<0$.
h&"
Achterban of
nieuwe generatie
OPINIE
3 Kanttekening
BUNDELS VAN JONGEREN
KRITISCH BEOORDEELD
Voordelen Senaat
groter dan nadelen
HET BEGON ZO RUSTIG
ZATERDAG 23 DECEMBER 1967
Opengebroken cirkel
J7R is een tijd geweest, waarin de krant nogal eens placht
te worden aangezien op het slechte dat ln de wereld
gebeurt en waarvan zij melding maakt,
ad- Dat doet men tegenwoordig niet meer in die mate, al blijft
de vraag van belang in hoeverre mededeling van kwalijke
ka- gedragingen aanstekelijk kan werken op anderen.
og. Een Amerikaans kranteman heeft eens gezegd: „Als men
niet wil dat iets in de krant komt, moet men zorgen dat het
ge, niet gebeurt". Daar zit iets fn, al klinkt het simpel,
eel Trouwens, waarom zou een krant illes moeten publiceren?
>od. Men kan ook een slaaf worden van de volledigheid. Dat Is
dan tegelijk een volledigheid die iemand het gevoel zal
geven van ledigheid,
ler, Een krant die haar taak naar juistheid opvat zal de lezer
en lezeres in elk geval die informaties verstrekken die hij
of zij behoeven. Dat is, zo kan men zeggen, haar dienst-
betoon,
ch-
fén EEN merkwaard»8e tsiak blijft het intussen wel, en bet is
i,_ nuttig wanneer de beoefenaars ervan zich het eigen-
!rs, aardige bewust blijven. Het is goed, wanneer zij iets van de
ilk.' verwondering behouden, omdat zij dan ook spoediger door
de dingen leren heenzien en alles beter naar juiste propor-
or- t'e leren beoordelen.
ile Dit laatste is des te noodzakelijker omdat de krant en
>tr. niet minder radio en televisie zich zo gemakkelijk aan
?e: ons opdringt. We spreken niet voor niets van schreeuwende
;e- koppen, al zijn ze gelukkig nog fluisterend bij hetgeen soms
in het buitenland te zien wordt gegeven,
gr. Wat een krant echter, dunkt mij, heeft te doen, is de lezer
niet alleen laten lezen, maar ook opmerken. Niet alleen
2 luisteren, maar ook horen en zelfs verstaan. Niet alleen
kijken, maar ook zien.
Want gelezen wordt er in deze tijd nog genoeg. Er valt ook
heel wat te luisteren. En er is stof genoeg om te kijken.
Krant, radio, televisie zij bieden daartoe gelegenheid
te over.
Maar wie alleen leest, in de zin van woorden tot zich
nemen, wie verder alleen kijkt en alleen de klanken het
oor laat binnenglijden, zal, vermoed ik zo, toch plotseling
de leegheid ervaren. Heeft dat alles zin?
pjEEFT het zin, te lezen van die oorlogen, van dat gekra
keel, van ongelukken en rampen, van misdrijven ook?
Doen we het alleen uit nieuwsgierigheid? Dat zouden we
ons niet graag willen bekennen. Er schuilt toch vermoede
lijk ook een brok menselijk verantwoordelijkheidsbesef in.
Het zijn mensen-als-wij, die oorlog voeren. Het zijn
mensen-als-wij, die van elkaar zijn vervreemd en vijandig
tegenover elkaar zijn komen te staan. Het zijn medemensen
die door ramp of ongeval zijn getroffen of tot misdrijf zijn
vervallen. En dat alles gebeurt op onze eigen aarde, waarop
ook wij leven en doende zijn.
Enig tasten naar achtergronden is dan niet overbodig. Of
is alles alleen maar horizontaal? Dan kunnen de taferelen
soms nog wel boeiend blijven, maar het wordt alles tege
lijk toch wel bij uitstek ontmoedigend.
Want juist het horizontale is aan alle kanten door hori
zonten omgeven, en we zullen ons dat te scherper bewust
zijn nu de horizonten van onze aarde steeds dichterbij
lijken te zijn gekomen.
pELUKKIG mogen we weten, dat ons bestaan niet alleen
horizontaal is, niet in zichzelf is besloten, geen „ge
sloten circuit" is.
