Cornells Verolme deed
opnieuw
Commentaar
Minister De Block niet
gelukkig met besluit
Bedrijf
voor
personeel
Grote-orgel vier trekt
drommen publiek
Metaalnijverheid wil
snelle samenwerking
Zijn image kreeg nieuwe glans
Mammoel-dwang
„Niet in
eikaars
armen
C. Verolme: „Ik ben erg blij
Werkgelegenheid A 'dam speelde mee
JUISTE KEUZE
Verolme zou
akkoord zijn
Vervoer NS-
stukgoederen
duurder
Toeslagen kunnen
in studiejaar
worden verhoogd
DINSDAG 9 JULI lfy'
(door Bram Oosterwjjk)
ROTTERDAM Cornelis
Verolme (67) heeft een werf
gekocht en kredietgarantie ge
kregen voor de bouw van een
dok dat voorlopig is opgezet als
het grootste ter wereld. Opnieuw
heeft hij zaken gedaan en is hem
iets gelukt wat velen voor onmo
gelijk hielden. Zijn image van
groot-industrieel heeft nieuwe
glans gekregen. De aankoop van
de NDSM is het zoveelste funda
ment voor zijn reeds hechte be-
drijfsbasis. Cornelis Verolme
bouwt aan een wereldconcern en
gaat z'n gang.
Cornells Verolme is niet bang voor
tegenwerking van anderen. In zijn
rush naar schecpsbouw-suprematle
gaat geen golf hem te hoog. Nu hij
kans zag ook in Amsterdam vaste
voet te kunnen krijgen, pakte hij die.
Tegelijk speelde hij een sterke troef
uit in het gevecht om de garantie
voor een mammoetdok aan de Nieu
we Waterweg. De NDSM een van
de vier werven die tegen zijn dok-
projekt ageerde is van hem.
Cornelis Verolme de boerenzoon
uit Nieuwe Tonge die in 20 jaar tijds
een wereldbedrijf op poten zeite zal
zich de komende maanden ongetwij
feld weer op de borst slaan en links
en rechts vertellen dat hij het 'm
toch maar fikst. Niemand die daar
iets tegenin kan brengen.
Hij zal er weer wrevel mee opwek
ken. zeker bij zijn concurrenten.
Wrevel omdat scheepsbouwer Verol
me nog altijd wordt bezien als een
indringer, een man die tot vandaag
de dag eigenlijk nog steeds niet
wordt geaccepteerd in de kring van
vaderlandse scheepsbouwers. Verol-
me's constante praten over zijn suc
cessen is daar zeker niet vreemd aan.
Rond Verolme hangt reeds twee de
cennia lang een waas van geheimzin
nigheid. Hoe kan iemand in de huidi
ge maatschappij in zo'n korte tijd
een dergelijk concern op poten zet
ten? Er zijn vele gissingen gedaan,
van allerlei kanten. Het gerucht dat
het Koninklijk Huis er vanaf het
begin geld in heeft gestoken, gaat
nog altijd rond. Anderen spreken van
een financieel steunen door Zwitserse
banken. Opheldering is er echter toch
nooit gekomen.
Cornelis Verolme is en blijft al
leen-eigenaar. Hij behoeft zijn finan
ciële boeken niet open te doen. Hij
gunt buitenstaanders geen blik in
zijn bedrijfsvoering. Hij werkt voor
zijn bedrijf, voor zijn personeel.
Meermalen heeft hij gezegd dat na
zijn dood alles voor z'n personeel zal
zijn.
Verolme is een gelovig mens. En
hij komt daar voor uit. Regelmatig
verkondigt hij dat hij zonder de
steun van God nooit zover had kun
nen komen. Maandelijks vertelt hij
zijn mensen via het personeelsblad
de waarde van het in God geloven en
op Hem vertrouwen. Ook daarmee
trekt hij aandacht.
Uniek
Cornells Verolme: een uniek figuur.
In Nederland is er geen tweede. Met
5000 werknemers rondom hem
verspreidt hij een onderne
mingsgeest, een durf en een vaak
juiste kijk op de zaken die tot de
verbeelding van velen spreken. Ook
over de grenzen. Een groot deel van
het jaar is hij in het buitenland. Hij
spreekt er met andere werfdirekteu-
ren, bezoekt regeringsleiders, sluit
opvallende contrakten, kortom: tim
mert aan de weg.
