De discussies
reeds beg
onnen
25 MIN.
VUEi
Gratis naar Willemstad
DANIEL COHN-BENDIT IN AMSTERDAM
BURENEN VRIENDENBETAALDEN REIS
Huib Goudriaan
Rode vlag
op Vrije
Universiteit
Brussel
VPCW: bewuste
hernieuwde keuze
Negerleider Rap
Brown veroordeeld
Taxichauffeur
gedupeerd
PER
PERSOON
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 24 MEI 1968
Woensdagavond half twaalf. De nieuwe Danton op
vallend rood haar, donkere trui en broek doceert de re
volutionaire actie op enkele meters afstand van de preek
stoel. Een bevallige, blonde vertaalster zit gehurkt aan zijn
voeten.
Daniel Cohn-Bendit, de leider van de Franse studenten
beweging, heeft het Capitoltheater verlaten. Naar Frans
voorbeeld beginnen in de aula van de Universiteit van
Amsterdam discussies over democratisering van universi
teit en samenleving.
Twaalf uur. De Lutherse kerk, die als aula dienst doet,
stroomt vol. Zelfs op de balkons verzamelt zich een scherp
toeluisterend publiek.
Een uur. Bij de ingang debatteert bet Kamerlid H. J. L.
Vonhoff (WD) met tientallen studenten. In zijn eentje
verdedigt hij manhaftig het liberalisme.
Beelden van heftig over her
vormingen discussiërende stu
denten: woensdag ook in Ne
derland te zien. Dinsdag teken
de zich het voorspel af. Van
megafoons voorziene studenten
leiders als Jan Blok en Ton
Regtien trokken demonstre
rend door de Amsterdamse uni
versiteitsgebouwen.
Even dreigde pedel Kegel
een spaak in het wiel van de
opkomende studentenonrust te
steken. Hij zei de politie te zul
len hellen. De politie kwam
niet, en de actie ging door.
Tegen rapport-claris
Wat willen de studenten? Ton Reg
tien, de 28-jarige student in de filoso
fie en psychologie, die in 1963 en 1964
voorzitter was van de SVB (Studen
tenvakbond) zegt: „Onze actie is ge
richt tegen het rapport-Maris.
De commissie-Maris wil een mili
taire gezagsstructuur opleggen aan de
universiteiten. Doel hiervan is ten
koste van democratie en vrijheid
de universiteiten en hogescholen on
dergeschikt te maken aan het be
drijfsleven, dat meer intellect dan
research opeist."
Een groep van veertig Nijmeegse
studenten onder wie Regtien
hebben nu een tegenaanval onderno
men. Er is een analyse van het rap
port gemaakt. De brochure, getiteld
„Universiteit en onderneming" is in
twee en een halve week van onafge
broken discussie tot stand gekomen.
De voorzitter van de Duitse so
cialistische studentenhond, Karl
Dietrich Woljj.
Woensdagavond gaat de analyse
van hand tot hand in het Provisori-
um van de Vrije Universiteit, waar
studenten en enkele hoogleraren bij
een zijn gekomen om te praten over
het ontslag van een groot aantal stu
dent-assistenten.
Een ontslag, dat in de loop van de
dag door het ministerie wordt inge
trokken, waardoor de discussie-avond
in de lucht komt te hangen. De avond
gaat toch door, met als thema het
beleid van de VU.
Een onderwerp, dat aansluit bij
een andere brochure van de proteste
rende studenten. Namens een groep
Delftse studenten, die zich de „Kri-
tiese Universiteit Delft" noemt,
wordt een rapport over de noodzake
lijke democratisering van de uni
versiteit verspreid.
Inmiddels verloopt deze bijeen
komst. Weglopende studenten: „Hier
komen slechts details als de assisten
ten-kwestie aan de orde. En het gaat
om de fundamentele structuur van
het universitair onderwijs, dat
niet-democratisch is."
