Achter goudkoorts
„Gaullefinger"
Ik
ik
met
beheer slechts
van dollar of pond
HEECKEREN:
Contraspionage
moet geheimen
beter bewaken
BARON
VAN
Ook de KLM is
voorzichtig met
buitenlands geld
i
Brits toestel
naar Schiphol
uitgeweken
Medeminnares
met mes gestoken
Kustvaarders
moeten beter
op weer letten
Losse melk nog
veel gevraagd
kei. Pas omstreeks 1150 verrees het
Huis te Heukelum in steen, in op
dracht van Jan van Arkel.
De heer Jan van Arkel bouwde,
volgens de overlevering, niet zo
maar... Op kruistocht Jeruzalem is
heroverd ziet Jan van Airkei
's nachts de aartsengel Gabriël met
een witte zwaan uit de hemel neder
dalen.
Gabriël zegt hem de zwaan met
zijn schip te volgen tot waar de vogel
gaat nestelen. „Bouw daar een
burcht, en zolang de zwaan uw huis
siert, zal het bij u en uw erven on
verdeeld in bezit blijven."
Zolang zwaan
op toren is
blijft Huis
Heukelum
Jan van Arkel gaat scheep en volgt
de zwaan tot een hooggelegen plek
bij de Linge. waar het dier nestelt.
Hier bouwt hij zijn kasteel en op de
hoogste toren zet hij een windwijzer,
een ijzeren zwaan.
Nog steeds prijkt die windwijzer
trots op de spits van dezelfde toren,
die Jan van Arkel bouwde. Baron
van Heeckeren zegt: „Ik geloof in de
zwanenmythe, maar dat is mijn
zaak."
Mening van veel Britten
De goudkoorts en de sluiting van de Londense beurs hebben
ook bij de „gewone man" in de Europese hoofdsteden reacties
gewekt. Wij verzamelden onderstaande „bloemlezing".
LONDEN „Al het rotnieuws
dat maar te drukken valt",
schreeuwden gisteren de kranten
jongens, maar bij de Londenaren
die wat mistroostig naar hun werk
gingen, kon er geen lachje op
overschieten.
,,Ik zeg niet dat ik begrijp wat er
precies met het goud aan de hand
is, maar ik denk dat De Gaulle zich
een aap lacht", zei een winkelbe
diende. En hij liet er op volgen:
„Ik wou dat we hem eens een hak
konden zetten".
Mary Connel, een jonge ver
pleegster, vertelde op straat aan
een verslaggever: „Het is gewoon
een schepje op het toch al slechte
nieuws. Ik geloof niet dat je er
veel aan kunt doen, behalve hopen,
dat we uit de ellende zijn voor ik
mijn pensioen krijg.
Velen in Engeland zijn er van
overtuigd, dat De Gaulle de man is
die achter de schermen de crisis en
de run op het goud aanwakkert. De
Daily Telegraph had boven het
hoofdartikel de even spitsvondige
als veelzeggende kop: „G au 11e-
•f i n g e r."
PARIJS Makelaars en
nieuwsgierigen hebben de goud-
markt in de Parijse beurs
bestormd. De drukte op de vloer
was zo groot, dat politiemannen
moesten assisteren bij het doorge
ven van orders. Het lawaai van de
anders zo kalme maar nu door el
kaar schreeuwende handelaren was
oorverdovend. Reactie:
Talloze nieuwsgierigen barstten
in loeiende „oh's" en „ah's" uit. tel
kens wanneer de teller weer om
hoog ging. Buiten schreeuwde een
krantenjongen": „Parijs laat
Washington vallen".
BONN De doorsnee West
duitser scheen gisteren niet veel
belangstelling te hebben voor de
goudcrisis die voor de regering en
de financiële wereld in
West-Duitsland de grootste zorgen
baarde. Het populaire blad met de
enorme oplaag. Bild Zeitung, repte
met geen woord over de goud
koorts.
Een handelsreiziger (die aan een
gokautomaat stond te spelen) zei:
„Het gaat wel weer over; de dollar
noch de mark zijn werkelijk in ge
vaar. Dit is een kunstmatige crisis".
ZATERDAG 16 MAART 1968
Strijd om
voortbestaan
historische
bezittingen
Zo was kasteel Heukelum, voordat
de Fransen het behalve de zwaarste
toren, die er nu nog staat opbliezen.
