Hanoi moet nu ook laten zien dat het vrede wil" Johnson had surprise voor vriend en vijand Uit de Haagse hof geplukt HUMPHREY KAN GAAN MEETELLEN Utrechtse politie vocht met Vietnambetogers Johnson: direct bereid tot onderhandelen Dringend beroep op Londen en Moskou Tien bom-pauzes bleven helaas zonder succes Personeel van ambassade VS ingekrompen Bloedige strijd om modeshow Studenten in Rome stichtten brand Urn met as van Gagarin in Kremlin bijgezet Kennedy favoriet Echtpaar Boetes even in arrest 5 MAANDAG 1 APRIL 1968 DOOR Met joviale stem zei de man, die me zo nodig een verhaal moest ver tellen: „Komt u dan om één uur, dan gaan we samen lunchen. Ik weet een res'caurantje..." Het klonk heel aardig en erg aan lokkelijk en dus maakten we per telefoonhoorn de afspraak. Hij zat breed achter het gewichti ge bureau toen ik kwam. Maakte een excuus van „een ogenblikje nog", belde een secretaresse binnen, gaf orders, tekende nog een paar brieven. Diep onder de indruk aanschouw de ik dit alles. Een groot man in actie. Eindelijk konden we op weg naar het restaurant. Het was een eet huisje met geblokte tafelkleedjes, kaarsen op tafel en een ober, die direct toeschoot om mantel en jas aan te nemen. Bovendien in een oogwenk ons een tafeltje toewees en vroeg: „U wilt iets drinken vooraf?" Altijd een vervelende vraag. Te meer omdat ze dan de vrouwelijke gast eerst aankijken en ik net zo lief „neen" zeg maar dan de gastheer misschien zijn dagelijkse borrel door de neus 'boor. Ditmaal was het geen probleem. Nog voor ik de gebruikelijke diplo matieke afwachtende houding, via even bescheiden de neus te snuiten, of juist iets in mijn tas te moeten zoeken, aannam, had de man met-de-joviale-stem al geantwoord: „Ik niet, maar als u wilt....?" Het „dank u" was dus gemakke lijk, waarop de teleurgestelde ober het menu reikte. Lunch Dat zag er goed uit! Exotische lekkernijen in lange rij en. Ook hier schuilt voor een vrouw echter een addertje tussen de escar- gots, de kikkerbilltjes, de pot au feu en de gewone uitsmijters. Wanneer je helemaal niet weet in welke orde van grootheid de gastheer je wil onthalen en de ge paste bescheidenheid wilt bewaren ié tact nodig. Ik doe dan maar erg peinzerig en stuur op een voorstel aan. Maar nu zag ik diredc, wat mijn vrije keuze zou zijn. Een dichterlijk beschreven schotel van geraffineerd toebereide paling.... Die kans zou ik me niet laten ont glippen. De zakenman-van-formaat bezag nauwelijks de kaart en was mij zo een slag voor: „Ik houd niet van zware lunches, 's middags moet er ook gewerkt worden". Ontken dat maar eens. De paling zag ik al wegkronkelen. Het werd een bordje met een uit heems mengseltje van kippelever- tjes in een weliswaar geraffineerd maar schaars sausje, een stukje stokbrood; nee ober geen wijn... vanmiddag.... „Zeker geen dessert? Een kopje koffie geeft ons meer energie, van middag...." „Moeten we nog werken", vulde ik plichtsgetrouw aan. „Juist", zei de gastheer. Gewerkt heb ik die middag wel, maar eerst ben ik een doodgewone broodjeswinkel ingesneld en heb, ja wat anders, een broodje paling ge geten. Gerookte. De naam van het eethuisje zal ik onthouden. Voor een diner. Op lunchtijd durf ik er niet te komen. Je weet nooit wie er ook zit. SCHOONZOON NAAR VIETNAM De dochter van de president die geen president meer wil blij ven, Lynda Johnson, bracht zaterdag haar echtgenoot, kapi tein Charles S. Robb naar de Norton Luchtmachtbasis in Ca- zullen zijn teruggebracht. lifornië, vanwaar de schoonzoon van Johnson zaterdag haar Viet nam is vertrokken. De kaptein komt daar aan op een ogenblik, dat de luchtmachtactiviteiten van de VS tot een minimum De president deed een dringend be roep op Engeland en de Sowjetunie, als voorzitters van de Geneefse con ferentie en permanente leden van de Veiligheidsraad, alles te doen wat in hun vermogen ligt om een waar achtige vrede in Zuidoost-Azië te bevorderen. Dit is de eerste stap om het