MIST ROND KREMLIN-TOP
Roemenië en Zuidslavië
zullen invasie weerstaan
JAMIN
Commentaar
Twee minuten stilte
Het Kwartet
MASSAAL
VERZET
Bezetters steeds harder
Bevolking blijft hopen
Russen zouden akkoord
gaan met terugtrekken
Oud-strijders
willen boycot
van bezetters
astgelopen tanker
>p Westerschelde
eer vlotgetrokken
Akkoord tussen
Biafra-Nigeria
Sinds zaterdag
Tsjechische
grens open
SPREUK
melkhazelnootjes
Opposanten staan pal
Nieuwe Leidse Coraramt
)ir«ctcurF. Diamcr
oofdredaclaur: Dr. Diamar
loofdkantoor Leiden
Maandag 56 augustus 1968 - 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen -
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvjftich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,04, p. m. 4,45, p. kw. 13,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Overal in de Tsjechische hoofd
stad zijn midden op de rijweg
nog steeds barricades te vinden,
bedoeld om de troepenbewegin
gen van de bezetters te belem
meren. Praag is bovendien een
opschriftenstad geworden: elke
dag komen er meer bij. Op deze
trailer, die als barricade dienst
doet, staat (veelzeggend) ge
schreven: 1800 kilometer naar
Moskou, dit alles gevangen in een
dikke pijl. Onder: Op het Wen-
ceslasplein, in het hart van de
hoofdstad, zijn voortdurend grote
mensenmenigten. Tijdens de sta
king van vrijdag betoogden de
duizenden daar door op het weg
dek te gaan zitten.
In Moskou praten de leiders open
hartig". Over de inhoud van de ge
sprekken is echter weinig bekend.
Zal Svoboda in het Kremlin tot winst
komen? Tsjechoslowakije hoopt, maar
twijfelt. En de bezetters gaan met
steeds hardere hand regeren in de
straten van Praag en de rest van
het overrompelde land.
Tsjechische kleuren marke
ren het topberaad in Moskou.
PRAAG Hoopvol, maar niet gelukkig zien de Tsjechoslo-
waken, tegen wie de bezetters een steeds hardere houding aan
nemen, uit naar Moskou, vanwaar het bericht moet komen, dat
haar leiding spoeding naar Praag zal terugkeren met de mede
deling, dat een einde van de drukkende bezetting van het land
in zicht is.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG In een brief aan de
regering en de fractievoorzitters in de
Tweede Kamer verzoekt de Federatie
lederlandse oud-strijders organisaties
Ie culturele betrekkingen met Rusland,
lulgarije. Polen. Oostduitsland en Hon-
larije te verbreken en de diplomatieke
strekkingen op het niveau van zaak
gelastigden te laten onderhouden.
.Zolang de schandelijke bezetting van
Tsjechoslowakije voortduurt, dringen
rij er bij u op aan de goederen uit
eze landen te boycotten en te bevorde
ren dat andere landen in de vrije we-
eld zich bij deze boycot aansluiten".
In het schrijven wordt eraan herin-
lerd. „dat de Verneigde Naties al eer-
er tot economische boycot-maatregelen
ïogendheden. zodat aangenomen mag
esloten. zij het dan tegen zeer kleine
rorden. dat de schandelijke overweldi-
ing van het Tsjechoslowaakse volk ze
er voldoende reden is een algemene
conomische boycot af te kondigen of
p zijn minst te bevorderen".
„Wij zijn er ons van bewust dat dit
oor het bedrijfsleven en andere groe-
en ook het „laten van een veer" be-
tkent. doch gezien het leed van het
nderdrukte volk menen wij daarmee
uist onze oprechte verontwaardiging
ot uitdrukking kan worden gebracht,
ingeacht of ons dat iets zou kunnen
osten". aldus de oud-strijders.
YERSEKE De Liberiaanse tan
ter Olympic Torch, die zondagmid-
iag op de Westerschelde bij Baar-
and aan de grond was gelopen, is
vanmorgen vroeg door achttien
ileepboten vlotgetrokken.
De tanker (64.689 bruto ton) gaat
tiaar Terneuzen, waar vermoedelijk
!en deel van de lading in lichters zal
borden gepompt.
II De tanker die met een volle lading
ruwe olie van zee op weg was naar
Antwerpen, is tijdens hoog water aan
de grond gelopen.
De hoop dat aan de bezetting snel
een einde zal komen wordt getem
perd door berichten uit Hongarije,
dat talrjjke Russische troepen onder
weg zijn naar Tsjechoslowakije.
