7967
Feest in hele
land: Prins!
Indonesië doet het
zonder Soekarno
Culturele revolutie NIEUW
in China ging door WERD
SCHIPHOL
GEOPEND
Zeeland dichter bij westen
D'66 zorgde voor
aardverschuiving
Partijvernieuwing
gaat in '68 door
ZATERDAG 30 DECEMBER 190T
EEG zwaar op
proef gesteld
De EEG werd dit jaar het
meeat in opspraak gebracht door
de weigering van Frankrijk, in te
stemmen met onderhandelingen
over toelating van Engeland. Vo
rige week dwongen de Vijf
Frankrijk het „hoge woord" eruit
te gooien.
Eerder in het jaar had de Eu
ropese gemeenschap moeilijkhe
den bij het voorbereiden van de
Kennedyronde, waarbij ook
Amerika, de landen van de Euro
vrijhandels-associatie en an
deren betrokken waren.
Zelfs Frankrijk werkte tenslot-
mee en de besprekingen te
Êenève (bedoeld om tot groot
scheepse verlaging van tarieven
te komen) werden een succes.
De uitvoerende organen van de
Europese gemeenschappen wer
den samengevoegd onder leiding
van de Belg Jean Rey. Voor hem
moest plaatsmaken de Duitser
Walter Hallstein.
Bankschandaal
Het Bankiersschandaal Teixei-
de Mattos bereikte zijn climax
februari, toen voor de Amster
damse rechtbank het proces be
gon tegen bankier drs. Jan Marie
Tegen de bankier waren vijf
strafklachten, van oplichting tot
valsheid in geschrifte, inge
bracht.
Hij werd 3 maart veroordeeld
tot drie jaar onvoorwaardelijke
gevangenisstraf.
Inmiddels was «op 1 maart
•n Stichting tot steun aan gedu
peerden van het bankiershuis
Teixeira de Mattos opgericht.
Onder de gedupeerden zou 1,5
miljoen gulden beschikbaar
gesteld door de Nederlandse ban
kiersvereniging worden ver
deeld.
Drukke dagen wa
ren het voor dr. W.
P. Plate, die als lei
der van het medisch
team de Prinses vrij
wel dagelijks be
zocht. En telkens als
hij de kliniek ver
liet, werd hij be
stormd met vragen.
Dr. w. P. Plute: pendeldienst op kraamkliniek.
Na vele weken van span
ning kreeg Nederland een
Prins. In het Utrechtse acade
misch ziekenhuis schonk prin
ses Beatrix op 27 april 's a-
vonds om 19.57 uur het leven
aan een gezonde zoon: Willem
Alexander.
De reactie in het hele land
was spontaan. Niet alleen in
Utrecht werd tot diep in de
nacht feest gevierd, ook in an
dere steden trok iedereen
naar buiten.
De Prins werd geboren, na
dat journalisten en nieuwsgie
rigen zich wekenlang hadden
verdrongen voor het kasteel
Drakensteyn.
Op het laatste moment
besloot dr. W. P. Plate, leider
van het medisch team dat bij
de bevalling hielp, de Prinses
op te nemen in de kliniek.
Al gauw na de geboorte
kwam het vreugde brengende
communiqué, dat moeder en
zoon het uitstekend maakten.
Reden voor prins Claus om de
avond daarop voor tv-came-
ra's een dankbare toespraak
te houden.
Vijf maanden later was het
opnieuw feest: toen het
Prinsje in de Grote Kerk te
Den Haag werd gedoopt.
De verzorgster van het
prinsje, mejuffrouw E. Swel-
lengrebel, geeft de baby aan
prinses Beatrix voor de doop
plechtigheid. Rechtsonder: de
door prins Claus zelf genomen
foto van 1Pillem-Alexander.
Pond iverd een
pondje lichter
De belangrijkste buitenlandse
lebeurtenis op financieel-econo-
,-nisch gebied was dit jaar stellig
de devaluatie van het pond ster
ling met 14,3 procent. Deze waar
devermindering ging gepaard
met een aantal drastische defla-
tiemaatregelen.