We mogen dat elke dag weten en er elkaar aan herinneren,
maar het is toch in het bijzonder op het Kerstfeest dat we
de doorbreking van de ons omknellende cirkel mogen
vieren.
Het Kerstfeest immers vertelt ons van de komst in ons
horizontale bestaan van de Beloofde, die uit de machte
loosheid kan uittillen, die nieuwe verten opent, maar tege
lijk de dingen-nabij beter doet zien, die van kijkers op-
merkers maakt, van alleen-maar-luisteraars hoorders en
van alleen-maar-kijkers ook zieners.
Ook na Zijn komst is er nog geen reden om de wereld beter
voor te stellen dan ze is. Integendeel wellicht. Maar het
laatste woord behoeft niet meer te zijn aan het signaleren-
zonder-meer van wat er zoal gebeurt. Er behoeft ook niets
te worden goedgepraat of verklaard. Er is nu wèl een
standpunt mogelijk, vanwaaruit alles in die juistere pro
porties valt te beoordelen.
T~)AT laatste moet des te dankbaarder stemmen in een tijd
van op drift geraakte waarden.
Er ligt bijzonder veel open in deze tijd. Géne is er nauwe-
eb- lijks meer bij. Het geheim is niet in tel. Maar dan Is de
eigen armoede ook te schrijnender.
1Z® Er is wellicht nog nimmer zo gehaakt naar vrede, naar
i bevrediging en naar voldoening.
y Y Met name de jongere generaties verrassen telkens weer door
initiatieven die erop wijzen dat ze met de vredeloosheid
jon- geen vrede kunnen hebben.
"ers Welnu, in de komende Kerstdagen mogen we bepaald
worden bij het feit, dat God met onze wereld een blijvend
bestand heeft willen sluiten, de geblokkeerde weg heeft
willen heropenen.
Waarbij van ons allen alleen maar wordt gevraagd, dat
we ons een beetje nu ja, een beetje véél feestelijk en
dankbaar gaan schamen.
DIEMER
Zeven dogen verder
yANDAAG spreken we met prof. dr. ir.
1 J. P. Mazure (soc.). Hij wordt morgen 68
jaar. De heer Mazure is doctor in de tech
nische wetenschappen. Hij was ingenieur bij
de Zuiderzeewerken, directeur van de Stich
ting tot rationalisatie van het bouwen. Prof.
Mazure is hoogleraar in de bouwconstructie
aan de TH in Delft. We vroegen zijn mening
over de positie van de Senaat ln deze tijd.
Is er een nieuwe, jonge generatie van christendichters f
bezig zich te vormen? Reiken grootvader Wapenaar (wiens
bundel Het betere land na 36 jaar bij Kok is herdrukt, 45
blz., 3.95) en vader Keekstra (wiens bundel Huis van No-
bi ik hier nog onlangs heb besproken), van over het graf de
hand aan jongeren als Wim Hazeu, Jaap Zijlstra, Hans Bou-
ma, Murk Popma, Lode Bisschop en Cora Terpstra-Luiten?
In het begin van de jaren der
tig werden de jonge dichters
zorgvuldig geteld, op een rijtje
gezet en aan het christelijk
volksdeel gepresenteerd als ver
tegenwoordigers van een derde
réveil (Heeroma). Aan zoiets
bestaat nu geen behoefte meer.
Sindsdien is er zoveel gebeurd:
politiek, sociaal, theologisch.
Wij beleven o.a. een coperni
caanse wending van het kerkbe
grip en dat proces is al een poos
bezig. Het komt hierop neer dat constateert,
de geïnstitueerde kerk na twee
duizend jaar de vooraanzittingen
in staat en maatschappij moet
prijsgeven, om helemaal onder
aan de tafel zich te hervinden in
nederige dienst aan de naaste.
Een pijnlijke, noodzakelijke,
moedgevende gang van zaken.
