Commentaar Leiding studenten keurt geweld af BLINDENKRANT DEED WERELD OPENGAAN Cyrus Vance gaat Johnson inlichten Enorme klap voor de toeristenindustrie WEER VELE DODEN OP DE WEG Studentenrel in Stockholm Concessies Na afloop vijfde Vietnam-gesprek Rust lijkt weergekeerd in Frankrijk Studenten organiseren protestaktie AL WEER TIEN JAAR Gaullist wint verkiezing MAANDAO 27 MEI 1968 STOCKHOLM In het centrum van Stockholm hebben verscheidene honderden studenten zaterdagavond gedemonstreerd onder het roepen van leuzen als „wij nemen de macht over", „het volk zal overwinnen" en „wij hebben het recht in verzet te komen". Rode vlaggen zwaaiend trokken zij door de straten waar het tot botsin gen met de politie kwam. Er zouden verscheidene gewonden zijn. De poli tie, die de studenten verhinderde op te rukken naar gebouwen als de ope ra en het parlement, werd de toestand langzaam meester en de be togers trokken zich na enige tijd te rug. Linkse studentenorganisaties had den eerder protesten laten horen te gen veranderingen die de universiteit in de roosters wil aanbrengen. Premier Tage Erlander heeft een beroep op de leider van de commu nistische partij gedaan om de links georiënteerde studenten te beteuge len die betrokken waren bij de de monstraties. Zaterdagavond was het eindelijk rustig in het Parijse Quartier Latin. Men kon nu ook eens rus tig de schade opnemen, die in de voorbije dagen was aangericht TN zijn poging, de toestand in Frank- ryk te normaliseren vóórdat vol gende maand het referendum over hervormingsplannen wordt gehouden, ziet premier Pompidou zich genood zaakt tot enorme concessies aan de vakbonden. Er zal moeilijk volledige overeen stemming te bereiken zijn, omdat de prijs wel eens zó hoog kan zijn, dat Frankrijk zich wel tijdelijk aan de politieke chaos zou ontworstelen, maar om vervolgens economisch in het moeras vast te raken. De gevolgen hiervan zullen merkbaar zijn voor de Franse positie in de EEG en zullen wellicht ook de andere leden van de Europese gemeenschap niet ongemoeid laten, omdat *i| de verdere ontwikkeling kunnen rem men. Het ziet er echter naar uit, dat de Franse president tot elke prijs rust en orde wil herstellen om door middel van het referendum zijn tegenstanders de wind nit de zeilen te nemen voortzetting van zijn persoonlijk be wind te verzekeren. Zodoende wil de generaal alleen de gevolgen wegnemen van het vast lopen van zijn beleid, nadat hij tien jaar gelegenheid had gehad met blanco volmacht er iets goeds van te maken. De oorzaak van de moeilijkheden blijft bestaan. Die is gelegen in de autoritaire wijze van regeren. Daarin verandert niets, als het referendum gunstig voor de president uitvalt. En dat moet worden betreurd. Het is juist de taak van een president, die zich acht boven de partijen te Btaan, het landsbelang te dienen en het niet bij schijnoplossingen te laten. Londense studenten slaags met politie LONDEN De Londense politie heeft gisteren twee groepen de monstranten uit elkaar moeten halen, die beide een mars hielden om steun te betuigen aan de Franse studenten. De twee groepen geraakten slaags, toen een aantal betogers met een spandoek met het woord „solidari teit" zich wilde aansluiten bij een door de socialistische Labourliga ge organiseerde mars van de Universi teit van Londen naar de Franse am- Bij de ambassade kwam het tot gevechten tussen de politie die rond om het gebouw een cordon had ge trokken, en de betogers die leuzen riepen als „Leve de Franse revolutie" en „Sieg heil". 