KAMER EENSGEZIND IN
AFKEUREN LOONRESLUIT
krant van
FORMAAT
Gastenboek
■u
.Pure oppositie van
socialist Den
Martelingen in
Mesdagstichting
Meer voor bestrijding werkloosheid
VVV Z.- HOLLAND IN
FINANCIËLE NOOD
Unie van Baptisten
geen „uniformisme"
Rijk en provincie moeten
meer subsidie verlenen
Amsterdamse advocate beweert:
PPR stemde
„verdeeld"
VERDRIJF
VERKOUD
HEID
WITTE KRUIS
Pakket met hom
voor premier
5
WOENSDAG 29 MEI 1968
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Zoals verwacht mocht worden verzetten alle partijen in de Tweede Kamer
zich tegen de regeringsplannen om nu in de loonvorming in te grijpen door de indiening
van een noodwet die het mogelijk zou maken de contracten met zes maanden te verlengen.
Het Pentagon heeft deze foto
vrijgegeven van de Russische
TU-16-straalbommenwerper, die
op 25 mei vlak bij het Ameri
kaanse vliegdekschip Essex op
200 mijl uit de Noorse kust bran
dend in zee stortte. Op de boven
ste foto vliegt de bommenwerper
op enkele meters hoogte langs
het schip, waarna het enkele
ogenblikken later brandend in
zee stort. De Amerikanen hebben
uitdrukkelijk verklaard het
vliegtuig niet te hebben gehin
derd.
Drs. J. M. den Uyl (soc.) was het
meest fel. Hij vond het een „onbe
grijpelijke zaak" dat een kabinet dat
zegt het principe van de verdelende
rechtvaardigheid te huldigen, de lo
nen wil beperken ten gunste van
winstmarges. Hij diende een motie
in. waarin hij de regering verzocht
het besluit in zijn geheel terug te
nemen, omdat het economisch onge
fundeerd is, de inkomensverhouding
scheef trekt en de vertrouwensbasis
van het sociaal overleg ondermijnt.
Zijn motie was mede-ondertekend
door D'66, PSP en PPR.
De heer Den Uyl vond het merk
waardig, dat lonen alleen ge
koppeld worden aan de pro-
duktiviteit, waar de SER heeft
gezegd, dat de lonen ook in de pas
moeten lopen bij de buitenlandse
ontwikkeling. De heer Den Uyl eiste
een grootscheeps program van om
en herscholing en grootscheepse hulp
aan de probleemgebieden.
De heer Den Uyl concludeerde, dat
onorthodoxe maatregelen nodig ziin
(agglomeratiebelasting om de vesti
ging van industrieën in de regio te
bevorderen) om de werkloosheid 'e
bestrijden. Hij vond de 150 mïlj.
onvoldoende.
Sprinter
Drs. J. Boersma (a.r.) noemde het
betoog van de heer Den Uyl voor het
DEN HAAG „Het streng arrest
hoont niet tmeer in deze tjjd want er
gaat geen enkele opvoedende wer
king van uit", zei mr. C. C. J. Kie-
wit, kolonel van de militaire juri
dische dienst gisteren in een lezing
te Den Haag voor de vereniging ter
beoefening van de krijgswetenschap.
De heer Kiewit keent zich ook te
gen de huidige mogelijkheid van
plaatsing, in een strafklasse (Nieu-
wensluis). Hij voelt meer voor een
special „opivoedinsondexldeel". waar
de gestrafte met het verstrijken van
zijn straftijd meer vrijheden krijgt.
(Van onze correspondent)
OUDEWATER In de leden
vergadering van de provinciale
VVV van Zuid-Holland heeft
de voorzitter, mr. H. A. C.
Branderhorst, zijn verontrus
ting uitgesproken over de fi
nanciële toestand van de ver
eniging. De begroting voor
1969 heeft een ongedekt tekort
van 13.000.
UTRECHT Tijdens de be
handeling van een rechtszaak in
Utrecht heeft de Amsterdamse
advocate mejuffrouw J. L.
Bakker-Weesing gisteren ver
klaard, dat in de Mesdag
stichting te Groningen wantoe
standen heersen.
De advocate, die als getuige door
dc verdediging werd opgeroepen,
verklaarde dat sommige therapieën
in de Mesdagstichting door verpleeg
den duidelijk als niet-humaan wor
den gekwalificeerd. Zij sprak van
„rticksichtslose martelingen".