Verolme is als ondernemer een
na-oorlogse figuur. Amper een jaar
na de bevrijding begon hij voor zich
zelf toen hij geen direkteur kon wor
den bij Stork in Hengelo, waar hij
een hoge funktie had bij de afdeling
dieselmotoren. Over de gehele we
reld was er op dat moment een
schreeuwende behoefte aan schepen.
Verolme kocht scheepsmotoren die
uit gezonken schepen waren gehaald.
Hij reviseerde ze en sleet ze aan
werven in de buurt van Rotterdam.
In IJsselmonde kocht hij een
loodsje. Als een kostbaar kleinood
„daar is het allemaal begonnen"
staat het nog altijd overeind tussen de
grote bedrijfshallen van nu. Mis
schien is 't het begin van een Verol-
me-museum.
Na vier jaar goed zaken te hebben
gedaan, werd hij behalve moto-
ren-reviseur ook scheepsbouwer.
Voor een zacht prijsje kocht hij de
werf van Jan Smit in Alblasserdam.
Hij moderniseerde de werf, reisde
naar Scandinavië en kwam met een
gevulde orderportefeuille thuis. Ver
olme bouwde schepen van velerlei
type en was vier jaar later eigenaar
van een tweede werf. In het Bra
bantse Heusden kocht hij het verlo
pen bedrijf van De Haan en Oerle-
mans en gaf het ingeslapen stadje
daarmee een nieuwe arbeids-impuls.
Grote werf
A JET het mammoetdok is het cigen-
lijk een merkwaardige geschie
denis geweest. Er was een dok nodig.
Twee partyen betwistten elkaar de
zeggenschap. Nadat samenwerking
onmogelijk bleek nam de regering
een beslissing, die gegeven de om
standigheden moeilijk aanvechtbaar
lUkt.
Verolme krijgt zyn dok. Verolme
heeft het spel ook hoog gespeeld.
Het merkwaardige is nu dat de re
gering bestrijdt voor „het blok" gezet
te zijn.
Verolme is een terrein voor het dok
gaan egaliseren. Verolme liet door
schemeren toch te zullen bouwen om
danks de steun van de regering.
Verolme nam, op het hoogtepunt van
de strijd, de NDSM over op vc
waarde dat de kwestie van het dok
bevredigend geregeld zou worden.
Wat zegt de regering nu? Dczcj
dwang van Verolme heeft nooit een
rol gespeeld. De kwestie heeft zolang
geduurd, meer dan een jaar, dat er
beslist geen sprake is van een vol- j
dongen feit.
Maar intussen vindt de regering dc|
overname van de NDSM door Ver-;
oimc wel zo belangrijk, dat twee van!
de vier voorwaarden die aan de
scheepsbouwer zyn gesteld voor het j
verkrijgen van zyn kredietgarantie.j
de NDSM en de werkgelegenheid;
in Amsterdam betreffen. De reste
rende twee voorwaarden zullen j
scheepsbouwer Verolme nauwelijks!
hoofdbrekens kosten.
Hoe staan de stukken nu? Heeft Ver
olme de regering schaakmat gezet of
heeft de regering in alle zelfstandig
heid een besluit genomen?
De voorwaarden aan Verolme gesteld
overziend, ljjkt het eerste het meest
waarschijnlijk, de activiteiten van
Verolme daarmee niet te na gespro
ken.
Een argument te meer voor deze
conclusie is het feit, dat nu ineens
de werkgelegenheid in Amsterdam
zo belangrijk is, waar deze tot voor
kort nauwelijks zorgen baarde.
Min. De Block:
DEN HAAG Minister De
Block van economische zaken is
ervan overtuigd dat samenwer
king tussen Verolme en de com
binatie Rijn-ScheldelWilton
beslist niet gemakkelijk tot stand
zal komen. Op de versconferentie
van gisteren zei hij daarover: „Ik
weet ook wel dat de heren elkaar
van hartelijkheid beslist niet in
de armen zullen vallen".
Over scheepsbouwer C. Ver
olme zei hij o.m.: „Verolme
loopt over van fantasie. Hij heeft
altijd morgen grote orders, maar
het gekke is toch dat hij ze
krijgt."
