opcicn vuur
brood in
Columbia
M
KERSTBIJLAGE 1967 Het Kwail
Vredig Hollars
Kerstfeest vo
Vietnameesje
maar...
HULP aan kinderen xan Viet
nam, hulp aan kinderen in nood,
slachtoffertjes van een wrede oor
log. Terre de.» Hommes kan die
hulp verlenen, al is het dan dik
wijls alleen .n de vorm van een
druppel op de gloeiende plaat.
Maar daarvoor heeft zij medewer
king nodig. Ook uit Nederland.
En juist nu op het moment,
dat iedereen het „vrede op aar-
de"-feest viert vraagt zij even
te denken aan wat ver van ónze
kerstboom in Vietnam gebeurt.
Zij vraagt hulp. Vooral financiële
steun. De stichtingsgiro (no.
646100) is er wijd voor open
gesteld. En wil men op andere
wijze helpen, dan kan dat ook.
Onder meer door de grammofoon
platen te kopen. Er zijn er twee.
De LP Kunst voor Kinderen,
waarop Nederlandse kunst met
grote en kleine „K" is opgeno- I
men en een single. De eerste kost
12,50, de single 3.95. Vrijwel f
de gehele opbrengst hiervan I
komt ten goede aan de stichting 2
Terre de» Hommes, omdat de I
medewerkers (onder wie Paul f
van Vliet) er gratis voor zijn
opgetreden, 't 1» maar een idee 1
om te helpen helpen.2
tonige voedsel thuis: gebak
ken banaan, rjjst, yuea en
aardappels.
Stierengevecht
Maar er is ook wel eens
geen geld. Van januari tot ju
li bijvoorbeeld. Toen hebben
we feestjes en een stierenge
vecht moeten organiseren om
weer voor een tijdje eten te
kunnen kopen.
We collecteren ook, in de
winkels van Acacias. Eén
feest bracht zoveel op, dat
we een speeltuintje konden
kopen. Een ondervoed kindje
is altijd bedroefd en wil niet
spelen, maar als het zo'n
speeltuintje ziet wordt het
blij en actief".
Er zouden honderden ver
halen te vertellen zijn als dat
van Lida Post. Niet die van de
mensen van de grote politiek,
die de lijnen aangeven waar
binnen gewerkt kan worden.
Wèl de verhalen van hard-
jaren va en
in dienst van ajcm
lijdende mensheid stelle)
Van tuinbouwers, die moei
tuinen aanleggen om bewj
ners van gehuchten in ed
arm land te leren hoe h|
best bepaalde inheemse pró
dukten te kweken,
Vaak hebben ze te make
met onbegrip, tegenslag doi
het klimaat en wantrouwe
Soms ook merken ze langz
merhand resultaten: de mei
sen gaan zelf inzien dat i
met moderne methoden mei
te bereiken is dan zij oa
voor mogelijk gehouden hat
Viel schukkcm
Het zijn niet alle verhalel
^die de wereld schokken, ma
vals ze verteld zijn, doen
wel een snaar trillen. Als h^
maar niet de snaar van
hartigheid is. want daar is
veel mee kapot gemaakt
verziekt.
Wat is nu de harteweifl
van Lida Post: een revalid»
tiehuis waar ondervoede kiif
deren na hun verblijf in haal
centrum opgevangen worde»
Daarvoor is 12.000 nodif
Een onnozel bedrag, maar I
is er niet.
Dan doet het wat schril s
als Lida Post bij een ander'
gelegenheid schrijft: „Na lp1"
uur vliegen maakten we kenfcot
nis met hoofdstad Bogota: ebde
staan villa's zo luxueus alf
we in Nederland niet kenner)
en er staan hutjes, ai
ger nog dan het oudst)
schuurtje thuis".
Actie
Moeten we ons daarom lal
ten weerhouden te doen wal
anderen nalaten? De veil
honderden vrijwillige werl
kers van de Ontwikkeling»
korpsen laten het in ieder gel
val niet na. Ook niet dl
stichting Mensen in Nood, di
het verhaal van Lida Posf^
hoorde en besloot een
te voeren voor de twaalf du$i£j
zend gulden voor Lida (gir
1111222).
