KAMER EENSGEZIND IN AFKEUREN LOONRESLUIT krant van FORMAAT Gastenboek ■u .Pure oppositie van socialist Den Martelingen in Mesdagstichting Meer voor bestrijding werkloosheid VVV Z.- HOLLAND IN FINANCIËLE NOOD Unie van Baptisten geen „uniformisme" Rijk en provincie moeten meer subsidie verlenen Amsterdamse advocate beweert: PPR stemde „verdeeld" VERDRIJF VERKOUD HEID WITTE KRUIS Pakket met hom voor premier 5 WOENSDAG 29 MEI 1968 (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG Zoals verwacht mocht worden verzetten alle partijen in de Tweede Kamer zich tegen de regeringsplannen om nu in de loonvorming in te grijpen door de indiening van een noodwet die het mogelijk zou maken de contracten met zes maanden te verlengen. Het Pentagon heeft deze foto vrijgegeven van de Russische TU-16-straalbommenwerper, die op 25 mei vlak bij het Ameri kaanse vliegdekschip Essex op 200 mijl uit de Noorse kust bran dend in zee stortte. Op de boven ste foto vliegt de bommenwerper op enkele meters hoogte langs het schip, waarna het enkele ogenblikken later brandend in zee stort. De Amerikanen hebben uitdrukkelijk verklaard het vliegtuig niet te hebben gehin derd. Drs. J. M. den Uyl (soc.) was het meest fel. Hij vond het een „onbe grijpelijke zaak" dat een kabinet dat zegt het principe van de verdelende rechtvaardigheid te huldigen, de lo nen wil beperken ten gunste van winstmarges. Hij diende een motie in. waarin hij de regering verzocht het besluit in zijn geheel terug te nemen, omdat het economisch onge fundeerd is, de inkomensverhouding scheef trekt en de vertrouwensbasis van het sociaal overleg ondermijnt. Zijn motie was mede-ondertekend door D'66, PSP en PPR. De heer Den Uyl vond het merk waardig, dat lonen alleen ge koppeld worden aan de pro- duktiviteit, waar de SER heeft gezegd, dat de lonen ook in de pas moeten lopen bij de buitenlandse ontwikkeling. De heer Den Uyl eiste een grootscheeps program van om en herscholing en grootscheepse hulp aan de probleemgebieden. De heer Den Uyl concludeerde, dat onorthodoxe maatregelen nodig ziin (agglomeratiebelasting om de vesti ging van industrieën in de regio te bevorderen) om de werkloosheid 'e bestrijden. Hij vond de 150 mïlj. onvoldoende. Sprinter Drs. J. Boersma (a.r.) noemde het betoog van de heer Den Uyl voor het DEN HAAG „Het streng arrest hoont niet tmeer in deze tjjd want er gaat geen enkele opvoedende wer king van uit", zei mr. C. C. J. Kie- wit, kolonel van de militaire juri dische dienst gisteren in een lezing te Den Haag voor de vereniging ter beoefening van de krijgswetenschap. De heer Kiewit keent zich ook te gen de huidige mogelijkheid van plaatsing, in een strafklasse (Nieu- wensluis). Hij voelt meer voor een special „opivoedinsondexldeel". waar de gestrafte met het verstrijken van zijn straftijd meer vrijheden krijgt. (Van onze correspondent) OUDEWATER In de leden vergadering van de provinciale VVV van Zuid-Holland heeft de voorzitter, mr. H. A. C. Branderhorst, zijn verontrus ting uitgesproken over de fi nanciële toestand van de ver eniging. De begroting voor 1969 heeft een ongedekt tekort van 13.000. UTRECHT Tijdens de be handeling van een rechtszaak in Utrecht heeft de Amsterdamse advocate mejuffrouw J. L. Bakker-Weesing gisteren ver klaard, dat in de Mesdag stichting te Groningen wantoe standen heersen. De advocate, die als getuige door dc verdediging werd opgeroepen, verklaarde dat sommige therapieën in de Mesdagstichting door verpleeg den duidelijk als niet-humaan wor den gekwalificeerd. Zij sprak van „rticksichtslose martelingen". Een van de verdachten, de Amster dammer H. P. (36), die