Omstreden oorlogsfiguur
verdacht in zedenzaak
,Toernee' Hans van Z. beëindigd
EUROPESE BANKEN
IN VER. STATEN
BUNDELEN KRACHT
Ga niet in juli op
vakantie, zegt VVV
Nieuwe wet treft
kustkampeerders
Alarmnummer
politie 0011?
Paaswandelingen
van ANWB
TSJECHOSLOWAKIJE
TREKT TOERISTEN
Amro-bank in
joint venture
Duizend hectare heide
door brand verwoest
Stemmen in een
andere gemeente
is nu mogelijk
Mierenhoop
aan Kust
Lente in Keukenhof
„Groene 10
HIJ HOUDT HET
BIJ POEDERS
Volledige
bekentenis
afgelegd
9
WOENSDAG 27 MAART 1968
AMSTERDAM Vier Euro
pese banken in de VS, waar
onder de AMRO-bank, gaan hun
krachten bundelen om op doel
treffende wjjze de concurrentie
van de grote Amerikaanse bank
bedrijven, die hun activiteiten
in Europa blqven ontwikkelen,
tegen te gaan. Het zyn de Am
sterdam-Rotterdam Bank, Deut-
D« Deense geheime dienst is erin ge
slaagd een Oostduitse spion te arres-
Sren: de 35-jarige ir. Holm Hasse.
e ingenieur werd, zonder het te
weten, voortdurend gevolgd door een
fotograaf van de geheime dienst, die
met een telelens op grote afstand zijn
activiteiten vastlegde. Dit is een van
de foto's, die van de spion zijn ge
nomen, toen hij zoals hij dikwijls
deed in een voorstadje van Ko
penhagen een kruis op een brieven
bus zette: het teken voor een mede
werker, dat er een brief voor hem
op de afgesproken plaats in de buurt
lag
DEN HAAG Twee Kamerleden
hebben de regering gevraagd of het
waar is dat de PTT voor landelijke
alarmering van politie, brandweer
en GGD het nummer 0011 heeft ge
reserveerd.
Mevrouw G. V. van Someren-
Downer en H. Wiegel (beiden lib.)
willen ook weten of tussen de depar
tementen meningsverschillen bestaan
over het gebruik van het nummer
0011.
Zij verzoeken dat zo snel mogelijk
het nummer als landelijk alarmnum
mer in gebruik kan worden genomen
vooral omdat het huidige telefoon
nummer van de alarmcentrale van
de rijkspolitie in Driebergen (03438-
4321) als alarmnummer ongeschikt is.
HOOGEVEEN Gistermiddag is
van het natuurreservaat Kralose hei
de, tussen Ruinen en Dwingelo, een
oppervlakte van circa 1.000 hectare
door brand verwoest. Veel jong wild
•n broedsels van talloze vogels zijn
verloren gegaan. De oorzaak van de
brand is onbekend.
Deze brand overtreft nog die van
1965, toen ook een groot deel van
deze heide werd verwoest.
De brandweren van Ruinen, Dwin
gelo en Hoogeveen, geassisteerd door
landbouwers, waren tot laat in de
middag bezig geweest met het
bluswerk. Het verkeer over de wegen
rond het gebied ondervond veel hin
der van de dichte rookwolken.
sche Bank, Midland Bank en de
Belgische Société générale de
banque. Zij zullen tezamen het
bankbedrijf in de VS gaan uit
oefenen.
De banken zijn daartoe overeenge
komen deel te nemen in de leiding en
het kapitaal van de Belgian-Ameri
can Banking Corporation en de Bel
gian-American bank and trust com
pany, welke thans nog behoren tot de
groep van de Société générale v de
banque.
Kapitaal en reserves van de geza
menlijke instellingen zullen worden
gebracht op zeventig miljoen dollar.
De AMRO-bank zal hierin voor 14,20
pet. participeren, de overige banken
ieder voor 28,56 pet. Dit betekent dat
deze bankinstellingen tezamen de
grootste buitenlandse bankinstelling
in de VS vormen.
Unieke service
De vier banken hebben tezamen
meer dan 5600 kantoren in Europa en
ongeveer 75.000 personeelsleden in
dienst. De deelnemers in deze nieuwe
„joint venture" zijn de overtuiging
toegedaan, dat een aanzienlijke uit
breiding van zaken zal worden ver
kregen. Zij zijn met name van oor
deel, dat het hun mogelijk zal zijn op
nog efficiëntere wijze bankdiensten
te bewijzen aan in de VS werkzame
Europese ondernemingen.
