n
Tsjechen staan alleen in
hun verzet tegen Russen
VOBODA PLEIT
IN MOSKOU
JAMIN
Commentaar
Russen weg of anders staking
Tsjechen willen niet wijken
DRIE COLLABORATEURS
onvergetelijk!
25 MIN. in de lucht
voorf 27.50 p.pers
PresidentGeen contact
met verraders
ffl
sinaasbowls
China
schaamteloze
daad
Privé vliegtocht voor f 27.50
Jü^mK^eeftuvleu^/
Nieuwe Leidse Grarant
Vrijdag 23 augustus 1968 49ste jaargang
)irecteur: F. Diemer
efdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
mijn hert in teghenspoet!"
ORGELS - PIANO S
ELEKTRONISCHE ORGELS
I
n
ofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p w. f 1,04, p. m. 4,45, p. kw. 13,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
morgen voordeel
150 gram van 89 voor 79
niet duur wet heerlijk
De Tsjechen zijn geenszins van plan zo
maar te zwichten voor de bezetters. Het
congres van de communistische partij heeft
de Russen zelfs een ultimatum gesteld.
Bovendien voert president Svoboda, die
zich hardnekkig tegen de invallers verzet,
in Moskou onderlandelingen. Het
eensgezinde parlement is vastbesloten
te blijven vergaderen.
Wij weten wat we zijn, maar
wij weten niet wat we mis
schien zullen worden.
SHAKESPEARE
hit weer
DE BILT Boven Skandina-
vië bevindt zich een krachtig
gebied van hoge luchtdruk ter
wijl de druk de Middellandse
Zee geleidelijk is gedaald. Hier
door is in onze streken een oos
telijke stroming tot stand ge
komen waarmee lucht vanuit
Duitsland en Denemarken wordt
aangevoerd. In grote delen van
West-Europa komt dan ook
veel zon voor waardoor de tem
peraturen tot zomerse waarden
kunnen stijgen. Boven Engeland
bevindt zich een oud front, dat
plaatselijk nog bewolking en
wat regen brengt. De activiteit
ervan gaat onder invloed van
een nieuw en krachtig hoge-
drukgebied ten noorden van de
Azoren geleidelijk achteruit.
Het komende etmaal verplaatst
dit nieuwe gebied van hoge
luchtdruk zich van de Azoren
naar Engeland.
DE BILT Droog wéér met
zonnige perioden, maar plaatse
lijk ook wolkenvelden. Zwakke
tot matige noordoostelijke wind.
Dezelfde temperaturen 3 Is van
daag of iets lagere.
24 aug. zon op 05.38, zon onder 19.45
maan op 05.49. maan onder 20.12.
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
WAIDHAUS/ROZVADOY Aangrijpende momenten aan
de grens. Mensen, die terugkeren uit het door rode imperia
listen overvallen en verraden land en met tranen in de ogen
hun ervaringen vertellen. Anderen. Tsjechen en Slowaken,
die voor liet eerst in hun leven met vakantie in het vrije
Westen waren, en nu met de moed in de schoenen de terug
reis naar de onvrijheid aanvaarden.
„Er waren heftige discussies op
straat", vertelt een Duitser, die Tsje
chisch spreekt. „Overal, waar tanks
stonden opgesteld, werden de Russen
en Polen door Pragenaars benaderd
met de vraag hun uit te leggen waar
om hun souvereiniteit werd ver
kracht".
„De jeugd is geweldig", verklaart
een Engelsman met een wit gezicht
van de slaap. „De jongeren delen
vlugschriften uit. waarin het volk
wordt opgeroepen zich met hand en
tand tegen zijn overweldigers te ver
zetten.
Studenten dragen met bloed
besmeurde nationale vlaggen. Terwijl
ze bijna in de loop van de machine
geweren kijken, roepen ze om de
vrijlating van Dubcefe, Smrkovsky en
Cernik. en op de terugtrekking van
alle vreemde troepen uil hun land"
Voor vervolg zie pag. 5
Het parlement besloot op zijn beurt
in zijn gebouw te blijven en zij-n
werk normaal voort te zetten.
Het partijcongres. bijgewoond
door 1219 van de 1549 afgevaar
digden herkoos Dubcek als partij
leider. Silhan Belast, de econoom
werd als zijn plaatsvervanger aan
gewezen zolang Dubcek gevangen
is. Het presidium van de partij zui
verde men van de laatste conserva
tieve aanhangers.
