Commentaar
Met Aarden geen
formeel contact
Meer vrouwelijke invloed
nodig op wereldbeleid
Oud-SS'ers
in
leger
EEG-landen bereiken
maandag douane-unie
Buitenland benijdt
TNO"
ons om onze
KONINKLIJKE GROND
VOOR AANLEG WEG
Door leeuwen aangevallen Fin naar huis
Achttien: twee nieuwe onderwerpen
Journalisten aan
de dood ontsnapt
Leber nam CDU
bij de neus
Studenten in
Berlijn houden
gebouw bezet
snel... fantastisch
bruin
td met
ir>
Prins bij opening complex:
VS bestuderen
voorstel Gromiko
Rechtenstudie
voor hbs'ers
Cohn-Bendit
voorlopig uit
de politiek
5
VRIJDAG 28 JUNI 1968
Defensie:
mogelijkheid
bestaat
De Fin Viotto Korkhonen, die op
29 mei in Burgers leeuwenpark
door leeuwen werd aangevallen
toen hij vanuit zijn auto foto's
wilde maken, heeft gisteren het
Arnhemse gemeenteziekenhuis
kunnen verlaten. Helemaal ge
nezen is hij nog niet; hij zal nog
enige tijd in een ziekenhuis in
zijn vaderland moeten worden
verpleegd. Op de foto Korkhonen
met zijn echtgenote in de taxi
voor het ziekenhuis.
Doorslag
TAE Russische bereidheid, met Ame-
rika te spreken over beperking
van offensieve en defensieve raket
systemen, kan niet zonder meer als
propaganda worden afgedaan.
Het Kremlin heeft eindelijk begre
pen, dat een akkoord over deze geld-
ANDERHALF JAAR EERDER
BRUSSEL De zes EEG-
landen bereiken maandag 1 juli
het stadium van de volledige
douane-unie anderhalf jaar
eerder dan in 1958 in het EEG-
verdrag werd voorzien.
De nog resterende douanerechten
op industrie-produkten zullen zon
dagavond om middernacht vervallen
en het gemeenschappelijke douane
recht op invoer uit niet EEG-landen
j wordt dan volledig van kracht.
Dit betekent echter niet, dat de
douanerechten aan de onderlinge
verslindende projecten het Russische grenzen zullen verdwijnen. Controle
1 -- het onderlinge handelsverkeer
eigenbelang kan dienen. Dat geeft de
doorslag.
Als dit inzicht er eenmaal is, zijn de
Russen bereid zaken te doen, getuige
het kernstopverdrag en het non-pro-
liferatie-akkoord (tegen spreiding
van kernwapens).
De beslissing werd voorafgegaan
door een keihard debat van vele
maanden, waarin de voorstanders
van de harde lijn tenslotte het hoofd
moesten buigen.
Men legt deze ontwikkeling uit als
een overwinning voor premier Ko-
sygin op partijleider Brezjnef. De
premier was vorig jaar al voor be
sprekingen.
Dat Washington positief heeft ge
reageerd op de rede van Gromiko
ligt voor de hand. Ook daar wil men
graag van het dure en omstreden
anti-raket-systeem af.
Oud-minister McNamara heeft zich
blijft nodig wegens de nog bestaande
verschillen in omzetbelasting en ac
cijnzen en voor toezicht op de nale
ving van nationale regelingen inzake
gezondheid, veiligheid en kwaliteit
e.d.
De opheffing van deze verschillen
is een werk van lange adem, dat nog
verscheidene jaren in beslag zal ne
men.
Slagbomen weg
Wel heeft de Europese commissie
besloten aan de 1ste juli wat extra
luister bij te zetten door aan de mi
nisterraad van de gemeenschap een
drietal regelingen voor te leggen om
de controles op het reizigersverkeer
aan de onderlinge grenzen verder te
versoepelen en om de meest opzichti
ge symbolen van de vroegere ver
deeldheid, t.w. de slagbomen bij de
grensposten te verwijderen.
In Brussel wordt tenslotte nog ge
hoopt, dat in de maand juli ook de
laatste regelingen getroffen kunnen
worden om het volledig vrije verkeer
van arbeiders tussen de zes landen te
laten ingaan.