Twaalfduizend gulden i
een zaaltje op te knapper
3000). een w.c. en douchi
aan te leggen 1400), ee
speelplaats en afrastering
bekostigen 1000). Stoeleif
en tafels moeten betaaldT
speelgoed gekocht en ook klep
ding voor verschillende leef-p-,
tijden (voor alle kindereiy*p
hetzelfde schortjurkje).
Het doet iets denken art'
weeshuizen van vroeger, n
de gedachte die er achter zitfi
is totaal anders. De werkerf
daar dragen de grote vi
ivoordelijkheid om hel inder
daad wezenlijk anders te doen.
Wij moeten hun dat mogelijk
maken.
ar
omdat die andere naam zo moei
lijk is uit te spreken."
Het meisje moet in haar nieu
we thuis nog even wennen. Ze is
er nog maar enkele weken na het
jaar in de St. Maartenskliniek.
Maar ook zij acclimatiseert snel
en spreekt al verstaanbaar Ne
derlands.
Meer dan Pham Due An ver
langt zij naar huis. Naar haar
ouders, wie zij iedere week een
lange brief schrijft. Zodra de
doktoren haar laten gaan. zal zij
terugkeren. Niet omdat zij het
hier niet naar haar zin zou heb
ben. Beiden geven toe, dat hun
verzorging uitstekend is, dat zij
zich op hun gemak voelen in hun
nieuwe thuis. Aan het klimaat
zijn zij al gewend, aan het eten
ook Maar zij weten, dat hun
Hollands thuis maar tijdelijk zal
zijn.
Pham Due An zal wat lan
ger kunnen blijven dan Dao,
maar voor beiden blijft Viet
nam hun vaderland. On
danks de oorlog. Ze zijn al
leen maar dankbaar, dat zij
die even hebben mogen ver
geten. En dat zij straks als
gezonde jonge mensen mo
gen terugkeren. Om mee te
helpen aan de opbouw van
een nieuwe toekomst van een
land waarvan zij houden en
dat nu in puin ligt.
Beiden zijn nu zover hersteld,
dat zij in het gezin
Van Houten konden
worden opgenomen,
al staan zij nog wel
geregeld onder medi
sche controle.
Danang ont\ ing. spraken over
grotere militaire activiteiten.
Toen hij bijna anderhalf jaar ge
leden uit Dana ïg naar Nederland
vertrok, was hel er nog betrek
kelijk rustig. Er waren veel
Amerikaanse soldaten op straat
en overal zag je legerwagens. Dat
wél. Maar gevochten werd er
niet. De kanonnen hoorde je al
leen maar. Danang zélf bleef bui
ten de oorlog. Maac hoe zou het
Angst
Hetzelfde vraagt zich 14-jarige
Truong Thi Anh Dao af. Haar
ouders wonen in een klein dorp,
honderd kilometer ten zuiden
van Saigon. Ook zij zijn tot nu
toe vrij redelijk door de oorlog
gekomen.
Maar zij weten maar al te
goed. dat dat van de ene op de
andere dag kan veranderen. Eén
aanval en het dorp zal rouwen,
zoals er zovele dorpen rouwen in
Vietnam.
Kerst in Vietnam zal geen
feest zijn. Evenals op andere da
gen zal angst voor wat kan ge
beuren het leven op dc Kerstda
gen bepalen. Truong Thi Anh
Dao weet dat. En daarom zal
voor haar. ondanks de vredige
sfeer in de Haagse huiskamer.
Kerst geen echte Kerst zijn.
Meer dan anders zullen haar ge-
De heer Van Hou
ten. penningmeester
van Terres des Hommes: „er
wordt in Vietnam op een ver
schrikkelijke manier geleden. D«
burgerbevolking gaat onvoorstel
baar gebukt onder de oorlog".
Vandaar het initiatief van Ter
re des Hommes, de Zwitserse or
ganisatie, die kinderleed tril ver
zachten en nu met name werkt
in Vietnam. In Nederland is er
nu ook een afdeling. Maar echt
helpen zoals zij dit zou willen,
kan zij niet.
..Er zijn in Nederland een klei
ne IS00 gezinnen, die een Vietna
mees kind willen adopteren.
Maar de Nederlandse regering
u-il er niet aan. Zij vindt, dat je
kinderen niet uit hun milieu
moet halen, dat je ze ter plaatse
moet helpen. Maar trij vragen:
hoe? Hoe. als er geen zieken
huisbedden zijn, als er van de
duizend artsen maar honderd
kunnen werken voor de burger
bevolking, als er een schrijnend
tekort is aan medicamenten en
medische apparatuur?"
