Rookbom maakt eind
aan open overleg
Stellingen
van NSR
voor debat
Zuid-Tïrol
heet
een
nog altijd
hangijzer
RECHT VAN INSPRAAK
OP ONDERWIJSGEBIED
Nationaliteit telde niet
Rondkijken in Roemenië
Dag en nacht rijden trams
en bussen af en aan
Overeenstemming
cao journalisten
Taxichauffeurs reden
boos door A Aam
Minister Veringa wil toch praten
5
DONDERDAG 20 JUNJ 1968
(Van onze onderwijsredacteur)
UTRECHT Om tien minuten over tien ontplofte gisteravond
op slechts enkele meters afstand van minister Veringa, een rook
bom, juist toen minister Veringa een toelichting gaf op het derde
discussiepunt dat die avond belegd door de Nederlandse
Studenten Raad aan de orde was: de democratisering van het
onderwijs.
De Irenehal van de Jaarbeurs, tot op de laatste vierkante
meter grond bezet met studenten en leden van de wetenschappe
lijke staven was verbluft. Daarna ontstond er een enorme ver
warring, die NSR-voorziter E. Bomhoff het eerst meester was.
Hij kondigde aan dat dc vergade
ring een kwartier geschorst zou wor
den. maar toen de verstikkende rook
bleef hangen, moest hij meedelen dat
minister Veringa. ondanks het bij
zonder kinderachtige incident op een
andere plaats en een later tijdstip
alsnog bereid was het gesprek voort
te zetten.
De bom was geworpen door de
Utrechtse student H. S. (21), een ra-
dikaal-anarchist.
Dat betekende het roemloze einde
van een avond die slechts een tamme
ontmoeting tussen minister en stu
denten te zien had gegeven. Slecht
gecoördineerde vragen, vele herhalin
gen van de zijde van de vragenstel
lers en een zich bijzonder uitslovende
minister konden elkaar niet bereiken.
Minister Veringa was zo duidelijk
als hij in zijn positie zijn kon. In
principe heb ik geen bezwaar tegen
het openbaar maken van zoveel mo
gelijk rapporten. Zodra het advies
van de Academische Raad op 22 juni
is uitgebracht, zal ik contact opne
men met de NSR. Vanavond ga ik
mij echter niet uitspreken over de
wenselijke structuur van universiteit
en hogeschool, aldus de minister.
EXPERIMENT
"toen de Academische Raad als ad
vies- en coördinatieorgaan werd op
gericht, gebeurde dat in de vorm van
een experiment. De raad heeft inmid
dels veel goeds gedaan.
Intussen gaf de minister toe dat in
de huidige structuur veranderingen
kunnen worden aangebracht. Hij zei
dat de dagelijkse raad van dc Acade
mische Raad met studenten en leden
van de wetenschappelijke staven wil
spreken over een herstructurering
van de raad zelf. Het is denkbaar dat
de zetels van een aantal kroonleden
in het bestuur door studenten wor
den ingenomen.
In een toelichting op de stellingen
van de NSR zei minister Veringa
voorts, dat hij ten aanzien van de
studentenvoorzieningen niet alleen in
een inspraak van studenten, maar
zelfs in een zelfbeslissingsrecht ge
looft. Het recht van inspraak geldt
voor de studenten ook ten aanzien
van het onderwijs en, zij het meer
genuanceerd, van het onderzoek.
De minister legde er sterk de na
druk op dat hoe de Academische
Raad ook adviseert de minister zijn
beslissingen zal moeten nemen op ba-
Minister Veringa
(Van onze onderwijsredacteur)
UTRECHT De discussie tussen
minister Veringa en NSR had als
houvast een aantal stellingen van de
NSR. Deze waren:
Bestuursvorm van universiteit en
hogeschool
1. Degenen die op uiteenlopende
plaatsen in de universiteit werkzaam
zijn, zijn medeverantwoordelijk voor
wat de universiteit beoogt te berei
ken en bereikt, en hebben uit dien
hoofde recht op en de plicht tot me-
debeslissen over de doelstellingen
van de universiteit en over alle ande
re universitaire problemen op alle ni
veaus.
2. Het is wenselijk, dat er een
overleg- en adviesorgaan van het ho
ger onderwijs aan de minister komt,
waarvan structuur en werkwijze ten
minste aan de twee volgende voor
waarden moeten voldoen:
a. alle betrokkenen dienen op alle
niveaus en in alle organen vertegen
woordigd te zijn;
b. de vertegenwoordigers kunnen
ongeacht hun positie in dat orgaan te
allen tijde door diegenen die zij ver
tegenwoordigen voor al hun werk in
dat orgaan ter verantwoording geroe
pen worden.