van diefstal wordt beschuldigd, zei de voorkeur te geven aan negen jaar gevangenisstraf boven eventuele terbeschikkingstel ling van de regering. Hij meende dat hij bij een terbeschikkingstelling naar de Mesdagstichting moest. „Ik ben er geweest. Elke dag kreeg ik drie inspuitingen om me alles te la ten vertellen, over het meisje waar mee ik verkering had, mijn vader en moeder, mijn zuster. Geschopt Dat wilde ik niet, maar ik werd gedwongen. Ze hebben me geslagen en geschopt, ik ben getrapt waar je een mens niet mag trappen. Ik wil niet ter beschikking wor den gesteld, want als dat gebeurt dan hang ik me op. Als ik naar dc Mesdagstichting moet, in een cel van drie bij vier meter, dan word ik een beest", zo zei H. P., die classificeer der is van beroep. P. stond met drie anderen terecht omdat ze in de Kerstnacht „tezamen en in vereniging" in drie plaatsen 1 voor tienduizenden guldens aan bont mantels hebben gestolen. Er was ook nog een vijfde man bij, maar die hoefde niet meer voor te komen om dat hij al in een psychiatrische in- I richting is opgenomen. Ministerie: Wij zijn op de hoogte Het ministerie van justitie gaf vanmorgen op ons verzoek het vol gende commentaar: De Mes'dagkliniek is de inrichting waar de moeilijkst te behandelen de linquenten worden ondergebracht; veelzeggend is wel dat de 70 delin quenten 175 man perspneel, onder wie zes me'dici en drie wetenschap pelijke medëwerkerse ter beschik king staan. Alle verdachten «die een ter be schikkingstelling boven het hoofd hangt, zien daar tegenop, zeker om dat dit meestal een psychiatrische behandeling is. Het departement is volledig op de hoogte van de in «de Mesda'gkliniek toegepaste behandelingstechnie'ken. De kliniek is een geheel open zaak voor ons. Bovendien heeft de kli niek voortdurend contact met de universiteitskliniek van Groningen, Het ministerie zei dat geen com mentaar kon worden gegeven op 'het bijzondere geval van de ver dachte H. P.. wel op de toestand in de kliniek in zijn algemeenheid. Mr. Branderhorsl was zeer ontstemd over de provinciale subsi die. Deze bedraagt nog steeds 45.000 per jaar en is sinds vier jaar niet meer verhoogd. De voorzitter zei, dat het provinci aal bestuur maar weer eens onder druk moet worden gezet, omdat het rijk een subsidie verleent, gebaseerd op die van de provincie. In de rondvraag barstte veel kri tiek los op de ANVV de landelijke vereniging. Verschillende afgevaar digden vonden dit een logge en /eer traag werkende instantie. In zijn welkomstwoord had de voorzitter het een en ander verteld over de toekomstige structuur van de VW. Het toerisme is volgens de heer Branderhorst een beklemmende zaak geworden. Vooral de organisatorische moei lijkheden zijn groot en het verwon derde hem dan ook niet dat er meer gefaald wordt dan bij het bedrijfsle ven. Na diepgaande studies zullen nieu we samenwerkingsvormen gecreëerd eerst sinds lange tijd weer „pure oppositie". Hij vergeleek de so cialist met een baansprinter, die een tijd lang het politiekoninteres sante „sur place" heeft beoefend en nu eindelijk demarreert. Maar hij stelde hem gerust: er is één troost, voor de verliezer volgt een her kansing. De heer Boersma maakte het de regering niet al te lastig, al had ook hij de nodige bezwaren tegen 'de loonmaatregel nu. Hij wenste de re gering in ieder geval geen blanco volmacht te geven, mocht een nood wetje om de Ionen te kunnen beper ken toch noodzakelijk zijn. Het zwaartepunt van zijn betoog lag op de aard van de loonmaatregel: Hij vond haar eenzijdig (alleen de lonen worden getroffen, niet prijzen, winsten); het tijdstip was verkeerd (er zijn nog te veel onzekerheden over de economische situatie in het najaar en in 1969) en er is te weinig aandacht geweest voor de sociale ge volgen. „Maar primair moet de SER ingeschakeld worden". Hij zei nog, dat ook deze loonnota voor de ARP een complete verrassing was geweest. De liberaal Rietkerk had nogal wat kritiek op de benadering van de loonmaatregel door de vakbeweging. Als de ontwikkeling van de lonen gevaarlijk voor de nationale econo mie' is, zal de regering moeten ingrij pen. ook bij vrije loonvorming. Dat zelfde geldt voor de ontwikkeling van andere inkomens. Mr. R. J. Nelissen (kath. v.) varieerde op het reeds door de a.r. Boersma gestelde. Als de sitautie in het najaar een ingrijpen toch nood zakelijk maakt, zal de ingreep geen verstorende invloed mogen heb ben op een rechtvaardige inkomens- en vermogensverhouding. Met de heer Boersma vond de heer Nelis sen. dat meer moet worden uitge trokken voor de werkloosheids be strijding. De heer Van Dis (s.g.) sloot zidh in het algemeen aan bij de beschou in- wingen van de confessionale fracties. De heer Kikkert (c.h.) wees op de stukken van de „Achttien" toen hij zei. dat als in het najaar een loon- besluit genomen moet worden, dit niet eenzijdig voor één groep moet gelden, maar dat wel degelijk wette lijke voorzieningen getroffen moeten worden voor een goed inkomensbe leid, noodzakelijk in een moderne maatschappij. De heer Kikkert, die zich aansloot bij de heer Boersma dat een gericht advies van de SER noodzakelijk is bij de beslissing over het te volgen loonbeleid, wees nog even op de ge vaarlijke kant aan het afremmen van de automatisering via loonsverlaging. Hij vreest dat we dan over tien jaar met een technologische achterstand zitten. „Begeleiden is beter en iets anders dan afremmen". Hij vond de 150 miljoen voor de werkgelegenheid onvoldoende, waar de regering zelf prioriteit heeft ver leend aan de werkgelegenheid. Hij De heer Jongeling (g.p.v.) vond het optreden van de vakbeweging tegen over minister Rooi vink verwerpelijk. Ook hij bepleite uitstel van loonbeheersing in het najaar. de DEN HAAG NVV-voorzitter A. H. Kloos, tevens voorzitter van het overlegorgaan der vakcentrales, heeft de beslissing van de regering inzake het loonbeleid „een terugtocht" ge noemd, „die niet getuigt van groot strategisch vernuft". Hij zei dit gisteravond in een com mentaar op het loon- en werkgele- genheidsdebat in de Tweede Kamer. Luisteren naar nieuiv hart moeten worden. Een goed voorbeeld van samenwerking noemde hij de VW-combinatie Holland, die vooral in het buitenland veel goed werk verricht. Ondanks de sombere voorspellin gen werd 1967 een goed toeristen.jaar. Het aantal overnachtingen van Duitsers daalde echter. Wil men in 1968 en 1969 verbetering, dan zal er volgens de heer Branderhorst meer moeten worden samengewerkt. De 45-jarige Frederick West, de eer ste harttransplantatiepatiënt in En geland, luistert met een stethoscoop naar zijn nieuwe hart. Het orgaan werd drie weken geleden overgeplant en is afkomstig van Patrick Ryan, een timmerman, die in Ierland werd geboren. De operatie werd verricht in het nationale hartziekenhuis in Londen. De ministers Willy Brandt en Strauss van de Duitse Bondsrepu bliek hebben reeds hun kamers in hotel Des Indes geboekt om aanwe zig te zijn op het grootse feest op 6 juni, waarmee de nieuwe residentie van de Duitse ambassadeur, het Huis van Schuylenburg, Lange Vij verberg 8, wordt ingewijd. Gastheer en gastvrouwe zijn de Duitse ambassadeur en mevrouw Knoke, die echter nooit in het huis zullen wonen. Juist gisteren toen het meesterlijk gerestaureerde 