DEN HAAG Het is mogelijk dat
er in de krijgsmacht enkele be
roepsmilitairen zijn met een „licht
oorlogsverleden". Dit is gisteren door
een woordvoerder van het ministerie
van defensie meegedeeld.
Het bestaan van de mogelijkheid is
als volgt te verklaren. In 1959, toen
er voor het Nederlandse detachement
van de VN vrijwilligers gevraagd
werden om uitgezonden te worden
naar Korea, is bij iedereen die zich
aanmeldde een antecedentenonder
zoek ingesteld. Er bleek toen dat bij
degenen die zich aanmeldden, er een
aantal was met een oorlogsverleden.
Daarbij waren oud-SS'ers, maar
ook mensen die in oorlogstijd bij de
Duitse visserij of bij de zogeheten
Organisation Todt hadden gewerkt. In
eerste instantie werden allen met een
oorlogsverleden afgewezen. Later is
men nadat overleg met justitie
was gepleegd en dat gebleken was
dat het ministerie van justitie daar
geen overwegende bezwaren tegen
had, een soepeler 'houding gaan aan
nemen ten opzichte van de zg. „jeugd-
gevallen", dat wil zeggen diegenen
die op jeugdige leeftijd zich in dienst
van de Duitsers gesteld hadden.
Dat werd mede gedaan omdat ge
bleken was dat een aantal van hen
zich wensten te rehabiliteren. Zij
werden aangenomen na een proeftijd.
Geen van hen had overigens zijn Ne
derlanderschap verloren,
bijzondere raad voor de rechtspleging
had bepaald dat diegenen die
als minderjarigen in dienst van de
Duitsers waren getreden, hun Neder
landerschap niet hadden verloren.
Diegenen die geaccepteerd waren
voor de dienst in Korea konden na
hun terugkeer in Nederland in be-
roepdienst overgaan, mits zij volde
den aan een aantal voorwaarden. De
mogelijkheid bestaat dus dat een zeer
gering aantal van hen nog in dienst
is.
Defensie heeft dit verklaard naar
aanleiding van vragen over uitlatin
gen die een vroegere beroepsmilitair
zaterdag in het VARA-radioprogram-
ma Uitlaat heeft gedaan. Bij defensie
meent men dat diegene die in dit
programma verklaarde als oud-SD'er
in beroepsdienst te zijn geweest een
oud-sergeant is, die in 1961, na afloop
van zijn contract, de dienst heeft
verlaten.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Groep van
Achttien (het gesprekscentrum
van KVP, ARP en CHU) heeft
twee nieuwe werkgroepen inge
steld: de eerste voor het welzijns
beleid en de tweede ter bespre
king van het verantwoordelijk
gebruik van economische macht.
Bij het welzijnsbeleid komen onder
meer aan de orde het onderwijs, ook
de structuurhervorming daarvan en
het cultuurbeleid. In de tweede
werkgroep gaat het voornamelijk om
het gebruik van economische macht
ten opzichte van consument, milieu,
eigendom- en grondpolitiek.
De Achttien zijn gisteravond weer
voor het eerst bijeengekomen sinds
het uittreden van de radicalen uit de
KVP in februari. Sindsdien hebben
alle drie partijen congressen gehou
den. De resultaten daarvan zijn uiter
aard besproken.
Van de zijde van de ARP is mel
ding gemaakt van de partijresolutie
die stelt dat er verbindingslijnen met
de PPR van Bogaers en Aarden zijn
en die vraagt het eventueel contact
met de PPR in De Achttien te bren
gen. Dat heeft de ARP gedaan.
Zelfstandig
Uiteindelijk zijn De Achttien tot de
conclusie gekomen, dat het niet on
denkbaar is dat er contact met de
7nn we- i PPR wondt opgenomen, zij het infor-
want de meel en °°k niet als GroeP van Acht_
tien.
Iedere partij kan echter wel
zelfstandig contact opnemen. De ARP
wenst de eigen resolutie ook uit te
voeren en te praten met de PPR. De
CHU zal dat contact ook niet ontlo
pen, maar wel zal dan in een eerste
gesprek hoofdstuk 1 van het inte
rim-rapport: de principiële stelling-
name, een onderwerp moeten .zijn.