PEKING China heeft gisteren
na lang stilzwijgen eindelijk gerea
geerd op de gebeurtenissen in Tsje-
ehoslowakijc. Het Volksdagblad, het
officiële blad van de Chinese commu
nistische partij, noemt dc Russische
invasie .een schaamteloze daad'
(Voor reacties andere landen zie pa
gina 7).
Zoveel verhalen dat de zeker hon
derd reporters, die nog steeds geen
toestemming hebben naar Praag door
te reizen en dit waarschijnlijk ook
nooit zullen krijgen er met moeite
een weg in kunnen vinden. De een
heeft het over „steden, die in brand
staan", de ander over „duizenden do
den en gewonden", weer een ander
over „overvalwagens vol met ar
restanten, die met gillende sirenes
door de straten razen".
De buitenlanders, die hun vakantie
in Tsjechoslowakije plotseling zagen
onderbroken, zijn diep geschokt. De
opgekropte angst en spanning ont
laadt zich vaak in krampachtige huil
buien. Met stomheid geslagenen zijn
er ook. De laatsten weigeren te spre
ken over het onrecht, dat werd aan
gedaan, en waarvan ze door een toe
vallige samenloop van omstandighe
den getuige waren.
De grootste gemenedeler van die j
veelheid van herinneringen komt
hierop neer dat de ongewapende
Tsjechen zich met ware heldenmoed
tegen de communistische kneveling i
hebben verzet.
De dreiging van tanks en machine
geweren ten spijt hebben ze zich, ie
der op zijn eigen wijze, tegen de
overval van hun zogeheten bondge- jDrie leden van de Tsjechische marionettenrégerïng, die de Russen inmiddels hebben gevormd, mannen die door de
noten van het Warschau-pact te weer I Vrije Tsjechische zender al herhaaldelijk als verraders zijn bestempeld: Vasil Bilak. Drahomir Kolder en Franti"ek
gesteld. Barbirek (van links naar rechts).
Noteert u voor een rondvlucht:
Indien u anderen meeneemt, hier invullen:
straat:
woonpl.:
woonpl.:
Alleen als men lanprr wil vliegen, dit invullen:
Bij voorkeur op een
WOENSDAG
ochtend middag avond
ZATERDAG
oahtend middag avond
Op zondag wordt niet gevlogen.
Ik,heb reeds betaald per:
giro kontant
auto O train
UOC EU IA/AT t Deze KWARTET-rondvluchten worden georganiseerd van-
i\JE ww A I f uit Luchthaven Rotterdam en zijn alléén voor KWARTET-
abonnees.
Er wordt gevlogen met ervaren verkeersvliegers die geen dolle stunte uithalen maer u
in een modern, comfortabel vliegtuig laten genieten van uw „luchtdoop"
Er kunnen 3 passagiers tegelijk mee.
Als regel is het mogelijk in de 25 minuten vliegtijd ook over uw woonplaats te vliegen.
Terwijl men op z'n beurt wacht Is een gezellig restaurant en oen zonnig terras ter be
schikking. vanwaar men het af- en aan vliegen kan volgen. Alle gewenste inlichtingen
over lijndiensten of over leren vliegen zijn ter plaatse te krijgen.
Aan het eind van de vlucht wordt u als herinnering een Oorkonde van Luchtdoop over
handigd.
Uiterlijk twee dagen voor-u aan.de beurt bent krijgt u de instapkaarl thuis.
sgen zonder andere passagiers, moet natuurlijk wèl
voor drie personen betalen. Bij de indeling behoelt men dan niet op een combinatie te
wachten. Wel moet u op de bon dan eenzelfde naam drie- of tweemaal vermelden,
Twee- of driemaal 25 minuten aaneen vliegen is mogelijk als men het dubbele of driedub
bele betaalt.
Butlqn S3 vertrekt op ie helve «ren ven bet Centraal Station naar het vllerveld:
zaterdag 5 minuten later. Door vaa ia rit naar het vliegveld ongeveer een half uur.
Voorbeeldig
|"\E brute, zij het door machteloos-
hcid ingegeven overval op Tsje
choslowakije heeft voor de bezetters
nu al het karakter aangenomen van
een impasse waarin zij zich hebben
gewerkt.
Het heette dat zij gekomen waren op
verzoek, maar eenmaal gekomen
zijnde bleken de verzoekers zoek te
zijn. Het figuur dat daarmee gesla
gen werd was wel bij uitstek pijnlijk.