Een van de verdachten, de Amster
dammer H. P. (36), die van diefstal
wordt beschuldigd, zei de voorkeur te
geven aan negen jaar gevangenisstraf
boven eventuele terbeschikkingstel
ling van de regering. Hij meende dat
hij bij een terbeschikkingstelling
naar de Mesdagstichting moest. „Ik
ben er geweest. Elke dag kreeg ik
drie inspuitingen om me alles te la
ten vertellen, over het meisje waar
mee ik verkering had, mijn vader en
moeder, mijn zuster.
Geschopt
Dat wilde ik niet, maar ik werd
gedwongen. Ze hebben me geslagen
en geschopt, ik ben getrapt waar je
een mens niet mag trappen.
Ik wil niet ter beschikking wor
den gesteld, want als dat gebeurt dan
hang ik me op. Als ik naar dc
Mesdagstichting moet, in een cel van
drie bij vier meter, dan word ik een
beest", zo zei H. P., die classificeer
der is van beroep.
P. stond met drie anderen terecht
omdat ze in de Kerstnacht „tezamen
en in vereniging" in drie plaatsen
1 voor tienduizenden guldens aan bont
mantels hebben gestolen. Er was ook
nog een vijfde man bij, maar die
hoefde niet meer voor te komen om
dat hij al in een psychiatrische in-
I richting is opgenomen.
Ministerie: Wij zijn
op de hoogte
Het ministerie van justitie gaf
vanmorgen op ons verzoek het vol
gende commentaar:
De Mes'dagkliniek is de inrichting
waar de moeilijkst te behandelen de
linquenten worden ondergebracht;
veelzeggend is wel dat de 70 delin
quenten 175 man perspneel, onder
wie zes me'dici en drie wetenschap
pelijke medëwerkerse ter beschik
king staan.
Alle verdachten «die een ter be
schikkingstelling boven het hoofd
hangt, zien daar tegenop, zeker om
dat dit meestal een psychiatrische
behandeling is.
Het departement is volledig op de
hoogte van de in «de Mesda'gkliniek
toegepaste behandelingstechnie'ken.
De kliniek is een geheel open zaak
voor ons. Bovendien heeft de kli
niek voortdurend contact met de
universiteitskliniek van Groningen,
Het ministerie zei dat geen com
mentaar kon worden gegeven op
'het bijzondere geval van de ver
dachte H. P.. wel op de toestand
in de kliniek in zijn algemeenheid.
Mr. Branderhorsl was zeer
ontstemd over de provinciale subsi
die. Deze bedraagt nog steeds
45.000 per jaar en is sinds vier jaar
niet meer verhoogd.
De voorzitter zei, dat het provinci
aal bestuur maar weer eens onder
druk moet worden gezet, omdat het
rijk een subsidie verleent, gebaseerd
op die van de provincie.
In de rondvraag barstte veel kri
tiek los op de ANVV de landelijke
vereniging. Verschillende afgevaar
digden vonden dit een logge en /eer
traag werkende instantie.
In zijn welkomstwoord had de
voorzitter het een en ander verteld
over de toekomstige structuur van de
VW. Het toerisme is volgens de heer
Branderhorst een beklemmende zaak
geworden.
Vooral de organisatorische moei
lijkheden zijn groot en het verwon
derde hem dan ook niet dat er meer
gefaald wordt dan bij het bedrijfsle
ven.
Na diepgaande studies zullen nieu
we samenwerkingsvormen gecreëerd
eerst sinds lange tijd weer „pure
oppositie". Hij vergeleek de so
cialist met een baansprinter, die
een tijd lang het politiekoninteres
sante „sur place" heeft beoefend en
nu eindelijk demarreert. Maar hij
stelde hem gerust: er is één troost,
voor de verliezer volgt een her
kansing.
De heer Boersma maakte het de
regering niet al te lastig, al had ook
hij de nodige bezwaren tegen 'de
loonmaatregel nu. Hij wenste de re
gering in ieder geval geen blanco
volmacht te geven, mocht een nood
wetje om de Ionen te kunnen beper
ken toch noodzakelijk zijn.