Als Achttien ziet men voor een for
meel contact weinig mogelijkheden.
Men meent dat er twee beletselen
zijn: de puriforme opvatting in de
PPR over de grondslag en de wens
van de PPR tot een linkse concentra
tie te behoren. De ARP meent dat
een verbindingslijn kan zijn, de
discussie over christelijke partijfun
dering die bij hen en bij de christe
lijke partijen aan de gang is. De drie
christelijke partijen zijn het volledig
eens over de principiële stellingname
die wezenlijk en belangrijk is. Wat
betreft het Democratische Centrum
Nederland in de KVP meent men, dat
daar voorlopig een goede afspraak
mee is gemaakt die geen moeilijkhe
den met zich brengt.
De Achttien menen verder, dat het
uitgangspunt aan verandering onder
hevig kan zijn en dat ze er niet te
star aan moeten vasthouden. Het is
dus geen afgesloten hoofdstuk, maar
een onderwerp van voortdurend
gesprek.
Gezamenlijk
Er is een soort „overlegorgaan" ge
vormd, dat een gezamenlijk stand
punt van de drie partijen bij actuele
en praktische zaken vaststelt. Dat
kan uiteenlopen van contact over
sprekers op bepaalde vergaderingen
i tot een standpunt over de toestand in
Griekenland. Dat zal geen Acht
tien-standpunt zijn maar de mening
van de drie Dagelijkse Besturen van
de partijen. De drie secretarissen van
de partijen zullen over dit soort za
ken met elkaar in verbinding staan.
De heer Veerman zal de volgende
drie vergaderingen, de eerste is 9
september, voorzitter zijn. Tot nu toe
deed de heer Tilanus dat. Het secre
tariaat wordt waargenomen door de
heren Van der Heiden (van het
KVP-bureau) en De Kwaadsteniet
(van de ARP).
BONN De CDU-afgevaardigden
voelen zich door minister van ver
keer Leber bij de neus genomen.
Leber had namelijk op een
persconferentie gezegd dat de lijst
van goederen die niet meer over de
weg getransporteerd zouden mogen
worden, alleen uit tactisch oogpunt
in zijn wetsontwerp was opgenomen.
Omdat Leber deze lijst echter aan
vankelijk het voornaamste punt van
zijn verkeersplan had genoemd, voelt
de CDU zich nu beetgenomen.
Bondskanselier Kiesinger en
CDU-fractievoorzitter Barzel willen
hierover aan Leber opheldering vra
gen.
Leber heeft weer een nieuw plan
in gedachten. Hij wil zware vracht
wagens uit de steden weren. In Han
nover kondigde hij aan, dat hij even
tueel voor de spitsuren van 's och
tends en 's avonds deze vrachtwagens
uit de grote steden en andere gebie
den van verkeersconcentratie zal ver
bannen.
WEST-BERLIJN Enkele tiental
len studenten hebben gisteravond een
politiecordon rond het rectoraatsge
bouw van de Vrije Universiteit in
West-Berlijn doorbroken, waarop ze
het gebouw door ramen en over bal-
cons binnendrongen en het voor „be
zet" verklaarden.
Het politiecordon was uit voorzorg
samengetrokken. De studenten pro
testeren tegen de ontruiming door de
politie van het Japanse en sinolo
gische instituut eerder op de dag.
De rector zei tegen de studenten
dat hij niet onder druk met hen
wenste te discussiëren, en dat de po
litie niet op zijn verzoek naar het
rectoraatsgebouw was gekomen. Hij
weigerde echter ook de politie te vra
gen zich terug te trekken. Daarop
verliet de rector het gebouw.
De studentenvertegenwoordigers
lieten aan de Berlijnse Senaat weten
dat het gebouw pas door hen ont
ruimd zal worden wanneer de politie
zich uit het Japanse en sinologische
instituut zal hebben teruggetrokken
en de rector zich bereid verklaart tot
een openbare discussie met de stu
denten over hervorming van de situ
atie.