Maar die ontwikkeling houdt
in, dat de dichter(es) een andere
taal spreekt dan vroeger: minder
theologisch, meer christelijk;
minder rationeel verlopend, min
der in het gehoor liggend, minder
groepsgevoelens vertolkend,
maar persoonlijk, vrij, liever eer
lijk twijfelend dan gemakkelijk
harmoniserend.
ment of een bepaalde uitspraak
geschikt zijn om door een bije
dominee op de kansel te worden
aangehaald. Natuurlijk met toe
lichting. Want als het al zo is, om
met prof. Jonker te spreken, dat
een voor de eredienst bestemd ge
dicht van huls uit dingen zal zeg
gen die niet als theologisch
nauwkeurige formuleringen zijn
bedoeld, hoe veel te meer geldt
dit voor het vrije gedicht, dat
bovendien niet zingt maar
Gewaarschuwd
Behalve de reeds genoemde
herdruk van Wapenaars bundel
kondig ik hierbij aan: Jaap
Zijlstra, Onder mijn groene huid
(Callenbach, Nijkerk, 48 blz.,
5,90), Hans Bouma, Wennen aan
de aarde (Kok, Kampen, 54 bla.,
ƒ3,75), Cora Terpstra-Luiten, Ge
wone woorden (Kok, Kampen, 50
blz., 3,75) en Lode Bisschop, Op
zwart naar wit (Kok, Kampen, 56
blz., 3.75). De moderne gedich
ten zijn vaak arm aan woorden,
voor de ogen bestemd met veel
wit er omheen. Daarom willen de
dichters mij vergeven als ik hun
I<»H verzen als proza citeer: er zit
v«onsrareren niets anders op. En de lezer is
het onwelwillend gewaarschuwd.
Evenals Hazeu heeft Jaap
Zijlstra herinneringen aan zijn
militaire diensttijd dichterlijk
gestalte gegeven. Zo in het vers
ve moeder, je kunt me niet meer
horen al praat ik tegen je; je
kunt me niet meer begrijpen al
knik ik tegen je. Je weet alleen
dat ik bij je ben, meer niet en
van de week vloekte je omdat
anderen zongen, terwijl je je
eeuwige po wou hebben onder je
verlamde lichaam. Je huid en je
haar is wit, je rug is gebogen en
moe: in je ogen brandt een
vreemd vuur van eindeloos lij
den. Vroeger, toen ik nog klein
was, zei je altijd: „Maar de Heer
zal uitkomst geven". Het duurt al
zo lang. Heer, erbarm u. „De
dichteres zal mij de interpunctie
vergeven die de woorden in het
prozavlak trekken en de lezer
verwijs ik naar de bundel zelf.
Boodschap
JAAP ZIJLSTRA
Of moet
bezien en zeggen: kijk eens aan,
de christelijke achterban heeft
nieuwe dichtmaniertjes van de
ongelovige pioniers afgekeken en
gaat die nu braaf toepassen in
een slappe christelijke vertaling?
Zeker Is, dat deze nieuwe ge
dichten niet meer functioneren in
besloten christelijke kringen en
kransjes. Misschien zal een frag-
ReiS" „Een officier celebreert £Jter/erb^mW
bevelen. Zie hoe hij de aarde c ",c
ontstijgt, de ogen ten hemel en
de keel vol kazernelatijn, gewijd
tot priester in de orde van de
Nederlandse Leeuw een uit- zer'
heems roofdier. Wat mij betreft, Mini-modo
hier sta ik, ik kan niet anders,
voorwaarts mars." Deze verzen
zijn fris, stevig van makelij en
met een zekere krachtreserve, die
onbewust in petto wordt gehou
den. Er staat geen enkel minder
waardig vers in deze inderdaad
groene bundel.
Ook bij Hans Bouma is duide
lijk vooruitgang, rijping te
bespeuren. Zijn talent lijkt mij
niet zo sterk en dan vooral is
zelfkritiek bij het samenstellen
van een bundel geboden. Toch
moet men altijd de mogelijkheid
van een zichzelf overtreffen
openlaten. Van Bouma schrijf ik
het vers Erbarm U voor u over.
de wol
ven/ in Artis/ zo rusteloos/ zo ge
kooid/ zo lijkend zo/ angstig veel
lijkend/ op gedachten/ van
mensen/ o Heer/ erbarm U on-
Praten over vrede, maar
oorlog duurt voort
Lode Bisschop gebruikt meer
woorden, maar dat is onvermij
delijk omdat hij dicht uit een
soort profetische bezieling. Met
Zijlstra vind ik hem de sterkste
figuur uit het hier besproken
groepje. Want dichten is van huis
uit meer dan constateren. Wat
wij eigenlijk nodig zouden heb
ben is profetische poëzie, in een
tijd van in- en uitpraten, heen en
weer redeneren, vervlakking van
het oordeel.