Democratisering van het onderwijs
Het is onjuist een samenleving de
mocratisch te noemen, wanneer de
educatieve sector in zijn verhoudin
gen. in zijn toegangswegen en in zijn
functioneren ondemocratisch is. Bij
het bepalen van prioriteiten in haar
uitgaven stelt de overheid econo
mische groei en betalingsbalans meer
centraal dan haar democratische pre
tenties, zonder dat hierover expliciet
discussie plaats vindt.
Een noodzakelijke maar niet vol
doende voorwaarde voor het waarma
ken van die pretenties is de verlaging
van de leerlingenschaal en een fun
damentele verandering van de lera
renopleiding. Het heffen van retribu
ties voor het volgen van onderwijs is
een uiting van een technocratische
visie op de plaats van het onderwijs
in de maatschappij en als zodanig
ondemocratisch.
15 Artsen kregen
voedselvergiftiging
LONDEN Vijftien artsen, die
een conferentie van het Britse me
dische genootschap in Londen bij
woonden. zijn gisteren naar een zie
kenhuis vervoerd wegens voedselver
giftiging. De eerste tekenen hiervan
openbaarden zich toen de artsen zeer
onwel werden. Enkele minuten later
kregen zij hevige maagpijn en
moesten met ambulances naar het
dichtsbijzijnde ziekenhuis worden ge
bracht.
sis van zijn eigen verantwoordelijk
heid. Als de Academische Raad za
terdag geen rapport uitbrengt zal de
minister zelf nieuwe wegen zoeken
om toch een duidelijk beeld te krij
gen van wat er in de universitaire
gemeenschap leeft. Volgens dr. Ve
ringa gaat het er bij de herstructure
ring niet om het een en ander goed
koper te maken. Ik moet zorgen voor
een zo doelmatig mogelijke beste
ding.
Met betrekking tot het rap-
port-Maris zei de minister nog dat er
destijds wel degelijk om advies van
de NSR is gevraagd. Dat dat ver
traagd is door de moeilijke situatie
van de NSR zelf, daarvoor kan ik
begrip opbrengen, aldus minister Ve
ringa.
KWALITEITEN
Ten slotte ging hij in op de vraag
hoe het komt dat er in ons land
zeven president-curatoren zijn, die
niet alleen verbonden zijn aan de
universiteit, maar ook aan grote in
dustriële concerns. Het laconieke ant
woord: deze mensen beschikken ken
nelijk over veelzijdige kwaliteiten.
Vervolgens maakt het rookbom-in-
cident een einde aan de vergadering.
Een poging van secretaris-onderwijs
Paul Verwey daarna een persconfe
rentie te beleggen, ging figuurlijk de
mist in, omdat iedereen daarvoor uit
genodigd werd, en de journalist die
na lang duwen zover genaderd was
tot voorzitter Bomhoff dat hij hem
een vraag kon stellen te horen kreeg
dat hij „beter zijn bek kon houden".
Commentaar
Gesprek
T^EN onsmakelijk incident, waarvoor
de Nederlandse Studentenraad
verontschuldigingen aanbood, heeft
het gesprek met de minister van on
derwijs en wetenschappen ontijdig
doen eindigen.
Het maakte echter niet voor altijd
een einde aan een boeiende gedach-
tenwisseling.
Gedurende de gehele avond heeft een
welwillende minister zijn gehoor
trachten duidelijk te maken, aan
welke beperkingen hij onderhevig is.
Wij kregen niet de indruk dat zijn
korte, maar ter zake doende ant
woorden veel indruk maakten.
Dergelijke gesprekken zijn, zo komt
het ons voor, eigenlijk alleen maar
goed voor het „imago" van een be
windsman, die den volke toont, dat
hij niet ongenegen is te luisteren en
te antwoorden.
Ze verhelderen evenwel niets, omdat
de vragenstellers öf geen inzicht heb
ben in de werking van een parlemen
taire democratie, öf niet bereid zijn
de antwoorden ernstig te nemen.
Het ontging de roerige zaal dan ook,
dat minister Veringa even uit zijn rol
viel toen hij zijn opponenten toevoeg
de: „U moet niet lachen, als u niet
weet of u kunt lachen."
Overvol was de Irenehal in
Utrecht met studententoen mi
nister Veringa van onderwijs
daar gisteravond de beloofde
uitvoerige informatie kwam ge
ven. De jongelui zaten tot bijna
nnder At> nrnpnp tafel.
Een nieuwe sigaret met een nieuwe smaak.
