Opbrengst Kom over de Bru; overtreft elke verwachting Zinloze knieval voor de wereld ATT,F, 140 WORDEN PROJECTEN GESTEUND Een woord voor vandaag VLAM SPRONG IN PAN ZELFS OP CURACAO Lijst aal tvoi'dvn aangerultl Coördinatie medische zending Dr. G. H. Send overleden Beurs op zondag dicht? Minister kan nog gee uitsluitsel geven Meneer, het gaat om zieltjes wil in erij Velen zonder interesse in actie Symposion ovt predikant Commissioner Mingay leidt Legercongres ZATERDAG 23 MAART 19f Dit is Mijn gebod, dat gij elkander liefhebt, gelijk Ik u heb liefgehad. Niemand heeft grotere liefde, dan dat hij zijn leven inzet voor zijn vrienden". (Johannes 15 12 en 13.) Met de liefde is het een vreemde zaak. We houden van onze familieleden, we zijn gesteld op onze vrienden, we voelen sympathie voor hen met wie we dagelijks verkeren met de liefde loopt het schijnbaar wel los. De praktijk leert echter, dat er maar weinig tussen twee mensen hoeft te gebeuren of de liefde is verdwenen. Liefde kan in haat omslaan, liefde kan sterven. Elkander liefhebben is niet zo'n gemakkelijke zaak. En nu komt er nog wat bij. Christus zegt nadrukkelijk, dat wij elkan der moeten liefhebben „gelijk Ik u heb liefgehad". En hij heeft ons lief met al onze fouten en gebreken. Hij gaf er zijn leven voor. Hij nam de kruisdood op zich, opdat wij zouden leven. Dat is zijn liefde voor zondaren, die Hem hebben gehaat tot Hij hen zo met zijn liefde overspoelde, dat de haat wegsmolt en het hart werd gebroken. We lezen vandaag Lucas 15 11-32. We lezen morgen Lucas 16 1-18. (Van onze kerkredactie DEN HAAG „Zes en twintig miljoen en als de vlam in de pan springt, zou het nog wel eens meer kunnen zijn" zei wika Th. J. Rijks u weet nog wel, die man met de baard verleden week in een interview op deze pagina. Het was de meest fantatisrhe prognose, die we gelezen hebben. „Je bent gek", zei den zijn vrienden tegen Rijks. Vannacht werd duidelijk, dat hij nog veel te pessimis tisch geweest was. Zuidema over anti-militair pacifisme (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG Prof. dr. S. U. Zuidema heeft gisteren voor het christen-militair congres enkele motieven van het anti-militair pacifisme belicht. Hij maakte een onderscheid tussen het paci fisme en het anti-militarisme. Hij hield de officieren en onderof ficieren voor. dat de christen-milita rist uit den boze is. De absolute mili tarist wordt een speelbal van het ap paraat, hij kent daaraan een ei- len-wettelijkhefd toe. waardoor hij In een soort slavernij belandt. Dat klemt temeer, waar wij vroeger de man bewapenden en nu het wapen een man geven. Voorzover het pacifisme dus an- timilitarisme is. heeft de pacifist ge lijk en is de staat een monster. „Uw onverdraagzaamheid". aldus prof. lgpjg, ,,m,oet beginnen bj het mi- isme in uw eigen ziel. Het an ti-militair pacifisme wordt namelijk gekweekt door de ondergeschiktheid fn'-het militaire tê*M, zeker bij dienstplichtigen". Prof. Zuidema zag drie kenmerken van de pacifist, zoals hij zich tegen woordig doet kennen: 1. Hij is bereid er alles voor op te i offeren. 2. hij gaat er toe over het grote gebod (Gij zult de Here liefhebben) in te kapselen in het tweede gebod (En Uw naaste als uzelf). Het heil Gods wordt zo bedolven onder een eigengemaakt hoofdgebod. 