con flict te verminderen, zei de presi dent. Zelfs de beperkte bombarde menten op het noorden kunnen spoedig worden beëindigd wanneer onze zelfbeheersing wordt beant woord door Noord-Vietnam. Of een volledig stopzetten van de aanvallen in de toekomst mogelijk zal zijn, zal door de gebeurtenissen worden beslist. Johnson hoopte in ieder geval dat Hanoi niet zal pro beren voordeel te trekken „uit het pas op de plaats maken door de V.S." wanneer dergelijke onderhandelin gen beginnen. Ondersteuning De president kondigde aan dat hij in de komende maanden nog 13.500 man naar het oorlogsgebied zal stu ren, omdat deze nodig zijn ter onder steuning van de 11.000 mariniers en parachutisten, die hij onlangs in ver band met het Vietcong-offensief in zette. (Functionarissen van het Witte Huis verklaarden dat door deze nieuwe troepenzending een nieuwe grens van ongeveer 550.000 man is gesteld. Tot nu toe lag deze grens op 525.000 militairen). De Verenigde Staten zullen de heruitrusting van de Zuidvietnamese strijdkrachten versnellen om de ver hoogde vuurkracht van de tegen stander te kunnen weerstaan. Daar door zal Zuid-Vietnam een steeds groter aandeel in de oorlogsopera ties kunnen nemen. Johnson schatte de extra uitgaven voor de defensie op 2,5 miljard dollar in het lopende (Van een onzer redacteuren) NU president Johnson heeft meegedeeld, zich niet be schikbaar te stellen als kandi daat voor het presidentschap, doen zich verschillende moge lijkheden voor, zowel in de De mocratische partij als in het Republikeinse kamp. Johnson heeft gezegd dat het vol ledig meedoen aan een verkiezings campagne niet mogelijk is zolang de oorlog in Vietnam voortduurt en ook andere levensgrote problemen de aandacht van de Amerikaanse president vragen. Opvallend is dat hij voorzover bekend niet over zijn gezondheidstoestand heeft ge sproken. De wijze waarop Johnson zijn be sluit heeft meegedeeld, min of meer gekoppeld aan de beslissing, de bom bardementen op Noord-Vietnam vrijwel geheel stop te zetten, "kan erop duiden dat hij er rekening mee houdt de kandidatuur toch te krijgen. Het zich niet beschikbaar stellen zou dan kunnen blijken een formali teit te zijn geweest. Humphrey Staat echter Johnsons besluit vast, in januari het bijltje erbij neer te leggen, dan hoeft zulks niet le be tekenen, dat de kandidatuur van de Democratische party zonder veel strijd toevalt aan senator Bob Ken nedy. Aangenomen mag worden dat senator Eugene McCarthy, die in New Hampshire opvallend succes boekte met zijn campagne tegen Johnson, zich nog niet uit de strijd zal terugtrekken. Belangrijker is echter dat Johnson een andere kandidaat naar voren kan schuiven die het tegen Bob Kennedy kan opnemen, nl. vice- president Hubert Humphrey. Zijn naam is in dit verband nog niet ge noemd. Het ligt echter voor de hand, dat Humphrey op de achtergrond zal blijven, zolang niet bekend is hoe de leiders van de Democratische partij in het gehele land gereageerd hebben op Johnsons terugtreden. Men zou kunnen zeggen dat John son nog niet als kandidaat bij de presidentsverkiezingen mag worden %|feschreven, zolang Humphrey niet SS in zijn plaats gaat meedingen naar de kandidatuur. Dit is een van de interessante as pecten van de geheel nieuwe situatie die door het besluit van Johnson is ontstaan. Ook in het Republikeinse kamp zal men de ontwikkelingen met aandacht volgen. Rockefeller Als gevolg van de weigering van de gouverneur van New York, Nel son Rockefeller, te dingen naar de presidentskandidatiMir van de Re publikeinse partij, is de vroegere vice-president Richard Nixon de enig serieuze kanshebber op die kandidatuur. En het is bekend dat dit feit vele republikeinen, die in Nixon weinig meer zien dan een .eeuwige verliezer", verontrust. Nixon meent van Johnson te kun nen winnen. En tot gisteren was de kans groot, dat de president in no vember kandidaat van de Democra tische partij zou zijn, ondanks de felle tegenstand