Het zwaartepunt van zijn betoog
lag op de aard van de loonmaatregel:
Hij vond haar eenzijdig (alleen de
lonen worden getroffen, niet prijzen,
winsten); het tijdstip was verkeerd
(er zijn nog te veel onzekerheden
over de economische situatie in het
najaar en in 1969) en er is te weinig
aandacht geweest voor de sociale ge
volgen. „Maar primair moet de SER
ingeschakeld worden".
Hij zei nog, dat ook deze loonnota
voor de ARP een complete verrassing
was geweest.
De liberaal Rietkerk had nogal wat
kritiek op de benadering van de
loonmaatregel door de vakbeweging.
Als de ontwikkeling van de lonen
gevaarlijk voor de nationale econo
mie' is, zal de regering moeten ingrij
pen. ook bij vrije loonvorming. Dat
zelfde geldt voor de ontwikkeling
van andere inkomens. Mr. R. J.
Nelissen (kath. v.) varieerde op
het reeds door de a.r. Boersma
gestelde. Als de sitautie in het
najaar een ingrijpen toch nood
zakelijk maakt, zal de ingreep
geen verstorende invloed mogen heb
ben op een rechtvaardige inkomens-
en vermogensverhouding. Met de
heer Boersma vond de heer Nelis
sen. dat meer moet worden uitge
trokken voor de werkloosheids be
strijding.
De heer Van Dis (s.g.) sloot zidh in
het algemeen aan bij de beschou in-
wingen van de confessionale fracties.
De heer Kikkert (c.h.) wees op de
stukken van de „Achttien" toen hij
zei. dat als in het najaar een loon-
besluit genomen moet worden, dit
niet eenzijdig voor één groep moet
gelden, maar dat wel degelijk wette
lijke voorzieningen getroffen moeten
worden voor een goed inkomensbe
leid, noodzakelijk in een moderne
maatschappij.
De heer Kikkert, die zich aansloot
bij de heer Boersma dat een gericht
advies van de SER noodzakelijk is
bij de beslissing over het te volgen
loonbeleid, wees nog even op de ge
vaarlijke kant aan het afremmen van
de automatisering via loonsverlaging.
Hij vreest dat we dan over tien jaar
met een technologische achterstand
zitten. „Begeleiden is beter en iets
anders dan afremmen".
Hij vond de 150 miljoen voor de
werkgelegenheid onvoldoende, waar
de regering zelf prioriteit heeft ver
leend aan de werkgelegenheid. Hij
De heer Jongeling (g.p.v.) vond het
optreden van de vakbeweging tegen
over minister Rooi vink verwerpelijk.
Ook hij bepleite uitstel van
loonbeheersing in het najaar.
de
DEN HAAG NVV-voorzitter A.
H. Kloos, tevens voorzitter van het
overlegorgaan der vakcentrales, heeft
de beslissing van de regering inzake
het loonbeleid „een terugtocht" ge
noemd, „die niet getuigt van groot
strategisch vernuft".
Hij zei dit gisteravond in een com
mentaar op het loon- en werkgele-
genheidsdebat in de Tweede Kamer.
Luisteren naar
nieuiv hart
moeten worden. Een goed voorbeeld
van samenwerking noemde hij de
VW-combinatie Holland, die vooral
in het buitenland veel goed werk
verricht.
Ondanks de sombere voorspellin
gen werd 1967 een goed toeristen.jaar.
Het aantal overnachtingen van
Duitsers daalde echter. Wil men in
1968 en 1969 verbetering, dan zal er
volgens de heer Branderhorst meer
moeten worden samengewerkt.
De 45-jarige Frederick West, de eer
ste harttransplantatiepatiënt in En
geland, luistert met een stethoscoop
naar zijn nieuwe hart. Het orgaan
werd drie weken geleden overgeplant
en is afkomstig van Patrick Ryan,
een timmerman, die in Ierland werd
geboren. De operatie werd verricht
in het nationale hartziekenhuis in
Londen.
De ministers Willy Brandt en
Strauss van de Duitse Bondsrepu
bliek hebben reeds hun kamers in
hotel Des Indes geboekt om aanwe
zig te zijn op het grootse feest op 6
juni, waarmee de nieuwe residentie
van de Duitse ambassadeur, het
Huis van Schuylenburg, Lange Vij
verberg 8, wordt ingewijd.
