MARY QUANT
Ziekte
elegante
van Novotny
oplossing
Problemen van
vragen nog om
goudcrisis
oplossing
tL
en
haar madelieven
Kunstenaars zijn boos
over jury voor
Holland Festival
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
choenfabriek
gaat dicht
5
ZATERDAG 23 MAART 1968
Ctj
t
Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
PRAAG Nu Novotny als staashoofd afgetreden is, wordt in
Isjechoslowakije een liberalisering op alle fronten verwacht. Te-
•lijkertijd houdt men er rekening mee dat het verdwenen van
Cokioge partij- en regeringsfunctionarissen, die de orthodoxe koers
lebben aangehangen of gevolgd, in de komende weken en maan-
n door zal gaan.
Het democratiseringsproces
ppt parallel met het zuive-
jgsproces, dat overigens een
lid karakter heeft, omdat de
ipesten slechts met een status
ambteloos burger zullen
^«irden gestraft.
Bet nieuws van het aftreden van
°t president drong pas gistermiddag
alle lagen van de bevolking door.
drie Praagse zenders brachtten
elk uur opnieuw in de ether. Het
munistische partijorgaan Rudo
^va kwam met neit minder dan
ir extra edities op straat.
kis havikken stortten commentato-
I en woordvoerders al of niet
t de ranzige boter van het ortho-
ne op het hoofd zich op de
van de ex-president. Hij
ikdt verantwoordelijk gesteld voor
a politieke, economische en morele
lis, waarin het land zich bevindt,
in wordt een klakkeloos volgen
de Stalinistische lijn in de schoe-
1 geschoven, waarbij geen moment
Jening is gehouden met de belan-
I en de democratische tradities
i het volk.
Praag, dat een gedisciplineerde
uk maakt, en waar de vele Oost
die er als vakantieganger
iddwalen, met stomheid geslagen
over een ontwikkeling, die hen
.eigen land niet was aangezegd,
'"fekt men al grapjes over de zoge-
ide ziekte van Novotny.
Rode hond
ilen zegt dat hij vrij vertaald
I aan rode hond zal lijden. Una-
is men het erover eens dat het
istaatshoofd geen kwaal heeft, die
aftreden noodzakelijk maakte.
1 beschouwt het gebruikte schijn-
[ument slechts als een elegante
issing, die bovendien nog prak-
i is, omdat de binnen- en ook de
tenlandse oppositie nooit zal kun-
Jj zeggen dat hij werd afgezet.
enscenering van feiten en
jfetandigheden ligt er duimendik
Het „welwillend aanvaar-
van de ontslagneming van de
De taken van het staatshoofd zou
den voorlopig door het presidium van
het parlement worden overgenomen.
Opperbevelhebber van het leger was
nu premier Lenarl (wiens positie ten- i
minste wankel is). Aan het presidium
was ook de bevoegdheid overgedra
gen ministers en ambtenaren te
ontslaan.
De ware betekenis hiervan is dat
het centrale comité onder leiding van
partijleider Dubcek aan de touwtjes
trekt. Het parlement, ook zijn presi
dium niet. neemt in geen enkel com
munistisch land een onafhankelijke
positie in. De leden ervan zijn slechts
jaknikkers, die een of twee keer per
jaar bijeenkomen om reeds genomen
besluiten goed te keuren.
het politieke bureau, zomede de vi-
ce-voorzitter van het parle-
mentspresidium.
De geruchten dat de uit Tsje-
choslowakije verjaagde en naar Ro
me uitgeweken kardinaal Beran naar
Praag zal terugkeren, worden steeds
sterker.
De prelaat schijnt in het Vaticaan
te hebben verklaard, dat de libera
lisering waarnaar wordt gestreefd,
zijn ballingschap zou kunnen onthef-
fen.
Geruchten
Opvolger
Over de benoeming van een nieuw
staatshoofd kon nog niets worden
medegedeeld. Er moesten nog kandi
daten worden gesteld, terwijl de Na
tionale Raad (het parlement er voor
bijeen diende te komen. De nieuwe
president moest een gekwalificeerde
meerderheid van drievijfde van de
uitgebrachte stemmen op zich vereni
gen het Tsjechoslowaakse parle
ment telt 300 afgevaardigden om geko
zen te kunnem worden.