Hij vond de vorige week door
Verolme gedane mededeling dat
hij 400 nachten niet geslapen zou
hebben omdat de kredietverle
ning nog steeds niet rond was
„een bijzondere prestatie"
CORNELIS VEROLME
het onmogelijke bereikt
Maar Cornelis Verolme wilde meer.
De schepen groeiden in omvang en
om ze te kunnen bouwen, had hij een
grote werf nodig. Twee jaar duurde
het. Toen werd in de nog lege Botlek
de eerste paal geslagen voor de werf
waarmee hij zijn grootste glorie zou
binnenhalen. Velen verklaarden hem
voor gek om daar een bedrijf van
zo'n grootte neer te zetten.
De afgunstige concurrentie lachte
wat pijnlijk, de kritiek barstte los.
Maar wat ze verwachtten gebeurde
niet. Verolme ging door en kocht nog
in de jaren vijftig zijn eerste buiten
landse werf. Dat was in Cobh, in het
zuiden van Ierland. Hij bracht wel
vaart in een arme streek en ver
trouwde zijn arbeiders bij de stapel
loop van het eerste schip toe: „Ik
beloof u dat God u zal zegenen"...
Een paar maanden daarna was hij
met Prins Bernhard op de plaats
waar hij zijn tweede werf over de
grens ging beginnen: in het Brazili
aanse Jacuacanga. Aan een rotsachti
ge kust stichtte hij een hypermodern
bedrijf, met een eigen nederzetting.
In hetzelfde jaar 1959 kocht hij
in Sarpsborg (Noorwegen) wederom
een werf. Een paar jaar geleden
moest hij dat bedrijf sluiten omdat
het niet floreerde. Verolme leed daar
een van zijn weinige nederlagen.
Mexico, Zuid-Afrika en Indonesië.
Dat zijn de landen waarmee hij nu
nog bezig is. Regeringsbemoeienissen
en financiële perikelen houden de
verwezenlijking van wérven daar
nog tegen.
Maar behalve met werven en een
machinefabriek dekte Verolme zich
ook op ander terrein. In Maassluis
startte hij een eigen installatiebedrijf
(Verolme Elektra), omdat de concur
rentie andere installatiebedrijven
„verbood" aan hem te leveren. In
West-Duitsland begon hij met de
produktie van gemetalliseerde gordij
nen. In eigen land ging het mis met
zijn meedoen in de radio- en tele
visiewereld (REM en VAT). Een af
gang en zijn tweede nederlaag.
Mammoetdok
En dan het mammoetdok: de con
troverse tussen Verolme en de andere
grote vaderlandse werven. Verolme
wil op zijn Botlek-bedrijf twee
bouwdokken en een helling voor
schepen tot één miljoen ton. De ande
re willen een dok op de Maasvlakte,
voor schepen half zo groot. Beiden
vroegen de minister van economische
zaken om financiële garantie. Maar de
eis van de regering was: er wordt
éénmaal garantie verleend en probeer
daarom samen te werken. Sindsdien
zijn er maanden verlopen. Samen
werking kwam er niet.
Of die er nu na het verlenen
van de garantie en het stellen van
voorwaarden nog ooit zal komen is
een twijfelachtige zaak. Door Verol-
me's koop van de NDSM en de
beslissing van de minister zijn de
kaarten anders komen te liggen.
Maar of de garantie er wel of niet
had gekomen, Verolme had zijn
mammoetdokken en idem dito hellin
gen toch gebouwd. Maanden terug is
hij al begonnen met de aanleg van de
helling, omdat er niet langer kon
worden gewacht. De eerste van de
vier tankers van 250.000 ton die hij
in opdracht heeft moet in januari al
te water.
Daarom ging Verolme door. De op
drachten die hij heeft dwongen hem
ertoe. Hij weet wat hij wil, hij weet
wat hij moet. Ook met de koop van
de NDSM. Het zal zijn laatste stunt
zeker niet zijn.
ROTTERDAM De drie werkne
mersorganisaties in de metaalnijver
heid hebben er maandagmiddag in
een gezamenlijk telegram bij de di-
rekties van Verolme/NDSM en
Rijn-Schelde/Wilton op aangedron
gen naar aanleiding van de rege
ringsbeslissing inzake het verlenen
van kredietgarantie en het advies
van de minister zo spoedig mogelijk
tot samenwerking te komen.