Gastheer en gastvrouwe zijn de
Duitse ambassadeur en mevrouw
Knoke, die echter nooit in het huis
zullen wonen.
Juist gisteren toen het meesterlijk
gerestaureerde 17de-eeuwse huis
aan de pers vertoond werd, kwam
het agrément af, waarmede Hans
Arnold, persoonlijke vriend van mi
nister Brandt, aanvaard werd als
ambassadeur van de Duitse
Bondsrepubliek in Den Haag.
Een benoeming, waarvan ambas
sadeur Knoke, die zelfs nog niet
gepolst was over een eventuele ande
re post, via een krantebericht voor
het eerst hoorde. Ook nu nog weet
het ambassadeurspaar niet welke
nieuwe post wacht. Alleen dat het
binnenkort vertrekken zal, waardoor
een verhuizing voor enkele weken
van het huis aan de Parklaan naar
de Vijverberg nogal zinloos wordt.
Dwalend door de salons, de gan
gen en hallen heb ik me afgevraagd
of het nu sneu is dat het echtpaar
Knoke deze vorstelijke woning ont
gaat. Of mevrouw Arnold er straks
met haar drie kinderen het er echt
fijn zal hebben? Ik keek een naar
de leuning van de statietrap. Ver
rukkelijk om af te glijden. Met wat
oefening haal je de ronde hoeken
best.
Pftleis
Ik schouwde op de goudkleurige
lopers, speciaal voor dit huis ver
vaardigd werd me verteld. Zouden
diplomatenkindertjes nooit, maar
dan ook nooit, vuile voetjes hebben?
hebben?
Ik aaide heel, heel voorzichtig
over de zijden bekleding van de eet-
kamerstoelen.
Daar kan je beslist geen pap op
morsen.
En dan de breekbare zaken... het
oorselein, de vazen, het prachtige
tafelstuk in de eetkamer,
museumstukken., in de buurt van
kinderhanden...
Misschien zal het in de residentie
van de Duitse ambassadeur wel net
zo gaan als indertijd in huize Marij-
nen, toen onze premier op het
Catshuis gehuisvest werd. Daar was
een kast vol kostbaar Japans rood
porselein. De kast was op slot en de
sleutel was in het bezit van. de
directeur van het Rijksmuseum!
Dat op verzoek van mevrouw Ma-
rijnen. die haar gezin niet het risico
wilde laten lopen, dat iemand er
ooit met een vinger aan zou komen.
De huishoudelijke zorgen in dit
beeldschone paleis moeten overigens
ook onvoorstelbaar zijn, want al die
glanzende eikehouten traptreden,
al die met tere zijde overtrokken
vergulsel, de marmeren vloeren,
moeten onderhouden worden.
Voor Den Haag is de restauratie
een geweldige aanwinst. De statige
gevel is een sieraad, heerlijke gaaf
juist nu zo veel plekken in de stad
zo tragisch vervallen en ontluisterd
worden.
Procentueel zullen slechts weinig
Hagenaars de verrassende schoon
heid van de schatten binnenshuis
aanschouwen. Die er komen zullen
het alles alleen van harte bewonde
ren. Maar het lijkt me een ontstel
lende opgave het te moeten bewo
nen en bewaren!
Dj. Jan van Dam: geboren op 2 februari 1926 le Win
schoten, studeerde theologie aan de rijksuniversiteit Utrecht
en Groningen, deed op 21 mei 1950 intrede, te Ter Apel,
was vervolgens predikant van november 1952 tot augus
tus 1956 te Zundbulten (Fr.), van september 1956 tot au
gustus I960 te Haarlem, van september 1960 tot beden te
Sneek. Bekleedt enkele functies in de Unie van Baptis
ten Gemeenten in Nederland, in het bijzonder: (eind)
redactie weekblad De Christen (thans redactie-secretaris I
ern perssecretaris.
ERGENS gast te z(jn betekent in elk geval ook bescheiden te
zijn. De baptisten in Nederland dienen bovendien om andere
redenen wel bescheiden te ztfn, want zij vormen maar een be
trekkelijk kleine groep nog geen tienduizend samen. Welis
waar gaven bjj de volkstelling van 1960 17.591 personen op bap
tist te zijn gelet op de groei van de baptistengemcenten in de
laatste jaren zal dit cijfer nu wel hoger liggen maar dat komt
omdat bjj dat getal van de volkstelling ook de^ kinderen zijn
meegeteld. En waarschijnlijk een tamelijk grote kring van „vrien
den van de gemeente" mensen die zich bij ons thuis voelen,
zich baptist noemen, zonder (nog) lid van de gemeente te zgn
geworden.