SNOR „IN"
SNOR UIT
De radicalen
hebben dit jaar
veel van zich doen
spreken.
Even leek het
erop, dat „de snor"
hun symbool van
uiterlijke herken
baarheid zou wor
den. Hardnekkige
geruchten daarom
trent begonnen de
ronde te doen
toen oud-premier
Cals «„wegge
stuurd" in de
nacht-van-
Schmelzer) van
vakantie terug
keerde met een
zorgvuldig ge
kweekte snor.
Toen later ook
prins Bernhard
met een snor ver
scheen, was het
met het vermeen
de symbool ge
daan. (Met die
twee snorren in
middels trouwens
ook
Indonesië heeft zich dit jaar ontworsteld aan
de invloed van Soekarno, die in naam president
is gebleven, maar al zijn bevoegdheden moest
overdragen aan generaal Soeharto. Deze treedt
op als waarnemend president.
Op de schouders van Soeharto rust de moei
lijke taak, Indonesië uit het moeras te halen,
waarin het onder Soekarno terecht was ge
komen. Tegelijkertijd moet hij voorkomen, dat
de communisten zich kunnen hergroeperen om
samen met Soekarno-tgezinde elementen op
nieuw een greep naar de macht te doen.
Naarmate de herinnering aan
de Soekarno-periode vervaagt
neemt de ontevredenheid onder
de studenten toe. Meer en meer
richten hun acties zich ook tegen
de talrijke Chinezen, die nog in
Indonesië leven. Daarby wordt
vaak geen onderscheid gemaakt
tussen voor- en tegenstanders
van Peking.
Om aan de eisen van de stu
denten tegemoet te komen heeft
Soeharto de bewegingsvrijheid
van Soekarno drastisch moeten
beperken. Hij mag het buiten
verblijf te Bogor nu niet meer
verlaten zonder speciale toe
stemming van Soeharto.
De dochter, die zijn in Japan
geboren vrouw Ratna Sari Dewi
hem op 6 maart tijdens haar
verblijf in Tokio heeft geschon
ken, heeft Soekarno nog niet ge
zien. Het is niet bekend, of moe
der en dochter alsnog in Indo
nesië toegelaten zullen worden.
TWEE GEZINNEN
UITGEMOORD
De meest opzienbarende moor
den die dit jaar werden gepleegd,
hadden plaats ln Minnesota (VS)
en in Saskatchewan (Canada). In
Minnesota vermoordde een man
zijn vrouw en vier kinderen. In
Saskatchewan bracht een 21-jari-
ge jongeman een gezin van negen
personen om het leven.
Tsjombe nog
in Algerije
Moise Tsjombe,
de vroeger pre
mier van Kongo
(en daarvóór pre
sident van de af
gescheiden provin
cie Katanga) is
nog steeds een ge
vangene van de
Algerijnse autori
teiten. Hij zou er
lichamelijk niet al
te best aan toe
zijn.
Dat hy nog niet
aan Kongo is uit
geleverd duidt er
mogelijk op, dat
men in Algiers
zijn leven wil spa
ren en wacht, tot
het probleem-Tsjombe in het in
ternationale vergeetboek is ge
raakt.
Studietoelagen
in discussie
Veel rumoer ontstond het afge
lopen jaar over de rijksstudietoe
lagen. Volgens berekeningen van
de Nederlandse Studentenraad
gingen de toelagen gemiddeld
f 300,- 400,- achteruit.
Minister Veringa van Onder
wijs en wetenschappen hakte de
knoop elegant door: Hij benoem
de een commissie-Andriessen, die
de hele materie opnieuw gaat be
kijken.
Binding-,Assen* ET
opgeheven
Eind september hief de gere
formeerde synode de binding op
aan de bekende leeruitspraak, die
de synode van Assen-1926 had
gedaan. De -synode zei, de ex
clusieve wijze waarop Assen over
Genesis 2 en 3 sprak, niet meer
te kunnen volgen.