De Algemene Nederlandse
Metaalbedrijfsbond heeft positief
gereageerd op het besluit van
minister De Block. In een voor
lopig commentaar zegt de ANMB,
dat de minister bij de keuze van het
projekt in ieder geval gedeeltelijk
het advies heeft gevolgd dat de vak
bonden hem vorige week vrijdag
hebben gegeven.
Hoewel niet werkelijk de garantie
is geschapen, dat er niet toch twee
projecten tegelijk in uitvoering zul
len worden genomen (waarvan dat
van de Rijn-Scheldegroep en Wil
ton Fijenoord zonder overheids
steun), juicht de ANMB het toe, dat
de minister het in zijn voorwaarden
voor de Rijn-Schelde/Wilson Fijen-
oordgroep althans aantrekkelijker
heeft gemaakt, overleg te plegen met
de combinatie Verolme-NDSM.
De Christelijke Metaalbedrijfs-
bond juicht de beslissing van de
minister van harte toe, met name
omdat deze de Nederlandse scheeps
bouw als geheel steunt. De C.M.B.
hoopt op een goede samenwerking
W. Thomassen
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Burgemeester W.
Thomassen, maandag voor het eerst
weer in het stadhuis na een oriënta
tiereis naar Roemenië, gaf als zijn
eerste vluchtige indruk over de kre
dietverlening aan Verolme dat de mi
nister van economische zaken op dit
moment toch wel de juiste keuze
heeft gedaan.
Hij vond het verstandig om met
een dok in het Waterweggebied te
beginnen en dan te zien hoe het werk
voor zo'n dok zich ontwikkelt. Hij
was er van overtuigd dat de mi
nister heeft toch de deur daartoe
open gehouden wanneer de ont
wikkeling in de tankvaart zich door
zet, de tweede groep eveneens een
kans zal krijgen.
Ten aanzien van de concurrentie,
die er ook in Nederland voor bouw
en reparatie van mammoetschepen
zou moeten zijn, kon de burge
meester, die nog geen van de beide
partijen sedert zijn terugkeer gespro
ken had, geen commentaar geven,
hoewel de concurrentie op zich toch
te verdedigen zou moeten zijn.
Drs. J. Hagenaar economisch on
der-directeur van het havenbedrijf
gaf geheel informeel en voor eigen
rekening als commentaar dat er mis
schien toch voor Nederland wel meer
werk dan voor één mammoetdok in
zou zitten wanneer de tendens zich
doorzet om met zeer grote schepen
olie via Kaap de Goede Hoop naar
West-Europa te varen.
Een mammoettanker zal hooguit
vijf van dergelijke reizen per jaar
kunnen maken, hetgeen betekent dat
het aantal schepen snel zal toenemen.
Bovendien moet er niet alleen reke
ning gehouden worden met de vaart
op Rotterdam, maar ook op de
Franse Atlantische haven en Ham
burg, omdat in deze havens mam
moettankers in geen geval gerepa
reerd zullen gunnen worden.
DEN HAAG Minister mr.
L. de Block van economische
zaken is niet voor 100 procent
gelukkig met zijn besluit om on
der bepaalde voorwaarden de
kredietgarantie van 75 miljoen
gulden te moeten geven aan het
Verolme-concern. Hij is er echter
van overtuigd dat er in de kwes
tie van de mammoetdokken geen
nieuwe elementen kunnen wor
den aangedragen en dat uitstel
niet langer verantwoord is. De
minister die gisteren het pers
centrum Nieuwspoort een toe
lichting op de kredietverlening
gaf heeft in zijn besluitvor
ming de continuering van de
werkgelegenheid in Amsterdam
door de overname van de NDSM
door Verolme laten meespelen.
Beide partijen Verolme (in
clusief NDSM) en de Rijn-Schelde
groep met Wilton-Fycnoord heb
ben enige tijd gevraagd om over dc
voorwaarden te studeren. Onofficieel,
zo onthulde de minister, heeft presi-
dent-direkteur C. Verolme echter al
gezegd akkoord te gaan.
Volgens de minister is het moei
lijke punt voor de combinatie het feit
dat het dok op het terrein van Verol
me ligt. Verder is het een probleem
hoeveel dokdagen de combinatie no
dig heeft en wat de prijs van zo'n
dokdag zal zijn.