3. het hiernamaals wordt geschei den van het hiernumaals. Hij dringt als het ware in in Christus" Konink rijk op aarde. Motieven Het eerste motief voor het anti-mi litair pacifisme zag prof. Zuidema in het anarchisme. De anarchist („een wolf in schaapskleren, maar hij blijft altijd een wolf ook al trekt hij schaapskleren aan, want zijn naaste is de hel (Sartre)") is voor de provo en het gepeupel. Hij ontziet geen mens en geen bloedbad. „Hij is geen staatsburger, maar een straatsbur ger". Nog veel gevaarlijker is het tweede motief: het communisme. Dit propa geert een soort heilstaat-pacifisme. de „staat voor de goede mens". Maar In het voorlaatste stadium van het communisme bestaat de dictatuur van enkelen. „Zal deze dictatuur zichzelf ooit nog kunnen opheffen", vroeg prof. Zuidema zich af. Het derde motief, dat van het posi tivistische anti-militair pacifisme, mondt uit in een sociale vrede: de welvaart bant de oorlog uit, omdat alle armoede uitgebannen is. „Maar we leven met de bom en we krijgen haar de wereld niet meer uit. De anti-militaire pacifisten denken alleen aan de bom. maar ze vergeten al die andere verschrikkelijke tech nieken, waarvan de hersenspoeling er één is". De christen zal zich moeten afvra gen hoe komen we hier weer uit met het oog op de toekomertde wereld? Want die toekomende wereld wordt vergeten. „Men maakt een knieval voor de technologische verworvenhe den, dat is een knieval voor een vre de op aarde die zinloos is en godver geten. Het anti-militair pacifisme heeft gecapituleerd voor de heerlijk heid van deze wereld". Prof. Zuidema, zag in het machtsevenwicht het enige middel j zag om te streven naar een zo moge lijk vreedzame samenleving in het hiernumaals. Er naar gevraagd zei hij, dat ook de Amerikanen in Vietnam schuldig zijn: „Kijk alleen maar naar de welig tierende prostitutie in Saigon". Dë bij voorbaat alles vergoelijkende leer der verzoening, die op het ogenblik in de kerken opgeld doet, kenschetste prof. Zuidema als struisvogelpolitiek. Om v(jf voor twaalf, toen de televisieuitzending eindigde, was de stand 23,6 miljoen. Maar ze ker was, dat er toen nog miljoe nen onderweg waren. De telexen hadden de gulheid van ons volk niet meer kunnen verwerken. Via 38 telefoonlijnen en vier te lexen stroomden de miljoenen het hoofdkantoor van de AMRO-bank aan de Haagse Kneuterdijk binnen. Veertig personeelsleden hadden zich voor het verwerken van de cijfers beschikbaar gesteld. „Wij vroegen vrijwilligers voor een avond over werk zonder betaling en het liep storm", zei een functionaris van de bank. De vijftien districtskantoren van de actie gaven elk half uur hun tota len door. Daarvoor was een nauw sluitend tijdschema opgesteld, maar al spoedig bleek, dat het onmogelijk was om alle bedragen gespecificeerd te verwerken. SOMBER Gistermorgen hadden de mensen van „Kom over de Brug" nog somber gekeken. De eerste uitslag was bin nen: een plaats in Gelderland. Een derde deel van de zakjes was maar teruggekomen en de gemiddelde op brengst per zakje was 13,81. Als die uitslag normatief zou zijn, zou de hele actie nog geen negen miljoen opbrengen. Maar dat beeld veranderde gauw. De eerste melding gisteravond kwam uit het Brabantse Doeveren: 555 gul den van twaalf gezinnen. Een Amsterdamse wijk: zestig procent van de zakjes terug met een gemid delde van 32,50. En zo ging het rollen. Even over 5 negenen meldde Haren (Gr.) een tus- p senstand: wij zijn de 75.000 gepas- 5*1 seerd (De Antwoordactie bracht j;! destijds in Haren 25.000 gulden op). jjCjj! Rotterdam-Charlois belde een tus- Üljl senstand door: 634 zakjes met gemid- .jfjl deld 38 gulden. Bennekom, normaal -ij goed voor 17.000 gulden per jaar voor >;ii!i de zending, liet nu 74.000 gulden no- teren. Om half tien wist men op de Hl Kneuterdijk, dat „het" er in zat. Er was toen 3,7 miljoen binnen. Het volgende uur ging het razend snel: kwart voor tien 4,6. Vier minu ten later 6,2. Om tien uur zeven mil joen. Zes over tien 8,5, Om half elf 13,6 miljoen. GLUNDER Perschej Jan