Als de grootste kanshebber voor
het ambt wordt nog altijd de pro
gressieve minister van waterwerken,
Smrkowsky, genoemd. Geen officiële
woordvoerder wilde zich echter aan
namen wagen.
Gevraagd of het niet juister was
het staatshoofd door het hele volk te
laten kiezen antwoordde de zegsman
van het ministerie van informatie dat
dit in strijd zou zijn met de constitu
tie.
Zuiveringen
Hij voegde er nog aan toe of hij
dit zelf geloofde weet ik niet dat
het parlement het volk vertegen
woordigt, omdat zijn leden langs de
weg van vrije verkiezingen zijn be
noemd.
Het democratiseringsprogram, dat
eind volgende week door het voltalli
ge centrale comité van de partij
besproken zal worden, heeft tot voor
naamste doel de welvaart te verho
gen. Op meerdere punten zal onge
twijfeld gebroken worden met het
centralisme en de bureaucratie van
het communistische systeem.
Inmiddels komen uit het hele land
berichten binnen van het aftreden of
afzetten van hoge partij- en rege
ringsfunctionarissen. Een lid van het
centrale comité was hierbij, een van
Gisteren was ik even in Teplice,
een stad. die bijna op de grens ligt
van de Duitse Democratische Repu
bliek. De Tsjechoslowaken daar spra
ken met zorg over de vermeende
Russische troepenbewegingen in
Oost-Duitsland en in het Poolse Sile-
zië een bericht dat ze op West-
duitse en Oostenrijkse znders had
den opgevangen.
In de garnizoensplaats Terizin in
de nazi-tijd het beruchte The-
resienstad, leek niets te duiden op
een bijzondere vorm van waakzaam
heid. In het al warme zonnetje slen
terden tientallen soldaten door 'de
straat. Een colonne zware pantser
voertuigen, die door de plaats trok,
ging weliswaar in de richting van de
grens, maar men vertelde mij dat dit
bijna dagelijks gebeurt.
Geen kerktorens
maar centrums
in supermarkt
LONDEN In Engeland zijn
voorspellingen gedaan, dat over der
tig jaar voor anderhalf miljard gul
den aan kerken gebouwd moet zijr,
om aan de behoefte tegemoet ie Ko
men. De nieuw te bouwen kerken
moeten door alle kerkgenootschappen
kunnen worden gebruikt.
Kerktorens zijn een geldverspilling,
in plaats daarvan kunnen bijvoor
beeld gemeenschappelijke kerkelijke
centrums worden ingericht in kan
toorgebouwen of supermarkten. D°ze
centrums moeten bevatten: een
spreekkamer, expositieruimte, kleu
terschool en cafetaria.
Deze plannen zijn bekendgemaakt
door een predikant van het Instituut
voor godsdienstige architectuur aan
de universiteit van Birmingham.
Mary Quant, die niet haar kinder-
iijk aandoende mini's nu al jarenlang het
image van Engeland ophoudt in het we
reldje van modeontwerpers, heeft een
Drie van Mary Quants mudelieven
simpel symhool, namelijk het madeliefje.
Dit voorjaarsbloempje is op alle „Mary
Quants Ltd." artikelen, van haar mini's tot
haar „no-nonsense-make-up", terug te
vinden.
En eigenlijk niet alleen op haar artikelen.
Ook de draagsters van Mary's supermini's
hebben iets gemeen met de madelief.
Ze zijn even smal, even breekbaar en hebben
geen lijn. Mary's madelieven tonen een rond ge
zicht en een uiterst dunne „stengel". Het zijn
romantische wezens met een onschuldige oog
opslag, slungelige kousebenen en een minuscuul
behaatje.
Het prototype van het Engelse meisje? Mary
Quant zegt zelf van niet en de enorme verkoop
cijfers onder de wat molliger uitgevallen Fran?ai-
ses bewijzen het.
Frans, Engels, Amerikaans, het doet er ook niet
toe voor welk type. Mary Quants Ginger Group is
voor alle madelieven met onuitgesproken kalver
liefdes. maar intussen knipogen ze ook al naar
het pikante. De „typical English" kouseband is
zo'n knipoog.