De gunstigste oplossing zou volgens
de minister van economische zaken
zijn: een samenwerking tussen alle
vijf betrokken werven bij de bouw
van een dok. Indien dan na verloop
van tijd mocht blijken dat dit dok
onvoldoende is dan zouden de vijf
gezamenlijk moeten meewerken aan
de totstandkoming van een tweede
dok, te bouwen op de Maasvlakte.
Het huren van dokdagen, zoals nu in
de voorwaarden staat, vindt hij geen
vorm van samenwerking.
Minister De Block heeft nog altijd
hoop dat de twëc tegenstanders tot
samenwerking zullen komen in de
trant van het rapport-Keyzer. Tot op
Van een onzer verslaggevers
heden is dat echter nog niet gelukt,
ondanks eindeloos proberen.
Het standpunt van de combinatie
Rijn-Schelde/Wilton zal echter moei
lijk tot samenwerking kunnen leiden.
Op 8 april liet de combinatie de mi-
MINISTER DE BLOCK
concurrentievervalsing
nister weten een mammoetdok op de
Maasvlakte te preferen, maar als
tweede mogelijkheid toch te overwe
gen per jaar een aantal dokdagen
van Verolme te huren. Twee weken
later heeft de combinatie echter per
brief aan mr. B. W. Biesheuvel, voor
zitter van het College voor de
Scheepsbouw, laten weten dat men
dit laatste standpunt terugtrok. Per
brief van 1 juli heeft men zelfs
gesteld dat het huren van dokdagen
onmogelijk zou zijn.
Mocht de combinatie dit standpunt
handhaven en eventueel voor eigen
rekening een dok op de Maasvlakte
bouwen, dan betreurt minister De
Block dit zeer. Volgens hem zullen
beide dokken dan minder rendabel
zijn.
De bewindsman vertrouwt erop dat
Verolme de werkgelegenheid in
Amsterdam gaande zal houden. Ver
olme die optimistisch is over toe
komstige orders zou het plan heb
ben kleinere mammoettankers bij de
NDSM te bouwen fen de grotere op
zijn werf in de Botlek De mogelijk
heid wordt ook overwogen sekties te
bouwen bij de NDSM en die in de
Botlek aaneen te bouwen.
De minister sprak het gerucht te
gen dat de overname van de NDSM
van de kant van Verolme de prijs
zou zijn voor het verkrijgen van de
kredietgarantie. De overname is pas
in een later stadium van de onder
handelingen ter sprake gekomen. De
NDSM heeft wat de overname be
treft. ook kontakt gehad met andere
bedrijven, In mei j.l. is de zaak met
Verolme rondgekomen.
Volgens de bewindsman is het niet
zo dat de NDSM direkt op springen
staat. De werf heeft voldoende orders
en kan de komende jaren beslist
vooruit. Op lange termijn echter ziet
het er niet best uit, omdat men, ge
zien de groei van de schepen en de
grens van de sluizen in IJmuiden,
beperkt is in het bouwen. Verolme
zou als gevolg daarvan in de nieuw-
bouwsektor een te grote concurrent
zijn geworden.
VERVALSING
Minister De Block gaf toe dat de
verstrekking van krediet aan Verol
me een reële zaak van concurrentie
vervalsing is. Tevens zei hij echter
dat zoiets nooit te voorkomen is. Het
gebeurt ook in andere bedrijfstakken.
Verolme heeft in dit geval behoefte
aan kapitaal en hij voldoet het best
aan de voorwaarden, zo zei hij.
De minister meent dat het verant
woord is dat het Verolme-concern,
ondanks het feit dat het een gesloten
vennootschap is, het krediet krijgt.
De Herstelbank heeft een onderzoek
tussen de verschillende combinaties.
De bond is er dankbaar voor dat de
werkgelegenheid bij de N.D.S.M.
behouden zal kunnen blijven.
De voorzitter van de Katholiëke
Bond van Werknemers in het Me
taal- en Elektrotechnisch Bedrijf
„St. Eloy", de heer P. Brussel, zei
gisteren dat, nu de regerings-
beslissing is genomey, het woord
allereerst aan de beide scheepsbouw-
combinalies is. Ook hij hoopt dat
zij erin zullen slagen tot de ge
wenste overeenstemming te komen,
oudat deze kostbare investering een
zo groot mogelijk resultaat zal heb
ben en opdat wordt voorkomen, dat
door onderlinge tegenstellingen
schade wordt veroorzaakt. Samen
werking zal volgens de heer Brus
sel niet alleen op een zodanige wijze
tot stand moeten komen dat ze voor
beide partijen aanvaardbaar is,
maar ook zo dat zij er werkelijk
een stuk bevrediging in vinden.