Filius kon lang voor de televisie-uitzending begon gunstige resultaten laten zien. Wat opviel: men bleef er kalm on der. Er was geen opgewonden hoe- rastemming. geen luidruchtigheid, wel glundere gezichten van ds. P. J. IMackaay, ds. A. Vos, wika Rijks, J. Bos en al die anderen, die zich heb ben ingespannen, om de actie tot een I succes te maken. (Van onze kerkredactie BUSSUM De televisieuitzeiiding van „Kom over de Brug" was nog niet begonnen. Zendingsarbeiders uit de hele wereld zaten nog gezellig bijeen in de kantine van de Vitusstudio in Bussum. Plotseling hield de perschef van de actie Jan Filius een papier op voor een van de ramen met het bedrag 7,6 miljoen gulden. Toen wi6t iedereen dat de actie zou slagen. Het was toen net tien minuten over tien. GENEVE Op 1 Juni start de christelijke gezondheidscommissie, uit gaande van de Wereldraad van Kerken, haar werkzaamheden. Deze commissie krijgt tot opdracht het medische werk van de kerken te coördineren, te adviseren over speciale projecten en prioriteiten. Het uitvoerend comité van de We reldraad heeft op zijn laatste vergade ring de 25 leden van de commissie be noemd. Voorzitter wordt de Amerikaan dr. John Bryant en vice-voorzitter dr. John Karefa-Smart uit Sierra Leone. Bryant is adviseur voor de medische opleiding voor de regering van Thai land en Karefa-Smart plaatsvervan gend directeur-generaal van de We reldgezondheidsorganisatie. Directeur wordt James McGilvray, een Amerikaan, die het Vellore-zieken- huls annex opleidingscentrum in India heeft beheerd. Hij wordt bijgestaan door de Finse zendingsarts J. H. Hell- berg en de Amerikaanse verpleegster Mary Reed Dewar. Maar nog had niemand in de gaten hoe ver de actie het gestelde doel van 21 miljoen gulden zou overschrijden. In de studio stonden de borden met de projecten klaar om voor de camera's te verschijnen. Hoewel wika Th. J. -Rijks gezegd had dat er 26 miljoen gulden zou komen, had men voor alle zekerheid maar een prioriteitenlijst opgesteld. Bepaalde bedragen waren gespli'tst. Als al het geld er niet zou komen, dan zou het project tenminste gestart kunnen worden. Later zou men wel verder zien. Daarom stonden er in de studio op de borden niet minder dan 179 projecten. ZEKER Toen allen een plaats gevonden hadden in de studio en de camera's gericht werden, was al bekend dat er meer dan 13 miljoen binnen was en al halverwege de uitzending was be kend geworden dat het gevraagde be drag er was. Er ging een spontaan applaus in de studio te Bussum op toen Nico van Vliet dat bedrag in Den Haag bekend maakte. Toen wisten alle werkers dat ze naar hun arbeidsveld terug zouden kunnen keren met de boodschap dat er verder gewerkt kan worden. Zondagavond al kan Jeltje de Jong in Se ma rang vertellen dat de nieuwe kraamkliniek, waarvoor de grond reeds gekocht was. er zal komen. Nu nog moeten sommige bevallingen ,op de gang plaats vinden, omdat er geen ruimte is. Babies moeten bij elkaar in de bedjes waarvan er te weinig zijn. Moeders moeten soms al de der de dag naar huis gestuurd worden. Dank zij „Kom over de Brug" zullen moeders en verpleegsters meer ruim te krijgen. UITBREIDEN Dokter Lee Hoorweg, net aangeko men uit Djokjakarta voor zijn verlof zal zijn medewerkers kunnen schrij ven dat het Bethesdaziekenhuis ver- j der uitgebreid kan worden en een j echt opleidingsziekenhuis kan wor- I den voor verpleegsters en vroedvrou wen. 1 Ds. Budiman, docent aan de Theo- I logische Hogeschool in Djokjakarta zal. na zijn promotie aan de Vrije Universiteit, kunnen gaan doceren in een nieuw gebouw. Hij zal geen les meer behoeven te geven op de veran- I da van de huidige school die veel te