3
Navigators bestrijden
bijbels analfabetisme
Annemarie helpt Britse
krant aan kookrubriek
Gebed voor de ander
begin evangelisatie
SEESTEUJK LEVER
NIEUWE SERIE BIJBELSTUDIES
ZATERDAG 16 DECEMBER 1967
i'
Steunpilaar van Nederlands
Zuivelbureau in Londen
(Van een onzer verslaggevers)
ILONDEN High Holhorn is een straat vlak hij de be-
emde Fleet Street in hartje Londen. Het ruikt er lekker
i Annemarie Massalt bezig is met het ontwerpen, uitpro-
ven of wijzigen van boter- en kaasrecepten.
Annemarie, vijf jaar geleden uit Meppel naar Engeland
komen, is een steunpilaar van The Dutch Dairy Bureau,
Engelse afdeling van het Nederlands Zuivelbureau. De
aken waarin Annemarie de nieuwe recepten voor het
Interseizoen ontwerpt, is onderdeel van het Dutch House,
daarin heeft het zuivelbureau twee verdiepingen.
de directeur \V. C. van Haeften
jftïg jaar oud en sinds zijn
ittiende in Engeland) zegt:
recepten gaan naar talrijke
■Ise kranten, die een eigen
ikrubriek hebben, of worden
eigen blad als recept van
'maand gepubliceerd".
zijn kantoor, vol afbeeldin-
van kaasmeisjes, slagzinnen,
jsplankjes, somt de heer Van
eften graag de activiteiten van
n bureau op. Succes? Terwijl
totale kaasimport en de eigen
gelse produktie dalen, steeg de
van Hollandse kaas
audse en de ronde Edammer
Dral) de afgelopen twee jaar
t 22 procent en over een wat
ïgere periode zelfs met 45 pro-
ït.
export van roomboter is
itgesteld op 15.000 ton per
met dit jaar een toestem-
voor 4000 ton daar bovenop,
erdoor is Engeland Nederlands
Kitste afnemer van boter ge-
irden. En dat terwijl de En-
sman bij voorkeur gezouten
(er heeft; onze boter is vers.
Goodwill
limlachende heer Van Haef-
„Wij krijgen ook een goede
tvangst In de Engelse pers. De
rhouding is goed. Een En-
lsman noemt ledereen die geen
igelsman is een bloody foreig-
Een Nederlander is slechts
reigner. Door onze activiteiten
Brdt tie goodwill voor ons land
irbeterd, en ook andere bran-
*s profiteren daarvan. Dank zij
eer contact met het buitenland
de Engelse smaak aan het ver-
ideren. En dat komt de verkoop
produkten ten goede".
Omdat de invoer van kaas vrij
meeste activiteiten van
t bureau op de bevordering
de kaasverkoop gericht. Ze
sten bij elkaar drie miljoen
Iden. Onder de ongeveer 25
an personeel, waarvan een deel
ederlands, zijn drie kaas-
eisjes: Irene Esser uit Baarn,
oesje van Slooten uit Doetin-
Katja Weber uit Den
aag.
Dan zijn er nog zeker 25 En-
:lsen die van tijd tot tijd als
lasmeisjes optreden. Zij doen
it vooral bij winkeldemonstra-
en op beurzen.
ne
„Bij min of meer officiële ge-
iurtenissen waarbij wij worden
ivraagd, zoals cocktailparty's,
ijsuitreikingen, openingen van
lerlei exposities, laat ik het
de drie Nederlandse
eisjes komen. Zij kunnen vra
gen over ons eigen land beant
woorden", zegt de heer Van
Haeften.
Annemarie, die drie jaar
kaasmeisje is geweest, voegt
eraan toe: „Ze komen met de gek
ste vragen. Over de klompen en
onze klederdrachten zijn nog de
normaalste. Maar er zijn nog
mensen die denken dat Neder
land geen televisie heeft."
„Het is erg leuk werk. Je komt
overal in Engeland. Daarvoor
heeft het bureau diverse wagens,
waaronder enkele DAF's. Nu
verzorg ik vaak samen met een
kaasmeisje demonstraties voor
groepen vrouwen of ook wel
mannen. Er zijn enkele films die
we vertonen en we laten ze zien
wat er met onze produkten kan
worden gekookt, we laten ze
proeven hoe het smaakt"
De heer Van Haeften voegt
hieraan toe: „Bij ontvangsten en
zo is de komst van een meisje
met kaashapjes niet 'het hoogte
punt. Meer een dessert. Maar er
blijft altijd wat in de herinnering
achter."