Trekpleister
De weglopers reppen zich naar het
Amsterdamse Capitoltheater. Hier
worden wel de fundamenten bespro
ken. 's Middags is de Franse sociolo-
gie-student Daniel Cohn-Bendit, op
de Parijse barricaden bekend als
..Rode Daniel", op Schiphol aangeko
men.
De 23-jarige Daniel, in Frankrijk
uit gevluchte Duitse joden geboren,
blijkt 's avonds in Capitoltheater hèt
trekpleister van jong, links Amster
dam.
Honderden moeten buiten blijven.
Cohn-Bendit, Karl Dietrich Wolff,
plaatsvervanger van Rudi Dutschke
en Luca Codiguola, Italiaans studen
tenleider, spreken voor een zaal met
overvolle gangpaden.
Cohn-Bendit voelt zich klaarblijke
lijk direct op zijn gemak. Er speelt
een ironische glimlach om zijn lip
pen, als hij begint te zeggen dat hij
naar Frankrijk terug zal gaan.
Dit. hoewel hem te toegang tot
Frankrijk is ontzegd. „De Franse
grens is verschrikkelijk lang; de re
gering mag wel het hele leger mobi
liseren."
Vurig schetst hij het verloop van
de studenten-opstand in Parijs. On
danks zijn bijnaam Rode Daniel
(kennelijk meer doelend op zijn haar)
laat hij merken geen communist
te zijn.
„In de Sowjetunie worden de ar
beiders eveneens uitgebuit." Triom
fantelijk noemt hij de resultaten van
de studentenactie: „We hebben sa
men met de arbeiders in Frankrijk
bewerkstelligd, dat de Gaulle ieder
een in alles medezeggenschap wil be
loven."
Vaar de aula:
De zaal applaudisseert geestdriftig.
Jan Blok krijgt het woord. Hij lan
ceert een scherpe aanval op het rap
port-Maris, dat „wel van de baan is,
maar waarvan de bedoelingen niet
van de baan zijn."
Uit de zaal komen stemmen, die
zjch weinig ingenomen tonen met
„gepraat". Een zwarte vlag wordt
ontrold. „Naar de aula. we moeten de
universiteit bezetten!"
Peter Cohen, voorzitter van de Al
gemene Studenten Vereniging
Amsterdam (ASVA) schreeuwt: „Dit
is hysterisch gedoe! Een andere stu
dent: „Wat bereiken we met bezet
ting van de aula; we kunnen ook hier
praten, gebruik je verstand."
Een snerpend stemgeluid: „De
straat op, de straat op!" De micro
foon valt uit. De helft van de aanwe
zigen gaat op weg naar de aula.
Omstreeks half twaalf is het Capi
tol leeg. Op dat ogenblik vertelt ie
mand, namens de rector van de Uni
versiteit van Amsterdam, in de reeds
halfvolle Lutherse kerk (de aula) dat
het mag. „De koster vindt goed dat u
de geluidsinstallatie gebruikt, mits u
de kerk zodanig gebruikt, dat er
morgen nog een kerkdienst kan wor
den gehouden."
Informatie nodig
Cohn-Bendit begint een gesprek
met de Amsterdamse studenten. In
de discussie vallen over en weer de
volgende sleutelwoorden.
„Wat we eisen is werkelijke Infor
matie, en als we die niet krijgen gaan
we die halen! We moeten een uni
versiteit scheppen, waar kritisch
wordt gedacht.
We moeten ook ter discussie dur
ven stellen wat ons studenten dier
baar is. Wie van ons is bereid een
deel van onze zelfgenoegzaamheid op
te geven?
Het model van de grote onderne
mingen wil men overplaatsen op uni
versitair niveau."
Cohn-Bendit lijkt op zijn
praatstoel te zitten en snoert ln het
Duits een utopist de mond. „Verste
llen Sie doch, een utopie kan elke
filosoof in zijn kamer opbouwen,
maar dat is geen politiek."
Iemand pleit voor tolerantie. „Het
STUDENTENLEIDER DANIEL COHN-BENDIT (rechts)
gaat er niet om haat op haat te sta
pelen; dan maken we dezelfde fout
als alle ismen hebben gemaakt."