25 personen werden aangehouden. PARIJS In Frankrijk blijkt de rust te zijn weergekeerd. Vanavond zal blqken of het slechts om een tijdelijk ver schijnsel gaat. Voor de namid dag zijn opnieuw studentenbeto gingen uitgeschreven. De gebeurtenissen van de af gelopen weken hebben bewezen dat deze gemakkelijk in een toe stand van volslagen anarchie kunnen ontaarden. Wat er van de beschamende straat terreur overgebleven is, kan gekwali ficeerd worden als een levensgrote morele kater. De UNEF, de door linkse figuren geleide, overkoepelende Franse Studenten organisatie, heeft zich thans officieel van het geweld afgekeerd e=s het wettige gezag overi gens de schuld gevend van de bloedi ge botsingen van vrijdag- en zater dagnacht en aangekondigd dat het geheel nieuwe vormen van aktie in de praktijk zal brengen. Dit weekeinde was hier al iets van te zien. Op straathoeken in het Quar tier Latin debatteerden studenten met de burgerij over hun grieven. De UNEF heeft ?eer goed ingezien dat de gemiddelde Fransman om van de Frangaises maar niet te spreken het tot desastreuze proporties uitge groeide rumoer grondig afkeurt. Onschuld In de structuur van het Gallische denken past zeer zeker enige stampij. Over het minste of geringste kan de Fransman in alle staten raken, doch handtastelijkheden of vernielzucht zijn er zelden bij. Het spoor van ge wonden (duizenden) en verwoestin gen (voor tientallen miljoenen aan schade), dat de revolutie heeft ach tergelaten zal ook mentaal moeten worden uitgewist. (Ook zijn er twee doden gevallen). Dit is een bijzonder moeilijke opgave, omdat de vele be trokken partijen reeds nu de handen in onschuld trachten te wassen. Terwijl in het zuiden van Frank rijk, met name in Bordeaux, de on rust zondagnacht nog nadeinde, was het in Parijs rustig. In het bolwerk van het verzet, het door vogels van velerlei pluimage bewoonde Quartier Latin, waren vele cafés en restau rants weliswaar gesloten, maar elders zaten de terrasjes vol. Het samenscholingsverbod, dat pre mier Pompidou eindelijk heeft afge kondigd hieronder valt niet het demonstratieverbod! zomede de nieuwe tactiek die de Parijse politie Is gaan volgen, heeft veel bijgedra gen tot het herstel van de orde. Barricades Terwijl de genie de resten van de barricades op de Sorbonne opruimde tachtig verbrande auto's, een evengroot aantal omgehakte bomen, losgewoelde klinkers, enz. had PARIJS De plaatsvervan gend leider van de Amerikaan se delegatie bq de vredesbe sprekingen in Parqs, Cyrus Vance, is vanmiddag direct na dat de vjjfde bijeenkomst was beëindigd, naar Washington vertrokken om er verslag rut te brengen. öok vandaag zijn de Amerikaanse en de Noordvietnamese delegaties weinig verder gekomen op de weg naar vrede in Vietnam. Toen het vijfde gesprek vanmorgen om half elf begon hoopte men van Amerikaan se zijde dat Hanoi iets zou stellen te genover een eventueel algeheel sta ken van de bombardementen op Noord-Vietnam door de V.S. Tot nu toe hebben de Noordvietna- mezen betoogd, dat er onvoorwaar delijk een eind moet komen aan alle oorloghandelingen tegen hun land, voordat er aan de conferentietafel zaken kunnen worden gedaan. SERIEUS Amerikaanse functionarissen zijn echter overtuigd dat Hanoi met serieu ze bedoelingen naar Parijs is geko men. Ook heeft de Noordvietnamese delegatie verzekerd dat de felle kri tiek op het Amerikaanse standpunt niet wil zeggen dat Noord-Vietnam overweegt het overleg af te breken. In dit verband wijst men er in Parijs op, dat het sinds de eerste aan wijzing van Hanoi dat het tot over leg bereid was w in september 1966 zeventien maanden heeft geduurd om de twee partijen aan de conferen tietafel te krijgen. Het zou daarom niet van werke