Daarop is eigenlijk heel het
werk van het bureau gebaseerd.
De kaasverkoop in een winkel
stijgt gedurende de week van de
demonstratie meestal driehon
derd- procent. Belangrijker zijn
nog de procenten die daarna als
extra overblijven.
Twaalf miljoen
Het Dutch Dairy Bureau heeft
een eigen advertentiebureau dat
landelijk en plaatselijk de acti
viteiten begeleidt via persof
televisiereclame. Nieuw is een
advertentiecampagne in drie
Engelse damesbladen, die door
in totaal twaalf miljoen vrouwen
worden gelezen.
Bij de acties is de zogenaamde
personality-campagne erg be
langrijk. Kaasmeisjes trekken
dan met een versierde auto
door een bepaalde plaats. Bij
winkeliers vragen ze naar Hol
landse kaas. Kunnen ze die laten
zien, dan krijgen ze een prijs. Van
te voren worden via de televisie
de winkeliers van de komst van
de meisjes op de hoogte gesteld.
Dan zijn er de winkelde
monstraties van de stands op
tentoonstellingen. Daar kan men
kaas proeven en krijgen de be
zoekers voorlichting.
Dit zijn bijzonder grote ten
toonstellingen, die niet alleen
voor een stad. maar voor een he
le streek worden gehouden. Man
chester heeft een Food Fair, en
Brighton bijvoorbeeld kent de
grote tentoonstellingen van de
Ideal Home organisatie. In
Brighton kregen twintigduizend
bezoekers ieder gratis een stuk
Edammer of Goudse kaas.
Het werk van Annemarie Mas-
het Dutch House
salt, dat reeds eerder werd ge
noemd, speelt zich vooral af rond
zo'n grote tentoonstelling voor
clubs. vrouwenorganisaties,
huishoudscholen en gastvrouwac
tiviteiten.
Deze laatste worden vaak ge
combineerd met propaganda voor
andere andere Nederlandse pro
dukten als bier, nieuwe haring
en jenever.
Nieuw
Het bureau heeft ook vier ver
tegenwoordigers in dienst. Ze
doorkruisen de vanouds voor ons
goede kaasgebieden als groot
Londen, Midlands, Zuid-Enge-
land en Schotland.
Overigens gaat het bureau zich
de komende jaren vooral toeleg
gen op nieuwe gebieden als rond
dc Tyne en de Tees, Birmingham
en Manchester. Engeland is gro
ter dan Londen, en dat zien vele
Hollandse zakenlieden niet in.
>ele reclamecampagnes wordt gebruikt.
bureau, Dutch Newsletter, dat
tien keer per jaar wordt ver
stuurd aan 25.000 detaillisten. Be
halve een verslag van alle activi
teiten van het bureau vinden de
winkeliers er een gratis adver
tentiehoekje in, een recept en de
speciale aanbiedingen van het
bureau op het gebied van recla
me.
Dat zijn zakjes en rollen pa
pier, bedrukt met aanprijzingen
van Hollandse zuivelprodukten.
De winkeliers krijgen dit verpak
kingsmateriaal tegen kostprijs.
Dat er bij de winkeliers be-
lanfptelling voor bestaat bewijst
de heer Van Haeften met het
omzetgetal van vierhonderddui
zend gulden, wat (naast de rollen
papier) inhoudt, dat er vijftig
miljoen zakjes met het woord
Dutch" en de afbeelding van
een kaasmeisje naar de Engelse
huisgezinnen zijn gegaan.
De heer Van Haeften vindt dat
men met reclame ook de jongste
groepen moet bereiken. Trots
vertelt hij dat een pagina in het
eenmaal per jaar verschijnende
„British Trade Alphabet", dat
aan alle schoolkinderen wordt
gezonden, zo'n enorme aandacht
heeft gekregen dat zijn bureau
weken nodig heeft gehad om een
achterstand in te halen.
Letter
In het blad staat onder iedere
letter van het alphabet een arti
kel over een bepaalde be
drijfstak. Kinderen kunnen een
„letter" uitzoeken en er een
scriptie over maken. Daaraan
zijn prijzen verbonden.
De heer Van Haeften: „Ik
dacht dat er over het kaasarti
keltje zo'n 9000 kinderen om in
formaties zouden vragen; zoveel
sets met folders, recepten en an
dere inlichtingen hadden we ge
reedgemaakt. Er kwamen er het
eerste jaar 35.000, het tweede
jaar zelfs 70.000. Het derde num
mer met onze advertentie moet
nog uitkomen". Op het hoofdkan
toor van 'het Nederlands Zuivel
bureau liggen enkele van die
werkstukken. Het zijn complete
boekwerken.