Maar bestaan er wel zulke onschuldige made
lieven. Veel tieners zullen om Mary eer aan te
doen toneelspeelsters met een kleine „t" moe
ten worden en de lieve onschuld uithangen. En
dan te bedenken dat Mary's schuchtere madelie
ven even dikgezaaid zijn als op een weiland :n
het voorjaar Haar afzetgebied bestrijkt hele con
tingenten en momenteel is zij met echtgenoot en
vier show-madelieven op tournee dpor Europa.
PANTOMIME
Deze week streek ze neer in Amsterdam, om
precies te zijn tussen het rode pluche van het
theatertje De Brakke Grond, om haar voor
jaarscollectie te laten zien. Ambassadeur Sir Pe
ter Garran zat er op de voorste rij. De show werd
een pantomine tegen het decor van een zonnig
luchtkasteel met een gazon (plankier) ervoor.
Mary's echtgenoot, Alexander Plunket Greene,
had beloofd dat het „sexy and funny" zou zijn en
we kwamen niet bedrogen uit. De show-madelie
ven sprongen als kalveren over het plankier,
trokken gekke bekken, lieten het achterste van
hun tong zien, rolden door het namaakgras of
deden verlegen meisjes na met stille duimzuig-
complexen huppelend in hun beste jurk naar een
verjaarspartijtje.
Wat de jurken zelf betrof was het een mengel
moes van mode uit de jaren twintig en de kin
derjurk in de jaren vijftig. Pofmouwen, wijde
gerimpelde rokken, een overvloed aan strikjes en
lintjes in stoffen als satijn en batist.
Verder buitelden de show-madelieven in de
ruitjesstof Prince de Galles met broekrokken of
broek jurken. Veel herinneringen ook aan de
twenties; nauwsluitende kapjes, baretten op een
oor, zwierige sjaals en tot op de heupen uitgezak
te bovenlijfjes. Actueler waren dan wel de kleu
ren rood en blauw. Helemaal neutraal stond
evenwel weer de kleur grijs. De spillebenen zaten
in witte kniekousen of donker gekleurde panty's.
DOORZICHTIG
Evenals haar Franse collega's had Mary Quant
geen vaste lijn aangehouden. Het was een men
gelmoesje, sexy and funny weliswaar, dat zij de
heer Greene toegegeven. Een Engelse bobby
kwam er dan ook een eind aan maken, toen een
show-madelief het al te gortig maakte en in een
doorzichtig genopt jurkje ging rondwandelen. Zij
droeg zelfs geen driekanten behaatje, dat Mary
met lingeriesets ook op de markt brengt.
Kleding, kousen, lingerie en wat rest een made
lief nog meer. Alleen nog de gczn-nonsens ma-
ke-up, die net zoals Mary's mini doorzichtig^ is en
weinig verhult.
MARY ZELF
Mary Quant was zelf een sprekend voorbeeld,
want zij leek bijna onopgemaakt. In een eenvou
dig geruit jurkje met een zwart truitje eronder
en lange witte rijglaarsjes aan had zij het rode
pluche verlaten om in een kaal zaaltje geestige
antwoorden te geven op alle mogelijke vragen.
„Are you backing Britain?". Diplomatiek ant
woordde zij, dat zij de hele wereld steunde.
Verder bleek ze in alle roklengtes te geloven
„voor wie dat wil iedere dag een andere lengte"
en noemde zij Amsterdam een „swinging city".
In zaandam is gisteravond de tien
jarige Freddy Janssen uit Zaandijk
verdronken. De jongen probeerde op
een zelfgemaakt, vlotje de Zaan over
te steken. Midden op de Zaan sloeg
het vlot om.
REUMATISCHE PIJN VERDWIJNT, W AT EEN GELUK
Pijn verdwijnt snel met Togal. U voelt u weer vrij. Trouwens ook hoofdpijn,
migraine, kou, griep, spit en ischias moeten wijken voor Togal. Wilt u ge
lukkiger leven, neem dan Togal. Bij apoth. en drog. TOGAL 0,95; 2,40; 8,88.
iident" heeft net zo'n dubbele bo-
als de brief, die Novotny aan
presidium van het parlement
;ef.
erin verklaarde hij onder meer
besluit in het belang van het
en de socialistische vooruitgang
imen te hebben. Als president
hij nooit nagelaten het socia-
(lees: communisme) en zijn
orvenheden aan Tsjechoslowa-
ten goede te doen komen. Ook in
IN<| toekomst zou hij blijven ijveren
de belangen van het volk.
issen de regels door erkende par-
noot Novotny fouten te hebben
lakt. Regeringswoordvoerders
ren smalend te kennen dat het niet
fouten ging, maar om blunders,
het land aan de rand van de
•ond hadden gebracht.