Voorts verwachten de partners, dat
zij door het oprichten van deze nieu
we bank een unieke service kunnen
bieden aan Amerikaanse bedrijven,
in het bijzonder de ondernemingen
die zich reeds in Europa hebben ge
vestigd of overwegen zulks te doen.
Op deze manier kan ook op doeltref
fende wijze de concurrentie worden
weerstaan van de in Europa geves
tigde Amerikaanse banken, die hun
activiteiten op het continent blij
ven ontwikkelen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG s De Tweede Kamer
heeft gistermiddag na een kort debat
met algemene stemmen een wijziging
van de Kieswet aanvaard, waardoor
het kiesgerechtigden mogelijk is in
een andere gemeente dan de eigen
hun stem uit te brengen bij Kamer-
en Statenverkiezingen. Men kan dat
doen Op vertoon van een kiezerslegi-
timatiekaart, die twee weken voor de
verkiezingen moet worden aange
vraagd op de secretarie van de ge
meente waarvan men ingezetene is.
BERLIJN De Oostduitsers zullen
op 6 april gaan stemmen over een
nieuwe Oostduitse grondwet. Dit is
gisteren in Oost-Berlijn meegedeeld
nadat de regering in het parlement
een omvangrijke lijst me'c verande
ring in het onlangs ingediende ont
werp- grondwet had overhandigd. De
nieuwe grondwet moet de wet van
1949 veranderen.
Het parlement heeft het nieuwe
ontwerp bekrachtigd.
Ga niet in juli op vakantie, luidt
het dringend advies van de WV's
aan de kust. Erger dan vorige jaren
zal de chaos zqn doordat de school
vakanties, de vakanties van alle col
lectief sluitende bedrijven in Zuid- en
Noordholland én de vakanties in
Nordrhein-Westfalen samenvallen. Op
28 juni zal de kust worden overspoeld!
Wie zijn plannen nog moet maken
kan er het best in juni of augustus op
uittrekken, aldus de WV's.
De Nederlandse kust
wordt in juli één grote
mierenhoop. Dat is de ver
wachting van vrijwel alle
WV's uit de grote toeris
ten centra. Doordat de Ne
derlandse schoolvakanties,
de bouwvakanties en de
vakanties in Nord-Rhein-
land-Westfalen dit jaar
wel heel ongelukkig sa
menvallen, wordt een
enorme stroom verwacht,
die Nederlands kust ge
heel zal overspoelen.
Een uitzondering wordt
wellicht Scheveningen. Daar
beschikt men nog alleen maar
over aanwijzingen, dat april
en mei (Pasen en Pinksteren)
topmaanden zullen wonden
(vooral veel Engels en Duits
bezoek, dat naar de bollen
komt kijken).
Het zijn vooral de typische
gezinsbadplaatsen, die het dit
jaar in juli druk krijgen.
In Noordwijk zijn alle
huurhuizen volgeboekt voor
juli. De hotels hebben nog
wel enkele bedden vrij, maar
men twijfelt er niet aan Qf
die zullen eveneens zeer snel
bezet zijn.
In Zandvoort zijn even
eens alle huurhuizen volge
boekt. Hotels en pensions
hebben nog maar zeer weinig
plaatsen vrij. Voor juni en
augustus heeft men hier min
der belangstelling geconsta
teerd dan vorig jaar.
Ook Domburg, het Duitse
bolwerk aan de Nederlandse
kust (doorgaans is tweederde
van de toeristen Duits) zit
vrijwel vol. Men tobt er ech
ter met augustus, reden
waarom men voor deze
maand een reclamecampagne
in midden- en zuid-Duitsland
is begonnen.
Texel geeft hetzelfde
beeld: ook hier volgeboekte
huurhuizen en nog maar en
kele plaatsen vrij in hotels en
pensions.
Over het algemeen zijn
WV's zeer ontevreden over
de wijze waarop dit jaar de
vakanties zijn geregeld.
Weliswaar zijn in Neder
land de vakanties meer
gespreid dan vorige jaren,
maar bij de planning is geen
rekening gehouden met de
Duitse vakanties.