Natuurlijk heeft dit een directe
verkoopstijging bewerkstelligd.
„Al deze kinderen, die op de Ne
derlandse kaas gingen „stude
ren", hebben gevraagd, of hun
moeders deze kaas wilden kopen.
Dat waren dan zeventigduizend
stukken kaas. Belangrijker is dat
die kinderen later zelf onze kaas
en boter gaan kopen."
£R wordt vaak op gehamerd dat mensen hun bijbel moeten lexen en ge
tuigend in de wereld moeten staan, maar zelden wordt hun proctisch
geleerd hoe zij dat kunnen doen. Dit najaar verschenen er echter een aan
tal hulpmiddelen die een antwoord proberen te geven op de vraag „Hoe?"
(Van onze kerkredactie)
JN de afgelopen 10 jaar hebben 15.000 mensen via de bijbelcursussen van de Navigators
geleerd, hoe ze hun bijbel voor zichzelf kunnen lezen en bestuderen. Begin augustus
kwam er een geheel nieuwe serie uit van tien boekjes, waarvan er nu reeds 4000 in ge
bruik zijn. Studenten in Amsterdam en Delft, Utrecht en Wageningen gebruiken ze
voor hun gesprekskringen. Predikanten vragen ze aan voor bijbelkringen en catechisaties.
Maar ze worden ook reeds gebruikt door enkele honderden jongeren en ouderen, onge
schoolden en geletterden om de weg in het Woord van God te vinden.
Deze, in de oorlogsdagen op
een Amerikaans patrouilleschip
ontstane beweging, heeft zich
vrijwel over de gehele wereld
vertakt. Marineofficier Dawson
Trottman hielp een matroos de
weg tot Christus te vinden. Bin
nen een week kwam de man bij
hem en zei: „Mijn vriend zou ook
zo graag willen geloven. Wilt u
met hem praten, zoals u met mij
gedaan hebt."
Op dat moment besefte Trott
man dat hij iets verkeerd gedaan
had. Hij had de matroos wel de
weg tot het geloof gewezen, maar
hem niet geholpen om in dat ge
loof te groeien, zodat hij op zijn
beurt anderen zou kunnen hel
pen. Zo ontstond een lekenbewe
ging van (oorspronkelijk) jonge
mensen, die niet alleen wilden
evangeliseren, maar de mensen
die tot geloof kwamen ook wil
den leren om geestelijk te groei-
Voorbeeld
Had Dawson Trottman deze
visie neergelegd in een boek, dan
zouden misschien duizenden het
hebben gelezen en gezegd: „Ja,
zo moet het". Maar deze man, die
enkele jaren geleden verdronk,
nadat hij twee meisjes uit een
meer had gered, schreef geen
boek. Hij gaf een Inspirerend
voorbeeld. En wie met hem in
aanraking kwam en door hem
geestelijk geholpen werd, volgde
als vanzelf zijn voorbeeld na.
Zijn leerlingen werden op hun
beurt leraren.
Maar naarmate de beweging
groeide, ontstond er toch behoef
te aan enig materiaal, niet om de
plaats van mensen in te nemen,
maar om de mensen te helpen
anderen te helpen. Het begon
eenvoudig met een bijbelmemo-
risatiecursus van 108 basis
teksten.
Er volgde een kleine schrifte
lijke cursus over gebed, bijbelle
zen, getuigen en gehoorzaam
heid. Op Formosa ontdekte men
een grote behoefte aan een
schriftelijke cursus voor het
evangelisatiewerk. De Naviga
tors stelden er een samen voor
de kerken over het Johannes-
evangelie, die in Azië honderd
duizenden heeft bereikt.
Die laatste twee cursussen zijn
nu vervangen door een geheel
nieuwe serie van tien kleine
boekjes onder de verzameltitel:
„Studies over het leven met
Christus".
meer om vragen beantwoorden
en teksten opzoeken, maar om de
studie van bepaalde kleine bij
belboeken vanuit een centrale
gedachte, zoals I Thessalonicen-
zen („Leven uit de hoop"), I Jo
hannes („Leven uit de ge
meenschap") en Philippenzen
C,Leven vanuit de overwinning").
Er wordt op een uitermate
practische manier in geleerd, hoe
men een bijbelgedeelte in eigen
Luisteren naar een preek is gemak
kelijk. Kritiek hebben op een preek
na de kerkdienst nog gemakkelijker.