BREST Een tweemotorig Pi-
per-Comanche van een in Londen
gevestigde luchtvaartmaatschappij
is woensdagavond nabij Brest in Bre-
tagne verongelukt. De vijf inzittenden
vier journalisten van de BBC en
de piloot liepen lidhte verwondin
gen op. Het ongeluk gebeurde toen
de piloot bij regen en mist op het
vliegveld Brest-Quipavas wilde lan
den, maar op drie km van dit vlieg
veld een aarden wal raakte. Het toe-
j stel werd totaal vernield, maar vloog
altijd tegen dit systeem verzet. On- niet -m brand. Vier van de inzittenden
der druk van het Congres nam hij den werden in een ziekenhuis opge-
nomen, maar hun verwondingen wa
ren niet ernstig.
Drie vrouwen die het op bestuurlijk
niveau, ondanks remmende factoren,
wèl tot hoge posities hebben ge
bracht. Geheel links mevrouw Indira
Ghandi, de Indiase premier. In het
midden onze minister van CRM,
mejuffrouw Marga Klompé, en rechts
de op het ogenblik belangrijkste
minister na premier Wilson in het
Engelse kabinet, mevrouw Barbara
Castle. Vrouwen op hoge posten zijn
echter nog altijd uitzonderingen. Tot
heil van de wereld(vrede) zal haar
invloed in de toekomst veel groter
moeten worden.
genoegen met een beperkte opzet
in verband met China.
Na het aftreden van McNamara
werd echter duidelijk, dat het Con
gres een uitgebreid systeem wenste,
dat 40 miljoen dollar zou gaan kos
ten.
Het besluit van het Kremlin kan
Washington bevrijden van deze on
gewenste druk en biedt de mogelijk
heid, een nieuwe bewapeningswed- heeft gisteren gezegd dat de VS be
loop alsnog te voorkomen.
Overigens praat Moskou niet over
het afschaffen, maar het beperken
van offensieve en defensieve raket
systemen. De schaduw van China
valt ook hier te bespeuren.
Voorts dient men te bedenken, dat
het Russische besluit geen blijk van
werkelijke toenadering is, maar de
ze wei in de hand kan werken.
De reactie op het aanbod van de
Navolanden, te streven naar weder
zijdse beperking van de strijdkrach
ten in Europa, laat zien hoe groot de
kloof nog is.
WASHINGTON Het Witte Huis
reid zijn met Rusland de beperking
van de bewapeningssystemen te
bespreken. De Russische minister
van buitenlandse zaken, Gromiko,
heeft zoals bekend in het parlement
in Moskou gezegd dal zijn regering
over dit punt van gedachten wil wis
selen.
De woordvoerder van het Witte
Huis zei dat Gromiko's verklaringen
nauwkeurig worden onderzocht, meer
kon hij er nu niet van zeggen.
Functionarissen van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken vonden de verklaring van Gro
miko „zeer bemoedigend".
BAARN Koningin Juliana heeft een deel van haar grondgebied rond
paleis Soestdijk afgestaan voor de verbreding van rijksweg 1 b.
Over een afstand van enkele honderden meters kreeg rijkswaterstaat de
beschikking over een twintig meter brede strook grond. Ook de helft van
de Koninklijke kwekerij tegenover het paleis wordt voor de verbreding
afgestaan. Een klein gedeelte van de paleistuin wordt eveneens opgeofferd.
Verder zal een huisje, eveneens eigendom van de Koningin, worden afge
broken. Omdat het op de monumentenlijst staat, zal het ergens anders wor
den herbouwd.
Met de werkzaamheden zal pas worden begonnen als de Koninklijke
familie met vakantie is. De Koningin is al enkele malen wezen kijken naar
de vordering van de verbreding van de weg.
LEIDEN Het morele peil van «1e gemiddelde vrouw
ligt hoger dan dat van de gemiddelde man. Dit maakt het
wenselijk, ja noodzakelijk haar meer invloed toe te ken
nen op het wereldbestel dan tot nu toe. Het is dringend
nodig van onze mannenmaatschappij een algemeen mense
lijke te maken.