Ook de verwachting, dat de onder
handelingen in Moskou spoedig afge
lopen zullen zijn, is niet zo groot
meer. omdat door de aankomst van
de leiders van de vier landen, die met
Rusland de invasie hebben uitgevoerd,
de besprekingen wel eens langdurig
kunnen worden.
Overigens meldde vanmorgen de
correspondent van het Zuidslavische
persbureau Tanjoeg in Moskou, dat
Rusland heeft ingestemd met een ge
leidelijke terugtrekking van de troe
pen. De andere bezetters zouden het
akkoord nog moeten ratificeren. Het
persbureau meldt, dat de voorwaar
den voor de terugtrekking dezelfde
Ztft* «Ti dlè Welke reeds lh Ciernia Wi
Bratislawa waren overeengekomen.
DUBCEK?
Het is nog steeds niet duidelijk, of
de Tsjechische partijleider Dubcek
aan het overleg deelneemt. Het Rus
sische persbureau Tass sprak een be
richt van de Russische ambassade in
Londen tegen, dat Dubcek in Praag
zou zijn teruggekeerd. Volgens Tass,
is hy nog in Moskou, maar er werd
niet bij gezegd, of hij daar is gevan
gen, of als lid van de delagatie.
President Svoboda meldde zater
dagavond aan het Tsjechische volk
dat premier Cernik. president
Smrkovsky van de Nationale verga
dering en ook Dubcek aan het over
leg deelnemen.
„OPENHARTIG"
Door de strenge geheimhouding
lekt er weinig uit over de bespre
kingen. Tass meldde alleen, dat de
besprekingen nog steeds worden
voortgzet, op een „openhartige en
kameraadschappelijke" verhouding.
In de Russische terminologie bete
kent „openhartig" dikwijls „men is
het niet eens". Een en ander zou
kunnen wijzen op ernstige moeilijk
heden bij het bereiken van over
eenstemming. Dit kan ook worden
afgeleid over de duur van het over
leg en de aankomst van andere Oost-
europese leiders.
In een commentaar van radio-
Moskou liet men vanmorgen door
schemeren. dat zowel in Praag, als
elders in Tsjechoslowakije een felle
haatcampagne tegen de bezettende
troepen wordt gevoerd.
Wat de Russen een haatcampagne
noemen, betitelen de illegale Tsje-
chise zenders, die er nog steeds in
slagen berichten door te geven, als
VENETIë Het filmfestival van
Venetië, dat gisteravond zou begin
nen, is uitgesteld nadat linkse film
leiders en studenten hadden gedreigd
de leiding in handen te nemen. Later
werd echter meegedeeld dat het
festival op dinsdag 27 augustus zal
worden geopend.
Hulp slachtoffers
ADDIS ABEBA Nigeriaanse en
Biafraanse delegaties zijn het in Ad
dis Abeba eens geworden over het
zenden van hulp aan de burgerslacht
offers van de oorlog. De secreta
ris-generaal van de Organisatie voor
Afrikaanse Eenheid. Diallo Telli,
heeft dit zaterdag bekendgemaakt in
de Ethiopische hoofdstad.
UTRECHT Dinsdagmiddag 13 uur wordt het Nederlandse
volk verzocht twee minuten stilte in acht te nemen om op deze
wijze van zijn medeleven met het lot van het Tsjechoslowaakse
volk te getuigen. Het verzoek gaat uit van de politieke partijen
(met uitzondering van de CPN) en die drie Nederlandse vakcen
trales. De raad van Nederlandse werkgeversverbonden adviseert
haar leden aan dit verzoek, waar dit mogelijk is, gevolg te geven.
Kort hierop zal, zoals bekend, in de Tweede Kamer door de mi
nister-president een regeringsverklaring worden afgelegd.
MOSKOU Steeds fellere
aanvallen doet de communisti
sche pers op Zuidslavië en Roe
menië, de landen uit het War
schaupact die het Russische
optreden in Tsjechoslowakije
scherp veroordelen.
Beide landen hebben in het
weekeinde verklaringen uitgege
ven dat de strijdkrachten klaar
staan om hun onafhankelijkheid
te verdedigen.
De Moskouse televisie sprak
gisteravond berichten tegen dat
Russische en Bulgaarse troepen
aan de Roemeense grens worden
samengetrokken.
Het Roemeense staatshoofd. Ceau-
sescu, heeft dit weekeinde gesproken
met zowel de Russische ambassadeur
in zijn land ajs met president Tito
van Zuidslavië.