SCHIPHOL Evenals de wissel
kantoren op Schiphol is de KLM
voorzichtig met het accepteren van
buitenlandse valuta. Om 5 uur gister
middag werd besloten, dat vliegbil
jetten alleen nog maar worden afge
geven tegen betaling van Neder
landse guldens.
Eigen middelen
De enige uitzondering, die daarop
gemaakt wordt geldt niet-ingezete-
nen, die een reisbiljet komen kopen
om daarmee te vertrekken. Deze rei
zigers mogen in buitenlandse valuta
betalen, echter niet voor biljetten,
waarmee zij een vlucht reserveren
die pas over enkele dagen of weken
wordt uitgevoerd.
Turenne verbaasd
Hij vertelt hoe in 1672 de zwaan
weer een rol speelt in de geschiede
nis van het kasteel. De Fransen ver
woestten heel wat kastelen als' ze
door ons land trekken.
Maar op kasteel Heukelum blijft
na de explosie de zwaarste toren met
de zwaan staan. Alleen vliegt de
windwijzer eraf door de druk, en
komt voor de voeten van de Franse
maarschalk Turenne terecht, die
kalm sïaat toe te kijken.
De Fransman is verbaasd en zegt:
„Het is God, die hem draagt", en laat
de zwaan tegen een boom zetten bij
het kasteel. Later wordt de windwij
zer teruggevonden en opnieuw op de
toren geplaatst, waar inmiddels in
de zeventiende eeuw een herem
huis omheen is gebouwd. „Daar
stond Turenne", zegt de baron, en hij
wijst naar de oprit. Zojuist heeft hij
verteld over glorie en ondergang (in
1417) van de Arkels, die trouw wer
den bijgestaan door de Heeckerens.
Hij wil me voorgaan om een rond
gang te maken. Voor we oprijzen,
vertelt hij dat Napoleon I in de ka
mer heeft gezeten.
„De keizer verdeelde het oude tor
nooiveld onder de bevolking als
volkstuintjes, die vervuild en ver
waarloosd raakten. In 1950- heb ik die
toestand weer ongedaan gemaakt. Er
lopen nu weer pauwen op het tor-
nooiveld.,r
Kasteel Heukelum, zoals het
nu is.
Het interjeur van Heukelum herin
nert aan bijna alle tijden, die het
heeft gekend: Romeins aardewerk,
een ponjaard van de Noormannen,
een ruiterharnas van de Arkels, een
zwaard, waarmee op kruistocht de
heidenen zijn onthoofd, portretten
van Heeckerens en een helm en ku
ras van een Heeckeren, die sneuvelde
in de slag bij Waterloo.
In de ontvangstzaal blijven we
lang staan, onder de indruk van de
sfeer van een verleden, dat hier bijna
tastbaar weer heden is. Baron van
Heeckeren: „Er was hier eens een
Amerikaanse professor, die mij
trachtte te verklaren, waaruit deze
aparte sfeer ontstaat.
Hij zei: Mijn vriend Einstein heeft
me geleerd dat energie nooit verloren
gaat, zeker niet de explosies van
energie waaruit echte kunst is voort
gekomen."
Op de tafel staan bloemen. „U ziet
het: Heukelum heeft wel geen gasten,
maar de bloemen zijn er omdat we
daardoor Heukelum levend houden."
We kijken naar buiten. In de slot
gracht zwemmen eenden, en natuur
lijk: witte zwanen. Aan de overkant
rijdt tussen de beuken een amazone
in rode jachtrok.
„Ik heb maar een zorg", zegt de
baron, „dat deze historische plaats
bewaard zal blijven". Hij is bang dat
Heukelum eens het lot beschoren zal
zijn van de meeste kastelen: kinder
tehuis, bejaardencentrum of confe
rentie-oord worden.
Even later toont hij vol trots de
stallen (met eigen handen opgebouwd
uit oud hout) vol fiere viervoeters.
Met een barse commandostem roept
hij zijn hond: „Jooonathan, Jooooo-
nathan!"
Hij wijst naar boven. Van de
tinnen van de toren wappert een
standaard met een rood kruis op
een gouden veld. „Die gaat om
laag als ik dood ben, en na de
begrafenis weer omhoog, als
mijn dochter terug is."