Alleen: in deze verzen wordt
vooral de profetische bezieling
zelf uitgebeeld: zoals bij Albert
Verwey wordt hier gedicht over
het dichten. Men beseft: er zit
een boodschap achter, die in
verscheidene verzen half hoor
baar wordt, maar die nog niet
rijp is. Deze verzen zijn meer
vorm dan boodschap; ze roepen
verwachtingen op.
Bisschop voelt dit zelf als hij
dicht: „Over de onderaardse we
gen/ in de mijngrachten/ in de
aderen van goud/ waaronder
het zwarte erts zich sluit/ waar
boven de donkere storm wil woe
len/ en de diepdonkere graafaar-
de zich insluit/leef ik/ een goud
ader van ingehouden waarde/
gouderts enkel ongezuiverd van
steenkool/ diep boven mij lopen
mensenvoeten/ diep onder mij
Op ongeveer hetzelfde niveau
als Bouma beweegt zich het werk
van Cora Terpstra-Luiteri. Met
dat hortende praten in gedichten
moet jnen oppassen: als het een kookt -de woedende aarde/ en in
maniertje wordt, verstikt het de mij welt hef goudkleurige goud/
poëzie. Het is een soort mini-mo- o aarde waarom gedoogt u mij
de, maar hier is het kleed het niet op uw oppervlak."
vers zelf en als het te kort wordt Na deze lectuur ga ik bijna ge-
zit er niets meer onder. loven aan een nieuwe christelijke
Van mevrouw Terpstra citeer dichtergeneratie,
ik het ontroerende Dement „Lie- Dr. C. Rijnsdorp.
De voordelen van de Eerste
Kamer zijn groter dan de nade
len. Voor gewone wetsontwerpen
dus even afziende van de be
groting acht ik een behande
ling in tweede lezing noodzake
lijk. Bij de toepassing van de
wetten dus in de rechtspraak
1is een hoger beroep, een mo
gelijkheid van bezinning, een er
kende eis van een democratisch
bestel. Dan moet dit ook gelden
bij de totstandkoming van de
wetten, die de grondslag voor de
rechtspraak vormen.
Ook bij een één-Kamerstelsel is
een tweede lezing mogelijk, maar
de waarborgen zijn duidelijk
kleiner dan wanner een andere
groep mensen zich erover moet
buigen. In Nederland is dit zo
opgelost dat deze andere groep
uit mensen bestaat die in het al
gemeen geen beroepspolitici zijn,
maar die hun hoofdzaak in het
maatschappelijk leven vinden; ik
acht dit aantrekkelijk.
Dubbel werk
Veelal wordt de klacht geuit
dat de senaat onnodig dubbel
werk verridht bij de begro
tingsbehandeling. Acht u een
wijziging van de begrotingsbe
handeling ln de Eerste Kamer
wenselijk?
Inderdaad geldt wat ik net zei
niet voor de begroting. Voor de
Eerste Kamer is de begrotingsbe
handeling niet meer dan een ge
legenheid om over het politiek
heleid met de ministers van ge
dachten te wisselen. Invloed op
de begroting heeft de Kamer in
het geheel niet; wel kan ze vin
gerwijzingen geven voor het be
leid in de toekomst
Gelet op de in vergelijking met
de Tweede-Kamerleden afwij
kende samenstelling van de Se
naat kan deze dubbele behande
ling nuttig zijn maar het is niet
zo dat dit nut opweegt tegen het
beslag dat deze behandeling legt
op de reeds zo zwaar belaste be
windslieden en hun ambtenaren.