klein is. Stuk voor stuk kwamen ze voor de camera. Hedsy Zamuel uit Suriname wiens vader eindelijk een aantal schoolgebouwen zal krijgen; ds. Berggraaf uit Paramaribo, die zijn plan kan verwezenlijken om een cen trum te stichten voor de straatjeugd, Jeanne van Kamp uit Karachi in Pa kistan die haar mensen zal kunnen helpen die nu slechter gehuisvest zijn dan de kippen in Barneveld, en vele anderen. ONTROERD j Sommigen waren zichtbaar ont- roerd, zo zelfs dat ze maar met moei te hun woorden konden vinden, an deren, zoals kapitein Dick Verpoorte van het Leger des Heils uit Kongo bedankten spontaan de vele gevers in het land. Toen hij voor de camera verscheen was er al 22.6 miljoen gul den aan giften en toezeggingen bin- nen. Toch blijft er geen geld over om aan de Nederlandse strijkstok te hangen. Toen de elf kerken en kerke lijke gemeenschappen die in „Kom over de Brug" samenwerkten hun projecten indienden, kwamen zij ver boven het bedrag van 21 miljoen gul den. In de laden van Oegstgeest, Utrecht. Zeist, Amersfoort en waar al niet de organen van deze kerken ge huisvest zijn, liggen aanvragen van jonge kerken tot zeker een bedrag van 50 miljoen gulden. Voor de actie „Kom over de Brug" is een speciale commissie van deskundigen gevormd die de meest noodzakelijke projecten heeft uitge kozen. Binnenkort komt het actieco mité bijeen om nu een tweede lijst op te stellen. KINDEREN In ieder geval zal daar nu een pro ject op staan, waarover wij gisteren terloops publiceerden in ons artikel over „Sumber Asih", vertelde dr. Jaap van Klinken van het gerefor meerde Werelddiakonaat ons. We schreven dat in het lege sanatorium Pakem bij Djokjakarta een tehuis voor geestelijk gehandicapte kinde ren zou worden gehuisvest. Dit sanatorium voor t.b.c.-lijders is niet meer nodig, omdat gebleken is dat de mensen beter op andere ma nieren behandeld kunnen worden on der de huidige omstandigheden. Nu kunnen de prachtig onderhouden ge bouwen geheel ingericht worden voor de vele zwakzinnige kinderen die geen tehuis meer hebben. Even zaten we erbij toen voor de uitzending Jan van Hillo een gesprek met deze werkers had. „Wat gaat u doen", vroeg hij aan sommigen, „als het geld er niet komt?" Onveranderd was het antwoord: „We gaan door met ons werk, hoe moeilijk de omstandigheden ook zijn." BEGREPEN Maar die vraag behoefde hij voor de camera niet meer te stellen. De Nederlandse protestanten, oud-katho lieken en de soldaten'van het Leger des Heils hadden begrepen waar het om ging, zei prof. Verkuyl. Maar niet alleen Nederland leefde mee. Ook buiten onze grenzen heeft deze geslaagde actie grote aandacht getrokken. Prof. dr. Verkuyl ontving vlak voor de televisieuitzending, toen in Den Haag reeds druk geteld werd, een telegram van de twee hoofden van lnterchurch aid en van de afde ling voor wereldzending en evange lisatie van de Wereldraad van Ker ken, waarin gezegd werd dat men daar voor het welslagen van de actie bad. En hij ontving bovendien een brief van een predikant uit Debrecen, Hongarije waarin gezegd werd: „He laas zijn wij niet in staat om aan uw actie deel te nemen. Maar wij bidden mee met u." Dat een grote volksactie voor een goed doel in ons land succes heeft, staat al jaren vast, maar dat men met zo gulle hand zou geven, had zelfs wika Rijks niet gedacht, ook al was hij het meest geconfronteerd met het enthousiasme van de in to taal 150.000 medewerkers en mede werksters in den lande. Iemand uit Zutphen telegrafeerde, dat hij vijf weken niet had gerookt. Een delegatie van de Westerschool, een christelijke ULO te Gouda, was er, omdat deze school (200 leerlingen) 3500 gulden met een instuif bij el kaar