25 Roxy Special sigaretten, stuk voor stuk
van ongekend kaliber.
In knalgoed pakje f 1.50.
25 Roxy Special, een nieuwe creatie, een nieuw American blend van goeden huizevan Roxy.
WENEN Typerend voor het
gemak waarmee na de eerste
wereldoorlog over het lot van de
volken werd beslist, is het ver
haal van een medewerker van de
Amerikaanse president Wilson.
Hij kwam de vergaderzaal bin
nen, toen zijn chef samen met
Lloyd George en Clemenceau
bezig wasde toekomstige gren
zen van het verslagen Oosten
rijk vast te stellen. De drie heren
kropen op handen en voeten over
de grond, waarop een grote kaart
lag uitgespreid.
Wilsons medewerker moest de
staatslieden erop attent maken, dat
het een grondsoortenkaart was.
Het was nl. de bedoeling, bij het
vaststellen van de nieuwe grenzen
rekening te houden met nationaliteit.
Niettemin werd Zuid-Tirol bij Italië
gevoegd, terwijl slechts drie procent
van de bevolking uit Italianen
bestond.
Ook in Italiaanse kringen leefden
bezwaren tegen de inlijving van on
geveer 200.000 Duitssprekenden. Italië
moest echter beloond worden voor
zijn steun aan de geallieerden en zo
ontstond het probleem Zuid-TiroL
Onderhandelen
Nadat Oostenrijk in 1955 weer vol
ledig onafhankelijk was geworden,
heeft het geprobeerd in onderhande
lingen met Italië verbetering te bren
gen in de positie van de Duitsspre
kende minderheid in dat land. Een
bevredigend resultaat kwam echter
niet uit de bus.
In 1960 werd het probleem aan de
Verenigde Naties voorgelegd. De po
litieke commissie van de VN-Assem-
blee vroeg de betrokken landen, de
onderhandelingen voort te zetten en
alles te laten, wat de situatie nog
slechter kon maken.
Ook deze aanmaning bracht echter
geen aanvaardbare regeling. Het uit
blijven ervan leidde tot gewelddaden,
zoals de vernietiging van hoogspan
ningskabels, aanvallen op politie- en
douane-beam/bten en andere terreur
acties.
Enkele maanden na het uitbreken
van dit geweld besloot het Italiaanse
ministerie van binnenlandse zaken
en commissie van onderzoek in te
stellen, die rapport moest uitbrengen
over de mogelijkheden van een rege
ling.
VERBETERING
Dit rapport (75 bladzijden) werd in
april 1964 gepubliceerd. Het hield een
wezenlijke verbetering in van de
positie der Duitssprekende bevolking.
Intussen hadden de ministers van
buitenlandse zaken van Oostenrijk en
Italië op een bijeenkomst te Venetië
besloten af te wachten, wat er met
het rapport zou gebeuren.
Delegaties van beide landen kwa
men te Genève bijeen, slaagden erin,
veel moeilijkheden uit de weg te rui
men en kwamen met een ontwerp
door
den Boef
(door Bob Nuys)
DE HARDWERKENDE Roemeen is bijzon
der trots op wat in de laatste 24 jaar in zijn
land is gepresteerd. Op 23 augustus 1944 na
men de arbeiders de macht over in het door
Koning Peter geregeerde land. Direct na de
oorlog begon de communistische partij aan
de heropbouw van het in de oorlog geteis
terde land.
Grotendeels is men in de opzet geslaagd. Roeme
nië staat op het punt een welvarend land te worden
en heeft daarmee een in eeuwen opgelopen ach
terstand snel ingehaald. Alleen al het feit dat men
zelfs in het kleinste dorp elektrisch licht heeft,
vertelt de Roemeen graag, temeer omdat dat twin
tig jaar geleden een onbereikbaar ideaal leek.
De groots opgezette industrialisatie heeft succes
gehad. Op velerlei terrein neemt Roemenië een
vooraanstaande plaats in, behalve echter op het
gebied van kleding. Goede kleding is schaars en
duur. De drie kledingfabrieken in het land produ
ceren kleding van lage kwaliteit, voornamelijk
doordat men de wol moet invoeren.
Een goede herenpyjama bijv. kost 50! De im
port-wol is bijna niet te betalen. Niettemin halen
grote Nederlandse warenhuizen als C. A. en
Vroom en Dreesmann daar grote partijen overhem
den e.d. vandaan. En in Roemenië heeft men goede
hoop dat het „kledingprobleem" door de bouw var.
nieuwe fabrieken binnen twee jaar kan worden
WOK LUXE
Dat luxe ook voor de gewone Roemeen gemeen
goed begint te worden, bewijst wel het steeds toe-
In het dal van de Prahova.
nemende, zij het voor onze begrippen nog niet
intensieve autoverkeer. De Oosteuropese wagen ge
niet de voorkeur, terwijl van de Westerse auto's
Mercedes, Renault en Fiat de voorkeur hebben.