AMSTERDAM De goud
koorts, welke vorige week de
gemoederen zo heftig in beroe
ring bracht, is voor het ogenblik
sterk verminderd. Toch kan men
niet zeggen, dat de monetaire
wereld tot een sanering gekomen
is, na de instelling van een vrije
goudmarkt. De toekomst is nog
vol onzekerheden. De effecten
beurs was, in navolging van New
York, deze week minder geani
meerd en men wacht af, in hoe
verre de vooruitzichten duidelij
ker worden.
Pensioen
•n van hen stelde gisteravond dat
verdere levensgang van Novotny
rezen niemand interesseerde. Hij
bijna 64 jaar en hij kwam in
erking voor ouderdomspensioen,
f Cpat hij na zoveel jaren van macht
L rijkdom maar eens in de dage-
se zorgen van de bevolking delen
weten wat het betekent zelf brood
'at, vlees te moeten kopen",
teei ^ver constitutionele consequen-
eeg, van het aftreden van de presi-
re), t gaf het ministerie van vocrlich-
gisteravond enkele bijzonderhe-
B aan de buitenlandse pers
KAATSHEUVEL De directie
g i J. de Gouw en Zoons heeft het
euvi soneel meegedeeld, dat deze
l. oenfabriek gaat sluiten.
)orzaak de moordende concurren-
vooral door de invoer uit Italië,
iet begin van dit jaar stagneerde
p' order toe vloed.
lu reeds is het bedrijf in liquidi
se «moeilijkheden geraakt. Het on-
nb reer 50 man tellende personeel zal
arschijnlijk werk kunnen vinden
ondernemingen in Kaatsheuvel.
De leiders van de goudpool hebben
het vorig weekeinde een veilig
heidsklep gemonteerd, waardoor men
stoom kan afblazen. De druk in de
ketel van het goud was hoog gestegen
en er is door middel van de instelling
van een vrije (niet monetaire) goud-
markt de gelegenheid geschapen om
de spanning te verminderen. Prof.
Zijlstra verklaarde na zijn terugkeer
uit Amerika, dat „er niet zo veel
veranderd is. De wisselkoersen blij
ven dezelfde. De valuta-wereld is he
lemaal niet veranderd. Er is alleen
een vrije goudmarkt gekomen".
Toch is de situatie er niet minder
gecompliceerd door geworden. Aan
de ene kant wordt door de landen
van de z.g. goudpool de oude prijs
van het goud gehandhaafd, aan de
andere kant ziet men op de vrije
markt van vraag en aanbod een be
langrijk hogere notering. Dat geeft
aanleiding tot een wonderlijke situa
tie. Immers niet-gebonden landen als
Frankrijk, Zuid-Afrika, Rusland e.d.,
die grote belangen bij het gele me
taal hebben, kunnen het goud op de
vrije markt tegen hogere prijzen ver
kopen en daardoor meer dollars ont
vangen dan 'tot dusver.
Men kan niet zeggen, dat de dollar
en het pond en de andere valuta's, die
aan de dollar gekoppeld zijn, een la
gere wisselkoers hebben gekregen.
Want men heeft afgesproken de oude
pariteiten te hartdhaven. Maar Zuid-
Afrika, het grote goudproduceremte
land en ook Frankrijk, dat buiten de
afspraken is gebleven, kan dezelfde
hoeveelheid goud ln meer vreemde
valuta omzetten, bv. in dollars.
Verwrongen
Eigenlijk is dit een verwrongen
toestand, die niet altijd zal voortdu
ren. In ieder geval heeft men tijd
gewonnen via de uitlaatklep der vrije
goudmarkt. De feitelijke problemen,
welke aan het wantrouwen ten
grondslag liggen, roepen om een op
lossing. Groot-Brittannië heeft deze
week door de indiening van een
straffe staatsbegroting een stap in de
goede richting gedaan. De binnen
landse consumptie wordt aanmerke
lijk beperkt, de „buikriem aangetrok
ken" en nu is het afwachten, of het
Britse volk dit slikt en of het defla-
tiebeleid resoluut wordt doorgetrok
ken.