Dit kan slechts het geval zijn
als de Ktoner zich beperkt tot de
grote lijnen en zich niet verliest
in detailkritiek. Dit heeft thans
In „Woord voor woord", tv-ru
briek van het IKOR, wordt mor
genavond om 7 uur de voorge
schiedenis van het Kerstfeest
verteld, waarin Jesaja (zie plaat)
een rol speelt.
de volle aandacht in onze Kamer
en het nieuwe reglement van or
de biedt iets meer mogelijkheden
om in dit opzicht zachte invloed
uit te oefenen op de wijdlopige
leden.
Andere opzet
Acht u een geheel andere opzet
en werkverdeling tussen Eerste
en Tweede Kamer bij dc begro
tingsbehandeling wenselijk?
Van een gehéél andere opzet
ik denk aan het zogenaamde Ba-
taafs-Noorsestelstel acht ik de
bezwaren groter dan de winst,
die het kan brengen. Kleinere
wijzigingen en dan niet alleen
bij de begrotingsbehandeling
zie ik zeker als mogelijk en nut
tig.
Zo zou ik geen bezwaar hebben
indien de plaats van de Tweede
Kamer als politiek leiding ge
vend lichaam zou worden erkend
doordat de Eerste Kamer een
wetsontwerp niet meer zou kun
nen verwerpen, doch het met op
merkingen zou kunnen terugzen
den naar de Tweede Kamer. Bij
de begroting is het denkbaar dat
deze niet meer de formele goed
keuring zou behoeven, waartegen
over deze Kamer het recht zou
verkrijgen tot een jaarlijkse
discussie over de beleidsproble
men van een aantal ministeries.
Reglement
nam de strijd voortduurde, in
andere delen van de wereld
slechts van wapenstilstand spra- goed aan in
ke was en nog steeds gedacht leggen, welke wegen
werd in termen als „wie vrede deld moeten worden
wil moet zich op oorlog voorbe
reiden".
Van toenadering tussen de vol-
zijn.
De Tweede Kamer deed er
motie vast te
bewan-
ïet ver
zwakte Engeland op de been te
helpen. Daartoe is echter de me
dewerking nodig
Frankrijk een vernederd Enge
land op de stoep in de kou liet
staan. De man die daarvoor ver
antwoordelijk is, heeft blijkbaar
vergeten, hoeveel zijn land te
danken heeft aan de Britten, die
van West-Duitsland.
Griekenland
Wezenlijke toenadering was er
evenmin tussen koning Konstan-
tijn van Griekenland en het be-
met „zweet, bloed en tranen" ook wind te Athene. Na de toespraak
de bevrijding van Frankrijk mo- van de vorst die zijn
Zijn diagnose klopt wel. Hij 7
Gezien het optreden van de ko-
gert echter de middelen uit han- ionels die hun unl(ormen hebbe„
den te geven, die tot snelle gene- opgeborgen en nu als burgers
zing van de patient kunnen bij- door het ,even krij G*je_
dragen. Een hardvochtige hou- k(,nIand volgend jaar een parle.
mentair systeem, dat men de
naam „geleide democratie" zou
kunnen geven. Aan verkiezingen
kunnen dan alleen partijen en
kandidaten deelnemen, die van
de junta een bewijs van goed ge
drag hebben gekregen.
Als Konstantijn er op blijft
staan, dat werkelijk vrije verkie
zingen worden gehouden, is het
de vraag of de junta nog be-
HET BEGON gematigd, de- Noordhoff, twee Groningse fami- streven naar de zondagssluiting.
7e wpek- radicalen én veront- Ne-nVs. Nauwere samenwerking Premier De Jong overlegt met de
ze week. radicalen enverom tusscn de Volkskrant e„ Het Pa- fractieleiders over het inkomen
rusten schaarden zich achter roo^ twee Amsterdamse overbu- van de Koningin. Minister De t,„,„„öi
het CHU-bestuur, bij PSP en ren. Fokker koopt Aviolanda. In Block ziet de economische situa- Diomatiekp Hrtilr nip* I'
Arjos vloeide ook geen bloed- Tilburg kost sluiting van de Tex- vwinHp». pnn.v.i»,n« e
Aalberse en Horbach kondig
den hun heengaan uit het
tie to oh weer minder rooskleurig taieën
dan twee weken geleden.