Bij het wegrijden zie ik de
zwaan op de torenspits blinken
in het winterse licht. De mythe j
zegt: Zolang de zwaan uw huis
siert, zal het bij u en uw erven
onverdeeld in bezit blijven.
De zwaan staat er al achthon
derd jaar. „Ik geloof in de
mythe, en dat is mijn zaak",
heeft baron van Heeckeren ge-
zegd.
Hij voelt zich alleen maar een waakhond van het oude
^jlandgoed: R. A. baron van Heeckeren van Brandsenburg
ambachtsheer van Heukelum
Wat cynisch, maar met een ondertoon van melancholie,
h<
lelcf
Baron van Heeckeren heeft
een wat rauwe, maar eerlijke,
benadering van mensen. Achter
cllijjn wars van lief-zjjn-voor-
agdjelkaar-stijl gaat overigens een
Miepe gevoeligheid schuil, een
grote liefde voor het bezit van
familie, vooral ook voor de
cultuurschatten, die hier als een
oJ' kostbaar aanslibsel van negen-
h ^tien eeuwen verzameld zijn.
Negentien eeuwen: kasteel
[eukelum (aan de Linge, niet
er van Leerdam) is een van de
dste Nederlandse bezittingen,
dat de Romeinen al gauw na
iet begin van onze jaartelling
er een nederzetting stichtten.
zegt hij„Ik besta niet, ik ben slechts suppoost". In een
van de kamers stijl Louis Quinze in dc zware, hoe
kige Middeleeuwse toren, vertelt hij me het verhaal van
zijn kasteel Heukelum.
j KEULEN De vorig jaar naar het
Westen uitgeweken Russische spion
I Jewgeny Roenge heeft vrijdag in een
televisie-interview de VVestduitse
autoriteiten aangeraden, meer aan
dacht te besteden aan de bescher-
I ming van geheimen. Hij noemde de
j Westduitse contraspionagedienst ta-
j melijk ondoeltreffend.
t\
I Na het interview deelde dr. Ri
chard Meier mede, dat de Westduitse
contraspionagedienst, waarvan hij
het hoofd is, waterdicht genoeg is,
maar dat menselijke zwakte zo nu en
dan fouten veroorzaakt. Volgens Mei
er werken op het ogenblik 400 com
munistische spionnen in West-Duits-
land, van wie dertig tot veertig pro
cent diplomatieke onschendbaarheid
geniet.
Tom Okker en de Amerikaan Martin
Rlessen hebben de halve finales bereikt
van het Altamlra tennistornooi ln de Ve-
1 nczolaanse hoofdstad Caracas. Okker en
Rlessen versloegen in de kwartfinales de
Duits-Amerikaanse combinatie Ingo Bu-
I ding—Tom Edlefsen met 6—3 en 6—3.
BARON VAN HEECKEREN
renpaarden fokken
(Vervolg van pag. 1) I
Er zijn sedert de bevrijding al
meer perioden geweest, dat de cen
trale banken dit deden. Een dergelijk j
systeem zal onze economie niet in j
sterke mate behoeven te r$ken.
Minister Witteveen merktè o.a. op,
dat de onrust op de goudmarkt wordt
gevoed door de'" 'zorg dtë Wen neeft
om de Amerikaanse betalingsbalans
en de Engelse betalingsbalans.
Dr. Zylstra verklaarde voor zyn
vertrek niet te verwachten dat de
dollar of het pond zullen devalueren.
De goudkoorts Is in de eerste plaats
een weerspiegeling van de algemene
mening dat het goud in vergelijking
met aHe andere valuta heel billijk te
koop is en dat er in termen van alle
valuta gemeten dus wel een verho
ging van de goudprijs in de lucht
hangt. Maar als dat zou gebeuren be
tekent het nog geen devaluatie van
de dollar of het pond, want dan ver
andert er immers niets in de onder
linge verhouding van alle valuta.
Desintegratie
De bekende Franse econoom Jac
ques Rueff gaf gisteren in Cannes als
zijn mening te kennen dat het inter
nationale monetaire stelsel zijn
laatste fase van desintegratie is inge
gaan en alleen n ig maer gered kan
worden door een verhoging van de
goudprijs.