lijkheidszin getuigen te verwachten, dat het overleg snel tot resultaten zal leiden, ook al omdat de twee de legaties zich hebben ingesteld op een conferentie van vele maanden. (Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) zich een sterke politiemacht op de Boulevard St. Michel samengetrok ken. In een wijde cirkel eromheen had den honderden, niet voor geweld ge porteerde studenten alle straten afge zet. Hun woordvoerders maanden de ontelbare nieuwsgierigen tot doorlo pen aan. Men wilde kennelijk verhinderen dat de straatschenners, de Blousons Noirs, die in de voorgaande nachten de sterke arm met knuppels, fietsket- tingen en Molotof-cocktails te lijf waren gegaan, opnieuw zouden gaan provoceren. Het lukte inderdaad de niet uni versitaire herrieschoppers buiten de „boksring" te houden. Hier en daar zag ik nog wel enkele op nieuwe krachtmetingen uitzijnde gangs op volleybalschoenen met zware scooter- helmen op het hoofd maar de leden ervan slaagden er niet in een gesloten kordon te vormen. Drie categorieën Als men de onlusten van de afgelo pen week analyseert, dan komt men tot drie categorieën van aanvallers: de grootste groep de arrestaties hebben dit overduidelijk bewezen bestond uit duistere elementen, de Blousons Noirs die bekend staan om hun onmaatschappelijk gedrag. Deze randfiguren van de samenleving waren totaal op de strijd voorbereid. Dit gold zowel hun training als de bewapening. De tweede categorie kan aangeduid worden als ultra-linkse revolutionai ren. De laatsten, onder wie nogal wat studenten, haten elke vorm van ge zag. Ze zweren bij rode profeten als Mao, Castro en Che Guevera of zijn gevangen in de macht van het anar chisme. Sommigen van hen zijn ver lengstukken van anti-Westerse orga nisaties en hebben als zodanig een goede training in de sabotage- en de guerrilla-techniek ontvangen. Plicht De laatste groep bestond uit arbei ders en studenten, die meenden dat het hun plicht was aan de barricade gevechten mee te doen. In deze cate gorie moeten ook de jongeren worden ingedeeld, die in de ban van de mas sahysterie handelden. De Parijse onderwereld heeft zich, naar gebleken is, afzijdig gehouden. Vele a-sociale opruiers daarentegen niet. Ik heb mannen van zeker een jaar of vijftig zien lopen weglopen natuurlijk ook! die achter het ei genlijke „front" tot allerlei vernielin gen ophitsten. Sommigen droegen oude legerhel- men en hadden strijkijzers meegeno men om het asfalt stuk te beuken en stenen uit het paveisel te kunnen lichten. Een van hen was er bijna verant woordelijk voor dat m'n auto in lich terlaaie stond. Toen ik om half vier zaterdagmorgen bij mijn hotel te rugkwam, had zich in de straat daar een joelende groep opgesteld. De po litie had een paar charges uitgevoerd, maar voor de vandalen was de chaos nog lang niet groot genoeg. Voordat ik er erg in had, leegde een oudere man, die de belhamels had staan ophitsen, een bus benzine in de zich langs de trottoirband be vindende goot, waardoor water uit de opengedraaide brandweerkranen stroomde. Het aansteken ervan ge beurde al even vlug. Onder mijn ge parkeerd staande wagen begonnen vlammen van zeker een halve meter hoog te lekken. Blussen Ik wist het portier te openen, erin te springen en weg te rijden. Van verschillende studenten die mee had den staan schelden, moet gezegd worden dat ze onder het uiten van verontwaardigde kreten meteen aanstalten maakten de zich snel uit breidende vuurzee te blussen. Een kleine vrachtwagen die achter mijn auto stond, brandde echter helemaal uit. Gisteravond was de toestand in het Quartier Latin nog rustiger dan in de nacht