Via de prijzen (zwemster Ada
tiel Combinatie het ontslag
430 man. De eeuwenoude Doma-
niale Mijn in Rolduc gaat gelei- Kok vierde sportsvrouw van de
KVP-bestuur aan, en nou ja, delijk sluiten. De utrechtse wereld, Ard Schenk en Stien
het sociaal-democratische ka- drukkerij Lumax moet 71 man Kaiser kampioen op de schaats,
ontslaan.
De ambtenaren krijgen 1 janu-
binet van Denemarken viel.
Maar toen begon het nieuws
te stromen.
2 pet. voorschot op de Rentmeester) snel naar het bui-
Vietnam
Ook deze week is de mogelijk
heid besproken, hoe in Vietnam
een vreedzame regeling kan wor
den bereikt. President Johnson
maakte voor zijn vertrek naar
salarisverhoging en geen uitke- tenland: Jemen vervangt premier v ufvT vi'^gewa,g van de
I Louis Washkansky leeft achttien ring ineens. Wijze mannen zijn Al-Ayni door generaal Al-Amri,
dagen met het hart van een aangewezen om een oogje op de Dahomey vervangt president - - ----- --..
overleden meisje. Dan sterft hij vrije loonvorming te houden. De Soglo via een staatsgreep door V€rtegenwoordigers van het Nati- ter dan?" hij weer „toenzat je als
TOEN ik de vorige week de Open
Briet zat te tikken, kwam
mijn man thuis, het was 11 uur.
Voor zijn doen was hij vroeg, want
hij houdt van werken in de avond,
als geen telefoon, geen mensen
hem storen en de gewijde stilte
om zijn bureau suist. Zielsverge
noegd peddelt hij na de avondta
fel weg ..daar gaat vader naar
zijn liefje" zeggen de kinderen wel
..Wat doe jij", zei hij, met een
blik op het kopij-papier. ..De Open
Brief natuurlijk", zei ik, ..En gis-
niet door afstoting van het loongrens voor het ziekenfonds Koeandete, in Algerije loopt
i bezetene te ratelen."
vreemde weefsel, maar door
longontsteking, zeggen de Zuid- - -
afrikaanse artsen. De Australi- bank voor prijzen die hier
omhoog tot 13.200. Kalkoe- militaire opstand op niets uit,
kippen gaan overde toon- Griekenland ontslaat generaals
maakt van de militaire mi-
sche premier Harold Holt (59) daar wenkbrauwen doen fronsen, nisters burgers, Johnson wil Sai- 1 van p
verdrinkt bij Jhet zwemmen in maar niet van de consument, die gon met de Vietcong laten praten Zuid Vietnam
onale bevrijdingsfront v&n Zuid
Vietnam, de politieke organisatie
van de Vietcong.
Gezegd wordt, dat Johnson een
aanbod van president Thieu van MF ?em dat
moest ik hem r"
HE
heeft een groter aanpassingsver
mogen dan de man. Heel de dag
staat zij voor onverwachte gebeur
tenissen. vrij dikwijls vaker dan
vertellen, hoe de man; ook haar lichaam stelt
duidelijk maken haar voor meer schommelingen.
In Port Pleasant, Ohio, ko
men 75 mensen om het 1-37
der een vallende hangbrug.
In ons land schokken vooral de
ook het gevecht tussen de mam-
on- moetbedrijven om de levensmid-
delenprijzen welwillend beziet.
Rats, kuch en bonen in de kazer-
ter
(maar Saigon wil niet), en Neder-
land en België boycotten het
werk aan de Euromarkt,
eerder Inrak!' dat in icder 8eval die en die vrien- Deze beide dingen alleenaïm*a°ken
spraxe van een dm persoonlijke brieven móesten dat zij in het algemeen gesproken
i mee te hebben vóór Kerst. Omdat ik al zo vaker behoefte heeft aan begrip,
afgelopen lang wegbleef, zes maanden, zes aan contact. Zij draagt misschien
bejaarde onderwereldfiguur eerde brood. Over
achter dat alles. Enkele Haagse gesproken: de mensen van het eerste 200.000-tonner en het
wijken zitten uren bij kaarslicht VPRO-programma Hoepla Tvillen 30.000ste schip van dit jaar bin-
metershoge aardgasvlam een eigen omroep stichten zonder nen en de NCRV het 475.000ste
fatsoensnormen. lid.