Overigens is „het hek niet van
de dam", want de prediking moet
in overeenstemming blijven met
de belijdenis (inzake de
oorsprong der zonde, de gevolgen
van de zondeval en dergelijke).
Inmiddels preekte dr. J. J.
Buskes, een van de nog in leven
zijnde „slachtoffers" van Assen,
reeds in een gereformeerde kerk
dienst.
Johnny Kraaykamp
In China, dat in juni zijn protesteren tegen de „onderdruk-
eerste waterstofbom tot ontplof- king van Chinezen in Hongkong
fing bracht, veroorzaakte de zo- In deze Britse kroonkolonie
genaamde culturele revolutie vielen dit jaar tientallen doden primeur
bloedige botsingen ln verschelde- en gewonden bij bomaanslai
ne grote steden, maar ook op het
platteland.
De betrekkingen met de Sow-
jetunie, die met groot vertoon de
vijftigste verjaardag van de ok
toberrevolutie vierde, werden
nog slechter.
In Peking moesten enkele am
bassades het ontgelden, met na
me die van Engeland, die de rode
gardisten in brand staken om te
Nederland kreeg een nieuw Schiphol: op de geboortedag van
prins Willem-Alexander opende de Koningin de luchthaven, die a
van 400 miljoen gulden de modernste van Europa werd. Een
as de automatische installatie voor de vrachtafhandeling,
echter maanden nodig voordat iedereen daarop was in
gespeeld.
F-28
Haring-vrees
nieuwe successen
Fokker hield in
Johnny Kraai- april zijn jongste
kamp kwam in Jfn doop: de F-28
het nieuws toen Fellowship, het
hij werd ontsla- eerste straalver-
gen bij de Slees- keersvliegtuig van
wijk Revue en de fabriek. Al bij
werd aangenomen de eerste proef-
bij Circus Boltini. vluchten bleek
Maar tussen Bol- dat het toestel
tini en Johnny een bestseller zou
boterde het ech- worden, evenals de Friendship, die
De haringhandel heeft dit jaar ter ook niet zo best. Johnny be- verkooprecord van de Viscount brak.
opnieuw zware klappen te verdu- gon niettemin goed, klom op een
ren gekregen als gevolg van het kameel, deed gek in de piste,
haringwormpje, dat in diverse maar bleef tijdens een voorstel-
plaatsen (vooral in Rotterdam) ling in België plotseling weg.
een aantal mensen in het zieken- Eind van het jaar boekte hij een
huis deed belanden. nieuw succes samen met Rijk de
Veel mensen durfden daardoor Gooijer: de topsong Bostella.
niet meer in de (overigens toch
zo gezonde) „Hollandse nieuwe"
te bijten.
Bij de haringkarretjes (met de
rood-wit-blauwtjes toch opti
mistisch in top) was het opval
lend stil.
Gelukkig zijn dit jaar ook nog
methoden ontwikkeld die er voor
kunnen zorgen dat we van de
Hollandse nieuwe" volgend jaar
weer onbevreesd kunnen smul
len. Misschien zelfs wat extra om
de scha in te halen?
i maand later het Europese
Sclinez bedankt
voor de eer
Uitbreiding strijd
in Vietnam
Dc gebeurtenissen in Vietnam
gingen de wereld steeds meer
verontrusten. Naarmate vre
despogingen mislukten, werd de
strijd heviger. Ook de protestac
ties werden feller.
In de loop van het jaar namen
KLOKKENSPOOK
IN RUSSEN
Bij alles wat we in het afge
lopen jaar beleefd hebben voegde
zich in juli ook het „klokken-
T oneelprijzen
De hoogste onderscheiding voor
een acteur, de „Louis d'Or" is dit
jaar toegekend aan Eric Schnei
der van het Nieuw Rotterdams
Toneel voor zijn vertolking van
de titelrol in Shakespeares
„Hamlet." Annie de Lange van
de Haagse Comedie verwierf de
„Theo d'Or" voor haar creatie
van Hekuba in Sartres „De
vrouwen van Troje".