Het loopt tegen een uur. Nog steeds
wordt geconcentreerd geluisterd. Le
den van een marxistisch-leninistische
groep proberen de culturele revolu-
tie-in-miniatuur voor zich te annexe
ren.
Ze prikken rode vlaggen en por
tretten van Marx, Lenin en Ho Tsji
Minh aan de balkons.
Kat ome Willem
Het wordt twee uur. Ton Regtien
neemt het woord. „Ik stel voor de
komende maanden de collegezalen op
onze manier voor discussies te ge
bruiken. "We hebben informatie, en
geen doldrieste plannen voor bezet
ting van de universiteiten nodig."
Ironisch: „Het lijkt er deze avond
een beetje op, alsof we met z'n allen
naar Parijs zijn geweest, als de kat
van ome Willem."
Kwart over twee. Voor de in
gang staat kamerlid Vonhof nog
onvermoeibaar op de barricaden
of in de bres voor het li
beralisme. Tamar, de columniste
van Vrij Nederland, heeft zich
bij de kring gevoegd. Ze levert
een felle bijdrage.
Iemand zegt: „Dat is ontzet
tend belangrijk! Vonhoff discus
sieert ook al."
Drie uur. Geen revolutie. De
studenten gaan naar bed.
BRUSSEL Een groep hoog
leraren en studenten heeft
woensdag de zaal van de raad
van beheer van de Vrije Univer
siteit bezet en een rode en zwar
te vlag gehesen van het be
stuursgebouw.
De bezetting volgde op een besluit
de raad van beheer niet meer te er
kennen, dat dinsdagavond laat werd
genomen op een bijeenkomst van cir
ca 200 hoogleraren en leden van het
wetenschappelijk personeel.
Men eiste een decmocratisch
bestuur en een totale hervorming van
de studieprogramma's.
De vergadering van de hoogleraren
en het wetenschappelijk personeel
volgde op een serie „vrije discussies",
die de afgelopen dagen aan de Brus
selse universiteit zijn gevoerd en die
vorige week reeds een keer leidden
tot de tijdelijke bezetting van de gro
te aula door de studenten.
De rector van de Vrije Universiteit.
Homes, heeft zich intussen bereid
verklaard tot besprekingen met de
hoogleraren en studenten.
Niet alleen in Brussel volgden de
studenten het voorbeeld van hun
Franse collega's. Ook in Engeland en
Luxemburg beginnen de studenten in
opstand te komen. In Luxemburg be
toogden woensdagmiddag 2500 stu
denten, die herziening eisen van het
in Luxemburg geldende systeem van
examens voor studenten die aan bui
tenlandse universiteiten hebben
gestudeerd.
In Londen hebben ongeveer 2800
studenten van de economische ho
geschool zich in de voornaamste col
legezaal geïnstalleerd om er de nacht
door te brengen. Van het gebouw
hangt de zwartrode anarchistenvlag.
De studenten zijn van plan van
daag naar de havens en enige fabrie
ken te gaan om vlugschriften te
verspreiden waarin wordt opgeroe
pen „een einde te maken aan een
stelsel waarvan alleen werkgevers en
de eigenaars profijt hebben". De gro
te studentenorganisatie van de econo
mische hogeschool heeft zich ge-
distancieerd van het optreden van
deze linkse groepen.
Demonstratie van
Enschedese boeren
ENSCHEDE Zeker 2000 boeren
uit de omgeving van Enschede heb
ben woensdagmiddag met hun trek
kers, veelal voorzien van een aan
hangwagen, het verkeer in Enschede
tot een kruiptempo gedwongen, resp.
tot stilstand gebracht. Zij deden dit
om te demonstreren ^tegen het melk-
beleid van de minister van landbouw,
dat naar hun mening hun inkomen in
ernstige mate aantast.