Zoals bekend, wordt er
straks op regeringsniveau on
derhandeld om volgend jaar
tot een betere samenwerking
te komen, maar daar heeft
De ANWB houdt van 12 tot en met 15 april iedere
lag twee Paaswandelingen in het nationaal park De
Hoge Veluwe. Door het openstellen van bepaalde ge
bieden, die tot dusver voor het publiek waren ge
sloten, konden twee toeristisch aantrekkelijke routes
worden samengesteld. De startplaats is het mobiele
ANWB-kantoor voor café-restaurant „Rust een Wei
nig" in Hoenderloo.
Er is een traject van 12 km uitgezet, dat vla het
Hertenbos, de Deelense Was, de Kromme Hoek en de
Pampelse Bossen naar „De Koperen Kop" voert Van
daar gaat de route langs de Eikelkmap naar Hoen
derloo terug.
De andere route is 19 km lang. Deze wandeling doorkruist het gebied van de Gietense Fles
sen, de Wolfskuilen, het Pampelse Zand, de Stenen Tafel, Franse Berg, de President Stevn-
bak en de Pampel. De wandeling gaat vervolgens langs het fazantenpark en de Westerflier naar
Hoenderloo terug.
De vertrekpost is geopend van 9 tot 14.30 uur.
Meulenhoff-Bruna NV
heeft een voortreffelijke au-
tokaart van Finland geïmpor
teerd: een kaart van de
Zwitserse uitgeverij Hallwag
(schaal 1 op 1000.000). De prijs
is 4,10. Ook een handige
kaart om in het autokastje te
't Heeft er nog niet zo héél erg naar uitgezien. Maar toch:
't is weer lente! Op de bollenvelden is het groen al aan
het verkleuren in zachte voorjaarstinten. En in de Keu
kenhof stan zelfs de tulpen al in volle voorjaarsbloei.
Even noteren: op 3 april gaan de kasdeuren weer open.
men voor dit seizoen niets
meer aan.
Door dit samenvallen is het
effect van de spreiding in Ne
derland dit jaar te niet ge
daan. De piek is gewoon te
ruggeschoven van augustus
naar juli.
Overigens staat wel vast,
dat het voor Nederland zo be
langrijke Nordrhein-
land-Westfalen volgend jaar
niet in juli op vakantie gaat
Ook in Duitsland kent men
het begrip vakantiespreiding.
Daar regelt men de zaken
echter per deelstaat. Het zal
nu weer zeven jaar duren
voordat men in Nordrhein-
land-Westfalen in dezelfde
weken vrijaf krijgt als dit
jaar.
Tsjechoslowakye
is in Nederland
een campagne be
gonnen om meer
toeristen te trek
ken. In verschil
lende media wor
den advertenties
geplaatst, die de
toerist vertellen
welke mogelijkhe
den Tsjechoslowa
kye biedt.
Overigens groeit
de stroom van Ne
derlanders nü al
elk jaar aanzien
lijk. Bedroeg het
aantal in 1965 nog
8824, in 1966 was
dat al gegroeid tot
19.492, terwijl vo
rig jaar 28.395 Ne
derlandse toeristen
werden geregis
treerd. In totaal
mtving Tsjecho-
slowakije vorig
jaar 4,6 miljoen
toeristen.
Om de komst
aantrekkelijk te
maken wordt 125
procent toeslag be
taald op de offi
ciële wisselkoers.
Kampeerterrein-
Ij houders aan de kust
hebben zich ongerust
getoond over de in
de maak zijnde wet
1 „Hygiëne kampeer-
plaatsen". Meer dan
H op de terreinen in het
binnenland acht men
I hier het kampeertoe-
risme bedreigd door
1 de bepaling, dat er
E maar 200 mensen per
hectare mogen wor-
den toegelaten.
Er is een groot verschil,
zeggen de exploitanten aan
de kust, tussen terreinen in
het binnenland en die aan de
kust. In het binnenland zijn
de campings dikwijls veel
groter vaak 30 ha en
meer ingesteld op kampeer
ders die er hun hele vakantie
op doorbrengen. Aan de kust
zijn de campings gemiddeld
maar 3 ha groot en dienen
meestal slechts als eet- en
slaapplaats. Vertier zoekt
Ter gelegenheid van haar
tienjarig bestaan heeft de
Stichting Recreatie een vro
lijk geïllustreerde brochure
uitgegeven, die vooral de
Jeugd wil wijzen op de een
voudige leefregels, betrekking
hebbend op het gedrag van
het publiek in de natuur.
