Kabinet en Kamer nog
oneens over Vietnam
Even flink door zure
appel heenbijten
Minister Luns: toestand
in Griekenland is nog
niet verbeterd
Stadsspoor, gedurfd
Amsterdams plan
ZIJLSTRA HET LIEFST
ALS PREMIER
Geen bezuiniging bij
civiele verdediging
1967
.7
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967
LUNS: „ZOVEEL SEKTEN, ZOVEEL ZINNEN"
MOTIE-SCHUYT WORDT NIET UITGEVOERD
Kijk, dachten ze in het Groningse Leek. die 350 ambtenaren, die
van Den Haag naar Groningen moeten verhuizen, moeten even door
de ,^ure appel" heenbijten. Laten we hen daarbij helpen en hun wat
zure appels" sturen.
Het was allemaal goed bedoeld. Dat bleek ook uit de inhoud van
het begeleidend briefje van burgemeester mr. Th. P. Zwart en gemeente
secretaris R. Tamminga.
„Gedwongen verhuizing naar een ander deel van het land is een
onprettige zaak", zo schreven zij. „Onprettig voor de betrokken werk
nemers, onprettig ook voor de gezinsleden. Wij begrijpen hoe u zich
Maar het Noorden valt erg mee en het is minder ver van het Westen
verwijderd dan men denkt, aldus de briefschrijvers. En „er is niet
alleen ruimte om te werken, maar ook om te wonen en te leven. U zult
dit alles reeds merken, Wanneer u uw tanden in deze appel zet. De
„zachte zure appel" van Leek in het Noorden. Goed van smaak".
(Vervolg van pagina 1)
DEN HAAG Enkele Kamer
leden vonden, dat Nederland
zich nog wat negatiever had
moeten (en zal moeten) opstel
len tegenover het Griekse be
wind. De minister antwoordde,
dat Nederland in dit opzicht al
verder is gegaan dan de meeste
andere bondgenoten.
De klacht die we tegen Grieken
land bij de Europese Commissie voor
de Rechten van de Mens hebben in
gediend. is materieel gelijk aan de
klacht van de Skandinavische landen.
Wij werden niet bij de Skandina
vische klacht betrokken, omdat De
nemarken, Noorwegen en Zweden de
zaak onderling wensten te regelen.
Wij zijn hen een week later gevolgd,
na tevergeefs te hebben gepoogd Bel
gië en Luxemburg voor onze stap te.
Wetenschap valt het
Griekse regiem aan
(Van onze onderwijsredactie)
AMSTERDAM Een aantal hoog
leraren en wetenschappelijke stafle
den, werkzaam op het terrein van de
klassieke filologie. de oude
geschiedenis en het postklassieke
Grieks. heeft het huidige Griekse
bewind meegedeeld elke actie te zul
len steunen, die tot doel heeft de
slachtoffers van het huidige regime
bij te staan. De wetenschapsmensen
voelen zich gedrongen uiting te ge
ven aan hun solidariteit met hen die
in Griekeland geen getuigenis kun
nen afleggen van universele waar
den. Zij willen tevens de democra
tisch gezinde Grieken steunen in hun
ongelijke strijd.
Financiering BB
wordt gewijzigd
DEN HAAG Minister Beernink
wil de financiering van de BB wijzi
gen. Er komt waarschijnlijk een
rijksbijdrage naast het geld dat de
gemeenten opbrengen.
De bewindsman zei dit gisteren in
de vaste commissie van binnenlandse
zaken, waar de civiele verdediging
besproken werd.
De heren Franssen (soc.), Vonhoff
(lib), Tilanus (C.H.) en Walburg (a.r.)
weten het feit, dat enkele gemeenten
weigeren de begrotingspot voor de
BB goed te keuren, vooral aan de on
bekendheid met het werk van de or
ganisatie.
Minister Beernink was het met hen
eens dat „onbekend onbemind"
maakt. Er zal worden gestreefd naar
meer inschakeling van personeel en
materiaal van de BB bij rampen en
ongelukken in vredestijd. De be
windsman heeft hierover reeds een
brief geschreven naar de commissa
rissen der Koningin.