De Ver. Staten moeten ook de pro
blemen der betalingsbalans tot een
goede oplossing brengen. De be
lastingverhoging, welke een beste-
dingsbeperking betekent, zal aan
vaard moeten worden, de investerin
gen teruggedrongen, ook die van de
overheid. Daarbij denkt men automa
tisch eveneeens aan de oorlog in
Vietnam, die Amerika kapitalen kost.
De Ver. Staten staan er overigens
heel wat beter voor dan Engeland,
het is een rijk land met enorme
hulpbronnen en een goede han
delsbalans. Maar het verkeert in de
positie van een rijk en welvarend
gezin, dat aan allerlei nuttige en
in de toekomst als monetair object
zou worden uitgeschakeld, dan zou
alleen de gebruikswaarde de prijs
bepalen.
Nu zijn wij van oordcel, dat er
heel wat moet gebeuren voor het
goud in zijn monetaire functie zal
worden afgeschaft.
Volgende week zal minister Witte-
veen de Tweede Kamer mededelin
gen doen over de besluiten der goud
pool In Amerika en wat daarmede
samenhangt.
Van de internationale waarden
bracht Unilever het er deze week nog
het beste af, daar di'c fonds gisteren
tol 117,20 opliep. Kon.Olie daalde
tot 152.50 door Amerikaans aanbod,
terwijl Philips van 128,40 vorige
week vrijdag tot gisteren 125 te
rugliep. Onze nationale luchtvaart
maatschappij moest een koersdaling
ondergaan en kwam gisteren op 164
terecht
Jaarverslagen
De jaarverslagen, welke tot dusver
van de Ned. industrie verschenen
DEN HAAG Het nationaal
comité Nederland van beelden
de kunstenaars (NCN) heeft
ernstige bezwaren tegen de voor
waarden voor deelneming aan
een prijsvraag ter gelegenheid
van het Holland Festival en te
gen de samenstelling van de ju
ry-
Voor de beoordélingen van de Ne
derlandse inzendingen zijn vijf bui
tenlandse critici uitgenodigd. De
NCN wijst erop dat de kunste
naarsorganisaties niet zijn geraad
pleegd en dat ook niet is voldaan aan
de internationaal geldende verplich
ting, dat tenminste de helft van de
jury uit kunstenaars moet bestaan.
Uit de voorwaarden voor deelne
ming aan de prijsvraag blijkt ook
niet, dat eventueel bekroonde werken
eigendom van de kunstenaar blijven.
De kunstenaarsorganisaties hebben
vrijwel unaniem hun leden aangera
den niet aan de prijsvraag mee te
doen.
Directeur J. den Daas van het Hol
land Festival was helemaal niet zo
gelukkig met deze affaire. Het
bestuur heeft zich uitvoerig laten
voorlichten door dr. L. Gans en voor
de expositie door mr. L. J. F. Wijsen
beek, directeur van de Dienst voor
Schone Kunsten in Den Haag.
Er zou ook verschil van mening
zijn over de hoogte van de prijzen.
Dit zou nog wel uit de wereld gehol
pen kunnen worden, evenals het
geschil over het eigendom reeds op
gelost is, maar over de deelname van
kunstenaars aan de jury is er een
verschil van interpretatie van inter
nationaal vastgestelde normen.
Hij merkte op. dat het protest rij
kelijk laat is gekomen. Hij betreurde
het protest des temeer waar dit jaar
voor het eerst de activiteiten van
beeldende kunstenaars in het Hol
land Festival worden betrokken.
Goede communicatie
voordeel voor elke
onderneming
AMSTERDAM Goede communi
catie binnen een bedrijf en naar bui
ten is van het allergrootste belang en
wannneer daaraan veel aandacht
wordt geschonken, is dat ten voorde
le van elke onderneming. Aldus de
heer K. Soesbeek, voorzitter van de
raad van bestuur van AKU in een
voordracht voor de Amsterdamse af
deling van de Nederlandse maatschap
pij voor nijverheid en handel.