De brochure, die als titel
heeft „De Groene 10" is de
Nederlandse versie van de
Britse „Country-Code". Zij
wordt in een oplage van
100.000 verspreid onder de
Nederlandse schooljeugd.
hebben is de Geographia Su
per Motorists Map nr. 2 van
Hamshire en Dorset, die
eveneens door Meulen
hoff-Bruna werd geïmpor
teerd (prijs: ƒ4,50).
't Is wèl een pak (902 blz.),
maar wie volledig wil zijn
geïnformeerd over de kam
peerplaatsen in Zuid-Europa
heeft aan de ADAC Internati-
onaler Camping Führer (Band
I) een uitstekende reisleider.
Men vindt er behalve de na
men van de campings ook al
les over de accommodatie. De
gids (geïmporteerd door Meu-
lenhoff) kost 9,60.
men hier niet op het terrein
maar op het strand.
Volgens exploitanten zou de
aanvaarding van de nieuwe
wet (over de inhoud Waarvan
officieel nog niets is bekend
gemaakt) betekenen, dat op
de kustcampings de prijzen
bijna moeten worden verdub
beld om dezelfde inkomsten
te krijgen (in het hoogseizoen
bevinden zich op deze cam
pings gemiddeld 400 perso
nen).
Zij achten deze maatregel
een klap voor het sociaal toe
risme, omdat juist de groep
met de laagste inkomens er
door zou worden getroffen.
Kinder
stoel
annex
rug
zak
Met kinderen op
vakantie? Dan is dit
een aardig attribuut
(van Carl Denlg):
een autostoeltjc, dat
tevens als rugzak
kan worden ge
bruikt. De rug leu
ning is afneembaar
en in de zak is een
verstelbare binnen
zit aangebracht, die
met het kind mee
groeit.
ROTTERDAM Als drs.
F. W. uit Den Haag, 57 jaar,
donderdag 4 april achter ge
sloten deuren voor de recht
bank in Rotterdam moet ver
schijnen als verdachte in een
omvangrijke en gerucht
makende zedenzaak, die zich
in Vlaardingen heeft afge
speeld, zal officier van justitie
mr. J. M. van Leeuwen een
figuur opnieuw voor de rech
ters brengen, die naast de
leiders van de Joodse Raad
wel als de meest omstreden
joodse figuur uit de oorlog
heeft gegolden.
W. heeft thans volledig be-
kend, stellend dat zijn behulp
zame aard hem tot de hem
ten laste gelegde praktijken
heeft gebracht en dat hij zeker
geen oneerbare bedoelingen
had.
Aan de orde zijn schennis der eer
baarheid en ook regelrechte mishan
deling. Er is sprake van intriges met
zelfs een ernstig chantagekarakter.
Gezinnen zouden zijn gebroken, echt
genoten van elkander vervreemd,
goed bekend staande artsen zouden
zijn gecompromitteerd door de ma
nier waarop W. geheel onbevoegd
de geneeskunst zou hebben beoe
fend, een feit waarvoor hij in 1956
door de kantonrechter reeds werd
veroordeeld tot honderd gulden boe
te.
Omdat W. volledig heeft bekend
zijn er geen getuigen opgeroepen. Als
verdediger treedt op mr. Joh. K. Mat-
huisen.
In Haarlem zou W. hebben geprak
tiseerd ten huize van een arts, in
Vlaardingen heeft hij zich een kring
opgebouwd van vurige aanhangers en
bewonderaar, en de hem nu ten
laste gelegde feiten hebben zich in
Vlaardingen afgespeeld.
JODENLUSTEN
Hoewel het, zoals mr. Van Leeu
wen nadrukkelijk vaststelt, slechts
om deze affaire gaat en al wat er in
het verleden om drs. W. te doen is
geweest nu niet "terzake doet, is het
heel epg moeilijk om dat alles los te
zien van de zo geruchtmakende
historie ln en na de oorlog, waarin
W, een hoofdrol had gespeeld.
Het Bijzonder Gerechtshof in Den
Haag veroordeelde hem na een eis
van tien jaar tot een gevangenisstraf
van drie en een half jaar met ontzeg
ging van actief en passief kiesrecht
in het leven. De Bijzondere Raad van
Cassatie maakte daarvan zes jaar. Bij
de troonsbestijging van Koningin Ju
liana werd W. echter begenadigd.
Het ging toen om W.'s rol in het
drama van de deportaties van joden,
de betekenis van de „W.-lijsten" en
degene, die W. opdracht zou hebben
verstrekt
W. werd in 1910 in Lemberg gebo
ren en hij kwam in 1916 naar Neder
land. Hij studeerde te Rotterdam,
wilde promoveren, maar moch'c in
1941 geen dissertatie meer laten
verschijnen.