van zaterdag op zondag. Ner gens, zelfs niet bij de nog altijd be zette Sorbonne, was ook maar een politieman te bekennen. Alle lokalen waren weer open, terwijl de Pont St. Michel een strategisch punt voor de ordebewaarders voor het eerst onbewaakt bleef. Vanavond Hoewel pas vanavond als de nieu we studentendemonstraties achter de rug zijn zal blijken of de revolutie is uitgeraasd, heeft het verzet tegen De Gaulle en de zijnen zich dit weekein de naar een ander front verplaatst. Legio zijn de meer of minder obscure bladen, die op het ogenblik in het Quartier Latin worden uitge vent en waarin opgeroepen wordt „nee" te zeggen tegen het volgende maand te houden referendum. Een ietwat vreemde zaak, om dat de oppositie juist hervor mingen wenst, waarover het volk zich moet uitspreken, maar als politiek wapen het Franse staatshoofd heeft aangekondigd dat hij bij een negatieve uitslag zal optreden wel te begrijpen. NIJMEGEN De Studenten Vak'' Beweging (SVB) heeft op haar zater dag in Nijmegen gehouden landelijk congres besloten een protestactie te organiseren tegen de werkwijze van de Academische Raad. De SVB wil in elke faculteit van de universiteiten en hogescholen bijeen komsten beleggen, waar moet wor den gekozen voor een nieuwe univer sitaire structuur. Op 21 juni zal daar op een massameeting worden gehou den, waar de leden van de Academi sche Raad om verantwoording zal worden gedaagd. CASABLANCA Minister Luns van buitenlandse zaken, is gisteren per vliegtuig in Casablanca aangeko men vopr een bezoek van vier dagen, waartoe zijn Marokkaanse collega dr. Ahmad Laraki hem had uitgenodigd. Op het programma staan bespre kingen over de samenwerking tussen de twee landen op diverse terreinen. Zeer waarschijnlijk zal minister Luns door koning Hassan in audiëntie worden ontvangen. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Het algemeen gesproken weekblad voor blin den, elfde jaargang nummer éénDat vernamen de cir ca twaalfhonderd abonnees in den lande zaterdagmorgen, toen ze hun blad (porto 1 cent) uit de brievenbus hadden ge haald om weer drie uur te wor den voorgelicht tegen een abon nementsprijs van vijf gulden per jaar. Hun blad is een band en ze lezen deze via de bandrecorder. Nu al precies tien jaar. Vandaar dit stukje. Vandaar de fanfare muziek, waarin het nieuws, de commentaren, de reportages, de achtergrondsartikelen ditmaal feestelijk zijn verpakt. Het jaar 1958: een paar zwetende redacteuren die nu nog aan de krant zijn verbonden in een rommelige hoek van de Nederlandse Blindenbi bliotheek aan de Haagse Noordwal, die met vloerkleden tot een soort nep-studio'tje was getransformeerd. Een pionier-inspreker ging aan de gang achter zijn microfoon en het In een ruime en moderne studio aan de Haagse Noord- wal wordt het weekblad door geschoolde stemmen in gesproken. kwam er enigszins fluitend uit. Maar allengs ging het beter. Nu? Uitstekend geredigeerde nummers met een genuanceerde, en ook op niet-zienden specifiek ge richte berichtgeving. Ingesproken door geschoolde, geselecteerde stem men. Vermenigvuldigd door de mo dernste „moeder-apparatuur". DE MAN Dit alles overwegend te danken aan de stuwende kracht en visie van de heer J. van Rossem, hoofdredac teur-directeur van het blad. Vooral hij werkte voor de nodige subsidies, hij en zijn medewerkers waren het, die de perfecte apparatuur voor op name en reproduktie voor elkaar Reeds tien jaar lang brengt het Algemeen Gesproken Weekblad het nieuws, achter, grondverhalen, reportages en voorlichting op eigen terrein bij de blinden en slecht zienden in huis. Ook deze krant (iedere week 