Ceausescu zou de Russische ambas
sadeur nadrukkelijk hebben ge
waarschuwd dat elke militaire actie
tegen zjin land op gewapend verzet
zal stuiten.
Volgens de correspondent van de
Oostenrijkse omroep in Belgrado
hebben zij een overeenkomst gesloten
tot wederzijdse militaire bijstand in
geval van een aanval op hun landen.
Het officiële Roemeense persbu
reau Agcrpress heeft overigens be
richten tegengesproken dat het leger
gedeeltelijk is gemobiliseerd.
Volgens deze geruchten zijn alle re-
zerve-officieren en tachtig procent
van de reservetroepen onder de wa
penen geroepen. Uit Zuidslavië ko
men berichten dat alle militaire ver
loven zijn ingetrokken. (Westelijke
waarnemers menen dat Roemenië het
zwakste leger heeft van de leden van
het Warschaupact.)
Felle kritiek
Het Russische partijblad Izwestia
schreef zaterdag in een aanval op
Ceausescu „dat bepaalde mensen de
principes negeren die alle socia
listische landen gemeen hebben en
vergeten zij zo bijdragen aan de
Tsjechoslowaakse contra-revolutie te
geven in hun verlangen Tsjechoslo
wakije los te weken uit het socia
listische gemenebest".
Heftiger was de aanval van het
officiële nersbureau Tass op Ceau
sescu en Tito. Zij worden beschul
digd van actieve hulp aan anti-socia
listische machten in Tsjechoslowa
kije. In het commentaar in de
Izwestia kregen de communistische
partijen in Frankrijk, Italië, Enge
land en andere westeliike landen
eveneens een waarschuwing.
een toenemend verzet tegen de over
vallers.
BOTSINGEN I
Steeds meer botsingen tussen be
zetters en bevolking worden ge
meld. In verband met het slechter
worden van de toestand heeft de
Tsjechische regering president Svo
boda en zijn delegatie verzocht on
middellijk uit Moskou terug te ke
ren, aldus meldt radio Praag.
Dezelfde zender zei dat de span
ning in de stad was gestegen, voor
al na het aanbrengen van „onver
standige aanplakbiljetten en leu
zen". Opnieuw werd een beroep op
de bevolking gedaan zich kalm te
houden om bloedvergieten te voor
komen en het klimaat, waaronder de
besprekingen in Moskou worden ge
voerd, niet te verslechteren.
Voor vervólg zié pag. 71
PRAAG Sinds zaterdagavond zijn
de meeste grensovergangen van Tsjecho
slowakije weer opengesteld. Honderden
journalisten van kranten, radio en tv
zijn de grens overgegaan en bevinden
zich nu in de Tsjechische hoofdstad.
De Tsjechische ambassade in Den
Haag heeft officieel bericht van het
ministerie van Buitenlandse Zaken in
Praag ontvangen, dat verkeer via de
grenzen in beide richtingen weer moge
lijk is.
Zeker is. dat men ongehinderd de
Tsjechische grens kan passeren via
auto's uit West-Duitsland via Schirnding.
Waidhaus, de belangrijkste passage voor
het spoorweggrensstation met West-
Duitsland en via Wahsdorf aan de grens
met Oost-Duitsland. Ook uit Oosten
rijk wordt min of meer normaal grens
verkeer gemeld.
Korte tijd hebben Russen wagens die
het land binnenkwamen gecontroleerd.
Zelfs zijn ze daarvoor een aantal uren
aan de grens bij Waidhaus verschenen,
maar later trokken ze zich weer van de
grenzen terug.
Afwisseling is de ware spe
cerij van het leven, die aan
alles geur en smaak geeft.
COWPER
„Ze helpen ine exen met de afwa-.
Dan kunnen wc vroeger mei voetbal
len beginnen."
DE BILT Een krachtig
hogedrukgebied beheerst sinds
enkele dagen het weer in West
europa. Het strekt zich uit van
Scandinavië tot Schotland. Tus
sen dit hogedrukgebied en een
gebied met lagere barometer
standen boven Spanje en Italië
staat een noordoostelijke stro
ming, waarmee tijdens het
weekend vrij warme en droge
lucht werd aangevoerd. De
temperaturen liepen daarbij in
het binnenland op tot omstreeks
25 graden; aan de kust 20 tot
21 graden.