H. H. Wemniers, 70 jaar, is sedert 1962 voorzitter van
het Verbond van Protestants-Christelijke werkgevers en
van 1 mei 1968 tot 1 mei 1969 tevens voorzitter van de
Federatie van de Katholieke en Protestants-Christelijke
Werkgeversverbonden. Hy is lid van de Sociaal-economi
sche raad en van het bestuur der Stichting van de ar
beid, oud-preeident-directeur van de Staatsmijnen en
thans nog commissaris van een aantal vennootschappen.
De heer Wemmers bekleedt bovendien verschillende
andere functies in het kerkelijke en maatschappelijke
leven; zo is hij o.a. ook voorzitter van de Industriële
raad voor de kernenergie.
HET Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers in Neder
land viert op dinsdag 28 mei a.s. te Scheveningen zijn 50-jarig
bestaan. De gelegenheid, die de redactie van dit blad in dit gasten
boek mij biedt om uw aandacht voor het Verbond te vragen, wil
ik graag in het teken van dit jubileum stellen.
Het is geen glorieuze historie, waarop het Verbond kan terugzien, ma*.*
wel een verleden dat tot dankbaarheid aanleiding geeft. Het is een
geschiedenis zoals van vrijwel elke christelijke organisatie van vallen
en opstaan; van menselijk tekortschieten en van Gods genade.
Het heeft jaren geduurd voordat de in 1918 uit „Boaz" voortgekomen
Christelijke Werkgevers Vereniging haar weg duidelijk voor zich zag. Het is
de grote verdienste van de heer A. Borst Pzn, die 25 jaar voorzitter is
geweest, dat hij in een gelovige worsteling om de toekomst van het
Verbond, leiding heeft gegeven bij het vinden van die weg.
Een organisatie, die zich niet beperkte tot de bezinning op de
werkgeverspositie op basis van de christelijke beginselen, maar die in de
behandeling van de concrete vraagstukken de Bijbelse boodschap gestalte
zocht te geven; dat was het doel, waarop tenslotte, met de reorganisatie en
de versterking van het secretariaat in 1936. bewust werd aangestuurd. Dat
is ook nu nog het doel, dat het Verbond zich bij alle arbeid die het verricht,
stelt.
Het is ook geen bestaan geweest zonder moeite en strijd, dat het Verbond
achter zich heeft. Het heeft inspanning en moeite gekost de christelijke
werkgevers van de noodzaak van de nieuwe aanpak te overtuigen. Ook
buiten de eigen kring ontbrak het wel aan begrip voor het streven van het
Verbond.
Mede dank zij de volharding van de mensen, die in de jaren vlak voor en
na de Tweede Wereldoorlog leiding gaven, heeft het Verbond zijn plaats in
het Nederlandse organisatieleven gekregen, waar het nu zijn rol meespeelt
In de Sociaal-economische raad, de Stichting van de arbeid en tal van
andere organen.
OVERGANGSSTADIUM
Sinds 1 september van het vorige jaar werkt het Verbond in federatief
verband nauw samen met het Nederlands Katholiek Werkgevers Verbond.
Deze federatie is bedoeld als een overgangsstadium naar één christelijke
werkgeversorganisatie.'
Deze ontwikkeling is om verschillende reden verheugend. In de tijd, dat
wij als katholieke en christelijke werkgevers nu dagelijks samenwerken
ontdekken wij elkaar als mensen die in hun arbeid dezelfde Heer willen
dienen. De samenwerking stelt ons ook in staat meer werk te verzetten en
kracht te ontplooien. Begrijpelijk, dat ik het zou toejuichen, wanneer ook
in andere milieus katholieke en protestantse christenen elkaar in een goede
samenwerking zouden kunnen vinden. In de kring van de katholieke en de
christelijke middenstandsorganisaties vind ons voorbeeld navolging.
Deze samenwerking van katholieke en protestantse christenen betekent
een bewuste hernieuwde keuze ten gunste van de christelijke organisatie.