Anne-Wil Blankers, eveneens
van het Haagse ensemble, kreeg
de „Columbina" voor haar spel
als Agnes in Molières „School
voor vrouwen". Het Nieuw Rot
terdams Toneel leverde ook de
-«■i
de ondergrondse activiteiten al S3£™00r.L "IV,
en kwam het meer en meer tot n" "im
botsingen tussen geregelde
Noordvietnamese troepen
spook van Rijssen". Velen hebben £e.ste Y?rt?lkar _van _ee" "^nne-
zich beziggehouden met de vraag .e bijrol,__nl. Luc Lutzals Pp-
hoe het toch kwam dat de wijzers Ionius
de klokken in de woning
Amerikaanse en Zuidvietnamese
eenheden.
De Noordvietnamezen, die
klaarblijkelijk naar een nieuw
Vanuit Nederland zijn pro- Dienbienphoe streven om „de
testen gerezen tegen de benoe- vijand" te demoraliseren, opere-
ming van de Duitse generaal ren voornamelijk van bases uit,
Schnez als opvolger van Von die zioh in de gedemilitariseerde
Kielmannsegg tot opperbevelheb- zone, Laos of Cambodja bevin-
ber van de NAVO-strijdkrachten den.
in Centraal Europa.
„Hamlet", die daarvoor
de „Arlecchino" ontving.
(j__ De Vereniging van toneelcritici
maar" krom trokken. Toen "het kende haar „Prijs der Kritiek"
heetst van de zomer voorbij was voor de eerste maal toe aan de Nederland kreeg er een nieuwe
bekende zoon Eric dat hij toneelgroep „Studio". Eric Vos belangrijke schakel in zijn wc-
nachts wel eens door het huis kreeg de Defresneprijs voor zijn gennet bijtoen de Koningin op 5
KRUITSCHIP
LUCHT IN
Men verweet Schnez een na
zistisch oorlogsverleden. Hij ont
kende, Bonn ontkende. Den Haag
stuurde dr. De Jong naar
Duitsland voor een onderzoek.
Voordat het tot een breuk tus
sen de buurlanden kwam, be
dankte de „soldaat tot de laatste
dag" zelf voor de eer.
Generaal Bennecke wordt per
1 april 1968 in zijn plaats be
noemd.
Successen van
Wiesenthal
BURGEMEESTERS
WISSELING IN
AMSTERDAM
De hoofdstad
kreeg dit jaar een
nieuwe burge
meester in de per
soon van (oud-
minister)
regie van de „Prometheus" in het Juni de Beneluxtunnel opende
Holland Festival en aan Ton Zeeland was weer een stap dlch-
Lutz viel de Van Dalsumprijs ten ter bij de Randstad gekomen en
deel voor zijn spel als Atreus in de Maasstad zag al direct een
„Thyestes" van Hugo Claus naar niet onbelangrijke ontlasting van
een versie van Seneca. haar overvolle tunnel.
Samkalden. Hy hoorbare klap vloog op 12 juni
de haven van Utrechts industrie
terrein Lage Weide een munitie
schip de lucht in.
Hall op, die
te handhaven
bleek in verband
met het falend
De kracht van de explosie
De vervroegde
verkiezingen voor
omtrek de Tweede Kamer
gaven in februari
een politieke ver
schuiving te zien.
De nieuwe partij
D'66, schepping
van de Amster-
politie tegen
provo(cerende)
acties van vorig
jaar.
Mr. Van Hall wilde niet voor
de op hem uitgeoefende druk be-
i en öODiDor gearresieeiu.