3 uur tekst) kan niet worden gemist. kregen: de hele oplaag kan nu ln twee dagen worden „afgedraaid". Als extra heeft het tweede spoor van de band (noem het maar een binnenpagina van het blad) vanwege het lustrum een speciale bijdrage van Hoogtezonman Rien van der Schee (NCRV) over voorlichting nu en in de toekomst met interviews van lezers. Met hem bestaan bijzon dere banden: de weekbladredactie heeft in Onder de Hoogtezon op haar beurt twintig minuten zendtijd per maand, de rubriek Op de Tast. Het abonnementental blijft groei en, vooral, nu er ook de mogelijk heid voor slécht zienden vooral in bejaardentehuizen is om het blad te ontvangen. Gedurende enige jaren is er voorts een „speciale editie" voor blinden die ook doof zijn, Blinco ge heten. met in braille de verkorte inhoud van het gesproken blad. NIEUWE WERELD Men kan gerust zeggen, dat de wereld dank zij dit weekblad voor velen is opengegaan. Zij kunnen nu meepraten en zijn op. de hoogte als ieder ander. Zelfs over om een voorbeeld te noemen televisiepro gramma's en over wat er omgaat in de Nederlandse theaters. De toekomst? Directeur J. van Rossem: naast het huidige gespro ken blad ponsbandjes, die de mensen maar in een brailleautomaat behoeven te steken om hun krant te kunnen lezen. Of, nog sneller, en in principe al mogelijk: telefoonlijnen 's nachts gebruiken om met signalen het nieuws in huis te brengen. Mo gelijkheden voor zienden en niet-zienden. Het lijkt misschien nog dol, maar met dergelijke ontwikkelingen zul len we rekening hebben te hou den. Dl JON Bij verkiezingen voor een zetel in de gemeenteraad van Dij on heeft de secretaris-generaal van de gaullistische partij, Robert Poujade, gewonnen van de kandidaat van de linkse federatie. Poujade kreeg 24.504 stemmen en zijn te genstander 20.471. De uitslag wordt door waarnemers bemoedigend voor de gaullisten ge noemd met het oog op het komend referendum. ROOSENDAAL Op de grote verkeersweg rond Roosendaal zijn vanmorgen twee mensen om het leven gekomen doordat een bestelauto, die gesleept werd, losraakte en op de linkerweg helft terechtkwam. Er ontstond een botsing met een personenauto, waarvan de bestuur der om het leven kwam en een in zittende zwaar werd gewond. Ook een inzittende van de bestelauto werd gedood. Frontaal VALKENSWAARD Bij een frontale botsing tussen twee auto's in Valkenswaard is gis termiddag de 25-jarige student E. W. Bos uit Tilburg om het leven gekomen. Zijn echtgenote en twee inzitten den van de auto, die op de lin'ker- weghelft was geraakt en de auto van de heer Bos aanreed, werden met ernstige verwondingen in een ziekenhuis opgenomen. Na het on geluk reed nog een derde auto te gen de personenauto, die het onge luk veroorzaakte. BODEGRAVEN Op de rijks weg Den Haag-Utrecht in de ge meente Bodegraven is zaterdag middag de 66-jarige constructeur W. J. van der Pol uit Utrecht om het leven gekomen, toen zijn auto na een inhaalmanoeuvre zonder aan wijsbare oorzaak naar rechts reed en met hoge snelheid via de vlucht strook van het talud afreed. De auto botste tegen een boom en sloeg over de kop. De heer Van der Pol was op slag dood. BREDA In een ziekenhuis in Breda is dit weekeinde de 18-jarige J. Swanen uit Rijen overleden aan de verwondingen die hjj opliep bij een auto-ongeluk dat vrijdag in Breda gebeurde. De jongeman is het tweede slachtoffer van deze 'botsing. Vrijdagnacht overfeed de 34-jarige P. van Son uit Tilburg, die bij dit ongeluk eveneens zwaar werd ge wond. EERSEL Zaterdag is het 5-jarige jongetje P. A. M. Corsten uit Eersel vlak voor de ouderlijke woning door een tankauto overreden en op