In deze tijd van grote behoefte aan
informatie moet de communicatie in
handen zijn van de directie. Grondre
gel van elke communicatie moet zijn:
eerlijk en oprecht. Daarom moet de
directie zich niet opsluiten in een ivo
ren toren en het personeel moet zich
in zijn kritiek volkomen veilig voe
len.
De heer Soesbeek achtte de onder
nemingsraad als middel tot communi
catie van grote betekenis. Maar dit
instituut zal nooit mee kunnen beslis
sen over het beleid.
Op 68-jarige leeftijd is in Bruns-
sum overleden ir. F. C. M. Wijffels,
oud-minister van sociale zaken en
waterstaat in het tweede kabinet
Gerbrandy, daarna hoofdingenieur
van de Staatsmijnen. Hij had zitting
in het kabinet van februari 1945 lot
te bevrijding.
minder nuttige dingen meer uitgeeft zijn. vallen bepaald niet tegen.
dan de kas toelaat.
Hoe?
Nu is voor West-Europa belangrijk
op welke wijae Amerika zijn proble
men tot een oplossing probeert 'te
brengen. Gebeurt dat vooral door in
kwam Ned. Kabel met een onveran
derd dividend van 16 procent voor de
dag. Hero met 10 pet. div. plus een
agiostock. Overzeese Gas met een ho
ger dividend, Gelderland-Tielens Pa
pierfabriek met 27 pet. div. (onv.)
plus 12Vi pet. bonusaandelen. Albert
Heijn heeft een hoger dividend en een
UICHÖCll. UCUCU1 l Udl »uuidl UIKJI lil- J -
terne maatregelen, of gaat het ten emissie van nieuwe aandelen aange-
koste van andere landen bv door kondigd in de verhouding van 1 op 2;
invoerbeperking. beschermende
maatregelen, vermindering van in
vesteringen in het buitenland, minder
hulp e.d.?
De drukte op de goudmarkt in ons
land was gering, maar in Parijs was
er veel meer te doen, hoewel de prij
zen 'tot dusver niet zoveel zijn geste
gen, als president de Gaulle mis
schien wel zou willen Van Franse
zijde wil men met een nieuw voorstel
komen, dat de monetaire verhoudin
gen zou moeten saneren en dat op
het goud zou rusten.
Op het ogenblik is het aureool rond
het gele metaal enigszins verbleekt,
nu de landen van de goudpool „een
potje" hebben gemaakt voor het mo
netair goud, dat alleen door hen
wordt gebruikt voor afdekking van
betalingsbalansverschillen. Het goud
op de vrije markt kan gekocht worden
door de industrie, die er gouden
voorwerpen van maakt, door de
tandartsen, de verzamelaars en de
speculatie. Als echter het goud eens
de emissiekoers zal wel hoog zijn,
maar een vette claim ligt voor de
aandeelhouders toch wel in het
verschiet. De koers der aandelen liep
echter deze week terug van 1370 tot
1301, slot 1305 pet.
Simon de Wit daalde van 440 tot
428 pet.
Nationale-Nederlanden stijgt de
laatste tijd voordurend en wist deze
week van 649 tot 663 pet. te stijgen.
De geruchten over een fusie, welke
de R.V.S. over de tong laten gaan,
zijn tot dusver niet bewaarheid.
Laatstgenoemd fonds daalde van 545
tot 533 pet
De Alg. Bank Nederland is met een
61/* pet. converteerbare obligatiele
ning van 43miljoen gekomen
met voorkeursrecht voor de aandeel
houders. De claimprijs daalde giste
ren tot 1.65 per 100 nom., zodat
de prijs van een converteerbare obl.
uitkomt op 106 3/4 pet.
De obligatiemarkt was deze week
enigszins in herstel.
De Deense bisschop Enk Jensen heeft gisteren z^'n dochter Inge zelf in het ambt bevestigd. Dat gebeurde
in de Lutherse kerk m Alsborg. Noord-Jutland. Het was voor de eerste maal in de Skandinavische geschiedenis
dat een vader zijn dochter bevestigde, of. zoals de kerkelijke taal van Denemarken het zegtinwijdde Bisschop
Jensen was ook de man. die de kerkelijke huwelijksplechtigheid van de prinsessen Matgrethe en Benedikte
leidde. Op de foto betreden de bisschop en zijn dochter de kerk.