Voorts zullen de gemeenteraden
meer bij het werk van de BB-kring-
raden betrokken moeten worden. De
minister beraadt zich nog op de
vraag hoe dit het beste kan gebeuren.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De standpunten van het kabinet en de Kamer
meerderheid over het Vietnam-beleid zjjn nog niet dichter tot
elkaar gekomen. Dit bleek gistermiddag in de Kamercommissie
voor buitenlandse zaken.
Eind augustus aanvaardde de Ka
mer de motie-Schuyt (kath.v.), waar
in de Kamer aandrong op beëindi
ging van de Amerikaanse bombarde
menten op Noord-Vietnam. De rege
ring zou daartoe druk moeten uitoe
fenen op Amerika.
Minister Luns deelde nu mee, dat
het kabinet zeer onlangs opnieuw
zijn houding 'heeft bepaald.
„De regering is tot de conclusie ge
komen, dat er voor haar ook nu nog
geen aanleiding is te veronderstellen,
dat onvoorwaardelijke stopzetting
van de bombardementen zou leiden
tot de ook door het kabinet zo vurig
gewenste vredesonderhandelingen."
Teleurstelling
Deze uitspraak werd door de heren
Boertien (ar), Mellema (ch), Ruygers
(soc) en Van Mierlo (D'66) met grote
teleurstelling aangehoord.
De heren Ruygers en Van Mierlo
kondigden opnieuw een motie aan
voor het geval de regering zich niet
tot het Kamerstandpunt heeft be
keerd voor de plenaire begrotingsbe
handeling van buitenlandse zaken ln
december.
„De minister is bijzonder duidelijk
geweest", zei de heer Ruygers. „Hij
weigert ook maar één stap in de
richting van de Kamermeerderheid
te doen. De consequenties zullen zich
bij de plenaire behandeling aandie-
„Ik ben", aldus de heer Boertien.
„bijzonder teleurgesteld en de
uitspraak van de minister is voor ons
ongetwijfeld aanleiding in het ple
naire debat op de kwestie terug te
komen."
in internationaal economisch verband
EEG-associatie. OESO e.d. geen
nieuwe verplichtingen met Grieken
land zullen worden aangegaan. Wel
worden bestaande verplichtingen na
gekomen, maar Nederland streeft er
naar in dit opzicht „terug te vallen
tot het strikte, naakte juridische mi-
De bewindsman achtte het niet ge
wenst Griekenland te isoleren of uit
te stoten uit internationale organisa
ties, hoewel hij jkvr. Wttewaall van
Stoetwegen, dr. Imkamp e.a. toegaf,
dat de toestand in Griekenland niet
is verbeterd. Schorsing of uitstoting
van Griekenland als lid van de Raad
van Europa zou de behandeling van
de klachten door de Europese Com
missie voor de Mensenrechten door
kruisen en aan het gezag van de
Commissie afbreuk doen.
Inderdaad heeft Nederland een
reeds in 1966 toegezegde lening van
één miljoen dollar aan Griekenland
gerealiseerd, maar het gaat hier om
beperkte hulp- „Wij hebben", aldus
de staatssecretaris, „geen invloed op
de interpretaties, die de Griekse pers
van deze lening geeft."
Motie
Met 8 tegen 6 (PvdA. PSP en D'66)
stemmen verwierp de Kamercommis
sie een motie-Van der Spek (pac.
soc.). waarin de regering werd ge
vraagd haar invloed aan te wenden
op landen, die nog altijd wapens aan
Griekenland leveren, zodat de leve
ranties worden stopgezet.
Minister Luns legde uit, dat deze
leveranties alleen zijn bedoeld om
Griekenland in staat te stellen aan
zijn NAVO-verplichtinfeen te vol
doen. Jaarlijks wordt een nieuw pro
gram voor leveringen opgesteld,
maar voor 1968 is dat niet gebeurd.
Aan de nog lopende programma's
doet Nederland niet mee. Amerika en
Canada hebben inmiddels hun leve
ranties geheel of gedeeltelijk op
geschort. Of West-Duitsland en Italië
er nog mee doorgaan, wist de mi
nister niet precies, maar in ieder ge
val kan de regering op die landen
geen feitelijke invloed uitoefenen.