De direkties van de Rijn-Schelde
groep en van Wilton-Fijenoord
wensten maandag geen commentaar
te geven op het besluit van minister
De Block, Ze zijn echter van plan op
korte termijn een reaktie op de
beslissing te geven. In een commu
niqué werd gezegd:
„Rijn-Schelde en Wilton-Fije-
noord-Bronswerk delen het volgende
mee: De minister van economische
zaken heeft hen vanmorgen (maan
dag. Red.) ontboden. De minister
heeft zijn in een brief vervatte
besluiten en verlangens overhandigd
en uitgebreid besproken. Het ant
woord zal op korte termijn uitgaan.
Tot dat tijdstip zal hunnerzijds geen
commentaar worden gegeven".
Feliciteren
Scheepsbouwer C. Verolme wilde
ook vrijwel niets zeggen. Bij zijn
vertrek van het ministerie van eco
nomische zaken zei hii maand^zmid-
dag alleen: „Ik ben blij, erg blij. U
kunt mij feliciteren".
Mr. B. W. Biesheuvel, voorzitter
van het College voor de
Scheepsbouw, achtte het niet in het
belang van zijn werk reeds thans
commentaar te geven op de beslissing
van minister De Block om aan Verol
me een overheidsgarantie te verlenen
voor 75 miljoen gulden bij de finan
ciering van een reparatie/nieuw-
bouwdok voor zeer grote schepen in
het Botlekgebied.
De heer Biesheuvel heeft het afge
lopen jaar ettelijke malen vertrouwe
lijke adviezen uitgebracht aan de mi
nister en de verschillende werven of
groeperingen van werven. Deze ad
viezen, die niet in de publiciteit zijn
gekomen, waren afhankelijk van de
tijd en omstandigheden die dan gol
den. Ook in de fase die aan het
besluit van de minister is voorafge
gaan heeft mr. Biesheuvel zijn me
ning naar voren gebracht.
UTRECHT De tarieven van de
Spoorwegen voor het vervoer, afha
len en bestellen van stukgoederen
(vracht- en expressgoed) zullen op 1
augustus met 12,5 procent worden
verhoogd.
De Spoorwegen willen met deze
maatregel de vrachtprijzen aanpassen
aan de kostenstijgingen om zo de fi
nanciële resultaten van het stukgoe-
derenvervoer te verbeteren.
Ook het minimumbedrag aan
vracht per twaalf maanden, waaro
ver reduktie wordt verleend, gaat
omhoog.
De vier groten, die gisteravond de orgelmaand in de Doelen op grootst
wijze openden, voor het Doelenorgel, Van links naar rechts: Luigi Taglia-
vini, Marie-Claire Alain, Arie J. Keijzer en Albert de Klerk.
ROTTERDAM Het was wel een
heel bijzonder orgelconcert gister,
avond in de Grote Doelenzaal! Daar
werd de Rotterdamse Orgelmaand
geopend door vier organisten, waar
van er drie een internationale be
roemdheid genieten en de vierde al-
les in zich heeft, om ook tot dew
hoogte te stijgen.
De Parijse organiste Marie-Clain
Alain genoot de eer, het concert tr
openen. Zij deed dat met de „Suitj
du deuxième ton" van hay
18de-eeuwse stadgenoot Louis-Nico
las Clérambault, waarin vooral hë
mooie Trio, het levendige geknor vai
de kromhoorn in het vierde deel, hef
prachtig zingende vijfde en he
laatste met de sprankelende trompe!
ten opvielen. Deze compositie wei
gevolgd door een ander werk uit d
tijd: een reeks bewerkingen van h
Kerstliedje Joseph est bien mari
van Jean-Frangois Dandrieu, eve
eens uit Parijs. Marie-Claire Alait
speelde deze reeks juweeltjes vol af
wisseling met een onfeilbaai
meesterschap, waarvan ook het spe
len uit haar hoofd zonder hulp bij
het registreren getuigenis aflegde.