17de-eeuwse huis aan de pers vertoond werd, kwam het agrément af, waarmede Hans Arnold, persoonlijke vriend van mi nister Brandt, aanvaard werd als ambassadeur van de Duitse Bondsrepubliek in Den Haag. Een benoeming, waarvan ambas sadeur Knoke, die zelfs nog niet gepolst was over een eventuele ande re post, via een krantebericht voor het eerst hoorde. Ook nu nog weet het ambassadeurspaar niet welke nieuwe post wacht. Alleen dat het binnenkort vertrekken zal, waardoor een verhuizing voor enkele weken van het huis aan de Parklaan naar de Vijverberg nogal zinloos wordt. Dwalend door de salons, de gan gen en hallen heb ik me afgevraagd of het nu sneu is dat het echtpaar Knoke deze vorstelijke woning ont gaat. Of mevrouw Arnold er straks met haar drie kinderen het er echt fijn zal hebben? Ik keek een naar de leuning van de statietrap. Ver rukkelijk om af te glijden. Met wat oefening haal je de ronde hoeken best. Pftleis Ik schouwde op de goudkleurige lopers, speciaal voor dit huis ver vaardigd werd me verteld. Zouden diplomatenkindertjes nooit, maar dan ook nooit, vuile voetjes hebben? hebben? Ik aaide heel, heel voorzichtig over de zijden bekleding van de eet- kamerstoelen. Daar kan je beslist geen pap op morsen. En dan de breekbare zaken... het oorselein, de vazen, het prachtige tafelstuk in de eetkamer, museumstukken., in de buurt van kinderhanden... Misschien zal het in de residentie van de Duitse ambassadeur wel net zo gaan als indertijd in huize Marij- nen, toen onze premier op het Catshuis gehuisvest werd. Daar was een kast vol kostbaar Japans rood porselein. De kast was op slot en de sleutel was in het bezit van. de directeur van het Rijksmuseum! Dat op verzoek van mevrouw Ma- rijnen. die haar gezin niet het risico wilde laten lopen, dat iemand er ooit met een vinger aan zou komen. De huishoudelijke zorgen in dit beeldschone paleis moeten overigens ook onvoorstelbaar zijn, want al die glanzende eikehouten traptreden, al die met tere zijde overtrokken vergulsel, de marmeren vloeren, moeten onderhouden worden. Voor Den Haag is de restauratie een geweldige aanwinst. De statige gevel is een sieraad, heerlijke gaaf juist nu zo veel plekken in de stad zo tragisch vervallen en ontluisterd worden. Procentueel zullen slechts weinig Hagenaars de verrassende schoon heid van de schatten binnenshuis aanschouwen. Die er komen zullen het alles alleen van harte bewonde ren. Maar het lijkt me een ontstel lende opgave het te moeten bewo nen en bewaren! Dj. Jan van Dam: geboren op 2 februari 1926 le Win schoten, studeerde theologie aan de rijksuniversiteit Utrecht en Groningen, deed op 21 mei 1950 intrede, te Ter Apel, was vervolgens predikant van november 1952 tot augus tus 1956 te Zundbulten (Fr.), van september 1956 tot au gustus I960 te Haarlem, van september 1960 tot beden te Sneek. Bekleedt enkele functies in de Unie van Baptis ten Gemeenten in Nederland, in het bijzonder: (eind) redactie weekblad De Christen (thans redactie-secretaris I ern perssecretaris. ERGENS gast te z(jn betekent in elk geval ook bescheiden te zijn. De baptisten in Nederland dienen bovendien om andere redenen wel bescheiden te ztfn, want zij vormen maar een be trekkelijk kleine groep nog geen tienduizend samen. Welis waar gaven bjj de volkstelling van 1960 17.591 personen op bap tist te zijn gelet op de groei van de baptistengemcenten in de laatste jaren zal dit cijfer nu wel hoger liggen maar dat komt omdat bjj dat getal van de volkstelling ook de^ kinderen zijn meegeteld. En waarschijnlijk een tamelijk grote kring van „vrien den van de gemeente" mensen die zich bij ons