We hebben wél toestemming
gekregen kinderep, die medische
behandeling nodig hebben, tijde
lijk hier naar toe te halen. Maar
die toestemming gold maar enke
len. In 1966 kwamen er tien en
binnenkort mag het tweede tien
tal komen. He is een druppel op
een gloeiende plaat.
Daarom richt de afdeling haar
activiteiten nu vooral in de ande
re richting. Er zijn het afgelopen
jaar al tonnen ingezameld, die in
de vorm van röntgen-apparatuur,
operatietafels en couveuses zijn
verscheept naar Quin Non,
Terre des Hommes-hulppost ten
^LS straks bij het gezin Van Houten aan de Haagse Emmastraat de kaar
sen in de kerstboom worden ontstoken, zullen bij allen de gedachten
zijn in Vietnam. Bij de heer en mevrouw Van Houten evenzeer als bij de
beide 14-jarige pleegkinderen Pham Due An en Truong Thi Anh Dao.
dingspraatje. Verder moeten
de moeders om de veertien
dagen één ochtend komen
helpen in de keuken. Per
maand betalen ze ons vijf pe
sos, dat is één gulden, voor
drie kilogram meel per maand
met gratis een fles olie.
Controle
Iedere veertien dagen ga
ik op huisbezoek, of liever
gezegd, hutjebezoek. De men
sen wonen in een hokje, waar
ze ook slapen. We geven de
moeders opdrachten om hun
huis en voeding te verbete
ren en de vorderingen wor
den bijgehouden. Na een
maand of drie, als de kinde
ren uit het centrum ontsla
gen zijn, zie je ook bij de fa
milie thuis verbetering.
Voor de voeding krijgen we
geld, al is het niet veel: 500
pesos per maand. Elke dag
krijgen de kinderen één ei
(16 cent) en twee keer per
dag vlees en groenten. Dat is
wel wat anders dan het een-
Meer dan anderen zullen
zij de betrekkelijkheid besef-
jen van de Nederlandse
kerstviering, van het „vrede"
uit de vroom gezongen kerst
liederen, van de gewijde ro
mantiek, die dennegroen en
kaarsen in Nederlandse huis
kamers brengen.
Zij weten, dat daar ver
weg in een tropische hitte
de kanonnen zullen blijven
bulderen, bestand of geen be
stand. Dat mensen angstig in
de schuilkelders zullen zitten.
Misschien zelfs wel in de
Kerstnacht.
Pham Due An zal in gedachten
zijn bij zijn moeder, die op dat
moment misschien op de zus
terschool in Danang ook wel
de kaarsen zal ontsteken. En bij
zijn broer in Saigon, die de Kerst
bij vrienden doorbrengt. Als er
tenminste Kerst kan worden ge
vierd.
dachten bij haar ouders zijn. Hoe
zouden zij dit jaar Kerst vieren?
Verpleging
Voor geen van beiden zal Kerst
in Nederland overigens een nieu
we belevenis zijn. Al in 1966
kwamen zij hier naar toe, op uit
nodiging van Terre des Hommes.
Zij waren twee van de tien
kinderen, die in Nederland in
pleeggezinnen werden opgeno
men om een speciale medische
behandeling te ondergaan, die in
Vietnam niet mogelijk was ge
bleken.
De jongen had een gevaarlijke
ontsteking in het heupgewricht,
die wanneer niet snel zou
worden ingegrepen tot le
venslange invaliditeit zou leiden.
Het meisje was poliopatiëntje.
De jongen ging na aankomst
direct naar het academisch zie
kenhuis in Leiden en vervolgens
naar de Annakliniek in Oegst-
geest; het meisje verbleef ruim
een jaar in de St. Maartenskli
niek in Nijmegen.
zuiden van Danang. En die acties
gaan door. Vooral op scholen
blijkt het initiatief aan te slaan.
In de huiskamer van de familie
Van Houten knutselt Pham Due
An aan zijn radio. Elektrotech
niek is zijn grote hobby. Eens
hoopt hij als ingenieur in zijn
land aan het werk te komen
Want dat hij teruggaat, dat staat
voor hem vast.
Voor hij naar Nederland
kwam, zat hij in Danang op de
middelbare school, een opleiding,
die hij hier, op het Haags Aloysi-
uscollege, voortzet. In september
is hij naar de tweede klas over
gegaan.