Gauw terug naar de politiek.
wc1a. aan uc uuiumunt na ma^en- Er WaTen BBI
Frankrijk1 Engeland '"dV' voet weken aanwijzingen, dat"verte- weken, twee jaar. Omdat nóg niet gemakkelijker dan de'man
dwars zet. genwoordigers van het Bevrij- alles kan, maar dan toch een beet- dan móet zij zich begrepen, g
Om -het slot toch vrolijk te dingsfront (NLF) onderhandelin-
soldaten houden: Rotterdam haalde zijn ®en w^den beginnen. Zij zouden meeleeft
een fpmatur^nr
Voorop twee banken die samen Een Kamermotie
de grootste van Nederland
sluiting
van de Jaarbeurs op zondag
den: Algemene Bank Nederland wordt ingetrokken duidelijk ls
begrepen, gekend
Omdat je als vrouwen mis- weten door anderen die mét haar
schien toch ook anders met elkaar dragen. Voor een groot deel fune-
een eemafieder «♦«wW,,* meeleeft dan een man met een tioneert daardoor onze rubriek.
wl«; starvdpunt inne" man. Wat gaat er bij ons om. wat gaat
men dan Haoi Of leven mannen ook met elkaar er door ons heen. wat werkt be-
V olgens de New York Times is mee maar behoeven ze het nooit zielend, hoe kunnen wij voort,
er verschil van mening tussen te zeggen. Ik weet het niet. Ik kon
Hanoi en het Bevrijdingsfront en het met uitleggen. Natuurlijk is het W7ANT voortgaan i« de bood-
binnen het NLF zelf. Het blad ,raar- zfker Yanuit een mannen- schap En dat woord voort
meent dat Amerika relf mat leven bezien, dat je op vriendin- gaan boeide mij de laatste weken
mat Keratfaaat an Omlaiaar NT F leider* m<Jt nen die je nooit zag, van wie enkel zo. naar de kant van de aanpas-
met Kerstfeest en Oudejaar NLF-leiderg moet gaan onder- het handschrift Je blij kan maken, sing, naar de kant van de verge-
nlet hier op Schiphol zouden handelen, als Saigon blijft welge- zo gesteld bent. ving, naar de kant van de moed
laten zitten". (Yvonne Paul) ren, dit te doen. Een vrouw, zegt men wel eens. en de hoop en de liefde, dat ik in-
DEZE WEEK GEZEGD
„Ik had gehoopt dat
derdaad wel wat te wild (manlief
kent my een ietsje) aan het schrij
ven toog. Alsof er iets af te ron
den was. Alsof er niet morgen
wéér te schrijven valt.
Ik zie natuurlijk velen voor mii,
dat kan niet anders. Iemand houdt
van een man maar hij is moeilijk
en maakt haar het leven zwaar,
desondanks houdt zij van hem.
En zij moet voort.
Iemand anders ziet het niet meer,
de liefde is opgehouden, de ver
geving is uitgeput, het is op; zij
besluit de schijn te handhaven om
de kinderen, want zij moet voort.
Er zijn er die altijd mooier
schrijven dan het is, die in het
sprookje gaan geloven zodra de
pen op papier staat. Zien zij daar
achter nog de dingen zoals ze zijn?
Of willen zij ze alleen maar zo
hebben? Ik zal het nooit weten,
maar ik denk aan hen, zij moeten
voort.
ER zijn vriendinnen die als ze dit
lezen, denken: o hoe is het
mogelijk, ik wou dat ik nog eens
kon goedmaken, kon uitpraten, kon
vechten om wat ik voor geluk
hield: maar de geweldige cesuur
van de dood staat in him leven, en
zij moeten voort. „Moeder", zei
laatst het dochtertje van een brief-
vriendin, "kan ik niet een broertje
krijgen, al is pappa in de hemel?"