Professor Luigi Tagliavini uit Bo
logna hield het ook bij zijn landgeno
ten: twee sonates voor orgel van Do-
menico Scarlatti, een fijn genuan
ceerd gespeelde in G en een luchtig
sprankelende in D, en daarna het
„Concerto in a" van Johann Sebasti
an Bach, geïnspireerd door een con
cert voor twee violen van Antonio
Vivaldi, wiens stempel dit werk nog
zo sterk draagt, dat de viooltechniek
er gemakkelijk in is te herkennen.
Het werd subliem gespeeld, teer zin
gend het Adagio tussen de blijde
hoekdelen. 1
Het gedeelte na de pauze werd
opend door de Haarlemse organist
Albert de Klerk met het grandiooi
gespeelde „Tweede koraal" van Cés*
Franck, waarin hij met veel tempei? I
ment de dramatiek en de dynara
het volle pond gaf om uiterst fijni 1
eindigen. -In zijn improvisatie op ht j
oud-Nederlandse liedje „Heer Jeas
heeft een hofken", begon hij met hef
daarin genoemde „harpengespel",
waarnaar hij met een grote omweg
o.a. met een korte, snelle pe-
daalsolo weer terugkeerde. Als al
tijd was ook zijn spel bewonder
enswaardig.
Dat Arie J. Keijzer, de organist
van De Doelen, bij zijn drie beroem
de collega's niet als de mindere
afstak, is een pluim op zijn hoed
Ook al, omdat hij het zich niet ge
makkelijk had gemaakt. Want de
„Drie dansen" van de in de laatste
oorlog jong gesneuvelde Jehan Alain
broer van Marie-Claire zijn
moeilijk te realiseren werken. Wie
„Joies" voor het eerst hoort, zal
moeite hebben er de vreugden in te
ontdekken, „Deuils" drukt de sombe
re rouw uit in reeksen van vier tonen
die telkens terugkeren en weer op
duiken na de staccati in „Luttes",
waarin de strijd naar een dubbel for
tissimo triomfgeschal voert, sterk van
ritme. Dat Arie J. Keijzer zijn toe
hoorders sterk heeft geboeid, is een
zeer grote verdienste.
Alle vier uitvoerenden kregen een
staande ovatie en aan het slot van
het concert kwamen zij voor het or-i
gel een bloemenhulde in ontvangst
nemen, die met donderend applaus
onderstreept werd.
Dit unieke concert had bijna 1200
bezoekers getrokken, wat een uitste
kend begin was van de samenwer
king van De Doelen met de Orgel
concertcommissie Grote of St. Lau-
renskerk.
Het concert werd door de N.C.R.V.
opgenomen voor uitzending later.
G. M. Dcrsjant
naar de financiële positie van het
concern ingesteld en dat is gunstig
uitgevallen.
Verolme kan nu dankzij de kre
dietgarantie bij elke bank het geld
voor de bouw van het dok lenen. De
garantie betreft behalve de 75 mil
joen voor de eigenlijke bouw, ook
een bedrag (minister De Block:
„Meer dan 19 miljoen") dat gemoeid
is met de overname van de NDSM.
De garantie komt op de post bijzon-
der financiering van de begroting
van het ministerie van financiën.
De minister is er zeker van dat hij
de vaste Kamercommissie van econo
mische zaken ervan overtuigd heeft
dat het toekennen van de garantie
aan Verolme de beste beslissing is.
DEN HAAG Wanneer het in
komen van ouders van wie de kin
deren met een toelage studeren door
onverwachte omstandigheden over
een studiejaar sterk vermindert, kan,
gesteld dat dit tijdig wordt meege
deeld, deze toelage in de loop van het
studiejaar worden verhoogd. Dit heeft
minister Veringa, meegedeeld in ant
woord op vragen van de Tweede Ka
merleden H. J. L. Vonhoff, dr. K. van
Dijk en ir. D. S. Tuijnman (alle VVD).
Het principe blijft echter dat het
ouderlijk inkomen over het vooraf
gaande jaar bepalend is voor de
ouderlijke bijdrage in de studiekosten.
De kamerleden hadden gevraagd
om een aanpassingsregeling voor ge
vallen dat een sterke inkomstenda
ling van om melkveehouders en tuin
ders moeilijkheden veroorzaakt in
dien hun kinderen studeren, omdat
de toelagen zijn gebaseerd op het ou
derlijk inkomen van het voorafgaande
jaar.