thuis voelen, zich baptist noemen, zonder (nog) lid van de gemeente te zgn geworden. Dat de baptisten ondanks hun geringe aantal in Nederland, toch nog tamelijk vaak „in het nieuws" zijn is waarschijnlijk te danken aan het ieii, dat ze internationaal gezien deel uitmaken van een zeer grote gemeenschap, de Baptist World Alliance, waarbij meer dan dertig miljoen baptisten zijn aangesloten. De meesten van hen in Amerika, vooral Noord-Amerika (U en Canada), maar ook Europa telt een anderhalf miljoen. Alleen al in Rusland, volgens betrouwbare gegevens 500.000. MARKANTE ONDERSCHEIDING Maar het moet in dit „gastenboek" gaan over de Unie van Baptisten Gemeenten in Nederland. Een van de markante onderscheidingen ligt al in de naam: Unie van gemeenten. Dat wil dus zeggen, dat de Unie een federatief verband is van gemeenten die ieder voor zich autonoom, zelfstandig, zijn. Het begin van deze autonomie, dit zelfbeschikkingsrecht, ligt in de nogal personalistische geloofsopvatting en -beleving: de gemeente moet gemeente van gelovigen zijn, ieder die gedoopt wenst te worden door onderdompeling, als teken van het met Christus begraven zijn en het met Hem opstaan om in nieuwheid te leven moet er persoonlijk van kunnen getuigen Jezus Christus als zijn Heer te kennen. Op grond van die belijdenis wordt men gedoopt. De eerste gemeente die op deze wijze gevormd werd ontstond, althans m ons land, op 15 mei 1845 te Gasselternijveen (Dr.) waar de voormalige hervormde predikant dr. Johannes Elias Feisser met een zestal medestanders in het water van een kanaal werd gedoopt. „Gemeente van gedoopte christenen" noemden die eerste Nederlandse baptisten hun ge meenten. In 1880 was er een tiental van zulke „gemeenten van gedoopte christenen" (in Stadskanaal, Nieuwe Pekela, Nieuw Weerdinge. Groningen, Franeker, Sneek. Hengelo, Amsterdam, Den Haag) die samenwerking en samenspreking zochten en daarom de Unie van Baptisten Gemeenten sticht ten. Eén van de eerste besluiten van de Unie was de uitgave van een eigen orgaan, het nog steeds bestaande (week)blad De Christen. Verder werd reeds dadelijk gepoogd om gezamenlijk te evangeliseren door o.a. de aanstel ling van „Unie-centreizigers" zoals ze, vanwege hun financiering, werden genoemd colporteurs die er in de wintermaanden op uittrokjken niet bijbels en christelijke lectuur. Dat het noodzakelijk was om de voorgangers der gemeenten een dergelijke algemene en theologische scholing te geven is pas later een vanzelfsprekende zaak geworden. De „lekebroeders", die aanvankelijk lei ding gaven aan de gemeenten zagen de noodzaak er niet van in... Later maakte men gebruik van het Predigerseminar van de Duitse baptisten in Hamburg. De Hitlertijd maakte daaraan een eind. In de oorlog en in de eerste jaren daarna ontvingen de toekomstige baptisten voorgangers hun theologische vorming aan de Nederlandse uni versiteiten. In die na-oorlogse jaren is er trouwens een bont scala van opleidingsmogelijkheden benut: Denemarken, Zweden, Engeland, USA, Zwitserland waar de Amerikaanse baptisten in 1952 in het nabij Zürich gelegen villadorp Rüschlikon een Europees seminarium stichtten en, opnieuw, Hamburg. Sinds 1957 studeren de a.s. baptistenvoorgangers aan het eigen seminarium De Vinkenhof, gevestigd in Bosch en Duin (Bilt- hoven.) ZENDINGSGEMEENTEN Is de theologische opleiding een van de belangrijkste gemeenschappelijke taken van de gemeenten die zich in de Unie verenigden, eigenlijk moest de zendingsarbeid nog eerder genoemd worden. Want baptistengemeenten zijn zendingsgemeenten. Dat is hun wezen: immers elk lid moet persoonlijk gewonnen worden. In