van Kennedy en McCarthy. Van nu af moet de Re publikeinse partij er echter reke ning mee houden, dat Nixon niet tegenover Johnson komt te staan, maar misschien wel tegenover Bob Kennedy. Als dat zo is kunnen de kansen van gouverneur Rockefeller, die er de voorkeur aan gegeven heeft, zich op de achtergrond te houden om de eenheid in de republikeinse gelederen te bewaren, opnieuw toe nemen. Zeker is dat het besluit van Johnson in het kamp van Nixon voor de nodig verwarring en onze kerheid "heeft gezorgd. Vietnam Van het verloop van de strijd in Vietnam zal afhangen of de „harde ly'n" die Nixon voorstaat, hem veel goed zal doen, nu president John son als „niet-kandidaat" een eerste belangrijke stap heeft gezet om de bereidheid van Hanoi om naar een vredesregeling te streven, op de proef te stellen. Het is nog te vroeg om aan te ne men dat Johnson zal voortgaan op de nu ingeslagen weg en zal blijven streven naar beperking van de om vang van de strijd ongeacht de reactie van Noord-Vietnam en de Vietcong. Al eerder hebben we erop gewe zen, dat deze beperking mogelijk is, als Zuid-Vietnam zich meer militaire en politieke inspanningen getroost en zich niet verschuilt achter de Amerikaanse strijdkrachten. Ook voor Bob Kennedy en Mc Carthy, die beiden gezegd hebben zich kandidaat te hebben gesteld uit verontrusting over de mislukking van het Amerikaanse beleid in Viet nam, kunnen de jongste besluiten van Johnson betreffende de presi dentskandidatuur en het stopzetten van de bombardementen op het grootste deel van Noord-Vietnam, gevolgen hebben. Reactie Hoe groot en ingrijpend die zullen zijn, moet nog worden afgewacht. Voor alles is van belang of de De mocratische partij zich zonder meer zal neerleggen bij het feit dat John son niet beschikbaar zal zijn voor de presidentsverkiezingen in november. Zodra die reactie bekend is, is er iets meer te zeggen over de kansen van andere en mogelijk ook nieuwe kandidaten. Overigens zal het besluit inzake Vietnam in Saigon voor een nieuwe teleurstelling hebben gezorgd. Er kan waarschijnlijk nu ook verband worden gelegd tussen belangrijke wijzigingen in het Amerikaanse Viet- nambeleid en de vervanging van ge neraal Westmoreland als opperbevel hebber in Vietnam. Mogelijk staan we aan de voor avond van belangrijke ontwikkeling gen die van grote invloed zullen zijn op de gebeurtenissen in Zuid-Viet nam, niet alleen in militair, maar ook vooral op politiek gebied. Voorheen bepaalde Saigon min of meer het Vietnambeleld van Washing ton. Het ziet er naar uit, dat in deze situatie verandering wordt gebracht. UTRECHT Negen perso nen werden zaterdag gearres teerd tijdens een Vietnam-be- toging waarbij de politie rake klappen heeft moeten uitdelen. De gearresteerden werden la ter op de avond, nadat proces verbaal tegen hen was opge maakt, echter weer naar huis gestuurd. Onder de demonstranten bevond zich ook het echtpaar Boetes. De heer O. M. Boetes, PSP-Eerste-Ka- merlid, werd naar het politiebureau gebracht omdat hij pamfletten waar op „Johnson moordenaar" stond aan betogers uitdeelde. Zijn vrouw was al eerder opgepakt omdat zij een cape droeg met dezelfde leuze als die in het pamflet. Zij werden later vrijgelaten op het ogenblik dat een afvaardiging van de demonstranten het politiebureau wilde binnenstap pen om hun vrijlating te eisen. De deining kwam los toen de heer Boetes in de politiewagen moest stappen. Er ontstonden kleine vecht partijen waarbij rake klappen wer den uitgedeeld. Dertig agenten (van wie 15 in burger, die zich onder de demonstranten hadden gemengd) moesten volop in actie komen. De betogers verspreidden zich; een groot gedeelte vluchtte naar het politie bureau. De politie had inmiddels verster king laten aanrukken. Er arriveer den motoragenten van de rijkspolitie en agenten met politiehonden. Pas toen het echtpaar Boetes werd vrij gelaten keerde de orde weer terug. De PSP-senator sprak de betogers op de trappen