Wiesenthal trok dit jaar ook de ÏJJJJKL-01 - raPP°rt
Ir. Simon Wiesenthal boekte
een nieuw succes. In de Brazili
aanse hoofdstad Sao Paolo werd
Franz Stangl, commandant van
de vernietigingskampen TrebLin-
Sobibor gearresteerd.
optreden van de zo groot dat een deel van het dammers Gruij_
schip op de wal werd geworpen.
Bij bedrijven in de buurt spron-
gen ruiten en overal h; de om- s'£a,ï^d.g%
nnnAnnhi m„Kub-atio commissie - Enschede afwachten, perkt bleef. Wekenlang zijn op-
aanda^ht door^pubHtafae^van Maar kablnet.De Jong zette ruimingsploegen bezig8 geweest
ontsloeg hem op 9 mei. de blindgangers op te sporen.
trek kwamen onontplofte grana
ten terecht.
Een wonder was het, dat het
aantal slachtoffers tot twee be- kw^to méU?'Vteli
nprlrt Woef Wpb-pnlar.tr rilr, Ptn! 111 lneens mel ZeieiS
vormingen
doorvoeren en een
praktische politiek wenst te vol-
zijn boek „Moordenaars onder door
ons". Ter gelegenheid van het op
de markt brengen van dit boek
zei hij dat Martin Bormann, eens
de plaatsvervanger van Hitier.
nog leeft.
Rajakowitsj, de ex- SS- kapi
tein, verantwoordelijk voor de
deportatie van Joodse Nederlan
ders, werd tijdens zijn vakantie
in Joegoslavië op verzoek van de
Nederlandse regering gear
resteerd. Hij slaagde er echter in
naar zijn vaderland. Oostenrijk,
te ontsnappen.
Richard Flink t
De zwaarste slag die het Ne
derlandse toneel dit jaar trof,
was het overlijden van de 84-ja-
rige Richard Flink van het
Nieuw Rotterdams Toneel.
Zijn regies vertoonden in toe
nemende mate innerlijke verdie
ping en bredere artistieke ont
plooiing. Wij releveren: „Rouw
past Elektra" van O'Neill. „Kat
op een heet zinken dak" van
Tennesse Williams, „De plaatsbe
kleder" van Hochhuth, „Faust"
van Goethe, „Don Carlos" van
Schiller, „Iphigeneia in Aulis" van
Euripides, Shakespeares „Julius
Caesar" en als kroon op zijn
werk diens „Hamlet".
Dit imposante sluitstuk van Ri
chard Flink als regisseur ver
wierf de Philipsprijs. De titelrol-
vertolker Eric Schneider werd
onderscheiden met de „Louis
d'Or" en Polonius-vertolker Luc
Lutz kreeg de „Arlecchino".
in de Kamer.
De KVP en de PvdA leden
grote verliezen. De ARP voer
Leraren bij vhmo
massaal protest
Vijfduizend verbolgen leraren
bij het vhmo kwamen 9 decem
ber in de Utrechtse Merwedehal
bijeen om te protesteren tegen de
salarisvoorstellen van de rege
ring.
De leraren, leden van vijf or
ganisaties die voor het eerst ge
zamenlijk optraden, vrezen een
aanzienlijke taakverzwaring, die
niet gecompenseerd wordt door
de nieuwe salarisregeling.
BRAND IN EMlMEN
Een ernstige klap kreeg tij
delijk de werkgelegenheid in
Drenthe toen op 15 oktotwr in Em-
men de Danlon-fabriek uitbrand
de. De schade bedroeg 30 miljoen
gulden.
Studentenwereld
steeds kritischer
De kritische universiteit, een
van oorsprong Duitse vinding,
vond ook weerklank aan de Ne-
Helmond gaven geen verdere derlandse universiteiten en ho-
gescholen. Het onbehagen onder
de Nederlandse studenten over
geringe relaties tussen
wetenschap
kiezerstoeloop voor D'66 te zien.