had gebracht. Van de gereformeerde kerk van Curasao was vierduizend gulden. APELDOORN Met enige spanning werd gewacht op de uitslag van Apeldoorn, omdat berekend was, dat in deze stad één procent van het landelijk bedrag zou worden opgehaald. Het werd daar ruim 280.000 gulden. Er werden ook minder prettige dingen gemeld: in een Haagse straat merkten de mensen, die de zakjes ophaalden, dat een onbekende juf frouw hen voor geweest was. En in Amsterdam bleken mensen met col lectebussen te hebben rondgelopen. De elf kerken en geloofsge meenschappen, die in de actie participeerden, tellen samen on geveer 4,7 miljoen zielen. Dat betekent, dat er per ziel onge veer zes en een halve gulden ge geven is, voor een actie als deze een ongekend hoog gemiddelde. Wika Rijks, man van de plaatse lijke organisaties was met zijn voorspelling nog te pessimistisch. DEN HAAG In de ouderfd van bijna 84 jaar is te Den I overleden dr. G. H. van Sen emeritus-predikant van de 1 vormde Kerk, die als wijsgerig i ker in brede kring naam heeft™ maakt. Gisteren is hij in stilte graven. Dr. Van Senden studeerde thdji gie te Utrecht. In 1907 werd hij didaat in Zeeland en in 1911 vaardde hij het predikambt Nieuw Dordrecht. In 1913 werd bevestigd in IJhorst-De Wijk. In 1917 ontving hij eervol ont 1 in verband met zijn benoeming secretaris van de vereniging Woodbrookers, de zogenaamde I chembeweging. De overledene hh« naam gemaakt door zijn werk v de internationale school voor i begeerte en zijn cursussen voonou Woodbrookers in ons land. Hij 3 bestuurslid van de linker we groep van de vrijzinnige theolojrs Zijn boek over het werelddr beleefde een tweede druk. Ds. P. J. Mackaay, voorzitter van- het actie-comité zei al om zeven uur: „Ik vertrouw er zonder meer op!" DEN HAAG Minister De Block kan nog geen antwoord geven op de vraag of hij bereid is door overreding of wetswijzi ging te bevorderen, dat in het algemeen de beurzen op zondag gesloten blijven. Deze vraag was gesteld door het Tweede-Kamer lid P. Jongeling (gpv). Minister De Block vindt een derge lijke maatregel wel erg verstrekkend, niet alleen vanwege de mogelijke eco nomische gevolgen, maar ook omdat een, in sommige gevallen jarenlang, gebruik zou worden beëindigd. Een algemene sluiting3plicht kan men niet los zien van de houding van de overheid ten aanzien van andere manifestaties op zondag, waarbij ook zondagsarbeid wordt verricht. De mi nister heeft de Jaarbeursdirectie wel op de hoogte gebracht van de mening van een groot deel der leden van de Tweede Kamer. De reactie van de Jaarbeursdirectie was, dat Nederlands concurrentiepo sitie zou worden verzwakt. Met name detaillisten ook uit het buitenland kunnen de beurzen op zondag be zoeken. De directie heeft zich opnieuw be reid verklaard sluiting van de beur- KRITIEK LANGS DE DEUREN (Van een onzer verslag gevers) DEN HAAG/ROTTERDAM Gesprekken met een aan tal ,,Kom over de Brug"- medewerkers leerde ons da het vrijdagavond langs de deuren lang niet onverdeeld hartelijk toeging. Er is veel kritiek geuit, lauwheid en on geïnteresseerdheid kwamen tot uiting, ook botte afwijzin gen. In vele gevallen werden de enveloppen met inhoud II leeg teruggegeven, enveloppen leeg teruggege ven. Een staalkaart van reacties, die wij vernamen: „Meneer, dit is een zieltjeswinne- rij, waaraan ik niet meedoe. He' gaat om het bouwen van kerken dat heb ik zelf op de televisie ge zien. Ja, ze kunnen het in dit folder mooi schrijven, maar de werkelijk heid is anders. Het gaat om stener e* niet om brood." ,Nee, ik doe niet mee, ik ben nie' aangesloten bij een kerk". „Ik ben niet geïnteresseerd". ,Nee. mevrouw, we doen al zo veel