Een dergelijke keuze zal misschien door sommigen gezien worden als een
belemmering op de weg naar één neutrale organisatie, maar is naar onze
overtuiging niet in strijd met de behoefte van deze tijd.
CENTRAAL PROBLEEM
De snelheid, waarmee de tijd ons door dit bestaan voert en waarmee de
problemen elkaar opvolgen, maakt het ons nog moeilijker dan vorige gene
raties, de weg in dit leven te vinden. Des te groter is de behoefte om, ook als
organisatie, te erkennen, dat wij zelf niet in staat zijn die weg te vinden,
maar dat wij vertrouwen, dat God ons voorgaat.
Ter gelegenheid van het jubileum zal een boek verschijnen, geschreven in
opdracht van ons Verbond onder de titel „Verantwoordelijkheid in het
werk". Het bevat het rapport van een experimenteel onderzoek in een zestal
ondernemingen naar de mogelijkheden van verruiming van de verant
woordelijkheid van de geoefende en ongeschoolde arbeider. Ik hoop, dat
deze publikatie de aandacht voor dit wat de toekomst betreft centrale
probleem verder zal stimuleren.
Dan is de opzet van deze publikatie beloond en de betekenis van het
jubileum voor de toekomst verzekerd.
NEW ORLEANS Een van de lei
ders van de Zwarte Macht-beweging
in de VS, Rap Brown, is woensdag in
New Orleans wegens onwettig wa-
penvervoer tot vijf jaar gevangenis
straf en 2.000 dollar boete veroor
deeld.
Foto: mevrouw Erkelens met de
drie tickets, die de vliegreis moge
lijk maken.
De Zwijndrechtse mevrouw
de weduwe H. Erkelens-Hoelen
is gisteren met zoon Leo en
dochter Astrid in het vliegtuig
gestapt. Vanmorgen om half ne
gen kon zij haar ouders in Wil
lemstad feliciteren met hun 55-
rige bruiloft.
Een uniek felicitatiebezoek:
mogelijk gemaakt door kennis
sen en buren in Zwijndrecht.
Mevrouw Erkelens al elf jaar
in Nederland had nooit ge
dacht haar 79-jarige moeder en
81-jarige vader ooit terug te zien.
Ongeveer een maand geleden
namen haar buren gesteund
door vrienden en kennissen
het initiatief dit mogelijk te ma
ken. Een bliksemactie volgde.
Resultaat: vierduizend gulden
voor drie tickets, een verzeke
ring en cadeautjes.
Mevrouw Erkelens heeft even
tijd nodig gehad om het te ver
werken. „Dit is hartverwarmend
in een tijd met zoveel akelige
dingen", zegt ze.
Ze zal met haar twee kinderen
ruim een maand in Willemstad
blijven. En dan komt ze graag te
rug. „Ik heb hier geen heimwee,
de mensen zijn zo aardig."
GRONINGEN Een Amsterdamse
axichauffeur is gisternacht voor
234 gedupeerd en bovendien
nishandeld. Hij had een klant van
Vmsterdam naar Groningen gereden,
lie. aldaar aangekomen bij een tele-
'ooncel liet stoppen om. naar hij zei.
wen op te bellen naar zijn vrouw.
Na het gesprek leidde hij de chauf-
?ur. de heer J. H. J. Meyer, die in
!e onmiddellijke nabijheid was ge
bleven. af met de opmerking „kijk.
laar komt ze al aan", gaf hem met
een voorwerp een slag in het gezicht
en nam de benen.
Noteert u voor een rondvlucht:
woonpl.5
Indien u anderen meeneemt, kier invullen:
straat;
kontant
woonpL:
Ma
Di
Wo
O
Do
O
Vr
Za
O
Op.zondag wordt niet gevlogon.
Ik heb reeds betaald per:
Deze KWARTET-rondvluchten worden georganiseerd
Buslijn 33 vertrekt op de halve uren van bet Centraal Station naar het vllerveldt
saterdag 5 minuten later. Duur van de rit naar bet vliegveld ougeveer een hel* ut».