van het Jaarbeurs gebouw toe. Hij toonde zich veront waardigd over het feit, dat men niet met pamfletten mag lopen waarop Vele Briellenaren lopen al enkele dagen in historische kle derdracht vanwege het grote 1 aprilfeest ter herdenking van het ontzet in 1572, op school be kend als de datum waarop Alva zijn bril verloor. Het feest begon zaterdag toen op het stadhuis plakkaten verschenen, die de heffing van de tiende penning bekendmaakten. Er was een ge weldige optocht, een middel eeuwse markt, groepen geuzen bezochten ziekenhuizen en er werden oude volksdansen op het marktplein gehouden. Ook naar de kerk begaven tal van Brielle naren zich gisteren in kleder dracht. In het rk. bedehuis droeg kapelaan Kester de mis op in monnikspij. WASHINGTON President Johnson is zaterdag akkoord gegaan met het besluit het aantal Ameri kaanse regeringsemployees in het bui tenland met 12 pet. te verminderen f—dit om de dollarvlucht uit de VS tegen te gaan. De Amerikaanse ambassades in al le landen met uitzondering van Zuid Vietnam zullen bij deze maatregel betrokken zijn. Men verwacht echter dat vooral de ambassades in Londen, Parijs, Bonn en Rome hierdoor ge troffen zullen worden. Het gaat om een besparing van 12 a 15 min. dollar in het fiscale jaar 1969, dat op 1 juli begint. Dit bedrag zal echter stijgen tot 20 22 min. dollar als er nog meer besnoeid zal worden. Als gevolg van deze maatregel zullen ook 3.177 van de 26.293 buitenlanders in dienst van Amerikaanss ambassades hun baan verliezen. Smokkelaars staken hun schip in brand SIRACUSE/SICILIë De politie van Siracuse heeft gisteren meege deeld, dat er smeulende resten van kisten met sigaretten aan boord van een Panamees schip zijn gevonden dat wellicht voor smokkelarij diende. De politie is aan boord gegaan van het 378 ton metende schip nadat brandweerlieden een brand hadden geblust, die zaterdag was gesticht door de 13 Griekse bemanningsleden, die in een snel motorvaartuig vlucht ten. De Grieken zijn door de Itali aanse douane gepakt. ADDIS ABEBA In de Ethio pische hoofdstad Addis Abeba heeft de politie zaterdag de universiteit be zet na bloedige botsingen met stenen gooiende studenten, die protesteerden tegen een modeshow die daar zou worden gehouden. De studenten trokken arriverende mannequins en gasten (onder wie veel ambassadeurs) de auto's uit en ranselden ze af. De studenten zouden verontwaar digd zijn geweest omdat er Afri kaanse motieven waren verwerkt in de niet-traditionele kledij die zou worden vertoond. De show, die on danks alles toch doorging werd ge houden om geld bijeen te brengen voor betere huisvesting voor de stu denten. De colleges zijn opgeschort. ROME Links georiënteerde Ita liaanse studenten die twee weken het instituut voor bouwkunde in Rome bezet gehouden hebben, hebben gisterochtend vroeg het gebouw ver laten, nadat zij bij een „afscheids feest" brand hadden veroorzaakt in de bibliotheek. Toen de brandweer kwam, waren de studenten al ver dwenen na alle deuren op slot te hebben gedaan. Er werd veel schade aangericht. MOSKOU De urnen met de as van de verongelukte ruimtevaarder Joeri Gagarin en de met hem ver ongelukte vlieger Serjogin zyn zater dagochtend in de muur van het Kremlin bijgezet, nadat op het Rod» Plein een plechtigheid was gehou den. j SAN FRANCISCO Senator Ro bert Kennedy zou momenteel, als hij het bij de democratische voorverkie zingen in Californië alleen tegen Johnson behoefde op te nemen, met een meerderheid van bijna twee te gen een de president verslaan, al thans volgens de zaterdag bekendge maakte uitslag van een onafhankelijk opinie-onderzoek in deze staat. Hij zou ook nog meer stemtnen krijgen dan Johnson en vredeskandidaat Eu gene McCarthy samen. Met alleen de president als te genstander (dat Johnson zich niet kandidaat zal stellen, was nog niet bekend) geen volgens de opinie peiling 60 procent de voorkeur aan Kennedy tegen 32- procent aan Johnson. Doet McCarthy ook