aan acties mee, we kunner niet aan alles geven". „Tk heb het al aan mijn dochter tje gegeven op school. Een andere actie? Nee. dat is dezelfde actie" Ik heb die envelop niet meer. Ja, ik heb er wel van gehoord, maar ik heb het niet gelezen. Nou, ik zal u wel een gulden meegeven. (Uiteindelijk werd dan inderdaad een gulden of een ander klein be drag in de envelop gedaan). „Mijn man heeft op de zaak al meegedaan, dat doen ze daar al tijd". „Nee, voor die actie voelen we niets". Er zijn tal van enthousiaste me dewerkers teruggekomen, die nog niet op de helft van hun adressen een envelop met bijdrage of toezeg ging hadden ontvangen. Duizenden mensen bleken niet thuis op de vrijdagavond, die volgens sommi gen niet zo geschikt is. Dan werden herinneringen in de bus gestopt. Afgewacht moet worden of dit nog resultaat oplevert. Men kan de kaart immers zelf posten? Vele medewerkers hebben in hun geestdrift getracht aan de deur de mensen over te halen toch iets te doen. Zij stuitten dan vaak op kri tiek tegen de kerk, tegen de kerk mensen en vele andere rancunes, tjet bleek meestal niet mogelijk deze weigeraars over te halen tot deelneming. Gelukkig zijn de prettige reacties n de meerderheid. Zeer velen, die »r blijk van gaven van harte te hebben meegeleefd en te hebben meegedacht over hun offer, kwa men al met de envelop naar de deur en wensten de ophalers vrien delijk „sterkte" toe. Op vele adres sen werd ook gevraagd of de actie goed liep. Dat was hartverwarmend voor de tienduizenden, die een uur tje beschikbaar stelden op deze gu re lente-avond. En de teleurgestelde werkers zul len zeker bij het horen van de uitslag weer wat opgemonterd zijn- zen bij de deelnemers te beplei mits de garantie kan worden gege j dat alle beurzen in Nederland op j dag gesloten blijven. DEN HAAG De bond van derlandse predikanten organiseert najaar een symposion over de pi van de predikant in de kerk en li veranderende maatschappij. Aanleiding tot het organiseren deze studiedag is de folder „The gie studeren: een uitdaging in tijd". De folder daagde volgens een kei in het orgaan van de bond aD 'J maar jongelui uit, om theologie g, gaan studeren. De kerken en the< ei gische faculteiten hadden mins ook moeten worden uitgedaagd, dat zij zeer belangrijke factoren in de vorming en het leven van predikant. AMSTERDAM Het natioi congres 1968 van het Leger des Hei (15 juni) zal worden geleid <i commissioner en mevrouw A. gay uit Engeland. Hoogtepunt is de grote Velddag 3 juni (Tweede Pinksterdag), die jaar niet in Baarn wordt gehou< maar in de Expohal te Hilversum. Commissioner Mingay leidt veelomvattende mannen maatscli ,j pelijk werk in Groot-Britannië Ierland. Voordien was hij territor leider in Schotland. Hij heeft gewerkt in Australië en in de in! nationale kweekschool. Van 19 tot 26 april bezoekt a1 missioner William Davidson. Ie van het oostelijk territorie van Verenigde Staten, ons land voor leiden van enkele samenkomsten. NED. HERV. KERK Aangenomen naar Wemeldinge: Venema te Leeuwarden-Huizum. Beroepbaars telling: L. Cannegie i eerv. onlh. pred. met bev. v - nassiakade 37. Haarlem. GEREF. KERKEN Beroepen te Oude en Nieuwe W ring vac. C. A. Verhoog): M Ki h te Westerlee 'Gr.). OBREF. GEMEENTEN Bedankt voor Ridderkerk: J. v. ren te Amersfoort: voor Kootwij) broek: C. Wisse te Eispeet. Weer in Enropa Kopenhagen h.bew. 4 Londen motregen 5 Amsterdam Brusse] Luxemburg Parijs Nice Frankfort Mtlnchen Ztlrich Genève Locamo Wenen Innsbrtick Rome Madrid Mallorca regen motregen regetn zw bew h. bew. regen h. bew. eeh bew geh bew on bew I bew. onbew zw. bew mist

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 2