Dat de baptisten ondanks hun geringe aantal in Nederland, toch nog
tamelijk vaak „in het nieuws" zijn is waarschijnlijk te danken aan het ieii,
dat ze internationaal gezien deel uitmaken van een zeer grote gemeenschap,
de Baptist World Alliance, waarbij meer dan dertig miljoen baptisten zijn
aangesloten. De meesten van hen in Amerika, vooral Noord-Amerika (U
en Canada), maar ook Europa telt een anderhalf miljoen. Alleen al in
Rusland, volgens betrouwbare gegevens 500.000.
MARKANTE ONDERSCHEIDING
Maar het moet in dit „gastenboek" gaan over de Unie van Baptisten
Gemeenten in Nederland. Een van de markante onderscheidingen ligt al in
de naam: Unie van gemeenten. Dat wil dus zeggen, dat de Unie een
federatief verband is van gemeenten die ieder voor zich autonoom,
zelfstandig, zijn. Het begin van deze autonomie, dit zelfbeschikkingsrecht,
ligt in de nogal personalistische geloofsopvatting en -beleving: de gemeente
moet gemeente van gelovigen zijn, ieder die gedoopt wenst te worden
door onderdompeling, als teken van het met Christus begraven zijn en het
met Hem opstaan om in nieuwheid te leven moet er persoonlijk van
kunnen getuigen Jezus Christus als zijn Heer te kennen. Op grond van die
belijdenis wordt men gedoopt.
De eerste gemeente die op deze wijze gevormd werd ontstond, althans m
ons land, op 15 mei 1845 te Gasselternijveen (Dr.) waar de voormalige
hervormde predikant dr. Johannes Elias Feisser met een zestal
medestanders in het water van een kanaal werd gedoopt. „Gemeente van
gedoopte christenen" noemden die eerste Nederlandse baptisten hun ge
meenten.
In 1880 was er een tiental van zulke „gemeenten van gedoopte christenen"
(in Stadskanaal, Nieuwe Pekela, Nieuw Weerdinge. Groningen, Franeker,
Sneek. Hengelo, Amsterdam, Den Haag) die samenwerking en
samenspreking zochten en daarom de Unie van Baptisten Gemeenten sticht
ten.
Eén van de eerste besluiten van de Unie was de uitgave van een eigen
orgaan, het nog steeds bestaande (week)blad De Christen. Verder werd
reeds dadelijk gepoogd om gezamenlijk te evangeliseren door o.a. de aanstel
ling van „Unie-centreizigers" zoals ze, vanwege hun financiering, werden
genoemd colporteurs die er in de wintermaanden op uittrokjken niet
bijbels en christelijke lectuur.
Dat het noodzakelijk was om de voorgangers der gemeenten een
dergelijke algemene en theologische scholing te geven is pas later een
vanzelfsprekende zaak geworden. De „lekebroeders", die aanvankelijk lei
ding gaven aan de gemeenten zagen de noodzaak er niet van in... Later
maakte men gebruik van het Predigerseminar van de Duitse baptisten in
Hamburg. De Hitlertijd maakte daaraan een eind.
In de oorlog en in de eerste jaren daarna ontvingen de toekomstige
baptisten voorgangers hun theologische vorming aan de Nederlandse uni
versiteiten. In die na-oorlogse jaren is er trouwens een bont scala van
opleidingsmogelijkheden benut: Denemarken, Zweden, Engeland, USA,
Zwitserland waar de Amerikaanse baptisten in 1952 in het nabij Zürich
gelegen villadorp Rüschlikon een Europees seminarium stichtten en,
opnieuw, Hamburg. Sinds 1957 studeren de a.s. baptistenvoorgangers aan
het eigen seminarium De Vinkenhof, gevestigd in Bosch en Duin (Bilt-
hoven.)