Maar aan persoonlijk bijbellezen en
aan getuigen komen de meeste chris
tenen niet of maar sporadisch toe.
Ze hebben vaak wel geleerd wat de
bijbel zegt, maar niet hoe zijzelf de
bijbel kunnen lezen.
teksten gevonden kunnen worden
en hoe de bijbel kan worden toe
gepast op het eigen leven.
Het tiende en laatste gedeelte
draagt de titel: „Onderzoek de
Schriften zelfstandig". Dat biedt
een basistnethode om op eigen
kracht verder te gaan.
Zelfstudie
Ieder kan de serie voor zichzelf
doen. En honderden zijn er al
aan bezig. In tegenstelling tot de
vroegere schriftelijke cursussen
die werden gecorrigeerd is deze
serie echter bedoeld voor zelfstu
die. Maar leden van tientallen
gesprekskringen gebruiken ieder
voor zich dit materiaal al, en ko
men dan eens per week bij el
kaar om het geleerde samen te
bespreken.
Zo groot is de belangstelling nu
al dat de Navigators besloten ook
een speciale cursus van vier les
sen te organiseren in Utrecht en
Leeuwarden om mensen te leren
hoe ze zo'n gesprekskring kunnen
leiden.
Het motto van de bestrijder
van het analfabetisme. Frank
Laubach, was „Each one, teach
one" (Wie lezen geleerd heeft,
leert een ander lezen). De Navi
gators bieden in deze serie
prachtig materiaal om het „bij
bels analfabetisme" te bestrijden.
Ook hun motto is: „Wie de bijbel
heeft leren lezen, leert een ander
zijn bijbel lezen."
woorden kan weergeven, hoe een
indeling vön een hoofdstuk ge
maakt kan worden, hoe verwante
Studies over het leven met
Christus. Uitgave van de Navi
gators Kon. YVilhelminaweg 13.
Voorburg. Prijs per deeltje
ƒ2.-.
(Van onze kerkredactie)
ER zijn misschien classes in de Gereformeerde Kerken die prak
tisch ineer aan evangelisatie doen, maar geen classis is actiever
dan Zeist als het gaat om bezinning op de vraag, hoe de gemeente
weer een evangeliserende gemeente kan worden. En telkens weer
worden de vruchten van deze bezinning aangeboden aan alle Ge
reformeerde Kerken, en ditmaal zelfs aan alle kerken in Neder- Cebed
land.
horen. Als Hij zegent, gebeurt
het via onze handen. Als Hij
spreekt, komt Hij in onze
gesprekken aan het woord."
Werkboekjes
Deze serie biedt degenen die er
gebruik van maken een plan
voor persoonlijke bijbelstudie,
maar geeft tevens de grondbe
ginselen van een evenwichtig
christelijk leven. De bedoeling is
dat de mensen door de studie
van stap tot stap ervaring krij
gen in bijbelstudie, opdat ze later
zelfstandig de bijbel kunnen blij
ven lezen en bestuderen.
Een leerboek is deze serie niet
Er worden geen lange inleidingen
in gehouden over de bijbel, want
die moet zelf het „leerboek" zijn.
Deze boekjes zijn werkboekjes.
Het eerste is getiteld „Nieuw le
ven in Christus". Er worden vra
gen in gesteld, waarop de ant
woorden te vinden zijn in be
paalde bijbelgedeelten die moe
ten worden opgezocht en gelezen.
Het tweede boekje (30 pagina's)
handelt over de „Omgang met
Christus", dan volgen „Wandel
met Christus", „Kenmerken van
de christen", „Grondslagen van
het geloof" en „Groei in dienst
betoon".
In de afgelopen weken hebben
de gereformeerde kerkeraden een
exemplaar gekregen van een
klein boekje getiteld: Met het
oog op de ander. Het werd ver
zonden door het Gereformeerde
Evangelisatiecentrum, niet alleen
met het verzoek om dit boekje op
de kerkeraden te bespreken,
maar ook om het mee te nemen
op huisbezoek en het als kerke-
raadsleden te bespreken met de
leden.
Het is opgesteld door de depu-
taten voor de evangelisatie van
de gereformeerde classis van
Zeist, maar het werd onmiddel
lijk aanvaard door de Bijbel Ki
oskvereniging, de Internationale
Bijbelbond en het Evangelisatie-
centrum als een gezamenlijke
uitgave.