DE BILT Flinke zonnige pe
rioden en slechts hier en daar een
regen- of onweersbui. Overwegend
matige noordoostelijke wind en on
geveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
Strandweer
Ook morgen nog zonnig en
goed strandweer. Matige wind
tussen noord en oost. Tempera
tuur tussen 20 en 22 graden, zee
water 18 graden.
Vooruitzichten: Hogedrukge
bied houdt stand en daarmee
voorlopig ook het zomerse
strandweer.
morgen voordeel
ISO gram van 109 voor 95
niet duur mrel heerlijk
Iets doen
rPHAN'S nog staan dc Tsjechoslowa-
ken alleen in het moedig verzet
tegen hun „bondgenoten". De wereld
ziet toe, bewonderend en met inge
houden adem, maar wat kan zjj doen?
i Fn toch kan de verontwaardiging
welke zij allerwegen hebben gewekt
de Russen niet onverschillig laten. De
openbare mening is, zeker in onze tyd,
zelf een te machtig wapen geworden.
Moskou heeft in deze dagen duidelijk
ervaren, dat het, door zich te men
gen in de zaken van een klein land,
van heel dc wereld de verachting op
roept.
Dus doen wü reeds iets, al is het
ogenschijnlijk niet veel. Dc stelling
valt te verdedigen dat in die veront
waardigde openbare mening een ga
rantie ligt voor het leven van die
Tsjechoslowaakse leiders die onder
zulke bij uitstek moeilijke omstan
digheden zulk een eminente moed aan
de dag leggen.
Voor het overige wordt de wereld in
haar beperkte mogelijkheden tot
hulpverlening al even geschud als de
Russische leiders geschud worden in
een. naar we moeten aannemen, ook
voor hèn uitermate penibele situatie.
Natuurlijk nemen we morgen als heel
een volk van harte deel aan het be
toon van stilte, waartoe onze politie
ke partijen en de vakcentrales ons
hebben opgeroepen. Dat wordt, juist
door het beklemmende zwijgen, een
duidelijk en getuigend spreken, waar
van de weerklank, bemoedigend èn
vermanend, tot in Praag en tot in
Moskou moge doorklinken.
En verder? Verder zün er nog andere
mogelijkheden om van onze gevoelens
te laten blijken. In sommige gevallen
ligt de daad voor de hand. Wat is er
niet te doen geweest over het deelne
men van Zuid-Afrika aan de Olym
pische Spelen? Rusland had daarbq
dc grootste mond en het hoogste
woord. Het ligt, dunkt ons, op zyn
minst voor de hand dat de vrije lan
den, tenzij de bezettende landen als
nog de welvoeglijkheid hebben zich
terug te trekken, hun standpunt in
studie nemen.
Voor het overige zullen er heel wat
afspraken afgezegd dienen te worden,
zoals trouwens in vele gevallen al is
gedaan. Daarbij 's intussen een ge
nuanceerd optreden mogelijk.
Wat is een van de opmerkelijke ver
schijnselen in de situatie in Tsjecho
slowakije? Dat het volk de bezettende
militairen al discussiërend het vuur
na aan de schenen gaat leggen. Geen
gering wapen, waartegen de arme
dienstplichtigen dan ook geen weer
woord hebben; maar het moet toch
wel iets in hen bewerken waarmee
ze straks naar huis en land terugke
ren.
Moeten alle contacten worden ver
broken? Het kan zyn waarde hebben.
Overweging verdient echter óók het
aangrijpen van mogelijkheden om in
dividuele of groepen van Russen van
eigen verontwaardiging op de hoogte
te brengen. Dat kon hun èn hun
leiders nog wel eens zo slecht van
pas komen. Maar dan moet men ook
van dat protest toch wel iets zien te
maken: anders ligt het herzien van de
contacten uiteraard voor de hand.
Zo valt er ook voor ons, schijnbaar
machtelozen, afgezien van de nimmer
aflatende kracht van het gebed toch
iets meer te doen dan op het eerste
oog leek. De nood van het Tsjecho
slowaakse volk kan ook ons nog vin
dingrijk maken.
Gezamenlijk hebben de Zuidslavische president Tito en de Roemeense
eerste minister Ceausescu vastberaden taal gesproken: Rusland zal op hard
verzet stuiten mocht het besluiten deze landen binnen te vallen. De twee
zullen elkaar m dat geval onmiddellijk te hulp komen. Dit werd bekend
na de ontmoeting der beide staatslieden in Vrsac, aan de Zuidsluvisch-
Roemeense grens.