ZENDINGSGEMEENTEN
Is de theologische opleiding een van de belangrijkste gemeenschappelijke
taken van de gemeenten die zich in de Unie verenigden, eigenlijk moest de
zendingsarbeid nog eerder genoemd worden. Want baptistengemeenten
zijn zendingsgemeenten. Dat is hun wezen: immers elk lid moet persoonlijk
gewonnen worden.
In het binnenland drijven zij zending wezenlijk is er geen onderscheid
tussen zending en evangelisatie door middel van de Evangelisatie Com
missie der Unie. Deze ECU steunt noodlijdende gemeenten, stimuleert
pioniersarbeid en bereidt op het ogenblik een landelijke evangelisatiecam
pagne voor die in 1968/69 gehouden zal worden onder de naam
HANDELINGEN 69.
De buitenlandse zending van de Unie Zendings Commissie (UZC) is geen
zelfstandige zendingsarbeid in de strikte zin v.an het woord, maar coöperatie
met andere baptisten-zendingscorporaties, de Baptist Missionary Society
(Groot Britannië) het oudste zendingsgenootschap ter wereld de
Amerikaanse baptisten en het Europees Baptisten Zendingsgenootschap (een
onderdeel van de Europese Baptisten Federatie). Op het ogenblik werken
er Nederlandse baptisten-zendelingen in Kongo en Kameroen. Verscheidene
anderen werken privé dat wil zeggen: buiten verantwoordelijkheid van
de Unie in het verband van enkele „geloofszendingen".
Sinds 1963 maakt de Unie geen deel meer uit van de Oecumenische Raad,
noch van de Wereldraad. Het federatieve karakter van de Unie verdroeg
een dergelijke vertegenwoordiging toch al moeilijk maar daarenboven, er
leefde in verschillende gemeenten angst voor een „wereldkerk"; anders
gezegd: voor de neiging om kerk- en geloofsgemeenschappen te integreren.
Daartegen zullen de baptistengemeenten zich steeds blijven verzetten. In
tussen is het gesprek over de oecumene, met de stichting van de nieuwe
Raad van Kerken, de laatste maanden opnieuw op gang gekomen.
Dat een dergelijk gesprek niet zo gemakkeliik is laat zich verklaren uit
de nogal sterk individualistische trekken die eigen zijn aan elke doperse
gemeenschap. Er is geen ..uniformisme" internationaal gezien kennen de
baptisten „opwekkingschristenen" als dr. Billy Graham en „solidari-
teitschristenen", als dr. Martin Luther King... Dezelfde verscheidenheid van
opvattingen is ook aanwezig, uiteraard op veel kleinere schaal, binnen de
Nederlandse baptisten-unie. Wat hen samenbindt is: één Heer, één geloof en
één doop.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De fractie van de
PPR zorgde voor de nodige hilariteit
toen de Kamer gisteren moest stem
men over een voorstel van D'66 om
premier De Jong voor het Loondebat
een verklaring te laten afleggen over
de vraag of de regering vast hield
aan verlenging van de contracten
met zes maanden in 1969.
Slechts D'66 was voor. Plus „ander
halve" radikaal, want de heer Aar
den stond onvervaard op. Mej. Kessel
had de keus tussen hem en de heer
Janssen die demonstratief bleef zit
ten. Zij koos voor een half-zitten,
half staan. Met een ferme klap op
zijn schouder gaf zij Janssen toch te
verstaan dat hij voor moest stem
men. hetgeen niet gebeurde.
De premier wilde overigens wel.
maar hij zou zich neerleggen bij de
gang van zaken die de Kamer
wenste. De Kamer wenste het ge-
bruiktelijke: eerst de fracties, dan
het antwoord van de regering.
De pers werd ook nog ter sprake
gebracht. Freule Wttewaall van
Stoetwegen: „Als we ons door kran
tenberichten moeten laten leiden,
zijn we helemaal op de verkeerde
weg".
met v
Poeders, tabletten, cachets.
(Witte Krui^spaart bovepdien
v de maag.)
STOCKHOLM Een onbekende
man heeft gisteren in Stockholm ge
tracht een pakket voor premier Er-
lander te verzenden, dat bij opening
een zelfgemaakte bom bleek te be
vatten. Hij bood het pakket bij een
particulier kantoor aan dat het voor
hem moest adresseren en verzenden.
Een achterdochtige bediende maakle
het open en vond de bom. De man
was toen al vertrokken.