Al zal het niet eenvoudig zijn er werken heel wat
remmende factoren de vrouw moet worden gestimu
leerd aan het openbare leven mede leiding te geven en
oplossingen te zoeken voor de hedendaagse ernstige
vraagstukken, vooral die over oorlog en vrede.
Ziedaar enige opvallende passages uit het jongste boek
van prof. dr. D. Wiersma, psychiater en criminoloog, dat
tot titel kreeg: Man en vrouw, maatschappelijk en on
maatschappelijk (psychologie van de sexen). 1)
PASSIEF
Remmende factoren. De schrijver constateert, dat ter
I bereiking van hoge posities van de vrouwen zelf veel te
weinig is uitgegaan. De oorzaak zoekt hij in enige van
haar eigenschappen: haar passiviteit, haar vooral persoon
lijke belangstellingsrichting en haar voorkeur om „zorgend
in de wereld te zijn".
Besturen en regeren schijnt ons, mannen, zonder een
vrij hoge mate van abstractie niet mogelijk. Het zal zeker
uiterst moeilijk zijn de vrouwen daarvoor te interesseren.
Zij zullen echter zeer waardevol werk kunnen doen, onder
meer ook in het bestrijden van de bureaucratie, waaraan
men in West-Europa, in Amerika, maar niet minder in de
Sowjetunie, dreigt ten onder te gaan.
ONVERDRAAGLIJK
Er zijn naast psychische ook psychologische verschillen
tussen man en vrouw, die het bereiken van leidinggevende
posities door laatstgenoemde belemmeren. Vele mannen
verdragen het maar moeilijk onder een vrouwelijke chef
te werken. Vele echtgenoten voelen zich tekort gedaan
wanneer hun vrouw een hogere rang bereikt dan zij zelf
innemen.
Toch is, ondanks al die belemmeringen, juist in onze tijd
het klimaat geschikt om de vrouw op hogere posities te
krijgen zo meent prof. Wiersma. Want in de laatste tien-
tallen jaren gaat het gedrag van mannen en vrouwen meer
op elkaar gelijken, vooral in de jongere generatie. Hetzelf
de geldt voor het verwachtingsbeeld dat de sexen van
elkaar en van zichzelf hebben.
IN ZW IJM
Het gevoelsleven geeft van dat laatste de duidelijkste!
bewijzen. Tachtig jaar geleden vond men het nog char-]
mant ais een vrouw door sterke emotie in zwijm viel en
twintig jaar later mocht ze nog „en publique" in snikken!
uitbarsten. Nu komt dat praktisch niet meer voor.
Omgekeerd behoeft een man zich tegenwoordig minder
in bedwang te houden dan vroeger. De „stijve bovenlip",
tot in de jaren dertig nog een typisch kenmerk van de
ideale Britse gentleman, wordt niet meer zo gewaardeerd.
Vooral jonge mannen en vrouwen zijn in hun gevoelsuitin
gen meer op elkaar gaan gelijken.
VERVROUWELIJKING
De schrijver gaat nog verder, door als zijn mening uit te
spreken dat zich vooral na de Tweede Wereldoorlog een
zekere vervrouwelijking voordoet in de samenleving. Het
psychologische klimaat doet vooral de jonge vrouw zich
veel beter thuisvoelen in het openbare leven dan voordien.
Mannen kunnen haar helpen de weg naar topfuncties te
banen.
In dit opzicht hebben de Amerikaanse mannen gefaald.
De schrijver acht hen grotendeels verantwoordelijk voor
de mindere invloed die de vrouwenbeweging in de VS te
zien geeft. Deze teruggang is naar zijn vaste overtuiging
een der oorzaken van de huidige politieke en sociale
impasse waarin de VS zijn geraakt.
1) Man en vrouw, maatschappelijk en onmaatschappelijk. Psy
chologie van de Sexen, door prof. dr. D. Wiersma. Uitgave A. W.
Sljthoff, Lelden).
DELFT Om het bestaan van
de Centrale Organisatie Toege
past Natuurwetenschappelijk
Onderzoek (TNO) wordt Neder
land in het buitenland dikwijls
benijd.