slag gedood. Het kind fietste op het trot toir en kwam onder de tankwagen terecht toen het de rijweeg opreed. (Vervolg van pag. 1) Op de binnenlandse markt vreest men eveneens prijsstijgingen, terwijl inflatie, misschien gevolgd door de valuatie, niet zou kunnen uitblijven. De vakbonden, die zaterdagmiddag met de regering en het „Patronat" (werkgevers) op velerlei niveau in het ministerie van sociale zaken bij een kwamen, hebben hun door de algemene staking versterkte onder handelingspositie hard uitgespeeld. Op een gegeven moment gaf de CGT (de anderhalf miljoen leden tel lende communistische arbeidersorga nisatie), tezamen met de CFDT (ka tholiek, 600.000 leden) en de FO (so cialistisch, 500.000 leden) zelfs het pa rool uit dat de stakingen zich moesten uitbreiden en dat men moest voortgaan met het bezetten van be drijven. Alleen zo konden de gestelde eisen tot het maximaal haalbare wor den verwezenlijkt. Aan het werk Nu het regime van president De Gaullc voor de vakbonden door de knieën is gegaan, is het aflopen der stakingen nog slechts een kwestie van dagen. De verwachting is dat de Fransen morgen of uiterlijk woens dag weer aan het werk zullen gaan. Inmiddels wordt ook de wettelijke grondslag van het referendum voor bereid. Tijdens de volksstemming, die waarschijnlijk op zondag 16 juni zal worden gehouden, dient Frankrijk in feite een keuze te maken tussen de centralistische en paternalistische Vijfde Republiek en de Zesde Repu bliek (zonder de Gaulle, maar waar schijnlijk met een soort volksbondre gering). Hoe de kaarten zullen vallen, is op het moment nog een speculatieve zaak. Duidelijk is echter dat een ver werping van de motie van wantrou wen tegen de huidige regering niet maatgevend is voor de uitslag van het referendum. Even duidelijk is voorts dat de op positie (socialisten en communisten) alle krachten zal aanwenden de Giscardisten (linkse Gaullisten) en de Centralisten voor het karretje van het linkse Federatieve front te span nen. Ontwrichting De ontwrichting van het Franse openbare leven, die al meer dan een week duurt, heeft een bijna on herstelbare schade veroorzaakt, om nog maar niet 1e spreken van de ontstane tekorten, prijsstijgingen en overlast. In de economische sector is een nauwelijks in te halen achterstand ontstaan. De toeristenindustrie heeft een enorme klap gekregen. De devie- zeninkomsten zijn op bijna alle fron ten tot nul gereduceerd. In Parijs en omgeving, waar bijna twintig procent van alle Fransen woont, is geen druppel benzine meer te krijgen. Voor beroepen van alge meen belang is een speciaal toewij zingssysteem in het leven geroepen- De aardappelen zijn schaars, groenten en vlees zijn in prijs geste gen. De aanvoer van meel wordt zo goed e«i zo kwaad als het gaat in stand gehouden, maar de voorraden van de bakkers slinken met de dag. Sigaretten worden schaars. Vervoer Over de radio klinken voortdurend oproepen van mensen, die om drin gende redenen om vervoer naar an dere plaatsen vragen. Fransen die in het buitenland verblijven, kunnen hun plaats van bestemming nauwe lijks bereiken, en hetzelfde geldt voor gestrande buitenlanders in Frankrijk. De farmaceutische industrie blijft ten achter in het bevoorraden van de apothekers. De laatsten hebben de artsen gevraagd recepten uit te delen waarop ook vervangende medicijnen staan. Het opgehoopte straatvuil in Parijs trekt ontelbare ratten. Op de doodgravers en het perso neel van begrafenisondernemingen is een beroep gedaan„uit piëteit te genover de nabestaanden" hun werk te blijven voortzetten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 9