het binnenland drijven zij zending wezenlijk is er geen onderscheid tussen zending en evangelisatie door middel van de Evangelisatie Com missie der Unie. Deze ECU steunt noodlijdende gemeenten, stimuleert pioniersarbeid en bereidt op het ogenblik een landelijke evangelisatiecam pagne voor die in 1968/69 gehouden zal worden onder de naam HANDELINGEN 69. De buitenlandse zending van de Unie Zendings Commissie (UZC) is geen zelfstandige zendingsarbeid in de strikte zin v.an het woord, maar coöperatie met andere baptisten-zendingscorporaties, de Baptist Missionary Society (Groot Britannië) het oudste zendingsgenootschap ter wereld de Amerikaanse baptisten en het Europees Baptisten Zendingsgenootschap (een onderdeel van de Europese Baptisten Federatie). Op het ogenblik werken er Nederlandse baptisten-zendelingen in Kongo en Kameroen. Verscheidene anderen werken privé dat wil zeggen: buiten verantwoordelijkheid van de Unie in het verband van enkele „geloofszendingen". Sinds 1963 maakt de Unie geen deel meer uit van de Oecumenische Raad, noch van de Wereldraad. Het federatieve karakter van de Unie verdroeg een dergelijke vertegenwoordiging toch al moeilijk maar daarenboven, er leefde in verschillende gemeenten angst voor een „wereldkerk"; anders gezegd: voor de neiging om kerk- en geloofsgemeenschappen te integreren. Daartegen zullen de baptistengemeenten zich steeds blijven verzetten. In tussen is het gesprek over de oecumene, met de stichting van de nieuwe Raad van Kerken, de laatste maanden opnieuw op gang gekomen. Dat een dergelijk gesprek niet zo gemakkeliik is laat zich verklaren uit de nogal sterk individualistische trekken die eigen zijn aan elke doperse gemeenschap. Er is geen ..uniformisme" internationaal gezien kennen de baptisten „opwekkingschristenen" als dr. Billy Graham en „solidari- teitschristenen", als dr. Martin Luther King... Dezelfde verscheidenheid van opvattingen is ook aanwezig, uiteraard op veel kleinere schaal, binnen de Nederlandse baptisten-unie. Wat hen samenbindt is: één Heer, één geloof en één doop. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De fractie van de PPR zorgde voor de nodige hilariteit toen de Kamer gisteren moest stem men over een voorstel van D'66 om premier De Jong voor het Loondebat een verklaring te laten afleggen over de vraag of de regering vast hield aan verlenging van de contracten met zes maanden in 1969. Slechts D'66 was voor. Plus „ander halve" radikaal, want de heer Aar den stond onvervaard op. Mej. Kessel had de keus tussen hem en de heer Janssen die demonstratief bleef zit ten. Zij koos voor een half-zitten, half staan. Met een ferme klap op zijn schouder gaf zij Janssen toch te verstaan dat hij voor moest stem men. hetgeen niet gebeurde. De premier wilde overigens wel. maar hij zou zich neerleggen bij de gang van zaken die de Kamer wenste. De Kamer wenste het ge- bruiktelijke: eerst de fracties, dan het antwoord van de regering. De pers werd ook nog ter sprake gebracht. Freule Wttewaall van Stoetwegen: „Als we ons door kran tenberichten moeten laten leiden, zijn we helemaal op de verkeerde weg". met v Poeders, tabletten, cachets. (Witte Krui^spaart bovepdien v de maag.) STOCKHOLM Een onbekende man heeft gisteren in Stockholm ge tracht een pakket voor premier Er- lander te verzenden, dat bij opening een zelfgemaakte bom bleek te be vatten. Hij bood het pakket bij een particulier kantoor aan dat het voor hem moest adresseren en verzenden. Een achterdochtige bediende maakle het open en vond de bom. De man was toen al vertrokken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 5