Rueff. een van c'o naaste financiële
adviseurs van De Gau ie. verklaarde
in 1961 al te hebben voorspeld dat
het zover zou komen als de goudwis-
Na brandmelding
SCHIPHOL Een BAC-111 straal
vliegtuig van de British United Air
ways is gistermiddag als gevolg van
een brandmelding voor een der moto
ren naar Schiphol uitgeweken.
Het toestel was met 79 passagiers
aan boord (voornamelijk militairen
en gez'nsleden) op weg van de En
gelse luchtmachtbasis Gütersloh in
Duitsl? ld naar Londen. Omstreeks
het middaguur boven Nederland be
gon een der controle-lampjes in de
cockpit te branden, hetgeen duidt op
een over-temperatuur in motor 1.
De gezagvoerder zette daarom deze
motor af en week uit naar Schiphol,
waar de brandweer inmiddels paraat
stond aan de baan. Het toestel landde
zonder moeilijkheden en kon na een
korte inspectie van de tweede piloot,
uitgevoerd op de landingsbaan, naar
het platform taxiën.
In de loop van de avond bleek dat
het euvel dezelfde dag niet meer zou
kunnen worden verholpen. De BUA
zond daarom vanuit Engeland een
andere BAC-111 naar Schiphol,
waarmee de gestrande 74 reizigers
om halfelf de onderbroken vlucht
naar Londen konden voortzetten.
AMSTERDAM In een huis aan
de Eerste Weteringdwarsstraat heeft
de 20-jarige getrouwde vrouw M. L.
K. C. de 29-jarige ongehuwde vrouw
J. v. d. B. met een aardappelschil
mesje twee steken in de borst en
twee in de rug toegebracht. De
toestand van de in het Binnen
gasthuis opgenomen vrouw is niet le
vensgevaarlijk.
Drie kwartier na de melding werd
de daderes aangehouden; ze was met
proefverlof uit een Santpoortse psy
chiatrische inrichting naar Amster
dam gekomen. Volgens fe politie wa
ren de beide vrouwen verliefd op de
zelfde man, een bekende figuur, H.T.
selstandaard zou worden gehand
haafd.
Hij heeft destijds drie fasea ge
noemd waarin het internationale mo
netaire stelsel tenonder zou gaan.
Eerst zou het tekort op de Ameri
kaanse betalingsbalans steeds groter
worden, vervolgens zou in de credi-
teurenlanden inflatie ontstaan en
tenslotte zou het stelsel geheel wor
den ontwricht en zou er een stagnatie
optreden in de ontwikkeling van de
wereldeconomie. Uit alles blijkt dat
we nu in de derde fase zijn, aldus
Rueff.
Als wordt toegelaten dat deze fase
zich verder ontwikkelt zal dit ramp
zalige gevolgen hebben door een ver
mindering van de wereldvraag en
een economische stagnatie met alle
consequenties van dien. Rueff
voorspelde dat vandaag als gevolg
van een geheel of gedeeltelijk embar
go op Amerikaans goud een vrije
koers voor de dollar zal worden ge
handhaafd, overeenkomend met een
werkelijke devaluatie.
De ontwaarding van de dollar moet
worden voorkomen en de enige ma
nier om tot een overeenkomst tussen
alle belanghebbende landen te komen
is zijns inziens de prijs van het goud
in alle landen met convertibele valu
ta's te verhogen, gecompenseerd door
aflossing van dollarsaldi.
Deze procedure zal onmiddellijk
een eind maken aan de crisis en on
gekende welvaart brengen in alle
westerse landen. „Moge dit gebeuren
voor het te laat is", aldus Rueff.
AMSTERDAM De Raad van de
Scheepvaart heeft kapitein T. S. van
de kustvaarder Contact voor drie
maanden de bevoegdheid ontnomen
om als gezagvoerder op zeeschepen te
varen. Zijn schip werd op 30 januari
van het vorig jaar door hoge zeeën
dusdanig gehavend, dat de beman
ning een goed heenkomen moest zoe
ken bij de Shetland eilanden.
Op deze ongeluksreis zou kapitein
S. herhaaldelijk ernstig hebben ge
faald in zijn navigatiebeleid en daar
door schip en bemanning in gevaar
hebben gebracht.