Overvloed
Het gaat bij de leveringen om stra
tegische wapens, zoals geschut e.d.
Lichtere wapens, die het Griekse be
wind tegen opstandige bewegingen
zou kunnen inzetten, worden niet ge
leverd, want die bezit de Griekse
weermacht in overvloed. Mr. Van
Mierlo (D'66) wees er bij herhaling
op, dat ook zwaardere wapens tegen
opstandige bewegingen worden ge
bruikt. zoals de Hongaarse opstand in
1956 wel heeft bewezen. Daarover
ontstond een technisch debat, waarin
minister Luns de D'66-aanvoerder
van „muggenzifterij" betichtte.
In ander verband kwam de heer
Geelkerken (a.r) met de suggestie
een systeem in te voeren, waarbij
alle leveringen of schenkingen van
oorlogsmateriaal aan een centraal or
gaan, b.v. de Verenigde Naties wor
den gemeld. „Dat zou zeer vredebe-
vorderend zijn, maar het is volstrekt
onhaalbaar", reageerde minister
Luns. Hij achtte het met name on
denkbaar. dat b.v. Rusland zijn wa
penleveringen aan de Arabische sta
ten zou willen melden en laten con
troleren.
Kleiner
De ondertekenaars van de mo
tie-Schuyt waren dit debat gestart in
de hoop, dat het kabinet naar het
standpunt van de Kamermeerderheid
zou zijn gegroeid.
De heer Boertien vond dat sedert
het Kamerdebat van 25 augustus de
kans, dat zonder directe stopzetting
van de bombardementen vredeson
derhandelingen kunnen worden geo
pend, eerder kleiner is geworden. De
bombardementen blijken politiek
noch militair doeltreffend.
Mr. Van Mierlo zei, dat naarmate
de oorlog in Vietnam zich uitbreidt,
het conflict tussen regering en Ka
mermeerderheid lachwekkender en
onhoudbaarder wordt.
WD-fractieleider mr. Toxopeus
daarentegen vond het niet bevorder
lijk voor het aanzien van de Kamer,
nu op de uitvoering van de motie
terug te komen; een standpunt waar
mee zijn PvdA-collega het volstrekt
Kabinetsbeleid
Door mee te delen, dat het ka
binet geen aanleiding ziet de mo
tie-Schuyt alsnog uit te voeren, on
derstreepte minister Luns. dat hier
niet alleen zijn eigen visie in het
geding is. maar kabinetsbeleid.
Met andere woorden: als de Ka
mermeerderheid in december een
motie van wantrouwen in het Viet
nam-beleid van de regering zou in
dienen, zou niet een ministerscrisis,
maar een kabinetscrisis het gevolg
kunnen zijn.
Men kan rustig aannemen, dat de
regeringspartijen het niet zo ver zul
len laten komen.
Minister Luns herhaalde, dat zodra
de regering -=»over aanwijzingen
beschikt dat stopzetting van de bom
bardementen op Noord-Vietnam tot
vredesonderhandelingen met Hanoi
zal leiden, zij de motie-Schuyt zal
uitvoeren en bij de Amerikaanse re
gering op stopzetting zal aandringen.
Daarvoor is nu nog geen aanleiding.
Mr. Biesheuvel ('hoopvol)„Nóg
niet. Uw toonzetting is dus iets an
ders dan in augustus."
Drs. Den Uyl: „Welnee, dé minister
zei dat toen ook al."
„Zoveel sekten, zoveel zinnen. In
allerlei kerken, tot in de alleenzalig
makende toe, zijn er me
ningsverschillen over Vietnam."
Over de kreet „zoveel sekten, zo
veel zinnen" maakte met name
ch-fractieleider Mellema zich boos.
..Mijn woordkeus is misschien niet
al te gelukkig geweest", gaf de mi
nister toe. Het ontbrak hem, zo zei
hij, niet aan respect voor de kerke
lijke en geestelijke leiders in Ameri
ka. Alleen: naast een lange lijst van
kerkelijke leiders die tegen de Viet-
nam-politiek van Johnson zijn, kan
je een even lange lijst van voorstan
ders leggen.