De „W.-lijsten" dateren van 1942.
Degenen die daarop voorkwamen,
kregen uitstel van hun deportatie. Zij
kregen zelfs de gelegenheid onder te
duiken en zelfs een aantal Joden dat
reeds in Westerbork zat en toch op
een „W.-lijst" voorkwam, werden
niet doorgezonden.
VERZONNEN?
De SD arresteerde la'cer W. en on
derwierp hem aan een verhoor. Wa
ren de „W.-lijsten" zomaar een eigen
initiatief van W.? Waren de Duitse
opdrachtgevers, die W. tijdens het
verhoor noemde, verzonnen?
In ieder geval: W. en zijn gezin
werden vrijgelaten om die opdracht
gevers te helpen opsporen. En later,
na de oorlog, kwam naar voren dat
degenen die op zo'n „W.-lijst" voor
kwamen, daarvoor een bedrag aan
geld hadden moeten betalen.
Eind 1944 volgde een nieuwe
Duitse inval bij W. maar W. was
ondergedoken om onmiddellijk na de
bevrijding opnieuw te worden gear
resteerd, nu door de Nederlandse au
toriteiten.
Ondanks de vonnissen van het Bij
zonder Gerechtshof en de Bijzondere
Raad van Cassatie bleef de affaire W.
een omstreden zaak.
W. zei zelf: „Als het de Duitsers
om joden te doen was, weet ik niet
hoe ik mij zou hebben gehouden on
der de zware mishandeling. Maai- zij
wilden mijn opdrachtgevers weten.
Die had ik verzonnen."
REHABILITATIEPOGING
De bekende historicus prof. J.
Presser rehabiliteerde W. ten volle in
zijn boek „De ondergang", zeggende
dat men een zondebok nodig had en
als zodanig W. had misbruikt. Het
Eerste-ikamerlid prof. F. L. Polak stel
de schriftelijke vragen betreffende
een eventuele herziening van het
vonnis. Minister Samkalden zag géén
termen.
W. zei toen: „Ik verlang geen reha
bilitatie". De regering had hem naar
Indonesië gezonden met een leerop
dracht in de economie. Na zijn terug
keer in Nederland begonnen zijn ac
tiviteiten op medisch terrein.
W. heeft zich voor zijn medische
praktijken nimmer laten betalen. Hij
is zelfs een zeer gefortuneerd man.
die een riant huis in Den Haag be
woont.
UTRECHT De „toernee" van de
drievoudige Utrechtse moordepaar
Hans van Z. langs steden waar de
moorden nog niet zijn opgelost, is
vandaag beëindigd. Hij is vanuit
Arnhem, waar hij uitvoerig werd
verhoord over de moord op de 87-ja-
rige G. van Piggelen in Eist in 1967,
weer overgebracht naar het
Utrechtse huis van bewaring. Dit
verhoor heeft geen resultaten opgele
verd.
Van Z. heeft tijdens zijn toernee de
steden Rotterdam en Amsterdam
aangedaan. In Amsterdam werd hij
verhoord in verband met de moord
op de Britse filmregisseur Claude
Berkeley in 1965 en in Rotterdam
werd hij danig aan de tand gevoeld
over de nog onopgeloste moord op de
26-jarige lerares Elly Hagers. Beide
verhoren leverden eveneens geen
resultaten op.
Van Z. zal overigens niet meer
naar Olst gaan om daar te worden
gehoord inzake de moord op de mole
naar A. Boks in de nacht van 26 op
27 november 1966. Rechercheurs van
de rijkspolitie te Olst waren een dag
ln Arnhem geweest om Van Z. over
de zaak te ondervragen. Ze keerden
huiswaarts met de zekerheid dat de
Utrechter onmogelijk de moord kan
hebben gepleegd.
Van Z. is in totaal zes weken op
toernee geweest. Wat er verder met
hem gaat gebeuren staat nog niet
vast. Thans heeft de officier van
justitie van Utrecht, mr. W. H. O ver-
beek, de leiding van het onderzoek in
handen genomen.
Een brokje verleden keerde
gistermiddag even terug in de
Tweede Kamer. De elektrische
bel, waarmee de Kamerleden
worden gewaarschuwd dat de
zitting zal beginnen, was stuk.
Een antieke handbei bleek ech
ter nog even goed dienst te
kunnen doen