Belangrijke onderwerpen in de
Kamer waren de werkloosheid,
de sociale wetten, de herziening maatschappij
onder premier Jelle Zylstra een van de Grondwet en kieswet, de <wam eveneens tot uiting in êën
gunstige koers en won er 2. Ook positie van de burgemeester, ;teeds kritischer studentenpers.
Vietnam, Israël en de Ontwikke- Studentenvakbeweging en Asva
Ramp: olie op de stranden
de Boerenpartij kwam goed uit
de bus en behaalde 7 zetels.
Na informatiepogingen van
prof. Zijlstra, die om persoon
lijke redenen niet meer voor het
ministerschap voelde, en mr.
Biesheuvel, aanvaardde marine
man P. J. S. de Jong een op
dracht. Hij slaagde en formeerde
een kabinet van de drie confes
sionele partijen en de WD.
Latere verkiezingen in Zwolle
Alfried Krupp
(59) overleden
?aven vooral de toon aan.
Het jaar 1967 was een belang- men hier wel voor. Trouwens ook
rijk parlementair jaar, meer nog daar deed de vernieuwingsdrang
In april een grote scheepsramp: Eind juli over-
de ruim 100.000 ton metende leed Alfried
Liberiaanse tanker Torrey Ca- Krupp, eigenaar
nyon stootte lek op de rotsen van van het machtige
de Seven Stones nabij het zuid- Westduitse
westelijke puntje van Engeland. Kruppconcern,
Meer dan 60.000 ton olie stroom- op 59-jarige leef
de uit het schip en bevuilde de tijd. Toen enikele
stranden. Dagenlang zijn duizen- dagen daarna zijn
den in de weer geweest om de testament ge-
vuiligheid te verwijderen. Dui- opemd werd bleek hy te wensen
zenden vogels stierven. dat de winsten van het bedryf
Bij de bergingspogingen kwam :en goede zullen komen aan lief-
Nederlander tengevolge van dadige doeleinden e.d. via be
door de gebeurtenissen die in
kere zin buiten-parlementair wa
ren: de partij vernieuwing.
In aan het einde van het jaar
gehouden partijcongressen stond
dit probleem centraal.
zich gelden. Nieuw Links boekte
in zoverre succes, dat het goed
vertegenwoordigd is in het par
tijbestuur. De extreem linkse po
litiek lijkt geen kans te hebben.
De woorden stembusakkoord,
federatie, fusie vielen vaak, zon-
Het meeste gerucht maakten der dat er concreet iets is' be-
ae christen-radicalen, de in reikt. Hoewel er nog niet veel
Amsterdam uit een aantal over bekend is, lijkt het beraad
ar-spljtstemmers geboren werk- van de 18, afvaardigingen van
groep. De radicalen hebben in- KVP, ARP en CHU, over „de
middels een uitgebreid politiek fundamentele grondslagen van de
program aan de grote christelijke christelijke partijen en de moge
partijen aangeboden als „een üjkheden die samenwerking kan
richtlijn tot vernieuwing van de bieden voor de partijvernieuwing
christelijke partijen." in Nederland" nog het meeste
Vooral de KVP-radlcalen, die kans van slaSen te hebben.
':onden bogen op een zekere aan
hang in het parlement (Bogaers.
Cals), streefden naar een voor-
De oude partjen staan nog
hecht in onze samenleving. Het
jaar 1968 zal duidelijkheid moe-
*«=»cw. ucci uwi een sucnung. ueze uusuevenae concenirane van de v,,-..--
Het wrak van de Torrey Canyon, omschakeling is nog in volle christen-radicale aanhang uit de p„ ,rfnJ,Siwing'
die strandde door een grove fout gang. Zijn zoon werd (met een confessionele partijen met PvdA - - - er natuur".)k D66 nog.
van de kapitein, werd later met gouden handdruk van een ruim en D'66.
brandbommen gebombardeerd. jaargeld) „uitgekocht".
In socialistische kring voelde
natuurlijk D'66 nog,
dat bij deze pogingen tot hervor
ming steeds belangstellend
toeschouwer is gebleven.