Geen stap
De minister vond de opmerking
van de heer Ruygers, dat de regering
geen stap in de richting van de Ka
mermeerderheid heeft gedaan en de
motie-Schuyt niet opnieuw ln over
weging heeft willen nemen, „vrij
grievend".
De regering heeft zich wèi opnieuw
over de motie beraden. En op 25 au
gustus heeft zij de Kamermeerder
heid in vrijwel alle richtingen ge
volgd. Alleen niet met betrekking tot
het standpunt dat onvoorwaardelijke
stopzetting van de bombardementen
tot vredesonderhandelingen zou lei
den.
„Wij beschikken ook niet over aan
wijzingen daaromtrent, maar menen
wel dat alles moet worden gepro
beerd", verduidelijkte de 'heer Ruy-
Burgemeester Thomassen:
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM „De stedebouw-
kundige kwaliteiten van de stads
wijken zijn voortreffelijk." Tot deze
conclusie kwam burgemeester Tho
massen maandagavond in het Apollo-
hotel nadat hij een bezoek aan Am
sterdams nieuwste wijken had ge-
„Vooral de gedachte van een stads-
spoor vind ik een gedurfde gedachte.
Als mijn collega Samkalden er in
slaagt dit op efficiënte wijze te ver
wezenlijken dan wil ik hem nu al
feliciteren. Temeer omdat dit een
snelle verbinding tussen de versohil-
lende wijken tot stand kan brengen."
Het programma hier in Amster
dam was eigenlijk een verlengstuk
van ons bezoek aan Rotterdam",
voegde burgemeester Samkalden
daaraan toe. Vandaag hebben de sec
ties sport en recreatie, onderwijs en
Geen
aanwijzing
De regering, vervolgde mr. Luns.
heeft de indruk, dat niets wijst op
versoepeling van het Noordvietna-
mese standpunt. Integendeel. De ver
tegenwoordiger van Hanoi in Moskou
heeft daar onlangs nog gezegd, dat
vredesonderhandelingen pas kunnen
beginnen als de Amerikaanse troepen
zich uit Vietnam terugtrekken. Het
Amerikaanse standpunt is beslist niet
verstrakt.
Wat de bombardementen betreft:
langdurige stopzetting daarvan zou
volgens militaire experts de
Amerikanen dwingen Vietnam te
verlaten, of hun troepenmacht met
500.000 man uit te breiden. En dat
laatste willen de Amerikanen niet,
„om redenen die hen regarderen", al
dus de minister.
VS
Uit de publieke reacties in Ameri
ka meende de bewindsman geen be
leidsconclusies te moeten trekken. De
ene dag demonstreren in Washington
50.000 mensen tegen de politiek van
Johnson, en een dag later 100.000 er
voor. De uitspraken van kerkelijke
leiders zeiden de minister ook weinig.
stadsontwikkeling een eigen pro
gramma afgehandeld. Bei4e commis
sies hebben hierover gedachten uit
gewisseld.
PRIMEUR
Bijzonderheid is dat een primeur
werd beleefd, toen door de voltallige
Amsterdamse en Rotterdamse ge
meenteraad in het Koninklijk Paleis
op de Dam. nog maar pas gereed ge
komen na de ingrijpende restaura
tie, thee werd gedronken.
Burgemeester Samkalden ver
wacht overigens, dat na deze twee
ontmoetingen een nieuwe afspraak
wel enige tijd op zich zal laten wach
ten. Wel hebben de verschillende
commissies afspraken gemaakt om
hun technische problemen te bespre-
VERSCHIL
Op de vraag, wat het verschil fus
ten Rotterdam en Amsterdam is, zei
burgemeester Thomassen: Nieuwe
steden trachten prestige te vergro
ten door jaartallen te noemen, oude
steden doen dat door het bouwen
van nieuwe vliegvelden, havens en
industirieën. Zo had het Paleis nooit
in Rotterdam kunnen staan, omdat
Amsterdam nu eenmaal de hoofdstad
Samkalden: Daar heb ik niets aan
toe te voegen. De gelyke problemen
van de beide steden zijn de finan
ciële moeilijkheden tussen rijk en
gemeenten, sanering, nieuwbouw en
openbaar vervoer, aldus de heer
Thomassen.