mee dan zou Kennedy 47 procent der stemmen krijgen, Johnson 29 procent en McCarthy 17 procent. De aanhangers van senator Kenne dy, die de laatste dagen in Californië de volkrijkste staat in de VS een felle campagne hebben gevoerd, zeggen dat hij de democratische voorverkiezingen van 4 juli daar moet winnen wil hij een kans maken, op de partijconventie in augustus tot kandidaat voor het presidentschap te worden gekozen. Europese reis van Oe Thant gaat niet door NEW YORK Secretaris-generaal Thant van de Ver. Naties heeft zater dag de reis die hij de komende week naar Europa zou maken, afgelast vanwege de nieuwe crisis in het Na bije Oosten. Thant zou onder meer eén bezoek aan Nederland brengen. PUNTA ARENAS De Chileense marine heeft gisteren 35 beman ningsleden gered wier schip de 8.007 ton metende Santa Leonor, in de Straat van Magelhaens is gezonken na op een blinde klip te zijn ge stoten. De geredde bemanning had slechts lichte verwondingen opgelo pen. In de nacht van zaterdag op zondag is de binnenstad van Ber gen op Zoom volgeplakt met tienduizenden strookjes gegomd papier, alle met het onderschrift „Johnson moordenaar". Tientallen vertoornde huismoeders waren zo als deze vrouw in de morgenuren bezig het materiaal van deuren, ramen en muren te verwijderen. belastingjaar en 2,6 miljard in het belastingjaar dat op 1 juli begint. Johnson waarschuwde de leider» in Noord-Vietnam zich niet te ver kijken op de druk die in de VS ten gunste van de vrede wordt uitge oefend. De V.S. zijn niet van plan de oorlog uit te breiden, maar zij zul len ook geen onwezenlijke oplossing aanvaarden om deze vrede te for ceren. De president kon echter niet belo ven, dat dit nieuwe initiatief meer inzicht zal bieden op vrede dan de dertig pogingen, die in de afgelopen jaren waren gedaan. Wij hopen dat Noord-Vietnam, na een strijd van jaren die de kwestie onopgelost heeft gelaten, zijn pogingen om een militaire overwinning te boe ken zal staken en met ons mee zal gaan in de richting van de vrede. Johnson herhaalde de bereidheid zijn troepen uit Zuid-Vietnam terug te trekken wanneer de andere party de hare uit het noorden terugroept en de infiltraties stopzet. Het stopzetten van de bombarde menten betekent, dat er geen aan vallen meer zullen worden gedaan op de Noordvietnamese hoofdstad Hanoi en op de belangrijke havenstad Hai phong. Tegenstanders van de bombar dementen hebben steeds beweerd, dat zij weinig invloed hebben op de ge vechtskracht van Noord-Vietnam en dat de burgerbevolking eronder lijdt. De langste bombardementspauze duurde 37 dagen, van 24 december 1965 tot 30 januari 1966. Er zijn sinds 1964 tien pauzes geweest. Geen enkele leidde tot onderhandelingen. De jong ste was tijdens het Vietnamese nieuw jaarsfeest in januarifebruari van dit jaar toen de aanvallen in gebieden dichbij de gedemilitariseerde zone echter wel doorgingen. Binnenstad beplakt WASHINGTON We zijn bereid, zei president Johnson gister avond in zijn geruchtmakende rede voor radio en televisie, direct vredesonderhandelingen te beginnen nu wij een eind hebben gemaakt aan de bombardementen op het grootste gedeelte van Noord-Vietnam. staat „Johnson misdadiger". „Maar wij moeten er mee doorgaan", zei hij. De demonstratie was georgani seerd door de „Groep Vrille". Onder de arrestanten was een be toger die een politieman in de hand had gebeten. In Bergen op Zoom is de binnen stad volgeplakt met stroken papier met het opschrift „Johnson oorlogs misdadiger". Zeker duizend tot tweeduizend biljetten met deze tekst kon men op alle winkelpanden in ongeveer twintig straten in het cen trum aantreffen, zo deelde de politie gisteren mee. De gemeentereiniging is volop be zig geweest met het verwijderen van de witte stroken papier. Op de muur van het kantoor van de autobuson derneming BBS is over een lengte van vijftien meter de leuze „John son moordenaar" gekalkt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 5