Daaraan verandert niets, dat ten lan
ge leste nog enkele stromannen be
reid gevonden zijn iets als een re
gering uit te maken. Het volk zelf
heeft deze weinigen reeds wegge
hoond.
Over de achtergronden van de ont
stane situatie is in deze dagen al
veel geschreven. Met name over de
vraag, wat de Russen toch bewogen
heeft tot een beleid dat hen in aan
zien bij de wereld weer tot het nul
punt heeft teruggevoerd.
De wezenlijke achtergrond ligt ook
naar onze overtuiging in het feite
lijk ontstane systeem van het even
wicht in machten en in de status
quo, waaraan het orthodoxe commu
nisme onverkort wil vasthouden.
Het verschil met de westelijke we
reld is, dat in deze laatste de situatie
verenigbaar blijkt met alle wense
lijke vrijheid voor dc erbij betrok
ken volken. Maar het communisme
kan zich op zijn beurt het toestaan
van vrijheid kennelijk niet veroor
loven.
In deze dagen wreekt zich dit sys
teem van het inmiddels allang ver
starde evenwicht. Dat moest ervan
komen, omdat het geen rekening
kon houden met ontwikkelingen in
het denken, ook binnen de commu
nistische wereld, waar tenslotte men
sen wonen van gelijke beweging als
wij, en omdat het blind was voor het
feit dat nu eenmaal het bloed, ook
het bloed van de menselijke vrijheid,
kruipt waar het niet gaan kan.
Het even waardig als verbeten ver
zet van het Tsjechoslowaakse volk,
bij het zien waarvan de vrije vol
ken helaas al even machteloos zijn
als bezetters en bezetten beiden, is
daarom in meer dan één betekenis
van het woord voorbeeldig te ach
ten.
Vergeefs is het nooit.
l
Svoboda wordt vergezeld van vice-premier Gustav
Hnsak, minister van defensie Martin Dzur en de onder
minister voor de zware industrie. Jan Piller. De Tsjecho-
slowaakse president heeft dit besluit genomen na dagen
van vruchteloze onderhandelingen met de Russische be
zettingstroepen in het kasteel van Praag.
„Heb vertrouwen in mij", zei Svoboda via de radio.
„Vanavond hoop ik u over de onderhandelingen in te
lichten."
De president weigerde in de da
gen durende onderhandelingen met
de Russische bezetters een marionet
tenregering te aanvaarden. Hij er
kende alleen het bewind van premier
Cernik, die was gearresteerd. Met
toestemming van deze wettige re
gering is hij naar Moskou vertrok
ken.
Ook het buitengewoon congres
van de Tsjechoslowaakse communis
tische partij heeft een standvastige
houding ingenomen en wenste geen
centimeter aan de bezetters toe te
geven. Zo stelde het congres, bij
een op een geheime plaats, een ulti
matum aan de vreemde troepen om
binnen 24 uur het land te verlaten.
Zo niet, dan zou een algemene sta
king volgen.
Het heeft er alles van dat de
Russen nu zijn toegestemd hebben
in onderhandelingen op hoog niveau,
'bezig zijn in te binden.
Dit blijkt ook uit de volgende ont
wikkelingen:
De bevelhebber vaij de bezettings- i
troepen zou ermee hebben inge-
stemd de kleine plaatsen te ont- I
ruimen en zijn troepen in de gro- I
te steden in parken en tuinen
samen te trekken om het verkeer
niet te hinderen,
In de stadscentra van Budojevice,
Ostrava en Brno bevinden zich j
geen Russische militairen meer.
Voor vervolg zie pagina 2 I
-
PRAAG - President Svoboda van Tsjecho
slowakije is met drie ministers naar Moskou
vertrokken om over de bezetting van zijn land
te onderhandelen. Svoboda deelde dit zijn
onderdrukte landgenoten vanmorgen om tien
minuten over negen mee via radio Praag en
andere vrije Tsjechische zenders.
Niet alle enin Praag, ook in vele andere Tsjechische plaatsen hebben burgers metterdaad aan hun verontwaardiging over de
bezetting uiting gegeven. Hier een aantal woedende jongeren in Bratislava, die een Russische tank met ladingen stenen bekogelen,
terwijl een grote menigte gnuivend toeziet. De tank beweegt zich langzaam voort. De hele Russische bemanning heeft zich in het.
veiliger binnenste van het monster teruggetrokken
SVOBODA