FASE VÓÓR
„Met de metro is Rotterdam de
hoofdstad nog wel technisch een fase
vóór, maar daardoor zijn de moeilijk
heden van het openbaar vervoer nog
niet opgelost", aldus de heer Tho
massen.
Het belangrijkste van deze bespre
kingen is, dat je met een gelijkwaar
dige partner kan praten. Zo zou je
aan Helmond of Eindhoven niet veel
hebben.
Het bezoek aan Amsterdam had
ook voor de heer Samkalden een ver
rassing in petto, toen hij met eigen
ogen zag, hoe ver de restauratie van
de Nieuwe Keerk is gevorderd. Bij
de 700-jarige herdenking van de
stadsrechten van Amsterdam ln 1975
zal de Nieuwe Kerk als hoogtepunt
opnieuw worden geopend.
7n het RAI-congrescentrum
begroetten burgemeester Sam
kalden en wethouder P. J. Koets
de Rotterdamse gemeenteraad
met aan het hoofd burgemeester
Thomassen op hartelijke wijze.
(Advertentie)
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
Ipeumatische pijnen, «pit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balsenu
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt
Algesal diep op dc weefsels in tot aan de
haard van de pijn (zonder oppervlakkige
warmtesensatie of irritatie van dc huid to
veroorzaken) en "doorstraalt" verlichtend
weefsels en spieren tot ln de gewrichten*
Reumatische pijnen en stijfheid maken
spoedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreekt I Zorgt
dat U thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra het nodig is de pijn ta
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog*
Centrale Kamer
krijgt geen
ƒ1,7 miljoen
EMMELOORD De Centrale Ka
mer van handelsbevordering krijgt
volgend jaar geen extra steun van de
overheid. De Kamer had gerekend op
een extra bedrag van 1.7 miljoen 1
teiv behoeve- van exportbevorderende
activiteiten.'Minister De Block heeft
de Kamer echter laten weten dat ze
een bescheidener programma moet
opstellen.
De voorzitter van de CKH, de heer
Sydney van den Bergh, zei gisteren
op een vergadering in Emmeloord.
het te betreuren dat er geen steun te
krijgen is voor „onze exporterende
industrie, waarvan de toekomstige
Welvaart van ons allen afhangt." Te
meer nu onze scheepvaart en onze
luchtvaart door de devaluatie van
het pond sterling nog meer concur
rentie ondervinden van de Britse be
drijven.
Het Amerikaanse leger zal in ja
nuari 34.000 dienstplichtigen onder de
wapenen roepen, het grootste aantal
sinds in november vorig jaar 37.600
man werd opgeroepen. In dit jaar
werden per maand gemiddeld 16.500
recruten ingelijfd, met in augustus
een maximum van 29.000 man.
Als het volk mocht kiezen:
In de Hillestraat in Rotterdam-Zuid heeft gisteren een rangeerloco
motief met enkele wagens twee auto's total-loss gereden en vijf andere
zwaar beschadigd. In de Hillestraat staan altijd veel auto's geparkeerd.
Toen dinsdagavond de trein voor het eerst langs kwam. was er niets
aan de hand. Op de terugweg echter bleek een auto verreden te zijn.
De trein raakte deze wagen en duwde deze auto met enkele andere
tegen een vrachtwagen die ook weer andere auto's kraakte. Pas toen
kwam de trein tot stilstand. De verzekeringsmaatschappijen zullen zich
over het niet eenvoudige schadeprobleem moeten buigen.
Kamercommissie verwerpt motie-Franssen
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De vaste kamer
commissie van binnenlandse zaken
meent dat de werkzaamheden van de
civiele verdediging onverkort moeten
worden voortgezet. Met zes tegen
drie stemmen (CPN en PvdA vóór)
werd een motie van de heer Franssen
(soc.) om de post voor de civiele ver
dediging met ruim zeven miljoen te
verminderen verworpen.
De heer Franssen vond een aantal
uitgaven onder meer de aanschaf
van apparatuur voor koopvaar
dijschepen om radioactieve neerslag
te meten thans nog niet noodzake
lijk.