„Het gaat goed", zegt de heer
Van Houten. „Met de taal heeft
hij zo goed als geen moeilijkhe
den meer. Het is verbazend te
zien hoe snel kinderen een totaal
vreemde taal aanleren. Van zijn
leraren krijgt hij ook alle mede
werking. Als het nodig is, geven
ze hem gratis bijles. Hij voelt
zich al helemaal ingeburgerd.
Ook bij de jongens van zijn klas.
voor wie hij Jean van Houten is
Cijfers illustreren vaak beter dan welk lijvig regeringsdocument de no
den van deze wereld. Als we die nood in z'n totaliteit nu eens even terzij
de laten en we beperken ons tot een klein stukje grond op onze aardbol:
een dorpje, een streek in Columbia. Als we nu even het wereldomspan
nende ontwikkelingswerk slechts het beste toewensen en we bepalen ons
tot een Nederlands meisje, hardwerkend, vol idealen, dan hebben we
vele, vele malen verkleind de taak weergegeven die de mensheid nog tien
tallen van jaren wacht.
De plaats? Acacias in het departement El Meta i:
enondervoeding geteisterde Columbia.
De cijfers? Van de totale sterfte in de hoofdstad
wordt 72 procent bepaald
door baby's en kleuters on
der de vijf jaar. Voor het ge
hele land is dat percentage
50 procent. Iedere dag ster
ven in Columbia 100 kinde
ren met als directe of indi
recte oorzaak: ondervoeding.
Het meisje? Lida Post, ver
pleegster, lid van Nederlands
Vrijwilligerskorps. 27 jaar,
afkomstig uit Koog aan de
Zaan.
In 188 nar
Lida was hoofdverpleeg
ster in een Nederlands zie
kenhuis. gaf haar toch niet
baatzuchtige baan er aan om
aan het Instituut voor de Tro
pen een opleiding te krijgen.
Ze kreeg voorlichting over
Columbia, over voedingsge
woonten, veeteelt. Ze leerde
Spaans in 188 uur en ze werd
in 1966 voor twee jaar op de
arme wereld losgelaten.
Vaak zijn de omstandighe
den waaronder gewerkt
wordt, voor ons onvoorstel
baar. We horen veel over de
noodzaak van ontwikkelings
hulp, maar hebben weinig
feitelijke kennis van wat in
het klein reeds gebeurt. Daar
om haar verhaal en dat van
het „team", waarvan zij deel
uitmaakt: een verpleegster,
die voorlichting geeft over
voeding, inentingen en der
gelijke; een tuinbouwster die
met hulp van de bevolking
een schooltuin heeft aange
legd en een kinderverzorg
ster die zich speciaal toelegt
op verbetering van hygiëne,
te beginnen bij kinderen.
Lida Post heeft de leiding
van een ondervoedingscen
trum, waar ondervoede kin
dertjes van 1 tot 6 jaar ver
pleegd worden. We laten
haar zelf aan het woord.
Schuchter
„De mensen stonden eerst
wat schuchter tegenover ons
centrum voor ondervoede kin
deren. Ze moeten beslist ge
dacht hebben: wat is dat nu
weer? We begonnen met twee
kindertjes, eind juli hadden
we er al tien. Twee Colum-
biaanse instanties bekostigen
dc voeding als er geld is.
We kwamen al gauw tot de
ontdekking dat het centrum
veel te klein was, omdat het
percentage ondervoeden erg
hoog is: 70 procent. Aan dat
getal ben ik gekomen door
alle kinderen beneden de zes
jaar uit Acacias en de om
liggende 33 gehuchten te we
gen.
Reglement
Veronica, de Colombiaanse
verpleegster, en ik hebben
samen een zaaltje in het on
dervoedingscentrum opge
knapt en er tien bedjes inge
zet die we hadden gekregen.
We kunnen nu twintig on
dervoede kinderen opvangen.
Voor de moeders van de
kinderen hebben we een re
glement opgesteld, waaraan
ze zich moeten houden. An
ders is er voor hun kindje
geen plaats.
De kinderen die dichtbij
het centrum wonen, gaan
's nachts naar huis en krijgen
overdag een volledige maal
tijd. De moeders moeten ie
dere zaterdagmorgen naar het
centrum komen voor een voe-