In internationale gezelschappen
hoort men veel het trio: universiteit,
TNO en bedrijfsleven noemen. Zeer
recent hebben landen als Kongo en
Brazilië te kennen gegeven uit dit
samenspel lering te trekken voor ei-
geen opzet en uitwerking.
Dit zei gistermiddag prins Bern-
hard toen hij de officiële ingebruik
neming verrichtte van het TNO-com-
plex Zuidpolder in Delft.
De prins zei voorts dat het resul
taat van de oprichting van TNO in
1932 is geweest een praktische
coördinatie tussen het fundamenteel
onderzoek in de universiteiten en het
ontwikkelingswerk in de industrie.
Hierdoor is de kans op versnippering
van werk en doublures van onder
zoek tot minimale proporties terugge
bracht. Een ieder kan op technisch-
wetenschappelijk gebied, in de meest
uitgebreide zin. bij TNO terecht, al
dus de Prins.
Opdracht
Prof. dr. H. W. Julius, voorzitter
van de Nederlandse centrale orga
nisatie voor TNO, beschouwde de
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer
is gisteren akkoord gegaan met een
regeling om hbs'ers voortaan in de
gelegenheid te stellen een rechtenstu
die te volgen. De enige voorwaarde is
dat een voortentamen latijn moet
worden afgelegd.
Minister Veringa (Onderwijs) deel
de mee, dat van hem geen verzet is
te verwachten tegen het zoveel mo
gelijk openbaar maken van adviezen,
onderwijszaken betreffende.
KEULEN De gewezen sergeant
van de Gestapo Kurt Wiese (53) is in
Keulen tot levenslang veroordeeld
wegens het doden van joden in het
Setto van het Poolse Grodno.
ROME Zes mannen zijn in Ro
me aangehouden wegens handel in
verdovende middelen. Grote hoeveel
heden morfine en codeïne werden op
het plein van de Paulus-baslliek ver
handeld.
woorden van de prins als een
aansporing om de opdracht van het
werk levendig te houden. Dit gebouw
is het produkt van een stuk nationale
inspanning met de opdracht er de
samenwerking mee te dienen, aldus
prof. Julius.
Het gehele complex omvat vier
hoogbouwflats en twee hallen waarin
TNO-instituten zijn gevestigd. Het is
de bedoeling dat er binnen afzienba
re tijd ongeveer 1500 man zullen
werken. De totale bouwkosten be
droegen 128 miljoen.
Aan de oostzijde zal binnenkort
met een uitbreiding worden begon
nen. Er worden een hal, laboratori
umruimte en kantoren gebouwd.
Over ca. 6 jaar zal het gereed zijn. In
het geheel zullen dan 2000 man een
werkkring hebben.
Amerika heeft geen
geld voor super
sonisch vliegtuig
WASHINGTON De commissie
voor toewijzing van gelden van het
Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft het bedrag van 223 miljoen
dollar dat op de begroting voor
1968/1969 van het Amerikaanse mi
nisterie van verkeer voorkwam voor
de ontwikkeling van een Amerikaans
supersonisch passagiersvliegtuig
(SST) in zijn geheel geschrapt. De
SST, een ontwerp van Boeing, is be
doeld als een concurrent van de
Frans-Britse Concorde.
BAZEL De Franse linkse stu
dentenleider Daniel Cohn-Bendit
heeft besloten zich voor het ogenblik
buiten de politiek te houden, zo is
gisteren in Bazel bekendgemaakt.
Volgens een woordvoerder van de
Vooruitstrevende studentenbeweging
in deze Zwitserse stad had
Cohn-Bendit telefonisch uit
West-Berlijn laten weten, dat hij een
afgesproken spreekbeurt in Bazel
niet zal vervullen, omdat de door
hem opgerichte Franse „Beweging
van de 22ste maart" hem had ge
vraagd niet meer in het openbaar op
te treden.
Zoals bekend heeft de Franse rege
ring deze groepering verboden.
Cohn-Bendit mag zelf Frankrijk niet
meer binnenkomen. Hij is in Frank
rijk geboren uit een Duitse vader en
een Franse moeder en heeft de
Duitse nationaliteit.