Een belangrijker plaats neemt het openbaar ver
voer in. Dag en nacht rijden trams en bussen af
en aan.
Velen schijnen namelijk 's nachts te werken.
Merkwaardigerwijs ziet men dan veel vrouwen op
straat. Vrouwen bemannen de trams als conductri
ces en ook de stadsreiniging geschiedt veelal door
vrouwen.
voor de dag, dat ook aanvaardbaar
was voor de Zuidtiroolse volkspartij.
Het enige wat men van Italië ver
langde was, dat het garanties zou ge
ven betreffende de uitvoering, lome
wenste echter niets in een nieuw
verdrag vast te leggen. In deze situa
tie is nog geen verandering gekomen.
Het ziet er zelfs naar uit, dat Italië
in het geheel geen belangstelling
meer heeft voor een regeling. Wel
licht probeert het op andere wijze
een binnenlandse oplossing voor de
kwestie Zuid-Tirol te vinden.
GEWIJZIGD
De verhouding (in getalssterkte)
tussen de Duitstalige en Italiaanse
bevolkingsgroepen is nl. drastisch ge
wijzigd in het voordeel van de Italia
nen. Woonden er in Zuid-Tirol aan
vankelijk slechts 6.000 Italianen en
200.000 Duitssprekenden, op het ogen
blik zijn die getallen resp. 130.000 en
240.000. En de zonderlinge situatia
dbet zich voor, dai zelfs Sicilianen in
het gebied dienst doen bij de politie.
Italic heeft de terreurdaden in
Zuid-Tirol aangegrepen om zijn veto
te kunnen uitspreken over 'het aan
knopen van banden tussen de EEG
en Oostenrijk. Het is echter duide
lijk, dat de oorzaak dieper ligt en dat
er pas van verbetering van de be
trekkingen tussen beide landen spra
ke kan zijn, als Oostenrijk zich voort
aan niet meer inlaat met het pro
bleem, dat Italië als een binnen
landse aangelegenheid beschouwt.
AFGEDAAN?
Bovendien biedt de binnenlandse
politieke toestand in Italië geen en
kele mogelijkheid tot manouvreren,
zo de bereidheid daartoe al zou
bestaan. In Rome zal men dan ook
meer en meer geneigd zijn, de
kwestie Zuid-Tirol als een afgedane
zaak te beschouwen. Zulks in de
hoop. dat het verlangen naar een
speciale band met de EEG de rege
ring te Wenen ertoe zal brengen, het
zelfde te doen. Of dit laatste zal ge
beuren, moet evenwel worden be
twijfeld.
DEN HAAG De delegatie van de
Nederlandse dagbladpers en de Ne
derlandse vereniging van journa
listen, die de onderhandelingen over
verlenging van de per 30 juni 1968
afgelopen cao voor dagbladjourna
listen voerden, hebben gisteravond
overeenstemming bereikt over een
verhoging van de schaalsalarisen
met 5 procent.
Voorts is, mede in het kader van
de elders in het bedrijfsleven plaats
vindende arbeidsverkorting, een uit
breiding van de vakantie met 3
werkdagen overeengekomen.
Bovendien is de regeling herzien
betreffende de inschakeling van een
vertrouwensman bij structuurwijzi
gingen in de dagbladondernemingen
die voor de redactiestaven belang
rijke consequenties kunnen hebben.
Zo zal voortaan de vertrouwensman
op de interne reorganisatie worden
ingeschakeld.
De regeling inzake uitkering van
wachtgeld bij ontslag ten gevolge
van fusies en dergelijke is belangrijk
uitgebreid, terwijl een uitkering van
smartegeld in deze gevallen is over
eengekomen. De cao heeft een loop
tijd van 12 maanden.
overtreding van stopverboden en bij dubbel parkeren oplopen
De politie behoefde niet in te grijpen, al ontstonden hier en daar verkeeri-
stremmingen.
Het taxibedrijf in de hoofdstad wordt steeds meer met stopverboden ge
confronteerd. Op bepaalde uren zou in bijna de gehele binnenstad een stop
verbod gelden zodat de taxichauffeurs hun passagiers niet meer kunnen
afzetten zonder het risico van een bekeuring op te lopen.
De chauffeurs willen nu met burgemeester Samkalden gaan praten.