De Raad vestigde er nog eens de
aandacht op, dat het voor kapiteins
van kustvaartuigen van groot belang
is, dat zij bij blinder gunstig weer of
ongunstige verwachtingen zich er te
voren van overtuigen in hoeverre er
mogelijkheden bestaan om. onderweg
zijnde, zo nodig rustiger water of een
noodhaven op te zoeken. Zij dienen
daarom bijzondere aandacht te blij
ven schenken aan de weerberichten
voor zeevarenden. Het vasthouden
aan bepaalde vaarschema's mag geen
reden zijn om onverantwoorde risi
co's te nemen.
UTRECHT Hoewel er een stij
gende vraag is naar flessemclk,
blijft er toch nog altijd belangstelling
bestaan voor losse melk. In bedrijven
met uitsluitend winkelverkoop be
staat vijftien procent van de totale
omzet uit de verkoop van losse melk.
Bij winkel en wijk is dit 62 procent
en bij wijkverkoop alleen 91 procent,
aldus de Centrale melkhandelaren
organisatie.
De 59-jarige baron vertelt pas na
-enige aandrang iets over zijn leven
ben niet interessant, ik ben al
ten een vent, die tracht zijn plicht
e doen").
Hij studeerde aan de KMA, werd
leroepsofficier bij de cavalerie
■an 1932 tot 1940 was hij wedstrijd-
ruiter werd krijgsgevangene,
intsnapte, kreeg een hoge post in de
llegaliteit, raakte zeer zwaar ge-
vond, en bekleedde na de oorlog een
taf functie bij de 'Koninklijke-.- Mare-
Whaussee.
fcn 1951
fterde terug naar
ran zijn moeder, baronesse Van
ïeeckeren van Brandsenburg-van
Boetzelaer, had geërfd,
rri Hij begon toen hardnekkig te vech-
°T'ien voor het behoud van het land
goed, dat volgens zijn visie uit eigen
j Is niddelen in stand moest werden ge-
ïouden. „Heukelum kan alleen voort
bestaan als het zelf daarvoor de ba-
S (ten opbrengt. Ik kan niets verkopen
wat hier thuishoort, dan zou ik geen
suppoost meer zijn, maar me een
ploert voelen."
j Stoeterij
De baron kocht daarom in 1951 vee
acn, liet het grasland verbeteren en
en moderne stal bouwen, waar
tweemaal 36 koeien in een uur me
chanisch kunnen worden gemolken.
STB Hij moderniseerde het fruitbedrijf
wijdde veel aandacht aan de ge-
[fleelteliike restauratie van het
RS casteel. Hij begon ook een stoeterij.
Resultaten: „Ik heb nu een stoete-
:R rij van 32 volbloed paarden, beho-
nd tot de zeer goede van West-Eu-
ipa, 200 stuks vee, modern gerund,
tien hectare grond (met eende-
iooien).
Omdat investeringen in goede fok-
inerries niet mogelijk waren, heb ik
pensionstoeterij, waar' ik voor
Jsnderen fok. Dit resulteert in goede
terug in de riddertijd
renpaarden en overwinningen op de
renbanen.
Tevens heb ik hier een kleine
rijschool: ik ben de laatste beroepsof
ficier-instructeur. Ik wil mij'n kennis
gebruiken, om rijles te geven aan
diegenen, die aanleg hebben en zich
volledig willen inzetten.
Koperpoet.sen
Ik heb zes volontairs in huis, ka
raktervaste aanleg hebbende jonge
ruiters. Het is een hard maar eerlijk
leven. We staan om zes uur op. en
we gaan pas naar bed als we moe
zijn. Ik wil niet bestaat niet, alleen
de paarden willen.
De basisformule is: geen mens is te
goed voor iets. We doen alles samen,
we brengen vuilnisbakken weg en
poetsen zilver en koper onder leiding
van een bekwame huishoudster.
En als mijn dochter thuiskomt, die
heeft gestudeerd in Parijs en Londen,
helpt ze met koken."
Baron van Heeckeren praat graag
over de historie van het kasteel, dat
met de oprijlaan en de stallen ligt
verscholen achter eiken en beuken.
Hij vertelt over het begin, de Ro
meinse tijd. Karei de Grote, de inval
len van de Noormannen en krijgshaf
tige bewoners als de graven Van Ar-
