsje
choslowaakse minister van defensie
een appel gericht tot de Tsjechoslo-
waakse troepen. Hij spoort hierin de
strijdkrachten aan de politiek van
Dubcek volledig te steunen in ver
band met de ernst van de militaire
en politieke toestand in het land.
LEEUWARDEN De luchtmacht
heeft gisteren redding gebracht vooi
een zieke baby van vier maanden,
Annemarie Nagel uit Alkmaar. Het
kindje werd met een darminstuipin^
per helicopter van Terschelling naar
Leeuwarden gevlogen, waar het werd
geopereerd De baby maakte het
daarna voortreffelijk.
Zij was met haar ouders op va
kantie op Terschelling.
morgen voordeel
210 gram van 19 voor 49
U niet duur we! heerlijk
UTRECHT Bijna driehonderd treinen stonden gistermiddag om een uur
m het hele land stil. De twee minuten stilte .die uit solidariteit met het Tsje
choslowaakse volk in acht werden genomen, bracht uiteraard een bescheiden
chaos in de dienstregeling.
Tegen het eind van de middag reden de treinen weer volgens de dienst
regeling. Een voordeel was. dat de vertraging over het hele land werd geregis
treerd. zodat de achterstand ook landelijk geleidelijk kon worden ingelopen
Ook rangeertreinen waren bij de actie ingeschakeld.