Hoe
Dc bedoeling van dit boekje is
niet om nog weer eens opnieuw
de mensen te zeggen, dat zij
moeten evangeliseren. Dat is
vaak genoeg gezegd. Het wil hen
echter een hantfvat bieden en le
ren, hoe zij dat kunnen doen, op- Antwoord
dat zij „zich in alle zwakheid
biddend verantwoordelijk gaan
weten voor het tijdelijk en eeu
wig heil van de medemens."
het persoonlijk bijbelgebruik, dat
bij gereformeerden nogal te
wensen overlaat.
Van de 800 of meer kerkeraden
reageerden er 131. Zes hadden
het uitgebreids rapport niet
besproken, omdat ze er geen tijd
voor hadden. Maar al de andere
wel, en wat meer is de ouderlin
gen hadden tijdens het huisbe
zoek met de gemeenteleden
gesproken over het persoonlijk
bijbelgebruik.
Zeist ging toen van de gedach
te uit, als het Woord van God
opnieuw voor mensen gaat leven,
zij erover gaan praten met de
mensen in hun omgeving. Een di
rect gevolg van dat geschrift was
dat een groot aantal kerkeraden
bijbelroosters begonnen aan te
vragen voor hun gemeenteleden,
omdat men wat leiding wilde heb
ben bij het lezen van de bijbel.
Maar de vraag bleef leven:
Hoe kunnen wij „met een getui
gende instelling leven?", zoals de
gereformeerde synode de kerkle
den voorhield.
Andere opzet
Vanaf boekje 7 verandert de
opzet enigszins. Dan gaat het niet
Dit is dTus geen evangelisatie-
lectuur om te verspreiden. Dit
boekje is gericht op de gemeente
leden om hen te laten zien hoe
zij hun bijbelse opdracht kunnen
uitvoeren.
Reeds geruime tijd geleden
stelden de evangelisatiedeputaten
van Zeist een brochure op: „Hij
in ons en wij in Hem", gericht
aan de gereformeerde kerkera
den. Er was een brief met vragen
bij en een rapport van het Ne
derlands Bijbelgenootschap over
Dit nieuwe boekje wil daar een
eerste antwoord op geven. Nog
eens wordt herhaald: „De
ambtsdragers zijn er niet om na
mens ons het werk op te knap
pen. Zij zijn er om ons te helpen
het eigenlijke werk te doen."
En dan volgen enkele wenken:
„Om te beginnen moet u dut
de ander poed in het oog krijgen.
Hij is niet ver weg, niet ex
tra-slecht, leeft niet in een apar
te boze wereld naast de uwe..."
..Want Als Jezus vandaag naar
mensen omziet, doet Hij dat met
onze ogen. Als Hij naar de ander
luistert, moeten wij scherp toe-
Maar hoe kan dit allemaal
praktisch verwezenlijkt worden?
„Wilt u welbewust op u nemen
om voor één of twee personen uit
uw omgeving te gaan bidden?
Voor uw ander, die u kent als
buur in uw straat, als collega op
uw werk, als medescholier, als
kennis of als familielid. Bidden
met regelmaat en trouw, met
naam en toenaam, omdat u uw
ander kent als mens met con
crete noden, levend zonder de
vrede Gods."
„Uit het bidden voor de ander
volgt vanzelf uw „er-zijn" met
het oog op de ander. Dat zal voor
ieder weer anders zijn." Er vol
gen dan een aantal gewone,
praktische voorbeelden.
Het slot van dit boekje luidt:
„Uit een sociologisch rappoit.
Hoe vonden mensen van buiten
de kerk de weg tot Christus?
Wat was hun eerste contact met
kerk en evangelie? Opvallend
veel antwoorden: door gesprek
ken in koffie- en lunchpauzes.
Later kwamen zij via het georga
niseerde evangelisatiewerk zelfs
in de kerk. Zo kan het georga
niseerde werk van de kerk ze
genrijk werken, als er ontmoetin
gen en gesprekken zijn van ge
wone mensen met elkaar."
Het Gereformeerde Evangelisa
tiecentrum zond dit boekje aan
alle gereformeerde kerkeraden.
Het echter voor een veel ruime
re verspreiding bedoeld. Het is
eenvoudig genoeg om begrepen
te worden en biedt stof genoeg
om besproken te worden.
Met het oog op de ander, te
bestellen bij de Bijbel Kiosk
vereniging Keizersgracht 756,
Amsterdam en de Internatio
nale Bijbelbond Tuillund f
Doorn, Prijs ƒ0,75, bij meer
dan tien exemplaren korting*