Premier De Jong betoogde dat het
werk voor de civiele verdediging een
zekere continuïteit moet vertonen.
Men kan de werkzaamheden niet in
eens stop zetten.
Minister De Jong beklemtoonde dat
nooit gesteld is dat de civiele verde
diging Nederland volledig tegen aan
vallen met A- en H-bommen kan
beschermen. Op de plaats waar zo'n
bom valt, is weinig meer te doen
maar in de naaste omgeving kan veel
onheil voorkomen worden, aldus de
minister.
Hij meende dat de film The War
Game, waarin een kernaanval wordt
weergegeven onder het mom van do
cumentaire te zijn. een volkomen
verkeerd beeld geeft van de civiele
verdediging.
Dc minister zei In principe wel be
reid te zijn om in te gaan op een
suggestie van de socialist Franssen
om over het werk van de civiele ver
dediging in oorlogstijd eens een hea
ring van deskundigen te houden.
Biesheuvel op
vierde plaats
(Van een onzer redacteuren)
HILVERSUM Als het Ne
derlandse volk thans een minis
ter-president zou mogen kiezen
dan zou prof. dr. J. Zijlstra de
beste kans maken met 18 pro
cent van de stemmen.
Dit blijkt uit een marktonder
zoek, dat is ingesteld in opdracht
van de KRO-televisie en waaraan
in het Brandpunt-programma van
zondagavond a.s. ruime aandacht
zal worden geschonken. Als „tweede
premier" kwamen minister Luns en
ex-minister Cals uit de bus, elk met
13 procenst.
Nummer 4 op de lijst van popu
lariteit staat Biesheuvel (10 pet.),
gevolgd door Den Uyl (9 pet.), pre
mier De Jong (8 pet.), Toxopeus
6 pet.), Van Mierlo (5 pet.), Vonde-
deling 4 pet.) en Schmelzcr en
Beernink (elk 3 pet.).
Uit het voorlopige cijfermateriaal,
dat in de KRO-gids van deze week
is gepubliceerd, blijkt voort dat oud
premier Cals de meeste voorkeur
geniet bij het rooms-katholieke
volksdeel (23 pet.), gevolgd door
Luns (20 pet.). Zijlstra (11 pet.),
De Jong (10 pet.) en Schmelzer
(9 pet.).
De hervormden stemmen voor 21
pet. op Zijlstra. die wordt gevolgd
door Den Uyl (12 pet.), Biesheuvel
(11 pet.). Luns (10 pet.) en De
Jong (8 pet.). Het vertrouwen in
Zijlstra-als-premier is het grootst
bij de gereformeerden (45 pet!),
maar ook iBesheuvel geniet bij hen
grote populariteit (25 pet.). Hele
maal achteraan komen Luns (6 pet.),
De Jong (4 pet.) en Beernink (3
pet.).
Tenslotte nog een paar cijfers
uit buitetnkerkelijke kring: Den Uyl
(16 pet.), Zijlstra (12 pet.). Cals
(11 pet.), Luns en Van Mierlo (elk
10 pet.).
Meer instellingen
Rijk verplaatsen?
DEN HAAG Minister Beernink
is bereid om overleg te plegen over
allerlei personeelsaspecten, die zijn
verbonden aan de verplaatsing van
de rijksdiensten. Na deze toezegging
werd een motie van de PSP om
inspraak van de betrokken ambtena
ren bij de verplaatsing, ingetrokken.
De minister wees er in de vergade
ring van de vaste commissie van bin
nenlandse zaken van de Tweede Ka
mer op dat nog bekeken wordt of
nog meer instellingen in aanmerking
komen voor verplaatsing dan de vijf
tien diensten, die zijn aangewezen.
Op een vraag van de socialist Van
den Bergh zei de bewindsman dat
een personeelslid van een te ver
plaatsen instelling, die wel kan maar
niet wil verhuizen, op grond van de
ze weigering ontslagen kan worden.
Overigens zal zoveel mogelijk reke
ning worden gehouden met de
persoonlijke belangen van de betrok
kenen.