Ja, daar zit Je 's avonds, de klei
ne achtjarige slaapt, je kunt niet
weg; de een is overstelpt met be
zigheden. snakt naar een boek.
naar eens niksen, naar een brei-
Hoe komt het dat de Eerste Ka
mer pas sinds kort een nieuw
reglement van orde heeft Inge
voerd en *o lang het oude sys
teem van afdelingsonderzoek
heeft gebruikt?
In Ihet oude reglement was wel
iswaar het afdelingsonderzoek
normaal maar de mogelijkheid
bestond om de schriftelijke voor
bereiding te doen geschieden
door een commissie van rappor
teurs.
Reeds j'aren was de praktijk
dat de begrotingshoofdstukken
naar de commissies van rappor
teurs gingen, terwijl de overige
wetsontwerpen in de afdelingen
werden behandeld. Thans is dit
laatste vervallen.
De totstandkoming van het
nieuwe reglement is iets ver
traagd omdat gewacht is op de
herziening van het reglement van
orde der Tweede Kamer teneinde
te voorkomen dat tussen beide
reglementen nodeloze verschillen
zouden bestaan.
Het afdelingsonderzoek is
slechts zinrijk indien men een
Kamer ziet als een verzameling
afzonderlijke leden. Bij de reali
teit van de betekenis van de poli
tieke fracties in de Kamers pas
sen de afdelingen niet. Ze zijn
daarom terecht afgeschaft.
LONDEN Twee Russen heb
ben van de Britse regering poli
tiek asiel gekregen in Engeland.
Het zyn een cameraman, de
55-jarige Ivan Michejef, die deel
uitmaakte van een groep Rus
sische cineasten. Hy had tien da
gen geleden gevraagd of hij in
Engeland mocht blijven. De an
dere leden van de groep zijn al
naar de Sowjetunie terugge
keerd.
werkje, de ander kan niet altijd
lezen, pianospelen, TV kijken,
buurvrouw ontvangen. Daarom
praten we wat over en weer. in
zo eens een enkele keer een brief,
want wij beiden moeten voort.
"TR zijn briefvriendinnen die prop-
lJ vol liefde zitten, maar er
niemand op wie die liefde gericht
kan worden, iedereen heeft aJ een
naaste dichterbij dan Jij, alles moet
in je hart opgeborgen blijven, het
kan daar niet bloeien, het kan niet
altyd wég, Je stort je in sociaal
werk, ziekenbezoek, in je.bezig
heden die je taak zijn, want je
wilt de liefde niet laten kwijnen»
je moet voort.
Nu voel ik deze weken een ze
kere spanning: hoe zal dat Kerst
feest worden. Want nu moet het
gebeuren. Als het Kerstfeest ook
al niets wordt voor deze en gene,
wat dan. Kerstfeest is toch een
soort bron, iets glanzends. Of ver
wachten we iets van een droom,
van zoet bedrog, van wijsmakerij?
Houden we ons zelf voor da mal?
Sommige mensen hebben iemand
lief die in wezen niet meer bestaat,
zij hebben een beeld lief dat zij
zichzelf gemaakt hebben, zij dur
ven misschien wel niet de werke
lijkheid onder ogen zien. Hebben
wij zo het Kerstfeest lief? Bestaat
ons Kerstfeest wel? Zitten we te
wachten op een stemming? Is het
weer ingesneeuwd en stalletje
schaapje-kindje geworden? Dur
ven we geen ander Kerstfeest zien?
Durven we de waarheid van het
evangelie niet aan dat ons in de
oren roept Ontwaakt gij die slaapt
en sta op uit de dood en Christus
zal over u lichten?
DAS wie waakt, kan voort. Pas
A wie wakker is en de duizend
en een mogelijkheden van zijn le
ven ziet, pas wie in niets ontzien
de eerlijkheid zichzelf poogt aan te
kijken, pas over die mens zal
Christus lichten. We hebben na
tuurlijk niet altijd zin onszelf aan
te zien. aarvoor wordt het dan ook
Kerstfeest.
Leven vanuit waakzaamheid,
vanuit activiteit, ieder in eigen
activiteit en in eigen situatie (en
een ander leven is er niet), is le
ven vanuit het Kerstgebeuren.
Want TOEN begon het.. Toen
maakte God Zich duidelijk. Toen
kon de mens voor altijd voort.
